Urkundenbuch der Stadt Erfurt

Carl Beyer, Historische Kommission der Provinz Sachsen, Historische Kommission der Provinz ...

IN ( OMMKMOKATION OF Tili: A ISIT Ol

ms HOVAi. nic;iiNi:ss

PKiNc i: in:NUV ov pri ssia

MAUC II SIXTll . I'>0«

ON «KIIAi r Ol' ms MAJESTV

TliK GKKMAN EMPEROR

pui:si:nti:i>hy ARriiiiur.D <:.\ky ( ooi.id^;?: vn.v

ized by Google

1

Digitized by Google

der

PJIOVl.NZ SACHSEN

und

angieiizeuder ücbic^te.

^ Herausgegeben

von dor

Historischen Coniiiiissiüu der l^roviuz Sauhseii.

Dreiundzwanzigöteb Band. ürkundenbucii der Stadt Erfurt.

Erster Theil.

Von

Diu CARL BKYÜK

HALLE,

Dniek und Verlag Toa Otto Htnidel.

1889.

Digitized by

Urkuiidenbuch

der

STADT ERFUßT.

Erster Tlieil.

Herausgegeben

von der

Historischen Ooiumission der Provinz Sachsen.

Bearbeitet

von

Dr CARL BEYER,

8tii<IUrcblv«r uitd »rd. Lehrer d. liöb«r«ti Bttri;«riKhu1e.

NebHt cwei TiiielD.

HALhK, Druck nnd Verlag von Otto HendeU

1889.

Digitized by Google

/■ - ; I

HARVARH rnn cßr UBRABY JÜL 181904

HOHtNZOtLeRN COUU£CHON GIFT «F A. C. COOLtOGE

Digitized by Google

Vorrede.

Oas Urkutifienlmch, dessen erster Band hiermit der Öffentlichkeit überp^eben wird, schlics.st sich an dip bereits frülier in den Geschichts- quellen (Band 1) veröfleiitltchten Kifnrter Denkmäler an, von denen besonder^ das r'fironiciui Sanipetrinnin bisher als die Hauptqnelle für die Geschichtf Kif'uits i;alt. In Bezu«,^ auf die ältpste Zeit wird das- selbe diese Bedeutunic ;iiuii Ix haltt n. weil eine Controlle nicht möglich ist. vom V). Jahrhuinl' ir an aber nniss es sich violo Verbesserungen dun-h die Urkunden getallen lassen, deren Wert für die Gescliirlits- sphreibiin? sich dabei in der hervurrajj;endsten Weise zu eikcnnen gifbt. Wieih'rliolt wurden l'ruben auf die Zuverliissi^keit f!er vmi dein Petcrniönche liberlieferten Nachrichten gemacht, aber sie tieieu meist zu dessen Ungunsten aus.

Das srilt insbesondere vom Anfaui^e des 14. Jahiliuiiderts, wo die Mitt'-iluiip n über die wicbtijreii Vor!inderun«jen in dem Verhältnis der Gemeinde zum Rath, sowie über die lier\ (.irai:en(le Rnlle. welche Erfurt in dem Streit zwis<*hen den Ki-zbiselir.fcn Heinrich und Balduin und in den damit zusammenhängciulen Irniiii^ea mit dem I^mdgrafen Friedrich IL spielte, nicht nur höchst düi-ftig, sondern teilweise auch derart verworren und chronologisch unrichtig sind, dass dr^r, wtdcher sich darauf verlassen wollte, ein ganz falsches Bild von den Zustünden in jener Zeit bekommen würde. Daher verliert auch die thüringist he Chronik des Johannes Rothe, die sich so vielfach auf das Chronicon stützt und selbst vrieder nnr allzu oft von späteren Chronisten benutzt woiden ist, die Bedeutung, die man ihr bis jetzt beilegte; ihre Glaub- würdigkeit wird durch das ürkundenbuch sogar stark erschüttert. Mit ihr verfallen demselben Schicksale fast alle jene handschriftlich so weit verbreiteten Erfurter Stadtchronikeu, die mehr oder weniger auf die eben genannton Quellen zurückgehen. Sie haben eigentlich nur einen Wert für die Zeit, aus der der Verfasser Selbstcrlebtes berichtet Eine rühmliche Ausnahme machen ausser einigen kleineren Handschriften die im Stadtarchiv aufbewahrten Chroniken von Hogol und FViese, welche deutlich die Benutzung von urkundlichem Material erkennen lassen. Doch sie sind parteiisch und ohne Verständnis für die altere

Diglized by Google

▼j Vomda

Zeit geschrieben, so diiss sie, ab^'csohen von vielen icdit wichtigen Notizen für die specielle Lokalgesciiiclito, der (iesoliieiit&clu^Mbuiig in keiner Weise genügen liönnen.

Geringer an Wert ist Falkensteins Buch, obgleich auch hier durch Urkundonbeläge die Richtigkeit der Aussagen nachgewiesen werden soll. Der parteiische Standpunkt des Vorfassei-s und die kritiklose Art seiner Darstellung sind nicht geeignet, das Werk noch länger als eine suTerlissigc Quelle fRr Effuits Geschichte erscheinen zu lissen. Ganz unbrauchbar, weil ganz einseitig im Mainzer Interesse Terfasst, ist die bistoria Erfurtensis von Gudenus. Man braucht nur einen Blick hinein zu werfen, um sofort den der Vergangenheit der Stadt feind> liehen Standpunkt des mainzischon Beamten und Juristen zu erkennen. Manchmal hat man auch den Kindruck, als wäre es diesem haupt- sächlich darauf angekommen, seine Geschicklichkeit im Gebrauch der lateinischen Sprache zu zeigen. Bei dem Mangel einer in früher Zeit begonnenen und nach und nach fortgesetzten Stadtchronik, wie sie andere, namentlich die rheinischen Städte, haben, bleibt das Urkunden- buch die einzige zuverlässige Quelle fQr die Geschichte Erfurts.

In der Mitte Thüringens und an dessen Hauptstrassen gelegen, erwuchs Erfurt zur grössten und wichtigsten Stadt zwischen Harz und Thüringerwald. Seine Geschichte ist untrennbar von der der umgeben- den Landschaft, ja wir sehen es sogar oft bestimmend für den Gang der Ereignisse in Thüringen werden. Der Inhalt des Urkundenbuches wird demnach gleich wichtig für ganz ThÜring»! wie für Eifiirt selbst sein und es wird von dem nicht entbehrt werden können^ der sich einmal der dringend notwendigen Arbeit einer Darstellung der thüringischen Geschichte unter/ieiit. Nicht nur bringt das Buch eine Anzahl bisher ungedruckter landgräf lieber Urkunden, es beleuchtet auch eingehend die ßezit'liunpron der grossen .städtischen (iemeinde zu den (trafen und dem Ad( I der Xarlibarschaft und liefert dadun Ii nicht unwichtige Bei* trage zur Genealogie der venschiedensten (ieschlechter.

Sehr gering ist die Anzahl der auf die Stadt bezüglichen Urkunden aus dem 12. Jahrhundert und der früheren Zeit. Manche derselben mag verloren gei;;niirr»n sein, so jene kaiserliche, durch welche die KrzbischÖfe in den Besitz; Erfurts gesetzt worden sind voraus- gesetzt, dMss eine solche überhaupt vorhanden war ; sie findet sich auch nicht in den Ii bris registri des Erzstiftes im Kgl. Kreisarchiv zu Würzburg. Man darf anderer>oits :\hvr auch annehmen, dass über- h;iu|)t in jenen Jahrhunderten nicht viele rein städtische Veihältnisse bütieifende Urkunden ausgestellt worden tsind. Privile;gieu hat der

Digitized by Google

Vorrede.

Vit

Rath erst in der tMli^ciulen Zeit erworben, liu- Verwaltung UetrufTeiHlo Anordnungen sind kaum sichi-iftlich veiiasst worden. Der Erzbisoliof war noch unbestrittener Stadtherr, die Gemeinde üücIi zum gröbsten Teile im Zustand der Hörigkeit und daher ohne Anteil am Regiment, welches allein vom Grafen, den erzbischötlichen Beamten und Mini- sterialen ausgeübt wurde. Über die verschiedenen Ämter und deren Inhaber geben vieltacli die Zeugen in den Urkunden, welche von den damals noch häufig in Erfurt weilenden Erzbischöfen ausgestellt worden sind, Aufschluss. Sie lassen auch erkennen, wie ganz alimählicli zu den Beamten uod Ministerialen Bürger als Zeugen hinzutreten, aus denen sich dann dn Beiratb, endlich ein selbständiger Rath bildete. Mit Rficksicht auf diese für die Stad^geschichte so wiclitige Entwicklung wQide eine Anzahl jener Urkunden in Begestenform aufgenommen, wobei für die Auswahl lediglich die Zeugen massgebend waren, nicht der Umsfauid, dass Erfart Ausstellungsort ist Der Nachweis, wie oft and wie lange die Erzbischöie sich daselbst au%ehalten haben, wurde nicht als eine AujQgabe des Urkundenbtiches betrachtet Etwas anderes ist es mit dem Aufenthalt der Könige und Kaiser, indem dadurch die Stadt vortibeiiiiehend der Mittelpunkt der Beicbsverwaltung wurde und ihre Geschichte in solchen ^ Momenten die Bedeutung der JEteichs^ gescbichte erlangt Daher folgt am Schluss eine Übersicht über die in Erfurt ausigestellten königlichen und kaiserlichen Urkunden, in welcher jedoch diqenigen Rudolfs L wegen ihrer grossen Anzahl nur sum- marisch g^ben sind.

Der erste Band schHesst aus äusseren Orönden mit dem Jahre 1320 ab. Yon da an nimmt einerseits die Zahl der Urkunden bedeutend zn, andererseits stehen viele derselben in einem solchen Zusanfben- hang, dass vor 1336 ein Abschnitt nicht gut hätte gemacht werden können. Dadurch würde aber der Band einen zu grossen Um&ng angenommen haben. Der zweite Band soll womöglich bis zum Jahre 140() gehen; wie weit der dritte und vierte reichen werden, lässt sicli bei der Fülle des Stoffes noch nicht übersehen. Die Kechtedenkmäler werden in einem besonderen Bande vereinigt werden

Viel Zeit war erforderlich, um alle zum Abdruck gelangten und noch gelangenden Urkunden zusammenzutragen, da die l>ei weitem grösste Anzahl derselben sich in auswärtigen Archiven behudet. Erfurt hat das Geschick gehabt, das- ihm sein altes Archiv zum grössten Teile entfährt worden ist, während nur der kleinere Teil mehr durch Zufall der Stadt erhalten blieb. Es .sind das diejenigen Urkunden, Akten und Oopialbücber, die beim Abbruch des alten Rathhauses in

Digitized by Google

vm

Vonedo.

(Ion Gewülben und iluppclton M;iucrn dos Tuniius gefunden wurden. Die Hauptmasse des eheniitligeii Archive« war während der tran- zösischen ßesetxunjj: der Stadt aut den Buden des Neu werk klosters gebracht worden und geriet hier in die grösste Verwabllu.sun^^ Jou- rnals ist vieles entwendet oder zerrissen worden, namentlich die Akten haben eine schwere Einbusse erlitten. Erst nach Wiederherstellung der preussischen Herrschaft brachte man die ganze Jlfasse nach dem . KegieruDgsgebäude, von wo sie endlich/ nach dem damaligen Ftovinsial- archiv in Magdeburg übei^geföhrt und diimit vor dem Untergang ge- schützt worden ist. Hier wurde das Archiv geordnet und aufgestellt, und es bildet jetsst einen wichtigen Bestandteil des Staatsarchivs Auf Ansuchen des Msgistrates bat dann das Königliche Direktorium der Staatsarchive gütigst die Erlaubnis erteilt, dass Urkunden und Akten in einzelnen Zwischenräumen hierher geschickt werden durften, wo von mir Abschriften oder Auszüge gemacht wurden, die, soweit sie nicht in diesem Buche Aufnahme finden, gebunden und als Copialbücher eingestellt worden sind Höchst wichtige Beiträge für das Urkundenbuch fanden sich demnächst in dem hiesigen Domarchiv, welches mein Vater vor einer Reihe von Jahren geordnet und repei^ torisiert hatte, femer im Archiv derSeverikirche und in denen einzelner Pfarrkirchen, die mir durch freundliches Entg^nkommen der Geist* liehen zugänglich gemacht wurden. Auch fanden sich einzelne Urkunden in Privatbesitz, von denen Einsicht zu nehmen man mir gern gestattete. Wegen der nalien und vertrauten Beziehungen, die einst zwischen den Landgrafen, dann den sächsischen Fürsten und Erfurt bestanden, war zu vormuten, dass die Staatsanhiv. /,\[ Dresden, Gotha und Weimar viele auf Erfurt bezügliche Sehriltstücke enthalten müssten. Diese Erwartung bestätigte sich in vollstem Masse. Naniontiieh das zuletzt genannte Archiv erwies sieh als eioe reiche Fundgrube und ist besou- ders dadurch von grössteni Nutzen gf^vrirrlen . dnss viele Bevenie des Käthes über Urkunden aufbewahrt, leu ilaujitexemplaro verloren gegangen sind. Ähnliche Ergänzungen fanden sich in ziemlicher Menge im Königlichen Keichsarehiv zu München iiml im Kreisarchiv zu Würzbui|[, in denen das ehemalige Archiv dis Erz.stiftes Mainz untergebracht ist. Hier wurden ausser vielen anderen Urkunden auch die Originale der ältesten Verträge zwischen dem Erzstift und der Stadt Erfurt aufgefunden, die bi< daliin mir in schlechten C^pien vor- handen waren. Die libri rogistri iles lüzstiftes in Wiirzhurg liah<; ich bis jetzt nur zum kleineren Teil durchsfhen können Weiterhin lieferten auch die btauti>aK-hive zu Marburg, liudulstadt, iSondershausen,

Digitized by Google

Vorrede. iz

. Wultenbiittf! . ilic Stadtarchivpi zw Fninktiirt am Main und Strassbnrer. Hi(^ Bibliotheken zu Weiiuiir. ('obur<]r untl Jena manchen wortvollcn H' itraL'. besondurs für das 14. und lü. Jaiirliundort. Ein gliicklicher Zufall hat das Diploniatarium dos ehemaligen hiesigen Petersklostcrs, dessen Archiv bei der Beschiessung der Stadt im Jahre 1813 fast gänz- lich verbrannte, in die Königliche Bibliotliuk zu Berlin geführt. Die darin enthaltenen Urkundenabschriften reichen bis zum Jaluc \l><^y; sie sind zum Teil recht wichtig auch für die städtischen Verhältnisse iiiid wurden deshalb alle sorgfältig von mir abgeschrieben oder aus- gezogen. Es nniss aber daneben noch ein zweites Copialbnch cxislicit haben, das vci leren gegangen zu sein scheint. Es ergiebt sich das »US einer Notiz des Gallus Stass, eines Petermönches, der im vorigen Jahrhundert lebte und viele Ihkunden, einige Visitationsprotokolle, Auszüge aus dem Nekrologe mit einer Geschichte der Abte zu einem Bande vereinigte, der tinter dem Kamen der collectio des G. St. im Archiv der hiesigen Lorenzkirclie aufbewahrt \vird, wohin auch noch einige andere Beste ans dem Klosterarebive gelangt sind. Gallus Stass beschreibt darin ein Buch mit Abschrüten^ das mit dem oben erwähnten nicht übereinstimmt, und er hat demselben Urkunden entnommen, die in jenem sich nicht vorfinden. Auch Schannat hat in seinen vin- demiae einige Urkunden veröffentlicht, die schliessen lassen, dass noch ein anderes Copialbuch vorhanden gewesen sein muss. Eine nicht un> bedeutende Anzahl von Urkunden, die besonders das Neuwerkkloster, das Martinskloster und einige Pfarrkirchen betreffen, sind zuletzt in den Besitz der Herzoglichen Bibliothek zu Wolfenbüttel gekommen; CS befand sich darunter auch jene lange js^esuchte vom Jahre 1144, auf welche verschiedene Notizen hinwiesen, ohne dass ihr Auf bewahrungsort bis daliin ermittelt worden war. Wie nach Wolienbüttel, so mögen auch nach anderen Orten Urkunden verschlagen worden sein, die viel- leicht manche der im Material noch vorhandenen Lücken auszufüllen im Stande wären. So habe ich bis jetzt rastlos nach dem Archiv des ehemaligen Schottenkiosters gesucht, ohne über dessen Verbleib edne Spur auffinden zn können. Vielleicht giebt diese Bemerkung An- lass, den Aufbewahrungsort bekannt zu geben, wodurch voraussichtlich gerade die ältere Geschichte der 8tadt in vi(>lrr Hinsicht (miic weitere Aufklärung erfahren würde. Es ist kaum denkbar, dass der ganze Urkundenschatz des Klosters, welches zu den älte^^fen kirchlichen Stif- tungen der 8tadt geln>rte, gSnzli« h verloren gegangen sfin s<»]lte, zumal nichts auf eine Vei niclitiurg durch h'ener odi'V krie;4ei iM'lie Kreignisse

hindeutet. Merkwürdig ist, dass bei der iSäkulari^tiou das Archiv

Digitized by Google

X

Vorrede.

schon nicht uicbr vorhanden war; auch nicht eine einzige Urkunde hat sich dsbcn voi-gofimden. Daher lic^t die Vormutung nahe, dass dassnlbe schon vorher in ein auswärtiges Kloster desselben Ordens gebracht worden ist.

An Mtthe und Soigt'alt, den Stoff für diesen Band und das ganze Urkunden werk zusammenzutragen, habe ich es nicht fehlen lassen. Es ist weit mehr gefunden worden, als sich vermuten lioss, viel mehr, als die ahnten, welche vor mir den Grund zu einer Quellensammlung fiir die Geschichte Erfurts gelegt haben. Die Pflicht der Pietät 1^ es mir auf, an dieser Stelle jener Männer zu gedenken, deren Verdienst es ist, dass das Interesse für die Geschichte Erfurts geweckt und lebendig erhalten wurde, die ferner durch ihre gründlichen Arbeiten den Boden geschaffen haben, auf dem es möglich geworden ist, eine wissenschaft- liche Geschichte der Stadt ins Auge zu fossen. Zuerst nenne ich den in Münster als Provinzialarchivar verstorbenen Gelehrten Hermann August Erhard. Derselbe, ein geborener Erfurter, war in den zwanziger Jahren mit der Verwaltung des Provinzialarcbivs in Magde- burg betraut worden, wohin er dann das alte Stadtarchiv Erfurts fiber- ziifiibren hatte, dessen Aufstellung und Ordnung er alsbald mit grossem Eifer begann. Diese Arbeit regte ihn so an, dass er neben den amt- liehen Bepertorien auch sehr ausführliche Hegesten /u den meisten Urkunden anfertigte, viele der letzteren auch ganz abschrieb, woraus eine Sammlung entstand, die später in den Besitz des jetzigen Stadt- archivs gekommen ist, dem somit einigermassen der Verlust der Ori- ginale ersetzt wurde. Daneben hat er seine durch das «Studium der Urkunden vermehrten Kenntnisse in der Erfurter Grscliichtt» in einer ganzen Reihe von Abhandlungen niedergel<^t, die, in einigen Unter- haltungsblättern veröffentlicht, viel und gern gelesen wurden und un- gemein belebfiid ;uit das Interesse an der V(»rgangenheit der Stadt wirkten, zu weleiiur der traurige Zustand derselben nach der PVanzosen- herrschaft in einem allzu schroffen (Joirensatz stand. In dem Sanunel- uerk von Krsch und (Jruber veröffentlichte er endlich einen kurzen Überblick über Erfurts <}t'schieht»', der bis jf^tzt immer noch als der beste Anhalt zur OrientirrunL; in t|r>rs(>]hcn p'lten kann. Durch Kriiard angeregt rntlalti-tf darauf der STadtiiitli Karl Ilerrmann eine staunens- \v*Tt*' Thnti::ki it und < n .■>i'hickiielik<Mt, um all«»s ()uellenmatrrial zur Stadtgesi-hit'lit"'. für die er mit einer unbefri'n/tcn Begeisterung ntTillt war, zusammenzutragen, ein Unternehmen, welches ihm durcli m inr Kigenschaft als Direktor der tliüringiselu'u Kis«'nl>ahn wt'sfhtlieh urk'iclitert wurde. Das Kesultat seiner Nachfoi-schuugcu tiudet sich iu

Digitized by Google

Vf»rrade.

(K'i voll iiini luTMUsirojrcboncn bi b 1 i ot h r k a Erfnrtina, ein Work, dessen grosser Weit snt'urt Vdti jcdciii i rkaimt wird, der < s ciiuual zur Hand nimmt. Walirciul er (h-m NfU'liweis iilxT das Vorliaiidrimciji von Uikumlliolit'm Matriial in uubwaitipMi Arcliivcn und Hihliotlirkf 'n nur geringen' Aut'mrrksamkcit sx'ln'iikU.', hat er i^aiiz hcsondcrs di<' vielen iiud weit zerstreuten Stadtehiuiiik«'!) einer einziehenden Priitung uiUer- wiirfen, dieselben beschrieben und mit grosser baciikenntnis bei jeder dl»' Übereinstimmung mit anderen oder die Abweichungen angegeben, aiieli aUes mitgeteilt, was er über die V'«'rfasser oder Absclireibcr ermitteln konnte. Ein äusserst wertvoller Teil des Buches ist auch jener, in welchem er die Flut der Staats- und StreitschrifttMi sowie der Verordnungen zusamiueugesteUt hat, wonmter manch wcrtirolles Doku- ment genannt wird, von dessen Vorhandensein oiine Hemnanns rast- lose Thätigkeit so leicht niemand etwas eifabreii haben würde. Was iigeod an Erfurter Handschriften und Drucken käuflich war, liat er zu erwerben gesuclit, anderes )iat er mit vielen Unkosten abschreiben lassen und aus alle dem eine kostbare Bibliothek geschaffen, die er spätor dem Magistrate für das Stadtarchiv vermachte, zu dessen wich- tigsten Bestandteilen sie noch heute gehört Seinem Einfluss ist es auch gelungen, den Magistrat zur Neueinrichtung eines Archives zu bestimmen, und als der Beschluss darüber ge&sst war, luit er mit seiner liebenswürdigen Überredungskunst die Privaten, in deren Besitz er Urkunden oder Akten wusste, bewogen, dieselben der neuen Schöpfung zum Geschenk zu machen. Ihm war es eine ganz besondere Freude, als mein Vater, der Archiv rath Heinrich Beyer, Schwager Erhards und bis zu seiner Versetzung an das Provinzialarcliiv in Coblonz dessen Assistent in Magdebut^, nach seiner Pensionierung den Wohnsitz nach Erfurt verlegte und alsbald, vom Magistrat beauftragt, in seinem unermüdlichen Eifi'r die Aulstellung und Ordnung jener THimmer begann, die beim Abbruch des alten Ratlihauses aufgefunden worden waren. Es war eine scliwierige Arbeit und nur ausfuhrbar für jemand, der mit den Verhältnissen Erfurts und dcrUmgf^end genau vertraut war. Man denke sicli, dnas, abgesehen von diMi eingebundenen Copial-, Zins- uod Conespondenzbüchcrn. alles übrige ein Chaos bildete. Aus dieser angeblichen Makulatur wurden nicht nur 2() Volumina drr wiciitigsten Üriginalcorrespondenzen, anfangend mit dem Jatire 14lO,gebildct es gelang auch eine Anzahl Corrt'spundenzbiicher, wenn auch mit grosstMi Lücken, wiederherzustellen Die übrigen Blätter wurden zu neu< n Akten for- miert, so dass eine über alles Ki waih-n grosse Meng«* <ler wiehtigsteii Aktenstücke auf einmal die Käumc des neuen Archive» füllten. Mit

Digitized by Google

xn Vorrede.

Hinzuzioliung dt-r in H<>n vi-rschitxlejHU Kcgi.sti atmen noch autb(Hvaiu1«'n älteren Fasciki l. sowie durch Aufnahme <lr,- l)i.>? in den Anfanjr des 18. Jahthumlcrts ziiiückivii hrnden ilnspitalareliives, nainn das Material einen solchen Tnitang an, «lass; bald nach einem ernisseren Kamne zur ITnterl)! iniriinjr p:osucht werden mnsfjte. Sorgfältige Jiepertorien gewaiirtun einen rhcrhliek über dir vuiliandenen Scliätze, die durch Ankauf und ^Schenkungen sowie duivh vi<'h» von meinem Vater ge- machte Abschriften der wichtigsten l)okun)ent<^ sicli nocli sehr ver- mehrten, und bahl begann der Inhah aucli weitere Kreise zu inte- ressieren. J(»tzt wurde auch das Verlangen nach eini r wissenschaftlichen üoschichte der Stiid: immer lauter und die Verwirkliciiung desselben von verschietlener Seite angestrebt. Namentlicii Hess der Verein für Erfurter Geschichte und Altertumskunde, der sich auf Herrmanns Dräugen gebildet hatte, es sieh angelegen sein, in seinen Vorträgen die Geschichte der Stadt zu pflegen, und in seinen Mitteilungen sind viele Aufsätze veröffentlicht worden^ welche Zeugnis von der regen ^vissenschaftlichen Thätigkeit in Erfurt ablegen. Mein Vater begann sofort mit der Sammlung des Uateriales zu einem Urkundenbuche nnd stellte alle auf die Stadtgescbichte bezüglichen Notizen zu einer Kegestcnsammhing zuAammen, die nicht nur für das vorliegende Werk eine Richtschnur geworden ist, sondern auch für eine demnächst zu verfassende Geschichte die Grundlage bildet. Soweit ihm Originale zugänglich waren, hat er dieselben bis zum Jahre 1300 mit der von seinen Freunden so gesehätzten Sorgfalt in Schrift und Wiedergabe ab> geschrieben, von da an aber die eingehendsten Regesten angefertigt, die oft das Original entbehrlich machen. TiOider war es ihm nicht vergönnt, die Bearbeitung des Urkundenbuches selbst zu vollenden. Er folgte einem Ruf an das Archiv zu Stolberg am Harz, wo er, bis in sein hohes Alter unermüdlich thätig, vor drei Jahren gestorben ist, bis zum letzten Augenblick mit grosser Teilnahme die weitere Entwickelung des Ur- kunden weikes verfolgend. Einige Jahre vor ihm war ein treuer Ge- hilfe bei seiner Arbeit, der Artilleriemajor Rudolf Höckner, aus dem I^ben geschieden, dessen Hnuptverdienst es ist, dass die in der Stadt vorhandenen Kunstdenkmäler durch die gewissenhaftesten Zeichnungen der Nachwelt erhalten woi*den sind.

Die Von meinem Vater gemachten und die von Erhards Hand lierrtihnMiden Abschriften w urden von mir für den Druck noch einmal mit den Originalen verirüchen. Es waren das die Urkunden des Doin- und Stadtarchivs und einige aus dem Staatsarchiv zu Magdeburg. Die meisten der auswärts voriiandenen Originale habe ich selbst entweder

Digitized by Google

Vomde. XiU

an Ort uinl Stelle ddcr liior copiert, wenn die Zusciidmi^' STOstattot war. Es t'anti sich tiabei, dass ihrr Zaiil doch gi-usser i.st. als mau bisher anfirenommen hatte, woraus wir^ler die Möjrlichkeit enti>pian^, die meisten rrkunden nach den Orit:inalen w iedi-i/ijoreben. Das ist um so wichti^M-r, als die Abdrücke bfi Falkrnstein, launig, Schannnt, Sa^ittarius und selbst bei üudeuiis reicht fehlerhaft sind, oft sogar nur aus Auszügen bestehen, ohne dass darüber eine Hcmeikunfif beip^efügt ist. Namentlich die Namen der Zeui::oii und die .lahn's/.ahlcu sind oft in <ler schlimmsten Weise verstiiminult und haben dadureli zu man- cherlei irrigen Auffassungen Veranlassung gegeben.

Wo weder Abschriften noch Originale vorhanden waren, blirl) allerdings nichts;; weiter übrig, als sich mit dem vorhandenen Abdruck zu begnügt n, doch wurde von einer vollständigen Wiedergabe ab- gesehen, wenn allzu entstellende Fehler sich zeigten. Was den Quellen- naHiweis angeht, so wurde, wenn Originale oder gute Absciiriften vor- handen waren, darauf vensiohtet, denselben auf alle vorhandenen Drucke auszudehnen. Nur grössere Sammlungen, wie Lünig, Schannat, Gudeuus, die Straitsciirifteu gegen Mainz, sowie alle neuem Urkundenwerke wur- den berücksichtigt Die Arbeit des Aufsuchens der in anderen Werken zerstreuten Urkunden und die darauf verwendete Zeit stehen in keinem Verhältnis zu dem geringen Wert derartiger Nachweise, zumal der, welcher Erfurter Urkunden zu irgend einem Zweck benutzen will, doch das vorliegende Werk zur Hand nehmen muss. Glücklicherweise war ich in der Lage, nicht allzu oft den Quellennachweis fiüiren zu müssen, weit der grösstc Teil der Urkunden bisher noch ungedruckt geblieben ist.

Angenommen wurden iii diesen Band, abgesehen von den Begesten des 12. Jahrhunderts, zunächst alle auf die allgemeinen städtischen Vor- hiiltnisse bezüglichen Urkunden, femer alle Privaturkunden, wenn sie von Biiigem oder für Biliger ausgestellt worden 'sind oder sonst irgend eine Seite des stfidtischen Lebens berühren. Vom Jahre WOO an wird die Zahl der letzteren sehr gross, so dass es angebracht schien, sich von da an auf ausitthrllclie Regesten zu beschränken, wenn der Inhalt sonst nicht allgemeineres Interesse bot. In den folgenden Bänden wird dabei noch eine weitere Beschrankung durch Verktlrzung der Regesten eintreten müssen, damit nicht das Werk einen zu grossen Umfang annimmt iäs wird .sogar nötig werden, eine tabellarische Form ausfindig zu machen, in d(?r die formelhatten und umfangreichen Zins- und Wiederkau&bnefe, welche nach Hunderten zählen, wieder- zugeben sind, die wegen ihres für Topographie, J^'amiüengeschichte und

Digitized by Google

lct^ Vomd».

{{• ( htsveriiältnissc wieiitigen Inlialtcs iiiclit ganz übergangon werden dürfr'n.

Von den ürkundtm der goistlichen Anstolton wurden nur die der 1 'farrkirciion und Hospitälor, welche meist von BiiiYrrru gestiftet und last nur von solchen beseh« nkt worden sind, über die auch der Rath odtr cin/A'lne Bürger ein Autsichtsreclit iiatten, sHmthcli unter die Stadturkundon eingereiht, während die der Stifter und Klöster nur so writ Briück-^iihti^unji; fanden, als ihr Inhalt irirt-ndwie die .Stadt bo tiittt; es sind das iiaiiK nilich die Btiftun^nrkundun wegen der durin genannten Lokalitäten, Erwerbsurkuiiden über städtische Grundstücke, Testaiiu nte. Alle übrigen kirchlichen Urkunden sollen in eijitin oder zwei besonden'u Bänden zusammengestellt werden.

Endlich wiirdi^u noch die Urkunden der Ortschaften von da an aufgenommen, wo diese ganz oder teilweise in den Besitz des Katlies oder einzelner BüT]rer ÜbeiigeheD. Fär die sp&tere Zeit werden auch hier Regesten an Stelle der ganzen Urkunden treten müssen. EUnige dieser Verkaufe- und Erwerbsurkunden sind dadurch interessant, dass me das frühe Eindringen des römischen Rechtes neben dem kanonischen erkennen lassen, so namentlich jene, in denen die lex Valleyana und eine constitutio Adriani erwSbnt wen|en. Die Berufung auf Jene ist, ohne dass sie genannt wird, ziemlich oft erkennbar. Dem Bechtshistoriker wird gewiss manche der mitgeteilten Urkunden will- kommen sein.

Was die Orthographie und Interpunktion angebt, so bin ich den von der historischen Oommiasion mir gegebenen Weisungen ge- folgt; nur habe ich ein c immer <la gesetzt, wo «leutUcb im Ori- ginale stand.

Bei der Anlage des Registers habe ich mich nach dem des Halber- stfidter Urkundenbuches gerichtet, bis auf einige Abänderungen, die jedoch den Wert desselben keineswegs beeinträchtigen. So wurden die Namen der Geistlichen und Einwohner nur bei den betreffenden Ort- Schäften aufgeführt, ausgenommen die der Erfurter Bürger, welche auch im ersten Teile (h s Registers genannt wonlen. Andererseits habe ich das Vei-zeiciniis der Bttigcmanien im Interesse der Familien- g(»schichte dadurch erweitert, dass ich auch die MitglicMier der einzelnen Familien anführte und ihr Vorkommen nachwies. Bei dem Wort- und Sachregister legte ich mir in Bezug auf die deutschen Wörter mög- lichste Bos( hränkung auf, weil diese bei der kleinen Anzahl deutscher Urkunden leicht von je<lerniann aufgesucht werden können.

Dem Buche sind die Abbildungen deb ältesten und des zweiten

Digitized by Google

Vorrede.

Stadtsiogols beigefügt. Jones, dem der Stadt Mainz bis auf die Um- schrift fast ganz gleicfa, findet sieb zuletzt an der Urkunde vom Jahre l*j:iO (Nr. 120), dies(»s erscheint zuerst an der IJrkuinle vom Jahre \248/51 (Nr. 136). Die Zeichnungen entnahm ich ciem Nachlass des schon erwähnten Majors Ru<lolf B(ickner.

Zum Schluss sei es mir gestattet, allen Behtirden, insbesondere den Vorständen und Beamten d( r verschiedenen Aii liiv«' um! Bibliotheken, ui /. ii«- *hirch Zusendung von Urkunden oder durch die Erlaubnis, .solche iin Ün und Stelle benutzen zu dürfen, dif Herausgabe dieses Bandes gc- fTfltTt h!ibon,mein<'n aufriciitigsten Dank auszusprechen. Besonders danke ich als trcuiidlichiMi ( itiimern und Ftinlcrern meiner Arhcit dem Magi- strate und der S lad t verord n eten versa ni 1 u n g liiesigti' Stadt. \v»'|fhe in liberalsterW<'ise dtirch wjedcrhnito Ht'wiliii^qinirvon Reisc^Tldcni ilt-ri Brsuch der auswärtigen Archive crnirii^dirlitcn ; tei iuT ilvn Herren ireiieimen Archivrath von Mülverste«lt in Mafnli bm;:, (lioss- herzoglichen Staatsarchivar Archivrath Dr. Burkardt in Weimar, Grossherzoglichen Staatsa idi i var Dr.Sello in Olden- burg, früher in Magdeburg, und Domvikar liaudert. Vorstand des hiesigen Doniarcidvs. Demnächst schulde ich noch den i^nisstcn Dank dp« Herren Professor Schnin in Halle uuii Uy mnasialhdi n-r Dr. Hesse in Magdeburg, früher in Erturt, welche die Güte hatten, su\\ hl die mühsame Arbeit der Correktur der Druckbogen mit mir XU tvik-n. Endlieh verfehle ich auch nicht, dem Verlejrer des Buches, Herrn 0. Hendel in IIa le, für das freundlielie Ent^i^« 'gen kommen ilen schuldigen Dank hiermit auszusprechen.

Erfurt im Oktober Om.

Dr. Carl Beyer.

Digitized by Google

Erklärung der Abkürzungen.

A.

Archiv.

1>. A.

Dom-Archiv in ir.riuit.

E.A.

ICrfurter Stadt>Arcbiv.

O.A.

GemeiDgcbafto-' Archiv (in Weimar).

H. St. A.

Haupt - Staats -Arrhiv (in r)resd«'n).

L n. A.

Landes- Haupt- Anhiv (in WolfonlKUtol)«

M. A.

König!. StaatH- Arrhiv in Ma;;<lcbnrg.

U. A.

IWieUs- Archiv (in München).

8t. A.

Staats-Arcfaiv.

BR

Bobmer, regMta imperii.

WR

Will, regeHta :u(1ii<'p. .Mafimt

M. (i.

Monumenta Germaniac

S.

Sit'gol.

S.f.

Siegul fehlt.

- l

742. Januar März. 1.

Bontfatius biltcf tlrt>. F<i/>sf Znrharias^ das von iktn in Erfurt eingerickkie Biatum zu bestätigen.

Xecesse quoqiie habeiuus iiulioare paternitati vestre, qiiia, per Dei giatiam Germanie populis aliquantulum percussis vel correctis^ tres

ordinavinius episcop«js et provinnaiu in tres paruchias discrevimus. Kf illa tria oppida sive urbt s. in qiiibus oonstituti K ordinati sunt, srripüs aucttnitatis vcstix' <(iiitii uiari »•{ stabiliri pre<;ant»\s dpsideramus. Unaiu essH st'dt-rn episcoputus (ifcicv inius ifi castPÜo, ijUoil dicitür Wirzabur^'; ft alteruiu in oppidti, ijiukI nimiinatui- Huraburg^ teitiaiu in locd. qui dicitur Erpliesfuii;, qui tuit iani olini urbs pagauorum ruhücoruni.

(iedr,: GeaehbericlU auf «/en aumauirischen Betidit de» KrzsU^t» Alainz etc, WR. /, Jf7.

7U. April 1, ».

t^apd Zndtarius htstäliyt dus von BonlfatiU6 tn Et jurt en icJitete Bistum.

Vhi et tH's ♦ej)isr(»pu.s per Kica siii^ulM sHcunduiu seriem syllubaruni tiiaiuu) te oi-diimssi- co^iKivimus, qiii cidt jn popuio, (|iiein sihi dwininus Dt'Us au*ter pur tuam sanctitatem a^gregare <lifcnatu.>> fst. pivetise de- beaut. Kt petisti, ut per auctoritatein nostrt* si^dis epiM opitUs ibidem sedes linuentur. JSed lua nancta tiateiiiilas pertrai let matuif et üubtiJi fonsideruliuiie discernat : si expedit; aut si loca vel populorimi turbe taliu esse probantur, ut episcopos liabere mereantui*. Meimnig euitu, cariBsime, quid in sacris canairibu« preclpimui' observare, ut mitiime iii villoias vel in modioas eivitatea episoopos ordinemua, ue Tilescat Domen episcopi. Sbd iius, tuis sincerissimit« atque a nobis dilectis Hyllabis piovocati, que popascisti, ahsque niura coneedi patimur. Et Ktatuimus per apostoU«*am aucttiritateni : episcopales illic esse sedes, qui per suct;essiüueni episcopos niereantur, et populis presint atque verbum predicatiunis subiec'tia iiisinuont; id est in casteliu, quod dicitur Wirza- buI>,^ et alteram in oppid * qtiod uominatui* Buraburg, tortiam in ioc</ (imlihiimn d. Fr. SmIhmu UIU. i. |

Digitized by Google

2 (4«wdiiclitsquellaB der Pror. Hachneu.

qui (Ht itm Krpfesfurt: ita ut nuili j>ost hec iiceat cuiquam, hec, que a Dobis saaeita suut, uiiquo modo vk>la/-ü.

(ret/f : Gegenbericht mif den mwunurtgdw» Bericht etc. jVö. 2; Jttfftf Mo». Mog. 117 i stdtc WJi. 1, .76 u. Jaffe- ]i'att4tnb., rei), iH)nt, 2204.

mi, Miitz IL Krfiirt.

Cntf ]]f iner nidU in Erfiut eine Urkunde für das Kloster

Iii i .'-jr lil aus.

Facta est licc cburtula sub die V. .Nun. Alailii. Acluiu ad Eilestiirt in palatiu publioo.

Gedr.: Wenk, licssäclte Latulesycscit. 11, 16; aidte H'H. Iii, 10.

M>d. 4.

Kati d. (rr. nuAciU unter audrrtn (hirn mich Erfurt zu vh^m tiUipdpkitz für drii IluHiirl md den blarm und Avarm.

De iiegüliiitoribu.s, qui paiübus vSi'lavunuiu et A \ .irni um p^'i^; mit,

quuusqiH' iHoctnUire cum suis ne^otü.s tlebeant, id est, paitibus öaxuiue

usque ati liurdeuowic, ubi prevideat Hredi, ad Scliezla. ubi pit.»-

videaL Madaigaudus, et ad Magadoburtj prcvideat Aitü, et ad iirpes-

furt previdoKt Madalgaudus, et ad Haiazstat prevideat item Madal-

gauduB. Ad Foraüheim, od ÜreemboTiga et ad Ka^uisbin^ ^.luvideat

Audiüfiui, et ad Lauriacum Waraarius.

ÄU9 Karoli Magni cajntiduiia. „i.'upi<^' duplex iu 'llitiOfloDis vUl» promul- gatum « (ieäit.: M, G. hL. I, 13:f,

ErzbiadiofOtffttr wm Maine überträgt die Gebehie. ties hig. Severua nocb Erfurt,

Veneiaudua arcfaipresul Otgarius, volons sanctaa iUas reUquias ad maioiem uacri oultus venenitionem perluuere, osaa »aai^i Severi trans- tulit in Thuringiam ad locum legale, qui vwutiir Erphesfurt, oomitan- tibus preftbiteris et dericis diverBi ordinis turbaque popiüi wm niodira ^ Ossa autem eiusdem sancti in coclesiami iu honorem i^auli apostuli dedicatain, traiislata sunt

Det'uuctü autem O^^ario et successore Ulius Kabano, Ivarolus^

l'ippini legis tilius, eiusdcni epis<"Hp!<tus lionuix^ .sublimatus erst, t^ni,

auiiuciis prwihus Kaücfinioiiiaiiuni in Alto nuuiastci-ic r(iiHi<r-Mstiiuii,

parteni quaudaiu de reii(juiis saucte iutiiHMiJiitio ad piedicturu cueuubiutu,

öicut ipse vidisti, transtulit.

Au» dkm LMlm LitUvoidt lie i>. iievetv. (Jah\: •iuffe, uton.Moy, ülO u. 51T u. M. a. S& Iii, 45 4itf »»ehe H R. 18 u. VIL J.

Digitized by Google

Urkundenlnich d«r Stull Erfturt. LTheil

S

932. Juni 1. £rfart.

HikUbert, Er^nsfSuff von Mmng, präsidiert in Erfurt einer Synode, auf der vereekiedene Cananes beeiMtssen werden.

Anno ab ine domini nostri J. Chr. 932» anno etiam dorn. Heinrici

rfsgl» christianissimi 14., ind. fi. sub die Kai. Jiiniarum congreg^ est

apud Erpbesfurt sancta et universalis sy nodos.

(iedr,: Mami, XVIU, 36»; M. G LL.II, 18; a. WR. XU, $ mH Jum od. jHii J.

Bufhiiid, En^ieehof van Maine, fordert den Bischof Emduird von Würshurg auf, auf der am 9. Märt apud Erpessrfurt ab- stihaltenden bynode eu erscheinen. CMr.: Sudendorf, rtgietrwn II, IJß; r iVK XXIV» 42.

Rwihardf Erißnethof van Maine, stiftet di^ Propstei Zella an der Werra und eignet sie dem Betersldoster in Erfurt gu.

U. d. Z : Erewinua cumes et elus filiiifs Uozmarus comes, Bitgerim de Trifurte, Unarcus, Wulfherr», Embrk'O, Vwlforicli, Dudo, Rucbo, Reinboto, Dietmai', Saxo, HUtebrecbi

fh-. im /•;. A n, .lr.: Schantuit, rind. l, Idf); Falkenstein, IkOr. Chronik II, XßS; (htdenm, cod. dipl. 1, 34; s. WH XXI 44.

Buthurd, Krzhischof von Mainz, tauscht inii d^' Abtei BeinharäS" brunn zwei Höfe in Erfurt.

Rutbardus Dei grati.i Hoguntinentds arcbiepiscopus. üniveimrum fidelium presentium et futiiranim uotitie comnuMKlannis et intiinamus, qualit«*r iios pi*<) Hdipiscendo conscutis iHltoHs et orationis nioniicboruni,

noctnqiie Dei scrviiin <lt'voto insistontiiiiii in miiiinstcrio, (juud tliritiir Ite^Miiherisbrniuio iuxt:j Lnybiini silvain siliini, nai^tiurtuiii in iiouoi'e san<-t>' I)fi fj'nitriris viiixiiiis Mari«' snnHiquc Idliaiiiiis apoBtoli et evatig^'listf. «'oiiuiiicn» l'nif nun spiiiluiili piitri et ;ilil>ati Krue.stu veatv rabili pro pe^nmia et i-tttti una, (juani iti uubtiuni p(»testaten) ideni ahb:js coutrailübt, curtini aliani in ICipbesturt, super lipam Gerabe piwp. pontem, qui didtiir Liep\viiii:tbriiO(*a, ea Übertäte et iustitia con- ce8stmiii>, (|iia uuicuiqne Ubero viru quevia curti» ibidem perfruenda cAttoeditur, scilicet, ut ttm aolidos pro fensu vilJico ville illiua ad usum ministerü nostri quotauuis ad missani & Martini persolvat et de cetero

1103 no4.

1104.

8.

1108. UeiiigeiiHtaidt.

Digitized by Google

4 (feHchiehtsquelleu üer J?r<iv. Biicli«en.

quicqiiid sui commodi et ea edificaiulü, prestando, mercand<», iiihabi- üindo «onsequi va!ii»^nt. libfnim polestatem in seiupiternuni luihfat. El 4iiia indignuni et iin uii^ruiun oninino videretiir. iit quod s»M'ularibus viris i uiusf'uiU|iio nationi« aut conditionis sirut in illa villa »Ic liac re concetiitiii", hoc spiiilualibus ot e<*<'l''siasticif> vins d»nn'gart'1iir. huius nustr« d«'votionis conresbionom nionaslLiio siipradicto. niunuihifc., piv- seuti abbati sibiqiie siiccedendis in peipetuum tirmam et ineunvul^ani conctiB permanere temporibufi deoemimiu. Ut et verius ab omnibui; nemper credatui-, scripto hoc memorie eam oimimeiulanteH, siplU nostri inpressione signari ia8tdmii& Si quin autein in futurum, (iiiod absit, liec Qostra statuta irrita facere pFesumpawrit, üuius nostri privilegii et epiBoopalis offidi auctoritate anatbematis et bauni vinculis sit iunodatus «t eterna, nisi resipiscat, sit maledictione danipnatus. Data anno domi- uice incarnatioms M. U. VUl^ iudictione iL Actum Helinginatat.

Gedr.: Schumtat, mtd. 1, JW; Timr. Ktcra €7; FalkenMtei», Jhür.Vhr. II, 472 u, a. a. O. ; ». ti Ü XXJ V, HS.

1110. Jiüi Erfurt 10.

(r/r// Jjtitlwiy äbisruynd dem K lost vi JictuhurUsbi'unn du Kuchc zu Sdngerfutusen.

Acta sunt hee in Krpsl'urt in eapella 8. Ae^idii i'onit'.>soi is anno Uuimiiice iueainationiü M. C. X., lud, LIL, VIll. Kai. Augusti. teria JH. U. d. Z. : Douiiiius IJiin kardus de munte s. Petii; Ei wiuus, coiueb de Tltonna, tlvuainus Ueiliiudius de Erpsfurt.

Utdr.: tScJuiniMtf mtU, i, III. äc/ttUttUf titi: äijU. 1, Üiii u.a.a. O,

im. iL

Adetberl L, Ersbiadiof wn Ma'niz, ermahnt die HüdesJteimer bis guw 4. Mai einen Bisdiof su wählen und den gewähUen 6tö Mtm 6. M(U tur Weihe nach isirpliisfurd m schicken,

Qeitt.i Jutfit vnxm. Mag. m; «. WKXXV,7a.

im Oetober 16. 1^.

Addbert /., Erzbtsciiof von Mainz, bestütigf den JJrtidern des Stiftes der U. Manu tu Er/urt die SiJimkuny Echehards und seiner Frau Waldrai über deren (rüler zu KUleben.

(Chr.) ; In nomine sunct^ et iiulivitiui; trinitatis : ADELBEK- TVjS sanctti Mugontine tjcclesi^ archiepisoopus et apoMtülict^ ssedis lega tua. Quooiam huue muudimi iu maJiguu poMtum iu malum proticertj

Digitized by Google

rrkundenbuch der Stadt Erfurt. LUieil.

&

cottidie videnius, fratribiiB de Saocta Maria in Eipesphort, quibns patem^ sollicitudinis euram debenius, in omne evtim presenti nuinuscripto in possessione subscripta providon' nirnvinHis. Quapiopter notiim fieri desideramns pri»sentil)us fiituris ('hristi tidolihus, quud quidani Echn- hardu> ft l ius cnntfctafis Wnldnit, utri(Hio oj» librrtHto libon. que^ \ iil|j;n /cizf^reulttpht sul(^t iHiiKMqiiiri. possossinntis [»loprins, quas in villa Elehes- k'ib»' iii aivis, in a^j^ris »«t pi;iti> habiicruiit, Hanctci Mariq in Erpesph«)rt in usus tnitrum cum omni ntilitat*' sine omni i'ontradiction«' tradideruiit. I'iuniliam qnoqn»' snani ntriu.s(juc scxiis ita cidi'iu t'tricsiq nianci- pantes dederunt, iit ipsi pundvin ccnsuni anniiatinj solvant et in per- pt'tuum einsdeni (xindiciunis privilof]fiuni hahcHnt, quod reliqiii consnales babent, qni ad predictum lütarc pt*rtinont. Eorum autem, qui e^rclosi^ ita dnnati sunt, h^c nomina sunt: Kamiült ot uxor eins Lnisa et filii porum, ßodemar ot filii illiut$i Wessel et uxor ilUus Aba et filii eorum, Emniecha et tres fili» citis, Ebt?i^ha et filii eiuä^ Hildogunt et filii f»u6, Innengartf Rnobbraht^ »Sigebolt et filii cius, Meingiint . Ut ig;itnr pfedietonim tarn l^timo i«lel>rata ti-adicio inconvulsa in evuni oninc t)ernian('at nullusque oam fcnnMaro in aliquo aiideat^ auctoritato heati Petri et ndstra precipientes sub peipotuo anathenmte firmamus et, m dt^e.ssct Imic voritati tostinioniurn . hanc inde cartani srribi iussinius i»t sig^illi nostri inpressione si^rnavinui.s dpfiierunl nbi hee presenti

actione Hitiiata snnt riri illusties: Enilirie«» eiusdcni (»eolesie prepositus, Ditoldus dtiMiiiis, < i»'lpfi Ulis aivljipie?.pifMr, Eiwinus eantor, Adel^erus, Theodih u?. < t ulii cuntVatres, KudcpT. ( uoiirat, Kcclieliait (b> Tidlestede, Kitiint de Cuzeleibe, KItuin de (iotaha, Sigefridus siultlictus, (ie/o, Kber, Adelbratli , Ruderer. Ree bei, (intbeie, llildebiueb. He^e autem facta 8unt anno dominic(> iiicaniHtiunis H" > G<* . XX.\ indictione XIII., XVII. Kai. Novembris, iv<^iianto domnu nostro lesu Chri8ti> . Amen.

t}r. im D. A, mit nu/i/eitn-i^stciu G&lr.: Scttes Archir für nltac d. OesdiL I, m; 9. WKXXV, 92.

im. 13.

A<h'!hrrf /.. Krzhisdkof nnt Mftht::. n postalisch er Legat, rerwunddi äm Hof itrr Gebrüder (h ibi rt und Ulrich im Brühl zu Erfuri aua Mitmtermlgut in Freizinsgut.

In nomine sanete et indivichie trinitatis ^'otnm sit onmibiis tarn p»steris (juani [)rf'sentibus ecelesie fidelibus. quin ego Adelbeitus Hei ;;ratia sanete Moguntiiir irelesie areliiepiscopus, npfistoliee soflis k'^a- tns. pro honore'et exaltatinnr lo4'i luijus, (pii Ki|Kstuile vucatm, pi" dilectione et Hdebtate civiiirn iiKoruii) taju euiles quam reliquas possessioues , quo ante festum apobtoKautn Peti'i et l'auli libere üocte

j y Google

0

GeKhiditoquellni d«r Pr. SaduMD.

fuerunt, qiw censum siium [uiitim magistro fori, paitim scuitcto de Brulario persolvunt, de liberis liberiores feci, ita, ut nt qiiu ego neque aliquis successunim lueoriun supra dictum uensum et cetera, que ex

eonim iure debentur i

deinoep« alicui posait dele^are tn benefioiiun. Quuprupter sciendttm est^ quod cuiiam Gerbeiti et fratris sui Udalrici, qoe prius miDiBterialis exstitit, per supi^dictam legem liberioretu cwnstitui, ita, at «tatuto ter- miao sinfpilis annia villico de Bnilario diios solidoB penolvaat et nulli ampliiis quicquam tiiiper hac re respondere habeaot Et ut huic lei maior inesset auctoritas et impugnatioiies alique, si Herl poasent, destruei-entur, per nianum meam in manus eorum tradidi et sigilii mei impressione sigiiavi pi-eoipiens, ut inconvulsuni maneat et \vn- sub per- potun auatbemat«'. Huius rei hos idnneos testes subseripsinius: Kuibric«) pit'positiis. <i(,'lltritiis idvliiprt'sliitcr. Kirhenbertus, Aepdaf^, Erncs-tus udvocatiis, (nst'll)raht vitrii..iiiituis, .Sigefridus gtuiltetus <.'t alius hcuI- tetus eiusdeni nuniini.s, tiiiinit, Bertholdus, Eber, (iero tt dn«> tilii eius, Rudiger, lieicher, Ciiniut, Hatto et aiii quam plurcs. (jui in lioc nun coutinentur chüxjgrapho. He<' autem facta sunt amiu duuiiiiie« in- camatioiiis fii.C. XX., Ind.Xni., reguante imperatore Heinik» huius nominis quinte.

Gedr.: Anaieeta eätrhenaitu 9, nach dem dwmaU noth mrhimimeHy jetzt mdtt

mehr onffittrlf uii n (>r , i ,;rhcr schon, tdtcr verstummelt, ohm Z< u,ien and mit iltm .1, Il^iö JutlkensteiHf Jhür. Chr. 11, 404 u. lurf. Geacit. 5Ü;uiui AtuU, ct«r. wtederhuU ohne Zeu<ien bei Faber, fVeirimen 23; 9 WB.XXV, m. 1) Ormm lAUske

infolge einer Jk><i hn'Jiiiioii/ >lrs Or ; ilietfcllx: wird einer aUeren AliSi hr. dett

siDt anai. tttuntacUUiic, reidi', t]u<Kl nigniftcftt nuDCio» qui ad preceptum epiacopi mittMidi erigunt. 2) tVa^kk.

Addberi L, Eräbischof von Mamg, säet zu Ettersburg Augustiner Chorherren ein.

U. d. Z.: Imbrico prcpositus 8. Unm in Kipespliort, Dietfddtm decanus S. Marie^ Arnoldu.s magiater, Ludewictis eiusdem ecciesie ad- vocatuis Dietrich de Abbolde et alter Theodricua et filius eius Herman, Ditmar, Cuonrut, Reinhard et alH nitnisteriales 8. Martini. Data in Erpesphort YIl. idus Martii.

Gtdr.: Stumpf, «tcto MoifuiU. 146; a. WH. XXV, m.

Adelhai L, Erzbischof von Maim, bestätigt eine Sdteukttng für das Kloster Gemrode.

U. d. Z.: Ernestus« advocatus Erpesfurtenns; mimaterialee: Emicho

im. Mära 9. Erfurt.

14.

1124. Erfitii

15.

. j . I y GoOgl

ürkandeobuch d«r Stadt Erftirt I. Thdi. 7

vicedoniinus, Krnestiis sciiltetii.s. SJnscopta est im- donatio in Frp*»Rfiirt, aniK» doni. ine. 1121. Ind. II., ivgiuuito Heinriro iniptMatore liuius noiui- ni.s V.. Anioidö. nrbis' prefecto, Krncsto siniitoto.

G&ir.: Owkum, i^d. dipi /, tiO; #. H R XX \\ 145, l) = iUawc.

It25. 16.

dif Slifkmg (ler Km^e und des Uüspitales Ailt^heUtgen in Erfurt.

Fjfxß Adclbcrtiis Dei f^mtitt snnctü Mo^untine sedis hitmilis minister

et Romano o<'clo,sio lepitiis notuni facio. qualitor tidelos viri Erkenbcr" tiis pretibiter et Adolbcitus nost^r vicedominus in Erpesfurt (HTlesiam in honorem omniiim Kanctonini construxpinnt secpio ipsos ibidem offo>

r^ntoB T)vo sorvire so condixonint. Hospitale otiam paiiporiini illuc oonstriiontos. Thristuin stntnoriiut in fratrihiis rocipere et converti

vok'titibiis fratcrnitatoni et b. Aui^iistini loi^Milain pmponere, ete

TpKtos eoines l]iiip<tns et frater eins rjamb<^1us, Oi.selbertus

vic>ütioi}iiiuis. Si^ridus sciiitetus. Dutum auno inoarnationis domiiiico M.OXXV.

[n flirsrr rerntiiiHUtelfen Form fiedruclt f>ci Falkemtei» , 7hur. Chr. II, 463 und Gesch. r. Krfurt 55; siehe WR. XXV, 15!). Bei Falkcnstrin mtd in dem Kitrw^ histon'grJuT BehUmn, einer iMudarhiifthrhai Beweissummlutui (vr die Be- hftuptuup. d(iHS hWjurt eine vniiiKitchr SUidl sei. f/chöreiid der Ministt-riuHnhliothek in Krfurt >iml Fulkcnstein i>'<r umne Chronikmi iftark benutzt, fituht sieh iu Uinij ile^ VifrlioHS im nurliei^nden IJrk. Brueh.it. eituf^hultrf : ante hiiec, sciiitot anno 1117, iam ad monastcritim hi>c tmnuerat, ut ex primi» üteris de eodein patet.

11:28. Juli 7. Ertxin. 17.

Addbert ErMsdtnf mn Mainz, hesläHgi der Kin^e gu /eeAa> hurg neuerworbene Güter.

Zeu^^en: Propositi S. Marie AdeUwrtiis, S. Severi Emeeho, de Diir- lon RicbarduK. Capellani Oosbortus, AmoiduSp Berengenis. Decanus 8. Marie Waldricus, magister scolarum Amoldus, cantor Adelgenis, rugtos Honricus. Laid vero comes (iUdowicus, qui et maior advocatus, aubadvocatiis Cristanus, cumcB Ernestus et frater eins Lambertus, Hermannus» de Gutcnesborch et multi alii nobiles. Ministeriales et!clesie n(»stre Wenihenis, Walbertns, Franeo, Folbeitus. Dedo dapifer et frater eius Wiebnandus, Ludovicus de Eiteicsbiireli, ile Bercha Dietbmarus, GuDzelinus et coniplures alii. Data in Herpestbii Konas lulü.

6«lr.: Stwmpf, I.e. 14; s. WH. XXV, m.

Digitized by Google

S G«0cbichttqneUeD der Pr.8«ch0eii.

1133. Juni n. Erfurt. 18.

AdeUmi I-.rzhisfJiof voti Maim, svhenkt dem Stifte leüfdmrg zwei shtvtsche (}rit^.

Zoiifz^n: Abbas S. Petri in Kipostunl Wernhorus, prepositus S. Marie Adolbortus, Moiiizo prf^posiiii> in hospitali. Ron('us(?) in uioQte s. Ciriaci primiis. CaptUaiii: Ht iMiit ii.s, Adelanlus, H^'nricus, Krede- n<*iis. Mazelinus. Rodnlfus, prfi.sbiter Horcngerus. Ministeriales: Em- bricu vicedonaimis Moguiitinus, Mfingodus camerurius, Kchelwartus tiinc dapifer et fintor eiiiR Rodolfus^ Erhat et Heroldus. Mariscald: Hart- linns et <]}ernroduR. Data in Erpiafort XV. Kai. Itilii.

Gedr.: ßtHtnpf, I.e. iS; «. WR,XXy,

1133« Juni IS. Erfurt.

Äddbvrt L, Erzhisrhof roti Mainz, befreit auf Bittm der Ckunh- niker vm S. Severi zu Gunsten der Cantorei die Gärtm mffisAe» der Gera wid Hirsdtla^ vo» der Beweidunga^ServiUU und der GeridUsbeirkeU der Ma/radMe.

(Cbnsinon) In noniiue saocte et individue trinitatis. £go Adel- beituB Bei iputia Maf^UDtinua aicfaiepisoopiis et apoatolice aedis legatna notum facio tarn futaris quam presentibua pro remedio anime mee et peticione caiusdam iidelia noatd Criatani cantoris aliorumque con&atrum ecclesie b. Severi in Erpesforth, ortea illos^ qui siti annt inter duoa fluvios Geraham et Crialadiam a ponte illo« qui ad intruitum eurundeni hortonim factua est, asqiie ad lo< uin illiim, <]ui vocatiir Uoriacha^ pHscuiB noatrp episcopalis copule addicto8, ab omni eopule iure et mariscalconira poteatate in perpetuum nie absolvisse et piedictoruni orfnnini iindecim, (jiii iiitcr prefatuni pnntpm Pt viani illnm. quotninsit WcriK'.M'hfhovon, intoHafont, ad offiriuni cantons, qui eoniniuni coiisilio fratruiii elijratiir, episeopali auctoiitat*- rnnc<\'5sisse, ita iit salva ortnna- luruni löge cuni omni friutuario iisu rlr ctttTo ad ipsius cantoris potpstatera et utilitatein le.spiciant. <;a \ idt lii » ! condicione, iit quicunque cantur predicte occiesio exi.stat, rle rtMÜtibus superadditorum ortorum X solidos annuatim fratribiis persulvat, qui nunquam inter fratrea sint dividendi, aed ad commnnem fratrum et acolarium refectionem «^t pauperam conaolattooem in featum a. Egidii reaeirandi. Preterea eorundem orturum cenaualea pGaseaaere» oa poaddendi libertate donavif quam habent ceteri cives et hominea noatri, qui in Erpeafoith de manu aicMepiacopali liberalt aortiti sunt hereditates. Duoa autem ortus, qui a Bupiadicta vin Wcrnescbclioven usijue ad liorlacbam continentur, et locuDi molendini CristAiiu suisque heredibua in eaudem libertatem tradidi, ea acUicet condidonc, ut puatqnam idem molendinum ad uaum

Digitized by Google

Urknndenbiich der Stadt Erflirt. I. Theil. 9

1,1 1' ndi porductuni fiierit. fM>ssessor eins in iiienioriiim (lomini aroliie-

pl^' pi V solidos anuuatiin fratribus inde persulvat. Hanc aiiteni

gratiani Ciiiitano et suis boredibus idoo ronrossi, quin ipso suo niagn<i

labore hcc uiunia quaiäi de nichilo ad taiitanj redegit utilitatem. Quod

nt ioconvnlsnni omni teni})oi i' permaneat, presenteni pagiuam conscribi

fedmus et sigilli nostri impressione inunivlmiis auctoiitate Dei et b.

Petri et B. äeveri ac nostn sab perpetuo «Dakbemate interdioentea, ut

nollus m futurum hoc infringere piesumat. Ouius roDcesaionis teates

lui annt: Prepoaitj Adelbeitaa S. Marie, Heinricua lekebm^naiaf Oode-

boldua Krideslariensia; oapeUani Berengerus, Rodulfus, Oiaelbeitus,

Fridericus, Mezaelinua. Elgo quoqno Heinricua vidi et ^ubscrip8i.

Comites: Ernestus, Sizzo. Liberi: Herimannua de Wodenesberch, Oun*

aelinus. Ministeriales: Adelbertus, Herimannns. Northelach, Bothegerua

vrnltetus. Widolo ot filius eius Heriraannus, Bertoldus pret'o, Geveno.

Anno doniiiiic*' incarnationis M.C. XXX. III. facta sunt h<v, indictione

XI ff !2:niiiitt' K<iinaii«»rum rcur»' Tx)tbari(» II., refjni riii.s aiiiK» VIII. : data

ErjM'sfitrth per iiiimuoi Honriri prepositi Ifkeburfjrensis XIIll. Kai. lulii.

Hd».: Cop.JLÖÜ IM Mtt(tdei»ir;i u. Krtr. hist. Hdal. in der MiniHeruUbibl. in Erfurt Mr.: Ungenau hei 6iul, cod. (UjA.l, JOS: fthSerhaft natk dem Kdr. h. R bei Valk^nst., Tliür. Chr. ff, 404, Gesteh, r. Kr f. 58; Itetfser bei WSrdtweinf no9. »nbs. IT, XX i Faber, Frei:. 71 m. (K \ «. Wii. XXV, üSti.

im im (?). 20.

Propst (rmUht t mn [Jppidd.shertj bekennt, das'i Wezch und seine Frxn fi(t2''h'(( nt KipcsfonI v/V/* nicht ntu fhrt.s Eigentnm'i t'nl<n(ss( rt . sondern öidi spfhst fiatt getrcihi ludit n. indem Wezelo in dns Pet-ersl f'isfn' m Ei fid l id.^ Mundt i iuhat, Hajsehi nher mit 6 Töchtern im Klosirr fJff/KMeaberg AH/nahme fand und ihre KnetfUe und Mägde an die beiden Klösi^r iilHirwiesen tcurd&i. Ge fr.: Stumpf, L c. 70.

1139. Juli 25. JeeliRbiirg. 21.

Addbert IL, Erebischuf mi Mainz, bestcdigi dem ^ift Jedtah/u/rg eine Sdteukung.

ü. d. Z.: Adelhardu.s pn*|)ositus S. Severi : rapellani : Conradus, ÜMlin^us Cnah'tVidus, Ertnrtensis irclesie piesbiteri . Principe« laici <lnx Frideriuua, ramea patrie Ludi*wivu8 ibidem principalia advocatus; «'omites äyzhi»^ (Jloüeboldus de Henncberj^ et iilii eina Poppo ot Ber- tbtildua, £rn«atuK et frater eius Lianibertu». Miniaterialea: viuedoninus (fvaelbeitua, dapifer Kichelwardus , pincenia Rudolftia. Data lechebuix* VIll. Kai. Aüguati.

Gedr.: 9hmpf, L c. 33, ; s. WK XX VI, 15,

Digitized by Google

10

GescbichUtquellen der Pr Sachsen

1140. Ertart 33.

Aihiberf IT.. Erzhisrlmf ron Mtiin..^ iilurchpid der i1nrr}i ih-u V'ttsfum (ristlbvit trlMiiäm Kirche ihr hh. Marin und hiarentins in Erfurt auf dessen Jfiffrn ciiiitjo Hufen Uftd Zinsen,

(Chr.) I. n s. e. i. tr. Egu Adolhntiis huius nominis Mo||^ntine sedi» «ivhiepisi'opns seriindus oninibiiK fidelibus in perpetuum. CiiDi ad nostre sahitis protW'tiim et«*.^ Xoverint ijritur tidolos tani posteri quam preftentes, quin pptifinno (iisl(»ht_»rti nostri Krpisfordensis vicedomini ecrlosio, quam pn»pria tacultiitr ;ul hononmi T>pi f^t h. matris eins vir^rini^ Mario simctirnif LMiirontii martyris in Krpistbrt fditii-avlt . (|iic ff nostni r(insot r;it;r c^t <>fti( io. tradidimns niansuni et dimi<iiuiu in Krpistnit, XIV solides annuatirn rrfldcntrs, of mansuni in Tahf rstct«' n'ddenttMii solidos XII. quo idcni vico- diuninus a iiuhis iit fcodo tentbut. Quatuor »viani casalia t'orcnsia solidos XIV por annuni solvontia et diniidiiini mansuiu in Vi^lxM'ho solidns VI sol- ventem, curtiui insupcr cum suis editiciin, quo omniu pn)prie poosidebat, de manu eins afx»pta, consensu eins pre(iite occMo contulimu«, har halnta consideretione, iit quicumqiie sacerdos in <?a constitiietur, quo^ ttons pro defunctis missam oetobraverit, apecialem aninie predccessoris et patmi nostri Adelberti tfoguntini archiepisoupi nostri quoque ipslus in missis et boris ootidianis iiigcni memoriam faciat, sed et post do- cessum nostrum pro anime n(»stic roniodio nichilominns ornro non intermittat diemque obitns nostri dobito animabua dofunctorum celebret officio. Idoni wiara predicto Gisleberto et sucoessoribns eins faoere non omittat. Ad hoc f-anciri volumus nt in patnii no>^tn. do quo dixinius, anniverstirio, quod ost in vjoilia s^ancti lohannis baptisto, V .soiidi, qiii de Vigbecho vonitint. |ian|irnhus «byinbuantur. soxtuni solidnm ad refectionom dioi illius sarcidus haboat, cnius usibus roliqua qiioqne quo supra dicta sunt »loj>utu\ innis. Sod noquo hoc laton' dobot, quia oidom occlosio Imc a nobis ost tijllata proropativa . ut sacordos ibi sor- viturus non nisi do manu nostra curum accipiat, hoc quuquc n»»n nisi consensu et presencia Gisleberti et eonim, qui ei siin.'edent^ fiat Haie igitnr aetioni impostenini providontcs anathematis gladio porrnssts eins prevaricatoribus conscribi ea nostraqiie signari imagino procopimus^ illoB eciani, quonini eon||rmata est testimonio, clericos, laicos nobile« et ministeriales subposuimus. Clorici: Hoddegorus abbas de iSancti> Petro, Kolbertns prepositus deSancto Ciriaco^ Heinricus prepoBitus, Adelhardus prf^positus, Höring«« prepositiis. Kdogorus, Cuonradus, Oorbernus archi- prosbyter. Nobilef;: mai-ohio Adelbertus, comes R^ hoboi-tus, comos l*tt|H», comos Sizo. conios Ernostns, conios Kudowicus, Foh-at, Roinhart. 8igo- t'iit Ministorialfs: Sifrobolt. Hoinric. Iluoir. HaAvart. Adobrat, Wern- hero. Cives; Kucelin, Jbolcbult, (iezman, 8ahso, Uuuolt) Brun.

Digitized by Google

ürlnuid«nbiieh der Stodt Erfort. I.Thdl. 11

Artum anno incar. dorn. M". XI".. ind. III». rrLn\(?ntr> r'nmado II., an!i'> n'2:ni Pius Iii"., presidente Mop:untine ecdesir AdolbeHu 11., anno epis<^-(jp:itu<<! eiu8 III^ Data Erpiififort pt^r raanum Ciitmi-adi canceliarii feliciter. Amen.

Gedr.: Wurdticcm, TU. et Eiciut/. dtoc. Minf. amment. in urchid. diet.XJ, ,iOU w. o. a. 0,; 8. WR, XXVT, 33. i) Dar übrüic Thal der JÜHleihuiff M diird^ ntu pknueithaft.

1141. November % Erftirf. V^.

MarroJf, Ergbischof vmt Mähte, bestätigt das ßlasiusklaster m

U. d Z.: Albertus pi-epusitus 8. 8overi ! ti i: vr^mes Ernestufs, c<>me.s Herniannus. Einibricho vicodominus, (.iittelbertus vioedumimuj. Data Jjorpesphurd V. Idus Novembr.

Gedr.: Stumpf, I.e. 24-, «. WH. XXV II, 4.

i 1 ~l*i* '^4-*

ffpturich /., Erzbisihiif vi/ii Mainz, schenkt ifm/ Klosfrr Disiborirn- Im'HJ für die fh'ttrhf'rlder stt Winkel bo ICtfnii, die er dem Ojria rkUtster sii Hrfiirl £U((u /-f , P^K, Hüft lAindes SU Studora- hoiiii 'Stotternheim) penes KrpU'.stoitli.

IJ. d. Z. : Ernest comes do Dtmnnhii, (Jisilbratli tlo Erple&fort.

GeAr.: »rmf/, I.e. 37 { 8. Wn.XXVJU, iL

1144. Jniil IH. Erfurt. 25.

Ilciiinrli /. , Erzbisrhof njf Mainz, h'k>'nnf. iliis:> rin PHt^ter Adaütcm St in (rat zu Üaek^lall , uml i 'nn J 'rnu IJibletfnrd, die ihrm Sotm zum h^in/rift in die Jirudn st haft df Ilttspitatts U- dimmt lud, ein Otd zu Mittelhansen derKinhe und den JJHidartt des AUerhctliffen- Hffspitales in Erfurt nhergeln n hibett.

Chr.) 1. u. s !• i tr. Ilciuit ns I)(>i gratia .sincto Moguutine s^dis ap'ltiepisropus. ('um sunimi p;isfi>ris providontin. «pip^ in sni «lispn- .^iHoue noji fallit, pastoreni occlesic su»; n«».s pnrsse voluit. deilinuis operani commisHo.s nobi.s non ne^Miu»*ii\ et qua nun sutlirinius do nostro neoes8itatibu.s curuni providerc vci salteni aiiunde toUuta nun negleximns privilegiii» nofltriB Goniirmtitido a TioleiiHa, direptiono quoniinUbei defensare, manutenere. KoTerit itaqae omnium fidelium tam preeeotiani (|uam fotarunim pia devotio, qualiter clericus quidam,

Digitized by Google

18

GMduchtoqtiellen der Pr. Sadiiieii.

Ädelbero nomino, omne pmlium suuni. (jut»d liabiiit in Bacsteden cum mancipiis et omni utilitate, qua ad ipsum spectabat, ecelesit^ et fratribius de hospitali in Erfesfurt, in Imnorein omiiium sanctorum dedicate, temporibujt aotecessoris nostri senloris Adelberti oontndidit, hac tarnen conditione, quod quamdiu viveret. nichil sibi de iitüitate bonorum illoruni ad usuni vii^ su«^ siibtraheretur. Post aliquantura vero tetnporis idem fniter, diligenti nustra poticiune sepitis commonitas et pai*va fratrum pmdict^ ecclesiq caritate placatus, vitalem quam habebat de bonis illis conditionein liberc in presentia nostra ipsts resignavit. Nec< minuft quoque posterorum nostrontni commondHio moinurie dignum duximuß« quod bona quedatn mulier, Hild^;ardis nomine, filium snuni Diedolpuni ibidem üoo senitunini «»flerens. una cum marito sm». «^ueni tnnc hahobat. prefati piifH vitrim prcdinm sunm in ^fildolhusun illi cjuu(|iit' occirsir dnnavit. Siipri hec itaqii«' hnti;« et quwuiupu' sunt nidem t'irlesie coiiata siw in postcnim Doo disponcnte rontVTf^ndn üik loritatis nositre tiiitidnom extcMidcntos, liaix p;i;:iMani siijilli nn.stri t-MUf^ignatani impressione scribi inssiniiis, »^t, nc ipiis liuiiiM ai tiuius sivo fraditiunis violontus invasur existat. sub anatheniato prerepiniiis. Testes ven» 8unt: Asnheimus Haveilwrgenfds opiscopu.s; pi-epositi: llenrieus Sancte Mariq in Erfesfurt, AnsbelDius 8anct^ Mari^ MogoDtinenais ad gradus, Adelliarduß Sancti Severi; abbaten: Wemherus Sani^ Petri in Erfes- furt, Cfino Sancti Disiboti: capellani: Hartwinus, Berowicus, CAnradus, Homberdus; laici: (%»mes Ernestus, frater eins Lambertus, Wigeni;;; niinisterialea: Sigebuldus, Haerinian, Hartdnm*, KuKelinus scultetus, Wolframuij seultetus, Diemo magistev fori, Bertoldns pi^^co. Folcoldus, Sigffridus. Wolfhelmns, Honrieu« victd.^niiiius, Ricliaidns mnnr tnriiis, Hunoldti.s Acta sunt hcc anno doniinie(^ InraiTiationiK M'.O.XlA IUI ., indiet. VII».. fe«ifnante ie;;r Ciniiadu buius noniinis siü'undo. Data Erfesfuit XIIII". KaL Xulii per manuni Sigeloi notarii.

Or. umf'derHarioiilBibHüthek £a Wolfwb«ttel. Üf.i <• WH. XXVIII,

*

1144. Novemiier 14. Erfurt. U.

Heinrii^ Erabisehof von Maing, resHtuieii dem Pdersklostet m Erfurt emign Hufen.

U. d. K.: Kmeiftus, advocatu» eiuHdem eccleaic., Ministeriales: Wcrnherus dapifer, Conradus pincema, Dmgboto et Conrudu» niariscalci. Heiiirious vicedominua deErphordia, Ruzelo acultetus, Sigboldus, Uiael- lieitua. Data in Erfbrdla XVIII. Kai. Decbr.

Gedir.: Sekannat, vind. II, i^ Falkvustein , Thürma. Chrm. II, SM; «. WH. XXVUl 32.

Digitized by Google

TTrkuiMlenbacfa cl^r Rt«dt Krftirt. l.Hieil.

13

114^. AiiguHt. 15. Erfart.

Hemridi L, Mr^Hckof von Mam», geskUtet der CatUorei des Dom- tdiffen in Mamg die J^verleibung von Jämkänflen aus Apolda*

Ü. d. Z. : Adi?llmr(liis prepüsitus S. Severi ^ Wernliei us abbas de Er|Mi:tfordia, Sinzu prepusitas de; Erpesfordia in huspitali. MiDistemlei»: Heinrieu« vicedomiDus in Eipesfordia, Ruzelinus scultetus» Hawardus et frater eius Hermannus, Budolfiis de Bare, Ludewicus de £terBbutc, ThidericuB de Apolde, Thideiicas et frater eins Gonzelinua, Cooiadus de Tribum et ftüter eins Heinricns, Ckmradue de Azmanstede, Wolfe- liiHis de £lbi*ef»shove et firatei' eiuB Sigefridus. Data in Erpesfordia XMU. Kai. Sept.

Gedr.: Gud, Lei, 170; «. WM.XXVm, 53,

1147. Juiit 1& Erfürt 38.

Hemridk L, JMnadiof twi MamSf hesUUigt die (rründnny des Ktoslers IMerdiausen.

U. d. Z.: Heinrtcus oustos ninioris fa'Jeaie iu Muguutia et Erpes- fordiensis preposituä, Adelhardus prepoaitua S. Seveii, Weniherus abbas &Petri in Brpeafort. Laici: oome» Eruefttu& Ministeriales: Heinricus Ticedominiis, Ueiagotui», Hugo, Üiinthertis, HibolduiSf Heinricus, Gisela bertUB, Aiexandtiiv Herwart^ Hermanniis. Dutum Erpestbit, XVL Kai. InÜi.

Gethr.: »Stumpf, l,c.37; lüm, Ittm.äucrn J, Mi; ». n'R.XXyiII, (U,

lieinriclt J., Erzbisciutf von Mainz ^ hva/tUii^t tleu Vei'kiml von Gütern an das Petersldoster in blrfuti.

V. il. Z. : Kiiiestii> o<Miies et advucatus oiusdeui luonasterii, Uuiife- liiiu> vi liuici uiius Fulcmarus de Darhebcche, Hugo, (»iintherus, Heüi- riciih , Alexander, Hu wart, (üsilbertus , Uermaniius subadvocatus, Oiselbertus.

G&ir.: Gull., t. c. J, 1^; ikltunnni, rinil.JI,J; J'ttlkataletti, ihur.Vhr. 11, üiHi; t, WTL XXYIII, 84,

1148. Februar lo/Erfürt 30.

Hf'inriih L, Er/M'mMof wn Mamz, sMU t inc l'rkumlr für Brei-

tunytni aus.

U. d. Z.: ii»'inri(Hi.s pri'p<»situ.s Krpt'st'cidio , Alaniiis piepositiis i>. •Severi, comes Ernestu&. Miiusieiialeä; Dudo, tiater ciuus Meingotus,

Digitized by Google

U tieachicbtsqueUeii der Pr.äacbfen.

Heinricus vioedominus, Siboldus, Werner de Widerthe, Tbidric de Appolde, Amoldiis Maguncieosis. Datum Erpesfordia. Gedr.: Sdu^tpaeh, UenMb. (Medb, I, 6; «. WRXXVIU, 89.

114H. m.

i/rluridt /., Ei2bisrln)f mm Mainz, lit sfiUifjf dnn KUtsier hhUr.-y- huusen die Schmkung da' KircUt; zu KcksUäi.

U. (1. Z.: Heinricus prejmsitus S. Mario in Krphesfurt, Adelljanlu^ prepDsitus de 8. ^^»'vcru, Oelt'enidns abbay montf» s. Pctri, Folpertus prepositus Ho iiiuiitr s. Cyriaci, Hartwicus prepositu.s in hospitiü liiiioi: comes Ernestus: iiiinisteriales : Heinricus vicedouiinus, iSaienjauuusi Walboto, Cunradu.s et Ueidenrieus maracalci, Weruheruis dapii'er, Cuu- raduä pincerna.

Gedr.: ^Stumpf, Ici^; a. il H.XKVUI, 90.

im. Fritzlar. 32.

Heinridt /., Efzhisihof von Mainz, VfrUiüif dun Af/t des I'fi^^m^ klosters das IWM zur Ausiihung pfaireiliciier Funktionen.

LI. d. Z. : Ministeriai»*s : Werniierus dapifer, Conradus pinoemaf mariscAlci Uernutus, Heidenriouts Conradus. Uerolduä, Uartmodus.

Gedr : Se/mumt nwl. 1, 184; FalkeMteiu, Tkür, Chr. Ji, SOG; Gud,. l e. I, Uff.

im vor Mai 14. SS.

Heinridi I., ErjdMsdu^' von Maiws, giebt dem Abt Wibald voh Oorv^ Kmnims von tlm Verhandtungen der ztt Erfurt ah- g^uätenen Sgmde.

Gedr.: Jude, moh. Corlteirmiu s. WH XX \ III, Iii».

IlaO. October ti. U.

Ifnttrirh f., Erzhisrhof roit Man):, sf'llf in Erfurt eitic Urkutnie für die (Jantorei des Marieudiftes daselbst aus.

U. d. Z. : Heinricus Erphordonsis prepositus, Adelhardus prepositus

S. Severi, (JelfVadus abbas S. IVlri. fjuici: Ernestus eonies; TTiinisterialea: Sij^ebolilus, Heinrieus vi»*ed«)iniuus, HiirtuQgUK et trater eius Wernheru8, VVilholmus et frater eiusSigiiVidus, Üitniarus et tVater eius Herniannus, Wernherus de Witerde. Wt r nhcriis dajiifer, (.'onradus piiiceraa, HoiUen- ricus marse^leus. Data Kiphnidit' XI. Kai. Novbr. G«ä>r,: Owi„ Lei, 2if4; «. H'Ii.XXyjII, lÜSt.

Digitized by Google

ÜTkiuKlentiiicli der BtnAt Krfiirt. I.Theil. 15

1150. October firfürt. 35.

Heinrieh L, Eti^ischof von Maim, sd^eM dem SHfl JeduUntrg Zeknk».

U. d Z. : HenricoB piepositus de ErffoidU, Wilhelmus acolarum magister in maiori ecclesia, Adelhaidas (»reposituB S.SeverL Gomites: rames Elroesttts. IGniateriales: Henricus de Cornref Sygoboldus, Oysel- bertus, WenieruB de VVyterde, Wernhcrus dapifer, mariscalci Henricus, Heroldus, Uartmud. Datum in £itfurd.

115L 86.

Heinrid^ L, JsSri^isdtof vm Maitut, skUi in Erpesfuit eine Vr* kumäe für das Kloskr HersfeUi aus.

U. d. Tl.: lleiiuuiks prepusitus tle Krpostuit. Miuisteriales : VVer- iierus dapiter, Siboldus, ({iselbertus, Haidungus, raailscalci Ilemtlienricus, Uaitmodus, Heroldiis, Cunradus.

(fö/r.; SchÖlfjxich, Hennttt. Ürkwulenb I, i u.u.a. O.; 9. WRXXVIH, 144.

1154. vor März 9. «^7.

AnuM, h'r::hisrfu)/' von Mniu":. hrhttinf, ilass dn- Aht nni (Irrodc eni duf >N liruside ffthiKf/. und dtiss der Verkäufei au j dem JUtuddattj zH MKfcIhnusm (u iinji uinni dfis Lfnidgrafen Ludu^iy den Vtikauj durch geicisse iMassreydn gesichert habe.

U. d. Z. : Heiiricus jurpii.^itns S. ManV in Krpesfurt , Adelbertus pivpusitus S. Sevm. f)t' miiiititenalibus: llcmirus vicedoiuinuss, Wern- Umis dapifer, Haiimr pincerna, (.'oiiratliis , (ioiiehahis, Hartwigius manjclialcus, Huiviianliis (U* Ass«nburtr, Conradiis di' Ht'ppeherfde, Meingi» (U* Khxhduil, iSigilHtliliis. Ilartwigus et tiutt-r tsiius 1 laitinannus, Hawardus, Weinherus, Giselbi.rtus , liiu*, Uttniarus et trattM eins Wolfhelmus onines Eifortenses et alii quam pinres.

Uedr.: Wolf, Gesck.d. Eichn fehles 1, ü n.H.u.d.; s H ii. AA/A', 6".

im. :IH.

J'VuH Wnttdu mu Erfurt sclirid. f der Maru n- Kirchi tlnselbsi zur lierslellnng dir für ihr* S^jIiuc Ifiztrrrr idivrgvhmeu strci Tahcrnm auf der Kränwrbriir/cr. 10 Mark mit Vorlteindt- eines Zinsf'.s ron lH ScJiitlingm au^s denselhm.

OiiHiihiis liuU'ibu.s iiostris tum tuliiris (|iiaiii [)i-esentibus notuni ess** voiumuä, 4ualit«jr düuiuu Weiitelu de Erpet^iurt , Deu devota femiua,

Digitized by Google

16

UeschichtHquelleii der Pr. Sachaeo.

pro restauratione duarum tabernarum super pontem teram ▼enalium, quas ip^^a prius qodesiQ nostr^ pio (iliis suis Willeheimo et fieichtoldo tradideratf decem marcas iu presentia oostra ai* aeniorum iiostioram domno Hartuugo cameiario noatro appendit, ea videfioet oonditione, ut

\h vel qnilibet eins siu^t^essnr ii<H»ni et octo solidos singnlis annis ei per^lvat, nisi forte ipsa uhvo iure suo cedat et diTiDi^ retributionis obtentu eosdem suli«Ios iH-oIcsit^ nustr^ remittat. Actum anoo ab incar- natione Domini M». L/". Vl% indictioiie lUlK

Or.im U.A. JhiH Stfijel lon intjittetn W'ucfis int n^ul, run r. Ü'"^ iJurcJimts^er; und »nt€M aufgejtrrsst. hl» zeigt das Bruttüild eine» barhäuptigen Bischofs oder Aide* mit 9ah iiikI Jitteht ohne HtüigewKhem, ifmmha^ eme» Podireites; ron der Umaehrifl mnd nur die BudiHahen. . . . N V F . . . xu erketmen.

1157. (hS) Oeieinbi r 9. 89.

rimt Ih'kuHtlt; für tlns Kloster Banz betf. f/f B^ihtjuny ein es HeihtHsirtiteH wird ftn abbas lk'n*litoldus in villa i'egia Krpe^iua

4fedr.: UeinemaHH, Vudex AtUt, J, 43ti.

1157. 40.

Arttidd, Ertbisttito/' unm Maine , eiiausehi von dem ^Blenkloder m Erfurt Crüter»

ü. •! Z : l'j wiims et Krupstus fnitix's, comites; luinisteriales : Heife- iicu:> viceUomiiius, U^nricns vicedomlnuSf GisObertus, Sigebolduü, Ditmaru» et Hermanmis fTatres« Hawardus, Hartungus et frater eius Wemhems, Sigefndiis, Wolframus äcultetus.

Ueih:: Uinl , t/x/. ./</>/, /, i'XV; s. WH. XXIX, 48.

115i. 41.

Arnold, Erzbiarhof ron Main::, hcfitadyt dem NonnenkMer m IcMershauam dessen BechUt utui h'ivdegieti,

U. d. Z.: Arnoldus luaioiiB eoclesie in Magontia custos et Kipen- fordentUB prepositua, Adolhardus pi-epositiis de 8. iSeveix), (ieipheradus abbas de nionte «. Hetri, Folpertus prepositus de monte a. C'yriaci, ErwimiK comes ot frater eius Ernostus: ministeriales: Hoinrictis vice- doiiiinus Krpesfordio. Wnltramus siuiltotus, Arnoldus Riifus, Silxddus Albus, Oiselbeitus, lSiboiUu8 tilius LaiupolUi, Ditmaius et fi-atür tiiu8 Hermannus et aUi luulti.

CMt.: S^mpf, le.85: Jtein, Thur.mcra 1, 47; «. M M. XXIX. 47.

Digitized by Google

Urkundeubucii der Stadt Blifurt I.Tlieil.

17

Arndd, ßMadiof vtm Mwm, betiäHgt die Befräung der iMiste au BmäerMen, Ikfeng^m, JHMOeäi, MMendorf, Hw^heim tmd Daberstedt tfon dem Zeile m Erfurt.

Ln.B.e.it. Ego Arnddus Del gratia Mognntine sedis aixrhiepl- soopns iiniversis Christi fideltbus tarn fiitaris qtianr ]*n^sontibu8. Pastonilifi coro nostie debitom exigit et epincoptili^ ordinis officinm reqwrit, ut oa que a predeceseoribtiB nostris tttili et circnmspecta con- sideratione statuta esse oognovimus, nos qnoque debito benivolentie favore aocepta habeamuB et rata et inconvulsa omDiniodo orso decerna- 01U& Volumus itaqne, ut homines familie nostre, qiii episcopuli mense nustro iugiter dosorviimt. videlieet qiii sunt in Hocheim et in Bilteri«- lüibin et in Kirillim^hovon , ab omni exactiono tüoionoi in Erfort sitit emaiK'ipnti ci iiberi, siciit us(jue ad tempora nostra ex graciosa con- ocssionp [>ro(ltws8oruni iitistronmi Temanscrinit. Kx suporhabundanti etiam miserationis nostre iriatiu pennittiiniii!», ut si lavi nostri, qui sunt in Tntcl.stede et in Mercliendorf et in 'rnberstcdcn , hanc eandoni rcniissionem thelonei cum predictxi laiiulia nostra habeant, ita scilieet, ut ad usus domesticos et proprias cxpensas emere et vendere siue aliqua tbelonei exactione vel moleatia libeiv pu.ssint Si vero huius nostri in 008 ooUatl beneficii aliqui ipsorum immemores extiterint et res aÜenas fiillaciter pro suis emere seu Tendeie presumpserint ^ hoc modo utUitatem et insticiam tbelonearii nostri iominnere et defraudare vera- dtir deprehensi et convicti fuerint, tarnquam fures et scelerati tarn in personis quam in facultatibus suis dampno subiaceant publico et hoc secundum arbitrium etpzeoeptam episcopalis dignitatis. Ut auteni hoc luistnim et antocessonim nostromra racionabile statutum plena et stabili tinnitatu sit roboratuni, hanc patrinam indc consrribi et s'i^WVi nostri impressione lirniari precepimus. iiii sunt teste«: Arnoldus piupo.situs •Sancte Marie ^ Adeihart prepositus Sancti Soveri, (»elf'art abbas Sancti Petri. Reinher prepositus hospitaliis, Voiprec prepositus Sancti Cyriaci, Atit'lbcrtuä decauus Sancte Marie, magister Ditmnr, liertolt cantor, Conrad custos, Reginiuirt. Wolfhelni, Rupertus, lienricli, Boppo; laici: £rwin comes et advocatus et f rater elus comes Emest, cometf Sic^o, Meginhardus et filius eins Heuridi; ministeriales: Sybolt et tilius eius Guathere, Bytmar et frater eius Hermannus, Hawart scultetus, Erme* noit, Gristan scultetus in Pluralio, Vfemen cellerariuSf Bertold magistor ftiri, Cbniat fribotliel, Bertolt Acta sunt hee anno dominice inoor- nationis H. C. GVII., imlictione IUI.

//rf.s..- Alu Abschrift in einem lirenvflar de* Bibrabüehiems im St4iat8(ir^iv iu Magdeburg. Gedr.: Kibei; Freiz.l2 mit Helen umichtiqen Jfüwun der Zeugen; itmi» SehuUn II, U7; Stumpl, I.e. 148; s. W'H.XXIX, 4if.

Digitized by Google

18

Q«cliichtMiti(3I«ii d«r Vt, SudiMik

im 48.

Das Kajütel des Marietistiff^ in Erfurt heurhtmld die von dem dortigen Bürger, dem SiUticr Burchard, und desseft Famüie ge- sdidune Sdtenkung eines Knet^tes an die Stiftskirche.

(Chr.) I In nomine sancte et individue trinitatis. I Sepc solet evenire» ut illa, que beno et onlinabiliter fai'ta sunt, a pravis honii- nibus pervertantur ita, ut relicta voiitatc mcndacium prevaleat. lam enini tonipora mala sunt it«, ut rotri^;oscat karitas niultorum et iiecpsse sit, nt veniant scnntlala. Oninf"< mim dtTMimvcrunt, simul in- utilcs fd'ii sHtd; «m» <•>/' >fio j'itrnil l'tiiiion, mm fsf tfstf^i/; at unnm^. Froind»' mos, qui veritaii.s nss* rtuii's et (let'on.soivjs usse dobomus, nos iJKluani. do Sorte I)ei suiniis, vidolicot canonir i sancte Marie in Krpesfort, piospit-^re, quantum in nuliis est, dcUrnnis, ne porversitas pravorum prevaleat iusticiq et veritateni aliquando destruat Notuiu ttaqne iBcimus nnlversis Cbristi fidelibits tarn futuris quam prosentibus ea, ([[iK uobis presentibus et videntibus lacta sunt Qaidam civis noeter nomine Burcbardus sellArias intuitu divln^ retribntionis quendam fomnlnm suura nomine Bithmarum Toluntari^ et sine aliqua contra- dictione super altare sanct^ Mari^ contradidit et deleigavit, adiuncta mann oxoris su^ T.tikardis et filioruni suorum Henrici et Walten et filiaruni suaruni Mecthildis et Uildegundis et Judde. Ut autem hcc contraditio et delegatio finna et inconviilsa Semper permaneat, per inler- positionem banni episeopaüs et nostri eam confirmamus et sigilli ecelesie noatrq impressiono rolMtruinis, nt, si quis au'^'i f»^merario eontravenirt» vel aliquo ukmIo imp ti iv pmsunipserit, anutlienia sit , iiisi resipisrat et dip-ns» sati.slactiuue praiteat. Acta samt hee aniic doniinicq in- caniiitiuniis C'' \f VIII'^, regnante Kiitlerito imperatore angusto. iiuius rei festes nos fratres sumus: Arnoldus prepo.situs, *. tim-adus magister, Bercdoldus cantor^ maxister lleinhardus, Wolfbeimus, Dietol- du8, lohannes, Reinbardns, Rubertus, Buppc^, Crisfamus, Heinricus, lonatbas, Friedericus preco', Cristan, Nannocho magister oensualiuni et a]U eomplures.

Or. im D. A.; Tenciiekrift etums steif, «e^ fett mit mancherlm Verzierungen

Uhd ziemUrh nfifrur-ionisrnrh. 7hnn>formk, Dutum unt] Ztiufcn sind eingerückt; auf dein dadurch tfruoHHeutn I{itu$n in der Itnken Ecke du» seitr beachüJigtef aber von dem getcOhtdidiie» abtoeichemie, fMiraboluofttf ton weiaeem Wache,

ij MmeiMef III, JH. ») Bde.: pr^

im Deeeiiiber 18. 44.

Okrietkut J., Eri^ieiskof von Mainz, besdUif^ dem Khstfr IdUers- hausen

. U. d. Z.: Albertus ptepositus de S. Severo, Filigrinus prior de

Digitized by Google

t^rkundeDbudi der Stadt tlrftirt. tTheil.

19

nioDte s, Petri ; laici: comes Erwinus; mmiüh'ruilfs : Franco pin- eerna, liertlu)klus dupitV^r, Ditieririis vicedominiis, lierthuldus scultetus, Wigaudus magister fori, llclewicus, 8ibüldus Albus et äUus eins üun- tberua, Siboldns filtus Tjamboldi et ftHL

QtAr.: Mein, Ihur. sacra 1, 52; s. WR XXXJ, 61.

li:0. 45.

Chritiinn L, Erzhischof von Mainz , lauscht mit dctn Capifd des Marietiatiftes in Erfurt Weiiit/ärfm inncrhaUt und ausset'halb der Stadtnuxuem mr Mrbawmg von Wohnungm für seine Ritter.

T 11 s. e.i. t Christianos divina fevente demcntin Moguntino scdis atvhiepiscopus. Sacrorum canonum auctoritas modo vi^urem ^ iusticii; exen'ens. in<Klo t'X niansuetudine opemm impf^ndcns indulgentie, ut oniiiis per om?ii:i lucrifnciat ox pmvido - dispensafionis mcideramino, füiK-f'Üt rebus orrlesinsttris' iiii^ente neressitntc ot ^ suadeiitp iiti- lihilf vt iulitioiuf.s et * comnnit:iti(m*'s ti<'rl. ut socundiim iuris equitatcm m<'li(»ra prospiciant. Novcrlt igitur et piescus etns et futura Chrisli tideliinu posteritas, qualiUM iios ox debitt» spoculationis nostre Kr- fiirteusi muuicipio, postquaiu ad iirmamontum Ma^uutino nietrupolis . niuto miinitum fuerat, sufficienter custodiam providoit) cuptontos milites de adiaoeote provinda introduximus et mansionibus oc beneficiis ibi eoH stabilivimos, nt ad defensionem et protedionm prenominati muni« cipü nostri prompti Semper essent et parati. Sed quia areas ad locan- dos milites pro nobis^ sufiidentes non habuimus, pro execntione latidabtlis nostri propositi cou sensu deri et popiili Dostri cum pieposito et fratribus ecdesie b. Marie in Erfurt commutationem fecimus, donantes eis et potpetuo iure dolcgantcs quandani vineam nostram totani ^ et cum omni integritate, quo » ultimo looo post vineas ccclcsie b. Petri in montf» sita ot via qua ihir Oisbntisloihin. adiaroiitoin habuimus. iiocopiinus autoni in eummutatiouem ab eis et per euruiu douatiouem •Inas pairiculas vineaiuTU, qua« intra muros habobant. ot in bis duos fmti'os. videlieet. A<lelbeituni <"t Th<-"derieuni de Wetirdr et Coiniubun, seuUetum abbatis b. Petri, Kjeavimus, ut in eis oditieia facereut et certas mansiones haberent. Ut autom hec commutatio una cum do- natione rata et inconvulsa^^ omni evo permaneat, haue cartam con- acribi et appt nsione sigilli nostri ' precepimus insigniri et testes Hupponit quorum nomina sunt hec: Arnoldus maior [)repo8itus, Bui^g- banJus prepositus, Adelbertns prepositus S. Severl, Oelfridus abbas S. Petri; de canonids ecdesie b. Marie Conradus magister soolaruni, Bortoldua cantor, Wolfhdmns, lohannos; de laids: comes Berwiniw,

2*

Digitized by Google

jM> CreschiditoqticJlen der Pit.SmJimil

coinpf; Hoinrious flo SuarzlMUi:. ( (Hiies Heinrinti«; flo Hiidi i t frator oius ]Iu.i;ol(liis, Wultherus «ie Husen; <lt' ministfiiiililui.s ; Diicricus vict— doihiims, Siboldns Alhns, Hortoldus sculietus, Siboldns filiiis Hiim- puldi et complureü alu. Acta sunt lie<* anno doniinioo im'arnationis M** O LXX", indictione lUI^ regnnnto iuvictissimo Romanurlni üupem- Um FrktoricOf hiiiii» nommiü primo.

JMn : Jyijthuiatiir tles Muriensüfttis im J). A. fol. 7'i, Xu. J'^'l: doch ist fite Almchriß, (In der \ ti/ertifftr tltc Ahkünun^n des (hr. nuM rerHutut , ilnreti nrte JjeKi jddtr niluMU ; ferner auch mit einem 'J't'ife der /.rut)rii in K.iir. Ii ist. JUd. Xo (itdr.: Xiic/i letitatr Vurkuft iei J-'alkenslein , Tli Chr. H, 531 u. Krf.

(iesch. 93: s. auch 117/. XXX J, 7S, \ ) rifroi< iii. 2) proviiU». H) in. 4) vel r>) vf'l »») t'i|uitjito 7i I KT uns S) tnta t|ni. ID) vitv 1 1 ) >uli:u-i'iite 12) coni- iiuit;i(i«iiu*, duu!iCt<Mie. 14) in ullani. \ö\ iu opprcHssioiic in der lids.

im? (1175). 1 ('lii iiair >4. S. ( assiaiiio. 46.

Christ ifin I., Erzhisclu>f vm Mainz, h&sUUigi dem Kloder Lijh-

pohlslM'iff ritte Sdinihmg.

U. d. Z.: Bertold US vicedomimis de Krpifurdia, Helewieiis sciiltetus in Krpifurdia.

Geth.s Shtmpf, le,86; ». \VB,XXXI, m.

im. November 47.

Urkunde Kaiser Friedriehs L für Bremm, Datum in ti^rritorio Ifaguntinensi Erphiirdmc.

Geär.: r. Ueinemann, Cod. Anh, No. GOT u. a. a. O.

1183. Jamiiir 29. PojiJiu. 4H.

Kaiser l'ri<xlricii 1. uimmt das JJospiful zum hfiliym (reist vor Jj furt in seinen Schulz.

I Fridericus diviim t'avciito floinontia Rnninnornni iniporator aii«;iisttis-. : Impprntniir srit-nitatis pielas it (niirit i't iiüiii'statis a Doo nobiis cKilitt' posluiat (»Hiciuni, ut cuilibet, <ju*m1 suiun est, cquitato iiisticie constM v an nii»«; et piwipnc ( (vlosiis et .xenodorüs sinum miseri- ('nrdie cleiiu iitcr iii>triamuü, (|iuitiiius in prcsenti vita iii»>ritii t.(»inniendari valeat imperiali^ auctoritas et in futuro a retributore bonorum omniuni misericorditim nK^reatar obtinere pie intentionis nostre ainoeritas. Ea- prnpter notiiin fDohniis uiiWersis Christi et Itnperü fidelibiis tarn pre- flcntibuH (piam fiituriit« quod nos hospitaletn domum sancti apiritus, quo CBt Krpisfordie extra luuros, com omnibus bonis suis niobUibus et immobilibus tarn iiupresentianim liabitis quam in posterum auctoreDeo iuBto poHsesHianis tytulu habendis in nostre protectioiiis defensionem

I

JDigitized by Cooglel

üliculidenbuch der Stadt Eifurt. LTfaeil.

21

suscipimus, ot auctoritatis iiostro sigillo prcscnteni in<Jc pa^inaia (<ti- loboramuSf statuentes et sub obtentu imperial is grueic sanctiendo pre- cipientes, ut nulla omniuo porsoua butuilis vol albi, »ecalaris vel ecelesiastica , haue protectiunis nostro pa^nam audeat Tiolare oec ali" quibus ioittriarum calumpniifj ^oii danipnis presiimat attcmptare. Quod qui au8ii tomerario nostro buic luandato contraierit et lociiin prcdicttim dve iD febus sive iu pers<uiis sibi denorvientibas aliqaa pcrturbationo molostaro presumpserit, XX lii)i-as aiiri piui pro pena componat. mediain partem fisco iinpcriali et mcdtam iniiiham passo. Haue siqui* (lenj summani a noxiis rcMjnirenrIani deccmimus et üb ipsis ium oxiirt'fHlani siK-cossoribus iiustiis denuntiamus. Voltnii'i < inioqut.' vt statnitmis, ut (jULVun(|iK' 51 liihlÜ ns rhristi piotatis lutuitii iHi-tf« (lomui collata tun iiit, ad ron.snl iiioni iii paiipcnim in ni cnran'l' ii um (losorvianr iri- ad alios usus tiansIViuiitur. lluius ivi tcstrs >uiit: Everhardus A]ei"sebur^ensis epix-dpus , IMn Nucidiuif^rnsis epUcopus. Maitiuus Misnensis opiscopus, (ludüfridus inj|KMiali.s auk; caiueUarius^ Kodulfuü prottiouotaritLs, Ekelinus «bbas i'igauenäia; laicl quoquo: Albertus de Hüdenburch, Albertus de Oronbach, Heinricus burch- gravius de Aldenb]urch, Tiemo de CSoldiz, Hugo de Wartha, Heioricus de Witha, Fridericua de Oroizh. Acta sunt hcc apud Pigowo anoo Domini millesimo centesimo LXXXoin«, indictiune 1% IUI. KaL Februar.

Or. im M, A., lärf, B, XXXYI, 4L & f. G«ir.: Stumpf, adta imp, IU, m,

1185. 40.

Counuh /., Erzhitichiffs vou Ma/u.':. Vrrtrtuj mit ih:m Grnfcn Kfift id von Orhmitndc tveym Uw lidnävu thrvr MlHit>tcnnlcn.

I. n. 8. 0. i. t. in perpetuum. Ciinradus Doi gratia Maguntinus arolii- episcopus, Sabiiiensis episcopus et apostülicc* s(!dis lej^atus. Honoii et iitilitati studerc volentcs uoninK f|tit Mairmitino «H'closit» tiddes cojriin- sonntiir (»Nisten*, danipiiis tarn i|>^«'^llln ijiiam lualris ooruntlciii iam ilirtc ( lf.si(' cuiaviiiius pi n\ iiinr. Ciuic imtum tini volmuu.s taiu tiiluriö (|uain jirrscntibiis , i|II(mK rinn dilfilus iu»Älfr Sit'iidiis ('»»nies dt; Orlanuuida .sorviliu .suu id apud nos ineiuissot, ut vum ia Saiiiiliaritatis et aiuicitie coiiütjuitiam recipercnius et cuistelhiiuuu noätrum in Krpliordia fadentOD domum et castellani feodutu ab ccciesia b. Btcphant in Ma^ guntia ipsi acquisitum assignarenius, et idciu nobis iure castellanorum Üdelitatis prestitisset sacranientum, eo nobin et nostris succossoribus ita obligutus, ut nunquam a nobia aut ab illia aut Maguntina ccclesia debeat sue fidelitatis servitium subtrahon», nos arapliori dili^ntia dampno eins et gravamlni studuimus occurrere. Vidcntes i^ptur oius minititeriulos ita iuvicem cognatione et ooniugiorum aftiuitate coniunctois,

Digitized by Google

23 OeidiiditMquelleii der Fkov. SadiBeii. '

*

\it intor sc nialriiiionia noii possont invcniie * vdiveiuentia et idoo ;id aliciia i-ofrcitMitur transii"o connubia, do utili et lnnipsto (Mini ipso do- libciaviimis. liitor deliberandum vero liabita est curia Geileuhiisen a \ domino Kriderie» Komanonim iroperatore gloriosissimo. Illic ideiu | dominus pro saluto animo stie et no8tro servitio intcr imperü etMaguD- tinc ccclesie ministcriales Id ordinäre intcudit et stabilire, ut hiis et illis invicem Itcorct matrimonia contrahere hoc paeto, ut domino prima pnilcs cedcret in dtridcndOf cuius matrem prolis esse oonstaiet, secunda roliquo dominomm et ita in divisiono pnimhrcnt Si vero aliquos tmius tantum pndis paivntes esse accideret, decretum esset, ut illi utriusquo paientis ln icditns itifoM^re coutinjreret, et, si esset masculu», de predietarum altmitra tainiliaruni uxoreni (|uereret vel liberauK si veru feniina. ciiicuri(|ur' illa mib'Tet, in ab ea ;Lreneratis doniiui pre- dietiim lej^eni divivionis (tbservarent. Adlectum est » liam, ut alludia et t'eoda ab istis ad ill < et eeonverso possint transire contractu niatri- nionii. Et baue ordiiMiiuiuiii privilepi nminiiiiiic ruberavit. Hi>c vis«i predictus conies vohmtati nostre accessit et eandeiu citnditiuneni inter nustre familias ccclesie et suas survaii collaudavit iii prcsentia print^ipis pronominati et corum, qui hic subscripti nominantur: Philippus 0)!i»- nicnsis an-liieptscopus et eins suffraganeus Hermann us Monastcriensis episcopus, WicDiannus Magdebui^nais atchiepiscopus et cius Buflra-

ganeus Bertoldus Kuonbuigensis cpiscopus et quamplures alii *.

Doindc, cum rcni8»enitis Orlamundam, per mnnnm uxoris sue et hciv- dum oius factum iu>strnm etsuun» contirinavii hiis testibus : Heinrieo, Burcardo de Orianiunda, Vehado de Craneebvelt et Sifrido et piuribiis abis in veteri pi ivilr;:ii» noiuinatis. Acta smit luv anno dominice iiioiir- uationis M . (' . LXXX . V.. iiuii< ti<-?io VI., domino Urbano apostolicp scdi pic-idfuic , Fri<lerico J\omanurum imperatoro Ldortosissimo im- [H 11 Ulli -iibi iriante, electionis i\ostre in Maj^uutinum aruiiiepiiycopii- tum aunu X.W ., reversiunis >exio, exilii autem XXI.

llih.: All» der J'JJi mrischen KrJi. Si/rid nm Mniv:. und dem (i rufen Ifi i iinntn loii (hlmiinnde tfrifr/i. Uthlnliifnntf und 1'^rneticrunjf dnsdn Vtriruffs; .v. u. A<>. #.s. 3) Die II I ih ren foiii ndt n ^sninm .>iiid (jci liar Krnem rnmj aus<jilnssi'H und stuU dn-rti ist hirrln i di f Sit:: einifi fniif irordrn : (jaus |»ro|»t('r (li>*{M*in!iiiiii hic prclw- iniiioiitcs tempore ucccf«sitaliji iii vclcri privilegiu sullicicnler nivt iiiclis.

llba— 1200. oO.

Citintiil /., Tj'zlnsrlnjf Von Mainz und n fio^/u/lschcr I.iynt, niiter- ir/'rß dir Schnfrn Od der I*ruinUci Mtwiac su Erfurt tjcaivscn ßeachränktUKjcn.

C(onradus) Dci ^^latia saiirii^ Ma^:untin<j scdis arcliiepiscopus, apo- stolicp sedis Ic^atus. SolUeitudiiic debiti et patcrno affectu hiis, que

Digitized by Google

Urkundenbuch der Stadt Erfurt. I. TheiL 23

'cooducunt honestati ecelesionim nostr^ dyooeseos, invigilaotes, inter ceten abusivas insolentias, quas hinc inde minus dcuenter inolevisse inielleximusy eHminare dignum duximus utpote scolaruni abuaiones, rjiie i>ontra Ofjuitatein et probatam consuetudinein inpediebant conven> tOAliitin eix'lesiaruiu tacetani (»ulleinpiiitatem. Itaquo nostra aiu toiitato in statiim dobitum et deccntcm ecclesias ad nos rcspei-tum habontos reformare cnpiontfs. si»' (lisi>osuinnis, ut (jueniadmodnm in aliis C(x'le>=iis ita iti preposituia beatq Mariq in Kifonl in <()ii\entualibus fantiun ecclcsiis xnlai-um \isu.s babeatiic. luic uti(|ue adiwta ronsido ratiune. ut nt IIa «'ccii'.sia iiisi .sue^ proh-ssionis purnis iscoliues» assiHiUTo dobi-at »iiulieiKidS. Pivtoroa ronsentanoe tarn rationi, quam liuuiblq tonsiietudini ordiriatum est, quatiiius si qui fucrinl adhuc sub dis- ciplina scolastica puori canonici, maiteant cum ütipendio stio npiid magistrum aeolaruni, et ipee versa vice Htteraltbua disciplinis sulicrtcr imbuendo, victu quoque et vcstitu oouvetiicuter eU pruvidcudo, cunim illoram ea, qua decet, diligentia gerero tcneatur. Ne ei^ hec nostra ordinatio, divino mioisterio oonveniena nec minua religiuni claustrali apta ot idonea, aut ex ignorantia udbuc suceedentium in dosuetudiDcm abcat aut ex preäuinptuosu alicuius prosciitiuni prutervia iiiordinatam coiitradictionem paciatur, duplicis auetoritatis nostrq sigillu boc noshinn statiituiu conünnari decrevimua et boc ratum haben auctoritate nostra precepimus.

()r. im 7). A. mit dem S. rmi tceisHcm Wutlm an rinrm J\:r»fin»ntts{reif§n. Oedt.: WeisnettlAfm, Jlicrana, AiÜMUtj i». XVII, So. 5,- s. \Vli,XXXl, 141.

im im). 61.

EideS' VorhaUungs-Forntel für die Juden xu Jßrfurt,

Des dich dirre aculdegit dos bistur nnschiildic So dir Got helfe. Der Got der himol undo eniin gescuf, loub, bhimon undo gras, des da voro ninc was. Unde ob du unreobte sworis, da/, dich di ordo vir- sliüdc. di Datan undc Abiron virslant ündu ub du unnvhte sveris, daz dich 'Ii inviselsiicht bistf, dio Naaninnncn Ii/, undc Jezi bcst»int. Undc ob du uiH'crhte swcris. daz dich di <■ virtili^'O. di got Mnisy p-ab in dem hcri^i' S\ nay, di (lot sollio screil) mit sinen vingercn an der stcinir tabelcu. Unde ob du um echte sweris. daz dich vclhn alle di scrift, di gcscriben sint an d<'M \ unf buchen Moi.sy. Dit ist der luden heit, den di biscof Cui>nrat dino ütat gegcbin hat

Mit dem atUumgewim grontn Stegä fier ikutU tk-f urt hmegtite AusfertiguMg «m der 1. Hätfie des 13. Jh. im M. A. Geär. : Uo/er, Aimoalu der öUeete» üt'

kuH 'en in thulHcher Sl'fitrhr . .?.• J<iriisc< icskif , Gc^h der Juden im ISrfWtf 3f

MäUenhoff u>nd Sicherer, Denkmalerf 2. Au^g, ji40 u.a.a. 0.

Digitized by Google

24

OwehicfatflqiiiBUiii der Pfov. Baohaeii.

1181-1190.

52.

' Li tkr StJiUderung Ersbisdiof Konrads I. von der Verwüstung und Uniertirüekung , in der er die Maineer KinAe bei aeiiter Jiuckkehr (1163) gefunden, heisst es unier anderem:

Castrum etiam in Glichen comiti Ernesto infGodatam et Castrum llornburc destructum iuTeniiiius, quod oniniuo in plenaria pusbessioiie Cücleste in recessu nostro leliquimus. Omoia foiesta circa JSifordiam alienata invenimus.

Gedr.: Shnm^, Ic 114.

Conrads L, Mrabisckofs von Mains, Urkuude für das Kloster Iddershausen bär. dessen BeU^uien.

U. d.Z.: PiHgrimus abbas de monte b. Petri Krpesfordensis, Theo-

doricus prepositus de monte s. Cvriaci. f^ici: coines Erwiniis i\v Tunnalia, Berthoklus viccdominus Eiju-sfordensis II« k'wii'us, "WigHnd, Wernher, Saxo, Berthogiis. Dat apud Erpesford Vlll. Id. Maitii.

Geir.: Hän, Thur.aacru 1, 61 u, a.a.O. ; s. WKXXX,

Durfc [jesrln lu um WamUi , bei (hm diia Wat-äci-, uwnil der Pfiotrr unrh Krte'dung der JCiuJmrtsiic die }yus(:htwy vorffcnom- »icn, biidiy gmorden sei und ein bltUigea Stückchen Fleisch eut- Imlien habe. Als er am 3. Märe nach £rphorde gekommen uml von dem 'Wtrnder g^ört habe, sei das eon eiuer WiUtee auf- hetVidiHe Wfisser auf sehte VeratUassung einem NomutukUKter Ubergeben tvorden»

Gedr.: Jaffe, moa.Mi)gimt.413i «. WRXXX, 314.

(unytKl I., ErMtischof von Mainz, hesiäfigl dem Petersldoster zu Kt furi eine Schenkung des Grafen Eriein von Tonna,

U. d. Z.: Comes Erwinus, advocatus ecclesic ciuisdom (Petri et i^iuli) iMiin (iuobuä filüs suis Lamperto et Emesto coniitibus; ministeriaies: lioftholdus vlcedominas in Rtpliordia cum fratribus etus Ditberico

UDO. 3Iärz S. J:rnii1.

1191.

119-i. >o\ciiiber 11. Erfurt

Digitized by Google

ürkiindeDbuch der Stadfc Erfork LXheil. 85

ouneiaiio, Ditherioo pincerna et tertio Bitfaerico (tlo Appoklr»), Dilherictis de Bknleiibeig et fratree eius Guntherus et Sigeboldus, Dithericus de Basel^blii, Wernberue de Porta, Hermannus, itera UerroaDims, Hein- iküis scaltetus, Heinricus sabadvocatus^ Saxo, Wernherns, Hartungus et Sigeboldus fratres, itom Hartungus et Bij^oboldus; burgenses: Eber- nandws, Adelbort US, Waltherus, Bertochus, Fruto, Cristanus, Honhtoldus, Hartungus, Wdiihorus et alii in iSiphoidia civee. Datum Krphordio UL Idus Novembris in die s. Martini.

Mr..' StAamat, vM, II, 6; Qud., I. e. J, 315; $. WK XXX,

\m. Oetober 13. 56.

Conrad L, f^s^ischof von Maing, bestätigt dem Khstrr Pforla (Ins hei der (i&mjcnkircUe zu KrfuH ijchym/: llosjtifal innl ztrci Uufm SU Ilfimsla mit Austttüune von 10 Äckern^ die er für die Georgenkirche bestimmt.

CüDradue divina favento cleinentia Moguntincnsis areliii pisropus. Fietatis latione et oflicii nostri debito commonemur religiosorum utili- tatibus oonsulere et cautela qua possomus ia futaram prospicere. Noti- ficandmn itaque duximus cunctis fidelibus modernis et posteria, quod noa bospitale quoddam iuxta cecicsiam sancti Geoi^^i situm cum con- seosu et rogatu confiratruni ad idoni luispituK- pertinencium Portensi ccolesio cum duobus raansi.s in liameslu sitis et eetori« attinenciis eins prn itMiicjlio aninje nosti*e contulinius, excoptis deceni aj^ris, qiios ori-lcsic saiH'ti (leor^ii assi'^^Mavinins. Sane hvc oo tfunn' ot conditit»ne perarta sunt, nt confratrfK ad pretatum liospitalr |i( rtiiientes fratoriiitatis et oniti()iiis ronniiimiuiitin tarn vivi cjuani tlctimi'ti inper])etuuiii iii.J'or- toriai i.vcl(?sia i»l»tiiit'ant. \Jx autcm her nostra coiistitiicio rata et in- «'onvul.sii in perpotuaiu pviiiiaiioat . presenteni tauUonein siirilli nestri iDipressione si^jnuviuius et iduneoi iini teütium subseriptione conimuni- vimiis Doi auctoritate et nostra distrirtissime sub anathciuuta [)ruliibGnt08, ne qua in posterum spiritualia sccularisve persona hanc noKtram eun- atitudonem convcllere aut mucare ullatenus presumat Testes autem hii sunt: Fratres Sancti lohannis beptiste, Adclbertus nionetsirius, Advl- bertns iilius Peregrini, Adelbertus Albus, Maroidas, Beringorus. Bern- Ijcius, Oinradus, Ranis, Theodericus de Rüden, Waltherus, Elx niaiKhis, Mtnvhardns, Heinricus Weiniek. Heinricus Supaii, Fruto, Huirn. Tlico- 'loricus Pcdternus, Tlieodericus de Rode, Boilhoui« in i^pülcH via. Adel- b<'rtns Dives, Cliristiunus. Acta sunt lioc anno ab inciu naciouo Domini miilesiuiu centesimo nonsgesimo UL, Ind. XL, tertio ldu:i Octobris.

UdM.: CkurtuL IMetm, 234. Gedr.: Stumpf, I. c. n. WH. XXX, sm.

Digitized by Google

26

Geachichtsquellen der Pjtov. fiachwB.

1193.

57.

Conrad /. , Erzhlschof von ^fainz, rnhihf dem Ahl des Pdcrs- hiuskrs m Erfurt das Hrrld fint- Infid za truijt n. U. tl. Z.: CtdiH'H LfniilxMtiis !i*!v«tc;»tus eiusciem cn-N-si. rmii Iratrc siio Ernesto cuinitc; uiinKsteiial« lkrtii»il<Ius vice<l<»iiutUK> in liiphordia (•Ulli fratribus suis Dithericu piiarnia Ditliciict» oanierario et toitio Ditherit'o, llelewigus murosealcuji de iiustebeix;, 8tnj;;er daplfer cum reliqtiis ofKciatis curie, Berini^cer do Meldingen cum fratrc suo [judevico, Bitcricui) de Blnnkenberc cum fratribus suis Gunthero et Sigeboldo, Wcmherus de Porta, Herniannii9, item Hermann us« Uoinricuä scultetus, Henrirus sfubadvtH*4itut<, Siixo, Wemherus, llartunf^us et Sigcboldus frativs. item ITartunpi».

<;nlr.: Srh,u,mit riwLIIf m; Ftäkcnxt., Thnr.air,1031i Gud., le.I, 323; g, M it XX y, ^iiO.

(hifrttd /.. l-lr:hi^< }inf rn)t Mainz, b< siafiiit di'ii Verkauf ran srrhs Ilnfm zu hnj< rsU'bm dnrdi t'iniyc Erfurter ßiuycr an diia KIvsta' (h'orijndhnh

Conradu.s favciitc /rratiu Sabincnsis rpiscopus ot Moguntino sedis archicpiücupus nutiim lieii vulumus, <mod cives quidam Erps- foi-denses, sdlio^Ounterus, Uartmanmis et corundom sororius Albertus, isfi\ maoKOS in Ingrisloven sitos, duo taicnta pciiMilvente«, et duos solides, itionasterio in vallo s. Ocoi^ii fundato precio XXXX11I niarcanim et «liniidtc vcndiderunt Fuerunt antem testes huius rci: Gcbhardus abbaa di^ cclla PauUne, Gervicus prepositus S. Severi, capellani quoquo curle iinstro Cunciiiannus saroidos, Hcrmannus et Hezethinus scriptores; laici vero IJertoldns virodominus, Henricus de Ohnidi-liuscn , ^Vitzclo do Gritzlieim et tilius eius Hcrtolduts, WVnx'i-us filius Hug i)is. Hor- inamuis filius Kudcn^ori. Sa.\o r.i)n«^us, licrtuldus IVthoninc ^ et eins f'iatf'r Ifai tuiiL'^us. («iscloius meirator, StanNtlphiis, Arnoldiis ineisnr uc«" non alii tarn lairi quam «•lnn<-i. Arta suüt h<H" aiiiin d<ini incnrtiat. M .('. Xrill.. ind. X!., doiiiiiii 1 < "( Ifstiiio a]>Mstn|i<-<» sodi piesid«'iite, lien-

ff|oi io.>,i»,.siiiiii iviiinauorntJi iiiifM-ratoir ini]'t iium jrnbeinanti; et aiiiu» nostro electioiiis in Mo^uiit. an liir|jibi'upaluni XXXIV., exilii XXIV., revei'siüuis vero ab exilio undeeiino.

Oftlr.: Brückner, (hdh, KinJicU' n. Schulgtaat II, ^^(uuk VI,:J6. Das iMjije ist Hw Amsug; 9 WR XXX, sm. i) So im Hrnck.

(oin-iid I., £!rji^wdkof von Mnina, ffrstaffi f schirn Minisieriidm lUis ixkenkuwj»- und YwkaMfsredU an das Kloster Qcorgvnthal.

1193. iiacli Novoiiilicr 11.

58.

im. Februar :l Erfurt.

59.

^ kj i^uo uy Google

ürkttndenbuch der Stadt Erfiirt tThdl. 27

U. H Z.: Dithniarus abbas ilo ni'uitc s. l*(»tri in Er|>i'sftnt , Uer- winis prepositiis S. Sevf>ri. Luthenis (loriinus S. ^laiie, lonatlias sco- lasticiis, rri^tiniHis t antor, eomcs rjinijjfitius vt tiatiT oius Kinc^lus, Berthokliis vicctlomimis et fratres eins ThtMuloricus i-aiuuiai ins (»t Tlifti- i|. inii> pinctTiia, üfinricus sciiltetuü iu Kipcsfoit. Dat. Erphesfurüiq Iii. Nun. Febr.

Gedr.: Slump/, l. c. m; s. U'li. XXV, 314,

im. Marz 6. nO.

Coines TjainbrTtiis de Krforflia /V Zrftrje in einer Ur/iiuule .K. Jltinrkhs VI. f ür (Im iiischof von i ircrht.

Gtylr.: Mirnri opi-ni l. 'V.H) : Lihttf), (tut. lin-m. dijti II, IIUl', : s mu h r. TntUt», Ik'jakn ihr Gm/, r. Gtcklun tu Jltttiijn. dm Erf. AlUTtumnrciiui V, Jöö

im. Octoher IT. Erfurt. (U.

Connul 1., KrzJt'isrlutf' ]\ln'niz, ( '(ndiiifilhisthof raii Suhinti, mJicu/cf lit'hn Aii/ri/l srlncs KrffC'-.iiijrs mnli «Inii lu ilitjen Lmide (Um KdfsUt h lilit'^ihtinsvn ritte (in die Wdii illw iilossciutc ninl i'inrr SrunKlnnff des KUisfurs (icohl dem hefdltjen Jhrfc, lynldj U'iuuhOayta Wic^t und erteilt deniüelben die ZuUfi'eduid in Erfurt.

Conradus Dei ^ratia ^lo^mitiiie sodis an'hi«>pis<upus, Sabinonsi.s rpisr«)pus universis Christi fidelibuis ad (pios presens pagina doveiierit, p<T[)etiiam in doniino snliitcm. Univcrsitati vcstrqnotum Hcri dcsidom- luiis, qnod nos ob revcrentiam pippetiic^ vii-<^inis Dei genitricis Mitriß in vta sancte crucis, quuui ingrcss^uri fuimus^ prusporari exoptantes, ptvtuiii, qnod est contenniniim novali monasterii Uchtricheshuseii R«mIc vocati>f situm iuxtu arbustum, qnod dicitur Wawithc, iam dictt> cuntulimiis inonasterio Iiao conditione, iit ei> utatur ad pasconduin pe<'i>ra sine impediniento in per|K'tiium. Item iaiii dictum nionastorium tiili reddidimiis liburtati. ut in ciiudo et rrdeundo a tui'o iiostm Hrpes- ftmlie nulliiin persolvat tiieloneiiin pro hiis. quq vel emerit vel ven- fliderit nd sne neeessitutis indiLrentiam. No aiitem faetiini pif'tatis ;in<«t«>r aliiiiiis temerariiis audeat vinlarc pn-scns scriptmii Kidinatiuiiis in»>>itre oMiiinnativtim si;;illi nostri eomii)iuii\ iinus imni(>>ii'n*'. omnrni liomineni. qjii illud violare atteuiplaverit. pri pctiiu suliiciciitcs aiiatlirmati Dei oiuuiputi'tuis, bb. IVüi et PauH aposlulurmn, domiii pape (Vle.stini tt nostri aiicturiUitc. Testes liii: Hehiibertus Havelberf^en.sis episcupus; Godefridus S. Mariq prepuHitus cum fratribns suis Luthero decano, lonatba ficolastico« Gristiano cuatode, Erico archipresbytcro : Gemicus prepositas S. Severi cum fnttribiis suis Hcidenrioo decano, Hermanno

Digitized by Google

88

Qcflcliicbt«qucUeo der Frov. Sachaea.

scolasHcu; Gebchardus prepositus de montc s. WalbuiigCf Sifridus comes de Orlamundf Qunthenis come« de Kevemburc et filius eius Heinricus, Laropertus eomes de Glichen, Poppo de Wasungeo, Her* flioldus vicodiiiiinug Er|M"^ri»r(l(Misis <^t alii quHDiplures. A<"ta sunt liec »nno domioic^ incamationis M.C XL. VI., indictione Xllil^ rasante ^loriosn Hornnn Dnim iinporature et Sifiliq Hehirico huius nonii* niH Vi, DuhiuL Kiioi'di^ XVI. Kul. Nuvembr.

Or. iiH St A. :u Gtftha. (reih*: Htm, Thür, $aer, I, 08; Stumpf, i.cJZT;

9. Wii, XXX, m, im. Erfurts

Conrad fMisrkof von ^ttmijt, hfssttUigi tUc nette AiHnge des Äitgtustlner - Nmucttkiosters ü Mariae gwn neuen Werkt in Erfurt

l I. n. s. c. i. t. in luMpotumn. Couradus Dei gratia Moguntinus archiepisc'upus, Sabinensii« epii>oopu8. : Cum ex sola dirine pietatis gratia aacri pontificatus fangamitr officio, eius exigento debito paoem et quietem ecclesiis Dei ita tenemur confirmare, ut cessante exterioti peiturbationo divino 6crvido et oontemplationi sancte liberius queant invigilare. Unde notum fieri volumus tarn futuris quam preaentibus quod nos ob honurcni lesu Christi et dil(>ctioneni bt^ate matris eius pGr|>ot(ic' virgiiii.s Mjirio ütudio^^a soUicttudiiu> intendimvis proinotioni uovello plaotattonis in loeo, qui dicitui ecclesia sjiiK te Mario ad Novum opus in pomorio. quo prius erat noniinata ad Sanctum Spiritum ante portain sitri. quo V(»-af<ir (''rnnpcnbnr^cdor. Farta est autmi eins trans- latio prupter iii{<ruenle.s {rcquiiitcr civirMti Krp^funlic ;ui|v«>rtunas b^'Horup] ton^postatos, Unde in Tliudelfstrtt' \'I iiiaii>o.s, in Walhes- leivo nuiiisuii! iinmn, in Mittclhusei» niaii.suni unum et ali.i bona aequi.^ita et aiquiienda supradieto loc*) et Deo inibi sub ref^ula .sineti Auguätini miiitaturis orationo, ieiinio et aiiis bunis u|)enbus dij^nnni duximus confirniare. Induisinius etiam untvcrsia, qui locum sepulturo iiiic elegerint, nbicumque dccesserint, nichilommus eo traosferantur, auctoritate quoque a sedc apostolica nobis indulta precopimu« conür- inantos, ne aliqui divina in eodem loco poretpcre volentes alicuius con- tra(]iitionc impediantur. Nc auteni factum nostre ordinationis sive indulgcntie, quam modo diviiuus, iustinetu diaboH aninio nucendi prcsumat aniiuadveilere ali(|uis temerarius bonorum operum persecutor« pii'sentem pji^rinam faeti nostri eontirnmtivam sip:iili nnstri appositiono eunmmnivinins et tpstium adhibitione i*obf>ravimus. onineni li'imineni, (jui eaiii viohiiv atteiiipfa vcn'i, factiiin ii^stre pietatis Ineerando. atieturi- tiito ümnipütcuti« Dei, beatorum Petri et I^auli Hpo:>tolurum , duuiiiü

Digitized by Google

Urkundenbttch der Stadt ErAirt. T.Theil.

Celestini p.ipe et nostri porpotuo siibirit'ntos «natli«'ninti. Nomina testium sunt hee: Hdlenbertus Huvplbergensis opiscopus, (üMlt tridus •Saacte Marie in Erpstunl propositus, Wernenis Yokaburgt'nsis prtpo- situs, Gerwicus Saneti Sevori propositus, Lutlioius ticeauus, lonathas scolasticuä, Giselbeitus, Lodowicus, firicus et alü canonici Sancto Harie, Hdthenricut; de Sancto Sereix» decaniis^ Cuneniannus presbiter imstor cnpellanii», Hmuaiinus notaiins; Jaifi (|U()(]iii>: comitc*«: Litm- \»n\iiiy Uuiitül-us do Clicvrenbei^ et tilii oius Ucnricus ot (hinihenift; tiubiltis Uaitmannu:) du R<irbei^, Hermannua de Novali; ministorialcs Dtfstri Hellewicus vimlomiiius do Kiistebeig, Bertoldus in Erpsfurd Tioedoiuinus, Henricus sciiitetus, ThimcQS camorarius, Thirricus pin> «erna, IStrii^erius dapiter, ilomianniLS WeiTa, Herniannus niagistcr fori, tiiintherus <le Ysenacho, Thirricus de looo qui dit'itur An«:;:or, operis wvlosie supcrius dicte nia{i:i>tii. Acta sunt lue ann<» doniinicc iucrir- jutionis rnillcsiino ccntesinio «nonagesiniü sexto , indictiniic ((uai t;i- ileeimn, (luuiiiio Cdcstino apostoHcc sc<li presidentc. Ilciuiro sexto gloriüsissiiHd Konumorum imperatorc Imperium et regnuui Öieilie leli- citer gubej nante.

Ür.im M A., Kr f. B.XIL J. Ihm /e'dewk Üieyel hitui an htnger mdetter griuHP0t^mi8$er Schnur; s. WH. XXX. mit 3196 ror Sei4.U5,

im. G3.

Canraii L, Erzbi&:^f von Mainz, heldmt die Freie lAicliardis, Toddcr Volrads mn Ela ldum, im ihrer Jicirat mit dem Mn inrAV Miuislvriidm AVtcrt von Wlffprdf mit dr:^sf'ii r.ffien loiUr der JSitdinguntj, duss ihr*' Kindrr danadben fidgcn; enigcgmgesel£lcu FaUas soll das Leiten heimfodleti.

I.n. e. i. t Coiiradus Dei gratia sancte Moguntine sedia arcbie- piscopus, Sabineusis episeopus in perpetuutn. Quoniam in specula eure patitoralis sumus «^xpositi, ita divina ;::ratia oi-dinanto super gregeni nobis cix^dituni ea soliioiturline teneniur \i^Mlar(\ ut nnri tantum ab liiis, (Uli prcscntcs videntur easibus, verum ctiani ab innpinatis Mogun- tine dciicahiU''^ providcrc ccciesie et Christi tidclibus. Kapropter notuni fieri Volutnils uon iutiiiis quam presentilius, quod Luciiardis, fctnina libeie conditiniiis, tiha Voiradi de Elchisleive, luipsit Albtrtu de Wittertiie, jniuisteriali eeclesie Moguutiiie; et nos feodum, (piod ideni Albertus a nobis teuuit, iamdicte Lucbardi concessimus lioc pacio, (piöd, si pi ulem per eundem Albertum habeat, illa ei in feoduro predi- ctum iure bereditario suooedat, ai vero sine prole deoessorit, feodum ad HoguQtinam redeat ecciesiam; item si Albertum premori oontingerif tt Lucbardim supervivere, ipsa non alii quam miniateriali Moguntin^

Digitized by Google

30

GescbichUiquetleo der Piov. Bacbaen.

ecclesie tonetiir nubere, iuxta qnod simiil vum en pater eins et patrotis nobis fideltter promisenint; alitxiuin feodttm predictum ad Moguntiiiara redibit ouclosiam. Testes huic facto intercrant: Gerwicus 8. Severi prepositUB, Lutherus 8. Marie decanus, Bertoldiis in Brfurdia et Hel- wicus de Rusteboig vicodomini, Hdnricus scultetus, Thin-icus piiicerua, Thirricus camerarius et alii quamplures tum hiici quam clerici. Ai-tu sunt liec atmo ilominice incarnationis M.C.XC. VI., indietione Xllll., domino Celestino apostolie^ sedi pixjsidento, Ileinricd irloriosissimo Komanorum ini]>eraton« imperium et re^rniini Sicilie ^ubciiianto.

i/ris.: Grün&t Much im E. A. 4a. Gedr.: Faber. 1. c, 74: Üttunpi. l.clüO;

im. u.

Konraä Z, Eri^nstkof wm Maing, bestätigt dan Kloster Weende dessen BrwUegien,

U. d. Z.: Qodefridus eoclesie 8. Marie in £rpsfujdia prepoaitus, Gerwicus S. Severi prepositas, Lutheras decanus, lonatfaas soolasticus, Oiselbertus, Hericus et alii eoclesie predicte Viiginis canonici, Hetthen- ricua decanus S. Sevori; eomites Lamportiis et Ernestus de Olichen; ininist«'iial<'s : Htrrtoidus iu Krpslurdia viciMlominus. Tliin irus «•anina- tiiis. Tiiirricus pinccrno, Strigurius dapifer, Ueiirieit» iii Erpsfurdia scul- tetus, Jlermanniis Wernu

(iedr,: Stumji/, i.e. Diti; i. WRXXX, 349.

>

Junmitl /. , Krzhhrhnf von Main::, inmyluiulrt , dnss i li l um ,11} von Tnrhcrde Alhtill/ihfa/vr in Jhtsrz , Chminh unil J'<.'l<j, Jtr Mainzer Kirche idnrgtinin, die der Er^biscfutf dann fei/s dem Öfiter in feodiun pro custodia nostre civitatis Krpturdie, ^keils dem Marienldoster in Lausnite gugewetuid kalte, tH)0, tW. Ii. Begeitt bei WB. XXX, 343.

1199. Erfurt. m.

Kemad, Propst <Zcs Marlmsfiftes, Gerung , Propd den Severi- stifte-^, iotd Luther, Dekan des Marien sfi ff t s, ndsekeiden einen Sfreit swiachen dem Kloster UnUinseUe und den Jiürgem eu Gdistätit. Z.: Hugo abbas de 8. Fetro et totus eius conreutus, lonatbas scolasticus, Cliristianus caiitor cum ivlitjuis fratribus oc*ciesie S. Mario. Laici: Bertholdus vicHHiominus, (iothofridus de? Tutcleiboii, «jui et ipw» sacramentum prestitit, liormaniius de EilbrecUtisgeboven, Wernenis burgcnsis et alii quam pluim Uedr.: Stumpf, i.e. 140.

Digitized by Google

Ürlnuideiibudi der Stadt firiiirt LTWl.

81

1^3. Decemlier 8* Mülilliauseii. 67.

Sifrid ' ZT. , Erzhischof von ]ifninz , beschwert sich hfl dem Marien- und Setferistiß gu Arfurt über die Untreue der dortigen Bürger,

SCifndas) Bei gratia sanete Mo^untine sedis archiepisoopus dilectis in Christo decanis totisque conventibus S. Marie et S. Severi in £tfordia suliitem et siiioeraui in Duniino caritatem. Ad memoriam vobis rodu- ciiiuis, qualtter, sicut: mtstis, cives Erfoidenses Semper iincteiiiis omni dilectiune preveneiiinus ot hoiiore, toto eorum benevolentiam cnptantes felliectUi sub spe tali, quod ipsi, secundum quod digniim fuisset, iura nostra iiobis et honorem ecolesie Majjrnntine libentius et inviolabilius . conserv;irent. Uli atitem t'n'^ie inprrati. nialuiii nobis pro boiio et odiuni pro dileetiono roddeiitcs, paulatiin subtralu-re iidliis et diininuere iura nostra ceperiint, ita de die in diern siiam inaliciani iiitendendo . ((iiod niehil |>OTiitiis iuris iuil>is ni;t iiciiuris ex ipsuiuiii |)iotcr\a viuleiitia iaiii DiiuanhiL ^Sulentea igitur ignoniiiiiam iuiius sub dissimiilatione ulteriiis preterire, Doiini," qiü in millis adversitatibus nos hactenus deifliquit, prupitiatorem invocabimus, et parate nobis Semper devottonis Testie coinpassionem et auxiliiim leqiiiremus, qui ex nostra hnmilia- tione humtiiationem et oppressione oppressioncm evadere non potestis, conqueientes eam acriter et dolenter vestre umversttati ac affectuo- sissime deprecantes, quatinus in hac parte doloribus nostris pie con- patiamini, miserantes nostris temporibus tarn proterve privari honore et dignitato hactenus obtenta matrem vestram ecclesiani Moguntinam, propter iu»s et ipsani tempore oportiino ad aliud (juo(llil)et proeessuri. dum a vobis id diixerimiis icfiuirendum, Dutum Muibusen VL Id. Decembr., poutiticatus nustri anno tercio.

Or. im D. A. S, f. Gedr.: Lambert, Verfastung nm ErM 309; ». WM. XXXII, 44,

lim. 68*

J)ie Grafen K ». //. von Gleichen versprechen dem Erjsbisdtof fww Mainz Gduwaam wegen der ihnen von demsdhen verpfämltien Güter der geäthieten Bürger Bißkam und anderer , und groben nidds gegen die UUderen, wenn sie gefangen würden, ohne Wissen des Erzbisckofs zu ikun,

Comites ia Glichin £(mestus) et H<einricu8). Notum esse eupinius uniretais hoc scriptum visuris, quod nos obsequium nostnim venera- bili «lomino nostro arcbicpiscopo Moguntino super bona Bizcomonim civium firphordensium et omnium Tirorum oocasione illorum sibi

Digitized by Google

32

OcfdiicbtBqaellfD der ProY. ßiK^neii.

(i])|)nii('iiiium nunc ot scmpor pn^taitj volinnus inHefossiini, (pie coram iutiii ibiLs (Juaiiui pape et serenissimo rege ordine iuris obseivato nos- citur ubtinnisse, in auxiJium vero nobis quiuquagintu marcas ante fes- tum sanctilacobi proxime futurum exsolTcre conproinittens, > 4iiibu8 eaclem bona nobts obligavit, doncc predicta peennia nobis integraliter omni occaniono postposita ezsölvatnr. Si vero predicti mnlcfiietores exoommumcati et proscripti a nobis vel ab ipso fnerint capttvati nichil preter enm et jpsos cum oiBdem malcfiictoribus sumusi facturi.^ Et ut hoc rata et inconvulsa {x^rmaneaot, in manus tloniini Cunrodi de Kaie, Siboldi, Lutegerif Henrici de Meldincgin, Siboldi. Ditterici de Apolde i'onipromi.sinius id facturl, et in maioroni liuius facti ovidenciam prcsen- t* jn ciutani focimtis; oonsoribi et sigillo nostro robomri. Htiiiis i-ei if stes sunt viii |)ienominuti. Acta 3unt hc<^ anno giatio ^^'CX/^^Vll"* iiii'uiiiutidnis doniini.

Or. mit (J. S. im K. Rnehsiirchir zu Mtiuchrn uvtrr F.r:Mijt Main: fnsc. 5. hn- Schrift fst klein, tcte die des sjtuim'tn 13.. fh.; mehr/(u:Ju: Jitisuren. Amiehaitfft thti< Jjinrenmegd mU der UnwAr^ii Siplluni comitum U. et K. in (Michen. Il.iKxelin; h'itujt an einem (jfiti: kurzen, u)eichenW[n4l dünnen Pgt.-Strnfvn vntl uMcht den I'Juuh'uck, als s^-i. tu erst npüter amfcltiingt irordai, du dun liuml mir durch einen Kinschnitt iif.nfjen ist, uuihreMl der andere Kinttehmil rorhmulen, nl>er nicht zeirixiten ist, Ihr Ltnce hat loiiirntliclie l uiriMe, dir ittitr (}"]>} flf ,,,/ rcare der Sieuij ei uuihrend dts Abdruckes twi UhLh nad* rechts rcrtichidH:n ti ortli it. Auf dn JiückaeiU f^kn die idtluAen Eindrücke, da» Game madU dm EMruek einer Ntichnhmung. I) Auf 7iV/.wr itn f^rffr ron Hiim. *.>; Srt hier rerf>ef!^i uns fucturuiu der Hds., in der letztere» aus lacturmt an-riittcrt tst. 3j Auf Jüisur; es KiteiM M" (XJ* IP ViP dageflandm gu haben.

im. Oetolier SS. Erfurt 6».

Sifnä iL, Krshkihof von Mains, nintm-hi von tlmi Kapifd rMs MarieHstiftes in Erfurt Ute Curie des vcrstorbtmm Catumicus ErUA (jtym 38 SdtiU. C Ik». Grundginsm aus Erfurt und Binderskhm,

]. n. s. e. i. t. .sitVidiis Dei gratia Sajicte Moguntine «edis ai"clii- e|»istH>|Hi.s. luxta (.•nmmis.sc nobis dispciusutlonis officium ecclesiariun nustraruDi indcrapnitatibus cupientes paterna sollic itudine provi<loro, cuiusdam pernmtationis contractum, quem cum ecclesla b. Mario iu Erphordia de curia quondam Krici canonici et pomerio cnnctiaque cidem curle attinentibua fecimus, ad universorum notitiam voJnmus pervenire, ne aut perrenitate pravorum hominum aut subrepentis oblivionis caligine valeat in postenim retnictari* Oognoacant igitnr tarn prosontis otati» quam sucoessure poeteritatis üdeles, quod ccclesie iam dicte canonici prenotaitam curiam quondam Ji^rici canonici cum pomciio et Omnibus attinentiis suis, que ad ipsos iure proprietario portiuebant,

Digitized by Google

4

Urinrntotnidi du Stadt Erftirfc. LThdl. 8S

io mauus nostrn« absolute ac libere resignarunt, pro quibus siib- uutatum restauram eiy diLxinuis assignandum. ' Miinem censura eis dimisimus. quem de subscriptis areis nnhis s)lvero tenebantur: de furte quondam Reinhardi dn Cranichfelt st lulum unum, de eurte sub monte beati Petri sölidum unum, de curte inter Loweros sol. 1, de carte in Brulo quondam Oiselheri sol I, de orto SiMdi dipeatoris wl. I, de area iuxta Sanctum Oeoi^gium trea denarioB, de area vefsua Portun leoois trea denarios, item in officio fori deduabua cnrtibas sol. III, quarum altera Albeiü quondam decani iuxta Sanctum 7itttm sita duoa toi, altera prope capellam sancti Wiperti unum solidnm persolTebat De quibus sAptem cnrtibua et areis vülico Bruli V 8oL et VI den., reliquos ven» tres solidos ma^stro fori annis singulis ezsolvebant Item dimi- nnius eis quinque solidoa. quos de dimidio manso in Biltersleibin solvebant. quem Ericas canonicus comparamt. Ad hec eis donavimus (ieoem solidos, quos de manso uno in villa eadeni solvebant. (jueni habebat Haitunfrus Ciamerus. insupf»r V sol., quos de dimidit» mansu io eadem vilJa .sol\ t hant, (jueni lleluwicus de Mollesdort uuiinne ipsorum püssedit Hos it^iqut* vigiuti octo solidos prenotatos et sex denarios cum bunis ip.si.s, de quibus idem solidi solvebantur. ac omnia iura, ulpute bettemundc, erbelose et si qua alia de ipisis soivi soiebant, Kaptadiclis canonicis S. Marie pro antedicta curia tradidimuB in re* :itauniro. preaentis acripti patrocinio oonfirmantea eis tradita et con- cessa, quatinuB eisdem bonis de cetero sine inquietatione cuiualibet libera et quieta possessione utantur. Statuimua igitur et sub inter> minatione anatbematis districtius inhibemus« ne quis in posterum huic aostre tradltioni temere contraire presuiiiat; quod, si quis attemptaverit, ittdignationem oninipotentis Dei et b. Martini se noverit incursurunu Testes buius rei sunt: Heroldus canonicus maioris ecclesie, Johannes decanus S. Stephan!, Rifridus S. Petri, ßernbardus S. Victoris scolastici Maguntini ; Burcliardus maioris erclesie iialvei-stadensis canonicus, Wideroidus de üarpurc, lohannes tt Ht inrieiis uutarii nustri, WiteJo , decanus. Tidericus .««colasticus , Dietniaru.s laiitoi . Dit'tniarus custos S. Severi Erpliordensis ; laici: L*arapertUb cumcj» de iTelichen, ülricus de Tullestete, Tideiicus caraerarius de Appoide, Cunradu.s dapiter de Cfiieiui, Kiiilericus de Meinwartesburc , Fridericus de ivuuingesi,« foiensis uiagister, Hermann us monetarius, iJartmannus de Güttingen, SibolduB Uumulariua, Alboldus, Frato, Hartliebus Geosevüz, Weraberus Cellerariua, GuntherusSpisarius, Cönradus fiiiusHugonis in Bml0| Gisel- herua Vioedominus et alii quamplures. Acta sunt bec anno incamationis dominioe M. OC. X., indictione XIIL Datum Erpbordie X. Kai. NoTembxis, tempoie domini innooentü pape I1I| pontificatos etua anno XIH Or,mitd.a.imD,A,

Digitized by Google

Üetekiebliquelleu iler Piwr. 8MliMn.

1210 1217. 70.

Ijumberi, Graf in Gleichen, ühtHrägt dem neuen Hospital S. MaHini in Erfuti das VogteirecM an seinen (Httem, so Hfeit iiu8selbe nicht bereits festgestellt ist.

£go Lambertut) comoB in Glicbeu notam esse volumus oniDibuä presenteiu pog^nnm iQBpectun.s, (\\vn\ cum assensu nostre uxoris et üliorum lus advucatie, quod iu boDiti oovi hcKspitalis s. .Maitiui in Kr- fordia eKSonius hubituri, exceptix lüs, qiie iam subiacent advocatie eidcni. contuliniut^ lio.spitaJi. Et nt» qiiis in posterum id cassare prpsuiuat. sigilli nostri exibiti»»?!»' «•ontirmamus. 'IVsfis indnoinuis oomiteiii H'*i- niaunum de OrlHniiiinlc, fmiiirj'iii Hnimu mii d«' SvarzbiUT". ruiiradum de Cale, Heinrieuiu de üeldiugeu, LiKU-wic-mii d»' Mfldiuguu, Wultin-mui dt* Sanetr» Andrea. Siboldinn Gute, Uuuraduin de Vulva, Hartmauiiuiu de üütingeii, Albeitmu de Elxleibeu^ Beitliouin (ioltslt^ere, Cristuuuiu de Wizeleiben, Theodericum ScheUnc.

Or. im KA. s.f.

UiZ. Juui 10. keveriiugeiiburg. U.

Kaiser Otto IV* verleiht dem En^Mnof wm Mamgf wie er d«m- st^ben vor seiner WM 0ugesagt, dde Steuern der Juden in MamM und Järfurt,

Dei gratia Otto Komanorum impeiator et aemper augasttiB. In> sinuatione presentiutn mnotescat virädommo de Rustebeig et Ulrico de Tiülenatede, quod eam formam cpmposiHooia, qne anlequam oon- flecraremur in imperaturem, fuit inter aos et arohiepiscopuai Magan- tinuin, integram servare volumus et firmam, et ei feodaliter ooDOedere peticionee ad ludeos in civitate Maguntiua et Erfurt et in aliis ein- tatibus suis, que sub iurisdietinne sunt, niai cum bona voluntate ipeius archiepiseopi possinins ex bis aliqua commntare. Preterea omni pro- motioui sue et niiTiist(>rialiuni tocius archiepiscopatiis cwm honore et profectu senipt 1 inti ndumus aftectuali diligentia. Datum Keveriinge- bürg IUI. IduH luuii.

Gedr,: (iud., r/W. Wip/<MM. i, «. Orj/. (rMeitic III» 803; s. BFJL 46$ t U,

M H. XXXJl, iftä.

Lambert, Graf v. Gleichen, Vogt iu Erfurt; lleoiiei-ich, Vitttum von Jtpeida; dessen Bruder der Kämmeret Tlmnieridt und die Bürger, denen die VerwaUwng der ÜtatU anvertramt ist, Uber'

Digitized by Google

UrkndniHiah der StMlt fillitri. LIkeiL Ii

äcm Kloster Pforta ah Ermtz für ein gewuUaam jserstärtet Hospitnl einen Hof bei der Lehmannsbrücke.

1 n.f?. e. i. t. Lambertus diviria faventc oleinentia ronies de Ulicheil et advocütus Erfordensis et Tlieodericus vimloniiiius de Apolda ger- iiiaDUsqiie eius Th^^odoricus camerarius et burgeiisos, quibus dispensatio reipublice eiusdem civitatis Erfordensis est crodita, quurum hec sunt Domina; Giselerus cognomento Vicedominus, HUdebrandus gener eius, ' iUvenoldas LowerBf Uartungus Moz, SiboldoB Hoppener, Hartlims lieiueTuz, Sachso, Nezol, Alboldus Braxator, RdDoldi», Haittnannas de GatiDgen, Tbeodericus frater eius, Heinricus Magister fori, Cbniadaa Bitmlphua, Coniadus de Flossigh, Hermannus Monetarius, Hdiiiricul^ Coiu{)üstere, Eberhardus Mecbelic, Bertoldus Sconezagel, BertolduH de Ltipidea via, EbernanduB luveoia, Siboldus domine Outen filius, Con- radus tilius Werntieri cuni uniyersis coQcivibus suis notum facimus iiniversis Christi tidelibiis modernis et futuris, qiiod causa, que vertebatur iiiter bürgendes Ert'unlensis civitatis Mofruntino dioof'e>^is et monasterium Portenst* Niii-iii)ur£rf usis dioecesis super domo hospitaii ecflcsie's. Georgii cuiitigua, quam toiiipoiv Liipoldi arcbiepiscopi quidam de pr^^ftitis civibus inconsulte diruerant ac utcnsilia c^prllr t'ius(|fin hospitalis. seilii-ot ••iun'tMn et niissale, casukuu et albani i-um slola v\ alio apparatu altaris ad piefatum monasterium pertinentia, illicite aliiuaverant, hoc ordine et tiae consopita est Metiiantibus namque iudicibus, videlicet domino Theoderioo venerabili episcopo et domino Conrado abbate et Heinrioo prepusilo MersbuigensibuB, quibus dominus papa Innooentius UL eaa- ileiu causam oommisit audiendam et fine canonico decidendam, memo-' rati' bttijßienses ab' eisdem iudicibus jienigne piemoniti» ut de commisso resipiscereut absque litis contestatiione, divino natu ultro communicato ooQsiUo curiam quandam cum edificiis et attinentiis suis, sitam in sqQiloüari parte pontis, qui dicitur Liverichsbruckou, adhenMiti basiiiee s Nicolai, a tilio Beringen de Meidingen, Heinrico eiusdem civitatis scultetü. pro XXVI marcis emerunt, presente uxore sua lutta et ger- luanu tVatre ipsius Ludewico ceterisque heredibus suis conseutieutibus, et haiK' curiain ciini Dmnibiis editiciis et attinentiis suis Portensi mo- nasterio liburam et ab.suiutam ab omni iurisdictione seu exartiono civi- tatis pro itH'4)m{iensatione dampni. quod fecerant in supradieta doinus destructione contradiderunt. Poitcnses vero universis civibiis piu munimine eiusdem ooutractus ins civile, id est dimidiam niarcaui, ex- tiibuenmt, quam in mommentnm preteriti fiicti ad communem ntilitatem DMiri civitatis destinandam decreTerunt aliiaque ofildalibus niohiiominus UDia laigiti sunt. Ut autem hec finua in perpetuum et inoonTulsa pmaneant, sigillo st testium subscriptione roboramus paginam hanc iads fiODscriptun, quoram liec snnt nonüna: Witelo abbas de mont»'

Digitized by Google

({«NsbichtMittelleii der IVov. Hachwtt,

8. Petri, ConiJidus prepositus maiuris ecciesie, Gerwicus prepositus de 8. Severu, Lutterus decanus maioris ecciesie, Giselbeitus caotor, Ludewicus scholasHcus. Witdo decanu« de Ü SeTero« Fridericu« custos maioiiB ecciesie. Actum dominice incamationis anno 11 . OC . XIL,

Hds.: JfeJilerhafte Äbtekrift m det UegimmU- OnUmmff 0. 1018 im B. A. 75.

G&fr.: (fet/enberichi auf dm sn m ,n<irifrhen Bfricht rnn Maüu etc. Krf. 164ß. Ckjp. titr l rkd. Xo.S; nadi unUkuimter l>essmer VtfrUi^ Liimg, J{eici*Mrchir XI

Lmlmi't Vtri, r. Erl. 110 u. o. a. O.

Omthenus, Dekan f und der gauMe OmveHi des MuriimdifUut in Erfurt hdeetwm^ das» Waltberus de tiUsberc, mintaterialis iai- perii, dm Zeknie» van 5 Hufen in Suttpe^ fShMeuhj non den fratribuB ecTlesie S. Jaoobi m Erfurt gegen 20 Mark und eine Hufe m Krautkeim tirtauseki hohe,

'jLi OisUbertus cantor, Fridericus (tuuH IhUer, Adelbeitus de Uel- dingen, Adelbero ardiipresbiter, Cunradiis oognatus prepoBiti Oerwici^ tndericus cusloe, Fridericus Uanoer, LMtmaros de Buaeleiben, Hugo de fiezzingeii, Cunmdus de Kaie.

Or. im Si,A,£H Ihmten. 6«är,: Umi, TMur.Men» II,

Bmedilä , AU, uiut der (JmivetU des ScItoUenklasters in Erfurt brennen t tiass WaUer von Gligt/ery ihr Vogt den Zehnten oon f> Hu/en gu Suletadt detn Kloster Heusdorf gttgeiviesen und ihnen selbst dafHr 10 Mark und 1 Hufe m KrauOmm gegeben habe.

Beuedictus gratia abbas et coiiventus Saucti lacobi ap^.«>ii)!i iu h)ifordia presentibus et futuris hanc paginam iuspeeturis nutiun esse velumus, quod dominus Waltbenis de GHsberdi advocatus ecelesie nostre quandam deciroam (|uinque mansorum in Sälzbeobe ecolesie nostie atdnentem libemm sibi coutnxit et hoc piesentibttti canonicia sancte Marie maioris ecciesie sub tali fbrma, quod in rependio eiuadem ikK^ime X marcHK et unum mansum in Cruliieiin ecciesie noatre as- dignavit, quam decimam antedictiis advocatus ecciesie saacü Oodehardi in Hugesdorf pro i*emedi<» aninie doiuini Hcrtwici de libeustete ad satis- taciendum amicis ipsius assignavit, Huiu.s ivi testcs sunt: Mauriciu» prior, (Vrhartlus cellerarius, Lampbeilus. plehnmis Suu^ti Kgidii Lude> wicuji, Saiicti ioliannifs piebaiius Wernht^iu^. Hiuiultus Sancti Pauli, Botho Saiicti Mathie, Wultlierus Saiuti Andrew plebaui; buxgeusott

ind. XV.

IB.

mm

Jt

Digitized by Google

Urlundenbtich der Btadt Erftirt. I.TMI.

87

nostri Gi.<eHi"-nis Viceduiiiiiiu« et tilii siii ftuntherus et Albertus, Luthe- gerns Mii^fister operis. Hermannus antujuiis Monetarius. Hildebrandus. cjr. iml */, S. m St. A. z%t Wctuua . Qeär: Hein, Thur.mtcru II, VIS.

Conrad , J^opst des Mnrienstiffes zu Erfurt, hesiimmt, unter n f lt hrii ßediugmtyen Hernunni df^r Mitnzmeistrr das ohthe ßr- hnbuis erhinfh stiftische Uwkhau-^ bdialteti mll. <'Mini*a(lus) r>«'i irratin prepositus h. Mano ecciesie Krphordensis oDinihus hnnv ]Y^'A))<^\\\ iiispci-furis s«lutpni in DumiTio. V\ cnntractiis, qui a prejrt-ntibu.^ huiit, jubur optinoant per|H'tiM' tirniitiitis. *n)(»rt.f»t. iit scripturo t»'stirnonio roborentiir. Xotum sir i^-itui jirosciirihus ac fu- riiris, (jiKxl i'uin Hmiiannii!* ma^ri^t•'r muiu'te in b^rphordia (juoddam pistrinuin nostn» ccclesio attiiieu.s eniisset capituio inwnsulto, et ei super }h)e motu fuisset que»Ho oorum nobis u dominis ecciesie ante- dicte, eadeiu cmisa fiiit {»er compositionem amic«bUem sie sopitii. Qt Mem H. illtid pistrinuni iiomine eoclf^fif poK«(ideret, et inde singtilis annis in festo b. Martini II solido« eeclesie solveret pro annua pendone, ^ posr eum tsiii beredea illud haberent pro eadem penaionß eodem termino pereoivenda; itii taroen, ut idem pistrinum nullo unquani tem- pore in iisum alium mutaretur, aed scmpor pistrinum permantMis atti- nei^ moleudino nostru ei contiguo et vicino: et si iam dictum H. vri snos socoeasure» vendere contigerit illud pistrinum, primo loco em^idttni erolesie hoc offcM'rf'nt. Ne ig:itur Ik^* jiostra nnJinatio a postoris ignorata flepeifat vel trartu tfMnjx>ri8 a ni*'ni<Mia rwedat, preseriteni pag^inam si^lli nostri '-r sifrilli Inin^'-eiisiuiii i[-|i('iisiono duximus roborandam. TpHtes huiu^ rei sunt: IfunthLTUs decanu<. ' iisilb(-rtus cantor. Fiidericws rujrtos. Bertholdus S. Benedict! plebanus. Cunradus cellerarius, Cun- radus de Kaie. Albeio arcliipi^esbiter , eiusdem ecciesie canonici; vero laici: UlricuH de Tullestete, (iisiUieius V'icedorainus et eius gener, Gotaoalcus Divea, Heinriciis de Latere, Herborto, Dit^cna Tiliicus pra- positi, Heinricua Magister fori.

Or.m II. A. dem 8. dm AapcM» nnd dm nHulm entm 8kg$t der SML fhfr.: LumberL Erf. Ver/,212.

Sifrid IL, ErMMsdtof vo$i Maktg, beurkundet, daes das KapUd des MarieHäifks m £!rfuti*8eiHm Bropd Omreul de» ZeihUen mt F\rmdceHka9ueH fauediweue gegen SSSchüLSeiden übergeben habe.

I. n. 8. e. i. t Süridua Dei gratis Sancte Haguntine aedis arcbi- epiflcopiiB nmTeraia Christi fidelibns in perpetamn. Honegtis et pioTidia

75.

1217. Juli 4* ErfUrl.

Digitized by Google

88

0«ichiditK|aeUflB der ProT.S«chMD.

ordiiiatioBibus eeriptonim testiiiioBia canto ae salulniter adMbentar, qu^ Seriem «orum prooessus tanta intagritat« retineDt et hnman^notiei^ repreBentiiit, nt oichü ia dB vel hominum malignitas vel obÜTionis sampens obscuritas valeat inmutaie Notum igitur fieri voluoius

comibus presentis ^tntis fidolibus et futurc^, quod capitaltmi b. Mari^ in Brphordia dilecto nobis in Christo Cünrado suo preposito et ipdus 8ucre8soribu8 diH ini.-itiononi stiam de f raDkenhusin iure pleno et int^ro tradideiunt pro tripinta octo solidis, quos ei de mulendinn ipsorum sub monte b. Mari^ sito et pro dnobüs solidis, quos de (|iubu.sdara arois singulis annis solvere tenebautur hoc iikkIo: de area (ici wici prcpositi R Severi deeem denarios. de area Heiurici de Orüniii^'cn adiacente canonici Marie octo dt narios. de area apud S. Servatiuni sex dena- rios. Ad nuiioii nj auteni cumnuitatiunis huiuis üiiDitat' iii uvidentiam presentem paginam conscribi fecimus et sigilli nostri imuiimine robo- rari. sub intermiuatioDe anathematis arcius inhibcutes, uequis eitemei-e coDtiaire presumat Quod, si quis adtemptaverit, iodigoationeiu Bei omDipotentis et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius et b. Maitiot et excommunicatiouis nostrq sententiam se noverit incurenrnm. Testes huius rei sunt: Witelo abbaa S. Petri, magister Obertus canooicua et archipreabiter Maguntinus, Heinricus S. Augustini, Wichardus S. Ciriad prepositi, Wideroldus S. Victoris in Maguntia de« amis. Fridericus de Bicheling-iTi, I^nibcrtu» de Glichen, Ernestus de Velseke comites, Tlieudericus de Rusteborc. Tht jdericu^: de Apolt vicedoraini, ülricus de Tullestete, Siboldns Güte Hüiis, Otto de Waihesleibon, Fridericus de Mein- wartisburc, Hartmannus de Hntinirin, f^tn Aureus, Ootescalcus üives, Hildebraiidiis Acta sunt hec anno iiuarnationis dominicc millesimo ducenteisiüiu ^eptiraodecinio. Data Erphordie 1111. Non. lulii, ponti- ticatus nostri anno sextodecinio.

Or mit ä S. D. A.i Hdt.: Orvne» Mmk, 48* im E. Ä,; «. WR,

XXXII, ^79.

1217. Juli 10. Erfurt. 7/.

Sifriä ILf Ersbischof von MainM, bestimmt nach seifhem Vor" gänger Conrad den Umfang der Farochie der txm Bürger Walter gesafteten Michaelükirdie in Erfurt.

L n. 8. e. i. t Sit'ridus Dei gratia aancte Maguntine sedis archiepis- eopnB univerais Christi tid* ii^nis in perpetuum. Ordinationes hominura proTide et honeste, ne vel humana versutia infinnentur Tel oblivionis

obfuscentnr cnligine, vivaci debent scriptoruni memoria perhennari. Notum igitiir tieri vohimus oninibns. ad fjiios pervenerit notitia scripti huius, quod Walteru« bone memorie Krphordeuäis buigensia, ouni

Digitized by Go

Uriniiid«Dbu«*h der BUult EHUit LTheil.

©rclesiaui Ij. Midiaelis loci eiusdem de sua |)ropnetate fundasset, dita^et pariter et dotiisset, ius onine, quod sibi coiupetobat in ilk, libere con- tQKt eccitfsie MdgantiDe tta, ut ab aichiepiscopis eiusdem ecdede ei, quem iMi rochiales rite preaenteTeriDt, conferatur in perpetuum spiri- toilivm et temponlium iure pleno. Felici» «iitem recordatioiiis domi- Dus CuDiadus nosler piedeoessor, in manus cuius hec douitio &ota fiiit. tibertatem quam habent alie oppidi ipsius ecclesie Uli contradidit, subscriptos ei termlDcni iwaignaiido , dumuiii vidolieet Cim^imdis Rigenutret media» usque ad eceleHiam, doiiu»s Hrinrici Magistrl forennis. Uunndi Hottenuau« fi^heu ini. Ueinriei de l'lozeh et eoteras usque ad ecdesiam. Ad inaioreui autein facti luiius evidentiaTu pairinnm hanc oonsi-ribi fecimus et sig-illi nostri imininiinc rol)urari siih iijterniiiiatioue anatlieniatis artiiis prohibentes. ne f|ui> illi tf»men' i *>!irr;iiiv pn^siiinat. (jund si quis atteniptiivcrit iiidignationrui I)f i .mmipntciitis et heatr^riim IVtji i-t Pauli a|)<>>to|iu uin eiUvS. l)eati Maitiai et exci>miiiuiii( atinnis iioNtie MMifentiani iu)\ent ineiirMUum. Testes liuius ivi sunt: Cunradus .S. Miuic. (ierwi(;us 8, Severi prepositi, Ludewicus seolaüticus, Gisel- buitu^ eautur. Aiben^ aicbipresbiter, Ludewicus de Oodaba, Fridericus de Beriestete, Cunradus de Suntbuseu, Bertoldus deRuderstorf. Albertos de Meldingeii. Fridericus filius Gute» Cunradus Erici, Friderious Oancer, Cunradus de Cale, Dietbmarus de Parvo f'oni^ Cunradus 8wercelen S Marie canouici, Diethmarus decanus, Diethroarus oantor, Theodricus de Appolt, Heinrieus de Omnibus sanctis. Ludewicus de Yseuaeho S. Severi canonici: r^tmbertus eonies <le Olichen, Ulricus de Tiill» stoto, Theodricus Viee<ioininus, Fridei ii> <1« M(>iu\vai-t>*burc, Kelmboto Par- viis, Bertoldus Advooitus, iSibohius tilius (iute. Cunradus de Porta, }hMnri<us Koreusis niap^ister. Hartmannus de Güttingen, Bertoldus Aiirifex. Fiuto, Godescaleus Dives, Kvenirdtis. Kbernandus luvenis, Cun- radus. Arnoldus Dives, Haitunirus Nip i . Hntuldus. Frowinus, Rein- hardus. Albertus. Alexander i t alii quainpluros cives Krphordenses. iJatum Erj)hordie anno incarnatiunis dominice M. CC. septimodecinio, VI. Idus Inlii, poiititii'utus nosfri anno sextodeoimo.

(/r. mit d. »S. im Ärchir äw JUiduirligkirdu:. Gedr.: WürtUtcem /. 210; MtMgn Krf. AHertumetnmi JV, 79; «. WIl.XXXIIt MO.

m:. Augiiist 31. Erfurt. 78.

Sifriil IL, Ei'shischof ron Mainz, bestätigt dm llHit von seinen* Vorgängtr Kourrid mit firm Grafen von OHamündf über das Eh&'echt dn heüierseikffen Ministerialen abgeschlossenen Vertrag,

(Chr.) Ln. s. e. i. t. Sifridus Dei ^tia sancte Maguntine sedia archiepiscopus uui venia Cbnsti fidelibua tarn piesentis vitequam futore

Digitized by Google

40

G«echichtaqueUen der Prav. Omdma.

praeeDtem paginam ▼isiuris devotas oretiones in Bommo. Notnm esse cnpimus univereitafi fidelium, quod veDenbUis aichieinscopi prede- cessoris Dostri beste roemorie Cflnindi priTilegium taliter Invenirnns oonecriptam. (Fctgi die obige Urkunde Nr, 49J Noe igitnr hnichoneste oidtnationi eongaudeotee^ aieat a predeoessoie noetro beate memorie noBcitiir atabilita, innorantea eandem confinnaiims et utrorumqiie si^illi appodtione muniiuoss tarn nostri Tidelioet, quam comitis HennaDni de Orlamniide. Acta sunt hec anno incarnationis Domini M.CC.XVII., anhifpiscopatus nc^tri !XV1., presidente duniiiio Honorio apnstoÜrp scdi anno primo, XII, Kalendas Septembris in curia ]>ropo.siti Cunradi ErphordiH, rpgnante R(»ni»noriini regr^ Frideiico, presenübus tarn cleriois qmm laitis. videlicet <iejlMKlone pivposito S. Petri in Magunti«. Wormatiensi electo, Onnrado S. Marie prepcsito in Ei-phurdia. Albernn^ archipresbitero , Cunrado de Cale canonico S Maiie, Heruklo par- rochiano de Orlaraunde, ßrunone parrochiano in Rudovestat, comite Lambeito de Glichen et fratre suu oomite Eraesto, baroravio de Kirch- perch et nepote sno Theoderico, Volrado de Granecbvelt et fratre auo Reinhardo, Theodrico puera, . . . ^ Saxone et Theodrico Nigfo de Appolt, Theodrico burcfavio de OrlamuDde, Waltere de Olisberc, Alberto de Ekenberc, Theodrico vicedomino de Rosteberc, Heinrico maracalco de Thivorde, (Jodescalco do Kichilburnen , Friderico de Mcinwartsburc, Uliico de Tullestede, Woifwioo de Holbacb et aliia quampluribus.

1817. August «9. Brftirt 79.

Lamberi, Graf voti Gleidwu, Thklerich txm Apolda Vijftum, Friedrich Schtätheiss, die Richter Bürg&rschaß 4su Erfurt hmrhmdm die Erwerlnmg eines Haufies durdk den Abi Eoerhard von

In nomin«' [»atris et tilii et Spiritus sancti. Lanibertus cuinei> de Geliehen^ Tidericus vicedominusde Appolde, Kridericus scultetus, iudices et univerai burgeuses de Erphordia omnibus, ad qttoe hoc scriptum pemoerit, salutem in perpettinm. Honestis ac providis ordinadonibus scriptoram testimonia caute ac salubriter adhibentar, que serieni prooeesiiii eanun tanta integritate retinent et humane notide tepreeeotaiitf iit nichil in eis hominum malignitas rel ubliTionis sairepens obscurita« raleat inmutare Notum igitur fieri voluirous omnibus otatis prt soiitis fidelibus et fature, quod h]berhardu8 venerabilis abbas de ValJe s. Georgii de conventufi «ui consilio et nostro consensu et auxilio et eorum , qni in nostra rtvitnte eonsiliarii vncantur. omni iuris ordine firmiter observato, curiaju unam ad usuh ecdede sue apud uob emit

CfkniidMitmch der Btnit Erlbn. I.Hidl.

41

a quodam ßertoldo 8wevo. sitüiii in ea parte civitatis, i\\wd (ücitur in Bnilo. üt antem sue oaritati nosti-a diligencia in an(|iJo subveniret et ut maior fiik*. facto suo p<>s!<«^t inpiisteruiii adhiberi, preseutem cartulam ex aostra ordiiiaciujie con^jcriptani sigilluruiu uoBtroruni imjnessiolubus eondmus roborare. Testes aatein, qui eidem ftMsto intereraat, sunt bii: Ulricus de Tullwtete, Siboldus Gute filius. Cunradus de Porta, Tidericivs de Parvo furo, Henricus Magister fori, flartmannus de Gut- tingen, Gotscaicus IHves« Hennannus Moneteriufi senior, Frftto, Tide- ricnB de GAttingen, EberhardusGemechlich, Tidericus domine Bertmdis, HUdebnudus ^ener Vicedomini, Hartliepus Gensevuz, Cnnradus d(> Uptdeavia. Yrowiniis de We<'linian\ Reinoldus. Bertoldus de Porta, (itrhart Biferolf. (^untheius Stuckelere, (rotscalcus lAHigus. Ulricus Quadrans. Ebernandus luven is, A'rowinus Kcrlinp^erf^ "t «Iii quamplures. Datum Erphordie. HU** Kai. Septenibris anno duniin. incaiii. M^'GO septimodecimo.

Or. ti. 8. im St .i :it frafhu, (^^,> ^ ' rrV/i- : Metitktn, Scrifitam f,

i33. .^ktgitiar,. Ge»ch d Gr, UkicJutH 47; UftäK-n, Verf. f. Erl-

l^i;. September % Erfurt. 80.

Siftiä IL, EtJärtiteiiof wnt Matug, besMt^ nehm Vorgängers Kmrod Anordming, dann Hau erzbischoflidie Freigut in Erfurt, soweit es gu^ch dem Marlmstiffe gind, kfmßig nur die Hälfte semer Abgäben entrichten sotl.

Sifiidaa Dei gratia sancte Magiititine aedis archiepit^oopus uaiverais Christi fidetibus inspecturis hoc scriptum saiutem iu omDivun salutari. lostis petentiatn desideriin et vutts bonesHs celerein nos decet assensum et favoreni benivuluni impertiri Cntversitas igitur vestia norit, quod dominus Canradus pie memorie uo«ter vrneiabilis autecessor de singuMs mansis archiepiscopalium censmini dictis Vnynf. solveotibus ex atitiquo erclesie s. Maiif Krphordensi in civitate octo modios et sex in Bröle, provido nrdinnvH . ut iidein niaiisi cunctis jmst ipsum teinpo- ribufä medietatcni "njuinlrin iiiuiiioi-um pe^so|val>^ '-.Nceptis mansis i^ancti Petri, Sand: .\u;iustini t't Simcti lacobi ad hotos »ivk'siaruui ' niu'fitualiuni ctiisuni soiuturis antit|uum. Nos itaqm- dilcvtis tUiis •apiiulu S. ilarit-, «pios dcvoHonis merito specialis nostio voluinus singulan favor»- potiri. postuluntibus dicti airliiepiscopi statutum contir- mari a nobis i^rato concurriuiun, ut decet, assenau idem aactoritate, qna fangiouir, c<infirinautes. Quocirca sub interminatione analbematiK tirmiter precipiendo mandanin:^, ne quis oitlinationi predicte, quam ixmfirmatione nostra decirevimus essemouitam presumat ausu temerario ixmtfairG. Quod si quis attemptaTerit, indignationem omnipotentis Dei

Digitized by Google

48

ClMdWdiliqiiftlwi 6»t Prov. SaefaMp.

et bettorum Petri et Pauli apostolorum eius. beati Martini et exoom- mimicationiB noetre sententiam «e noreiit incursunun. Datum Brphoidi« y. Idns SeptenibriB, pootificatii« nostri anno eextodectmo, anno reru incarnation» dominice M . CG. XVII.

Or. mit d. S. im D. A,

tan. Ni^vember :iO. 81.

Sifriil II. , KizhisrJiof rijtt Mumz hr-.fäfif/f i(pu lirndem h^i dm^ AUei-lHili()rnki,r:he, gen. <l<is HospikU Ü. Aitgustini, in £rfurt alle iiüim- und ( Tt rf^'htiglcfitnn.

\ I.n. s. f . i.t Sitridiis : Dei grwtia sancte Ma^nntino sedis archio- piscopuH univosis riiristi firlelibns in perp^^tiiuni. Kociesiis nobi» Kubditis. f|uaruiii n^iriiijcii in imiuiaai nostram ruiumisKum est,

non soliini in s[)intalihiis pivcssc tcncniur. irnnio «-tiani dilis^nti studio, |WüUt sciiuus t't iuivtc pobsuniu.s. augiiieiitarc ipsivs tonip^jralia et «•avere, ne in i-ebus nunc habitis dispendium pntiuutur, sine quibus hiuuana ftagUitas non subsistit. Notiim est igitur omnibus evi presentis fideli- bii8 et futurif qiiod intipectis prtvilegiis bone meniorie Alberti, Heinrici et aliorum antecessoruni naetnirum evidenter ex eis cognovimus fititribus in eccIesiH Omnium sanctoruni Brpfbrdie, Domino ^ famulanti- bus^ que nunc bospitale sancti Au^iKtini didtur, esse concesiiumf ut i'Ura eccK'sia ipsonun preposito viduata fucrit, liberara habeant pote- statem alium quem voliierint sni urdini» eligendi et amoto advocato Ruo. si tii««tan eis displiruerit-. de opiscnpali eonsili«» alium nssumendi, qTrodf|n»' liccat vi ihum Duinini seuiinarc. infinnos vi.sitai*p. mortiios sept'liic, ( uiani aniniarnni irerere v.\ parvnlos hnptiznn'. Deelaravit nobis etifljn ijKsuruni seiiptiuiun s«>n»'S. qualitfi dev«-ni>s<'nt a<l cti« (|11(kI ciinfiiinata esi-tent eis buna lii* (Jruzen et d«' Ba(h>r( tt'. i t (jinKl ))r»'t»'r Hichiepist upum imlliis eMia collef^ium ecck'.sie ali(|uid in illu Uii^puiiöre attemptabit Vulentes ipitur. utteuemur, ipsi eccle^ie pioposse suceur- reie et uavere tndulgentias i)et-petuo fhitribus ipsis facta« de predica- tione, intiimoram ^isitatione« eure antmarum habitione, babtisatioiie et fidelium sepulturis et alias iu privUegiis ipais ooutentas cum bonia expressiv superius et alÜB non expreesis« acUicet deOrabume, de Beile- stete, de Grispeleibe, de utroque Reniodhc de Tichmannestorph, de utroque Bechstet»^, <1<' Sanstete. de Ilnl/lmsen, de Buseleibe, de Nore, ik' Ratzturph. de Andesleibe. de Elri<hesleibe et de Tietental. ortoa et areas intra «'t extra opirinni Erpfordetts«' ctini eeteris boni», que nunc liab^^nt vel in postoinin iiisti> luotli^ tuerint asseeuti. auctoritate ei> (|ua tun«rinjnr eonfii inanius sul» iiiterminatione aiiatheniaHs inhibentes. ne uliu ecciesiastica seeuian&VL' persuua huic conhnnatioui uosti*c

Jt

Digitized by Google

CrtandmMli der Rtadt Brftiri T.IM.

4t

prMumat ausii temerario contrairc QiKid si quis flttpmptaverit, indi^rnfi' tionem l)f»i oninipotenti«? beatunun i'etri et Pauli apostoidruni eiuü, heati Martini et exi'ommumcationis nostre senteiiiiutn Re noverit incur- surum. Testes sunt: Withlo abbas Suncti Petri. Cunradus Sancte Harie, Gerwicus Sancti Se^eii firpfordensis, Volquinus de Durion prepo- aH, maf^stor Obertus canonicus et archipiesbiter Mogtintinas, Widherol- 4u8 Saacti Victoria in Maguntia decanus, Oiselbertus cantor, Eridericua eostos, Albero archipresbiter. Bertold de Ruderstorph, Fridericua, Oniuadaa End, Ladewiens de Godaha, Cuniadus de Santimaen, Cuii' ndoB S^erzoeleTy Fridericus Cancer Sancte Marie cauunici. Acta sunt bec anno incamatioDis dominice M«* CO'* septimodecimo. Datum £ipf6itiie iL Kai. JDeeembria, pontificatns nostri anno septimodecimo. Or imM, Ä,, Erf.Naektroffl; 8.f\ 1) HM. foi 2) Hd$ displicuerint

K17. Decentber 9. 8&

Der Senat der 6tadt Ei' f ürt befreit den Hof des Klosters Geurgtn- ihid von allen bürgerlirhen Lasten.

i,ChrJ I. n. s. e. i. t. Nntuni sit imivHi-sis chriytiaii».' n-Ugiunisi cul- toribus, (|ut>(l universus» civiU4ti.s Kifubfoidie ni»bili.> sr-natiis pari con- seni>u ceiiobio Vallis sancti Gcorgii lianc libeitateiii contradidit tum propter ipsius monasterii venerutioiicm, tum propter specialem abbatis ipdns dilectionem , videlicet ut curiani äuuui quieta possessione ab omni molestia penitus exempti babeaot nec aliqnis eos pro qaalicunque cmosa sive ad vallam aut mumm ant eciam collectam vel vigilias civi- tatis pulaare presumat aut aliquam exactionem episcopo vel advocato vel qualicunque persone facere. Quod si persona secularis ipsani curiam eoram pro censu vel etiam gratis sub se habuerit, suis per omnia utatur oommerciis et de linnis suis ad universa. inuut burgensibus visum fiierit, respondeat uegocia. Ut autem bec tarn libcralis traditio stabilimentum posteritatis obtineat et memoria tarn presencium quam decedentium in oratiuiiibus fratrum ad Dfiini sine intermi.ssione vi^eat, slpülo civitatis apposito et testibns ailliihiris fliixinuis fumtiendan». rumniru ista sunt ijoiiiina: nith»jni u.s \'i( i'(|(iminiis . ( hii-us »le 'l'iillestete , Fridn icus '^iilirus, >iil(.il<lu> fiiiuN dujjiin«; dutlif. ( 'iiiHiKlus de Valva, J^ertuldus Atlvuciitu&, Heinricus Magister t'(»ri. (iiNt lci uN \ ict(l<miinus, Hermannus de Foro minori, Hai tnianiiu^ de <iatliiii;4i n. Ditliei ii u> trutei ipsius. Uodescalcus Dives. Ebemrdus. Hii<lel»nindus, Fritthu, Hartleib Fes aiice. Saxo, Bertoldus de Valvii, Anioldus Dives. Alboldus, Heinuldus, Cün- ndus, Bitheroff, Utho, Kbeniandus iunior, Cäuradus de Göthern« Hein- rknis Osmftnt, Frowin us de Wechmar, Heinricus Canipcsthere et alü quam plures. Acta sunt hec anno inoarnationis dominice miljeaimoCO

Digitized by Google

44

QMchlchti«qiH>UeD der Ptot. Bachaen.

ceptimodecimo , V'* Idui Deceml^ris, presideiite sanete et niuvefwili eoclegie papa Honorio, Moguntiu»' »edis archidpiBoopfi Sifrido, Hennsuno Thftringie lantgnivio et Saxcmie comite paiatina

B^go Lambertis comes et advocatua dvitetia reoognoTi.

<}r. mit Mfbr. 8. m ». A. :*t Oi/tha, QQ. /^ IS.

r'onradus Doi {rratia dv BctdcnstHno. Hildfiishemensis ecciesie cantor. sr}unkt dmt mit Sonnen um zu hf -efgetid^f Klri<fpr Ih'irni nnf ihm E'n-hsfddv , wdthex eon seinen VorfaUreit ge^ stifM ivni'ih, unter fitntertt muh sthir i iiiirr jsu ErfuH,

bona niea Kr|)h««niie. ourias tK'tiicet et areas. cum |M'rnnssione fratris iriei Ottonis, ut (\v «•i.sdi'iu bonis viiiuiu in so|»'mpnitatibus infflieta*; doiniuHbus. qiiarta purs preposito. t|MHi1a \^^v\} pai*!s sacrificio ;ilr;tii- ministfetur. r'ontuli |»'ftf'ic}i ruii;nn valdr boiiaiti

iM'piioriiie pi"u|K! SaUfttnii luliaiuitMii sitain siib l»ai' ttiJina. iit (hkIi'- hanliis tilius tratris luei l)ltoiii> eaiidern tein|K»if vit»' sue liabt-al el fM>st n»«iri»Mn ipisius ad etrlesiam Hui-en libera i"pvei1:atur.

'*r. im H.A. »*» Mutu-hen. iieilr.: Val. Ft-iil. tk irtuitttHSf tyUot/r rttnornm tliftlomttt**rwrHm 90li.

Markgraf Dietrirh mii Meissen nMÜ m Erfurt eme Urk^rndtt für tka Khster Vidkmrode aus.

Actum anno dominice incainationis M . (X' . XIX . Friderico ivise ouriaro apud Eiphurdiam felebrante.

im. Juli Eiturt. 85.

Tjimbertus f\p Hrphurd cnines Ein<'stus fi-atf i sind Zt ftgm m ein*ft Vrk. K Friedridis IL für dof Kiosier Völkenrode,

Gudr,: .SbJbnl^, «MMOlt Veicofd. 757: «. r. Tetkm, I c. J0O ¥, SFR, MU.

im. HCl.

< '(iwps Erfurte isf Zt^uje. in tuner Urhiude Etilb, Siegfrieds IL von Mainz betreffend das Schhss Ehrf-nfels,

Q«k : (htdmitB, Le, II, ö6; f. r. Tttkm, L c, WL

4

UrkttiidMibiMli Aoi Stadt Erfurt. LXheil 4fc

Comes Lambertus de Erphordia wird in einer Vrkwnäe für daa Kl/oster Reifenskm genannt, 6*tlr.: mOf, 0«9ek, da Ekhst, J, L'rL 17; «. r. Ttttau m,

Oom-ftä, At4 wn I^tUntMelU, boKuyt die Freiguts- .^ßensvlrnft der Afe», welche er dem Markgrafen wm Meissen verkaufi kai, Chmsien der Marienkireke in Mrfwrt

Uuiuradu«) Dd gratiA CeUq domin^ FaitiiiM^ abbiis totumque capi- tuluni uniTersb Christi ftdefibus preueuteiii paginaiu iottpectiiris aaiuteiu et oniUones in Domino. Notum esm uupimtut onmiboB, ad quos prd> seos scriptum p(»-v(Hierit, quod dum esaemus in possessinne manaorum, qime maichloni Misnensi nos constat vendidiaae, quoa etiamiieichtoldus. Bizkorii etfratuMnis imm- possideiv noacuntur, nua fiolvisae de eisdem eodenq nanctq Mariq in isirp^iuniia talom siiniroam annonq de qtinlihet Biaofso, qualcDi tunc consuevit aa-ipen* «it^ siug^uiis iiianaia, qiii VrigtU iliciintur. Uck* utiqiie in virtute obedifiuie reqiiisiti diximus ot dicimas fsse verum, et. si necpsse esf, iflfiii sacianientü rontirnian' secure pt»ssumMs et audüinuN. Cr autnn liuc si-riptuiii nostnirn tinmim rnaneat it iuionvulsuni, iliud isigUli austri immiminr tmmu^ ioboraii. Datuiu aauu incarnarioniB Doraiui millesimu tC.

Or mtl l H. im D. A.

vm. Marz

Papd JloHorim III, fummf »Um MwUuiko.'ipUal in Järfurt in seinen ikhtitjs.

üuiioriiis episcopuK servua servonim Dei. Üilectis tiliis ivctori et fnttribus liospitaliä s. Maitini in Erphordia saliiteni i*t a|jijstoliram beue- ♦lictiouem. SnrrKsaueta Rumana trei»*üia devotus ac hunii!»*s ex aäjiueto pietatis offir'jM itiopirius diligerfM'onsue\ it et, ne pravoruiu iKPininum uio- lesTiis niriti-hi IM , »'us tanquam pia niater mk- i)ii)tti'tionis imuiiiiiine Luiituvi.'R. iv<i piopter, dileeli rilii, vestris pirrihus ^rnto eoncuriviiteii atueusu persona« vestraü et lociini, in quo <iiviiiu ubstquio esris man- cipatio »ub beati l\'tri et nustJa protei'itione suseipiiuuü, speeiaLitor uuieui poflwaaioneb, redditus et Ubertatea vobia et lioapitali veatiu a venerabili fratre uo»tioi MagunHnenai aicblepiaoopo de capituli aui aasenau pia libemlitate oonoeaaaa, aicut eaa inate ae paeitive poaaidetia, et in i|iaitta archiepiaoopi litteria pieuiua ooutioetur, vubia et per vos eidem Ii «uotoritate apoatuüca oonfirmamua et pteaentia aeripti patro-

Digitized by Google

UeschichtMiiMllen der Prov. Saoliwa.

cinio communimus. NuUi ergo omniuo hominnm lioeat banc paginam

nostie proteotioiiis eta^ Si quis antem eto.^ Datum Latenni Nonii

Martii, pontiticatus nostri anno octavo.

Mr.: Würdtwem, dioeeeUB MaawU. in anMUac di$L Xl, HU, 1) An Stelle det Namene ü ISrnkU. $) Sa im Dmek

Sifriä iZ, EriMadwf wn Mam$, verleHU der IVeihe fler Kapdk im Mafthuiuufhtale auf der BreUen Sttasae in Erfturi dendUn einen AJtkus,

äUndus Dei gracia sancte BAaguntine gedis aichiepiscopaa uniYersis Christi fidelibiis inapectoribus huiiiB acripti salntem in omninm salntatL . Siout sauer« i>cclesia instituta apostolicis et firmata iugjter fundamontia' ewangelieiü solidatar et regitur sacratnentis^ ita congruiini et salabra mt ipsonim aacramentorum niisteria &t viituteiu devocioue debita vene- rari et de eorund«,»ni sollempnitate pie in Domino gioriari. Cnni igitur inUM '»'t*'!?» sacninieut« dodicacionis ei'clesit? sacranu ntuni siv»- festuni Holl«'iu|iiiiu.s ivpiitetur. dignissimum t*t iocundiim est, ut ipso tHt iiiaioi ii cunst'cratore petituris beiietieia pt ccatoiiini imluli^eiitia t'un- cedHtui . quo Vota piorum indubitantor »cimus ottiraciiis cxntidiri Itaqut- die festo de<iicationis Capelle hospitalis beati Man im m Lua piatea Erphordie dedicate a nobis in honore beatoruni apustolorun» Symonia et lüde et beati Nicolai et aliorum Banctorum quamplnrinKnum uoiTersiB ibidem oonventuris ad j^tionim impetrandam veniam delictorum de pure contdtis et confes^i^ pcrcatis penitentiam Xi/ diertim illo die ex habundanti gratia relaxamua. Datum apud Erpbord pridie Noiiaa lunii, pontificatua notstri anno XXllII*.

Or. wul-d, S.im M. Brf. B. XXV, L

Sifrid IL, EriMsdnof von Marne, beeeugl, dass üeiniru^ «oh IfiekU dem Ehster Nmuferk in Erfurt }i üufen verkauft %imd seiner Schwester, Nonne im gen. Kloster, gemsse Zinsen überwiesen Aal.

In nomine Doroini amen. Sifridus Dei gratia aaucte Magtintino aedia aidiiepiaoopus omnibua Christi fidelibus salutem in perpetoum. flonori eocleaianim noatrarom et oommodis consolere, sicat ex com* miaao nobia tenemur regimine preaulatua, ita ex aflbctu ardenttaaime oaiitatis ad ilUrum subsidinm et proTectum acoenai propenaiua in- clinamur. Eine ost, quod notum esse cupimua tarn preaentibna quam futuris, quod üenricus agnominatus de Nichte duos manaos tempore pece^iimtioBia aue yendidit pro XX. raatda et tndidit eodeaie a. M|Hia^

im. Juni 4. Krfurt.

90.

18%. Jult U.

HL

Digitized by Google

Urkuadeobuish der SUdt Krfurt. LThmL

47

que appelktur ad Novuin opus in Eq)hort, libeio ac pacitice possideudos.

PreteieB «ifectione carnali circa soroiem suaiu ibidBiu Deo dicatam ui

n%ioBe et habitu monachali non inconvenienter motus suctessioneiii

bereditariam universam et bonoruni suorum censtim liberum in orti«

«t in fiibrica et in um domo, aitis apad tuguria et in vinea prope

Hochheim deliberalo öonsilio et paientum et amicoram suorum cou-

«ensu unanimi accedente, nustro sculteto in Brali presente ot niultiü

astaotibus, atssi^navit eodesae prefate, ita tarnen, ut ciun de hac luce

uiigraveht, plen«) iure pertineant ad eodesiam aiitetatam, si prolem

iegitiniam non Imbueiit. Etn^lesia ^fiain ipsi Henrioo. tanquam niater

tilio, si necessj' hahuerit. providchit. Qiiod ut rattmi ot inconvnlsuni

pernianeat, isiripnim istud siLnün nosüi» fecimus rohuimi. TestCvS sunt:

üiUiltus scolasticüs .\fae:iinliiuus, \V UliHlnuH S. Mauinii in llagiintia

et Cunradns K. Au^ustini in Erphordia piejjositi, Otto pifbanus de

8. Vito, Dictniai iis de S W i^herto; laii-i: (.'oines Ijampertus, Tlu-udeiicu«

vicedominus <le Apult. Fii<lericns de Xleinwardishuiv, Otti» de Wales-

Idbeo, Cuuradu8 de Valva, Uearious Forensis, Albertus et Guotberu»

batres, Ditericua Dives, UotacalcuK Lougus et alii quamploies. Acta

Mint hec anno incarn. domin. M. GC. XXV., pontilicatus noatri anno

IXIIII., X. KaL Augusti.

(h- im M,A.. Krf. B, Xti, JH. S,f. Mr.: jMHtbett. Verf.r. iärf . IIS; m^WH. XXXU, 491.

IK5. 93.

SifrUI II.. blrzbisvJußf iiort Maitiz. i'berlässf df.ni Klosti t' S. Aufjtt- stini in lürfurt Hl StJitilinur (tu (hltcru zu Mr/rhrinlitrf umi Ikiberstedl, von thnen n Siliill iikjc <ds Kreizinstm mn fhi^ht dum fChster bereits getwi'igen ße.^if-r (hiselhHt i nfi ichüi n-ut Utn , die. imlcss mit dm aiidertsn 2/1 Schiiiniyen scitai.^ dt-r Mainzt r Kirdu- an Um Ritter Ludwig von Waageuiicim su l^thm gegeben warm und wmmetwj noMem das Kioskr die Zmam bei lekUerem durch Zahlung vo» 13 Mark eUtgeiäst hai, von dieaem dem Etm- . diße wieder anfgelassen werden.

In nomine Doniini amen. SiMiiua Dei gmfcia uancte Maguntine «dig archiepiscopua amversiaCbiiBti fidelibus buius scripti inspectoribua Mdutem in aalutia auctore. Qnecumque focta nostra memorie common- dttida acriptis autentida robotata et teatibus inaignita plua Tigoiiä ^«üt et valoris et difficillua enervantur. Notam igitur esse cupimiu tarn presentibus quam fiituris, quod acclesia beati Augustini in Er- phonUa ab antiquo possedit quedani bona äita inter Mirchindorf et l^bitsteti iure libero, ut iude siogulis annis tantom quinque soUdoa Mi hbemm oenaum, quod a vulgo dicitur Vrioins, peraiolveiet domino

Digitized by Google

titwturhtiqueneti der Plrov. SmIimii.

arehiepiscopo Ma^ntino. Eosdeni V sttlidos cum aUi?, viginti diiobus solidis sitis in eisdem ti^niniiih habuit Lu'JewicuR mih^s de Wang-iheini et sui antwessores iu pheodo ab eicloia AlaguiUiua; quia idem L ecclesie supnnliete in boois suis, iu quibus oichil iuris habuit, niri tantum V solidos, nimis foit inportunus et iniurioftus, decieTit prepositas eintdem lod cum oonsflio capituli buI predictos XXVII 8olido8 ab eo red(imereji pio XIIII maxcis eo pacto, ut pre- dictus L et sai beredes eoe nobis resignareiit et nos eosdem eoclesie Bepedicte in proprietatem eonfeiremus. Qnod et fediuus prelatomm nostroruro. Hdoliam nc ministerialium nostroram et ipeius oonTentus devotis precibus inclinati. Quod ut ratnm nunc et io posterura obser- retnr, sifrUlo mmtio hoc cyrographuin fecimus insifrniri. Testes sunt: HenricuK abbas San<ii iVtri. Wilholmiis Snneti ^lauritii iu Mag'nntia, Wicanliis Sancti Cinaci. Arnuldus Novi opens prepi»sifi <Tuntherus SmicTt' Mario . Uietniarus 8anrti Severi decani . Oibilbeitus Sancte Marie, Dietujaius Sancti ?<everi "Uoani. GisilbiTtus Sanote Marie. ÜieN luaiu» ^Saiifti Severi cnntores, Heurious clehcuh dv Kabiusburc; laici: eomes Litiiib»Mtuj> de Gelichin, Friderious de Kelbirouwi. Henhfus de Kudiucheiiu, Theodericus de Rustibere, Uittericus de Appolt vice- domini, Henricus et Theodericus pincerne de Appolt* Siboldus, Otto de Watesleibin, Fridericns scultetus militeit* Henricus magister fori et alii quamplures. Acta sunt he« apud Erpbordiam anno inearnationis dominice M^COXXV» pontificatue nostri anno XXIIII^.

Or. im M.A., Er f. Nagkttug, 2. 8. /. 1) Am aUfk «mmt BetchOfiutmt^

ZvH't' >i I rihirr und Urteil in Stuhtn lifs Mnr nm^tiftes yt-ytu die Gabruder Btzhorn weymi der ZthnfttUndUuny von den ehemaltt Panlinedli schal TMndereien.

Kgo ' S. A iifiiisliiii pn'posi1u> , »-p» ' S. S»vrji dcranuf, et eg;() ' iS. Aiidit t' plebai.iij». iudie< s a ildiiiiiin ai i liie|iii-eo|in MHtjimtiini delegati super quei iniMiiia . que vei titur intci t uiivuituni ecci« .sit^ &. Marie in Erpbordia et l^rriiddum Bizkoni Iratreiiique suuni Ulrieuiu de tiuadaiii pensione IVunienti ab eisdem memoratu capitulo persolveuda de quibus*- dam mannis, qui quondam eiant conventus Celle domine Panline, par- tibus oonvocatis, post Ittem contestatam parte adversa se oontumadter abaentantt^ festes predicti conventus secunduni iuris exij^ntiam ad- misimus, quorum dicta taliter aadirimus:

Lk soolasticus iotatus dixit se scire, eoclesiam s. Marie decimatioueni, de qua Iis rertitur inter canonicos eiusdem ecclesie et Bertoldam ei Ulricom ftatrem suum, omni tempore a monacfaia de Cella aocepiase

Digitized by Google

UiktmdflnlMiGh der Btaidt Erftirt. LTheiL

40

et qiiipte «sque ad venditionem mansoram, de quibus erat solvenda,

puiistMiisüe in oadeni mensura, qua dabant Uospitalenses et Schoti.

G. cantor iunituä dixit idem, quod scholasticus. Bertoidus de Kudeni-

torf caooDicus iuratifs per omnis iti Terba priomm testetor. Cunradus

i^oola, qui tiuic temporis ooluit eosdem uuuibos, de quibos dedmatio

requiritnr, iuratus dizit, se eandem deoimAtioneiu miiliDdeiis ex paite

mooachonini CeUe domine Pkalme canonicis exhibuisse et ad Montem

dediuissa HeinricaB Swaixpardiis domiooram oelleraiius iimtus dizit,

ae nosse, quod predietus Cunradus hanc decimatiooem derezit in cuiru

domiiiie et quüd ipee in illius aolutione fuit quandoqite reclpiens eandem

ex parte doraiiioruni. Insuptr ronventus S. Mari«^ iitteram abbatis et

capituli Celle domine Pauline nobis exhibuit, continentera et certificantem

riüs, quod, dum essent in possessione niansorum eoriindenK de qiiibus

quedam pensio frumenti a sepedictis tratribus re({uiritur, ipsos debitam

suiumani annoiie singulis annis solvissf i-apitulu sepedicttj de eiödem.

Nos iiaque dietif? testium publicatiy, multis üoueätii» viris tarn

clericis (juani laicis piesontibus de consilio eoniiidem taJem seiiteiitiam

prütuliiiius ; In nomine putriy et lilii et Spiritus sancti adiudicanius

capitulo S. Marie decimationem de manaifi, qui quonduni erant cou-

Fentaa Gelle domine Fauline, quos fiertoldns Biskorn, Ulricus quoque

finter eiusdem nunc poasidere noscontor, aingulia annis eese aolveodam,

piout eideni aolvebatar de quolibet nianao Hoepitalensinm et Schotoram

eodeaiaruni conventualinm. Hii autem derici fuernntpreseutes: Arnol-

du8 prepodtoa Novi operis, Bitmarua cantor, Hertwicus, magister Helm-

büldus, Ditericus Saxo S. Severi canonici ; OttoS. Viti, DitericusOmnium

Sanetorum, Heinricus S. Martini plebaui, et Cunradus Fruto de S. Lau-

rentio plobanus; hii vero laici: Siboldus niiics filiiis Guthe, Heiuricua

de Latere, Gnnterus tilius Vieedomini, Uto Aureus, Fruto, Berwicus

ßodestoc, Berwicus Swanerine, Gunteriis Spiscro, Heinricus deOprechtea-

liusen, li^nvndus de Teunestete et alii quamplures.

(>r im D. A. den Amt^sieijeln der Iteiden zuerst getutnnten litchter und dem pei'iOniichen lUa 3., au» dem henorqdit, duu derselbe den Nainett WcUter führte. 1) An SMe tUr Namm » iWAte.

1886. 94.

Qmrod, Propst des Manenatiflm wu Erfurt, hmurhmdä die SAmku»g &ne8 auf aHftischem Grunde erbauten Hauses m der lUmherergasse von Säkn des Kwrsdmers Gerakus und dessen Ehefrau Jokama am das SHfi und die an diese Gube geknSipfim JBecKuffungen,

In nomine tiancte et individue triuitatia. Ego Cnnnuias Dei gratia piepositns eocleaie s. Marie in £rphordia. Notum ait omnibus Christi

UwiiliMHili d. Vr. SmImmi 30111. 1. a

Digitized by Google

QeechiditiiqueUeD d«r Fr. 6«chaeiu

fidefibuB haue pa^nam inspeotnris, quod quidam ooncives noBtrif sctfioet Gerohus pellifex et uxor eias lohanna, tacti pietate snperna, pro remedio animanim ipiornm domnm, quam sapra araam prefate ecciesie edir ficayenmt, aitam in vico, qiii «tidturBecfaeroie, ei^m eccleaie videlioet s. Marie coadunatia manibus coDtndtderant, ita tarnen, ut '\\m et dao ülii eoriim Samson et Waltherus et filia eonnn, Oerdruth nomine, babeant tempore vite sue ad habitandum vel annuum censum inde, si mag^is eis placeat, jw^rcipiendum. Vonini tic<' ipsi ikk* ipso mm pueri prenii^si eandeni domum alionandi vel obliirandi vel etiar» editicia diinimiendi quacunquo t'os nocpssitato artanto Imhent aliquateniis potestateiii ; eis autt*iii (It-cedentibus codct lata üepius dicte ec<'l<'sie integialitcr et absolute. Et ut hec i-ata permam-ant et inconvulsa, bulle Dostre uiuniinine feciinus eonsifjiiiri. Testes autem, qui affueruiu, iiii sunt: Guntheru8 decaiiu^, (Jinelbertus caiitor, Cunradus cellerariub, FrideHiMis castx»8f Albortua de Heldingeii, Fridericus ftater cantoris, Hugo de Besingen, Fridericus de Arnesberc, Fridericus Cancer, Cun- radus Swerxelin, Ditmarus de Parvo foro, Hmnricns de 8. Cruce, Het^ nianniis piepositus de Sulse, omnes canonici ecciesie s. Marie; in* super Ulricus plebanus 8. Benedicti, Cristanus sacerdos, Dlricns frater eius magister puerorum; laici: Cflnradus iniles ex Plurali et frater eins Albertus Scolaris, Utho, Sifiridu«; et alii quauiplures. Facta sunt bec anno incamationis dominioe M. OC. XXVL

Or. mir <er6r. S. m D, A.

18». 95.

Omraä, Prcpsi des MarienstifUs eu Erfurt, be^Bemd, tkissDUmar, Bngut des Natwerkldosiers daselbst, und Amokt, Pleban tu MühOterg, dem BUter Conrad vom MoriMore ein Grundslüek

gekauft und unter der Bedingung lebenslän^idten 2ftes^frau«ke8

detn Kloster gesehenkt hnbeti; der germnnU RiUer ahn.- habe ihm, dem Propst des Marienstifies, für den Teil jenes Grundstückes, auf den er Anspruch }ui}}p . ein Jlöfchen inter Kotebusaere über* tragen und es su Lehen suiiickempfangm,

I Ln.8. e. i. t. : Cunradus Dei gratia prepositus sancte Marie maioris ecciesie in Erpbort. Notum sit omnibus Christi fidelibus hanc paginam inspecturis bone fome viros, scilicet prepositnm Ditmarum sancti- monialium Novi operis nostre civitatis et eins ibidem anteces.sorem, Arnolduni plebanum Müloburc, ortuin quendani iam dicto cenohio adiacontoni a Cunrado railite de valva sancti Mauricii XTiV mareis comparasse, et. jyorsoluta ei ab oiei «umma argoiiti, ipt^uui iam dietum C. ipsis coadunatis manibus i-esiguasse. Sed quia sepedictus U. quau-

Digitized by Google

UrkimdeDlnidi d«r Stadt Erftm LÜMil

5t

(lara eontradic'tionem a nobis habebat pro quaUani prati i);iiticula pro- dicte curie insiti, curticulam quaiuUuii iuter KoMmscere «iiam, an- nuatim XXX^ denarios et quatuoi pulios solventem, ad sopiendam oontrulictionem nobis resignavit et etndem de maniir nostia in plieodo lecepit Tacti itaque pietete superna prefoti Tili reUgiori premissum ortam prememoiate eodesie tali condidone conparaTerunt, ut tempore rite eorum usumfructum tofaliter inde percipiant 8i antem älter eoram deoesserit, pre&ta penepcio ususfractuB ad sapeniitem devol* reCur. Si Tero ambo decesserint, sepedietns ortos oedet prefate ocdesie cum omni proventus integritate, ofücio camere solummodo desenritoim Haius rei testes sunt: (»nonici ecclesie nostre Guntberus deoaooe, Cnnradus de Cale, Albern qiiondam archipresbiter; ministeriales vero Mn^juntini f»t cives Erphordenes: Theodericus vIi-tHloiiiinus de Apolde, Heinricus villicus de Plurali, Kridericus villicus de Meinwartisburc, Siboldus diiiiHiu' (iutt\ All)ertus Advocatus, Guntlieriis tVater eiuü, Al- bertus Fhbotü, Heiiirit'us Albuü, Hai ttiunmus de (iiitiiiLnn, Theoderirus frutLT eins, Reiiiluirdus apud UaminatJtUi cuinitiis, Keiniruluö, riieudericuy Cei-do, Hartmauuuä liutenus, Ilebeinaudus Heteuig et alii quanlplums. laetai sunt hec anno dominioe incarnationifl M»CX>XXVII% preddente stncte Romane ecclesie papa Honorio, regnante felidter Komanorifln

imperatore Fridrico, promocionis nostre anno Ut antem hoc

CKtam inpusteram tatum permaneat et Inconvulsum, paginam banc testimonialem super eo oonscriptam sigilli nostri impiessione fecimus tobborari. ^

Or. im U. Ä,, Erf, Nathirag N0,3. S,f. V ^'^- Sdtreiber

m. 96.

DiUnar, J^'opst des Neitwerkklosters, und sein Vorgänger AjTiold, Pfarrer ßu Muhlberg, eignen dem Kloster einen demsdhen benat^ harten Qarien zu, den sie tfo» dem Bitter Ounr<id vom Maritt^ fftore für 45 Mark Silbers erkauß haben.

: 1. n. s. e. i. t, : üuiiUjtiUh Dei irraeia dec aims. Lvidewicus sf'O- ii8ticu8, (jisilbeitus cautor et tot um cai)ituluiii sancte Marie maiorls ecclesie in Erpbort. Res vel pacta, ([ue lapsu temporis rician timentur, *^ipto prudenter etemantor, quoniam segnias irritant animoe dimissa psr Bures, quam qne sunt ocnlia subiecta fidelibna Noverint nniTOni

Chriitt fideles tarn posteri quam presentes bone &me viros, ^

WH Mauriciif quadraginta quioque marcis oompansse pte-

dictum C. sttpradictis vlris coadunatis manibus resigoasse oootra-

^^msk a domino nostro d preposito babebat, pro quadam prati

4*

Digitized by Google

&2

GeflchicbtaqueUen der Pr. Sachaeu.

partioiib prenotate curie inrita, cuTticnlain quandam inter Kaß»&' humere dtam - contradictioaem prememorato dotnino noetro C. reflignaTit eandemque de manu eius in pheodo sufwepit Prelati itaque viri leligiosi benedictionis memoriam sibi ooniparare cnpientes, pramissiiiii ortum ut tempore vite sue usum fhictutn -~ de>

servituruft. Huius rei testes sunt: i-eligiosiis^ dominus Cunradus etrlesie nostre |)r«'|>nsitus, ministpriales vero s<»dis Moguntine: TheodoriciK vice- domiiius. l ii'lricuH villicus, Ileinricus villioiis: rivps antom Krphor- denscs : SiimM (iKniinn (iute, Albertus Arlvocatus, (iuntherus ttater eius, Albertus Kriboto, Hartraanus-^, Theodericus tVatres de (lutingin, Heiiiricu8 Albus, Kbirnandus Hetenig, Hartmaniuis Hiitonus, Itcnnhardus de Atrio, Reinfridu-s, Ditiicus ot alii quamplures. jiarta ' sunt hec anno post partum virginis OO Ticesimo septlmo presidente Bauete Ro- mane eodeaie papa Honorio , regnante feliciter Romanornm impeiatoi« Fridrico*, oonre!g;nante nbi filio aoo rege Heiurico. üt autem hoc fiictum iDpostanim latam pennaneat, presentem paginam super 4H> scriptain sigiUi Doatri inpressioiie daudimus oommumtam.^

Or. m$f d. Herzog. S&iiiaOtek in WolfeniMUtd. Iku an rot-yrün-fieHier 8'hftur befestigt ficirtscuf S ffhlt. Ii Hier uml <in den ftA^nden äure/i :ri(h- tuten SteUen bestdU wt/i üiche liebereinstimmuHg mit A^o. 96. ii) Häs. reU^oui, wohl vendtriMiett in der EnoarimM, dtm noch weitere GeiatUeke fohfen eSlten, 3} Hd».to, 4) Hier noeh einige SämärM und einKrti»e iw FüUmiy der Zeile,

1837. 97.

Vietridi wm Apolda, Vügkim, die Meifer IHedritA vcn Möbis- burg und Heinrick vom Briihl, sowie die Bwrgerstkaft «h ErfuH wrkmdeH in deredben Sacke,

I. n. s. e. Lt Tlieodericus Dei g^atia vicedominus de Apolde, Fride- ricus villicuis de Meiü\vaithe(sburg), Heinricus villicus de Pluraii et

universi cives in Erphort Notum ' prepositum diviiiarum saucti-

moniaHum plebanuin Muleberc, ortum,* oontradictionem

a domino Gunrado maioris ecclesie preposito habebat, - cnrie in-

flita, particulam quaiidam iut&r Kotebuacere sitam^ contradictionem

preuotato domino C. preposito lesignaTit ei eaodem de manu ans in pheodo suflcepit Tacti . Huius rei testen sunt: canonici & Marie maioris ecclesie prepositus Cnnradua, Guutherus dec^inuH, Cunradus de Kaie archipresbiter, Albero quondam arcbipresbiter et iiustro civitatis universitas. Acta sui»t bo«* aimo dominico incarnatiouis M UU. XXV IL, presidente naiiete Komane ecciebie papa Honorio, regnant/* feliciter Horaanoruni itn|>r>ratore Fridf-rieo, conrognante sibi filio suo rege Heiu- rico. inundaiitibus aqui« in diversis Tiiuriiigib purltbus. Ut autem hoc tactum iu po»terum ratum peruiuueat et inconvulsum, pagm&m haue

Digitized by Google

UifaftideDbueh der Stadt Erfkirt I.TheO.

58

testinionialem super eo cooscriptam sigilli nostri impiessione fecimus

roborari.

Ifds.: Cop. 159 im M. A. 1) Hiei und an allen mit buekhneten Stdlen

mit No. Oti übereinstimmend. 2) Üds. späier immer hortua.

Omradt PnjpU des Mari&uHfies mu Erfurt, vermÜieU mnen F«r- ^Jeieft ßwhÄm dem Bdersldoiiier tind de» Slaven eu I^fiensledi wegen des ZdmteH,

G(onTiidas) Dei gracia prcpusitus 8. Uarie m Erfordia imiveisis

presentem paginam iDspecttiris salutem in anctore aalutis. Tanore

scripti pfesentis univeiais voinmus eaeo declaiatum, quod aiiper cauaa

diu coram nobts ventÜata ex parte venembilia domin! Heinrici abhatia

et capitiili S. Petri in Kifordia v\ u\m ot ruatioos Sclavos in Yrinstete

ex parte altera pro quadani decima iam dicto ecclesie talia traosactio

oonun nobis est habita. De conaenau paidotn rustici Sciavi prenominate

viUe consignarunt dimidiiim maldrum annone et Erfordensis mensnre

ängulis aniiis de commnniono ipsoniin pn^rlieto abbati sive capitulo

persoivendum ab illis personis, 'int» vul^nritor in eadem villa Alder-

monn app^»llantur. Insiiper. si .Sciavi vel foro vel quacunque com-

mutati'»!!»' sihj contraxerint ali(|nos mansos Tputonicoriiin einsdein viüe

eandeni (h'cimani sino coiitiadictioue porsohtMit, quem Tcutoniciis inde

persolvit, iit res cum suo onere transire videatur. Si vero Teutonicus

a Sclavo sive empcione vel quocunque modo mansum commataverit,

dedmam debitam predieto cenobio exinde sicut et de reliquis manais

8018 exaolyet» et ita inconvertibiliter postmodam ipsa decima permanebit

eidem oenobio, ut sine contradictione tarn a Seiavis, quam ectam a

Teuteoieis persolTatar. Mensnia eüam dedmalia a predioto abbate

ibidem int;titiita perpetno permanebit, qmiram sedecim oomplebunt

maldrum Erfbrdeose. üt autem super tali procesau secuture dubi-

titifmis acrupulum ezcludamus, presentem paginaro sigiUi nostri

appensione curavimus insigniii. Acta sunt bec anno incamationis

dominice M.CC. XXVII.

Hdü : Diitlomatur des Petersklosters mit >hr Kgl. BXl. im Berlin; Oollm 8bm, oofUct.ü54. O&lr.: Sdtannat, vind. litter. 1 , 121.

Das CapUd des MariensHftes in Erfurt eHäasi gegen Empfang einer Hufe dem SchoUenklost&- dasäM die bi^ierige jäheUt^ Abgabe wm 4 MaÜer Frud4, 0(onradu8) prepositus, G(untberus) decanus, U scholasticus, G(i8el-* Wtus) eantor * 8. Marie in Eiphordia notum mm Tolumus piesentibtie

98.

Digitized by Google

54

CtaiohiGhtiqutiOcn der Fkov. 8«diite.

ac futuris ahbatem Scotorum cum conTcntii sno nobis et occlesie nnstre

de predio suu sito^J Erphonlit* in quahior maldeh.s hyonialis annone

ex annuü debito huc usi^ue ublipratos fuisse, iu cuius solutione, dum

nobis singulis annis pretextu paupertatiB fuissent diffidles et molesti,

nos tandem ad multam ipsorum instandam, necnon assenau ac petitione

adTocati sui Alberti de Alsteten, nt finem Utibus imponeremus, unum

roaBBum de predio buo in reoompeDsatioDem iam dicti debiti recepimus

sub hao foima, ut de eodem manso oonventui Sootorum ab offidato

nostro siofsittUB aimis in festo Ifaittni quataor aolidi persolvantur. Haoc

igitoi Gompoeitionem cum iam diclo oonrentu ratam habentea, ne^ qiiod

nunc factum est, posterorum obUrione deleatur, utriusque ecclesie

sif^illis appensis firmiter roboraviimis. Testes presentes aderant: Tt ht-

maras docanus S. Sevüri . rAidewirus , Tooderieiis: Saxn. Godetridus

canonici eiusdem eocle.<i<". I iici. Hf nricus de Meldingc. LiHNr^r rns villietis

civitatis, Otto de Walcsicibin et alii ()iianiplures. Ada simi Ikhj anuu

incaruationis Bomini M. CC. XXVJII. sub Gerardo abbatf« Srotomm.

Doppelten ihr. im I). Ä. mit d, S. 1) cantor totumque capitulum ü. Am- /ertigimg. 2) aito in Erphoidia 2. Äw/.

im 100.

Vertrag gwieehe» dem PetemMaeUr md einem gewissen Bemboi wegen eweier dem Kloster vom Grafen iMmbert von Gieickm gesäkenkter Hufen bei Erfurt, wememk der gen, Rehihoi sieh twr* pflichtet, ün selmUn Jahre die Hufen dein Kloster su ubergebai, während der neun Jahre aher jährlich steben Malier Gefreiile Zins davon zu liefern; d(is Jüosfer dagegen 0ahU die seitens des Grafen sdmldigcn IS Mark WiaitrhiufsgeUi in Gegenwart der mainMischcn Richter tmd der Erfurter Bürger euriwk.

T. n. a e. i. t. Heinricus Dei gratia montis apostoloinm l'etri et Pauli abbas in Erfordia profjontibus et futnris in porpotmim. Notuni esse vohimiis oninibus tidelibus rontinentiani liuiiis pa^nni' inspcvtiiria et audituris. (|U()cl biiiii- mfiiHdie coraes Ijanipertus de Glicliin pro benedictionis memoria sif»i couiparanda ot ob speni divino nMmiinv rationis duo mansos villr contigiios Eifonlciisi tredftcim iium;is arircnti a quüdam Reiiibutoue itdiniendos, eui rusdeui tali sunuiia obligavcntt, ecclesie nostre postmodum liberc postiidendos uxore sua Sophia et tiliis suis in idem oonsentientibuB oontradidit Qui Beimboto dictos man»os indebite ac ▼iolenter nomine feodi, quo ae ipsos a memorato comite reoepisse affirmavit, detinens, ad tempos de coUata eoniiidem posses- sione noa impedivit. QueBtione autem snper bis iudicibus domini Siizidi archiepiscopi delata, tandem hoc ordine, honestis et ydoneia viris mediantibuB, est congnia oompoflitione decisa: Pre£situa R maneoa nobia,

DiQitized by Google

CrkuiHbnbiicli der Stadt Erftirt. LÜieiL K

recepta quam premisinuis ai72:enti sunmm, in presentia iudicum et niiiiisteri«Iium doniini aichiepiscopi uecuon burgensium nianumisit, et sei-uodario eo8 ad terminum novem annorum ad usus suos ezoolendos, medk) tempore annuatim Septem maldnii frumenti soluturus, leoepit, decimo anno in ciilturam t^cclesie fructuarie ac libere oessuros in per- petauin. Ad huius vero scripti confirmandum tenorem apposito si^o Dostio cum sigilli» oomitum Eirnesti et Heiniici filiorom suprascripti ODmitis Lamperti necnon butgensium anathemate confirmaviraus. Testes huiiis rci sunt: Ernestus conifts frater comitis Lamperti, Ernestus et Heiurirn^ eoinites fiüi eins, TiUtigerus de BesRiim«'ii villicus, Heinricus de Meldingen, Fiidericus de Meinwarspurck advo(jatus, Siboldus Gute etfiuntherns filins eins, (^onnKins aute Valvam, Hartmannus de Otitiniron, Siboto (|r Kvwa. Ootschalkus Dives. Gotschalcus Longus, Ulrieus Qua<irans. Ot«> Dives et nniversitas burgt^nsium Erfordensium. Acta sunt iie< <umu dominite incarnationis millesimo ducentesimo vicesimo octavu, indictione prima.

Hiü.: JJ^^matar de» Petersklwters auf der Kgl. Bibliothek in Berlin. Gedr.: SAtmma, mnd. UU. 11^ 9, 1) HO: maldrataa.

im 101.

Sifrid TL, Ersbiaekof von Mmm, gmdimiffi eme Schenkung des Grafen LamäbeH von Gieidten für das PeUinskhder m Erfurt

U.d.Z.: Lndigenis de Bezzingen vHlicns dvitatis, Siboldus filius lutte, Gontherus filius eius, Conradus ante Valvam, Hartmannus de Gutingen, Ootscalcu« Dives, tiiboto Dives, Ootscalcns Longns.

Gedr.: Gvdm., le.It »• XXXUf 369,

im im Juli. 102.

Sifrid IL, Erebischof von Mains, l)ekennt, dass Gunthorus miles,

filiiis SiboMi tnilitis in Ei-phoidia, narh Inngem Sfreif zu Gunsfm dt'^ Sti'phnustifUus in Mn 'niz auf aiie seine Attspiitchn an die Mahle und dtis \Vri<li(/ im unteren Teile von Gispot^dlbin ( Gispersleben J vcr ziehtet hat. Actum Erpbordie anno gracie M. CC. XXX, pontiticatus anno XXIX., meiibti lulio.

Gedr. : ümollstütidig bei loannis, Script, rer. Magmit II, 532 ; 8. WH. XXXU, $06.

im lOS.

Die Viearien des MariensHftea su Erfurt vererbpadkkn em Baus am Fusstt des Berges^ gegenüber dem Mamser AUod, an Sigfrid Saxen um jährlidte Zahlung von 16 SMlingen. ffif.: AUe» Sefertormm im P. Ä.

Digitized by Google

£6

GeschichtaqueUen der Pr Sadnea

1232.

104.

Dan Capiid defi IMdruMstiffcs zu Erfurt verträgt sieh nnch roTJ- endetem ycnckiUrhtm Vorfahren mit dem veniri* Hfm (hnifnctl Bizoom über dieEntrirhfiwij desZrhvfrn fmi dessm (hd zuEijsicdt.

G. deennus, L. scolasticus, C. cantor totuni(|uo r^ipihilimi is. Marie in Erphordia. Noveiint universi, quod. dum GotlelVidus Hizoirn super (IcH iniiitiune predii sui in Echestete, quod ([uatuor inatitios eontinet ot dimidium, sepius commonituiu tandem corani iudiee convenissemus, noR prccibus suiä inclinati in hanc formani cum ipso consensimus: ipso de iam dictis maiiaia ammodo dlmidium maldrum in l^to s. Re- mi^ii persolvet) sibi j^tiam talem adidentea, ut si usque ad box mansos agros adauxerit, plus ab eo non requiretur; si yero buuc nuroenim maosoram exoesserit, de quolibet manso excresoente debitam exsohet decimationem. Acta sunt hec preseotibus fiutribus Dostris; anno domi- nice incamationis M . OC. XXX. secando.

Or. dem 3,im D,Ä.

Das Capitd des Marienstiftes zu Erfufi verträgt sich mit Adel" heid, WÜwe des Ritters Unrfimg, werfen crhlkher Bewahnung der Curie an den Weiden, welche genannter Hortung der StiftS' ktrche bedingungsiceise vermadtt hat.

G. decanus, L scolasticus, C. cantor totumqne capihilum 8. Marie in Erphordia. Noverint nniversi, quod curiam apii<l Salioes, quam Hartungrus miles bone niemorie in testaiiicnto suo ecclcsio nostre contuUt, in hnnc moduni, ut quanidiu Allicidis uxor suu viverot. unum solidum iu recuijnitionom ecclesi»' nostre sinf^nlis anrsis de eadeiii curia solveret, ea autrm niortua, e<'<'lesia nostia oaiidPin curiam iibore possideret. Hanc eiiriam ad instanciain caniorarii douiini Ij. iuni<iris de Meldingen contuiimus Uunrado postronio marito relicte supradicti H. sub hac forma, ut singulis annis quatuor solidos, duos in festo Martini et totidem Walpui^s, quoad vixerit, de eadem curia nobis exaoWat necnon et liberi sni, si qaos per eandem A. generabit. Si vero absque prole sinial decesserint, ecclesia nostra, nt dictum est, eandem curiam libero posddebit Si autem dictus Gl prior deoesserit, A. lolicta dabit solidum, prout a marito priore fnerat ordinatum. Sin autem ea mortua sepefatus C. aliam oxorcm dnxerit, quinque s^olidoe anmiatim solvet ecclesie nostre in prescripto tempore, et ad Uberos perveniet hec solutio, si quos generabit. Acta sunt hec anno incai^ nationis Domini M.CC. XXXII.

Or. writd,8,m J). A.

im.

105.

- ij ' '-y

Google

üfkundoilnidi d«r Stadt Etlbrt. I. HmU.

57

106.

Heinrich von Apoida, ScJimk, verkau ft dem ErzbisrJiof Sifrid Ul, , von MamM seine Vogteirechte zu Witterda und Basdorf»

T. n. s. 6. L t Notuin sit omnibiis Christi fidelibus presentium in- spectoribus, quod ego Heinricus de Appolde pinoerna vendidi domino raeo Sifrido archiepiscopo Magimtino ins advocatic, quod habni in villis Widcrdo et Kastorf et in bonis Diefendalo tarn ciiltis quam inciiltis, pro L marcis ar^ciiti, et precium recopi. Eandoni itaquo advocatiam, quam e^u et viceiioniinus de Appolde et Heinricus de Meldin«^en et caracrarius frat«T suiis in foodo liabemus a comitt? Krnesto de Oliclion, deineeps servalufnus ad iililitatem doniini mei arcliiepiscopi et etx^lesie Ma^nuitioe, ita quud Universum coiumoduni inde proveniens ad mcn- sam ipsius perpetuo pertinebit Promisit insuper dominus arcbiepis- oopus pro se et suooesaoribus «uis, quod dictam advocatiam nunquam a mensa aua alienabit, sed ipfiam Magantine ecclerie fidelitor retinebant, promissione hainsinodi litteris Ifai^untini capituli roboianda. Huiua rd tastes aiint: Ludegeras piepositus, ma^&ter lohannes Wormatiensia» Hfliatictia de OMchen, Qerliardus de Ditse, Emeatua de Olicheo, Hein- ricus de Swarzboiyif comites, Theudericus vicodominus de Rustebeiig^, Theoderic'us vicedominus de Appolde, Heinricus < ! Ludowicus came- zarius de Meldingen, Marcwardus S>ulme88e, Ludewicus de Helfen- stein, Volcnandus de Ockenheim et alii quam plures Ad maiorem antem cautelam si^lla presentibus fccimus appendi. Actum anno gratiu M. CC. XXXHl., mense Martio.

Or. mtt 7 S. i$n R. A zu MünchetK Abschr. : Libri reu. iH^' «od. Mag. No. 6 Id 205 im K.A. zu Wür:hHrg. Gedr.: Ouden., I.e. I, &23.

hurg, übvrythen dem Erzhiscliof von Mainz zur Sühne des Un- rechts, welches llcinncii der Sohn dem Erzbiachuf und der Stwit Erfurt angethan, den Ort Eichelberg.

Heinricur> Dei ^ratia comes de Suarczhurch Huniur et Heinricus fiüus suus teiiure presentium uutuui esse volumus omnibus Christi Üdelibus, quod pro rccouciliatione excessus dilecti Heinrici filii mei, quo in dominum metim archiepiscopum Moguntinum et dvitatem suam Erphordensem exoessit, opidam quod didtur Eichilbuig, quod ego et Heinricus filius mens a domino nostro Herbipolend episcopo possedimus temporibus nostris iure pheodali, ac reverende eodesie MaguotiDe et dondDO nostro arcbiepisoopo contulimus ad honorem et satisfactionemf et dedimuB dominslioni sue in Taberstete apnd Etphord sub bac foima,

Digitized by Google

58

GecchiohtMiMUen der Pr. 8AohMO.

quinl ijise (loniiiuKs noster archiepiscopus Moguntinus opiduin anto- dictuni sancto ecdosio sue citra l>ent*voIentiuiij venerabilis domini Her- bipolensis episcopi, quaiitucius posssct, obtiiiei-et. Quamdiu autera non obtinoisset qualiciinque oociipatione oppidum predictum, quousque possit obtincre, servabimus in noRtra pheodali possessione, nichil in tantum ordinantes niedio tempore, nisi expediat bonori etutilitati sancteMogun- tine ecclesie et domini nostri archiepiseopi placuerit voluntati. Testes hoins Fei sunt: dominus prepositiis Liitegerus de Bosdorff dommas Mar- quurdus d»^ Solmis. Th«'(»dericus viccdominus de Rustobeic, vicedominus de Appoldt'. Hoinriciis piuoerna de Appolde, Ludevicu'^ eameiarius de Meldingin, HtMiiriciis frater -uns . t alii (juaniplures Ac^^ sunt her anno pratie M. CC. XXXIII. . VI. >on. Mailii. IJt auteni ordinatio por- mancat innintata, presentem paginam per appensionem si^lU nostri feciinus i-oborari.

Gedr.: Gitden^ I.e. 1, 990; 9. WRXXXIU, 86,

im mn 8. Mainz. 10&

Hermannvon Vippaek vergkichi sidk mUdmMSr^iaehof Siffid III, wm Maint wegen seiner Annahme Mwm Bur^mmm m Erfurt

Hermann OS de Vipeche fidelis ecclesie Magnntine tenore pre- eentium cunctis Christi fidelibus innotescat, inter dominum meum archiepiscopum et me Ordinationen! buinsniodi factam esse: Infra muros Erffirdenses oompararc deboo curiani quandam de mcis propriis denariis et quecunque voluero sive infra sive extra ipsos muros bona aliqiia, que cum pretio curie illius qiukdraginta ^ marcarum sumniam perfeete compleant in valore. Uec bona cuni curia |>relibata a venerabili doniino meo archiepisc'opo et ecolcsia M;ii:untiiia rcu'ipr'n» debtjo cum heredibus raeis iure foodi iicreditario possidenda, ita videlicet, (|Uod infra spatium durirnm annorum post dir-m lac(d)i pn>xini(> futuram hoc oninia com- plcantni': et nnns filifiriini m'^ntMini nichil'miinus thicct uxorom de domo occiesic i^lag-untim'. (^ianinlti *"in «iMruiims mens venerabilis arcbiopiscopus et sancta trclcsia Maiinntiii.i in castrriiM'in me cum heRHÜbus meis [wrpt'tnalitor rm'pit. cuncwlens nuriii in Uwdv casli'ensi de cnbiculis suis in Krturdia annuales i-edditus sex marcarum, sie quud, quandt»- cuuque micbi et heredibiü» mek quadraginta marcaä dedit-, ciun hiis oomparabo aliodium Incontinentia quod ab ipso loco premissaram sex marcamm similiter iure feildi castrensis hereditario cum heredibus meis possidebo, eisdem sex marcis usibns ecclesie Haguntine restitutis. Ut autem hec ordinatio hinc inde inviolabiliter observetur, patentes^ litten» nostras mutuo dedimus, sigillorum nostronim appensioue necnon et testiiun, qui eidem fiMsto intererant, intitulatione finmter communitaa

Digitized by Google

ürknndoilrach der Stadt ErAiit I.Theil.

. 59

Testes Fem sunt hü: prepositiis Conradus S.Marie in Kifftrdia, dominus Liitegerus prepositus in Rasdorf; laiei: oomes Heinricus senior in Swarzburg et couies Heinricus filins snus, conies Heinricus et comes Ernestus de Glichen, dominus Manquardus de Sulmis, dominus Albo^ de Vipeche, Theodericus de inibi, Thcoderieus vicedominus de Ruste- beigi Theodericus yiceflominuB et Heinricus pinceroa Appoldenaes,. Ludevicus senior, Ludevicus camerarius et Heiuricus frater suus de Heldingen« Lutßgerus de Bezzinii^en, Conradus dapifer de Bynberg. Acta anno Domini M.CC. XXXIII., VIII. Idus Martü; datum Magnntie anho^ eodero XI. Kai. Aprilis, pontificatus^^ oostri anno II.

flÜK..* Grüne» Aldi im E. A.„ 68'. Ge-W.: Äbtiedrwtqene BefuiaHtm de»

Kr :>ft Mainz ctr. Erfurt 1046 No. XXVJl: Gmleu., f. r. T, r>'21 mit folgenden Vor.: 1) quadringeutariun. 2t dederit. 3j iir^ente«. 4) Albertus 5) auuo dosdem II. 0) Von dem der erzbiidt/^ichen Ctme je knfalh aiujeJuiriymS^reäier ohiH Jiücküi'Jif Hilf <lrn Anfuiu/ der Vrh peschriHieu und atif JSräf. S^rid JU. SU bestehen; 8, WB. XXX UJ, 87,

Tkidrkk, Burggraf in KMibergt überirägt dem OapUd des Mariendiftes 0U ErfttH die Verpadtiungdtefttgme über die geid- lii^en BesUmmgen in Onpellendorf, mit VwhMU jedoch des Vbgieireekis,

Thidricus bui^vius in Kyichberc futurorum notide cupimus in- DOteeeere, quod ad instantiam reli^osunim viiiorum ' abbatis S. Petri in Erpbordia ac prepositi in Hugesdorf, necnon precibus decani, scho- lasttd et aliorum canonioonini S. Marie Del genitrids in Eiphordia dsdem canonicis et ecdesie beste Viii^nis ius locationis mansonini suorum in Gappellondoif, ad nos pertinens, absque omni heredum Dostrorum oontradictione. »alvo tarnen iure nostre advocatie, solienmi ublatioue eontulinius. ita tarnen, ut jXMsona.s in predictis mansis loeatas dicta ecclesia sine nostra conscientia suis possessionibus iniuriose non destituat. Ne iiritiir iu>s v»'| lu-rrdos nostri in iooationibus dictorum mansorum pn tati' ewlesie eanouieos contia iusticiani andeant aniplius inquietare, haue littpram sif?illi n i-tii inipreNsione {LH-iiiuis loborari. Acta sunt liec anno dominice incarnationis niillüsinio duc^ntesimo tri- o?sinio Iii'.

Or. mit (i S. itu U A. Ij An Stdlt lUs Numaig fite nblidien Punkte.

Das Capiid des Marien*tifUs jm Erfurt beurkundet die Schenkung einer Bütte, die die Ekdeuk Udmri*h und Walpurgis bisher als

im

m.

110.

Diglized by Google

60

0«MliicliiBqiicileB der Fr. BusliMa,

Erlzimgid mm Stifte besassen, an ieisteres fwr d&i Faü des Ahldtena der crsleren.

G. decanus. L srnlastinis, (\ cantor totuniquc rapittilnm S. Mnrie in F^rfnrflia Noverint crsi, (jUdd Helinricu8 et uxor sua Wulpiir;^is tugiiriuni. fjuod herediturif iure ali ecclesia nostra possidebant, de quo etiam aiinuatim nobis duoa .vkH'Ios solvcbaiit ac solvont festo Martini qu(»ad vixeriiit, cum ipso lieic<iltHrio im-« contuleruiit tvcio ie nostre ob remedium animarum suaruni ipsis decedentibus iutegraiitiir possidenduru. HutiiB rei testes Bunt: Siboldus tilius Gute, Conradus canonlcus T€gu> laris 8. Augustini, Beiuhardus frator eius, Hebeto, Heinricus de Lutin- tlml GuDtherus Friboto et aUi qimmplures. Acta sunt bec incarnationis Domini anno H. CG. XXX. tcrcio, pontificatus archicpiscopi nostiiSifridi anno teroic.

Or. d.s. D.Ä,

A*, Graf von Wi^, versprinkt dem Eti^ackof wm Mains eme Miückädigung für die ^egen ihn und die Stadt Erfurt verübten GeumUtkäiigk^ten,

A., comes in Wie, omnibus presens scriptum inspettuiis salutem in ommum SRliitari. UniTefsitati omniaiii innoteeoere cnpimiiB, quotl nos in Ibria quinta pt^st ,,Mi8ereri8 omniam"^ cum vicedomino et pinoerna Appoldensi et L. camerario de Meldingin et fratre sao H. scalteto Erphordensi, looo venerabilis doinini nostri arcfaiepieoopi Maf^untiDi ad boG delegfttifl, pladtantes pio excessa nostro, quo in dominum nostrum srobiepiscopum et civitatem suam Erphordiam excesserenuis , o(im> posoimus in bonc niodum: In die beate Walpuiigis prcixime futuio ducenfas marcas ai^genti dabinius ad satisfactiononi, pro qnibus Septem rnilites isti nobiscnm promisernnt, Heinricus de Ilelderun^rn, Heinricus senior de Rosia. Thendprifiis de Vipeche. Thederirus trater domini Hernianni de Vij>eche, M^'iidiardus do Tuncd<'?-t. Hcihorto de Alkos- leibin, F^rinrinis de Phephiliu-fhc. Si vcro pretatutn ari;>Mitum in ipso die \VaIpiirp:is fx iio?^tra ne^j^litrciitia non per>olv('nmus , sequenti die Witinse- iiitrabiniiis ouni iam dictis niilitibus, nunquain nisi post solutani lunn: axgenti summam venerabili dominu nostro archiepiscopo extra ^ ipsaiu civitatem pornoctatiiri. In sequenti autem festo Martini sepedicto domino nostro nirsus ducentas marcas dabimus, quas, id tanc daie neglexerimus, vel Mponsoribus earum oertitadinem non fecerimua vel aliquid de premissis in bac oompositione aüquatenus in- fregerimus, priores ducente maroe predicte teputabuntnr domino nostro

Google

tl^imdenbuch d«r Stadt Erfoit. I.HidL

61

aixhiepiscopo, actioncrn in fidem «ostram sibi primituö datani et iura- mentum sibi prius prestitum inte^liter obtinente. Si aiitem. (|natl Deus avertat, medio tempore doccsserinuis, heredes iiustri piuiuis.sum nostrum loco nostii doiiiiiio uostru autedicto archiepiscopo plonarie per- solvere tenebaotur, ipso domino nostro nobis hole simile nobis per- solrente, ita videlicet, at si humanitas circa ipsuiu dominam aostrum «X divioa ordinatione contifi;erit, suocassor 8UU8, si quis faerit, com- positionem huiusmodi inter ipsttm et nos UcUan iiiTiolabiliter nobis et heiedibos nostris observabit eadem gratia, qua ad presentem dominttm Dostram speramus in nostra satisfactione nos gaiidere perniitteiite. Acta snnt hec aimo gratie M^'GOXXX'* tercio. Ut autem iiec* oomposicio inviulabUiter observetuTf preseDS soriptam sigilli oostri fecimua appen* siooe Toborari.

<}}■. im 71. A. :ii Münc'x» , Domkn/i fcJ Mni». fitsr,80. Das sV<v/<7 zfiffi einen T^Mm einem JiutcJi Lindeitblätter u»/ der Umschrift: Albertus comes de Kmobepc l) Febr. 17. 9) WeiHemeef 3) Hd* : «k ipea dvitato.

im. JulL ßieü. iVt

Kmaer Friedridi IL bestätigi die B^ivOegim der Skidt Erfurt,

IVidericua Bei gratia Romanorum Imperator Semper augustus, leroeolem etSiciUe lex. Per prcsens scriptum notum fiicimus anirersis imperii fidelibus tarn presentibus, quam futuris, quod fideles nostri mes Erfbrdienses maiestati nostre humiliter Bupplicarunt, ut eos sab protoctione nostra recipientes bonos usus et approbatas oonsuetudines et antiqua iura, quibus hactenus usi sunt, sibi et beredibus suis oon- firmare de nostra gratia dignaremur. Nos igitur supplicationes eorum beoigniter admittentes, et attendente^ pnrnni tidt nt et devotionem sin- ceram, quam ad nos et imperium indefesse habuerunt Semper et habere non cessant^ pr^dictam civitatem Erfordio ot cives ipsiiis cum nmnibus bonig suis sub speoiali prottvtioiR' ao dotensloue nostro ivcipimus maie- statis et nmnps bonos usus et approbatas consuetudincs nec non et antiqua iura, quibus dicti cives hactenus rationabiliter et Hbere usi snnt in civitate predicta, eisdem civibus Erfnrdiensibus et eorum here- dibus de nostra gratia in perpetuum contiriuamus. Muudantos et iii- iungeiites tirmiter uuiversis, quatinus nullus sit, qui eosdem cives fideles iiosbt» Tel ipsorum heredes super predictis contra huius protectionis et confirmationls nostre tenorem temere molestare seu perturbare pre- nunat Quod qui presumpserit, indignationem nostri culminis se noverit incarsurum. Ad huius autem protectionis et confirmationls nostre me- ttoriam et robur perpetuo valitunim, presens scriptum fieri iussimus «dntudinis nostie sigUlo munitum. Datum apud Beatum anno domi-

Digitized by Google

dd Geaohiclitaquellen der Prov. Bachsetu

nice incamutionifl millesimo ducentesimo trioesimo qiurto, mense lolü^ septima indictiona

(h im M. .1.. f.V/ A, I Uiit cfrhrochenem Majr!?fntf(.v'('/irf nn seidener rot-gelber Schnur; Ahschr. flaseliist Cop. J37G So. 15. Gedr.: Gegenbericht o«/ den sum^ marisehen Bericht fies Ersjtt. Mmnt etr. Brf. 1646, Qm. d. Ürk4, JT*. 9; LOmff, Eeichsurrhi I XI y, 1 1 , i Ji>: r\if},ni<f';,i, Gesch. r Erf.81{ B<t*iU(tr(J-Tii >'foJh\<i. hi»t. dipl. Frid.Ii.imp. I V, 478; Lumlm t, \ vrj. v. Erf. 114; 8. BFR,a050 u Wlt XXXIII, U7.

KU. Septembrr 10. Boppard. 118.

König llriurirh VII. Itcbtf nachdem die Bürgel' det' Stadt Erfurt dem Erzhischof von Maine Genugthuung gdeistd haben, die über sie verhängte Acht auf, H(einricua) Dei gratia Boroanorum rex et seniper augustus. Uni- vends imperii fidelibus tarn presentlbus quam futuris baoc Uteram inspecturis gratiam suam et onine bonum. Cum spiritualia et materialis gladius se ad invicem adiavare debeant, ut, quo ferit unas, mine alterius timeantuTf conaequena est^ ut eorum altera sententialiter rcsoluto alterioa etiani ipaorum nexus quiescant peuitus et resolvantur. Hac siquidem ratioue per pro^^otis scriptum notiim esse oiipinuis uniTersts, quod, cum familiaris priix'ops noster S ifriihis) vontTabilis Matrniitinensis an^lii- episcopus sententiam excniiimunicatiunis . rniam tuloiat in rivitatom et lumiiiios de Erphon.lia, irrrpta satisfiunioiir ii» hita relaxas.srt . lius ad C'iiiiiiionitiunom ipsius si'iit' ntiain piuMiiptimiis. (|Uani ciilpis tMirum oxigeiitibus tulrianms, ali^uan.l" in eosdein Uictantc ^catciilia iflaxanius, uuiversital«-iu civiuiu et homiiaiin eiusdem civitatis restituentes in in- tegrum nostre gratie et reforniantes. De benignitate itaque regie sgre- nitatis et ad peticionem prenotati archiepiscopi civitatem Erphordensem, rives et homines civitatis ciusdcm cum rebus et personis sub specialem nostram et imporii rocipimus protectionem, mandantes et sub intenui- natione gratie nostre firmissime precipientes, ut nulla persona humilis Tel alta predictos cives et homines Erphurdenses occasione proscriptionis predictü in rebus presumat -ledere vel personis, sod ipsos eque sicut nostros volumus et precipimus lioiujrari. Quod si quis, quod absit, ipsis offensam inferre prcsumpserit vtd ^navamen, a nostra gratia se noverit alienum. Ad luiius vcrn rci cvidentiam presenteni eis dcditnus literam sigilio nostre celsitudinis roboratani. Testes hniiis roi .>nnt: cunu's Egeno de Urach, Heinricus de Nift'cn, tVatrf's de Ebcrstriii, (mt- lacns de Buetingefi. Ebcrluu'dus de Herting^espi i lleinnous de Kavens- piui; carnprarius, i'.t i tlh ddus marsclialcus de Kasciie et alii quamplures. Dalum apud Bupardiam annu dominice iucaru. M" CC" XXXilll", quarto Idus 8eptembris, iudict, VII*

Or. mit d. 8. im M. A.; Er f. VII, 1; Absdur. «NwloMltef Oop. 1376 Ao. 12 h n3. Gedr.: iJmin. n>;.hmrchif XIV, II, 427; LeMtimi, Verf.v I»f, 115; Winkänuam, Mct. imp. itted. 11, (i8.

Digitized by Google

üricttndflnlnieh der Stadt Erfurt. I. Theil

68

mi. September 11. Boppard. 114.

König HemritA Vit bestöHgt nath Äuß^ng der Adit der SkuU Erfurt aUe HedUe und FreiheUen.

Heinricus Dei gratia K<miaiu)ruiii tex et seni])«'!' au^Mistus. iSicut spectat ad culmeii regie inaicstatiö lebelles et coutuiimces quosübet pro excessibus et enormitatibus suis a iure suisque iasticiis repeUore^ ita deeet devotos et refomatos gratie sue iuri pariter et honori ac suis iusticiis restitueie et eosdem ampUori gratia pievenire. Hac atquidem iitione notum esse volumus tarn presentibus quam futuris, quod cum oniTersitas (aviam et hominam de Erfordia exclusa fuisset a gratia Dostia et pro querimonia dilecii priudpis nostri Sifridi venetabiUs archi- episcopi Maguntiiü proscriptionis nostre vinculu iuuodata et ei hoc Tiderentur debilitah iura et privilegia civitatis ipsius, reforniati gratie nostre et a proscriptionis eiusdcra sententia absuluti suppüc44runt nobis hiimiliter ot dfvoto, iit iiiribus siiiisque iusticiis, quas a progenitoribus ßostris divis imperatui ibus et iv^ibiis a rftr( »actis temporibus habuorunt, cives et honiines ipsos et civituteiii ipsoi uiu de nostra inaiestatis gratia fiiceremns gaudere. Nos igitur ipsoi um supplicationilnis indinati omnia iura, iusticias, libertates pariter et lionores, quibiis liai lciius sunt gavisi et ex iargitione vel coticessione imperatoruni seu rei;um ipsis Li\ ibuii innovamuä et auctoritate regia conliriuujuus , immo etiani, quautum potsst esse, intendimus adaugere, mandantes et sab obteutu gratie nostre districte inhibentes, ne quis iu posternm oocasioue proscriptionis pre* dicfee ipsos civitatem ipsorum impetere vel gravare presumat. Si qnis autem hoc attemptare presumpseriti indignationem nostram se QOTerit incursurum. Ut igitur hec gratia ipsis facta debitam et per- petuam obtiaeat firmitatem, presentem poginam inde oonscriptam sigilli nostri appensione fecimus comnmuiri. Testos huius roi sunt: Theo- dericus Trevireasis, Heinricus Ooloniensis arcbiepiscopi, Heinricus diix de Limbui^, Heinricus comfs Senensis, Egino conies de Vriburg, Heia> ricns de Nif>lH'!i , Eberhard us et Otto fratres de Eberstein, Gerlacus de ßutiugen, I riiicricus de Kkheusceido, VVci runiis de Bonlandia im- perialis aulc dapiter, Ulricus de Miiu cMbi r^^ ciusdcin ault- canierarius, Gerhardus de Sino«che, lohannes de (iym.'uik, 10l)ei liaidus <Ie Monte et alii qiuimphues. Actum apud Hi»[)ardiatii anno gratie niilL duceut tric, quarto, tercio Idus Sept., ind. sepu

Or. im Gell. St. A. Berlin; Abschr, im M. A., I, ti. (hj) i:>7<'> N<>. Ii üi. Gedr.: Cop. der Urkd. in Sichen mn Main: ctr. Krinrt WJ't Ao H; Gegenbericht auf den suinmurisclten Bericht des Erzi<t. Mmti: ifr. h'r/urt 11,46, Cop. d. Crkd. A^o.X: Falkoititein . Gesch. i: Er/, ^i; Jlmllar ! - UnholUii l.c.IV, Latnbert, Vert. i\ Er/. iU mit IV. Id. .SeiH.: «. utich Ll'lL 43:}! u. WH.

Digiii^uu by G(.)0^1c

64

Gttchichtaqoellen der Prov. Sachau

1237. September 35.

Papst Gregttr IX. hefifhlt auf (h utul pines Rirhfersprurhes dem Dekan und dem Thesaurar £u Suumbury , diiriibcr £u wadien^ dass bei der sUxttgefundenen Münevcrschlechierung die Zindetäe dl» MmienaHfles jm Erfurt dem uraprünfflidien Werte der Zmsm entiiprenkende höhere Säiee Mahlen.

Gicguiius episiuiuis, .servus servorura Dei, dilectis filiis* decano et^ tiiesanrRrio Nuembur^'nsi salutem et apostolicam benedictioneiii. Dilecti tilii ^ decanns et capitnluni ecclesie S. Marie in Heifordia sua nobis petitione nionstrarunt, qiiod, cum ipsi Henricam, Gonradum et quosdam aliog laicoa Maguntine dioecesis quedam predia Ipsorum sab annua pensione usualis monete tenentes coram ' abbate montis S. Petri et ooniudicibus suis auctoritate apostolica oonvenerint super eo, quod processii teinporis, quo monetam ipsam persolverent, ea per novam cudendi torniani diinimita tani in pondcre quam valoro, dictam occiesiam in solutione ipsius non nindicnm <|pfniudahant, iidom iudices legitime oopiito (!•' pn-niissis laicus ipstis ad solvetidaiu nomine prctate pensionis mtiiH'taiM cquivalcntem prime vol extiniationcm ipsius [wy diftiiiitivara sententiam condempnarunt, prout in auti'ntico iudc oont'cM-to dicitur plfniiis contincri. quam dicti det'anus et capitiilum apu.sttilicu ruboiiiri muiiiiiiiiM' pt'ti' i iiiit. Idfoque discrotioni ve.^tre per apostolica scripta maudamuä, quatinus sententiam ipsani. sicut est iusta, taciatis per oensuiam eodesiasticam appellatione remota fizmitw observari. Data Yiterbü VII. Kai. Octobr., pontilicatus nostri anno XI

Or. mit der Jttuite im J}.A,; mocA mdd hei Botthmt, Heg. pmU verieicUnet. 1) Hier etaU de» Namen» die flMtcAm JSmkte,

Sifrid m, MrOHsAof von MamM, ktuet^ mii dem CapUd des MariensHftes in Erfurt eine Curie im Brühl daedbst (fegen dm Zins von 2 TätenUn aus einem erdiist^lidten Weinberg am Bslerdterg, mit tvMen sein Vorgänger Sifrid seme Memorie gestiftet hat,

S(iiiida8) Del gratia sancte Maguatine sedis archiepiscopiis, saori im- perii per Germaniam arcbicanoeUarius, omnibus preaentem litteram in- spectaris salutem in vero salutaii Teuere presentiam omnibos innotescat, quod venerabüls pater et dominus S(ifridus> beate memorie , quoudam arcbiepiscopuä MaguntinuS) antccessor noster, ecclesie S. llarie in Erfordia in eadem sibi eligens sepulturam, pro anime sue remedio in elemosinam perpetiiam duo talenta le^^nvit de redditibii!^ ppjsct)palihus . videlicrt de viuea iu monte S. Petri sita, iu uelebratioue i^ui anuiversarii amiis äLagulis

im. Mai ti. £rAirt

u«.

Digiii^cu by Ljt.jv.(L. it.

Ürbmdcnbach d«r Btiidt Erfbrt. f.Hieil. <U»

e.\.sulviii(la. In cuius Iv^nti comniutatiouein cidcni ecclpsie curiiini in Pliiruli sitaiu , quam caiiUa ui t losii' supradicU» (juomlani a luibis in feodo tenobat, ploim iure tvntuliinus possidtiulani , ut tani prefati anteiessoris uustri memoria quam et nostra pcrmaueat in eadem, ita tarnen, quod oenftus de eadem curia proveniens tantum preBentibii$ (vdesie saprodicte fhitribua itinguUfi aonis die aiiiiivemrii ministretur. Ne vero supra preroissis dubitatio valeat suboriri aut questio nocituru, preseDteoi litteram sigUli uostri munimiue duximas roborandain. Datum £ifonlie aono Domini M. CG. XXXVIII. VI. Kai. lunii, ponttfieatUK iioslri anno nono. ^

Or. dem beiAäd^ftm 8. im J). A.

1338. Mai 29. 117.

Die Bür^enehafi gu Erfud hetirkundd unier ihr&n Siegd die Stkmkmng eines Hofes s^iens der Sdtwetiem wn 8. Nicoiaus an das BredigerHosler.

UnivL'i-.sitas Krfonit'ti.Mdiii eivimn (hiiiuIhis liaiic paginam inspn tiiris etiTiiaiii s;tluten). T'-uoit« presiniimn nntuiu is.-io cupimus univtisis, <|Iiim1 Adelheidis dictu de 8. Niculno, CunegumÜs, llildcbnr^ns soruies i'iiisilem Adelheidis, dicto Hildebalds filia Mecbtildis, neptis pi-ediclaritii], Deo dicate et oontioentes aream Ritani apiid Longas themas, tu qua pishinum foerati dum ab eis emoretur, emptam de pecania ad so lil)ore pertinentei in qua nulius heredum suornm sibl ius aliquod potuit vou- dk*are, oonsensu obtulerunt munimen sive altare b.Iohanni» owani^elisto fratrum urdinis Pfodicatorum patroni in nianus piwui^ntoruiu fratruni eurundem Ulrici Quadrantift et lioroeri snb liac forma, ut ipse umnes k^l singnle incurslve dictam aream |)ossi«lr'ant in stdidum f^t in o.i iitaneant, <|iH»ad vivant, ita (jimd eontonto cnuit unius anoille servicio. prr»tPr illam ancillain sine cummmisu suuin (•••nvivarmn iiumerum non iwcedaiit; i ii «in 'sm. autein ipsis viaiii carnis universe vol dicto iuri renunetiaiitibu.N ^j><>iit(', area dieta einii (inmiUus edifieiis in ea coit- structis öive cunstruea 'is in mcninriani et rcmedium auiiiianmi eanm- dem cedüt pleno iut^e l>. loliunnLs ewangelistu domui mcmorato, ita ut sßUioet procuratoros, qui pro tempoire tuuc fuerint, de hü.s, quod eis Visum fuerit, expedite ordtnandi ad necessitatem donius liberam haboaiit potestatem. Ut autem hec rata permaneant et iucanvulsa, prosiMi' tem paginani sigillo universitatis nostre decrevinius roboraro. Hu ins rei festes siuit: fniter Bernhardu.s, fr. Ludovicus, fr. Hermannus, fr. Bruno ordinis Predicatunim , Wigandus eeilerarius et viiiieus epiacopi, Ulricus Quadrans et Bernerus, Siboldus de Kvwe, (iotscaleus l^ongus. Baapo, Werueius haliens viduuni Mattildi et Uoujudu.s fiater eiu:»dem,

^ kj .1^ uy Google

GMckuchUqueUeu «l«r Prov. Saduen.

Maroldus privignus eiusdeui et (iouiinus Ulricus plebauus S. Beoedicti et quamplures alii. Ac^t« Mimt hec anno Domini M. CC. XXXVIIL UlL Kul luniL

UiU.: CoiK det Kiotten, 3 im U. A.

1288 im September. Elfsenaeh. UM.

Ilit 'ninrh), lAindyraf ton Thiii lnym nuU Pfal-graf ;u Sfuhsm, ermahnt die ZimäinUe (colon<»s) der Mnrienkirehe mh Erfurt trrijf'n der VfrsiMethierumj (declinatio) der Münse, ihre Zinsen iu nlteu Mumm von unvermiudertem Werie m eniriMjn, weU Hmttii die Kirehe in beträMieken Schade» iammm imrde, «na er ai» Sf^irmrogi dieser Kirdte (in quibus scilicet canonici» et eoelesla iiiü advocationifs habere dinosoimur) niehi gugebe» iPoUe nach dürfe.

ih. im M, A.f Erf, B. 1, 3 mit einem kteinen Ef$t d. 8^; rvf^ oneb mitm

N. vicedoiiHiius de Apolde, N. villicus, L. camorarius totumque coDsiliiim civitatis Krfordensis preneutem litteram confh*ribi fecimus et sigilli civitatis inutviiiine ndxii-ari.

In ihr iJtiynt Form i-nnUint in der DedHctio», ttie Krfwrt Haint ge-

kitmiHfn, itci (ierstetÜKry, mna antiqnti.

l^tiU. Juli .i5. 1->0.

/)'•>• T\H(h rnii Kl fni t hiuifkmuJcf dm It^K'ndängltdieH l\ju-)Uconii i! t ((ii!> lidfijns i iiiiidd Kf'rfhujrr hiit ämi (ktftitd des 3fariensfi/ u s ifustlhst tiUr ftds nun eraorlMUr, clietHtils a'£biacltö/li('hc Jlutts im Itriihl.

Nos D. vit edoniimuN do Ap|H»ldf, W. vil1icu8 de Mfildiiif^iti, L. oame- rariii> t»»tiinif|Uo eunsilinni civitatis Eiiordensis reeu;;iiuMinms et pro- tt'stainiu , quud Cunradus dictus Kerliiigerus», cuneivis uosstei, iu nostra coDStitiituü pnHttMiHa nx^ognoyit, Re a (*apitii1o et canonids S. Marie in Erfordia ciiriani in Plurali sitam, quam venenibilis dominus noater archiepisfopiis MagtiiiHnua pro onlinatiouo testamenti bone memorte domini 8., patrui sui, prefate ecvloHic contulit, teoppisse hae conditione adiecta, quud eandeni possideat tantum temporibiis vite aue, poat mor- tem veru ipsius curia cum omni utilitate et edificiorum emendatione Jibere ad ei?cif>»^iani n'vertatur; insuper singiilis annis marcam argeiiti ante nativitatem S. Marie »tmiiuo census »fclesie prefate persolvat tan* tum presentibus fratnbus distribucudam. Pretei^a fuit ««iiectum, qutid

Digiii^cu by Ct.

ttrknnaenbttvh der Stadt Arfurt. ' t. Ilieil. fi7

prefatam curiani tantum in pei^sona propria debeat inhabitaiv vel alirni prenoniinate ecdesie oanonieo v<»l ahm f1( vi< pro capittili consilio ot f'ons*?nsu inhabitandan» looare. Si vrro per indiistriaiii vel lahoroni (lifti C concivis iiostri, wnsus ciuie sf^podicte ultra niaivam val«-at adaiiireri eommodf, huius census aucun'iifiiiu post inojtfMii ipsius ('. pn» ^ua unliiiatiuiic et voluntate in die sui aiuiiversaru uiiituin tiaiiibiis presentibus distribuetur Ne vero super biiius cuiio locatione in postum dubltatio valeat suboriri vel questio nucitura, tarn capitiili quam sepedicti Ouniadi instantiam presentem litteram conscribi fecinius et sigilli dvifatts manimine roborari. Acta sunt hoc anno gratie M. CC. XXXIX. Vni. Kat. Augusti.

Of. im Jl A. mit <l«m nltefleH qroHsen Sietjel mn irei'gtwt^i Wulm nn finem

ttiisgMcJumttruni BargumeiUi^^mt. Oedr : Lambert, Verf. i*. Hü; «. W H.

XXXll, Gl:*.

1239. November MltteiliaiiseiK 121.

Iii >itrirh. T/nnJ'ixif v<ni Th'o imjfji, Oestiunnf drn Münzfnss f'nr dit von den Colonen das ManenMiftes zu Erfurt zu aüridtUndcn Abgaben.

H(onriciis) D^i j^ralia Tüuringie laiit^a'avius. Saxonia cuinos pala- finus, umvcr^i- loiiis S. Marie in Eifordin prr 'rhurin^Mani coiistitiitis gratiam suani « i uiune bonuni. Cum ex laina publica et veteriim recenti memoria plane couätet, taleutale^ deuarios in usu i'uisse et eosdem pro oensu geaeraliter fuisse solutos, ecclesia S. Marie Erfordensis l>er declinationem monete sentiens enormiter se grayari, coram iudicibus ä sede apostoHca delegatis optinuit, sibi a colonis pro estimatione an- tiqua monete oenanm debere persolvi, postmodo executorlbos ünpetratia, qiil eoa ad id per censuram ecclesiasticam compulerunt, sicut in in- strumentis apostolicia expiessius contioetur. Nos vero dicte ecclesie et prefatis colonis, quoruni sumus advocati, ut tenerour providere volentes, ciiMoniconim predicte eoclesie accedente consensu, pensata statuinnis efpiitate, ut in denariis nunc eurrentibius, quonini XXX soiidi pro man n puri arf^enfi cainhiuntnr. pm suis censibus sint eon- tenti. Si aut<Mu nionetam r»uitini;it dn liiiaK' , pro singulis VII solidis ferto uix^'Hti .«»olvatur eisdeni. Volmnus auteni hoi' statulum nostruni ab utraijue parte sim» contradictione qualibet observari, itn etiam, ut, si que sententie eAcunDiauiicationis vel susjiensionis divinurum prupti'r GoloDonim pertiuacium nunc sint lute^ sioe ditlKcultate qualibet aecondiini iuris ordinem lerooentur. Testes hnius snnt: oomes Bietericus de Holnstein, comes Bietericus de Bercba, Oristianos et Heinriciis coniite«i de Kirikberc, Hdnricus de Heldrungin, Bitericus de Vicpeclie \ Ditericus vicedominus et Bertoldus fiÜus de Appolde, Heinricud |Mncerna de

Digitized by Google

<t8 OetteltichtMiuoUeti dtrr Pmv. Siicliii^.

Appolfli", Liwff^wifus cjunrniriiis ft lii'iinicus villi«u> iVatres He Mcl-

•linq^cn. llaiUiii^us fle Kifji, llciiiritns «'iimcrjuiiis de Vann-. Hcimifus

ijcriptur, Hoiiiriciis «'t lU'rtoldiis fmlii.s «U« Libiiistete, Ln»lt \ut'ns de

Husin, Iltiinaiimis licUiz. ilnu villicus de Aspi» et alii ([luunjihires.

In buius m testimoniiim presenteii) literani (.oiiscribi fecimus et sigilli

nostri muntinine raborari. Datum Uitte1htt«en in plidto [>roviiici»]i

anno incarn. domin. M. OC. XXXiX. VII. Idiis NoTeoibris.

Or. mt geriHijen Ifeitten d. im Jlf. A,f Krf. B. t, H; efmirffiwlbtf AtMskr, im CujkJSÜ. Gedr.: Lumbert, Vtrf.v.Erf.IJ?. Ij IM9. Itat Vittxdie.

im Novi iiibrr 10. Bischolslieiiii. 1^^.

Sifn'd JH., Eizhisrhof twi Mainz, bcstiUujl den Vnhanf Hnes t on ihm zu f^elum (fchnid' n OU^ttjarfnis im Hn'thi zu Erf urt lytn . S'ifnt df's fuh*thrrs lltiurirh mu Mi/iliii;i(U (in das (^npdfJ drs ^l(trn'H>f ' I fis (hiyrfhsf, uiH'lul(i)i ihf (ji im n itti' Ilrnnuh inn iliin hishrr I uirii(iniili( h (/' /noUft Jh/t <(ii/i(Hif ZU Xf Hsess id ni Jjzsltfi^ unf'lfciraiii n und ron ihmsrUmn, (ih Lvlifn eunirhcniftf dnfien lud.

>i(it"ri<liis) [h'i giiitia .siiiit»! Mairmitiiit' scdis airliiej)iüto{)Us, aarri iiiipt'iii per (imiianiam arcliiraiiccllarius, dilcrtis in Chiisto ' decano et eapitiilo S. Marie Krphordensis jsalutein et sint eraui in Uuiuino caritateni. Devotiuni vestre uotum esse volumiis, quod dilcctus fidelis noster Hein- riciis de Meldin^in ponierium situm in Plurali, quod a nobis in feodu tenebat, nobis -per Tb. canonicum S. Severi Erfoidensis ac suas litteraa reKi^avit, cuius venditionem a dlcto Ueinrico vobis tactam mtam luibentes et ^tam, ouiu in pi'edieti feudi restaunim idem Heinricus munitionem äuani in Niiwese/ain cum omni sua propiietate ibidem a nobis iure receperit f<>udali; tradimus vobis et eccletue vestre una iriiiu villico dilecfi in Clirisio prepositi vestri ius huiusmodi, quod vul^^ritiT IV/ di(itur. quod in eodem ponieri" haUninius sii tnidnni eivitalis nostn» (•(Hisiiftiuliiicm |>t»!"|M^tiio pos^^ideinluiu. Iii * uiu.s iiositn^ dtinationis testiiiKUiJiun pitsfuiuni pagiuani rnusnihi et si^^'illi nostri muniinine tecimus eoninimiiri. Datum apml Bisrluivfshfin» anno iix ai iiatioiiis duiniuice JJ. CC. XX.X Villi, iiil. Idus .Novenibris, pontifiealus Jiu&iti'i aiiuu decimu.

Or. mit d. S. im J). A. 1) SUdl des Xameiu Tktnkte.

Jfeinridt, Graf von Gleidtctit bestätig die den hredigermmchm Hchon vor eini^ttr Xnil ijnnachUn Sdienhttnyeu rm JiofHtäUeii gum Jifm ihres Klosters. In nomine Doiuini imstri et salvaton« lesu Ühriati. l)ei gratia Ueurious iH»me£; de (jiiclieii universis liaiic literam iuapecturia. Ad

Digitized by Google

Ürkandentnich der Stodt ErAiii. LTheU.

69

onniiiiiii noficiiiiii pervonire cupiinus. iiimd (iomum fratrum Prodira- toriiin in Kifunlia ab oxuidit» siio instiluuuiii.N aciiiitain nostro pus.sibili- tatis beneficiis et promotum ex causis multiplicibus di^uuga duximus honenre et omni quo possiimus niixilio prevenire. Gft igitur dictorum fmtruni päd et tFunquillitati providcanius in posterum, omnes areas, in qaibus domiis eorum fundata est, ad nostrum iua et dominium olim pertinentes, fhitribus prefiitis cum omni iure, quod nobis in ipeis oom- petebat, iam dudum nos oontulisse presenti publice profitemur scriplo. Areas qnoque duas, quas IJlticua Quadnins a nobis in fcodo tonebat» que per (inundam coinmutationem iam factam ab eisdem fratribus in Reynbotonis Albi dominium et lus translate sunt, ipsi libore conferimus cum omni iure, quod nobis in eis conii)etere videbatur. Et ut hec iii'stra donatio perpetua iinnimtc ^au<Ieat, presentoni litcram presentibus et l'uturi.s in rei Lcesto trstinioniiini sigillo uostro euramus eommunirn. Iluius rei testes sunt: lliiiricus eonies dn Swarzburc, Albertus de Herversieiben, Fridericuy iuninr de Drivonic. Hartung:us de Buiewiz, Her- mannu8 de Hctstete, Heniicus fle Lubclin, Friderieuü advocatus; cives Krfonlenses: Gotscalcus du lioda, Jtudegerus de BernisJ Hartun^j^us Uoternian, Reynboto Albus, Ulricus Virdeliuc, Henricu« Tagoler- et alii quamplures. Data Krfordio anno dominitie incarnationis M. CC. XL, indictione V.,V1II. Idus Martii.

Hit».: AUere Abtdtr. aus dem Arckie de» PredifierkttMUn im K. A.; Gtp. 159 im }[. A. An/mn'f z. Ii'jfs.-O. von 1GJ8, 6$ im A' " t Gerb:: Sn'/ilt'tr, Jfist. d. Gr/9cfi. Gleichen 5U «. Mcnken, Script. 1, 5^, Jj Uds. uuiieutlicfi.' 2) Vielleicht uMcft Trigeler orfer Tzigeler m 1«$en.

im Juli 30. Erfurt lU.

^frid Ulf EtMs(kof von Mmnz, ennädUigt de» Plebau von S. Bmteäid in Etrfurt, sit^ thtrch lleramidiwig der Jtul&if wdcJte bi'try dicke Häuser seiner Jfnrrei bewohnen, zu den PfarHasteu sdmdlos m halten. S(ifridii8) Dei gratta aancteMaf^untine scdis an'liiepiscoptis, sacii im- jM^rii per (iernianiani arcbieanoellarius, dilwto in CNistui pIel»anoP». Memj- dieti Krplmnlensiis suisque suc<.*ess()ribiis in perpetuum. ruin quitlain «•ivrs Erjth«»i(l»'ns»'s floinf>s s!tf?s in parmehie vestre tnrniinis ctnj-^titiitas ludeos inlial'itam permittant tt t \ hoe panochia iun^ siio fraii»l< tnr, volumus. ut si pussessores dumoiuin ipsaruni non Mivaverint vus in- deuipni'S, vos ludeos eosdeni distiii tinnc, qnn iN»üvcrüt, eonipeliatis ad eonipensanduiu vobis, quo<l a ehristianis de ipsis domibus parrocbie deberetur. Datum Erphoixlic anno gratio M. CC. XLXIll. Kai. Augusti, pantilicatus nostri anno undecimo.

Or. mit d.3> im D. Ä. Gedr.: loraesewsku, Gesch. der Men in Erfurt, 75; M. XXXIJI, mo. Ij Funkle »tuit de» AameN«.

oiy ii^uo uy Google

70

GfwhichtMiorlleii Her Prov. Sachten.

VUO. 125.

per fhJctm und das ganze (hjntd i/cs ^^a^•ialsfift(:s in Erfuf-t ühri hissm df'in Kiosln- (l roffjttUktd die Cttrit zu dm sieOttn Ju$»ff' fraum gegen einen Kibzitia.

T. n. 8. e. i. t. O. (kH anus, \^ scnlatitHHis, Tli. i'enerarius totuftqite rn»vpiitu8 sanct^ Hari^ in Krfurt Cum niulta sopius |iiy) romni alte* j-atione exorta oontrovcrsia honitnes pacc in Imboii* voleiites preter causam

fraxf'iit in i'HUsam, ne quand«» pi\> i'ortis dubia roripiantur. notiini sit oinnibus tani [»msentibus (jiiain futuris, (pKMl comniuni « niisili«» nostri rapituli de nostris p»sses.sionibus aroani et fiuKliim iinisdain « iirie iinstrc, fpio Septem virj^inum euria vooatur, nubis Niii^'uli> ;innis solvcbat ad ecnsum tres suli<los, venerabili R abbati et ec«'l» >ir vallis videlirct saneti (ie<»rgii Inn* liereditario eoncessinius jx»s,sidi;iulaai hae ratione, ut singulis annis in festo sanrti Mieliaelis diniidiani fertonem nobis ad censuui inde pernolvant Ut igitur bcc rata permaneant, l>uUe noütre appeniaope placuit nobia hi»c factum rubomri. Acta au Dt hec anno Domini Indlvtione XIIK

Or. im >>t A. UodM, VV- ^''» ^*^- ^•/'•

1241. Slarz 126.

C, Propst der Augustiner - Chorherren , G. Deehnnt und L., Scholnstcr des Mnrienstiftts zu Erfurt, bekunden als fmpst- tiehe dpfrfjierfr Txirlifrr, dass Ikinrirh von Drasfodt, der An- sprüche auf defreid« zius'ii von einer di.tn Scrcristiffr tjehiirigen ttnfe z>( (rispf^frsh'hfiit erheben zu l:ntin< n <ihinhff . an» TfUfr ilcr hioridict aunrsr/dvn (jerirhÜiehcn Vriini mitj tiiif siin» ungeh- liehe ßercehityniig verziüdet und für dn- nrhhge GtiviÜirnng des Zituses an das Stift linrgsehaft geleistet halte.

(\ prepositiis S. Au^nistini. (}. decaniis et L. scoljusticu.s S. Mari«» Krplionlensis iudice.s a (li«iiiino papa dolej^ati pre^onti .si-ripto paten^ voluiuus nniversiK, f|UO(i ('onstitutis comni nobis aipitnl«« S. S(>v(>ri v\ iii»a tt Henrico de Diastt the ex parte altrra idom «•apitiihiiii pn»j)(>snit t rimnn rendo, qiiod <lictus H. eos in tribus lunldnü hyoniali« annone in luanso sito in (iyspotisleyben spoliavit et iiia petebat restitui. Preterea pruposuit idum Mipitulunif quod dietus H. ipsuni perturbaret in pos- eei!i«ioue pre&iti mansi, quem quiete quadragi&ta annia et amplius posse- (Usact Prefatu H. respondentc litcm oontestando capitulum iam dictum ad probandam suam intentionem se astrinxit Termioo Yero assigoato, scilioet feria Iii proxima post Palmas, cum piefiitum capitulum suam intentiooem probare deberet et vellet, memoratuaH. iuri, quod aaserebat

Üigiiiztiü by <-3ÜOgIe

ürkandenbucb der Stadt ErAiTt. l.Tlieil

7t

sip huherc in niaiiso sopedit to, sinipliciter et absolute pro se ot YliariR f'f Iveyniiardo cognoniine l'uHeilio renunciavit. tria ninldra supradicta bona ticlc pi-efato capitulo promisit se in festo b. Martini soluturuni et super \ms üermannus miles, (iomriiis dicti ü., so eautionc tideiussoria »bligiivit Huiusrci testes snnU clerici, prepositus Hermaonus in Sulse, Theodericus plebanus Omnium Sanctonim, Theodericus Saxo, Wem- faerus, magister MichAhel canonici 8. Marie; laici vero, vicedominus cle Appulde, Henricus pinoerna, H. deMeldingin, Albertus advocatus et Oerhardus militos de Gyspotisleyben, Cuntadus Ouphthere, Gerhardus de Stutirnhcyin, AVithckindus Molcndinarius, Heinriciis Wiman ot frater ipsius et alii quaniplures. Acta sunt Iicc anno incarnatioiiis Domini ii. CC. XLL tertia feria pruxima post Palmas.

Or. im D.A. 8. f. 1) iSehe (tmtr dk fdg, Urk, No.m.

1341. Mars S6. 127.

TA. Vitetum von Apolda und der liUter H. von Meldingen als SdkviUheiss vm Erfurt h^swndm gleichfalls dm VergidU des ffmnrkk von Brustedi und dessen Sürgedtaftsleistnng.

TI). virodominus de Ap<»lde et H. niiles do Mfldcngori , sciiltliutus Kl jilinrdeu.sis. tt iiurv prosentium publice protcstjuiiur, (|Uod iios inter- fuinui^s vidinuis »jt audivinius, ubi Henricus de Drastete conini iudieibus papalibuä iuri, ipiod asserebat se habere in raanso situ in Gibputslevcii. quem capitulum b. Severi asserebat se XL anois quiete possedissc, simpliciter et absolute pro se et pro sorore sna Yliana et fratre suo Reinhardo ceterifique cognatis et amicis renundavit In huins rei tcsti- iDonium fecinius hanc cartani coiiscribi et sigillorum nostrornm muni- mine roborari. Acta sunt hec annu Domini M. OC. XLI. proxima tertia feria post Palmas.

Or.imD.A. fi.f

im. August Ii. Iis.

lUdder und BikgergemeMe gu Erfurt beurkunden das unch- gewiesene JiesUgredd der Witm Wigatuls, Gertrud, au einem Hause am Fusse tles Petendterges gegen die An^prudie der Ge- hrüder fjudwig und Hei$m^ vm Meldingen.

ludices ac universi oivos Kr|)liordeiiise.s |)re.s<'uti srri()to patere vohinius universis. quod constitutis in nustm presentia doniino Ludewieo ksunerario et domino Heinric«», fratribus de Meldingin, ex una, et Gerdrude relicta Wigaodi ex parte altera in causa, ([ue super iure hereditario domus Site in pede montis s. Petn inter eos vertebatur, eadem Gerdnidis contm

üiguizeü by Google

71 Ocschichtoquellen der Prov. Baduen.

nobis sccundum iuü et consuehidineiu nostre civitatis stiffieienter pro- bavit siiain intentionom ius faereditarium dicte domus obtinendo preria

rationo. Testes sunt: Ulrieus dictus Quadrans, Ditherk'us Vieedoniini,

Kbero, Hoinrims A!l)us, CunraduH do Wels|X'el»e, Sifridus dii'tus Os-

hiiint, Heinrieus dictus Osmunt, HuinricuH tiliu» Uuclumis, Cunmdus

Altiimus, (MHitlierus Fribotlu», ßerugems de Mtintre et alii quamplures.

Arta sunt liei; M. CC. XLI. II. Idus Augusti in vigilia Wicbeiti. Verum

(jiiiH facta iioniinum processu tcnjjioris a memori;) lunninuni labiintiir,

nisi \\h\ scnpt«» connnen»lentHr, haue cartaiu cun»cnbi t'uciluub et nuütre

civitatis siirilli niiiniiiiintj loborari.

Or.imS Seceri-Ifarrei-Arc/iic. S.f.; es sind Sparen vurfuttvien, das» omKupf lier Urkunde eine oder m^rere ZeUen abfteschniUen nnd; Abeehr. Coik lS9.4m AC A. (inir.: Fulken^^Th. Gesch. II. VK, r/ry f, !■:. trj mur im Aimz); l^iwbert, Verf. r. Urf. Hdf Sduim, Act. mr. Krf. m ^cue Milth. au» dem GeOi^ huU.-UHt, Forsch. XV, 177.

Vits, Juni. Avmano. 13».

Kaiser IViedrieh IL ninmU die Erfnrkr und *Ule ihre GiUer in seinen SdttUg, weU sie dem ihtn feindlitken Erjtbiadu^e von Mainz widersbmden und dagegen dem Rctrhe angehangen haüen* Fiidericus Dei gratia Roiuauoruni imponitor «icinper augnsttis, lurosolem et 8icilie rex. Per presens scriptum notum faciiuus uni- Yesrsis imperii fideUbns, quod nos attendentes iidem puram et doToUonoin sinccram, quam civcs Eifordienses fideles nostri ad nus et imperium gesserunt semper et f^enint. necnou f;rata valde et ncccpta servicia, quc nobis et iniperio ••xliihcnt itircssanter. rniisidfranK's etiam qualiter iiilt tii civcs, Sit'iidu nrcliiepisci»!)" .Mii;;imtiiiciisi contra nns et imj)eriuni proditnric idjcllantc, iiostnim doininium spc<-ialiter amplcclcntcü nuliis contra i|>siun istrenue adliescruiH. civitatcm ipsam. [HTsonas et res 8iias inandatis et beiieplacitis nustris oluiixius exponendo, predictam civitatera Erfbrdiam el univereos cives eins, maiorcs et iiiinures cum faniiliis, possessionibus, terriB, omnibusqiie boiiis suis stabilibus et uiubiUbiis, que tarn in civitato ipsa quam extra civiUitem habue- rint, stib nostra et imperii protectioae, defensiono ac favora rccc- ptmiis fcpociali. Quare iinivereitati vestre precipicndo inandaniiis, qua* tinus nullus »it, qui prodictos cives Erfordlenses fideles nosiros in pODianiH, familiis^ possossionibus, teriis ac bonis suis stabilihus vel niubilibus, que tarn in civitate ij^sa vel extra civitatcm habuerint, pre- siimat aliquateiius molostare. Quud qui jiri'snmpserit, iodigiuitioneni nostri cuhninis se noverit iiicnrsiinnn. Ad luiius igitur nostre pro- tectionis ac dofensionis fiitiiram mcmoriam et stabilem firmitatem presens s<.'riptum tieri et iiiaic>tatis nostn» sigillu iussimus communiri. Dutum iu cMi^triö apud Avezauum in Uelauo auoo duminice iucar-

Digitized by Googl

ürkttiidciilMieh d«r ßUidt Erfiart. LTM. 73

nationis millosinu) fhicontesimo quadragesimo sccundu luensc luniO)

qiiinta»i('(.-imr indirtionis.

ür. mtt dem S. an seidener rtä- gelber Schnur im M. A., Erl A.I^S. Abichr. iMto (hp 157$ No.6. €Mbr.: Cop. tfer UrM. tn Sachen ran M. etr. E, 1595.

y-XXXVf: Dilkemicin, Gtwit. r. HrfStJ: l.iivi,,, Rrkhmrchir XfV, 71,408; UtuUard-Brelwlle», l c. K/, 57 ; h. auch JitlL3J0t> u. \VH.XXXlll, 4:43.

Juli 25. i:iO.

Jllrhfer und dir (jcsnrnfv liihujrrsrlniff lon Erfurt Krhnvh n cinm Vrrtrag gwisdim lii.iUthl, AU des Klosters (fnir<j'iiflmlf mid df-m Kürschner IJcinrtrh ivcym rhur Hufe zu Apf'd-sf^ult.

Iii*li((>.s ac uiiivorsi rivrs Krphonlciisut, pmsJonti pji^^inn |);it(>n» vi»hium.s univorsis, fjiuxi tuiii-tif iitis <(ii;iiii nobis doniino licitnidn. abbitte vallis sancti Goorpi, v\ iiiu« vt liL'inrici» |K'llifitM- Ülio Aiiuddi in negotio, quod inter eo.sdtnn snp<M' niaiiso sito in ApuheLsto ' ox parte altem vcrtitiir, idera H. ot uxur siia Beilradis et filius curum Dith- inaniij ac tinivem hercdcs suly acccptis XX duubus solitlis ot ttioica de panno niooaclioriim de Bupradicto abbatc, tum yetbo quam factu renunciavenint omni inri, quo possunt f^udero tu manso momorato. Acta sunt lioc anno ab incarnatioiie Domini M*' CO" XL! II« in die bcnti laci^bi apostoli in nionte inncte Marie. Testes iiiiius rei sunt: Tlieo- dericus Sa'xc rullenuitis in monte siuiete Marie, mn^jrister Oilwinu»; bur^'ense«: Syboto do Kywe, CnnraiJus Saxo, (nnlesealcus l'Hmis, Kbentrdns Jlnj^ister fori, Tlieodencus Hlius Rikardi, Sifridus «N»gii(»niino ilidpthuvel, Theodericus Bun-ji^ravius, Werrdierus Ilouke et t'ndres sni, (Juntherus Hlius Kabeiioldi; idc-ni fidoiussit pro diiabiis niareis pro violatione liuiiis rompoyitiunis; Kudewicus, loiüiniies de Bintersleiljen, (oM'llenis de Kudeiistede; de vallo sam fi (icoi^ij: M«roIdiis injuor eel- lerarius, Kudolfus maxister novieioriiiii; eonversi oins'lern ('enol)ii AValdevor et J^Ieinrieus I^apiscide, familiarisCuiinuliis, nnles dr llclki lios- Iciben. et frater Gerlaeus mcdicus et fratcr Hciiuicus Kpise<tpi - et filii ({uaiit pliircs. Ut autem renunelatio rata ot Unna haboatur, hanc caitam cunseribi et eam sigilli nostri munimine fuciniui» roborari. Or. im St, A zh Gotha, 1"^, 4L S. A j; So in der JItla. ü) Dmreh

1243. Oktober % VM.

Der Uafh von Erfurt beemgf, dass Fran Ilirbxa vm Ph$i*^ sich auf sehicdsHdtierUcttes Erkenntnis mit ikr&n Bruder Betiitous abgefumfen habe,

Omnibita Christi fidelibus presentem littenun inspectaris oonaiUum dvitatu ErfordoDsis salutem in auctore mltrtis. Tenore prensencium

Digitized by Google

71 ri«(ichichtinii«11«n dor Prov. Snchpen.

protostjimur quod, rum Hominn Kit hza «Ic Plozich fratribns suis Ulriro et B»'i1)io(» sox ruarnus argenti <h' n(»stra d^'dissct nntiria rt propter haue pcriiniaiu iidem fratrcH commiiiik^ita manu rtMUinctiassent omni iuri, (|U«k1 ct>« |Hissct ctimpotoro in buiiis duminc supradicte, et prefiitits ß. eaiuleni doniinam novis aetioiiihuis iteriim inipulSRüüOt, tandem ab ois fiiit in arbitros romprimiisKum ot Rocunditm illorum arbitrium donüna Jiicbza prcfato B. et suis bciijdibus contiitit itnum niansiini »iliini in Sniirc et iinam marcani ai^i^onti, propter quucl scpedictiis B. rt iixor siia rcnuiirti;i\ i»rint itrruni omni iuri, quod ris in bonis clicte doinine rom[>ctcbrtt Tcstrs liuius rri sunt: Ulriciit» Quadrant, Albertus Vi. ('diiinini, AlbortUi< Vribodo, Burkardus Qujulrans, Cunradus Saxo, I >iterirus Virr<lonjini, Iloinrirus Albus, Ebrriianlus Maj^istrr Fori, Sib<»to do Kiwr, (Jotst alrus lyjiigus. (JMtsraUMis l'arvus, Ditrrirus (k'mrclilirli, fJotvridtis (Ir Noifhusrn, Ditrrirus Kirlianli. Ditrrirus Cristindin^^o, Hrkelianlus Walli« In raz et alii (|uam plun s. 1I«h« arlMtrium fuit in liospitali s. Martini de nostra notiria » imsunnaiifum anno jrrarjp ^rcC" XLIIl" V' I" Non. Oriubris. In cuiu.s rci rertiludinom bigilluni rivitatis liuir ültric rst ap|K'nsum.

Or. mit geringem Hi^rcBt im M. A., Orttdt. Schmira^ 1.

l:iU. August m.

JItiinrirJi, Alf, und dn- (Jonvnü auf dem Pcfirshrnjr zu Erfurt ffnuhrniffm dm Vrrztrhf ttir Kinder irslrr Khf d(^ f,*'<f*rsfffttt'idrrs D 'nd ivh. auf das Ki /o rrJtf an drri dnn Kloster s:nispfln hli<i> n Jhnisini des Vafrrs uvd dir l betirftgtmg dimtr AimiHÜrhe auf die zweiff Frau dis letztire^i.

Ufrinricus Dei gratia alibas ot mnventus montis ssj. ^lostolorttm IVtri et Pauli in Erpliort oninibus in perj)etuuni. Tonore presencium protrstamur, (|Uod Ditorirns ot Ditrrirus et soror eoruni Itita terato ris rrstauro prr patrrni eorum DitrHrnni rorei inrisorriii tiu t«" rt'ininria- vrrunt iuri licivditario, qnod liabrbant in tril'us dnmibus sitis apuii doinum. quam nuur inhabitat pater eorum, -soivt'niiliu> iid.Ntiv .ri lcsic sttliili'v f|tnnfjuo ot ercirsie sanrtr Marie t«ttidrm anniiatini, et »jiiod \\u< iul |).iitiunem omnium |»rr«iirtui um prrlafiini ins liereditarium purreximus duniine dicti Diterici curei inriijoris legitime, quam nunc inibct, et hcrMibus, si quos suscepcrit ox ca<I<»ni. Testes biiiiis rei sunt: Hcinriciis prior, Bruno cellerarius, (lebcbardns camtnenirius» Helw(icus) capellanu«. Liidewictis do Sunieringen, DiteTicuB, OiaileruK . et pater eins Heinrirus, Ountbenis S**e«olin, Diterions de Hollisdorf et alit c|uam plures, üt predicta ceita babeantUr, pn^sentem literani con*

ly u^Lu cy Google

Urktmdenlnich d^r Stadt Erfbrt. I. Th^il.

75

<;rri^>i fr( imns et sigillo cnnvcntns nostri robonn i, ArtR sunt hec anno ab iii< ;jniiiti(»n<' Domini 31" (X'" XLlIlh IIU" Kai. Jieptcmiui». Or. mit d. S. m M. A., Erf. A. XLl V, 1.

ViAh. November 16. Kl:^.

IlfrrtmninJ, Graf rnn u, hnu'mdr, rf rjrirhfrf nttf sriiie Tyrhtc an i'imr Hnß zu (risprrsieheti, auf Gi und ihrt ii lii 'nn 'nh mn Pnisfvdf im Jahn; I'241 (hm St.rerisiift (fvit B'znij an Gäiruksinscn strritUj gemfwht hatte. ' }|. romes (k? Orlaniundr imi\ri>is ijifscnicm p!i«j^iiiiim iii.s|ir( iuris in>tum esse t'upio, «jutnl (jm'.Ntjnnil)us , ijtH' II. <le Üra.stct«! r*Mifiii «lominos 8. Severi in nianso sito in ( iipotosleybiu (•(iinpctcn' videbatur, pleno meorutii consUiu dii>cusisi.s, iuri, i{uu<l in palatu niani»(j videbHr habere, plane et absolute reniinciavi. Kt nc iam dictiisj'H. vel aliquis siiorttm cognatorum sepedictw doiniiios S. 8ovcri prcsiiniat in ptisses- sione einsdem aiti in GibotUlevbin niatisi pc^rtiiiiyarc, hatic cartam »in- scribi et impressione mei sigilli feci r(»bi»niri. Hiiiiis rei tcstcs sunt: Heinrious niarscaicus, Heinricus de Priwtl^ (luntheriis de Klchitbriin, Otto Wolf, Tb. Schade, FmloHciis de IJn<Iirlti ( lic; rloriri: Ifoinricus plebaniis de Orlaniiinde. Kbirnandiis Meldin.i^^in, (jebohaitluH dn Wimarc, Cunnidus de Wimaie et Albertus et aiii qiiampluim Daüi anno Doniini M. ('(;. XIjV. XVI. Kai. Deeenibris in Winiaro.

Or. mit ierbrudienem Heitwm^ im JJ. .4. 1) Sidut oben iVo. lM^l:i7.

me. Februar 0. 181.

A. T}t'hni , fj. Scholtwifrr vvd 7h. Gf/irKtl ilrr /'ntftsf' i tfcs Ma>iin>fif/'< hf Ih'ftirt. IVn'Jifir ih s Uttn^f^ S. Mariar ^ftifjihilnitic tUistibsi, t iiipfi jilf n allem L'tvms in Ah mannieu ffe)i ( ontcid <hr büssendm S«lnrrslf-i)i in Kifurt, (dr durch ^eiieialeni pla^'ani. <|uia bue anno niuxinia pars h^d'urdt^nsis eivitati.s et>t destiueta in grosse Armut und Not jjrrafen und \k'v incendinin s>iiit (;rc- niato., snr UiU&rslütmttg mit Hinmis auf den diiJbci zu ver^ dienenden ÄltUt^.

D. Erfimlie a.D. M.CC.XLVI. V. Idns Febr. Absdtr. tuicli einem tmht mdir vorhandenen Original on /i. A.

mi. Mai m. Lymi. m.

Fapsl Innocenz IV. mnunl das Sieckenhaus m Erfurt in seinen SekuiB.

Innocentius episcupus, .sorviis servorum Dei dilectis filiis ' nia^stro et fratiibus domus leprosonim Ehphordia Ma^nintinensis .

j y Google

'tf GeacbichUiquelleu der Prov. StH^iaeo.

<li(KM!si8 saliiteoi et aputftulieani benodictionem. Cum a nobis pelitur, qnud iustiim est et honet^tum, tarn vif^r eqtiitatis quam onJo exigit ratioiiis, ut id per »oIHcitudincm officii nostri ad dcbitiim pcnlucatur cifcctum. Kh pntptor dilecti in Domino filii, vestris iustis pustulatiouibuB gvaito (Mocunvntes assensu, persona^ vestias et locam, in quo sub conmiuni vita de^^ltis, cum omnibus honis, qiie iiiiproscntiarurn rationu- biliter pDSüidetis aut in futurum iuhtis modis pn-staiitc Domino pt>t'*rit!s adipisci. siil» lirati INtti et nostni protcrtioiic susri|iiinns. s|M't iiilitLT autoiu luna», |XJs>s>Cäi;iniif.s . icditiis ot alia boua vestra, t a Duniia

iiistf ih' pacitiro possidctis, sohU «;t per vos domui vrstir .uictoiitato a|ii>,>tnlii;i i'oiitinnanius »'t prvsentis scripti patnx'iui»» tunuiiuiiimiis, distiirtijts iuliibentes, no (juLs de urtis, vir^^ultis sou <It» vo.struiuiu ani- maliuiii nulrimentis di^iima» a vobit» oxif,'«'rt' \v\ extonjueix' prcisumat Nulli crj^i omiiino hominuni liceat faanc pa^iuam noatre protoclionis, oonfirmacionis et inhibittonis infringcro vel oi ausu teinerario contraire. 8i qiiia autem hoc attcmptaro pFesnmpscrit, indignationem omnipotcntis Del et beatorum Potri et Pauli apostolonim eius se novent incursiirum. Datum Lugduni X. Kai. lunii, pontJficatits noKtri anno quatlo.

(h-. mit der Biüle im M Ä,, Krf, B. Gr. Htispikd, Anbmig. AfawAr.: Qfp, 13*6 yo. im M, A, IfWl bei lUlhtut. 1) Punkte »tatt iltt Namen:

1348-1351. m.

Die Jlurtjrtiirhift Jjfurfs giiH auf liefrngnng Sfifni'< des Krz- biiU'Jtoß (lurcJi givci der ihrUjm rin ]Vcistum dtuiihvr (lA, in wettAen Kauffällen neue Pfennige xnr Anwendmtj kommen soUen titul wann SeMägesehtUg gu gahlen id.

N'iis »'ivos Erpiu)rihMi8os por (Ii>iniuum nostruni an'hii ]>isri>piiiii do iuio iiMMHff stio in KipikJidia ntiui.siti per BtMthuliluiii Hirluiiari et Ctmrafluiu Saxonom nustros eoiuives talem j>et)teiKiain pn>tuliinus: ({uod omiiia ligna ad uditieia sjicctaneia cum dolabro cirt'unioi«>a cmi dobent novi«; dcnariis prater illa^ (]ue pcrtinent ad lageuas et ad dolea braitatorum; pelle.s agnine debeiit emi novis denarii« a die imnu^cove post moridiem usque ad vigiliam pcntliecustes post meridiem; luimulu», qui crevit in Thuriogia, et equi, quorum valor est ad dimidiam mannini vo! infra, et curnis novi debent denariis novis emi; omnta ligna con- bustibilia debent omi obulis et denariis Kqjhuniensis nioneto; nuUii.s dobct faccre eum libra concarabiuni ar;i:enti pro deniiriis nee eeoMviTs<>, tiisi cum monetnriu. 8i quis etiam raptus fueiit cum deiu\riis false monute, illi ins suuni et pen.i debita imponetur ef a ma^islrn ni'»ncte iiullatenus per alifjuam peeuiiiiim redimetur. Item «»niins aniinna tiitinata. {\w in civitutoiu Krpbuj:Ucm>em vetierit iiuu vcndita, i)uvii> dgnuiüö cjui dcbct

. j . I y Googl

UrknndAiibuch der 8tadt Erftirt I.Theil. 77

pr«'tfi illnni. ([Uiua jiliqiiis nDstriiin a»! oxponsiis habet nfHY'.sRarijini vd a<i n-tlitiis siKts (IhiuIos. Si aiitcin ;ilii|iiis siniul cmn unnoiux. tjtiuni aiidiK'it. advehit in i-uriu vas, illihl imjileiv potost cum ceiovisia et annonHii), quam addiixit, dart* pro illa. Kuiptio (|uoquü annoue potest extn Erpbordiam Jibcre fieri TetoribuB denarüs aut cum alia ro qua- CQnqoa In etopcioneni quoque cuiuspiam rei iion debet pluriea quam saroel et unica ileri solucio ium illius, quod üegeseag dicitur in volgari. Oelernm civis Erpliordenais, quidquid ab alio suo condre emit, ad dan- dum id quod siegefum dicitur non tenetur.

Or. mit dem zeHfrodtenen S. 8. d. Stadt im M. Krf. Ä. XXX VI, 1.

ms. Februar le. 13T.

Die Jinrifn si hu/ 1 Ki fmis hekundei die Kra i i hung des dem VUztuni Diein'rh von Aj)ol<le et bzinfipßidUiym Hauses ncbeti dem Mainecr- hof du/rh das Kloster Gmnjmthal seiims des Uiridt Qtiadrans.

1. u. s. e. r. tr. Nos 1>ur;:oiisps civitatis Ei[iii<)r (lt'iisis miivei-sis Christi h'lriihus tnin i)ivs» iiiiluis (|uani t'utiiris proseiitcm pa^Hiinin ins|>o{'turi.s in [i<M|U'riiiun. Quoiiiani per tfinporum inncnionta tidcliuiu at-tiunes ad juicipicium fostinanter decuiiutii ublivioiii.s, ueccsse est eas lilte- rarum seriptis aitiori memorie coramendari. lüde est, quod notun» vobiB facimus, quod Bertold ns abbas vallis saneti Geoiigfü et conventus 8UU8 cnriam sitam apod alodium domini nostri archiepisropi emerunt ab Ulrico Qaadrante et a generis suis, Tidelicet Tiieoderico et Qiselhero et eorum uxoribufl, scilicet Elysabeth et Agnete, et a ceteris Itonnlibiis imis cum consensu Theoderid vioedomini de Appholde et filiorum sdorum Bertold! et Theoderid et eorum hereduui pio quinqun^inta duuhus mards Quam vero cnriam idem Dlrieus et dieti g^eiieri sui Theodericus et Giselherus et eorum uxores, sieut nobis hur^^nsihus ooiisfcit, a <lomino Thonderico virodomino et a filiis suis Bertoldo et Theoderico et ah lieiedibus e»)ruin tiMient iure heredit«rio in perpetuum [msidendain . tali adhiliita rautidit'. iit dietus IMricus Quach'jnis et j^i-mri sui Tlie<»derieiis «-t f i isrlheius et eorum successores s<'iMM!irto vircdmiiiiK» et suis heit (lil)us sdlvnnt soüthiin auniuitiru, pro quo vidr- licet soJi<|i» dicti monaehi supniditlis l'lrico et ^^eueris suis et eomin licredibus quatuordeeim denai'ios singulis anuis solvent. Si vero sepe- meinorati nioiiachi questionero dubiam vd in aliquo eis nodturam, quod absit, in tarn rationabili eniptione a quoquam hominum por- ceperint in futurum, supradictus Ulricua et gctieri Bui Th. et 0. et eorum heredcs ipaos a tali incomnitMlo liberahunt Kt ut hec rata et firma pernianeant, preaentem paginam ctuiM^rihi et eam sigillo iio»tro et aigiüo TUeodend vioedoniiui tecimus ruboniil Testes huius facti

oiy ii^uo uy Google

78

Ge«chicht0qiidleu der Pn>v. Sachsen.

Kunt: Ludewicus detfelding^, Heinricus lilias saus, Heinricus piacema de Appolde, Gothscalcus Longus, Cuitradus Saxo et Oiselheras fnter BQUS^ Albertus VicedominuK^ Gantherus et Tlieodericus fratres sui, Theodericus Oemeeblich« Sifridus de Hallis, Bnrchardus Quadraotis Maa^ GuntKerus Alboldi, Theodericus Burc^ravius, Hartungus Hotirniaii et aiii quam plure& Acta sunt heeannr :ib iiicarnatione Domini mUlesinio duoentesinio (|nadiagesinio octavo XI Iii Kai. Marcii, indict. sexta.

<)r. im Sf A. (ioilui, <^(^. I "', ■/;> inif (hm Sietfel dn' Sttult: dtiti andtre int Text erii tümtc Ste*ft'l /*,•/*//,• et< scheint iUtn-htiuji nicht unffehiituft iporilm zu st-m, Wtder eine Schnur nocft «W Ofl'num/ no luuiilen ixt, durch irelrhe ein*- mdehe hatte ifr:nfff)i sfin können. Auf dciit Ful: tirr ( tl: ,<(<ht : Privile|[iiim civiunn Krphor» «leiiHiuni üii|M»r curimii »hmn npiui hUküiiiii archiepiscopi.

124S. April 1. Erfurt; UH.

Sifrid III., Krgbischof twi Main», hekäU sieh ein Jakr lang lias j llBchi vor, dem Khker GeorgenOud dm jüngst «o» diemselben n^ben dem Maimerhöfe im Brühle erworbenen Hof für 5$ Mark SiU/ers oder igegen Abföaung tfon 4 Mark Zinsen, die das Kioäer Fvdda auf den OeorgetUhaler Güiem jsu ÜAerg ßu erhdten hat, abgukaufen,

NosSifndus Del gratia sancte Mogtmtuie sedis archiepisoopua» sacri imperii per Oennaniain ardiicanoeUarius, ret'opiostriimis et protostaniui\ quod \no curia ilia, ({uo adiarot iiostro alicKiio in i'liirali l^IrfordeDsi, quam dihrti io Christo Ik'itoidii» abbas et cunventus valÜs saooti

Oeor^fii Cistei-cieiisis ordii)is nup<»f sijo inonasterio eoni])arai'unt, pit»- inisimus nos daturus eisd^ni pximiu* usqiip ad festum suinoti Martini proximo nunc venturum aut extunc infra aiinum quinquti^inta duas jnarcas argenti vel quatuor maivaruui mlditus, quos habet Fuldcnso inonaRtPriuni in ctnuni Ixmis in villa lTtfiisl)erc annuatim, dabinius ci.s in ins et piuju u-tatcin pcipi'tuaiii sie abxolutt' et libi^re, quod |)er sufticientem mütudinem ^uiu securi deillis; alioquiu extunc habebunt ( lun grata et bona Toluntate nostra et nostrorum successorum ipsam curiam, ordinantea de illaf quicquid placitum aut utile credunt eis. Datum Eiphordie anno Domiiii millesimo ducentesioio quadragesiiuo uctavo Kai. Aprilis.

Or. «M St.A. zu Gotha, QQ. J^, 44. S,f,

1248- HrpU^Uiliei ö. Erfurt. 1:19.

(Sraf H^rieh ron (Heichen^ein gmieJunlyf mdlicJi, üass Frau Kntif'ijHiul mn Uibirh, i/'tiavnt Wolfin, sich nuii ihr (hU SU L'rbiih (hm Marien^Mtigdtäinrn- Klontet Jirfurt schenkt. Henriouü Dei gratia conies de (Jlichinstcin universis Christi lide- •libu» pre:ieutem litteraiu inapeoturi« suluteiii iu eo, qui eni umuiuiu

»

üigitized by Googl

UrkimdeubuGh der Stadt Krturu I.Xheil.

Vera sikUm. Quiu litteraruin testimonia res gestas cH^itiittiime represen- taut et lites solent futuri tempom amputare, tenore presenüum cupiinus «886 nutum, (|Uo<l domina Cune(i:undU de Urbeche cugnomine Lu])a, dum 96 eccieaie s. Marie Ma^dalene in Erfordia eo'ntulit, se ot sua (*um «Iiis qiiibusdam bonis tradidit ipsi loco , mansum uniim uttim in Ur- htckiy cni traditioui pustquam aliquandiu mtitinnis, tandem pro salute aoiuie nustre eam non sulum ^natam habuimus et atVeptain, sed etlam jifomiMi|iti8 bono selo, quo«! ipsi (H'ck'sio. ut (|uiota eiiisdem mansi poaMSStone gauderc valrat, pi-4>ti'4 tion<nn Hd* !* iii •'xhibebiinus et iuvamen. Testes huiiis i-ei .sunt: tVatcr nostcr prepositus liiiinUertus. I^iulewicus Meldingin^ H. tiüns suiis, Hfninmiiuv; <Ic Harn. Cunradus Hawarus, Ciinnulus Stnii::«). Kridfricus dunuiii Siboldi, HdiM"ie'iis <\p AldiniMirc ;ii|v(M ;itiis iin^tcr, (lut.'^i.'alcus l»ngiis. Cminidus Saxo, SitVidus de Halli.x litMiiilmtn A Ullis. Ne autf^in d«« Imc factM dubilutio valeat .sub<»riri v<'l aiujua qiHstitj inHitura, piL-scutciii littciani prefatt' ert'lasj*« cum .sij^illo uostro (lotlimu.s sigillatani. Acta sunt hec Krfoi-die in ( uiia Frideriei jdTOi-ati nostri anno »ratle M. CC. XLVIII. Nonis Septeinbris.

Or. mit d, >b'. tn liuiatOegüz,

m^. Novemlier 9. Ertiirt. 140.

Juhanuea von 1 ferv*ird*i)t'n trkUiri sAeh dem Erzstiß Mainz yfyf'U- iilwr bereit, nuvh riwY Schaf zung gu ermittdnde lAndireim im Wert der 30 Mark Silber, mit we1>chm die seinem Vater für ')(f Mark vom Erzbisehof Sifrid III. venu-htiebenm H Miihlm idßgelöat sind, (d^ Burgtehen zu iib*;mc/men.

Egolohannes tilius (piondani lohannis de Herverslciben reco^no.sco et protestor, quod dominus B<Ttbou$ scriptor ditoiini niei Cliristiani ta'hiepiscopi Maguntiui absolvit a mo pro XXX marcis argenti tria niolnndlTia posita snp«'r (iriani tliivinin. quo bone nicmorio dominus .Sifridus tun«- arcliirpiscopiis '\lag:untinus obligaverat patri nieo pro Ii marcis argenti; et a.s>iguabo »vclesie Mairnnti»» do bonis proprie- latis mee tantum, (juantum duo ministeiialos i|)sius tcdesie et duo mei amici ta.xavi'rint as.siguandum pro ipsis XXX maixis, quas in feudo castrensi ret-ipiam et tenebu ac de.siTviani. sieut deb«'o, ab areluepiscojK» et ab wxde.-^ia Maguntinii. Insuper recognoseo, quod tiuili pruisus pn .>ttt idicuiuä iuris feudi, pruprietat!« vol hereditatis warandiam ia eisdem, neque etiam Isenboldo eivi Erforden si, (jui ex parte iwtris mei et mea annm ex ipsis* tenuit molendinis. JRenuncio etiam umnibus littens et «iflngio iuris, uade possem ego vel heredes mei in eisdem molendinis ifiqoid iuris nobis in postenim vendicare. Testes huius rei sunt: Liulevicus cametarlus, Heinricus seultetiis Kifordensis, Theodericns de

Digitized by Google

80

Oescbiditsqueltefi der PtoV. BAchten.

Iskurstete, Tlieodcricus de Oiniiibvis yaiictis^ niagister Richardus nutaniis canonici Effordenses; Ulricus Qimdnins, Ediehflrdtts Ludolfi et Her- mannus vasalli mei et alii quaniplures. Acta sunt Etfbrdie anno BomiBi M.CX). XLIX. in die s. Theodori.

Ulis.: Lün. reg. litter. cccles. Maß. No. 6, (d. 258 in Wwrdturg; (JrüneA Buch, €9 im £ A. GeOr.i Oudeik, l'e.JV, 968.

Ilrinnrh und Ludn hj, Kämmmr, fh-ftt-üdfr vm Mddingen, ivr- gleicheti sich nnf (Inn ('apitd des Severisti fies ufegm emes Hauses am lUsse des Fäeraberges. ^

No8 Heinricus et Ludewicus canierarli^ fratres dicti de Meldiiigin tcnore preeentium recognoscimus et protestamur, quod Utes, que verte- bantur inter canonicos S. Severi et nos, super curia in pede roontia s. Petri Sita, quam Wigandus oellenirius vt uxor eius Gerdnidis eccleaie. S. Sevori contulenint, iH>nsiIio et arbitrio prolxirum vironim sie sedate fiuMunt, (|iiotI ciiivoiiici pre<Uete t>edijsie nubis decem niarcas ar^nti tl«'<lt*rnnt t't ints pivfatam curiani cum omni iure supnulicto e<.;ciesie »'«nitulimus, (|Mo<l nobis ot nostris oredibus snivant unnni solidum aii- niintim. Ht>r ctiiim ;i'!!<Tro, (Hit»f| iniiiri;i^, «nuts in oa'lria curia

vidcbainiH iutiilis.sf. nnbis et n<>>tris ♦•rtnlil»iis prupler Deuni iiuliik^»'r»'nt. In Imms ivi tcstiiiioniiim pivsont»'ni paginaiu feciraus c<>ns<iil»i et sigillis m)stris lobonninuis, ot iH'tiviimis ab iiniversitate eiviiim Kipbui- lUitüiuni, (|ii(»d vt ipsi littcnus sua:> in tec^tiniuniuiu huius tmli ipsis detleruut Arta sunt \wv anno l)«minii U. CO. XL. IX. tertio Idus Xuvombris.

Zmxi Or. mit Jtnidtstmkm ti. im U. A. Jj üiehe oben Au. J36. 2) ctuue- rariua X Auif,

Christ lati 11.^ ICrtAisrltof nw JIri/ii;, hesiaiitfi die vorsiekendi^ IH\ So, Iii,

Cdiristianus) IM gnitia Rammte Miifi^mtine sedis archifpi^-ojHiä, «am im|K'rü \wr (»ernianiam aMiioamvIlariiis. Cum inter dilectos in Hiristo ^ 4l<vanum vt oapiluhini mx^losie x. Severi Krfordensis ex Ulla |Mi1«> «*f HtHiricum liUdvwii'um fnitiw de Meldmgen ratiites ex aht'i'u siipn ipiaiiani curia Miia in |kmIo nioutis Tetri EHurdensia (|Ut>^lul fiiiäüt't diutiuK aplata, tandt iu de prudeiUuin vii-orum arbitrio taiiii ct>in|H>sitto inlem*«>Mtt, quud dicti decauua et eapitulum prefatam

im. >

ovember 11.

141.

im. lU i nulm- Mh VA tüvU

141

Digitized by Google

Urkundenlnioh äer düwlt ErAtrt. t.ThdL

8t

curiiiin [lt ii<i inir j ipctmi |)(issi(k'bnnt « t nimm sn|i<luni KifuidoMsis mouHi' pn t;iti.s iiiiliiilMis et iNirmn hoRnlibus sin^ulis aiiiiis jK'rst»lveiit. Et qiiiiiiiani « apitiilimi inilites siiprmlicti luv oinnia protestati et nui- fessi sunt publice coraiu nobis, preiati deauius et capitiilum UDbis liumilitor suppltcarunt^ ut collatiouciu et cumpositionom huiusmodi oon- firmare Teltomas. Quia igitur buinsinodi oompositio ab utraquo paitc est sponte reeepta, nos composilionem i'iisain et collationom ehisdeni curie factam decano et capitulo 8U|iradirtis, pnait In Httcris predictoriim mOitum si^illis signatU vidimuH i'ontiiien, grata« et ratiis Imbentc»} oas anctoritate preseDtium coujirmamiis et pivsontis scripti patrocinio eoiii« niUDiraus. Niilli ei^go omnino homunim liccat hanc paginani nostra <KHifiriiiiationi8 inlHiigere vel ei ausu tenierario contraire; si quLs aiiteni hoc attemptare presumpserit , indigiiatioueni Dei et nostram se novorit inoumiruni. Datum apud Eifordiam III. Kai. lanuarii, pontificntiis mistii anno primo, anno vom Doiuini M.OC. quinquagesinio. <

Or.mit eiwrw Sieffeirntt im JJ. A. Ij An Stelle (Ifx S'ttmenx I^tinktt;. ^'j JHer-

unter muss das J. lji4& »nmrr IMumng terstHnfiai tcrrdeUf da tmtn iu ^laiu: da» Jakt mit Weäiimidtten befifwn.

im April 27. L}m. 1 i:i.

]*(il>sf himtccnz IV. nbmuf die Bürger TonJi^fnrt mit ihrer Jlui*e in semm besonäem Scltutz.

9

Innooentius episcopus, serviis servorum Dei, dilectis iiiiis consHio et universitati Kifonlen.si Maguntinc dl(H<«!si» saliitom et apoHtoHmni iM iirtlictiunnra. Purihis tidei, quam, sicut aocepimns, eirea fioinaiiain «'«•i lesiam proteritis tempiiriUus ineoiicusso servjustis, assistendo iaudabUi >>>ii<' nieiuorio nn-hiepiscopo Mac^untin«) et venerabili fratri nostro SU('- s<Nsori oiusdem in ne^otio et-elesie iiienn)ratf\ nos roddit eonle sollicitns, »if in htis, (|iie ilipiic pos-siinms, vos optato gaudid Invearnns. Hinc est, ij'iimI iios \ i->ti is piecilms iurliiiati persoria.ij vestni-s cum uinnilMis Ixtnis. «|iie in |ir<'>cnliar»m n»tituiabilit»'i' p»».>,M(i«'tis, sub b. f*etri et imstra IM-otJM'tiuue .susripiiiuis. distrietiu.s inhil)ent<'s, ne i|ui8 vtis in .ition»' sttJis a{M)stolice pei-sisterites super eisdeni btiuis teniere iinpctliiv vi l inoleiitare presumut. Nulli er^^o umnino bominum liceat banc paginaiu aostre pratectionis et inhibitioniR infk-ingero vel ei ausa temerario mi- tniire. Si qiiia autem hfic attenipt.av presumpscrit, indlgnationein onuii> purentiK Dei et beatorum Petri et Pauli apostoloruni eins se n<>vf>rit inmrfturuR). Datum Lugdtmi V. Kai. Mail.

(h. im M. A. , Erf. A. JJ, t Gedr. : Ge^ienberieht tiuf den mtmmuritdi, Ser.

'.'k ]-:r:x/. M. ctr. hh f. IG fC, Cop. thr Vrh. No. Iii; JAtuift, IMmri hr X/K, //, ix's : yulkttuU,^ Goch. %'.Kil.'Jl; l^tmiurl, \'erL t\ hir/. JJ'J: Jhtthnfit , JinLimnt. *.WJt XXXIV, HS. *

QtttbUMaq. i. 9t. ItachMB. XXIII. 1 q

Digitized by Google

»2

Gew^uchteqwllen der ^rov. SaeluML

1250. April Tu Lyon. 144.

J\tpst ImuH-f ii : 7T'. h> fi ill/tß lim Bürgern rmi Erfuri , dass sif währmd des ihiuernäm Krieges m'dtr durch den J^tpsi srihsf 7kkJi durch päpstliche Legaten vor ein austmriiges Gericht ge^ zogen ictrden soüm.

Innocentiiis opiscopus, servus soi vornin Dei, dileetis filüs wnsilin et imivei-sitati Eifonlcnsi Magimtine diooesis «ilutem et aposlolirain IxMioflictioneni. Intenla terventer, sicnt arrcpiiuiisi, afl hoc vestra siiiro- ritas osso dinoscitui , ut fi;racia in ( "Mispi'ctii Dei et setlis aposrnlicr liabeatur, piout ox oo manifest^ presuniitur, ipiod libertas tct lt sit' [mt vostri tavoris auxilimii in Ulis partilnis laiidabiliter proimn ctur-. Cum itaiju»* vi>.s Ihm tiuu'iitr.^ «iampiia reruru seu porsoiianim dis(*»'iitlia l>une memoria aivhiepis<*ojK» Miiguntino et voiierabili fratri nostro sucwssori oiusdem in nogutio eccicsie diligentius astiteritis, propter quod, tdcxxt asseriti», multonini odia incurriifHs, nos pntptcr Iniiusmodi clara merita vestris procibus anniientes, prcsontium vobis auctoritate concedimas, iit präscnti guerra diirontc per litoras oiusdeni sodis aut l^torum ipsiii8, Iii plonam de indulgentia huiusmodi fecerint mentionem, extra Erfordiam in caiisam trahi ab aliqno non poseitis, quamdin parati fueritis infra illani do vobis ('on<|tierontibus caram onlinario vestro seu aliquo competenti indtce iiisticic pltMiitudinem exhiben-. XuUi ei^ ' paginam nostre ^•onc(^<sI<>llis i!)frin^ore iaciirsurtim. Datum iiUgduni V. Kai. Mali, puntiiicatu» aoütri anno VIL

Almfir. im M.A., Cup. J37<'>. firlr.: Liiuüi, lieichsarchir X7V. II, l'^S: Falkemt., Geach. v. E. HO; Lambert, Verj. v. »/. 'n!f; ». lUtlmsit reg. pont. niHi^i, 3) Die mit bez. «Sird/en ttifMRtn übrrtin mit Aa 14S,

1840 oO l 145.

Albert, (^iftinul und lüiedrirh, Gntfrn ron Klf'ff'nbtru. lassen dem Er~hisrhi>f roll Maine einen Teil eines Lehtnjutts in Erfurl auf, liuinii dcrsdhc dicsm unter Jiclnssnuij der Jd-zigen Inhaber den J'i c(li<i>rmöncht H als FreiziiLsgnt i'dicrtvrific.

Keveix'iidu doniino sim sancto Moi^untiiic scdis nn-hirjtiscopo Alber- tus, Conradns. Fri«ieri('us « Minitrs de ( 'Ii'Kciilinv dcliitum cum devota tidoiitate <d)se(|uiniii. IVotiteniur nos osr viis:illi>s rcclesio Moguutinr et quedani bona in civitate Krfordensi teudali tituli» ai» eadejn eeide.sia nos liabeiü, de (|iiilMis parteni, videlieet eensuni VIII solidoruei sol- ventia, vestre gratie pix:,sentibus litcris» R'äignaiuus; eu tarnen conditione, nt ipsa bona porrigautur' eccloeio b. lohaonu evangellste et finfttiibua Predicatoribus Deo servientibus hoc in loco ad censam, qui dtcitur Vrieins, qui taxabitur et moderabitar aecundum (pnintitatem, quam

rrkundenbuoh der Stadt ^rtarL LTheiL

elegt'riiii »litti tVatn«: t'iindum et bona, (|tje »•"iiiin monasteri«» sunt adiun«-ta, i)fr dictani censiim nufnnxcJMit - so teuen- ab trdesia Mo^niiiriiia et ipsuiH iiichiinniinus a lUK^tiis vasallis tarioiit absolutum. No.s aiitciii Albertus et Coiuadiis piotest*imur, quod Fridericus frater noster iunior sigiltQm proprium Don habet et nostrorum si^i Horum teRtimonio es>\ cotiteiitn&

Hä$.: AJtkrt Aiaekr. am dem Ptedigerktosler im E. A.; A$thanff xur J^.'Ortl.

r. JGlS, IcA.art, ebemla: Oip. des Kfosterg im M. A. Gedr,: SSacke, Toteulttnehf lOft. 1) porrigatb Cop. M.A. 2) recogn. Onp, M. A,

um 1250. 14«.

Das (Japitel des Marir}istif(i s Krfurf hr/amdd eine sr.itu:rsti/s (ßetroffhif richlrrlichc K}üs< heidung in citK in Prozessr tfrs Strjihans- sit/iea zu Mainz gegm dm lütter A. Vippadi ühtr div Mi'däAi und einen Wmlcnfdatz zu KUhuhausen.

PreiJositus, decanus ».t aiiitor S. Marie in Erph(oidiaj universis presens scriptum inspccturis saluteni in Domino. Litteris et sif^illis nostris jiiutostamur. quod litigantibus diu oorani nobis H. procuratoie e<'desii; saiicti IStephani in Maguntia et A. niilito de Vibeclie super I<k'o niolendini et salicto quud attinet, quod est in superioh paite ville in KinMttsin et superiori facclesia dusdem ville, tandem idem A. multo fatigatüs labore cessit liti, Üfle data in manus onmium nostrorum pro- mittens, quod^ si dominus H. eadem boua supradicte ecdesie iusto titulo esse probaret, amplius eam in hiis inquietare non presumeret, et sub tafi condidone absolutlonis beneficlum a nobis accepit H. vero eoiiBtitnto sibi die cum testibus ydoneis veniens, Heinrioo videlicet ad- vocato et Bitherico Nigm et quibusdam aliis de Gisbotisleibin, secun- dum quod sententia dictavit, prefata bona prestito sacrameuto sue ecclesie iusto titulo ej^e probavit Nos autem huiusmodi probationes j'pprobantes, iustieia exigente pro ca diftinitivaui tulimus sententiam, pren(»niinata sibi adiudicnntes eamcine in pnsscssionem niittentes pacem sibi apostolit a aiictoi itatc per exconmiuiiii ationem tirmavimus.

Or. im M. A., OrUch. Kühnhaumif 1. 6. f. Ihr Schrift nactt der MiUe dca

13. Jh, angeJujrig.

am 1*250. 147.

JJvr Ruth der Stadl Erfurt bekundet, dass der Bürger ülrkh Quadrans dm Khsier S, Augus^i 6 Acker Weiutfarieii und andere Grunddüeke eugrrignet habe.

Nos eonsiiium et universitas civiuin in Krphordia innotescore de- tdderamus omnibus tarn pimentibus quam futnris, ad quns pervenerit presens scriptum, (piod Ulrieus Quadrans noster eonoivtH siniul et

Digitized by Google

84

OeschlcblK|afllai der Pror. fiachMn.

Crintirm uxor siia inodiiintiliiis KrpIn>nlonsilms iiiflii'ibus (ioinini aostii anshiopiscopi ik < iit»n ma^istn» fui-cnse cnn^'n^j^Mta manu contiilenint ob saliiteiii aniiuarum siiarum nit»nastrri<> saiicti Augustini Krplionlensi bona sub.scripta : suilicot Tiniuini st>x agroriini ex ilia parte monti» sancti Ciriari sitain et orttim ante purtam Novi opcris situm, de quo Adulheidis et Henriciis filiiiH eiusdem »ilvtmt tiex soUdos et tn» puUo&, de quo orto sex denarü dantiir Conrndn (tiiadranti ad Hbcnim censum. Insiipor aliuni oi*tiini ante pojtam Novi ojwriK sitiiiii^ de quo Uartungus et Mcclithitdis uxor sua siva liertHlcs oonim anuuiitiiu s«>]vuiit »eptem soiidos i*t sex donarios et quatuor puUos. de (|U0 oitu quatuor deiiam

daiitur Tlieo<leri<*«) Vir« «! in ' .nI liKrnnii «•imisuiii. Item aliiiin urtuiu

am«' portiun N«»vi upoi'is siüim, «h* (|Uh Ilduinis et Adullieidis snlvunt dutMkviui H(»lido8 vi .s<'.\ piillos et iidein de ali«» «>rto sito ante Valvani eerd'Miuni <|uatiior solidos et duos pidlos. Item aliuiu ortuin ante Valvaiii eerduiuim, «le (juo ( Mulefiidns do Kamsla s«»lvit «juatiior solulos et du'ts pidlos: ile Idis trilxis nifis datiir liln i- i cn^iis tantnm diionini deiiai-i«»nim ad ('«■riesiam in»*iial<>nini. Ittm iiiiiidi -irtiim ante portani X»ni (tperis siliiin. <le (jUi» Si!Vi<b»s et (Midrtuii.s u\ »t siia aiiiiuatiiii Mdvujil «juaühii M»li«los et duos [»ullus, de cpio orto duudi sunt The«»- derieo Vieedomim» duo denaiii ad liliernm eensum. Item ortum ante vsdvaui Cramphonuni, do quo I/>de\vicus sive horedes sui solvunt qua- tuor Kolidofi et duo»^ pul los, et de isto orto luillua Uber eensus datur. Ne igitur de predictis bonis p<i»iit in posterum eidem monasterio ali- qiiiKl dubium »oburiri vcl (piestio nocitura, preseus acriptutn fedrous per maourn eiusdem UIrtci si^lli civitatis Brphordensis appensione muniri.

(h: im .If. A., Krf. Xucfiirag^ 7. S. f. Auf (hr lUiclmie steht nm siuittrtr Hand l'J.'dl Der Si hi-ift nach knnu fftf I rl:, loii <//> .1/»///' dfs J.'l. Jh. f/rsrhriflpcn «f i'ii : /enur nUere AhHcliri{t tm h. A. umi im »ifr JOftH.-ih'ilu. lym JO'is /<>/.; / <^*(i.r//».>/.

1261. Vpiil VZ. 148.

Srifi idiff ZU Erfurt ffnwhhiitfi , dass die (rräfi}} llildt-

tjutnl roa MüMberg dißiixhc. Erbzinsifiit^r in Mddtemlorf an sich hrintjt.

Nos (J. d«H\nius totuuKiue caj^itnlum Sancti Severi in Kifoidia universis iiane litterani iiis|>'<tni is sineeram in Domino karitat<'m. Tenmv pivsentium pi'ott'staiiiur, tjuod it'li;;iosa et nobilis diunina llildi"- ^j^undis, rojnitissa d«* Mulbuie, ins iuTeilitarium, quud llriniirus, dietus de M(dlesduit, ia li^niis (piibusdam et orto humuli in eisdeiii, (pio sita

»unt prope Mirchendort" in monte (|ui dieitur Hlozenburc * sub

liRc forma eompenivit, ut iptsa ain^ulis annts^ vol ad quoseunque eadem bona devolvantiir, uniim solidum in feHto S. Severi ccrlefde uostre per-

. j . : y Google

UrkimdBobudi der Stadl £rfurt. LUmiI.

6b

i^cilvaiit, uix tarnen censius a predieto H. vel a suis heroUibiis de nianso, ad quem pmlicta lignu portinebant, solutus antea minuatur. Intiupur dominuB K. de Schelmenrode iuti advocatie, si quod ddem competierai^ renttuciavjt io eisdem. Huius roi tostcs sunt; Ounterus Vicedomioi, Cuoradus Quadraiiü, Budewitius, Heioricuü <io Mircfaendorf et alU quam.« plures clves XltfordeDseB. Acta sunt bcc anno Domini M. CC. LL pridio Idas AprilijB.

Or. im D*Ä. & f. 1) f^MiH hier cim oder meihrete ZmJm.

AH IVemer und dvr ChnnetU des Kloders Henfdd bestöltigm dm Vertrag des Martins 'FfospiUdes in Erfurt mit Cbfirad van Ordorf Über eine Hnfe sn Zimmern und vergidden auf ihre liedUe an derselben.

Wernhenifi Bei gratia Uorsveldonsis eoclede abbas totusque mona- »Icrii eiusdem oonvontus omnibus presens scriptum inspecturis salutem ac sinceram in Domino caritatcm- Tcnorc prfsentiuni rc<'op:nu.seimus <;t pn>tostaniur, quod ob aniorem Bei omuipotentis et b. Martini con- lr;u tuni intci hnspitalis s. Martini "Wernhorum nomine sacoixloteni i't Cunniduin de Ordoif et colK iedoH ipsius factum super niansum uiitnu .-^iturn in (Vniern ratuni teiiciims, iuri quod in ipso iuÜM'himius liltc- niliter icnimciaiites. Kt nr \r\ per nos vel quennpuini sticcessoiuiii n«»stii>niin |)rupt4'r teiupniis hipMiin aut oblivioiR'ui frairilitalis liuuianr' (li<ti ci.iüractus ilissolutio alteiiiptctur. se|)e(lirtuiu luntiactuni siiril!'» ri'i>tio rt irclesiu nostie iussiniu.s coniniuuiri. Huius rei testes :^uiit ;

llaituü^ais plebanus S in liifordiu, Cunradus siieerdos, Hartungus

Frutlio, Guntlierus et Herniannus Vrib. Eifordenseis. Et nc super

momoruti hospitalis situ questio malitiosa inferri valet . . b. Martini in lifita platea Erfordcnsi osso cuuctis innotcscat Datum apud firfonliam anno Domiui M. CC. L piimo V. Kai. lunli. Bachüdigtt» Or, mit xrbr, S. de» Aldee im K A.

Der Hafk vm Erfurt bekundet eine Abiwtditmg miniten dem MartinS'tinspit*tle und Hetiwig, der Witwe des FrantiOf über du von letssterer auf dttu Grund und Jivden des ersteren zu erbauendes Haus,

Quoniam omnia, que sunt in tempore, cum tempore alterantiir et tandem intereunt ex temporis vetustate, cautom est ea que fiunt acriptis auctentlciB commendari. Qua propter nos consiliarii dvitatis Erfordemus pnsenti litten protestamur et univerbis cupirous esse notum, quod

Mai 38.

149.

lääl. Juli 19.

130.

Digitized by Google

6cf<rhtchtM|uelleD der Prov. fc^adiMn.

doiiiina Hedowigis rcliota Franomis, rivis Krfordenüis, pio zelo ducta doniimi unam con^truxit intra septa hi^spitalis s.Haitini do nostro pleno beooplacito et consensu siib bacfbnna, ipiod ipsa eandem domuiDf quam- diu vixerit, inhabitare debcat pacifioe et qtiietc et aliquas feinitias non suspectas coUigere, que sibi cohabitent, et ititctdiim atiquos familiäres et bonos amicos hospido recipere, et qiiod debeat »ibi portula fieri iiixta valvam, per quam sibi et i$ui8 ingrossus pate«t et egressiis; hac eoiam forma adiocta, qnod ipsa domus, quam cunvitruxit, sinipliciter et .sine omni licrodum snonim oantradiLtiono liospitali propria debcat roiiianere, et preterea ortus sive pomeriuin apud valvam ümmpbouii» «itum, quod ipsa cum niarito suo contiilit ho«pitali, nun(|uaru vendi vcl alifMiari debeat ab fMidoni, st*d in usus intinnoruiu et paup«>run) jMTpctuo iiiscrvil-e. Testes huiiis rci sunt dninini subscripti: A. de<-aniis, Tli. sculastieus, H. eHnti»r, Tli. de Omnibus sanetis pi-epositiis, r- munnus d«> Sülze aiuuuiei S. Marie, II. Sau«'ti l*a»di K AVer, dieti hn.spitalis (jlchani : et nos eivcs de eonsilio: (jut&eaU us I/_)Uj;us, Rein- boto Albut>, liuicii.udiis Quadraus, Uiterirus (Juietus Hartuii^us Krnto, »Sibuldus Bendei, Bertuldus Uicluiiari, IJertoidus de Weeluuar, >Slfridu8 do Hallia, Otto de Alich, Hartmudiia i)e Alich, Ounterus Alboldi, Theo- dericus Vicedomtni, Uuntonis Vicedominif Bert4)tdus do Lapidca via, ßertoldus deOuttirn, Heinricus deUorbeche, GiiseiherusSaxo, Cunradtii; Irater eius, Ueinricua Albus, GuDraduii Quadrans, KeinharduK de BuIko et alii quam plutes. No autom do premiHsis potisit dubttacio suboriri vel aliqua questio nocitura, presentem litterain de^Iimus pn^fate domine He<lewigi sif^illis eapituli S. Marie et eivitatis Elfordeusis Hdeliter cum- munitam. Datum Krfordie in ((Uittilio anno gnicie MoCO quiiiqua- gesimo prinie XIV. Kai. Augusti.

(h- im f . Erf. lt. XXV, 2; ilas S. des fhi>Hrls frhU, dna ihr SfnfJt i<t zcrbroclien; inuu/t ferMtr iuxJi ätm Sieifel de» Hospttals tkirun. Gedr.: Jjamltnt, Verf. t, Erf, XÜO. J) Änderwii m ktt. Urk. Gemechlich ^enmnU,

vm. Marz 12. 15h

Ifeidenreit^ von RiuiMfeirg bd^fU JvUa^ Htmsfmn Eherharti» von Wechmar, uml ihre Kinäer einer Muhle zu Erfurt und einem Baefcofm m UnderbM, wie sie dir ijmamUe Eberhani früher gu Lehen besessen,

Testes sunt Tenerabilis dominus mens Gerhardus electus scdis Maguntine, coroes Cunradus de Eberstein et vasalli mei subscripti: videlicet Reinbodo Albus, Bertoldus de Via lapidea, FHdericus Biterolli, Henricus Baspo, Hartungns fhiter eius, Hugo filiup Heinrici de Latere, Hartnnguft ßiterolfus, Heidlnriotut de Oerwartisbuftin civcs Erfordenses, ßeiiidduH viof4lomiiiiis, TheiHlericus fratvr suus, Heinricus pini'oma

uiLjiiizuü Dy Google

ÜTknodeiibach der Stadt Erfurt I.Theil. 87

spiiior, Heiiiriciis et Theoflericus lilii cius, Ijudcwicus auiieniriiis de Meldingin, Heinriciis et Beringerus tilü eiu», Heinricus fruter curacrarii, Henuannus de Wolhardshusin. In caius rei notitittm et certitudiDem firmioram presentem literam dedi profato ISberhardo, uxori sue latte et cimctis illis pueris, quos habet et habcbit per oam, sigilio ▼eDenibili.s domioi mei electi et meo, preteiea sigillis piocerne et vioedomini fratnim de Heldingin et sigillo civitatis Erfordensis fideliter muDitam. D. a. Dom. U. 00 OL in die beati Giegorii.

Or. MI Besäz S.K.II, des Grossherzogs iw» Weimar. Het/est bei Hesse, die Herren nm Apolda etc., 5SeH»ckriß des Ver. für Th. Gmh. u. ÄUkde. IV, 181; s. U K XXX V, IG.

MSns 15. Erfurt m

(h-rhnrd, cnvaJitlhr Erzbisdiof von Mainz, erteilt dem Martins- HosjHtnle in Erfurt einen lOläffiffm Abl<iss.

({(iliardus Dei pratia sandte Moguntine sedis clretus. saii i imjieni per (ierniainaiii archicancdiarius, universis Christi fidelibus per Muguntiiunu (Ivüiicsin cüustitutis salutem in vero salutari. Qnoniam, ut uit apostolus, amnes sUUnmus ante trünmid Christi, nccpturi imnkult in corpore ffessimus sive hoHwn fuerit, 9ive matum i oportet nos diem messionis eittreme miseriooidie operibus pre^enire ac etemorum intuttu seminare in terris, quod reddente Domino cutn muitipUcato fructu recolligere valeamas in oelis, firmain spem fiduciaiuqne tonentes, quam qtti puree seminai, parce et mäet, et qui sewlnaf in henetUcttmilnis, de benediefimiihu.s et metet vitam eteninm-. Cum iji^itiir pauperes et infirnii de hoHpitali civi- tatis Krfordensisf mm liabeaitt uiidevaloaDt sustentari, nisi vestn» niixilio subleventur, univerdtatein vostrani rogniiiiis et nionenius attente et in Domino pro|Tensius exliortamiir in if niissionem vöbis pemimiiium in- iungeiites, (juatinus de Imhu.s voIm.s a l)<'ii collatis pias <m>; f'k*nH>sinas i t trrata earitatis siibsidia erogetis, ut per ves^tiam subv» nt lon^ hi ipsorum iiiupie consulatur et vos per het^ et alia bona, que I)nimiio inspirante fVH'eritis. ad eterne jKissitis feliritatis ^audia pervenire. Nos enim de »uniiiputentis üei misericurdia umnibus vere peniteiitibus et eonfessi, i(ui predictis pauperil)u.s et egi*utis manum pi>rrexeriut adiutricem, qtiadraginta die« do iuiuncta stbi penitentia miBericonliter lelaxamns. Datum Krfordie Idn« Marcil anno Domini M*CK>LII<'.

Or. mA «f. A tm K. A, 1} 2, f W. V, 10. 2) 2. Cor. IX, 6.

im Januar 14. m

DieHehy Flfban m Alterheiligm in Erfurt, Notar des Erxbisdtofs, erklärt, dass ein ßrfnrter Bürger, Conrad Baisac, mit Znstif»' mwtg seiner Frau und seiner BrOder, Werner genannt Hoiken,

uiyui^ed by Google

b3 (ieechiditoquellea der Fror. SAchsen.

HttinriA mnd Ounrad, dem Kloider Jforta m mmr Seekttmesne einen Vierdittff ais jäkriitkes Ankommen vermadd habe von eutem Laden, in wachem weUene Tudter verkauft umrden und den Bertold von HoMeim äu J^ehm jgfMbt hafte.

Zeugen: monachi Heidenricus et GunteruSf converai Gunnidus et (icrlacus, buigenses Gunndus Saxo et Oisilhenis fnitres, Hoinriciis iSaxo, Gethscalcas Longiis et Hugo fillus eius , Thoodeticus fiiugrovius« Otto de Hude, Cunradus Selicman, Bertoldus de Guttirn, Onntfaerus innior Vicedominus, Ilintun^Mis dr Oota, Volmarus de Öot* et «Iii quamplures. 1). a. Dom. M. CU XLllI. in die Felicia in pincis.

(rrtlr.: ^V<'!/f, Chronik ih-M Kfn.^ters lYortu tl, OU im .ius:uy: rtJUtnniHif tritfi tUr Text irt dem für dte Oaich.-<^. d. i¥. isaclu$eH in der yvtücrcUHHg bcjrtffciufn l'forUwr Urk.'£. gajeben werdm,

Aui^uM 1. 154.

Hcirn lrh von IWydc ttml litriinjrr i'un MrhrnKjen , t^mt Ptifisi hrnii I > I ii'il . die zivifuhrn ihm Itufqqrxj' K Du f ruh ron Kinhitci ij und (irnt XoHHfnklosfrr Iii nsiim f ivi-jin ]>ih(ifhin(j t iiu^ Kr- f'itt'irr Jiih ijrm in l''lursfalt cnfsiamh m n Sfn ififjkdfni iM!izHfvijcn, ^üic^st n einen Vcnjlcich ihhin, dasa die Vuikim vor dem Land- ff*^ifhi m Qnedlinbwrg die TcUuttg der OvÜer abwartm nKÜm,

Gedr.: Otto, Th. »»tu, 432; AtcmuHH, UifWi' Ä«rc/i/<rj/, Urkd. Hl}

Kein, Thmr.uem, Ueuedorf, 439.

ri54. 155.

I)ic Voisttinr <lf^ Martt$tf>-JJ^tsfnfalrs in Kiftttl ictlrihm Uudiif*fr Markgraf vi n Hatis in drr Moritz- Pf nrrri ids KrhzinsfftU. Kp» Rude^''iiis plrbamis lio>|»italis s. Marl in i rt ( »(Klsrjilcns l>mgii.s et KiMnl)Oto Alhus proN isorr?. eiu>doiii hospitalih iiutmn *sse cupinnis taiii pjstoris (juam m^^Hlt'mis, qu'>d nos Kudt'gVR» Maiihiuiii et uxMii siu vi i\mim homlibus l uriam ({iiandam in (tarnK-hiu S Mauricii sitaiii cniituUmiis iure hea-ditario, in eoudiduue. ut sin^idis auuis pit'fato hospitali oi'to »didos exsolTaat de citri» km dicta, quorum luedietas in feste Waipurgis exeoKetur, reliqua vero in fe^ito Uartini. Ut aiiteni luK dictum nostniin maneat inconvulsum, pietienteni pa^'inulaui sigiilu biii|^Qsitini £rfurdeiisiuni duximas robonmdaiu. Testes huiiis facti sunt: Rudolfus Mi^gister fori, Bun*luittlus Qtiadnins, Rudc^^nts Bir- taflchcs Heiuricus de Aidr et Tliidericus tiltus suus, Albertus Vulre et lieinliartlus frater suus et alii quamplures. Acta sunt hee anno Domini M. CC. U quarto.

Or. mit d. ^ dt9 HutfUaU^ Mo/bt «in» W«r BSßtgtndmft, «m K A,

uiyiii^ed by Google

Urkmnleotnich der SUidt Erfurt I. theil

89

1^>>. Ft briiiir U. Oldisleben. Vy^.

Frit^Irlrh, Graf zu lirichJiiujni, iihfrlfh-f (hm Ah/r tnul (A»» rmte des Klosters Oldhlehen die Voglei iihtr die K lodcrifiiter zii ELrleftcn und verleiht diemelhc Xamms ites Klixderv die HiUer Albert JHves und Ileinrieh SjnrhL

In nomine patris et filii et Spiritus s^incti amen. Friilericus Dci f^rnnn cnnios do Biihelin^Mi Christi fidclibus iiniversis siiliiteni in d»>minn Tpsu Cfiristo. Quin iiitontio liominuin instiinti-- toinporis pro- niur est ad maluni et ;istu v( rsiicic siic actus fpmslilx t iiititur dcpra- vare. necesso pst, ut ea. ([iic i^cnintur, privilogioruiii auteiitioo muniantnr. ut f't parve intontionis scniptihis (li-ridatiir at danipnosa ohlivic, (|tii' nniir ^'stis ilipostcriim pussct rssr di^pcndio . cavcatur. A<1 iiotlciiiin i;;itur Christi tidelium vulumus di-vcuiir, ([IkkI v(.'n<»ral)ilis duiniiuj.s Thtvderifus Oldesleibensis abbas et conventus ciusdeni ' advueatiain super bona ecclesie in Elxloibcn a qiiodam niilito ConiuUo noinino et FHilorico oiua filio rcdcmerunl:, habitu nostro eunsüto et ecinsenäu. Nos ven» eam cum omni intcgritatc pro rovea^ntia Ihosii OlirisH in nostroriini veniatn deiictorum ocdeaie rontiiüinus niemoratc, sub Udiii'ia maioris i'MUtclc cum doniino Alberto tlii-to Diviti et HoinriiM <tirto Specht niili- ttbiK in feocio nomine etvlcsio porrij^entcs, quam »ine omni saspicitfois (■alumpnia iidcm conservaro et i-csi^^are ad vohintatc ni Hbl>atis et c«in- ventiis pro tompor<> tiinc existentiitm roaniiali tidc ad manus no^tras et abbati« ürniitor et tideliter pniinisentnt Inposterum vero cnsti i|iio- ounque, 81 a dictis militibiis advocatiain varare ('onti^::erit antf'di< tiim. iteratt), tercio. ([nurtt» ot quii)tu et sie usfjiie :td iiifinitnm. nos pro temjv»! «'. dci Ilde nostr-i heredes ad vitltmtatciii ahhatis et eniivcutiis tiinr existehtiuiii sifio nrniii rotitnidirtione eam, eni drcreverint, porrii^i iims et phm<\ fpjod le i- ad nos iwv ad nostros sin't f'ss(»res aliqua latioin^ si-pedirta advnciitia revulvetur iiostro usiii i-nnsrrvaiida auf ctiaiii piftcr VdliHitatnn abbatis et ei»nventus euicjuam (•l)lipaiida. Jluii- taeto teslivs ydnnei artuenint: Theoderieus abbas Uldesleibeiisis, Heiiirit'iis prinr, Cristianiis eappeÜaiius, Heinricus plebanus de OldeHluibcn, Conradns si-riptor, lohannes pleimniis de Sehnsen ... laici veroHeinrieiisLtipin, Kridericu» dietus FmnK0U8*% Fridericus Si>ec*ht, Albertus de Oldesleilien et Tlieodriciis tilins suus, Heinricus de Weringishutwn, Bertoldus dictus Kappo, Reinhard US de Ratolverode et alii quam pluim Quod Miim iit niancat inconvulsum et inviolabile, presenteni pagiuam sigi Horum n(Njtn»ruin inuniinine mlioranids. Aeta sunt liec in Oldesloihen annt> Domini M«CC«LV» XVL Kai. Maivii.

(Jr. wit (J S Im M A . Oi f-^ futften Urfe'ten 1". Ii IMa. nmleuilich, dmch $pakre NatMesserung wie iudicii au^ehend. !ij JMUe in Hd$. 3j H<h. m-, mU VH^ei^ Franpoiiis heimn.

Digiii^uu by G(.)0^1c

G€8chichtMiu«tleii der Prov. SnebtMU.

1359. November hl Erfurt 157.

(hrhnrtl L, Krefnscliof mn Maim, ttnat/Uitfi die t^iieihnrjtkriifhe Jietlctjttng chtes Slreifes gwisichm </m Nt.itH:crk{!khiit4ir und dem l^twrer gu S. fjoreng m Erfurt tmfm zweier mdi DabersMU eii ffdegtincr Ifufm in dar Erfurts Flur,

(i(erhurdus) D<'i gratiu suncto Miiguntino «xlis arehiepisK^upus, sacri iinporii per Gernianiaoi aR^hicanccllarius, omnibus in Chrisht Üdclibiiu prescntoin littemm inspecturis saliitem in vcro fmlutari. Oniniai quc sunt in temporo, alteraotur cum tempore, et tandem intercuut ex tem- poris vetustato, ot nichil est, qnod noticiam rei gcsto in tantum per- petn^ et prulungitt, quantuni apicos litterartim. Presontibus igitur litteris cimstaro volumu8 univcrsis, qiiu<I ex tvwnv piiblici iustnimenti sentciu iaiii iiibitrü continentis iiobis cunstitit evklcnter. i|M<i(i cum pre- posttuii et conventus Novi op* rls ex parte una, et 0. plebanus Sancti Ijiuircncii ex parto altera Erlonionsis siippr duobus inansis sitis apiid Kifordiam in canipr. versus Tabenstede diueius litiirassoiit . tandem di!«'<'forum in ('liristo A. üi't.ani. IL caut'iris canunicorum S;inrt<' .Marie Ki tordonsis. H rannnici de Asiavinbim* n<itai ii nnstri. Kborhardi loiensis ina^istii, lioU vridi seulteti nostri civiiun Ki liutlenbiuni arbitrio so spoji- tanec submisenint, sub ]MM)a viirinti niarcarum se ad ubservanciam arl)itiü ubli^^^antes. Ipsi ant(_ni arlutri, di.^eiissis cause meritis diliciikT* du coiisensu patrunoium ipsius plebani, per sentenciam pixK-eperunt, qtiod ecelesia Novi operis retineat tinum mansum, alterum eccieaia K Laurencii per fundum yemalem det-em «gros babentem, per esti- valem docem, per fundiim quiescentem dccem. De aeflectm einam maldris Krtbrdensis meusurey que pleboniis repeeiit, preeopertint ucto Bibi dari« prinio anno quatuor, in sequenti duo^ in teroie duo, ciiius aiinone una medietas deberet esse durum frunicntum mixtum, i-cliqua mcdictas ordüum; et omnia deberent etsae ante festum b< ati Martini plenario persuluta. Preeejierunt ei^^iam pro expensin sibi dari diuis matx'as, unam Milte festum Martini, reiiquBm ante festum iiuriilraciniii^. preterea quod ecclesia Novi operis in eodem fcsto puritieationis talcntuin eere par- rochio snncti I^jiureneii siii<^ulis annis solvat. runi antem arbitrio insertuin tuerit, »pKwl Inn- srntcncia «-t iti'dina<-i<> arliiii ii um jMM jvtuo drboat esse rata, si ei robur n«)stn' mntirmacionis a<id»'H' « nranMiuis, nos vnlentes Utes »I «st rinir»'te pmiu^ i|u,iin lnxnn-. ipsnm sentotjciam et composicioneni arbiHoi nni. (|nia sinr pravitatf l unrcpta rst , pitaide et prolata. jrialain et ratam halu utt s aurtitritate. (pia iuii^ininr, e<»n- firmamus sie, ut «H ianj in fiituiiun n'imr ol»tin«'at p«'r|M^luc tinnitatis. Niilii ergo nnininu liominuni lit'cut hane pa^^iiiam noKtro (Hinfirmacionis infringcre, vel ei auHu temerario ountFaire. Si qtiiK antem boc atten*

. j . > y Google

tlrknndenbuch der Stadt Erfort. LThell. 9t

hrp prrstimKPrif, iiKÜ^nai'iunein ojniii|ii)t«Milis Dci , bpati Martini ot nusfiam sr iiovcrit iiiciirsnrnm. Ihitiiiii Krfordit« anno Üüiiitni Jiiil- lesinin (luci'iitcsinio (juinquagvsimo (niiiit«» l«lus N\»voml)ri.s. (>r. mU Ste{)tlrtM im M, A,, Krf. Ji. Ai/, 3. 1) ILls. w.

frlrtlrifh der Jitni/n-r, (haf mn licirhlimirit , fu sfdfhff die von Sfiufin Vahr mit der StiuU Erfurt fjfsrJilossfnr Sühne.

Nüs Frirlericus Dci grutia comos de IJicliliiif^on iuvt-nis iwogiinsri-

miis et cnnstaro vcvhimus i)ninil)iis literas has visuris, (iiiod cum patnr

nuster pro so ot pro iiobis «•ompositioncm nmicahilt in iniorit t t tr( * iir

cum civitato Erpbordonsi supn omni worrlia ot r;tnt'nii', tninn baho-

bHinu.s a«l ipsan» ot ;nl (•iv(■^ Kipbonli'nsos, sivr latiiuu' liiiiiiiiiiim . (pii

•liverttnint u uubib, .sou alia nuai'iuH|U«' «lo tau.sa. iios t(iMipn.s,itiHiHMn

ij»sam por patreni nostruni nonnnc suo ot yostro faotaiii ratani baboniiis,

et siipor oa [>ei' nus iiiviolabilitcr obsorvandu damtiK hns liteniä, äigillt

nostri apponsione nninitas. Acbi sunt licc Erpliordio aiino grutio mil-

tesimo ducentesiiuo fiuinquagesiiuu qiiintu.

<ßr, mU d. 8. im Af. 4., Krf.A, XVU, 1; nUert Alachrift im K A. Gedr.: MtdulteHf über EhrtntAUdie ^ RimteHkrtm;, 41.

l^ipd Älejcawhr (IV,) überträgt dem Jiischof vtm JliiHteristaät die Unknsuchuftg einer Klage des (MipiUla der Marieukirdte su Erfurt wegen BeeinträiMiyung seiner liechie daäurd^, tltm mit Zustinimumi dits iMigen Geric/Us^terrn , des £krid»isdtofit von M(ünz, die ßest^lftffuug aller über der Gera gilegenen Alnuie dasdbiA augeordttet itei und eine Reike der iüiftMuaer von dieser Masstregel bdrofien werde.

Abixaiidor opis( (i|>us, servus servorum D' i. vonerabili fmtrl opis- «itpo Halborstadensi saUiteni et apo«tulioani bonmlictlonoiti. Sua iiubis diltH ti Hiü decaiuis et e4ipitulum e<x*lot>ie »S. Mariq de Krfordia oon- f|iie8tione nionstranint, (|Hod hominos vilio looi oiusdem Ma^untino (liiKHresiK do assonsu venorabilis tratns nostri arobiopisoopi Maguntini. qiii iurisdictinnom in villa ipsa obtinot tpmj)oralem, inter alia statuerunt, ul onirn's latriiH' looi predicti, quo 8n|)ra vcl iuxta fhivinm (roro, fltinn- tem iuxta villatn <>aM(i('ni, ossent, fl^'stno ientuj omniiio, sicquo iatrino, quas ipüi canuniri liabebaiit in (biinil»iis suis, oidem ooolesie iuxta ot supra fluinen prediotum pretoxtu statuti huiusmodi penitus sunt do- stnict« in ewifsiastioe lihortntis iniunani, ooruni ot ipsius ecclosio pre- iudiciiim et gravamen, quaniquau) illaa ibidom nbscjue alfcnhis contra-

Digitized by Google

02 GeHchicbtnqiieUen der Prov. Sttchsen.

didionc habticrint a tcnipoFc« cuiub meiiiuritt non oxistit Idcoqiie fratürnhaH tue por iipoütiiUcii scripta mandamiis, (jimtenus vocatis, c|ui fucrint evueandi, et auditis hinc iiidc piopositis, ((uod iustum fiierit, npiKillationc reoDota deeerna», fiioiens., quod docreveris, per censunmi vcclcmasticain firmiter obaervari. Testes autem, qui fiteriut nominüti, 91 iso fs^mtia, odio vel timore subtnixerint^ censura simili appellatione ecHsante comi>ollas, voritati testiniouium perhibere. Batuni Jjateraoi XV. Kai April, pontificatus iio$tri anno IL

//</«.; Dijtlunuttnr des Murwnutifttn . Fol, JO!), Nu. J70 im /). .1.; Idtruct hiMun»dter Iteltition Xo. 36 in der E, Minuteriul-JiibliiAJtek; Cop. löif im M. A, NkiU bei IhUlHist, Ueg potU.

April i;. m.

Jflf Mii 'ni.:i:<rhru liiiitufni und (h r It^lh :n l- i ftu t ht nt Ltdulcn (Irn Vi rktiHl ciiur für die SliuU HHbrauf hinuxn Gasse an sied

Jl{()</rr. 0

Nos Ik'i'tholdn^ virfMldiiiimis, (iuutl)t'm>: <!o A!st<'t»> scMiKotiis, lliii^o liliiiN ( ittlsrjilvi L<ini:i x iiltt'tu.s in IMiuali et J''n<lcrirus «Ic Isnst'lr a<h(>fat»is et iios fonsulcs rivitatis Kiphoidcnsis: Frulcr'uMis Bitti'H'lf, Ht'iiiiciis (lictns Fninco. l«»lKimit's do NnitliiiNcn, Otto Ivxk', (iot- Mulciis Kcrliii^MT. AlliLTtus Vimloniini, (JutefritliKs de Nortliusen, llen- neti!» de Kiwe, Gutiiealciis Parvus, Kwernandas Bizkoniii^ Bertholdus WItegoniis, Connidus Budestoo et Bartun^^iis Beinhardi publice pro- testamur et innotcscero volumiis tarn prescutibus quam futuri», quod 11118 ex commisso domini nostri (iterhanli arclilopiscopi Mof^imtini et ex (mrto nuKtia neciioii univcrsitatis ErpiuinienKis platcain inter dum um (iotM^lei Long! et domum Ountlieri dictl Alboldi sitani, quam livitati Krpliordousi minus utilem vidimus, prcfatis Hugoni etOuiitlieru Alboldi et lieicdibus eorundein in perpetuum pre iu»to restauro, quod pn»indc nubis dctlerunt, seilieet X mareas ar;i^M)ti, cum quibiis eniirnus civitati Kr|diuidcnsi bona ma^^is utilia, scilitet camerus j)ellili»'um o\ alten» lattiv. vi<l<'li(et super canK ias saitonun *^ibi inberentes, (jiianuii aiuiuus l>n»vf titns civitati Erpliordensi in |»n])(tiiiiin poiiiin>hif , vrndidiinus et dediuius. Nosque Hertlioldns vic'e'h>iiiiiiii> et lluti" s* ult« tus in IMniali roneessinuis ex parte venerabilis domini nustri au liir|)is< (»pi Mo^rnntini eo iure. «|nod Vri dieitur in vnlirari, ad unnuani tensinn dui»mni denariurum, (|iu>s sidvent annih öin^uli.s apud ocelesiani s. Severi «uper nu'nsain dnniini nojstri archiepiscupi Mognntiui de arca platee predicie. Ne igitur super area piatee iUius in postenim prefatis Hugoni^et Oun- thero et eerum heredibu^^ qui eam debent ad usus, qtios aibi viderint expedire, in perpetuum obtinere, uriatur questio, presentem lileram dam US eis mei Bertholdi vicedumiiii et mei Uuntbcri de Alstete ^uU

Digitized by Google

UrkuBdenbuch der Stadt Erfurt. LTheil. OH

fi fi iHviioii rtiaiu civitatis Krplionlcnsis sij^nlloi um apptMisione munihun.

Dutuiii Kiplii'nü«» XV. Kai. Mali umik» ^Tati«' M.CC. L VI.

Uli»: Ahndtr. im St. A «it Weimar, Jtcy.l*.J40t (iriiii^ Jiudi, L*l (sehr

Bchbehti^ im K A, OHr.: Abtfeärunfjene HefntahöH cte. ^ea ICrzst. Maing etr. Erfurt

J647,Coi,. df-r l'rl'n,r ,, \ XXV; Luui,/, 7?m/w/ir( /«V , A'/r, //, 4:iS; F,th,r, Fra£.,*0 (mit neieti ( tmdtei lieitmji Lambert, Ver^. r. K, JUl; a. WK XXX\ , löH.

1256. Jinii:. un.

Jii.i iiHffr und JauIiv 'hj, (Ichrndn rou Aziiumnsdin f , iyöliuc IauI-

ivnjs, Käwinc'i crs von Mdiiiiujvu , i ci htufm ein Hals zn 'isrhm

ll 'idtadebm uitd JujdaU an die JCrfinier Bürger Eberhard vm

Wethnmr und Dtdridt lUchardL

Nos äeringeru» et Ludewicus^ fratres de Assemaiisduif, iilii domiiii

Ludewici camerarii de Meldiiigiii, prcsentlbus littoiis protestamur, quod

sexagiDta agnis li^noriim sitos apiid silviiiara, que dicitur Wawid, intier

riltuu, que v(x*atiir Waltcrisleibon , et villam, que viicatur Egensted,

Eberhardu de Weiduiiar et Ditrico Kichardi civibu8 Eifordensibus ven-

didimua pro viginti sjox marcis ai'genti et dimidia, et quod de bac

summa nobU est pleiiarie satisfactimi, quos a i! niiio nostru Friderico

dt' BiclM Ün^'n ooniite seniore iure tenuimus feodaJi, et quod hoc iu8

fiHjdale tltiuiinus Reinboto Albus et filius suus CoiiraduSi Quntiierus

Alboldi et Diteru'us de Muro senior suscep<'runt a nobis manu tideli

retiuendufn. Nhs fciam presentihus littoris ohlifrnfniis, quod prorura-

bimus in quantuni [»oteriiims h*n\o zeiu, (piod d<iininus eoinos predietus

hoc porri^^et civibus siipiadictis ab ipso immoHiatf tenen<luni. l'ielorea

si frater noster Ludtwicus stuiur cuntru <'•>•> de hiis agris acti«>neni

aliquam instaurabit, cui tarnen nicliil iuris t oiip< tit in eisdeni, quod

procurabinuis cum eftectu, quod ipse ab omni actione et oorum in-

peticione desistet Testes huius rei sunt: Gotsciüchus Keiliifgcrs Hugo

fiHiiS GotBcalci Lou^i, Fddericua Biterolfus, Albertus Vicedojniotts, Gat-

scalcns Finrvas, Heinricus Franco, Gothefridus de NortUusen, Reinhardus

de Bulza, Conradus Virdeling, Conradus Felix, Bertoldus fiUus Witlii-

gonis et alü quamplures cives Erfordeuses. In huius rei notieiam et

oertitudinem aiupliorem presentem littemm dcdimos civibus scpedietis

üigillis nostris, patrui nostii H. de Meldingen et vicedomini Bertoldi

de Apoldia et consan^u'r f lum nostrorum Beringori et Ludewici de

Blankenhayn et civitatis Krtordensis lidelittir sigiliatum. Acta suut bcc

Erfordie apud ccclesiam Scutonim anno gnitie M*>0O quinqnagpRiino

sexto Vif. Iritis lunii.

(h. im M. A., Erf.B. XJ/l, mit U Sieifeln utpl H Einschnitten für Sieifet- Italter, tctot mit der Xakl der m der ffrk. tds Sirffelmlfi (lenamiftn m'rM i3/«miM- tUmwutn würilt'; iwlea» fidtt unten tais Xo. Id.'t hcrmr. »iass Jlrritu/rr n>i'/ Jjii ■witi rrm Azmnntmloif sich noch des üw-tfeis ihres rerKtorUheu yatem iMnlteut ImAen.

1) Hdi. 80.

Digitized by Google

94

(.««Hchichttiquelleu der Prov. Sacbaen.

Juni n. Anagiil.

162.

Fupst All jt ander IV. bt^sUitigl tit/u I'^opst und den SchtresUrn der JSümierinnen der hly. Maria Magdalcnc Anyiistincr (h-data in DetdsefUtmd die StAaUtung, wddte die Gememde der SfoiU Erfurt tttit einem Hause das^^bst ihnen gemaehi hai.

: Alexander * cpisctipus, servus servurum Dei, Uikvü.s Hliis * piv|)..sitn ot snioiilnis pciiitiMitibus sjuiotp MaHe Magdalono de AIo- iii;mnia unüiii> s^aiuti Aii.i:ikstiia saliitciu t't upustolieam bonodictioneni. Cum u nuhis petitur, quod iustuni est ot houestum, tarn vigor equitatis, quam ordo exigit ratioois, ut id per sollieitudinem offidi nostri ad debitum perdncatur effectnm. Satio petitio stra nobis exhibita con- tinebat, quod dilecü filii universitas hoiuiDum loci Herfbrdie Magnntine dIocesiB quandam domum ad eos in eodem looo spectantem vobis et ordini vestro pia et provida liberalitate donaruni, prout in litteris de- super- confec'tis plonius diritur- contiiicii. Nos itaque vcstris suppli- cationibuB inclinad, qntxi super hoc ab eadem universitate provide iactum est, ratum et gratum habootos, id auctoritate a|>o6tolica oonfiniiamus et presentis scripti patrocinio communimus^. Nulli ergo oninino honiinum lio»»at hnnv pai^innm n«»stre contirniatinniK infring^ero vol ei ausu tonie- rario conti airo. Si quis auteiu lior attniiptare presumpserit, indignationem omnipoN'ntis Dei et hontui uni l'vin et Pauli apostolorum eins so novorit incursurum. Dutum Anagnie Villi. Kai. lulii, poutificatus nostri anno se<!uudo.

Or.f an dem die. BuHe fehH, in JS-irailmit:; AlMchr. mdi demsflbm im K, A. ?^«kH hei Pottk,, rey.jmit. 1) Statt dttNamm» lenkte, B) An dk»m SMim war die Timte dee Or, vertbmt.

Beringer und JAidwig von Azmannsdorf, Gebrüder, Sohne Lud' ioigSf KämmererB von Mddingen, verkaufen den Erfurter Bürgern Eberhard vom Wechmar und Theoderidi Ridtardi 136 Acker HoHg gwiw^en fVaUersleben und Egstedt für 61 Mark Silber*

Nofl Boriugerus et Ludewjcus ^ protestamui , quod centum

triginta et sex agros Hguorum sitos apud silvam, quo dicitur Wawiht, inter villani, que vocatur WalthersIeibeD, et TiUam, quo Tocatur "Egtm' sted, £berhardo de Weciioiar et Tbeoderico Richaidi civibus Etforden-

sibus vendidimus pro sexaginta et una maica aigenti, et quod

ins f(Njdale (luntherus Alboldt, Ditericus de Muro senior et Conradus

lilius Heinbotonis Albi susceperunt obli^ramus, quod procurabinius

bono zelo, qno«I dominus desistot Testes huius rei sunt: Gisel-

berus de Kuedeustet, Tbeodericus YicedominuSi Uuntberus VLcedominuB«

1856. September

16$.

. j . I y GoOgl

üikundenbudi der Stadt drfbrfc. I.TheiL ^5

Henricus de Keswlborii, Heiiuanuus Vrizchail -, .Sifridus Osniimt, Hot- mannus de Gent, Conradus Palatinus oonies, Henricus Raspe, Albertus ante Pontem, Conradus Lupus, Henricus Hysennor, Henricus Lutwin, Tvinc i^gatus, Conradus Quadr&ns, Ootscalcus Parvus, Conradus Felix, AeiDbardus de Bulsa, Bertoldus Witegonls, Rudogerus de Bode et alil

quam plures cives £rforden8e& In Imius sigillls patris nostri

booe niemorief quia proprium nou habemus, Berriogeri et Ludewicl de Blankenhayn, et patrui nosb'i II. de Meldingeii et civitatis Krfordio fideliter sigillnt^tni. Acta sunt hee l^rfordie npiul ecclesiam Mercatorum aDDO gracie CO" LVI« quinto Kalendas Octobris.

(ir. im 31 A., KrI.Nttchtriui, 0. S. f. 1) Hier und uu allm folffendtn dmch ifesetehnetm Stdkn mit So. Itil Hharein^mmend, 2) Hds. m.

im. Jaimar 15. 164.

Albert, D&^mnt, und (las CapUel des Mariensfiftes su Erfurt hmrhinäm eine SAenlnmg und Mmnmmstißuvg derSt^westem Pärlssa und Omegund mit einer haihm Hufe su Ma^ebm^ deren idtendänghdter Niessbraud^ den beiden Sdiwesiem und dem JMester Oonrad von Norfkusen, Viear der IktulMrche m Erfurt, vorbekeMen UeiU,

Omnibus Christi tidelibus prcsüntibus et futuris nos Albertus de- caaus et capitulum ecclesie albrie inErfordia recognosclmus et lucido proteatamur, quod Petrissa et Conegundis carnales sorores etiam et faabittt spiritales Erfordenscs, cum in dimidio manso sito apud Elises» leiben iure proprietatis ad nostram eoclesiam pertinente pro pecunia, quam suis manibus conquislerant et labore, sicut et ipse in nostra presentia sunt confessc, sibi ins hereditarlum comparassent, ac eundem dimidium mansum per aiinos aliquot quieto et pacifice possodissent neenon siuguiis annis V sjulidos dcnariorum et tres aueas nohh inde solverent nornino pen^ionis, ipso .sor\>rcs vidclioot V. et C. dominum Cunnulinn dictuni de Nnitliuseii saciM-dotem, mmc vi<*ariuni rcrlesie s. Pauli in Kifordia, in ins ht icditai iiim supiadieti dimidii niansi sibi substitueniiit de nostn» lirm-phuito ei consensu. l'fKtJiioflum vero P. et C. sonHvs piclate ae etiam ipse .saeerdos devt»tiuni.s benivolentia pia niDÜ luiauiinitei ius hei<Mlitaniiin. quod in iiio dimidio mansu iusto titulo possidernnt, sub hne foiina nostie ecclesie e»>ntuleiunt, ut iibere recipiant usnmtiuctuin u<i tempuia vite sue; post mortem vero ipsorum trium, vidülicet P. et C. sororum et C. dicti sacerdotis, sepedictus manaus dimidius ad nostram ecdesiam libere pertinebit et pensio, que- cimque extunc inde pmvenerit, in anniversario istorum triuro, qui uno die missis et vigiliis perpetuo poragetur, pro mcnioriali inter canonicos

Digitized by Google

< icsfliicht^quellcn der Prov. »Sachsen.

dividotiir Acta sunt hoc apud nostram occlosiam in Erfordla anno Doniinl M.CC. LVIL pruxima foria MKUimla poat oetavam Epiphanie.

(ir. 4m D. A. mit dem neuen Siegd da Capitduy trehhes die Krönung der Miiftt-T doU'-' 'i'in fi ihi fii Sohn I.» tteffUdm" AfheU der Umidmß: ffigilhiin CApituU s. M«i le iu l*>ior<liA seiyt.

1257. Mai ^4.

Jlrinri' h. Mnt hjmf rou Mdsnfn , l/itulgraf von Thüringen^ hfistiiti(jt titm MttrthiS'HospiUtle in Erfurt dm Besits von drei Uuf eti in Vif^Mwh,

Heinricus Dei gracia Misncusis et orientalis marchio, Thiirtngte lantgravius et Saxonie eonirs palatinus, omnibus Christi fidelibus im- per])etuum. Qnoniam aftlictis non est afflictio addondn, scd eisdom pociiis niisericordie operibus succnirendiim ^ nos, considerantr s iiinpiam et dcbiHtateni intiruionini defcentium in hospitali ecclesie s. Martini in Erphordiii, mora et libora admisinius voluntato. <jii(»d tres mansos sitas in pap> villo Vipech, (pios doniina Lukardis; fiiia domini Cunmdi d«' Simicrd«'. iixi'i doniiiii Alborti dicti dt- 'rmn inhusen, iiiitj proprictatis iiii>H|iitali coiitiilit iam prtHlivto, idcm ho.spitjili' hiibeat et quieto ot liborr* |>ussid»'at in futunun. autein diclo liuspitali super huiusmodi

d(Miatione scrupuliis aliquis uriutur, presontcni paginam conscribi tV'ci- luus Kuper eu et sigiili nostri niunimine iussimus roborari. Datum Misne anno Domini M. CC. ([uiiKpiageBimo septimo XP Kai. lunii, «[niiitadocima indi<*Hone.

(h: mtt tinJUinyeiuiem «yivw-vr» lieile-rsneijcl im St. A. zu M'eiimtr; AlficJtr. dtcmlu, Ileff. F. tia2, 2, Gedr.: IJAe, Xtdttew :>t' //. des Krl. J^ebenatieaehr.

1357. October 1. Main«. 166.

Das Jhfucapittl zu Mainz ffrnchml(/t, (hiss der Kt'ghischoj auf Jiiftm seines Notars M<ufisttr Hidiard drm Marimdifl zu JCrfurt ein Hofi^tm Im tlem Thor und Iktrtu des ershiseMfliiiten Jlofrs adtenki.

W^mhcriis 1)(M Gratia prcpositns, loh.iiiiios doi'anus tottmuiu»' capituluiii Mo^^maiimiii dil« ctis in Christo i «iti'aiu» ot capitulo Oi'cU'sie 8. Marie Erfoiilcnsis salutcni in Dornino. Cum rcvcrendus pater ot dominus noHter ah^biq>is4*o|Mis, tnclinatiis pi'ocibus nia;;istri Ridtardi nntarii mii, <mo'M4n vr^stii, aneoluin iltani apiit valvam et tiirrim ciiric sne iu Fiifor4lta, quam olim infciidatam ip.se nia^ster Ricliaitlua suia deuariis (|iif»iid odificia coniparavit, ita (|U(m1 ea poKsit tollere quandu \eUvij vt>bis et eeclesie vestix^ contulit in claustraleni euriam, ut sie

Digitized by Google

ÜrknndeDbucli der Stftdt ErAirt 1. Theil.

97

Rani siniiil cum turre de cetero haheatis, si tarnen noster accedat

a^üLiisus, qiieui üos ud devotani supplkationom ipsius magistri Richardi

favorcm ecciesie vestre, nichilominus etiuiu atteudontes, quod ex

iobabitatione loci archiepisoopis, qui pro tempore fuerint, et eorum

Ikmüie ea plus iiet coiumodi, quam ai sublatis edificiis Toi^uus esset

tocos, uostrum vobis adhibemus consensum et ooUationem domni nustri

archiepiacopi Tobis factam rotam babemus et gratam, predictum locum

Tobis et eoclesie vestre buius scripti nostri testimonio «onlirmamus.

Datum Mogrimtie anno* Domini M.CC.LVn. KaLOctobris.

ifili.: Orüne$ BuM im E. Ä., 48*; AbuO». itl Mftr moMit, 1) 9latt de» JlMMNcm Funkte.

liudrJf, Srhiiffhriss, Und Fncdrkh , VUzttim zu EifuH, iimsen dm SJi'ilastf r des Severistißes , Ürtwhi, in den Besitz der drei Häiisrr an der Ilirschlachef welche derselbe dem Bürger Hermann von Uoiiinden ulnjekauft hat. In nomine Domini amen. Nus liudoHiis scultotus et Kriderieus Ticeilomiuus Erfordcnües patere cupimus unlversis litteras has visuris, quod Hermannus dictas de Howinden, noster ooncivis, niagistro Ort- wino ecolastico ecdesie S. Severi Erfordensis tres domus aitaa iuxta Kyislaebam in parrochia s. lobannis pro tredecim marcis aigenti ven- didit et coniimcta manu, aicut moris est, ipsas domus eidem magistro Ortmno coram oobis Uberas assignavit; unde qos in dictarnm domuuro possessionem oorporaloni , >icut de iure debuimus, ipsum magisfruni Oitw'inum una cum lierwico, Ounrado et Gunthero fratribus, dictis Rodestoe, civibus Jikfordeasibiis, eo quod manufideli sepedictas domus Rusreporimt, misimus et induximus iuxta morem. Testes huius rei sunt: ( iniraiius friboto, ülriens. Cunradus Buch, Cunradus de Witerde et Thcntlt'ri'-ns puHones Kifdidoiises et alii quamplures. Ut super premissis in (Kistenini dubiuni nun excreseat, pf^o R. scultetus nun) ^i,;,nllo. eg») M'iu K. vic^doniinvis , <|iiia sii^illo caieo. sigillo douiini Bf^r- toldi, vicedoniini de Apolde, piesontem littorain duxinius consiguaudam. Acta stuji hec unnu giutie W. CC. LV'Ill. Idus Decembris. Or. geringen Sicgelresten itn U. A.

Gerkaird L, ErMdtof von Jfotiur, heauflragt dm Abi des hia^ Mosters m Erfurt, tu unJtersw^^ oft vmUU^ der MidMeliskirt^ gemeinde dasdbst das Jfarrwahlredd suädte, uiul etUreffenden FaMes de» seitena der Gemeinde gewählten Magister Heinritk, Sekutreetor gu & Severi, ais Pleban gu intfestieren,

ütumtm d. Fr. BadMtt. XXIU. l. 7

12^. Deceuiber U,

1859. Mira 5. Mainz.

168.

Digiii^uu by G(.)0^1c

98 GcschichtBquellen der Prov. Sachien.

Oerhaidus Dei grotia sancte Hagantine gedis archiepiscopus, ».lp.G. archic, dilecto in Ohristo abbati monasterii B.Petri Erfordensis aalutem iQ Domino. £x parte universitatis parochialimn ecclesie s. Mychahelift firfordensis nobis extitit sapplicatum, ut cum ipsi ad vacantem ecciesiam suam prudietam ma^istrum Heinrimiin rectorem scolarium ecclesie S. Severi Erfordensis elegennt in plebanuni , dignaremur committere alicuif qui ipsum investiat vioe nostra. Cum igitur nostra sit opinio, quod eiiisdem ecclesie ins ad nos pertineat patronatus, discrctioni tue presjMitium anetoritate coniniittimus et niandainus. quatoniis- inquisit.i super eo (lilii:('ntius voritatf. si rollntionem ipHiim nobis inveneris t'i»m- prtrntL'in, tuis litteris iios » o farias ceitiores: alioquin pr»'(iicinr!i Heinricum, si idoneus est, de ipsa erelosia invostias vice ndstra, niitt»^n!s euin in possessii)U«ni ipsius uiehiloniiniis corpoialem. Datum Magutitic anno Domini M. CC. LIX. III. Non. iiaitii.

Ud».: Der 1393 ton Üf. €9irntian twt Simtmui und dem Abt AnUrea» von

J^ei'ükloste}' auffienommene Tinnssumt im Archir der Micfuteliskirche. Getlr.: Würdt- uein, ilUtc. miH/. in urchid. diaLXl, ^lii; JieyeTf (tesch, d. Mieintelitk, m MüU. d. Er/. Altert r. IV, 7:i; 9. WR.XXKV, 34ft.

Vm. Mar/. 14. Errurt. 169.

Aiidiids. Ahl des /*('ftrsl-l(tsff'r.s zu Erfurt, hehuniht, diss tr dds vvji an- Midiaeltskin/iiuyuiiiiiulc daseUfst hfuu.^j)iin hn I^<irr- ivahliiihi als mheffcml crkaiint und detnmtcJi den j^lax/isier Hehirifh )Uit dcf J'/arrsfellc invcstieii habt. Omnibus Cluisti üdelibus litteram haue visuris Andreas Dei gratia abbfts mouaiiterii montis s. Pt'tri in £rfoniia salntem in ouinium salvatore. Tenore prosentiuin recognoseimus, quod niandante reverendo domino nnstro domino Gerhardo archiepiscopo Maguntino, quod oognoscercmus, an ins patronatiiB ecclesie s. Mychahelis Erfotdeosia ad ipsiue ecclesie parochiales pertineret et facta cognitione una nobiscum per discretos viros religiosos et seculareti cierieos, quud ratione piiTilcgii et ex gntia fundatoris eiusd' in ecclesie s. Michalielis paiocliiales in illa iuB patro- natus iiaberent de iure, magiatrum Heinricum rec^torem scolanum eödesie s. äeveri £rfurdensis rite presentatum a dictis parochialibus memorato domino n<»slro (ierhardo archiepiscopo, cuius erat investire, prout in iitteris suis iussi t'uimus, cura sp|\fdicte ecclesie s. Michnholis iuvestivi- mus piu>torali et in possessi^iit ni inisimus eor|><iraleni. Testes huius Ii i sunt: h'ater Heinricus hviov et trater Ditmarus de Gotha ordinis iMinniiiiti fratiun», niagistci Kirliardns notiu-ius, (jri>tfridus de allodio sfiiUetus dicti (loMiini iiostri archiepiscopi Maguntini et ahi fiuanipliues clei'ici et laici hde dij^iii Kiioidenses. Actum et datum Eifurdie piidie Idus Martü anno gratio M. CC. LIX.

Ildt. die$abe wie No. Gexir.i Würdtwein, l, e. 213; Beyern l. «. 73; 9. WJt.

Urkundfiobuch der Stadt Erfiirt. LTheU. 90

1^j9. April 4. no.

Ernst, Graf von Gleichm, hfln/nif (iünfhfr TtahmoUl und dessen Vrnrandte, Bürger in ErfuH, mit der luUben Mühle vor dm langen Stegen.

E(rnestus) Dei gratia comes doGlirhon universis presontibius et tutiiris salutem in salutis auctoie. Noveiint uuivorsi huius lit<M'e in.spectores, (luod DOS Ountliero Rabfnoldi. filio siu> Thotvlorioo, iriMinc suo Sifrid«» ileHallis et Theoderico genoru (iiiiithoi i supiadit ti rnntuliimis diniidimn iu>"l»'ii(liniini situni Erfordie apiid Lonpis tenies et tjiiatuor talenta in i"e*i(litibu.s uiimiis et quartiun diimciuuii solidum in areis sitis apud S,Georgium, horuni tenore prescntium wamndiam promittontes. Testes hains sunt: Otto de GnizeD, Tbeodericas et Heinricas fratres de Mewarsbero, Guntherua de Staternheim, Wachsmudns de Visilbechc, Dieodericus de Wertere, Guntberus Vicedomini, Albertus Kelle et frater suua, Berthoiis de Hatenstete, Albertus Vicedomini et Theodericus frater suus, Gotscalcus Kerlingeri, Heinricus de Rorbecbe, Beiloldus deOota. Et nt hec rata et inconvulsa perpetuo pennaneant, presentem lilerani sigilli nostri mimimino fccimus roborari. Datum anno Bomini IL CG. LVlIiL Krfordie II. Non. Aprilis.

im. September 5. £rfürt. 171.

Oerkard L, Eräbisdnof wm Mitmt, hes^mnU, dass gur Vermeidung

der eitigerissmm Völlerei edle Kirmessen im Thürmger Land am achten Tage nach Martini gefeiert werden soBen und dur<k em allmähliches Aneinanderreüien nur dann hiervon abgegangen werden darf, wenn ein Geistlicher mehrere Kirchen zu gleicher Zeit zu versehen hat; zugleich werden dir ( ! ottesdienste letzterer jirl durch Verleihung eittes Ablasses ausgc^ouJuiet.

Gcrhardus Dei gratia sanrte Mag-untine sedis arcliiopiscopus, sacri imncrii pf>r Oornianiam archicancellarius, dilectis in Christo* S. Marie 6t' K>üveri Ertordeiisibus, lechebiirgensibns et Durlonensibtis aivbi- diaconis, prelatis. rlero et popiilo per terniinos eorundera archidiacii- naiuum t iiiistitutis salutem in Domino. Ad nostram pervenit audientiam et marchiü, princeps terre, nobis personaliter intiniare onravit, quod ex «luadam antiqua mala consuotudine vel putiiis corruptela in anniversariis dedidcationuin ecclesiarum Tburingie victum longi tcmporis bora brevis oonsomitaliasque propter immoderatam coinmessationum ac potationum laglavieni, ebiietate madentibus populis, qui concuirunt, preter aüa dfitostabilia, quo oontingunt, rixe, csontentionea, immo nonnunquam bomicidia perpettantur; quare fiunt seditioneB inter ciTes, disooidie ac

7*

Digitized by Google

100 G«Kliicbtiqiie11eo der PKiv.fitehMti.

bella inter imbilt s? et iiiagnarts pro amieis vel hoininihus suis lesis intoresso piopriuiu prosequentes. Quia igitur Deus ex hiis uflenditur, buDiiiium oonoordia irritator et terre dispendium generatur, nos ad ho- norem Bei« hoRiinum ac ipsius terro dispendium evitandum de consilio dificretorum et habentium Bei selum, omnee aDniversorioe parrochiaKnm Gcclesiarum et etiam cappellaram Testranim, conventualibus eociesiis dumtaxat exceptis, transponimus io octavam s. Martini, patroni matris eeclesie vestre, ecclesie Maguntine^ sub pena excommunicationis distticte Vobis predpientes, ut eas in ipso dio et non in alio annuatim com- munitor et soUempniter celebretis, sc'ituri, quod, si qiiis vestrum Seena fecorit, canonicam sibi gravoin senciet iiltionem. Ad hec statuimua, ut si forte aliqui clericorum pluros habeant otriesias vel cappellas, que in pixssessionihns aiit redditibus adeo sint exilos. ((tiod per eanim rertoros Cdttidio officiiiri nmi possint. quin iidcm roctort-s |»ropt«r suam inopiam et earentiam sareidutiiDi noii valeiit simui et seniel in oisdem oecipfJÜs et aippellis ipso dio (It-dit^atiomim aiiniversarios oelebrare, continuent POS in ipsis nicliiluiuinus su(n»ssive. Ut auteni singuli pairochiales proprias pamxdiias et cappellas revercutius tunc frequenteiit , peniton- tibus dimidiam carenam, alii» vero eontritis pariter et confessis XX dies de iniuDcta sibi penitentia per siri^iilas ecclesias et < uppullas miaeri- corditer reiaxamus. Data Erfordio Nonis Septembris anno Domini M. CC. LVUIL

Or. im D. A. mit d. S ron n eimeiH Wachs an «tM«m amgatehn^ienm Berffti-

mrntstrnfnx Au/ der llürk^tifi (ft txcHx ii findet sieh d^is I rHsrunde Ge</r nsitif« !, äurstdleivl den h. Marttn ;u Jjerde, wie er turitien Muntel mit dem knteetutcn Bdtkr teiH, wtU Um»dtnft: f Secretam üeranli arctaiep. Haguat. J) An

iSepteiiiher 26. m.

Der erebiscliö/lifjie Qtpelian Wenier, der liarfüsserlevtor JicinricJt,

der Biirfüssrrbruder Wrrjif^' und der (Mnonirns Bniold des beveristifiei: zu Erfurt weisen als Sckteti.sricliii^r .den Ein- sprucft, den der erzbiscJiöfJichr Meier (ioffrifd (jrgni dns }'tr- wdfhfuis von drei freieiiisp/lK hfifjen Ilänsrni >hn-rh (h'n S<Jio- Umkr Chiwin des S€veri!>tif'tes an dra KifutUt Kifthi.a likottrn }uU, ab, und dieses Urteil wird durdi Erzbiscitof Geriuird I, bestätigt.

Nos Weruherus capeliauus venerabÜis domini uostri * arcliiepiscopi I^Iaguntiui, frater Heinricus ieotor, Wemherus sociua^ mens ordinis fmtrnm Minorum, Bertoldus canontcus S. Severi ErfbidensiB prasen- tibas litteria proteetamur et univenns cupimus esse notum, quod, cum bone memorie magistor Ortwinus, soolaaticua S. äevori £rfordensi% tres domus suas aitaa Erfordie, coniunotim solventes quatuor denarios ad

Google

Urkund«nbudi der BUdt Erfurt. LThcil.

101

iikniiii censuiu duiuinu * archiepiscupi) aiiiniafim , le^asset tribus otvieijiis, vidolirot montis sancti Petri, saiu te Marie et sancti Severi Krfordeiiisium itii, quod unicuiquc ecclesic unu, et o\ parte doniini nostrii iu-cbiopiscopi Gothefredus vilKcus saus dedomibus illis movisset ipsU ecclesiis questionem, quas possoderant cum quiete, prefatos domi- nas ooster^ aichiepiscopus me Wernherum capellanum suum dedit qoestionis huius auditoiem, presentibite et audientibus nobis quatuor suprasciiptis. £go autem S prout acceperam in mandatiB, merita huius cause examioavi diligentius et diseussi, uäsumptis mecum fratribus supnulictis, insuper fratre Hcinrioo de Wydn priore et fratre Lutholfo, urdinis Predicatoruin, presentibas etiani lua^istroTh. plebano de Omnibus äaoctis, Ootbefrido et Uugone scultetis et Ciuiradu fribotbono, Fridoiico limdicrario, Sifrido Osmundu, Cunrado (,^u;idrante, Borwico, Cunrado, (iu?ithfM*i' tratri1»üs, qui Kodestoe noiiiinantui-, et aliis quampluribus civibus Krt'urdensilms; causam autem exaininarani vt di-scussam ad dominum raeura ^ arehiopiscopuni detuli sine mora, et, quia secundum iudieium meum et omnium. i\n\ ventilationi eause aderant, eonstitit e>-idcnter, eccieslas in illis domibus ins habere, ipse dominus mens secundum meum consilium et etiani aliuium multoruni tidu di^Miuium pruiumctiavit ipsas ecclesias ab inpctitione sua et suorum iiuccessoruin simpliciter super hiis domibiia absolutaü, presentibus et audientibus fntie Buo oomite Emekone, me et quatuor religiosis fratribus supi»- scriptis, et Bertolde canonioo S. Seyeii Oommissio huius cause fincta fiiit £rfordie in curia prepositi WythegoDis, examinatio in chiustFo 8. Seren et diffinitio anno grade M* CO UX« VI" £al Octobris^. In huius notitUun et oertitudinem ampliorem fuit ptesens Uttera sigillata sigÜio illustris vir! domini comitis fimekonis et honorabilium virorum sigiUis, videlioet prioris et lectoris prescriptorum.

Or. im D. A., dem 4 Siegel an iceissm leinenen Fäden, ein 5. einem l^t- Snifen iinhintjen. 1) Für den Natnen Punkte. 2) Hotiu8 Ilds. 3) Erzb, Gerhard acheint an diesem Tage bertitß rUclU mehr am Leben tfewcucn zu iiein.

Das Marietistift übergibt seinem KircJimr den Hopfgartm an der nlfcn Gera, um einen Weittberg daraus au machen, mii Vor- behaU des MückfaUes,

Mde.: AUee Stpertwr. im D,A,

Der lUUk von Erfurt heurkttndd die dasdbst geUmde Bedti»- gewohnkeii, das9 ein Verkauf von heufeglU^ und unhewegUchen

mu Januar 10.

Digitized by Google

Geschichtaquollea d«r Fror, ttecbieo.

Sadim, in deren BesUg der Verkäufer pemonUeh uM gesM id, üMck okne Conaens der Erben geaehdtm hmn vmd rediU^ hräfHg ist.

Nos Gotscnlcas Kerlingerus, Albertus Vioedomini magistri coosulnm^ Ootscalcus Luptis senior, Guntherus Vioedomtni, SifHdus Osmunt, £ber- hardas Bizkom, Oonmdtis Hoycbe, Henricus Luitwin, Henricus de Uerverisleybin, Gotscalcns de Smidestetß, Henricus Franoo, Berwicus Bodestocb, lohannes de Kortbasen, Hartmodus Biterolfi consiliarii Er- fordenses prcscntibus litt« l is protestaniur et univei'b'is cupimuB esse netuin. f|U(t(I dominus Eberliardus de Weichniar. concivis noster, anno fprade M.CC. LXL secuuda feiia proxlma poet diem epypbanie Krfordic in domo qiiondam Helwioi Snolmimdi coram nobis publice recognovit, quod in domo siia sita Ertonlir ante Gradus, que ulim Ludewici Zhii- l«»nis fncrat. ipso perstuialittM niiiuiuani p<>sso,ssifiiifni vol cloniinium liabuisset, sed (juod cam inaiiu tidcli (Junthenis All)()l(li, cixu'ivis nuster, in sua potestate et dominio teiiuisset: quod f.'tiam idem GunthcriLs ibidem coram nobis publice nco^niov it. Insiqvr idem Eborliardus ibidem coram nobis similiter iwo|j;nuvit, (jimd picdict^im curiaiii dccuno et capitulo S. Marie in Erfordia simplicitur vcndidisset. Nos ctium ex parte ipsius capitnli interrogati, an habere posset buiusmudi vcnditio firmitatem, etiam si heredes predicti Eberhard! huic vendltioni oon> sensuni benivolum non prebetent vel Uli expreß contradioerent, le- spondimus unanimiter, quod bec consuetiido Erfordie esset habita ab antiquo et etiam approbata, quod, A quis civis Erfordensis aliquas mobiles vel immobiles res haberet, quarum posseasionom et dominium personaiiter non apprehendisset, illas vendere Tel altenare quocunque idio modo posset^ herednm suorum dissensu vel contradictione qualibel non obstante. In maiorem autem noticiam et cerätudinem premissonim prescDtom litteram dedimus deciino et capitulo supradictis sigillo civi- fatiK nostre iideliter commuoitam. Datum anno incamationis Domini prenotatü.

Or. d, & im D, A. Gedr.: Lemberi, Verf, c. Jär/,, m

mu März 2. V49.

lheoderk:h, Landgraf von Thüringen, bestätigt lUe Kochte tund Frmheüm der Stadt Erfurt, besondere dm Vorgug der Jiürger, nur im FaUe einer Becht^vericcigerung seitefis der heimischm Gerichte sich vor einem landgräfiicken oder anderen auswärtigen Stetten ßu müssen,

N08 Th(eodericu8) Dei gratia Turingie lantgraTius, Sazonie oomes palentinus, omnibus preeentem litteram inspecturis cupimus esse actum.

Urkimdeubuch der Stadt Erfurt I/Ibeil.

108

quod precibus ciyiuni Erfordensium inclinati libertat«8 et iura civitatis Krfardensis, que ab autiquo a nostria prodeceatioribut» Turingie pnn> dptbus habere contiiieTorutit, innovavimus et coofirmaviroua omni diii- gentia et affecta, hec adJicet, quod nullua aliquem civiom Erfordenaiiim in nidlo pioTineiali pladto vtA alio quocunque iudicio in nostro districtu dobeat convenire, nisi prius ei fuerit in Eribrdia conim eorum indicibus iustltia deo^gata. In cuius rei evidentiam et cortitudinem aniplioreni preseDtem litteiain eis duximus eonforendam, siq^illi nostri robore com- mimitam. Acta sunt hec anno Doniini M. CG. LXI. VI. Nonas Martii.

Or. im Geh, 8t. A. m BvUn. Gtdr.t LßnAert, Verf. t, Erf^ IM.

18«L April 1. m.

SdmUheiss und Sdiojfm in Frankfurt g^en den Erfurtern eine BedUMikrttng üfter einen dreitigm Erbechaßsf'aR,

Wolfram scultetus et scabini civitatis Fiankenfonioi.bis oinmbus luii» iiteras andituris. >iu tu tuit ud iius v'unt;iiltario. ([uiU iuris vel con- snetudinis haberetur apud nus super casu intru^ciipto, qui tidis est: Heuricus et Gertrudis uxor eius, iiabeotcs filiimi Cuuradum nomine, tiBOstulerunt filium in Eifordiam et cnm aigento 8\io, quod olabo- rarerant in lemotia partibus et secum duxerant, quaodam ibi cuiiam titulo pi*oprietati8 emenint. Inhabitantibus siqtüdem ipsiB candem curuun Heinricus ipse post aliquot annos deoessit Uxor sua Gortrudis sedit et sedet adhnc hodie in possossioue curie sue. Filius eius Con- lados piedictus irrequisita matre sua tandem duxit uxorem, eiü iuxta terra consuetudinem donavit, sicut dingen vulgarlter appellatuf) oninia que tone babebat vel esset in posterum habituros. Nunquam fuit oactus possessionem curie matris sue, tantum habuit exspei'tationem »olam in curia, ut post mortem matris hereditario iuix' suc^odoi'Pt ad rnriam supradictam. Postea ipse Conradus gonuit prolrm et niurtiuis Ost. Demiim proles etium clausit diem supreranni. Kdic ta itaqiie sua extunc alteri viro nnpsit. Modo (rertrudis illa, quo cum viru suu liein- iitx> prefatu ciii iani per suam pecuuiam compai*avit et nunquam extra suam possesi^ioiieni dimiserat vol Conrado suo fiiio vel ipsius proli, vult ipsam vendere; sed relicta Hlii intcrdieit, assorens cam sibi cora- petcre post mortem Gertrudis eo, quod, quando Conradus, maritus suus, Hlins einsdem Oertrudis sibi donayit, sicut vulgo dicitur dingen, omnia ((ue tnnc habebat vel esset in posterum babitunis, donavit etiam sibi onuie illud ius, quod sibi in ipsa curia oompetebat ^ Nos igltur dis- C0880 negotio, diario * et testamento inspectis, quod si res est ita sicut superius cxintinetnr, dicimus: Ista relicta Oonnidi secundum ius et con- saetodinom habitam ex autiquo apud nos et hactenus obserratam, nihil

Digitized by Google

104

GeschichtaqueUen der Prov. Öachaen,

penitiiB habet iuris aut exspcn-tationis in curia supiradicta, quare et quia nec Gonradus vir dus nec pioJes sua, dum viverent, ullo unquam tempore nacti fuerant possessionem curie sopedicte. Datum apud FxanckenvoFd anno Domini M. 00. LXL Kai. Apriiis.

Or.mite & im M, A.» Erf, A. XXVII, L Gedr.: Lumlbert, Verf, t, K, 132,

mu November Frag. 177.

OUolar König von Bohmm, nimmt dm Erebisdtof Wenter von Mainz in seinen Schutz und gctvährt ihm sitkeres GdtsU von Erfurt bis ^rag und von da surück ti<i«A Jstrfwt

No8 Odocharus Dei gratia dominus i^i Boemio, dux Austrie 6t Styrie marchioque Moraviu, n co^nioedmua et protestamur, quod nos venerabilcm patrem, dum in um Weroherum arcbiepisoupum Maguntinnm, ad nos in Boemiaro ab Eifordia venientcm, apud nos stantcm ac pust rccossiim a nobis usqiio Erfordiam redeuntem cum persona, faniilia et rebus suis in cxpensis et conductnni nostnim siib nostro |xn"irufo nvepimus, omni dolo prorsus oxduso, ita (|IiihI si eum vel aliquem .suoiimi de faniilia sua existentiuni tciupure uiediu, duiuM* est in vt'iiiendo ad nu8, doiHr stat apud nos et dunec a nobis est in iKleiirido usque Kilitidiam, captivari so\i danipniticari contigerit ullo nindo, quixi absit, «ervubimus eos prorsus indempnes. Et hoe promitliiuus tidelitor et constanter. Ad maioi-em autem certitudinem predictorum sponte subicitnus nos et terms nostras iurisdictioni iudicum sancte Maguntine aedis, ut, si secus feoerimus, valeant in peisonam excommumcationis et in teinis nostras interdicti sententias iibere ptomulgare, ita quod oontia lioc nuUum nobis iuris auxitium valeat aHquo modo suffragari, donec omnes et ainguli captivati seu aliqualiter dampnificati ftcti fuerint liberi et indempnes omnino. Datum Frage anno Domini M. 00. LXI. in dominica ad te loTavi.

6eär.: Ottden,, I.e. J, ms b.WR XXXVI, 6S,

mi. Oecember 25.? 178.

M^rere Grafen hegeugen, dass der Eräbisdiof Werner vonMatug und eie von KSmg Ottokar IL von B&imen m seiner Krönung von ErfuH nadi I*rag abgtkoU, daseBbd gut aufgenommen und von da wieder nacJi erstem' Stadt zuriickyeleitet , dass ihnen alle Auslagen erstattet, die iiUidten Abgaben gMstet und Ehren ertmesen worden seim.

L n. D. a. Nos Goteiridus de Eppenstein, Fridericus de BycheUngen, Heinricus de Wilenowe, Dietherus de Kazzenelebogen, Guntberus de

Digitized by Google

UrkuuUeubuch der äUult Erfurt I. 'Iheil.

105

Swaraburg oomiteii etWernberus do Bollandia, imperialis »ule camorariuB. reoognoacimud et tostamur, quod nos cum venerabili patro doroinu ot con- san^iiineo nostro, doniino Wernhero sancteMa^untino sodis ai-chiopiscuiio, fuimus prescntcs in (H^clesia l'ra^onsi anno Duaiini M^CC*' lAlL in die nativitatis Duminif ubi ipso dominus urchiepiscopus unxit ot coro- navit io regom dominum Othakarum Iieredem r^^i Boemie et uxorom eins Kiinejj:undim in ren^inam. Idom etiam rex, qui et fuit dux Austrie ac 8tyrio marchioquc Moravip. assnmpsprat Kifordic in exprnsis et <:«indiu*tum suuni in eundo Prugam . ubi piociuavir nos XVlli di' lms, et in reditu usque Erfoidiam nos et dominum arciiiepiscopum niciiin- ratum et totam ipsins tumilium cum |)ersonis et rebus eorum. Ministnivit quoque nubi.s unuiibus cupiuba.s uxpuusas. Dedit etiam doiuiim urciii- episcopi» pro iure suo centum man-as anri, iteru pro iure curio sex- iiginta et quatuor marcas argenti; prcterea duas marcas auri capitulo Haguntino pro iure tiuo ad emendum ecdowe aliqiiid in omatum. In- super honoiavit nu8 apadonibns et alüs exoniis pulcre satis et taliter ut decebat eundem. Acta sunt hec anno Domini et die supradictisi.

Or. mit 4 S im It. A. zu Mündun, Erzit. Mainz fasc. 18. Gab: mit einiifcn Abtctidmnfjen hei Giulcn., /. c. /, 6i)3 1) Sntuetler liegi m '//V.s/r Z< it<iwfal>e ein Versdirti it^kr tlir Ansstdfcr siiul so t crtnutmuel^, dtt$B 91$ die ridU^ Üttck- gdaitbng tmdt J^fuH tm VaiMutt Ocjeayen.

IZi^L Februar '>7. 179.

iw'/A uitd SfJiöfl'rn zuEi fuil bmrkumiun das RetJU des Krsstiftes Mainz, 7 Mark Zinsen aus den Krämeu der KaufltnUc, mit wdchm Erzhisehuf Werner meiirere Büryer gegen Vorsireckung von 78 Mark bel^iut luU, jmler Zeit für dwadbe Sumnie zurudc- sukuufcii.

Hui^o scnlU'tiis et liuntlierus dietus Iviihciidlt majristri totumque ooui>iliuiii et scabiiii civitatis Erfordensis omnibus in perjirtiiiini. Ke- cognotüinuis et teütamur. quod Heinricus dictus Itorbeciie, HuimiciLs Vicedomini gener suus, üotscalcus Kerlingerus et Hiidebrandus fraUe«, ooncives uostri Erfärdenses, sunt corani nobis publice protestati, quod quandocunque dominus noster, dominus Wemhenis archiepiscopus Uagnntiiius, vel alius successor suus aut capitulum Maguntinum voluerit leemere illos annuos VIl marcarum redditus, annuatlm tol- lendos de cameris seu stationibus mercatorum nostrorum, pro LXXVlil maicis ErArdensis aigenti, quot marcas iidem cives dederunt predicto domino nostro Wemhcro archiepiscopo pro eo, quod ipsts ac eonim heradibus contuiit in feodo ipsos VII marcarum redditus antedictos, ipsi eos sibi difficultate, coDtradictione et excusatiune cessante, reven- (iere pro LXXVIil maicis argenti Erfftrdensis cuntinuo tenebuntur.

Digitized by Google

106 Geschichtoquelleii der I'rov Saclueo.

nichil iuris sibi aromodo viodicantes in illis. Ut tgitur in postenim nuila 8uper liiis ambiguitas generetur. presentein paginam inde con- scriptam appenBioDe sip^illi civitiitis nostrc duximus munieDdam. Data Eifäniie anno Domini M-CCLXII. III. KaLMartii.

JfdH: (op. i:i77, 1 im M .1 . anlius Jinch 70 im E. .1 Ge<lr.: AlMfcHr. lU/tiUttüm etc. JÜ47. Cop. der Lrkd. Nu. XX VIII; Gutkn., I.e. IV, tiäU; hünig,

1363. September 15. 180.

Urkunde ßr das Kloster KapeOendorf

U. d. Z. : L von Stuternhoim, Th. von Vloit»tete, Th. vou Mattested, H. von Ttttoleiben, Wenihor und Cunrad Uoiken, Godefrid Scultetus, £bernandu8 and Hennannua Bizkornre, Büiger zu Erfurt Batam M. OC. LXIL in octava nativitatis b. Harie viig.

Of* im8t.A.gtt Weimar.

im. Deeember 3&. Maliiz. 181.

Werner, MSn^nackof von MainM, verordnet, wie md Hausgenossen der Müngmeister in Erfurt halten solL

Wemherus Dei gratia sancte Maguntine sedis archiepiscopus, sacri imporii per Oermaniam arDhicanoellarius, dilectis fidelibus suis, Ountero et Henrioo magistris dvium et consilio Eifordensi salutem et omne bonom. Cum, sicnit aliquoticns scripsimus Tobis, non expediat nobis, eociesie noatre vel otium civitatt aliquu rationo, quod monetarü, qiii husgettose^ Tocantur, eligant quotquot veiint in nodos et collegius sine nostrc) conscnsu, quia per hoc deperit iuri nostro, volnmus, ut dcinceps noi] sint nisi duodecim nionetHrii, qui sciant ipsimct dcnarios fabricare iiiallris et fon-ipc, ctiani sedciint ad funihipndnm cum donnriis et cum libra. \ erunitanion . ut parcanuis ipsis luoiietariis, indulgonius de gmtia sjXH'iali, ut libere ot cum iiostra bona voluntate possint quatuor socins }(s.sumere nesoientcs dcnarius t'abriraie, ut sie in uuivorso sint sedcciui husgmozCy et ita plurcs ci-uut auincio, <]uam sit numerus oon- silii civitatis, quod tantuni habet persona« quatuordecini pro iti^eiidu communiter civitate. Unde, cum vobis ad commodum universitatis totius conoessimus nostram monetam, requirimus voa et prccipiendo mandamus vobia sub delnto fidelitatiB, quo teneroini nobis et b. Mar- tino, ut tot socios et tales, quales vobis denominavimus et non plnrea nee alios admittatis, sicut nostram ofTensam volueritis evitare, quia sie et non aliter volumus perpetuo irrefraglbiliter observarL Quod si aliquis husgenoM habeat phires filios, de consensu suorum socioram tantum unum et non phiros adiungat societati eorum, qui husyenoze vocantur, ita temen, quod non sint plutes husgenose quam sedeeimf sicut superius

Google

ürkundenbuch der Stadt Erfurt. I. HmU. 107

est expifssuin. Ct'tcrnm volumus, ut per littiTius livitatis Erfordensis nobis t't iiijstre (.Mrlui>i(.' ac capiiiil«' vos talitcr obliguti.s, ne lioo deiiu'ops iillo unqunm temiHiro viileat iiiunutüii. Datun^ Miiguntic Ylll. Kai. lanuHrii anno Doniiui M CC^'LX" .secundo-.

()r. mit zerbr.S. im M.A., Er/. A. VII, 2. AOsdtr.: Coit. WO im M. A. St. 57; Kxtr.hishfi UrUU. Xo :i8. Ge/h:: Fiilkenst., Gesch. JS., 100. 1) //rf«. hiigenoae.

'Ji Xnch .?■ lirnuch loin- lu'crinit riiftntlich t2Ul ifciiteint, »loth viusy fr.-rcn

der /.ummn*eiujdionykeit diesa- <b'{uc'A'e Mtt Xu 183 die Eittreüiung hier slulljo^im.

Sifiidus Dei fj^racia prepositii.s, Ludewicus decanus totunirjue capi- tuiuin ec<ile5sie Majrimtine yebm fast m li&wadbm WorUtmUt ihre Zudimmwig zur Urkunde No. lölK ,

.1/^* /.; . Cop. 1376 im M. A V SS'; Exlr, liist, BeUUiun Iiia.3a, Oedr.: Fol' b^istetn, Gcitdi v, E., JOO. 1} ». Xo. 181 Anm '4.

1263. Januar 13. 183.

Baih und Gemeinde von Erfurt verpflichten sieh zu gemmer Einhdlfnnff der rrmi Krzbisdwf und Oipitel von Maiug ge- troffenen ßeatimmungen iiber die Zahl der MÜHJSer.

Reverendis döminis suis, domino arcbicpiscopo, proposito, decano et capitulo Mof^untino consilium et universitas civium Erff'urdcnsiuin debite fidolitatis obsequium indefessum. Cum, sicut per vestnis nobis litteras insinuastis, nullo modo siistinere velitis, quod in otücio et sucietate monote sint plures monetarii husggeno^^sen quam dnodoeini scientes cudere denarios, (pii etiam sodeaiit ud campsurani ciini ticnariis et in libra, attamen de ;^ratia sjM'ciali du.xeritis indidg;on(liini in la\(»reni niunetariorum ipsunuiK ut possint preter illos duodecim atisiunere adhuc quatiior in societatem .suani, qui non «ciant eiidere denarios, quod in toto numero sint scdccim, nec liceat alicui munetario, habenti plures filio8, adiiingere nisl unum, et sie, quod non exoedatur numerus ante- dtctus: no0 vestris per omnia ooaptare nos volentcü beneplacitts et mandatis, quia Tobis placuit taliter ordinäre et precipere nobis, ut sie petpetuo finniter observemus, eoce per patentes has nostras litteras ob Testram leverentiam obligamus nos ad observandum irrefragabiliter perpetuis temporibus Ordinationen! huiusmodi et statutum, quia expedit niatri nostro eccletde Moguntine et ctiam civitati nostre^ quam de beati Martini et vestra gratia possidenios. Datum firfordie anno Domini H. OC. LXIil. Idus lanuarii,

<h im 71 A. zu München, Erzat. MuitK fasc. 18. Abadir.: Co/'. ]'>7'i fol. 1' im M. A.; Extr. Jmi. M Xu. 39. Gedr.: Gwlen., l. c. 11 ^ 142; Falkenst., Gesch. t. Erf , 101,

Digitized by Google

106

Q«BchichtaqueUesn der Fruv. äachaen.

1263. Juni 20. Mainz. . 1^4.

Werner, ErzhIsi'Jwf mn Mainz, srhnilf (h'r MtrhnfH^Icirrhcn- (jrtru'htdi'. zu Erfurt zum Jirsftn Um^ Pfarrer auf Bitten lirrtulds, Viiztums von ApjHjhk, den von demseUnn hisiwr zu hJien hascssvnm , jdst wüdcr aufgcla^aeuvii Z<JnUati su KersplfJwn.

Wfrnhorus Doi j^ratia sancto Mjigimtinp sedis aix'hiepiscopiis dilet'to in Christi» Dia^-istm Hoinrico plebano ot parinchiMlibus ccciesie s. Micha- helis in l^rtordia salutem in Domino Cum ßciloUius vicedominus de Appolde lideli.s noster decimaiioncm illam in Kirspdoibin . quam a nobis tenobat in feodu, resi^'navciit iinbis intuitu pietatis. ut ccdj'ret libcre ad utilitatem p(iijM.tiiam plebaiiunini vestre (xx-lesie, novs ad {)rufes ipsius vicüdomini pro nostiurum lemedio pcocatorum tradimiis et dona- mus ip«is> eaudcm in usus öuos pcrpetuo o<)nvortendam. Ut igitur supor hac nostra gratia ipsis &cta et vobis Qullum dubium ullo um- quam tempore oriatur, piesentem paginam inde conacriptam aigiUi nc»stri appendone duximus roborandam. Datum Maguotie anno Domini M. GG. LXUL Xn. KaL lulü.

Or,mA,der MMmdiaUrdie. Qwdr,: Beyer, Gttck. d. Midik, mim. d. ErL AUert9. IV, 73; *, WR. XXXVI, 9i.

1364. Mal U. Mainz. 185.

Wenier, Erzitt^^riinf von Maine, hfhi die Fl'-.t-rh, > ~ uini Härh r- innung zu Erfurt auf, arnff^gen die St^idt zu snin rEntst'hiUiiguHii eine Tu ihe von üun verpfändeter Einkimfte zurilckssukaufm ver- spricht.

Wernerus Dei friatia sain te Maguntine sedis arrhiopiseopus, sacri imperii per German iain aichicancellarius. cottsulibus ac luiivi^rsis civibus Kifordensibus dilcrtis tidelibus suis siduuin et omne boiinm. Com- niendantes vostram providentiain bupei eo, quod ad honon^ni nostrum circa utilitatem et commodum tarn pauperuni titiam divitum civitatis nostre sicostis solliciti, iuxta vestra devota precamina de eonnivencia et couscnsu capituli nostri vobis teatimonio presontium indulgemus^ ut soluta societate camifictim et pistorum civium oostrorum apud vob, que itmmge vulgariter appellatur, lioeat cuilibet tarn extraneo quam incole panem auum et carnes libere in civitate vendere in foro, dum- modo debitum nobis theloneum inde solvat et stet iuri deinceps coiam nostro sculteto, sicut alii oitos nostri, eo quod de iuribus et servitiis pridem nobis debitis a societate predicta nos. successores nostros et nostram occlesiam Moguntinam congrue servavistis indempnes de vestra

Google

Urkandaibiich der Stadt Erftirt. Llhdl.

109

pecunia redimeiitlo nobis obligatos iam diu et, tjuasi oninino depeiditos aliter, duodecini inai*cAruni redditus infra muros Eifordenses et sodtvim maldra silig^nis Eri'urdonsis mensure, annis singiilis nobis et sucres- soribns nostris dandos, nunquam etiam de cetero per nos ipsos vel per sacceesorem nostrum aliquem obligandos ant uUo modo alienandos a meiisa pontificis Moguntini, sicut cum capitalo nostro conatsnter et inTiolabiliter compromisimus observandum a nostris posteris uiÜTersis. Ad CBTendum etiam Utes et altercationes futuras, que inter cives et eanificee et pistores aliquando oriantur, ilie pistor aut carnifex vel de eius familia qualisciuiqne, qiii in mactatione camium seu pistatione panis adeo graviter excesserit aut poccarit, quod pro suis cuipis pena tali, que veme viilL^ritfr appeliatur, merito sit plectendus, nulla satis< factione pret'is vel pretii aliquatenus exiniatiir, sed simpliciter subiaceat iiltioiii, quo corani scuitoto ])or sententiam dictata fufrit contra ipsMim; prf}>ertini cum vos «•onst;niter asseratis, quod in tacto huiusniodi Iik runi vel conimodum non cjueritis 8pe<'iale, sed rei puhüco fomuKMiuni ac etiam civitatis iionorem. üt autem de exi-essibus tani cainiticinn (jtiaiu pisturuui ph'iiius perquinitur, placet nobis, quod duo viri inter pisturcs et duo inter raroifices tidedigni {wr consules, qui pro teiii|)«nv aiuii illius fuerint, eligantur, qui iuniti et panein et carnes perspitiaiit et, ubi delictum invenerint, publioent et occupent Nos Si&idus prepoäitus, Ludewicus decanns et capitulum Moguntinum consensimus in hoc factum, sigillum nostrum cum sigUlo domini nostri archiepiscopi pre- sentibus litteris appendentes, ut perpetuis temporibue irreftagabiilter obsenretur, acut per ordinem est conscriptum. Actum Maguntie anno Domini U CC. IX im. IX. EaL lunü.

fffy.: Cop, im Ko. e»im M. A.; SHere Abtdur. im B. A.; Extr, hkt, BOat.

Xo -fO; I'ehersetzxwg im Xadih>i'i cur Puiis -Chtl». ,\ ItilS fol. 63'. Cnlr,: fUftmut., GmU,c>E,, 103; jUwhert, Verf.v.E., IM; «. U li. XXXVI, 109.

vm. Mai u. m

Der SM »u Erfurt nimmt Kemtniss von der von Ersbisdtof Werner angeordneten Aufhebung der Fteiseher^ und Bäcker* mnung und verspri<^ die Leistung der dafür au^bedungetun Entschädigung.

Vpnerabilibus doniinis suis doniino Wornero Dei i^ratia sanete Ma^;uutine sedis anliiopiscopo , sacri imperii per (Jerinaniam archi- caneeilario, et eius ijapitulo Maguntino ronsules et universi eives Erplior- denses debite tidelitatis obsequium Semper proniptuni. Vestre gratie non iromerito inclinamur et preter remunerationem divinam, quam exiode poteritis non immerito exspeetare, perpetuis servitiis eupinmd

Digitized by Google

im

Oe8ChiditW|ueUeu der Prov. Bachiieu.

promeieii, quod ad oommodum p. q. d. cmum vestrorum Erphor- denaium ac iitUitatem terro indulgere c-iimstis, ut & s. c. a p. Erphonien-

siuni. que in civitate Erfordensi vendero i. f. »l.vobis deb.

Uiel. i. 8. e.i. 0. 8. i. c. sculteto vestro, sicut alii cives solent. I^Feterea in- <lenipnitati vestrc ot tx^Iesie Ma^yuntine , luatris nostrc , prospioeix* cupifiitos. presp^tib^l^^ doniiiiis JBertoldo viredomino, Heituico pinoerna <lü A|)p<»l(le et (ii)(iet"ri(lt> prwuratoir allodii v»:^stri cum prc. uostra redeinimus vobis obl. siijgulis \ol)is et sucoessorihns v»*stris dandüs et de vestro bon«»plai'ito et inandatu uuü obligaums, ut pistor

ille piH'earit, (iiuxi prtJ .suit. lueritis ei pena, que vente vuI^Miiter

dit'itur, sit lUfiitu iiifligenda, ab illa iiulla satistaetione alia, prece aut pretio eximatur, yed sinipiiciter eam a vestro sculteto subeat, pruut mtentia dictaverit in eundein ; sicut et nos oonstanter asaerimus, quod in facto huiusmodi lucri non commodum querimua speciale. Ut autem

per(|uiratur, de veetra iicentia utdinamus, ut duo eligantur,

ut ipsi ittiati et panem et cames iosplciant e. u. d. i., publ. et aceuseiit Datum anno Oomini M. CC. LX. quacto IX Kai. Iudü.

()r, im R. Ä. m Mündtm; Miümer lhwihi),itcl f\uc. 24. Siegel hhuf an rot- (frthter Schnur mn Sri<i€. Abschr : Krfr./i<.sf. h'<I.Xa.W Gcfr.- Ftilkenst.. (iesch. \\ E,, J04f Liiinhert, Verf. r. E., HG mtt aUeu Fehlern des erstvnn; <*. WR, XXX VJ,

110. 1) Wo ktrr nur Anfantjslmdutaben der Warte 9tehm oder MieA

fUtdm, baltiii wartiiehe (Jd/tniiutimmung mit No. Ifts,

im. Hai 24. 187.

Beriohl, V'Usinm, und Jtleinricii, Sclimk von Aftolde, htnirkundeH die Aufhebung der Bä/dser- und Fkdmskerimung in Erfurt und die Leistung «iner IkUadtädignng an den Eräiisehof seUens der Stadt durdk Eüekhauf einer JRethe van demadben verpfändeter Einh&nfte «n Erfurt.

Nos Bertoldus vicedoiuinus et Heinricus pincerna de Apolde, ad quos Presens scriptum perreueiit, scire cnpimus et extendi, quod civeB Erfordenses ad oommodum tam pauperum (^uam divitum ac utilitatem terre solvere curaverunt societatem caraificttm et pistorum Erforden-

sium, q. i. v. a, Ita, ut iiceat in civitate Erpbordensi v. L f., dum

modo domino nustro episcopo llhgnntino deb. thel. i. s. , et in omnibus stet iuri coram sculteto domini nostri episoopi, sicut alii dres solent Et ut indempnitati sepedicti domini nostri et ecclesie Moguntine^ matris sue, pruspicerent, cum pecunia sua redemerunt domino nOBtro epiaoopo iam diu obiig^atos et quasi deperditos duodccim marcarum reditus infra muros Erphordenses et sede<'ini maldra siliginis Erfordensis inensnn' annis sinp:ii!is sepedicto dDiiiinn nostro et suis sucCf'ssoribiis pnrsnl- voudo& Et ad maioram evideutiam uüstri testimouii presuns scriptum

Digitized by Google

Urkuidenbiieh der Stadt Erftiit LTImU.

III

siffillis nostris ftriinus lon.sigiiari. Datum Eifordio auuo liuiuini M.CC.LX.inL IX. Kai. Iimii.

Hds.; Cop. 137 G iVo. 6' im M. A.} täte Abachr. im E. A.f Uebersetzung im NttcMr. M. Ii0*.-Oreln. 9, 1638 fi». €4*. Gtär.: tidkmti., Geteh. r. K. 108; Lambert, Verf,

r. Kr f. t*7; 8. Wli XXXVI, 1J1 1) Wo hier nur Attfuiui8liu(hs:Ut)pe%i der Worte stehen oder sich fmleUf bestellt mtrtiiclte Utiterein^mmwig mit JS5.

Andrms. Abt, und der Couvmi des Peteyslcln^crs zu Erfurt ver- hmfen dem lltUh dasrihst H ßrodfUinhc auf d<)ii 1 1 ^ uigtnmarM.

Nos AndroaK Dci j^ratia abbas tiUusqup conventus monasterü rs. Petri Pt Pauli a})<»>iolnnini in Krfonlia tenoro prosentium protosiaimir et eoij.start' eiipimus univoi^sis litfras has visuris, qiiod. cmii nuMsiunc nove (Idimis panum iu.vta cameras niemitoriiui per t ousuies h^rlunieiiso.s tiiTuiter edificate et ad usus civitatis multus redditus persolveutis scaiuua nostia Sita in Parvo foro adeo viluissent, ut a pistoribus vacua dere- licTa et in edificiis peuitus destructa inutilia nobis fbient, iDdemnitati oostri monasterü consulentes de unanimi consilio et oonsenBu vendi- dimus magistris constilum Qotscalco Eerlingero et Theoderico Vice- domino et aliis oonsulibus Erfordensibns in octo scamnis nostris red- ditna daorum talentorum pro X marcis ai|;enti in emptiouem aliorum leddituum utUiter oonTeitendis; que scamna cum omni iure, quo ea possedimuB, resignavimus communiter consulibus supradictis. Et ne hoc factum nostnim po.«^it in posteruni irritura rcvocari, has nostras literas 'ledimus eis super sigillo nostro sij^natas et testium sul)- scriptoruin nnminibus tinnitor roborata.s. Testes huiiis .sunt: Hor- luannus prior, Helwicns subpiloj, Wii cln canti^r, Wernhonis c^ilerarius, H. camerarius. Irnfiidu.s ceiiaiius, Tlivnio subceilarius et tutus con- veiitus. Acta äuiit bec auiio gratie M. CC.LXV.

Ed:: Cqp, 1376 foL71' im dt A. Gedr.: Lambert, Verf. r. tkl., 127,

Der Rath zu I^furt rcrspricJd mit Rücksicfd auf die geiAaniv Ersetzung der öfters abgebrannten, hölzernen Kiiimerbrüvke durrh eine steinern»; dem CapUel äus Mariensfiftes die .V Mark Zinsen, welche dasselbe b'isl^er von den Kramlüden der Brücke empfing, add Jähre lang aus der Käm$Herei der Stadt m gahlen und innerkaBt dieser Zat dem SUfte entweder dafSur eben so hohe länkSnfU von Gütern, die man .Erdingelt nennt, mt genoäkren oder je 1 Mark der Zinsen mit 16 Mark ab/ntkottfen. Ln8.e.i.t amen. Quonlam apices tittenurum notitiam toi geste maxime perpetuant et conservant, de consüio aane providentie est

1905.

188.

1^.

189.

Digitized by Google

112

Geschichtaquelk» der ProT.SadiMB.

inductuiii, (.jUi>U tactu recordatione digiia miigaiitur in scriptum. Qua- propter nos Gotscalcus Eerlingtius, Theodericus Yioedomiuus, magistri Gonsulum et aüi uniTeisi consules EifoFdense;^ omnibus prosens scriptum inapectiiris cupimus esse notuiu, quod nos vestigiis priorum oonsulum inberentes vigili diligentia studuimus universitatis nomine oomparare omnes pensioncs* que de apotecis sitis in ponte Mercatorum in Erfordia persolvuntur, et quod intime afTectavimus loco ipsius pontis, qui nunc est ligneus, pontem lapideum preparari, cum prtmum opportunitas 8e offorrct, per hec caTere volentos magna dispendia, que ciVitas Erfor- densis est passa per igneni. ipsum |X)ntcni lij::neuni i'onoreniantem, et niagnas partes civitatis sitas ab iitralibet parte pontis, et quod vene- rabiles doniini propositus l.aniVinrttis. Alhoftns drrnnus et capituliim ofdesie S. Marie in Krtnidia indcmpnitiiti civitatis et etiain utilitati bono zelo siniilitfi" intciKiontt's jK'iisiniicni triinn ninfamm, que de apotecis in ipso \)nn\i' sitis rcciesie eoruni annin sinu^ulis solvebatur, Universität! Krfor<l* nsi ad nostram instantiani vendidcrunt s»ib hao fnnna, <|Uod pcMisioijem, (luaiii antea perceperunt, a (.aiiierani» ruusiuluni nvitatis, qui pro tempore fueriut, per proximos octo annos in denariis Ertbrdensibus et dativis percipere debeont annuatim^ in feste puriti- catiouis unam medietatem et in festo b. lohannis baptiste alteram; et si caroeiwrius monitns a capitulo antedieto per quatuordecim dies post illos terminos neglexerit vel quocunque modo distiüerit illam dare, quod extunc ipsum capitulum censum de ipsis perdpere debeat apo- tecis, eo iure integraliter et honore, quo ipsum antea perceperunt Si autem alias pensioues infea proscriptos octo annos duxerint comparao- das, consuleSi qui pro tempore fnerint, pro pensiono iinius niarce sedecim marcos post duos menses, cum moniti fuerint, debeant eis dare. 8i autem infra ipsos octo annos consules, qui fueriut pro tempore, pen- sionem trinni niarcaruni potuerint coniparare in bonis, que ErdingeU vulfrariter niuicupantur, capitulum ipsum pensioneni huinsniodi pro pensiono, ijuc ipsis de apnthecis solvebatur, pertüpere deboat, rontra- dictione ((ualibct p(»stposita et remota. JSi autem infra uosdum octo annos capiluiuni non fxciitrit ipsam summam n^c consules, qui pro tempore fuerint. ainon pensionem potuerint comparare, sicut superius est expressuni, quod eo finito, si consules illam sulvurint infra tres menscs, capitulum ipsum summam huiusmodl recipere debeat^ omni contradiotione remota et contractus huius emptionis et venditicuis esse debeat siropUdter oonsummatus. Sin autem ipse contractus extunc permaneat simplidter dlssolutus, et ipsum capitulum extunc trium marcarum pensionem sine impedimento quoÜbet de ipsis perpetuo per- cipere debeat apoteds. Insuper camerarius, qui pro tempore fuerit, ' sex soKdos, tres Tidelicet in festo b. Walbuigis et tres in festo b. Micha-

. j . > y Google

Urkuadenlmch der Btadt firlbtt LUmU.

113

helis de quodam bancü sito iuxta eoclüsiiun s. Kgidii contra iiuvos bancos, in quibuss panis venditur, aiuds singulis simüiter dabit eis. In cuius rei uotitiam et memoriatn flempitemam preeentom litteram ipsi capitnlo tmdidimus sigillo dvitatis Eifordensis fideliter communitun. Dfttnm anno gratie IL CG. LXY.

Or. mit d, 8, im D. A,

Andrms, AU, find, der Convent des Petersklosters verkaufen dem Htith wn Erfurt '> M'trk jährlicher Z'ni^^ni aus dm Kramläden auf der Krämerhrnckc unter äfmlkhcu Bcdiiujungm wU die in der Urkutuie für das Marienstift genannten.

In nomine Üomini amen. Quoniani apices litterarum notidsm et sciiiiciam rei geste in infiiiitum pmrorMnt ot consorvant, tie consilio saue providoncio hnmiiio.s cunsncvorunt, facta rocorflationo di^-na pariter et relatu scriptis autunticis coinmendare. Qiih proptcr ims Andreas Dei gratia abbas totusque conventus nionas^tcrii bi'atorum apostnlonim Petri et Pauli in Erfordia tenore prescntium iiinotosofTe rui)iinu.s uui- versis tarn presoiitis temporis quam futuri iitteras has viüuns, qiiod pensionem quinquu uiaivaruin, que de apotecis in poutu Morcatoruni in Erfordia sitis nostro monasteriu annis singulis solvebatur, Universi- tät! £rfordon8i ad instandam Ootlisalcl Eerlingcri, Theoderid Yicedomini magistiorum ac aliorum conaulum firfordensiiun Tendidimus Bub hac

forma, antea percepimus a cameraiio dativis annuatiin

percipere debeanms in a nobis monitus, per quatuoidecim

eitunc censam de ipsis apotecis percipere debeamas, eo iure

antea dinoscimiiT peroepisse. Si autem annos duxorimus com-

paruidas, fnerinti debeant nobis dare. Si autem infra pro

tempore fuerint pensionom quinque marcarnm potuerint oomparare in bonis, que erdengelt vulgariter nuncupantur, pensionem liuiusmodi pro pensiono, que nobis de apotecis solvebatur, omni contradictione remota

pmipeiö debeamus. Si autem annos non exegerimus ipsani

mciisös, nos extunc summam huiusniodi peifipero debeamiis tontra- 'iK'tione postpusita qiialibet ot romota, ot contractus - dissctlutiis, '■t nus peusiouem quinque marcaruiu inipodimento quoiibet reinoto perpotuo de ipsis apotecis percipere dobeamus. Et ut srnpor pnmiissis in posterum caveator Iis et nocitura materia questiunis, proseiiteni Utteram consulibus supradictis dedimus nostris sigillis fideliter robo- latiRL Anno Domini CO LX«»

Hd$.: Cup. 1376 Na. 101 imM.Ä. 1) JJie bezeidtneten KSteUen atim- «m wMNeft No, i89 «Mm.

fflMlMiMni. d. Pir. Iflanliiin ZZQL 1. g

1265.

190.

Digitized by Google

tu

GeechichtaqucUen der Prov. Saciiaeu.

im

191.

Der liath voti Erfurt Itekemd, dnss er sich verpßichM hnhp, die 5 Mark jährliJoi Zinses aus den Krnr/ildih n drr Kt dny rbriickc forUm aus der Käuimerei dem rdtr.^Jdodicr ziüilm zu lassm.

Anno Domini miliesimo ducentesimo sexaf^esimo quinto sab revo- rendn putro domino Andn^a abbntc niontis sanHi I^•t^i Erffurd<'nsis ordinis sancti Benedicti,. presidentibus consiilihiis » t |in»t'Mii>ulil)Us,

magistris oonsulum ot proconsulum ' opidi KifVonlensis üotscliiilko

Korlin^'om et Theoderico Vicedomiiiu niciono tocins universitatis KrlVur- dcihsis, peiibiuuos, quas monasteriura montis sancti Petri percipore con- Bueverit de apotecis sitiä in ponte Morcaturum Ei-ffurdensi, qulu li^mous extitit et propter indnemtioDem ipse pons cum nuign« civitatis parte dispendia passus est ex utnüibet parte pontis, de consensu piefati domini Andree abbatis et conventus sancti Petri pro tunc existentis coDsulatus Eiffiirdetisis indempnltati civitatis et utüitati communi in- tendens, pensionem quinque marcanim de ipsis apotecis in pontc Mercatoruiu sitls singcüis annis monastcrio saocti Petri per camerarioa consulum Erffurdensium respondere indebitc so obligavit. Id cwus lei perpetuam memoriam sigillum civitatis Srffurdensis actis est com- munitom.

Der Rath von Jiirfurt yiebt dem Ahte Andreas und dem Qmvenfe d<M> Petersklosfers ein gleidies Versi}rei:hen hinsielUlieh der 5 Mark Zinsen, welche letzterem von den Läden der KrämcrbrücJcc su- sMien, %oie m No. 189 dem Marien^iße.

NosGotschalcus Küiiiiigeius, Tiieudoricub V i( edominns ma^^istri con- sulum ErfFordonsos tenoro protestamur presentium ot consUiro cupimus

universib littüius has visuris, qnod nos vesti^nis 1 parte pontis, et

quod venerabilis abbas et couventus moutis sancti i'ütii Eiübrdensis

indenmitati civitatis ac eüam peusionem quinque marcarum quo

in apotheds monitas ex parte dicti conTentoB per ex tunc

ipse oonveotos oensum nimcupantar, ipse conveiitas pensionem

huiusmodi cum penmone, que ipsi de apotecis solvebatur, perdpeie debeat omni oontEadictione lemota. 8i a L e. o. a. conventua non ex^getrit » menses oonventos ipse extunc sunimam huiusmodi percipere debeat contradictione poatposita qualibet et remota et c. huiusmodi a. e. S. a. i c. e. t maneat s. d. et ipso abbas et convcntus pensionem quinque marcamm imp. q. sem. perc. de ipsis debeat apotecis. In cuius lei

J£ä».: Oop, 1377 Fall im As 1) m der Bd».

im.

Digitized by Goo<?le

- tTtkuwUnlmdk d«r Stadt BiAirt IHmÜ.

115

not literam ipsis dornino Androe abbati et conventni sigillo civitatis iidelitcr tradimus communiumi. Dat. autio gratie millesimo ducentesimo sexageaimo quinto.

H(h.: DipUmaiar des Peterakhsters auf d. K. Bibl. m Berlm. Gedr.: l'lac. Uuth , über den Ein/l. des Stiftes auf ä Beter^terge auf die erste Urbarmachtmg

etc., 204. 1) Ai^de^mt begtieiMetm Stdkn wärtUeh mit Ho. m ubertk^

äimmend.

Das Severistiß verkauf i dem Juifh vmi Erfurt 2 Mark 1 Vierding jährlichen Zimes aiun den Kramläden auf der Krämerlmicke.

I. n. s. e. i. t. Qiioniam apices literarum noticiara rei gosto maximo

peipetuaiit et conservuiit, de consilio sane providentie est inductum,

quod facta rccordationo di^na re<Hgantur in scriptum. Qua propter nos

Guntherus decanus, Bertuldus scolasticus totumque capitulum ecclesie

iiancti Severi in Krfordia omoibus prescns scriptum inspccturiä cupiniuä

06Re notam, qood penflionem dtiamin marcamm et fertonis ufiius, que

de apotheds in ponte Mercatonim m£ifoidia sitifl eodesie Dostre annis

siDgulis Bolvebatnr, uniTersitati Eifordenn ad ingtandam Gotliscald > -

.debeamus. In cuius lei notidain et memoriam sempiteniam

preaens seriptom dgillo dioti capituli duzimus fideliter roborandanL

Datum anno Domini M*COLK» Y«.

Eät.: Oap. J376 No. 104 im M. Ä. 1) Fon hier bis delmuitis thM»l, ab- ftsAm wNi dm ZiMmamjfabtn, dk ürhitnde «AtUdk No. IHQ Oberem,

Das Capitel des Marienstiftes verkauft dem Baih von Erfurt einen Zins von 3 Mark aus dm Kramläden auf der Krämer- brücke,

L n. 8. e. i. tf. amen. Qaoniam apices litterarum noticiam id geste maxime perpetuant et conservant, de consilio sano providencie est induetnm. quod friftn rornrflnciono dignu redi^^autur in scriptum. Qua- propter nos Lambortus Dci gmtia prepositus, Albertus decanus, Tlieo- dericus scolasticus et capitulum ecclesie sancto Marie in Erfoniia Omnibus pn^seiis scriptum insptvtiiris cupimus esse notum , quod pensionem triam marcamm, que do ap.i. p. M. s. in Erf. ecclesie nostre

annis * ma^stronim consulum et aliorum uiiiversorum coubiüum

Erfordeübium veud. s. ii. f. muuitus a capitulo antedicto per

quatuordecim eztunc ipsum capitulum ceusum de ipsis percipere

debeat apoteois eo iure ipmun dinosdmnr ante percepisse. Si autem

pendonem trinm marc. pot comp. i. b., qae erdutifeU vnJig, nuno,

peoa. huinsm. pera deb. pro pens., que nob. de ap. eohr. oontradidione

193.

im.

194.

Digitized by Google

11«

0«Mliid&tM|iifiUm der Fror. Siu^ii.

postposita quafibet et remota. 8i antem menses aammain huiusmodi

omni contnidictione remota percipere debeamiu et oontractus

debeat simpliciter coD8iunmatu& Sin dissolutaa et nos extunc trium marcarum pensionem aine inpedimento quolibet de ipsia apothecia per- petao percipere debeamua. Inauper camerarius, qni pro tempore fderit, aex solides, tree Tidelicet in fiesto beate W^purgis et trea in festo beati Uichahelia, de quodam banco aito iuzta eccK sini)] sancti E^idii contra novos bancos, in quibus panis Tenditar» annis aingulis aimüiter nobis dabit. In cuius rei noticiam et memoriara sempiternam pro- sentom litteram sigillo dicti capitiiU duximua fideliter oonsignandam, Datum anno Domiui M*» CO LX.V*.

f>r. hn M. A., Erf. R I, r,. S.f, 1) DU ml bemchnden, SUUtn

sltmnten toörtUch mit No. läO überein.

im. 195.

"Andrew, Ahi, und der Oonvent dee FelertMoslers kairfen für 28 Mark Silber l'l'J Hufe mit IBfen m Walschldtm, if2 Hufe m IQUebUdi und 5 Adcer Wemgäriem in WaiaM^ben,

Andreas Dei gracia abbaa totosqae oonventua montia sancti Petri in Erfordia omnibus haa littetas viauria aalutem in Domino. Tenore presentinm piofitemur ooram preaentibuB et futuria, quod nos cmimtts eocleaie nostre ab Heinrico de Hartialouben et vendidit nobia pro viginti et octo marcis aigenti mansum nnum et medium cum aieia ilü annexis sitös Walesleibin cum iure proprietatis, et aliuni medium man- aum aitum TutUstet, aol?entem nobis de iure horeditario quinque solidoa annuatim, et viueam unam quinque agromm sitara Walesleibin, quo bona eciam in plebisrito comicio in Glichin corani uobilibus ac pi-obis vins infrapositis nobis vendita resicnavit. Insnper ooram consulibus Fiifordonsibtis banc snam vendicioneni {jublict' nxojj:-n<ivit omnes oos in tcstcs assii intens et ad hoc voluntarie se astriii^^ens. f|Uod post ohitum Heniici de Ucbese medietatem curie princi])alis dictis bonis aniiexe, que tnnc libera sibi vacabit, nobis absolutam biiie onmi oontradietioiüs obstacnlo presentabit, pro qua uxtuue sibi dabimus quinque marcas ar^enti. Ut autem hec nostra empcio ot dumini Ueinrici vendicio a nullo posterorom partia utriusqae valeat postmodum in izritiim revo* cari, proaentem paginam aoatria, nobiliimi ▼irorum de Kindehusin ac dyium ESrfbrdenaiiim aigilHa curavimua communiii Teslea hoit» rai sunt: nobüea domini Heinrioua et Friderieua fratree de EindehnaeDi Uermannna de Beozyngyn; ex conanlibna Etfoideoaibua Qotadialkua dictua Sulinger, Theodericus Yioedominua, Quntherua Yioedominua dictuB de Saficto, Fridericns de Yaiyla, Conradua lAipua, Berwigoa

Digitized by Google

Uiknndenlmcli der Btadt Erfurt L ThAlL

IIY

dk-tiis lioik'ütock, Hekehardus Hoterman, SyfridiiH Osmund, (lotschalcus de Sniidesteto, Theodericus de Arona, Rudolfiis Jiaspo, Cuiiradus IToyke, Guntborus Cosnr, loliannos de Noithusiu et alii (|UHm j>iuiub. Acta sunt hec aiino ab incarnatione Domini M. OC.LXV.

HtU.: GallM fiUm. coli. 'J59.

1^65. Januar 4. Erfurt. 196.

Frkdrich, (iraf von IJeidUhujmf üfMirlA'isl dem NeuwerkMtstar iH'j Hufen Wfüd auf der Wagweide bei Erfurt,

i Nfis fi!r(idQricuft) Dei gratia dictus cooies de BicheliDgin lecognosci- raus et tenore presencium publice protoßtaniur, quod quatuor mansos et dimidium Jigiioruiu in siiva, ({ue vulgariler WanntüU appellatur, adlarentiuni, quos ßerin^M ru.s et Tjodewicus frutres dicti de Meldingiu

a nobis tenuerunt iure feodali, et nos ab ecelesia Moguntina tenuimus iiws<j iun\ domino (luntbem pn posito Novi operis et conventui sancti- muninlinm eiusdera ecelesie ordinis snncti Augustini libciv rt-signamus, promittel itcs bona iide, quod ius pruprietatis eorundfin bonurum a venenibili (inmino Moguntino e<t lisi(" iii«'in(»rate iinpetremus. Huius rei test« ^ sunt: Fr. de üriefoitlia senior, duniimis Tb. de Vicpecho miliü^s, (luiithorus Alboldi, Conradus de Saxa, (iotschalcns Aurifici.s, Bertüldus de (.infenliaüi , Üorcbardus de Collede eives Erpiioideases, Cunradus uoster uotarius et alii quam plures. Ad maiorem vero eius- dem facti nostri cautionem pzesentem litteram iussimns cooBcribi et rigiUi jioatri appensione fidaltter oommaDiri. Datum Erphonüe anno Domini M*0]jXV» in octavis inoooentum.

Or. im M*A„ NadOmg, 13, S.f,

31ärz 13. Erfurt. 197.

Albert, Tfandgraf von Thüringen, hrknnU, dass er sidi mit der Stmlt Er fürt (i)(S(fesöhnt habe, und boiiäiiijt ihr alle die RecJUCf welche sie von srincn Vorfahreti erhalt^i JuU.

Nos Albertus Dei gratia Thuriugio lantL-ravius et Saxonie conies palatiiius notuin facinius universis, quibu.s exibitum fut'rit pn»sens Si'iiplum, quüd, quidqiiid inter nos ex una et burgenses Erfordie dileotos nobis hinc inde ex parte altera questioiiis aut discordiu vertubatur, quud super 00 burgenses iidem nostro sunt favori et gratie integraliter iCBtitatif Nolentee aaimo Hbenti pretendero ammodo quidquid posaomus gratie et amicitie burgensibus prelibatis, recognoacentee litteram per ptwentem, quod, quidquid iuris buigenses sepedicti a patre nostro aut bitaredinoficuntur seu etiam ab aliquibus noattisprogenitoribus habuiase,

Digitized by Google

118

Geachiclitaquellen der Prov. Sachsen.

dummodo de eodem iuie notorinm dt hominibus fide dignis, qnod noa ipsoB gAudere atmnodo eodem iure et giatia permittemus , et ipd Tem vioe eo iure oontenti erunt, dcat in teira Thuringie dinoscantur anti- quitQS Iiabuisso. Huic Ordination! interfiierunt dominus Fiidericus senior do Drivorde, dominus Heinricus advooatus de Gera, dominus Heioricus advo( utus de Glizberc, dominus Thymo de üzenic^ dominus Thy. pincema de Varila et Gerardus curie nostro notarius. Acta sunt hec in Erphordia anno Domini M. CO. ULY. III. Idus Martii, indlctione YIII.

Or,mUd.&imM. Ä,, Erf.A.XVIZ, 9. Qtd/r,: Wegde, F^. d. PV., 380,

Werner, ErzhisAof vm Maim, erlässl der Stmlt Erfurt die weitere Verfolgung wegm ihrer Eingriffe in die Aiüusrechie uttd gestattet eme Verlegung der Müngstättm,

Wernerus Dei gmtia sancte Mogontine sedis aichiepiscopus , eacri imperii per Germaniam archicanoeUariufl, dilectie sibi consilio et uniTersis dvibiis Erfordensibns fidelibne suis gratiam suam et omne bonnm. licet V08 nobiB irroquintiB et non mne nestra inmria estimantes oontra nos noD delinqnere, ad communes dvitatts usus edificaveritis vobie casas in illo camere nostro loco monetariorum nostrorum sossionibus ab antiquis temporibus pcsrtinente, quia tarnen de Dostra confisi giatiii per prudontes et bonos viros nuneios plenam nobis dovotioneni et dobitam in oninibiis reverentiani hnmiÜtor obtulistis, satisfactiono nobis prestita super co, aliis etiarn pulnis ensis in loco alio conipetonti et pnlcro nobis et monetariorum nostnuum sessionibus in icstaurum con- structis, (»iniii m rancorcm pariter et ofFensam, qunni contra vos pntpter hoc babuinms. omnino rumittimus et sincere, volentc^s 'lonw perstiteritis in dt Ijiia devotione nosti.i lI nostre ecclesie niatris vestie Semper propitii et favorabilos inveniri, ud oainiu, quo civiLati et vobis possunt proiicere ad comroodoni et honorem, cum cousensu capituli nostri confiimatnoB Tobis in perpetnum^, prefate oUm camere nostre locnm, in quo casas oonstroxistiB, ad communes civitatis usus perpe- tuis temporibus obtinendumf omne ins, Hbertatem pariter et honorem ipslus integnüiter transfbrentes in locum istum, quem modo noviter oonstruxistis ndiis et monetariorum nostrorum sessionibus deputatum, dantos universitati vestre pi-esentes litterss in teetimonium super eo. Nos Sifridus prepositus, Ludewicus dec^anus et capitulum Mo^untinum huic confirmatioin et donationi predioti domini nostri archiepiscopi nostrum adbibemus consensum, presentes ütteras inde oonscriptas Bigilli nostri

1^. Ai>iii U. Mainz.

- ij ' '-y

Google

Urkandeobudi der Stadt fiifiirt LTheil

11»

muuimine roboraiites. Data Maguotio auuu DoiUiui M. CG. LXV. YIII. Kai. Mail.

Hda.: (hp 137G N». 61 im M A (h-d,:: FaJl-ni.tfei», Gesch. r.E., 107; <. WJL XXX Vi, iJid. 1) perp. iu quo cüs. cuut»lr., pref. ol. cam. nuöt loc Uda.

1^65. Mai 13. 199.

Testament Beinhanis, genannt von der Buige, Bürgern Mi Erfurt,

Quia iDultos * mors siibripit repentina non sine magnis periculis inimanim et inter heredes sie decedentiaiii frequenter odibilis et lefcaliB sedieto suscltatiir, de conmlio sane providende eat inductum, quod hoinines edam bene aani solent condero teetamentani. Qaapropter ego BemhardnSi civia Erfaidensis, dictus de Buhe, hiüusmodi periculis provida cauciono cupions obviaro, presens condidi testameQtiiiii . in illius principio publioe protestando, quod Harthmudo genero meo, dicto Biterolfd, eiim uxore sua, nioa filiu, loco centiim marcarum nomine dotis dtnli cMiriam, quam inhabitat, sitam apiid Sanetum rjanrencium. Protostor ocinm. quod pro f'ilio nioo Rniühardo hono luemorie uxori sno OrnlriKli et oorum piicris dctli c.'ntuiu inarcas, quas coriuu noraino rtH openint Moifincus de Kiwo et Otto de Rodr. Insuper ipsa Gerdrudis habuit oiiiina bona mobilia viri siii. TluMHlericuni tilium moum expedivi de eeiitum juarcis tarn in paruta ix'cutiia, (luani ot in una camora, in qua vendit pannos, ot pensionem dandaiii de oudom cauiera sue gratio oommisi . Heinrico filio meo dedi cariain , quo vocatur KaHMet^ye, et CQTÜan sitam apud Saactum Laurentium loco centum marcaram, hoc adiecto, quod, si quem defectum babebit in Olis, huiusmodi defectos siln suppleri debeat in alüs bonis meis in&a ptoximos daos annos. Conegundi fille mee dedi de curia liperi unam marcam perdpiendam onnis singtilis teniporibus vite sue. Item lego sibi pensionem XXXI solidorura, qui daatur raichi de quatuor domibus inois sitis apud Sanetura Augustinum , quas liabeo ab ecclesia sanctl Ciriaci , ita, quod de illis XII solidos aolvere teneatur predicte ecdesie aimis singolis temporibus vite sue. Item lego sibi bona mea sita apud 8ulze, que hahco ab Heinrico de Rorbeche. Item lo/ro sibi pensioii' tu ^ y ?ualdrornm, (|iii'iiim tria durum tVnmpntum inixtiim, alia tria ordeuin (.'.süe debont, et sibi (if niansis nioKs hvv ()ensio est soivenda. Item lego sibi quatuor agros meos sitos apud Kitisteiu, quQS ab ecclesia saiicti Severi habeo. Item lego sibi cunam, quam habeo apud domum generi mei, solventem raichi Vlll solidus annuutiiu, de quibu.s sex denarii ad consum liberum dari debent , ita videlicet, quod hec pensio cum totali pensione omnium predictorum bonorum, que antedicte filie mee Gunegundi legavi, post dns obitum heredibus suis cedat Item lego ei XXIX solides de

Digiii^uu by G(.)0^1c

120 Qesdiklitoquellak dar Prov. Buelugn.

duobus ortis inois sitis antt^ Valvani cenlonnm, ita videlieet, quod post eins obituiij iidem driiarii ad duustnim Novi opcris debeant j)erpetuo portinere. Item lego Cuuegiuidi XVI solidos, tjui soivuntur niichi de dunio meu situ a^pud Ktrsdenite, quam babeo ab eoclesia saocti Auguntini, ita^ quod de Ula domo tres solidos dare debeat eocledesancti Aiigustini anniB singulis temporibus vite sue, et quod }K>8t eius obitam Sla totalis penfiio ad eandem ecclenam debeat perpetuo pertinere. Item l^go sibi de !Ua domo mea, quam inhabitat Heinricus de Wecbemar, marcam unamf de qua dabit dimidiam marcam eoclesie Novi operis annis singuUs, et quod totalis pensio poet eius obitiin) ad oandom ecolesiam debeat perpetuo pertinere. Item assigno sibi VUI soJidos de domo, quam inhabitat Herborto de lene, ita, quod post mortem eitig illi VIII solidi ad Novum opus debeant perpetuo pertinere. Item dedi sibi et sornri Cunej^nndi, dicte Kajmzeyi, curiam, quam iiihahitnt lohannes de Colonia, nuh hör modo, quod qtieninqiie iüarum priiis docoj^serit, alia ipsam ciiriani debeat possidorc tcmporibus vitr sue, et quod post moFiem amhanini oadem t iiiia codere debeat ad iismu fratruiu Mionnim Erfordensium. Item leg-o CiiiK^undi filie mee pre^liete VIll st.iidus, qui miehi Holvimtur do (juodam tugurio calt itieiim . du quibuä duo solidi dantur ud liberum consum, ita, quud pust t.ius obitum illi sex solidi residui dari debeant ad hiiiiiuaria ecclesie beati Laurentü com- paranda. Et sie quemlibet puerornm meonim oxpodivi circa oentum marcas ac ipsis fideliter committo, ut pro meorum remedio peocatontm omnes illos, qui a me aliqua bona iure hereditatio vel quocun^ue a]io iure habent, protegant et defendant, et oollationem meam eis &ctam gratam habeant atque ratam, ipds edam bona eadem eine difficultate qualibet conferentes, quandocunque ad ipsos collacio devolvatur. Item unum taleutura miehi solvitur annuatiin de curla, quam habeo in platoa saneti lohannis, quod taloutum lego fratribus Minoiibus Erfurdensibus ad lampades et ad alia lumiuaria monasterii preparanda. Insuper de curia, quam inhabitat Hermnnnus de (loiniz, aunuatim miehi solvitur un;t nuirea , quam lep^o fratri Alberto, filio raeo, do ordino Minoruiu fnitiuni, (juüd illa ad camparandas vestes, si enm recpiisiei it, sihi detur. Apud haue curiam habeo duad domus, quas tie.s domus post mortem uxoris mee a vieedomino de KusteV)eri^ cMunparavi, et exocutoribus mei testamenri fi<leliter rf^coiiiiueado, quud du bonis meis mobilibus, decensu bonorum meorum et dt; debitis miehi adhue solvcndii» uiua debitu pleuu solvant. Omnia alia bona immobilia mea pueris meis assigno, ut illa inter so dividant pari lanoe, et ita, quod pueris Reinhardi lilü mei tribuant eis debitaiu porcionem. Preterea a domino de Beigouwe emi Tineam imam, sitam apud Ninakesdorf; totalem fiructum iUius yinee lego fratribus Fredicatoribus Eifordensibus, et oommendo Cunegundi

uiLjiiizuü Dy Google

üikundttilMidi der Bftadt Erfurt I UmAI.

191

01^ filie sepedicte, quod fidcliter prucuret illiun fmohim ad niissas dicendas eisdem fratribus miniytiari. Executoies tei»t«iin<jnti luei fratrein Albertum, filium iiieum predicturu, coiistituo, et, si ipso haberi iion potest,loco ipsius coustituo gardiaiuini Erfordensein, Ountheruni plebaiium Sancti Barthotomei, Theodericum fratrem suum de Smidestete, Harth- mndam generum meuxn, Ountfaerum Rabenoldi et Theodericum filium meum ita, quod, ri nou omnes hiis exequondis putertint interesse, saltem tres eorom meum desiderium exeqaantur. Huins testameoti et ordi- nadonis renim meanim, id quam heredes nostri unammiter et oonoor- diter conBensernnt, testefl sunt: Guntheras Vicedominus miles, Otto de Alich, Sifridus Ilallis, Theodericus de Muro, Burcardus Babenoldus, fleiimcus Luthewini, Kbomundus Bizkorn, Conradus PalantinuSf Mar- quardas Swanringi, Gotscralcus Parvu», Hartl^mudus Bitterolf gener mens antetHctus, Heinricus de Herversleibeii, Theodericus dlctus Schunzuil ' et Hildebrandus Kerlingerus f'onsules ErfordoiiFos. In ciiius rei notician» et memoriam sempiternaui presenteni litterani sig;iIIo n)eo et civi- tatis ErfordensiH feci tideliter robornri. Acta mat liec aiiuu Dumiui M'COLXV^" in vigilia am»nsionis Doiuini.

Or. Ml M.A., ßrf,A, XL VIII, l 8,f, 1) Scheacail Ud».

1865. Mal 29. 200.

Qüntker, Graf mn St^hwnrshunf, verkauft für 160 Mark Säher dem Erfurter liürger GoftsrhrUk Kerlinyer alle seine Giitcr m Schmira tiiui Imlehnt damit diesen, Hüddirand, den Bruder des- selben, und andere Bürger*

Gmitheras Bei gracia oomes de Swarzbuig reoognoscimus universiB litteram hanc visuris, quod nos et una nobiscum fitii nostri illustres Oaothenis videlicet et Heinricus omnia bona nostra in Smyre, tarn in

rtlla, quam in campo sita, vondidimiis pro centum et sexaginta niarcis argenti Gotscaico Kerlingero civi Erfordensi, et sibi, Uildebrando fratri ^Ho, Cunrado Kerlingero et Heinrico Vicedoniini, concivibus suis, con- ^■issiraus titulo fofnlali a nobis tenen«la cum omni iure, quo tenuimus ipsii bona, ac de iusto feudo warandaic et a dampno saivos et immunes üvrvare tL'iiemur eosdem cive.s, si, quud absit, super dictis bonis ipsis Iis vel nocitura forsan questio nasceretur. Testes huius rei sunt: Ber- toldiis vicedominus et Heinricus pincerna de Appolde, Fridericus Kosth de liüiubacii, Hartmudus de Bulewiz, Otto et Heinricus de Gruzen, Hugo et Lampertus fraties deThaneheim uiilites, magistcr KyczcliarUus, HeioricQS de Borbenhe» Bxigo Longus, Hertwicus de Northusen cives Eifoidenses et alii quampluies. In huius coutractus certitudinem

Digitized by Google

182 Gttcliicht0qu«llen der Fiot. Saduen.

firmiorem littcnmi lianc sij^Mllo nostro duximus roborandaui. Acta sunt iiec anno i^iaric iiiilkvsimo CC^LXVl" (juarto Kai. Iiinii.

ür. mit d. S. im M. A., (Jrtsc'taß. »Schmira, 2,

12G5. AüixliHt 4. 201,

Jtudolf', Ahl des SaltoUenkloskrs iu Erfurt, b^cetuUf dass die Be- wohner de» Hirschbriihfas daadbsf, uMk; ojmnt$mtmciert ivorden warm, weil sie aith Irotz wiederholter Knuahnung nicht zu der Ifarrci Martini rxfra geiuilteit hatten, nach ihrer U»Uerw&rfuHg

absolviert wurden iidcn.

No8 R(u(lolf!i.sl Dei fj:ra(ia abbas Soothoram in Eifbrdia reoognoscU mns et univorsis has litfcenis inspecturis ciipimus esse notnni, quod Utteras venerabilis pstris ac domiDi nostri archiepiscopi Maguntint non

foncellatiis, non abolitas nco in aliqua sui parte vieiatas rwopimus in hoc vorba : Wf^niprus) jii^ratia snncto Mafien ntino sf'His an'biepis- copiis, sacri iiiipnü |t('i- ( i< riiiani;nTi an'hicaiu*(»!!ariti«, dilccto in Christo abluiti Scotlioiuni Ki rwnlcnsiiwn saliitcni in Domino Discrotioni tue couirnittiinus ot iiiaiiilaimis , «pintinus ilio8 tjuoslilx't [)arroohiah's, qni portincntos ad parrocliiam sain ti Martini in I'luiuli Kiionlensi tenioro so ab <'a .subducunt, quod eani {it!»jneiiteiit in divinis ofHoiis ot sacra- montis ccclesiasticis, siout dcbcMit, curapctenti monicione prcmisaa per ecclesiasticam compellas oenanram. Datum Wuneotale Kon. HaiL Harum auctoritate littorarumi pro{)osito Novi opoiis Erfordensia nostris litteris dedimus in mandalis, quod omnes habitantes in looo, qui dicitar Hirsjirud, usque ad aquam dictam Kirsdauke commoneietf quod dictam ecdesiam sancti Martini froqaentarent in divinis officüs, ut deberent, et ibi redperent ecclesiastica sacramenta, alioquin contra ipsos prooederemus secunduni traditam nobis formani. Verum quia monidones huinsmodi apud dictos parrochiales ininime profDcenintf ipsos per preceptuni raomoratum peremptorie ac donium de super- habundanti citaii focimus, ut die ipsis tunc pretixa compararent in olansfro sancte Marie in indicio coram uobis, ins suum le^^ittime div tensuri. Post hrr, nr a«i irravainen oorum adhuc p!-oni aliqnatonus videremui-, [)i('po.sit<» anteilicto nostnvs litteras diimiinus talitor con- tin(?ntrs : Doi j;ratia abbas Scothoi um Kifordensiiini ivulox a domino MaguiJtino aichiopiscopo tlele^alus. lioiinrabili viro piepusito Novi operis eiusdeni civitatis sincerani iu Doniino karitateni. Nuper vobis dedimus in proccptis, ut omncs babitantes in loco, qui dicitur Jfiffr^pn<e^» commonitos haberetis, quod paiiodiiam suam, Tidelioet sancti Martini in Flurali, froquentarent in divinis ofiiciis et aacramenta eodenastica reciperont in eadem. Demum vero ipsos peiemptorie et de snper-

Digitized by Google

üfkundeobudi d«r Stadt Eriiiii^ I.TheiL

12»

habuiidanti aiictoritnto nobis tradita citari tWiiruis siciit scitis, nt nmi- parorent in iudicio cnnini nohis, ostonstnri, rjnaro non df^hoiciu iiostris (»Inilire mandatis. Insupcr ad iiistan^'iaiii civiuni iu>.stn»nnn pioroiravi- miis fiiusHiin eandem, spcrautes, qnod ox oo dobpi-et per cuiiijiü.sicidiit iii amicabilem terniinuii, et qiiia liuiusinodi (•uin{H)sicio extitit mininie acceptata, et licet contra scpedictos parrochiales graviter procedere pos- sannB, tarnen eis adhuc dnximns deferondum, niandantes Tobts in TÜtate sancte obediencie, quatenus ipsos commonitos habeatis, ut adbuc ante asoensionem Domini nunc instantem frequentent suam antedictani pairochtam sicut debent vel saltem quarta feria sabsequente compareant in danstio beate Yiiginis in iudicio coram nobis, ostensuri legittiroe, qnaie non debeant id impleie, aüoquin extunc contra ipsos, qnantum de iure poterimns, proccdemos. Hoc fiicto, cum iidcm non curarent nostre prescncie se offerre, sententiam exoomniunicationis protuiimus per hec verba: Nos R Dei ^tia abbas ScothoruTn in Erfordia, iudex a domino Maguntino archiepisoopo delegatus. Quia iinivcrsi habitantes in loco fliVto Ihrspruol coinnioiiiti |>eronipt(>rio ac demmu do super- liabundanti eitati die ipsis prctixo non curanint oorani nobis in indifio comparcre nec eornm absonoiam aliqualitor oxcnsan^, ipsos pro con- tuiuada in nomine patris et tilii ot spiritus saneti exfoiiimunieannis iusticia exigente, precipientos eosdoni ul) (»iiinilius an ius evitari. I.aüi est hec sententia anno Domini M^CO^IxXV" feria qiiiiita pruxima post asoensionem Domini. Postmodum vero iiiaiuiatmu donunciandi pro- poeito snpradicto misimus sub hii.s veibis: R. Dei gratia etc. honorabili Tirol preposito Kdvi operis civitatis eiusdem sinceram in Domino karitatem. Quia universi habitantes in ioco dicto Hvritprud a nobis commonitt, ut parrocbiaro snam, videlicet sancti Hartini in ?lurali, in divinis offidis sacramentis ecclesiasticis frequentarent, ac dentnm aucto- ribite nostra peremptorie et de superbabundanti citati non curanint cnrani nobis in indido oomparere, ins ipsorum, sl quod baberent, latio- iiabiliter p«»eqncndo, ipsos pro contnmacia excommunicavimus ut est iuris, mandantes vobis in virtute sanete obediencio precipiendo distiicte, qnatenns ipsos cxcommunicatos publice nuncietis et ab omnibus arcius evitandos. Datum feria quinta post asconsiunom Domini. Deinde par- rfohiale.s predicti spiritu devotinnis assunij)to ad nostra lu presenciani ae^ emm"unt, proniittentes rorain ni)l)is suam parmehiam, videlicet beati Mar- tini in l*lurali, in divinis ot'tieiis et sanaiiiciitis eeclesiastiois frequentare, ot [H'tiveruiit instanter, ut benrMeiuiu absolucionis eis iiiipeiidere di^nare- nuir. Koruin iiritur iustis pivcilius ammentes, sententiani oxcuniiuuni- calionis latani iu ipsos relaxaviiuu.s et prejjosito sepcdicto mandatuiu .sub- (icriptnm direximus sub hiis verbis: R Dei gratia abbas Scothorum etc. ^ prepotito Novi operis civitatis eiusdem suam in Domino karitatem. Cum

Digitized by Google

184

GeMblchtequeUeD der Prot- Bm^bmn,

non lieeat in rnfKseui falcom iiiitturti alieuani. et Heinricus Kpiscopus, Conradus Gotolinde, Walthorus Hat^'obo, Enji»tii<iiis PincernH, \\ urnhems de Antro, Th(M>dericuä Rufiis, ßiide^jurus frater liermaniii lordauc, Hein- ricus sororius H^manni lordane» Conmdas tiaocfcus angelus, Heinricus Leitewaszer, Hartungus MoleodinariuB, Counuiua Scultotus, Helwiciis intni portam, Heinrieufl Umbilde, Goorados de Baselabeo, HermaDuas Berchte, Martinus Molendinarius, Helwicus et Hermaanus fntres, Adel- beidia relicta EpisGopi, Bertradia filialohanne, Adelheidis relicta Epiaoopi, ßoitradis iiiia lohanne Adelheidis vidua et Albertus Piticatur reeideotes in Im-o, qui dicitur Hirßpmd, a tiobis benetici<i absulucionis optento proiuisorint, suani parruchiam, videlicvt beati Martioi in Plurali in divinis oftitiis et sacramentis eccle»iasticis frcrjuentarp, mandamua vobis pnH'ipicndo districte, (piaN'iiu.s ipsos a<l divina ofHcia, si so forsan ingessorint nliquniido, nullateiuis rocijtiatis imr ipsrts m s.km'juihmiMs ecciosiasticis ali(| ualilcr ]rrn<Min»tis in preiudiciuin pam)ciiie niomorate, niaxiino cum duininus ilt rinamius plebanus f'orum tmns arpiaru dictam Gera et in via illa, quu dicitur Muh'irck, tiiümes, pioiit [iluiilMis coiistut, fecerit pitparari. Datum pn»ximH dominica po.st ilinu beati Bonifacii. In huius roi nuiiiiani et Tuemoriam senipitcniHiii preseutcMii litteram autedicte parn>ohi<^ beati Miutini in IMuraii tradidimus sigillo nostro» Sanoto Marie, Sftucti Severi capitulorum et domini Theoderici, plebani Omnium sanctorum caDonid et officiaUs prepositure aancte Mario EifoFdensinm sigillis fideliter roboratam. Datum anno gratie CO LXV» IL NoD. Augusa

Or. im M.Ä,, Erf.NaOUrag, J2. S.f. 1) An SteUe der Namm Ihtnkk,

1265. October L Eiireufels. 202.

Werner, ErehLscitof mn Mainz, üben iipid 4tj'j Hufe» Bolz hei JärfuHf welche vorher Hie Chraf'en von Beidüingm und von diesen wiederum die voti Gleidingen 0U liehen g^tld, dem Neitwerkskloster als Freigui mU VorbehaU eines Freitinses mn 1 Pf und Wachs. Wcrnhonis Dei gratia sancto Maguntiiio sedis archiepiscopus , sacri iraperii jx r ( Jcnnaninin archicancellarius, dilcctis in Cliristo * preposito et convuntui sanctiniunialiiuu Novi ojH^ris Erfurdonsis siiluteni in Domino. Cupifiites ad honoreiii Doi üt pro salute uoatra in omnibus, (juibuj> [Ktssunuis, pronttivere, ad pifces dilecti consanguinei nostri Fridorifi, comiti& de Bicholino^n, quatuor illds iiian.sos et diiiud.um liguoium sitorum prope Erfordiain, qiios iptjc in feudu tenebal a iiubis et ab ipso Bercngerus et Ludewicus fratres de Meldingen similiter obtloebant eidem et nobis libeie resignatoSf tradimus et donamus Yobis et ecdesie Testre per nos eo iure, quod in Elifordia m vooatur, in Perpetuum obtinendos, ita, quod in recognitionem et nostri et Teatri

Digitized by Google

Ürknndeiilniolk der Stadt EiAirt. ITheil 12t

iuris in ipsis lignis annuatim in festo sancti Martini, quandu siij)er meusam nostram de similibus bonis, que vri vocantur, solvitur nobis vri-eins, solvatis ot tob ibidem unatn tantummodo libram oere, quod ein phtmt Yolgariter appellatur. Nnlli ergo omnioo hominuin lioeat hanc pagioain noatre donadonia infitingero yd ei ausu temeiario oon* tiaiie; si quia autem hoc attemptare piesumpeerit, indlgnatioDem Dei omiiipoteiitia se noverit incuTBuniiii. Datum apud Erenvels anno Domiiii IL CO. LXT. Eal. Oetobr.

Or.imM.A,Erf,B,Xll,4. &f. 1) An StdU dei Nmnm» RutMe.

1266. März 12. m.

Der Bath von Erfurt bekmnt, dass er mit Zustimmung seines Herrn, des SiatUvniffps (7rafen von Gleirhenstein, und der anderen Personen, denen nadi dem SliuitrecJäe eine Entscheidung dariÜter gusteJd, den "Predigermönchen eine ihr Grundstück durchsehnci- dende Gasse yescltrfikt habe, na/'hdem auch der Er zhischof Werner eu ütren Gunsten auf stjuie Ansprüche da) an vernichtete. Weil aber die Möndic einen yrossm iiaum £m Ertveiterung einer Strasse abgetreten, so erlaubt er ihnen femer, eine östlidi^ nach der Mühle an der Gera su gelegene Gasse m erwerben unter der Bedingung, dose sie ai8da$m jenseOs ihrer ümgäunung eine neue Gasse herskUm, wogegen er Ümen wr^prickt, dass die Ausgänge des Klosters nai^ dersdben von niemand veriaut werden soUen» UniTetsis Christi fiüelibus presentem Utteram inspectaris Hugo Longus, HeinricuB Vicedominus roagistri oonsulum, Albertus Yioe- dominna, Gonradus Quadroos, Bertoldos Witegonis, Theodericus de Snddestete, Otto de HalUs, Kodolfus de Stalbeig, fieiurictis de BOters- leiben, Oonradus Hotermanni, Heiiiricus I^ogati, Conradua Keriingeri, Conraduä de Hersveldia, Tiieodericiis Stipht consules et nniversitas Erphordensium salutom in omniuni salvatore. Cum venerabilis pater ^ dominus noster Wernherus Dei gratia sancte Maguntine 8e<iis archi- episcopus omne ins, qnnd ad ipsiini ])ortinebat in vico, qui a düpftorum nobis in Christo fratrum l^redicatorum Erj)hordensium ciiniterio versus inol<»n(!itinni ^ procodons oorum arpas dividebat, ipsis lihoro donaverit ppi{)etuu possidundiim , biout nobis iidem fratrcs per ipsius doraini Miiguuüni patentes iitteras dpmonstrarunt, no«, ob ruvereociam Dei ac eiusdem domini nostri Magmitini dunationem tarn laudabilem favoru- biliter amplectontes, de consensu honorabilis domini nosti'i comitis de Glichonsteyn adyocatl firphordensis necnon et aliomm unmium, quoTom consensus secundum iura munidpalia Srphonüe fiierat lequi- rendus, predictom yioum cum omni usu suo douaTimua et teuore pre- sencium asngiiamus fratribus memoiatis pro oontinuatione areanim

Digitized by Google

1

12d OesehicbtaqueUen der Pnnr. SAchaen.

suarum suis septis libero indudendum ac suis usibus pcrpetuo appli- candum. Verum quia iidem fratres in reoonpenaationam dicti vici apadum nrnlto maiua ao omoram. nostnim iudicio bono civitatis multo utUius in dicuitu todus aroe ipBonim venus orieatem a dmiteiio ipsorum usque ad niolendinum etiam cum dispendio aliqaorom edi- fidorum suorum publioe strate ampliande benivde applicaruntf nos ipBonini benivoleneiü cüngrua vidssltudine respondere Toleatea, te&ore prespiiciuni ipsis fnitribus ex nnnc conccdimus et doQamus, quod iu cireuitu tociu« arec ipsorum versus orientem nulle umquam fieri dcv beant appendicie sivc recoptncula seu strueture alie qualescuiii<|ii(' 8i vero prueedeni«" ti iapure iideiu fratres aroas aliquas versus molendinuin con)|>aravoriiit, ijtsas cum vico sibi ciun sjxtiKlciite suis soptis includero ac portam suam in tiiieni illarum aitiaiuin transpoueie, prout eis com- petit^ libere poteruiit nulla alia super hoc roruessione seu licentia requi- sita; lUi eciam, quod si ultra vicum iuxta curiam Heinrici molen- dinarü versus aquam tendentem aream aliquam comparaveriat, ipsuiu vicum ad oontiuuandum aroas auas occupandi et aaia septis indadendi liberam habeant focultatem, hoc tamen adlecto, quod in eztremitate aiee iliiua aimilem et equalem vicum reddeie teneantur. Ut edam de porta 8ua iidem fratres per vicum veiaua molendinum tendentem exitum et introitum liberioiem habeant, coaoedimus et donamua itsdemf quod idem vicus extra ipsorum portam in nuUa sni parte a nullo umquam quacunque occasioiie occupari seu artari valeat aut serari vd eciam permutaöi In testimunium igitur et contii-macionem oninium pze- dictorum sif^Ulum civitatis nostro presontibus duximus apponendum. Acta sunt hec anno Doniini M^'COLXVP indictione Vlll* in die beati C/regurii pap<3. Testes autcm invtlicto donationis sunt: Gotscalcus Ker- lingeri, üuntherus Alebokli, licnlttldus de Gotha senior, Scp:hehardus Lubelini, Tlieodericus Lubelini, liciiiricus de llei bersleibeu , luidericus Bitterolfus, Rodolfus <le NOitliusen, üotscidcus tilius Magistri fori, Theodericus V^ic^Hlomini, Gyselerus Vicedomini, llciniicus de Gotliä, iieiiuicus de Hallis, Theodericus de Hailis, CioUculcus de Smidesteto^ UÜdübraudus Kerlingheri, Thymo Legati, llarmodus, Bitterolfus, Theo- dericus Soonezagil, Sybolt Bendel et alii quamplurimi fide dignL

Or.mä d,S. imM. A., ivr/. JS. VI, t Gedr,: 2adt$, diu IbdImMk dm I>MN«Mjt»nerilMer< Erfwrt, 109. 1) Bda» molandiiiuiii.

Juli 22. 204.

Das Kloster Ichivrshausm verkauft dem Batk wn Erfmi seine Broäbänke auf dem WeftigemnarlU.

Nos Conradus prepositus,> abbatissa totusque oonventus sancti- monialium eodede iu Uohteiiohishusen teuore preaentium piroteatamur

üiyiiizea by Google

UrkiiBdMiInMb der Stedt Brftirt. LTheiL

et iunotescere cupimu« iiniversis literaa has visuiis, quod, cum occasione nove domus panum iuxta camcras mercatorum per consules Erfordenses fiimiter edificate et ad usus civitatis multos roditus persolTentia^ scamna Dostra dta in Parro foro adeo Tiluisseiit, ut a pistoribus vacaa derelicta ei in edificüs penitas destructa inutilia nobis essent, indemnitati nostre eociesio oonsulentes de unanimi oonsilio et oonsensu Tendidimus magistris consaium Ootscaloo Eerlingero et Tbeoderico Yicedomino et aÜts consulibus ErfordeDsis nomine uniTersitatis in tribas scamnis et ono qnartali nostris redditus triam fertonum et diinidii pro octo niarcia aigenti in emtione alioram reddituum utiiiter convertendis, que ficamna cum omni iure, quo ea possedinius, resignamus oonimuniter consuIibuB supradiftis. Et no hoc factum nostrum pnssit in |M>steruni in irrittiin rpvocari, has Uteras nostras dodinins ris sujitT co siplU»rum nostrorum munimine firmiter roboratiis. Acta suut hec anno Domiui M.CC. LX.VI. in die beato Marie Ma^^'dalene.

Or. mit 1 sehr h^sch. S. im M. A., Kr f. .1 XLIV, 4. Gedr.: Lttmitert, Vnf. V. Er f., LiS; liein, TU. Sacra, I, SO. 1) An Stelle des Xuuiens rankte. 2) per- •dlveate tm Or,

ma. Juli ^3. m.

*

Der Bitter Beringer von Mddlngen und dessen Brtider Ludwig verkaufen dem Magister Ih'i)irkh, Pfarrer an der MichadiS' kircJtc, Hemrkh de^en Bruder , und MecJUhiiäe, der WUtwe Hugoläs von Erfurt, Mwei Hufen gu Aßmannsdorfn

In nomine Domini amen. Noverint uniyersi litteram hanc Yisuri, quod nos Beringerns miles et Lndewiciis fi&tres dicti de Meldingin duoa manaos nostroa proprios sitos in Acemannistorf vondidlmus magistro Tlonrico plebano ecclesi*' siiicti Michahelis, Henrico fratri suo et Mecb- thildi, rclicte Hngoldi Krfordensis, pro triginta et octo marcis argenti £t promisimus fide data in manus Ilenrici de Rorbechc et Henrici Vicedomini, g^cnrri siii, Godfridi et Hertwiri dr» Nnrthuscn civiiini Er- fordensium, quod nos pt onmps licrodos nosiii super eisdein mnnsis tenobimur iamdicto- ni]i'nri- perpetuo warandare et ab omüi im- p«'titione salTOs reddere et iudempnes. Et ad hec communitir uns in Milidum obligamus. Ceternm nos Bertoldus de Iskorstote, l^iidcwicus de ßlankenbain, Theodoricus marscalcus de Divnrde et Hoiiricus dii'tns do Meiww^burg milites in solidum obligamus nos ad siniilem waiau- (U&m super dicüs mansis emptoribus momoratis, si iu Beringero et Lndewioo ae eomm faefedibna pinfiitis [oelacte wanndie defbetua fietet qnaliacQnqae. la hnius quoque lei oettitudinem flrmiorem Httonun bme sigillia noetiia diizimua robonuidam. Kos autem fieringeros et

Digitized by Google

128

Qeschichtequelleii der Prov. Sachaeu.

Lttdewicus fratres uoo sigillo aii solemus. Datum ErfonUe Kai. Aug:a8ti anno gmtie M<GG* sexageeimo aexta Or.mitdS m M. Ä., Btf, B, XIV, 5.

Albert, Graf von Qi&dien, vmrpfända die Vogtei üker 19 Äcker

ßtt Sdtwerbom an einige MrfurUr Bürger* Nos Albertus Dei gratia comes de Glichen tenore prafiendum reoognoscimus et fatemur, quod pro septuaginta marcis aigenti, aaper quibua GotheMdus et Sifridus fratres de Korthusen et Cunrodus Brunonis, cimfirfordensea, pro nobia partim fideiusserunt et in aliqua parte de propria pecunia mutoaverunt nobis, ei8<lem civibus obligaTÜnus advocutiiira deccni et novem mansorum in Swerbum ad onme ius et dominium, quo habuirous eandem advocatiam. Et si dictam pecuniam in fosto beati 8everi proxiniü vontiiro nun solverimus eisdrm civibus, suam pecmiiarn ni<'mnnitam extuiic iideni cives prefatani advocatiani ppqictiK» UHiebiint a iioltis titulu feudal i : et si forsan volui'rint ij)sain advocatiaiü po.stiiiudiiin vcndeie vel pro pigiHtre obligare, cuicum(|ue poriiguru toncbiiuur ideni ius feudale omni cessaute contradictione. Testes buius rei sunt: Heringerus tlo Mulebus^^n et Waxiiuhius «ie Vi^elbeclie milites; Heiuricus de üiysheiiu, lliidi t)iaiidus de Viiiel- beeUe, liudegerus de Bachstete et Ciuiradus fratres et alii quam- plure& Datum in Viselbeche anno grade CG' LX.VI» Nono Kai. Augusti.

Or. Mfl den» <SL tm Jlf . Ä., OrUtA. 8diwerbom, 1.

Lambert, Propst des Marienstiftes in Erfurt, bekennt, dass der Pldnn Th. eu Vippaeh'Viii dem Martmdkupitale in £rfuri mne Hufe verkauft habe.

Nos Lampertus Dei gratia prepositus sancte Marie Edurdensis tenore presentium reoognosdmus et lucide protestamur Th. plebauum Sancti Viti in Tipeche unum manaum pertinentem ad r^Mrationem eodede sue ibidem hoapitaU aancti Martini in ErfonÜa TendidiasBi accedente conailio et aasenau patrononim eoclede, domini Th. miMtia de Yipeche sancte llaigarete, domini Th. Lewenhobetis, domini . . ^ de Taimeniode et omnium aliorum ponochialimn. In huiua rd notitiam et memoriam sempitemam duximua prescntem notulani muiiimine sigilli nostri roboraiidam. Datum anno Domini IL CG. LK. VL in die böiti Ypoliti martiria ac aooioTum eiuadem.

BemMdigtes Or.mit d. S, im KA. 1) BrndMOggU Stdle,

im. Juli u.

1866. August 13.

807.

- ij ' '-y

Google

Urkundenbach der Stadt Eiiurt. X. XbaU

12»

1266. September 1. Mainz. 208.

Wenif'r, Erzbisrhof von Mainz, übergiebt gegen einen Freizins vtin einem Schilling dem Marienstift einen inner- und ausserhalb der Studtmatier Odcgenen Turm n}id Hof, ivelchc der Noüir Richard, (Janonikus dasdbst vmi dem Schütjsen Otio erkauft und seiner

Kirche geschenkt hat.

\Vi«'i lu-rus) Dei gratia sancte Maf^imiine sedis iiivliicpisropus sacri iinptTii per Gerniauiam archicancellariiis tlileetis in Christo ^ decaiiü et lapitiilti L'tcle«ie sancte Marie EH'ordensis salutera in Domino. Cum pie nieniorie Ci(ürhardu8) decessor noster detentu precum magistri Kyrliardi n4>tarii sui, vestri canonici, tradiderit et donaverit vobis in claustralem cunam perpetuo detinendom turrim et curiam intra muros et extra usque ad viam adiacentem in introitu. nostre curie Erfordensis, quam tturrim et curiam ipse magister Rychardus a quodam Ottooe sagittario, cui infeodata fuerat, pro sua pecunia comparayit, sicut in ipsigi deoeasoris nostri et capitoli litteris plentaa est.fxpressum, et ipse magister Rychardus nunc demum sponte el^ritf de et vestnun eocledam annuatim nnara solidum donariorum datnros super mensam epieoopalem in c^ensn , qui fricins vulgai'iter appeUatur, sie et no8 ad pieces suas et in iavorero ecx;lesie vestre tradidimus et donavimus yobis eam, nt perpetuo sit nostra fri et habeat onine ius, libertatem parlier et honorem, quam alia bona nostra, que fri sunt, m Erfordia seraper hactenus habuerunt et habent Datum Maguntie KaL Septbr. annn Domini M^CO'LXVK

Or. mit Imrh. S im J) A. Auf der Hückseitt steht: 8uper curia Krumbus. Gedr.: Fiiber, I.e. 7.^; s WR. XXX Vi, 168. Ij Statt des Natnem PunkU.

1266. September 1. Main/.. 209.

Das Mains» r Donieapitel bestätigt die iji der rorherf^dienden Ur- kunde enthaltene tki^mikutig E^ßbisdiof W&m^s*

fiudewicus Dei gratia decanus totumque capitulum Moguntinum dileotis in Christo' decano rt capitulo ocelcsie sancte Maiie Erfordensis salutem in Domino. Cum pio meniorif« (pioTulam dominus Gerhanhis noster archiepiscopus ad devotain suppluatmmMn inafjistri liuhardi notarii sui, vestri canimioi. turrim supi>r valvain et arPdlani adiacentem eidem in curia sua Erfurdeusi, quam olim infeudatarn magistro üttoni saLnttarii), ipse magister Richard us suis deuaiiis (jiioad editicia com- paiavit ab eo, ita quod puüsct eadem editicia tolJere quando vellet, vobis et ecclesie vostre contiilerit in claustralem curiam perpetuis obtinendam temporibus libere et absolute, nosque in hac conaenflerimus universi, et prefirtus magister Bichaidus modo sponte obtuleiit se et veatram

Digitized by Google

130

OeticliicliUi4uellen der Prov. Sacbaea.

eodesiam poet mortem ipsius annuatim daturos nnum solidum Eifor- denais monete in feato aanctilfartlni super menaam epiacopi pro oensu,

qiii friems vulgariter appollatur, ut turris et curia Domiuate omne ius et Hbertatem babeant in Erfordia^ quam alie ciirie et bona, que vulgariter fri vocantur, bactenus babuerunt et babent ac babere dubeot in iila, noa in eo iterum ad preros ipsius magistri llicliardi liboraliter consentimus testimonio nostrarum prosontium litcrarum et tradinius ar Honanius vobis eani eo iure, (jiiod fri voeatur, sub prefato eensu uriiiis solid! porpetno obtineadam. Datum Moguntie anno Doniini M. CU. LXVi. Kai. Septem br-

Md$.: Qrüm* B*tch im K.A.iif. Gedr.: Ftiber, lc79.

Werner f Erzhischof von Mainz, nimmt die wegen der JmUti in seine Ungnade gefdllmc lUinjcrsdtaff in Erfurt wieder zu Gnaden an und bestcUigt die iVivUegim der Juden.

Wernerus Dei gratia sanite Moguntine sedis arcbiepiscopus re- (X>gnoscimiis tenore presentium lucidt» protestantes , quod sui>er causis quibuaiibet ludcorum et vrstris habitis usque mudo vus et ludei ipsi ©stisnostro ^ratie pleiianc ivtormati, divina vobis propter ludeos (-osd^in inbibita liberaliter j)ieseiUibus relaxautes, ut de nostris beneficii« capero valeatis gaudmia exoptatum. Vuluinus otiam eosdem Indens oo iure, libertatü pariter et bouare perlrui et gaudere ad illuiii terniiiium , quo nostris ac predecessorum nostrorum litoris sunt muniti. Datum apud

lUenboc anno Domini M. CO. LXVL XIIIL Kai. lanuarii

Hd».: Coyie int M.A., Er/. A. VII, 3 No. 3. Gedr.: Falkemiein, Gesch. r. Erf^ m; JameMmbjft Gtteh» d,Mm m Erf,, 76; Lambert, le,JS8,

Jjnäreas, AU des Pelersktosters, besUUigt den niU den Gebrüdern von Merdingen wegen der heideraetHgen Sediie m Udestedt durdk ein Sckiedsgerickt vermiUeUen Verfßeüsh,

Andreaa Dei gratia abbaa monaaterii santi Petri Erfordensis omni- buB, ad quos preaena acriptum penrenerit, salutom in omnium salutari. Tenoze preaendum conataie cupimua univenia litteraa has Tiauris, quod, cum inter nos ex una et caaunenuium de Heldingen dominum Ben- gerum et Ludovicum .ftatree ex parte altera gravia oontroversia ver- teretur ex eo, quod ipd municionia oocasione Udeatete compaiate in predio noatro ibidem aito divei^a servicia sibi indebite Tindicaient et noa obtontu libertatia noetre eis in zelo iusticie rationabiliter contra- dioeremua, de consenaa oommuni auper hao et alüa questionibua nobia

1266. Deceiuber 19. EileuUogen.

210-

1867.

211.

Digitized by Google

tJrkiindeiibiich dar 8todt firfturt I.HidL

motis compromissum fuit in arbitros hinc et inde, videlicet in dominum FVidericum do Kyndehusin, Bertoldum vicedominum de Apolde, Bern- geruni de MuUiu^iii, iii Alburtum Vicedüuiinum ot üottiydum de Nort- husiu cives Erfordenses, et in Ueiuricum dictum Yrezziln iudicem Tille predicte, qui diligenter discussis causis nostris eas discrete et .provide cniaTerunt deddeie in hunc modtim. Frimo omnium arbitnndo sta- taenint, qaod predium nostnim situm Udestete gaudebit libertate soa ad 80 ab antiquis temporibns derolata in tantnm, quod predictis came- nrio et fratri suo de Meldingen Tel eoram adyocato in nulla sub- iectionis vel servitutis spede dt astrictum nec illi quidqoam iuris vel obsequii in eo sibi ulteiius vendicabunt, sed beneplacito caraerarii nostri lelinquetnr, si quid eis volaerit exhibere servicii et honoris. Preterea arbitrando statuerunt, quod abbas Sancti Petri, qui pro tem- pore fuerit, quod hucusque non est factum, non deboat occasione predii coram eis vcl ipsorum iudico conveiiiri, eo (juud non teneatur alibi quam rorani 8U0 iudice respondere. i>ed .si uuRiseriiit cause eommunes, que vulgct burlich nuncupantur, magistor curie eoram eis vel eorum iudice c^nvenire poterit sine nostro preiudicio respondere. item ea lia^ que inter colonos dicte viJle et magistrum prefati predii nostri super fossata circumtlauto ipsum predium multo tempore versabutur, üiliter per arbitros est decisa, quod ea manebit, ut nunc est sed provisor curie nostre quoUbet anno purgabit eam semel et lutum eius proiicietor super utiamque partem eius, quod, ne grave sit oommunitati ipsins rille, que in hoc asseruit sibi fieri preiudidumt statuerunt arbitri in tecompensationem huius dari ab eoclesia nostra perpetuo ad panociiialein ecdedam duo talenta cere in subsidium paschalis candele annis singniis ante palmas. Ad hec de calceamentis hiemalibus, qui olim dabantur adTocato comiti de Swarcebuig, visum est arbitris, quod, quia non de iure nec de speciali favore exordium habueruut, non debeant dari ulterius nec pro ipsis nostra ecclesia impignorari, nisi forte camerarius pensatis consiliis et auxilüs dominorum prodictorum et iudicis eorum dtin'verit voluntarie illos dare, quibus, si ''('nini circa nos meritn ex*^!Miiit, non soluni m hiis, sed etiam in iüiis rebus diguum erit fuv et amicitiam pari vicissitudine exhibere. Ut autem hf^c com- positiu iiinc et inde inviolabiliter observetur, pi^sentem pagiuam do hoc coufectam sigillo nostro, pre<lictorum dominorum de Meldingin et arbitroruni premissorum curavimurt ^omraunire. Testes huius rei sunt: öerlucuö vicarius, plebauus dicte \iik\ Keiuhurdus viliicus ecclesie uüstre, Ihidericus de Matstete, Heimicus Advocati, item üeinricus dictus Sac at Hennannus ihiter eius, IHtfaericns Oondilad et jdii quam pluraa. Ada sunt bec anno ab incamacione Domini IL OCL LXVH

Eds.: Gallus Stau coli. 9S9.

Digitized by Google

deaducbtsqueUen der IVot. SAcbseu.

1367.

212.

Hermann und Otto, Gebrüder, Grafen vmi (h-lamüruie, hekennm, dass sie 3farofd vm Ltmlerbach und srhitm Bruder ll'ikr/o gestatfd Juibeu, an Theoderich Hm ttuigi, Sti >ii>n < St->hn, Bürger zu Erfurt. 17 Acker Holz am HcrrmUryc hvi t.rjnrt zu verkauf )t.

Nos Hermaunus et Otto fratres, comitps df Orlainuinlo, notiun facimiis omnibus littoias has visuris, quod iiobtre volunt«ti^^ cxistit et uDanimi concedimus voluntat*^, qiiotl Maroldiis de Undfi btche lI Witego frater eins vr'iuliderunt decom et septom agros de lignis in inonte, qui llirnzhery vuii;iiriri'r upi)elJatur, Tlicuderico Hartungi, tilio Straboiüs, civi KHürdeiisi, pro quadam suiiinia pecunie ipsis totaliter iam soluta. Ipsique Yeiiditores ftcient ei iustam watandiam ab omni inpetitione heredum suorum et aliorum quorumlibet in peii)etuuni posaidendos, ut cum ipsis faciendi liberam habeat optioneni. Testes huius rei sunt: Maroldus de Urbecfae miles, Hugo Longus, Ueinricus de Kywe, rectores oonaüii Etfordensis, Oonradus Quadrans, Bertoldns de Gota, Heinricus Vicedomini, Otto de Hallia, Heinricus de Bilters- leven, BertoMus Witegims^ Tbeodericus de Smidestete et alii complioes eorom, con&ules £rfordenses. In huius rei oertitudiiieni dedimus nos piefiiti comites pieaentem litteram conscriptam et sigillis nostris niunitam. Acta sunt anno incarnationis Domini M^'OC» LXVIK

Or im D.Ä. Dmudben luingen 3 S. an, nämlich die der beideti (trafen utui ein drittes, auf vrkfiem nur noch der Körper eine» Bisehoß zu erkenuen istf es

ist jedenfalls das StadtsiegeL

Das Kimtcr Bürgeln verkauft äeni Math von J£rfurt seine Zinnen von der Krätnerbrücke.

Nos 'J'hidericus abbas, Hemianniis prior et Tliid(?ricus cantor, totusque convfntus fratruni in BuiT^olino rfroj^iioscimus protestaiites et innotesH'ic voluinus ouiiiibus littuiam haue vismis, qiiod de eoui- niiini cnnsfiisii fratruni nostnu-iini iiinim t'ertnncin reditiis annualis, quem in i'onte intircatoruiii in Kifoniia annis j)lurihus (iinusciniiir paoi- tice possediiSÄ, comniunitati lvrti)niunf<i vciKlitlinnis nobis totaliter per- soliitnm, optantes eis, ut ipsos reditus in paee in posterum percipiant et haluto, libere renunciantes eisdem , dantes eis presentera litteram s^ilo düiiiini uostri abbatis prescripti tiiuiiter consigiiatain. Et quia cou- ventus noster sigillum proprium nou liabebat, oommuniter decrerimus ttti suo. In huius rei testimoninm et notlciam amplioreoi presentem litteram sigiUis venerabilium dominomm nostrorum A. Sancti Petri et Sancti lacobi Scotorum abbatum Erfordensium procuravimus roboraii.

1267.

213.

Üigiiiztiü by <-3ÜOgIe

Urknndeolmch der Stadt Erfturt I.TM.

188

Acta sunt hec anno Domini M*'GOo soxagesuno septimo in vi^a beati Johannis baptiste.

Or, mit ä S. im M. A., Mrf.A. XIjIV, 5,

im. März 6.

214.

Der Baih v<m Erfurt bekennt, das$ die Vorsf^iher des üfoifjfijh hospUfiles init dem Gdde Hemriäis rm Liebstedt und semer Frau Hildegundis zwei Hufen m Markivippach unter gewissen YorhthaUen gekauft hohen.

Nos consulos civitatis Erphordensis illius temporis, Guntherus Alboldi, Albertus Vicedomini, Heinricus de Rorbeche, Bertoldus de Guttirn, Hertwicus de Northusin, Fndericus de Varila, Albertus ante Pnntom, Siirojundus, Siboldus Bendel, Thymo, Ludewicus de Biltirs- leibin. Hennaiimis Bizkorn cum aliis nostris consociis recog^nos^'imus et tendie preseutium protestamur, qnod Otto do Aich, Heinricus de Vanre et Üitmarus. ministri et procuratores hospitalis sancti Martini in l^rphordia, de nostru scitu et voliintate titulo oniptioiiis compnraroruTit duos mansos sitos in Marctvipeche, unum a patronis et procuratoribus e<*clesie sancti Petri in superiori Vipoche, et alium a domino Theoderico de Vipecho sancte Margarete et liberis suis cum pecunia cuiusdam Tili de Libenstede, cuius nomen est Heinricus, et uzor eius Hildegundis nuDcapatur. qni aolyunt annuatim tria maldra hyemalis fimmenti et tantimdem ordei, hoc pocto accedente, ut quicnnque pro tempore illo fuerint ministri et piocunitotes piefati hospitalis, presentabunt in Er- fbrdia iam dicto Heinrico et uxori sue sois iaboribns et ezpensis, in quemconqtie locnm memoratus H. et nxor eins volnerint, ante festnm beati Hartini totum censum, quem solvunt mansi memotati, ad tem- pora Tite sue. Cum autem alter eoram viam univeise carnis fnerit ingressus, sup^es tarnen prefatum censunu quamdiu vixerit, perdpiet temporihus memorntis. Post obitum vero ntriusque predictus census ipsi hospitali nomine testamenti (leserviet in (lies eternos pro felicitate aiiimarum eorundcni Ne autem factum cum tarn debita deliberationo prractum ab aliqujbiis s-urcessoribus nostris valeat irritari, ideo pre- sentem literam damns eisdeni, siplio domini decaui beate Virj»inis et Bigillo nostro et si^Mllo ipsius hospitalis tirniiter roboratam. Acta sunt hec anno Domini M. CG. LXVII. in duminica Invocavit me et cetera.

(}r. 1 S. im E. Ä,

Uehiridi, St-hnik von Apohhi , rrrJcnuff für 5i Mark mit Be- wilii(f umj seines tkhwiegersohntUf Walters von Vanki, sein Allodium

1267. 3Iai 18.

215.

Digiii^uu by G(.)0^1c

184

O€0chichiM[iielIeii der Prov. SwJimw.

in Flurdedt an dmi Erfurter Bürger Bertold Springdo, so cUiss der Käufer und seine Söhne Bertold, Gütither, Dietrich, BerM und FAtdwig die Sinsen richtig erhaUen.

Z.: Berin^er deMulhuson, Theodoricus Capuz milites, Hugo Longus etHeinricus Vicedominus magistii consuluin Eifurtensium, Hugo, Albert, Bruno, Wernher fratres ipsorum de AppoId& Erfordie M.00, LXVIL XV. Kai lonii

Mr.; Bein, 2W.«aM H, 158.

Werner, Wräbisi^ von Maing, lestätigi dem MartinAospitale in Erfwri dm Ankauf einer Eitfe eu MarkteyppaA vom Pleban m$ Vippack'Vm,

Wemhenis Dei gmlia mnete Maguntme sedis «rcbiepiscopas, sacri impedi per Qennaiuam azchicRnoeUarius, dflecds dbi in Christo' prcH cuntoribiiB hospitalis beftti Hartiiii ErfordeDfits salntem in Domino. Cum ▼OB td usus hoflpitalis yestri predicti apud^ plebanum de Yicbeclie sancti Yiti et aniveidtatem ville iprios de boso consensa patronomm eiaBdem eoclede eineritis manniin quendam situm apud Marketvicbecbe, nos emptionom veslxam ot vcnditionem > plebani et universitfttis viUe predicte Vicbeche sancti Viti latam et firraam babentes, in noraine Boiiiini confirmamus. Datum apud Laoum anno Domini M. OC. LXVIX YIIL£al.Iami.

Or. JCitr. A Ji) Statt de» Namens ISmMte.

Werner, Ertbischof von Mainz ^ heauftrcv}i den AU des SchoUenkhsters auf Grund der PriiHl^ien der Michaeliskirche ein vom Dechant von S. Marien grgen alle Stadt- Pfarrer ver- hänfffrs; Urteü, soweit es den Pleban leteterer Kirdte betrifft, aufguhebcn.

Wprnherus Dei gratia sanotc Ma^untinp sedis arc'hippiscopvi.^; .-iacri imperii per Gcrmaniarn arcliicancellarius diJecto ia C'liristo abbati munastorii Scutiiorum in Erfordia sahitem in Domino. Ex parte dilwti in Christo* plebani sancti MichahoH.s erclesie Erfordensis fuit pro- posituni corani nubis, qnod, t'um decauus Sanrte Marie Erfordensis contra oaines Erfordensiuni ecclesiarum rectorus pro quodani ipsorum delicto quaudum suspensionis sout^utiani promnlgasset , ipMuin ecclesie sancti Michahelis plebanum, qui nobis et eoclesic Maguntine immediato sttbesse dinoscitar omni iure nec predicto decano ad aliquam obedien- tiam e9t astrictus, prefiite sue suspendoniB senteatie oensoit iuYolutum

1867. Mal 85. Laach.

816.

1867. Juui :2. Abchaffeuburg.

217.

Digitized by Google

ITrlniiidenlnidi der Stadt Erlort LUmU.'

«85

in f^uR tarn parochio quam persone iniuriam et gravamen. Ideoque discretioni tue distriete i)m^ipionH<i raandamus, qiiatenns, si prefatus docanus post nitinitionem tuam nun statira relaxavorit quoad personam eiusdem plebani sententiani meüioratam, tu eani aiictoritato nostra relaxes et denuncies et denunciari facias per oniiios ecclesias Plrfor- deoses irritam et inanem. Datum apud Aiycafenebuig aiino Dümiui M.CC.IJCVII. IV.Non. lunii.

Hd«.: Tranasumt fo» l^ifS im Archiv der MicItMiiikirche, Gedr.: Beyer, emkd^MidkuKikirdie, 75; s,WRXXXri 1B2.

mi. Juni 20. Erfurt 218.

Der Bitter Mdnrich, gen. von Meinwarsburg, Bürger m Erfurt, erklärt seinen Beitritt gu der Gewähr, welche für die von den Brüdern v</n Meldingm an den Magister Ueinr^rh , Jfarrer der Michadi^rcke, verkauften Güter in Aßtnannsdorf eu leisteti ist,

Omnibus Christi fidelibus in perpetuum. Ego Henrlcus miles, dictus de Meinwarsburg, civis Ertbrdensis, patere cupio quandam obli- gactonem consciiptam et patenter sigülatam, cuius formam oontineat

ista verba: In nomine Domini amen Noverint nniversi litteram hanc visuri, qnod nos Beringorus miles ot Ludowicus fratres, dicti de Mel- dingen, duos mansos nostros proprias eitos in Azemannistorf ven- didimus maeristro Henrico, plebuTio (>r(*lesie sanoH Michahelis, Heorico fratri suo et Mechthildi, -relicte Hugoldi Erftudeiisis, pro triginta et octo marcis argenti et promisimus fide data in manus Henrici de Ror- becho et Henrici Vieedoniini generi sui, Crotfridi et Hertwici de Nort- husen, civium Eifordensiuni , quod nos et oranes heredes nostri super ci&dem mansiä tenebituur iam dictos emptores perpetuo waraudare et ab omni impeticioDe salros reddeie ac indempnes, et ad hoc com^ muniter noe in solidnm obligamus. Ceteram nos Beitoldus de laker- stete, Ludewicos de Blankenhain, Theodeiicns Mancalcns de DiTOite et Henricus dictos de Meinwarsbnig milites in solidum obligamns nos ad Bimilem wanindiam snper dictis mands emptoribns memoratis, si inBeringero etLndewico ac eorum beiedibns präfetis pretacte waiandie defectOB fuerit ((ualiscunqna In huins quoque rei certitudinem fir- miorem litteram hanc sigillis nostris duzimus roborandam. Nos autem Beringerus et Ludewicus fratres uno sigillo uH solemus. Datum Er- fordie X" Kai. Augiisti anno gratic CC" LXYI". Quia igitur ep:o Henricus memoratus mües in huius obligacionis iittera, ubi ipsam sifrillo siguasse debuerani, locus vacat eo, quod sigillo careo, m ceiütudinom finniorem obligacionis niee in solidum prostite, una cum domino Ber- tolde de Iskerstete, domino Ludewico de Blankenhain et domiuo Th.

Digitized by Google

IM

OeachiehtBqiiellen der Fror.SaieliMiL

Marsrnico df» Divortp, militibus honorandis, m»|äistro Henrico plohano eccletiie a&ncti Mifhalielis, Henrico fratri suo pt Mechthildi r*'H<'te Hup-oldi Erfoiil risis iuxta formam supcrius annotatam de waran<iia prescriptorum niansonim et ecianri, ut oadem littera, cuiiis serieR 8U- periuR est expressa, propter mei sigilii carenciani excepcionis salva maneat et illesa, litteram hanc sigillo civitatis Erfordensis disposiii sigil- Isrl Testes premissorum sunt: Gnntheraa Alboldi et Albertus Vioe- domini magistri coDsilii oeterique coDsules Erfordeoses, vldelioet Hen- ricus de Borbedie, Frideiicus BitteroIfuSf Bextoldus de Gtiteni, Albertus ante Pontem, Hertwicus et Sifridus de Northnsen, Rudegeras de Bode, Tbimo Legstus, Ludewicus de Biltersleibiii, HermaDnus Bizooro, Sibol^ dus Bendelo et Sigehardus de Lubelin. Datum Erfordie anno gracie H'OCMiXyn« in Tigiiia beati Albani Or. mU Mk. 8, im M.A^ Erf^B^Xm, 6.

im Jimt 219.

Büdiger, Ali des SMhnläosfets, mtuM die In der Urkunde Em^iisdtof Werners vom 2. Juni gegebene ßtUxMdung Manul.

Venerabiiibus et sineero dilectis universis prolatis et curiim col- legiis nec non aliarum rectoribus ecclesiarum per Erfordiam constitutis R6dericas Bei gratia abbas Scothoram Eifordensium orationes devotas in Domino lesn Christo. Viso et perspecto diligenter, quod reveiendus dominus noster Wernherus aichiepisoopus liaguntinas in suis litteris sententiam suspendonis ab officio, qua dominoiB Albertus decanus ecxslesie sancte Harie Erfordensis magistrum Heinricum plebanum eoclene sancti Micfaahelis censuit involutum simul cum aliis plebanis Erfordensibus decacent initam et inanem, eo quod idem magieier Heinricus plebanus immediate et omni iure subcst ipso domino nostro archiepiscopo etecclesic Maguntine iam dioti domini nostri arcbiepiscopi mandati ad nos directi finibus observatie, auetoritate sua memoratam sus})ensionis sententiam do fiicto et a non suo indiro latam quo ad person-un prefati plobani San* ti Michahelis ipso iure nuilam et initam nuotiamub. Anuo gratie M.CC. LXVII. X.Kal.Iulii.

Hd8.: 7>raf>HSHmf von im Archiv drr MidiadMuTche, Gedr.: Beffer,

Geach. d. Micha^ltskirdie, 75; s. M U. XXX VI, 163.

1267. Juli 12. 220.

Thß Gebrüder Berit} ger uifd Ludwig, Söhne weil. Lmhrif!^, Käm- merers vm Mddiufjen , r/rhiufen für l'.'y Mark da» Kloster der weissen Frauen i)i Erfurt 8 Hufen Lanäts sowie einen Hof 0U JjsmannadQrj utid verstecken dem Rath von JEdrfurt als Be^

Google

Urkundenbueh der Stadt ErAirt. I.Thdl

1S7

sdiützcr des KXosiers dafür vollständige Gewähr m leisten und

zu halten.

Ad futuronnri ot nifHlcrnoriini noticiani pervenire cupimus ot ex- tendi, quod nos Brnngerus * t Liulewicus*, filii felicis memori«' Homini Ludewici, camerarii do Meklingeii, vendidimus pro renhim et quirxjua- ginta tribus niarcis octo mansus' üu.strus piojirios sitosin Azemannisdorf et urani curiam ad bona eadeni pertiiientem coUegio sanctimonialium Dominai iiiii aibarum in Kiiordia rosidentium, iure proprietatis tenendos, sicut ab antecessoribus nostris ad nos et iieredos nostros ab antiquis temporibus libeie ddVGnenmt, pleno consensu nofitro et heredtiin nostrorum iaronbiKter aocedente. Quam Bumnuini pecunie de bonis ipdg acoeptam in recunpensationem et restanram bonorum venditorum' in bona nostra sita in Udeatete, que-ad nobilem dominum noatrum oomitem Guntherum de Swanbuig et eius filios et heredes emimns, latiODabifiter et pei^BCte dinoadmur ooaTertiaae, ptomittentea ipda dominabus et eoram consenratoriboB et tiitoribus et recti>ribiis coosilii civitatis P>fordensis anno illo rt^entibus, videlicet Gothscaloo Kerlingoro» Ihiderico Vicedomini iuniori, Gunthero Aleboldi, Alberto Vicedomino, Hugoiii T>)ii^o filio Gothscaloi liongi scultoto in Plurali, Sigehardo de Lubolin, Kiidolfo et Gotln frido fratribus de Northuson. Ottoni de Hallis et Thiderico filio Hartnii^i Strabonis civibus Erfnrdensibus pcrfcrtrini et ratinnabiloin warandiam faciendara et firniiter observandam. Dominus (jun(jui' iitTtdldiis de Tseherstete, euius filiam ego Beringerus de Mel- (iingen duxisse dinoscor, nobis fidelitor cuiipruinisit, no predieturn eol- Ipgium felicium doniinarum ab inpetitione et eontiadietiDiic tilie sue, mee contectalis, ot eoruiii ht iedibus. a\ qiios per nie genuerit, in posteruni aliquatonus inpulsotur gravaminibus, obventionibus vol turbetur. Pro me autem Ludewioo fratro Beringen prefati de Meldingen et uxore mea et nostris beredibus promisit Henriciis de Meinwarsbnrg gener meua, Qt DOS et ipse dominabus sepedictis et eamm tutoribus iustam caotionem, que warandia Tulgariter appellatur, sine cuinslibet fraudis interposito fimmus et indempnes omntmodis oonservemns, ut nulla inpeticio ad * bona eadem repetenda per nos et nostros heredes in posterum aub- sequatur, qnia de omnium heredoro ad proprietatem istam perlinenttum libera voluntate et voluntaria permtssione ista venditio fiiit facta. Ne aiitem super hac congrua emptione dubium in posterum oriatur seu aliqua questio nocltura nos per exortam oblivionis caliginem, que mater p^t litinni, in posterum evaneseat, in raaiorem itji eortitudineni et in- ctirruptibilem tirmitateiii dedinms nos Beringerus rt Luciewirus tVatres dpMeldin^en pn sciitt'm iittrrnm conscriptjim et si;jrill<) iinstm imniitam, qnia iino sigiiio iis(ni(' adbuc conteriti sunins, iioii tarnen in linius facti preiudiciuin vei gravanicu et ad hoc in warundie certitudiui-m et

Digitized by Google

188 GMddditaqaelleo der FlroT. SMliMai.

contra inpeticionis c«lcanoum et tiniorom, egt) Bcrtoldus de Ischerstete gener Beringen de Meldiiiircu si^illu nieo hanc litteram roboravi. Ego quoque Henricns de M< iiivsaishurp 3, qwm proprium sigillum non habeo nee habui usqTH' modo, potivi presentem litteram contra in- petitionib formidineni quuuilibut a lilia aieu et eonnu liercdibu.s casua- liter inminentem sigillo civium Erfordensium communiri. Filius ctiam domini Beitoldi de Ischerstiete cum testimomo et appensione sigiUi patris 8tti, domini Beitoldi sepedicti, de hiis boiiis tatoiee ooU^gii memonti et ipsum oollegituii warandnre promidt Ad maiorem buius rei notidain et memoriam sempItarDam procnravimus ipos preeeDtem litteram sigillis veoerabilis domini prepoaiti Lamperti, nobilis domini cotnitis Ountheri de 8warzburg, domini Bertoldi Vicedomini, domini Henrici pincerne de Appolde et civium Erfordensium firmiter con* signatara. Testes huius rei sunt: consilii anni illius rectores, videlieet Guntherns Aleboldi, Albertus Vicedominus, Fridericus Bitterolfus, Hen- ricus Rorbeche, Herthwicus de Noi-thusen, Bertoldvis de (hittern, Al- bertus antePontem*, filiii*-- T ntliopTi ante Poiitrni. Rud^;erus de Rode, Sigehardus de Lubelin, I.udewicus de Biltcrslciben, Ilormannus Bizcorn, Timo [/»gatns, Siboldus Bendelo, Sifi-idus do Northuseu et alii (|iiarD- plures cives Erfordenses Datum auuu i»omini M.CC.LX. in die beate Margarete virginis.

Or. mit 4 S. im JJ. A. Gedr : Lambert, l. c Ui9. 1) Uda. so. 2) Eds.: temduKderwU 3) IÜb.: MeinnoarbMrg, 4) Pontem fiAlt Hä§.

1267. Juli 19. m.

BeMd wn Laerstäe und aeine S&ine, Dieirit^, Omrad und Rudolf, verkaufen dem Kloster Heusdorf 2 Hufen tn SMwh mU Hof und Weididi für 60 Mark,

Bürgen: die Brttder Bertoldus uod Heinricus de Issentete^ Ludewicus de Blankenhain, Ludewicus de Lapide, Albertus de Tipecbe, Berngerus

de Azmanstorpb, Bertoldus Yicodomini und Dietricus, Heinricus und

Heinricus, sein Bruder, Heinricus de Allerstete und Ludolfus, Sohn seines Bruders. Zeugen: Fridericus prepositus, Volpertus plebanus in Apolde, llulwicus plebanus in Ysserstete^ Walterus de Varila, Ludewicus de Blankenhain, Berngenis de Muihnsen, Walterus de Koro, Bitiifu^ »le Yipecbe, Ludewicus de Azmaustorph. M. 00. LKVIi. XUU. KaL Augusti.

Gtdr,: Bein, Thwr tacra U, 1Ö9.

ii^l. November 4. Mainz. 223.

Werner, Erebischof von Maim, bestätigt dem Sevvnaitß in Erfurt die Erwerbung dnfs Freizinsgutes.

Weruherus Dei grutia sancte Maguntine sedis arcbiepiscopus eta

. j . : y Google

ürkondeiilmcih der Stadt Erftul LThfliL 189

dilectis in Christo decano et capitiilo ec^clesie sancti Severi ErforHpnj?is salotem in Domino. Cum Wernherus plebanus in Trumsdorf et soruros 8ue Adelheidis et Tiitta partem curie sue vobis libere contulerint propter D^um et Gütefridus scultetus noster eam vobis et cccleisie %'e^tro vice nostra oontulerit tali forma, quod de ipsa annuatim solvatis nomine vri tres d^axios, nos ipeius fectuin latam et gnitam babentes, ipsam Tobis cunam sie habendam perpetuo presenttom testimonio confinnamiis et huiiia scripti patrodnio oommunimti& Null] ergo omnino hominum heeaty hanc pagioam nostre oonfinnatioiiis infringeie vel ei ausa teme- nnio contEaire. Si qnia autem hoc attomptaie pfesumpserit, indigaationem omnipotentis Bei se noverit incnrsurum. Datum Magontie anno Domiai M. Oa LKYIL n. Non. Novembris.

CM*..* FiAer, l c. 79 f c. WR XXX VI, m.

1268. m.

Albert, fjondgraf von Thüringen^ bekennt, dass er sich auf fünf Jahre mit der Stadt Erfurt zu ijcgmseitiger Hilfe vmhundcn hübe und dass die ErfiiHer llilfsniannsvhaft unter seinem oiler seines obersten Hauptmannes Befehl stehen, aber ni€ht ausserhalb Thürimfens verwendet werden soUe.

\()s Alberliifs iiei g:ratia Tlnirinpe lantgravius et Saxonie comrs pala- tinus recognosi imus et omnibus literam hane visuris volumiis esso not um, qnod, quia burgenses Eifordcnses iiua cum consulibus et tüta universitate civitatis eiusdem seiu[>ei ta vure et ^ratia prosequi volumus speciali, uos cum ipsis compromisimus, quemadmoduro est subs( riptuni. Si aliqui buigonses eosdem virilent temere et indebite molestare, hec nobis sigitificabuot et noe ab Alis moleetatoribtis ipsis oidinabinras, si poterimus, quod iustom fiierit aut amicuni; quod si forsitaii &cere non poterimus infra mensrai, nosbtugensibus antedictis contra eosdem male&ctores astabimus consilio et anxilio pro nostris Tiribus bona fide. Qnod promissum stabit per qninqne annos a feste Fhilippi et laoobi prozime nunc Tenturo. Si ▼fiflo nos, quod absit, medio tempore forsitan moreremur, ülii nostri bnigonsibus predictis idem piomissnm firmiter obsenrabunt. £t quia biUKSnses üdem nobis promiserunt mutaom auxUiuni versa vice, nos gpe nielioris reliquimus discretioni burpensium corundom, cum quot annatis iuvare nos voluerint . si fuerit oportiinum. Adiicimus etiam, quod in auxilio predicto burt^cnses üdem solum nobis obedient vel nostro capitaneo potiori, qui a nobis in Thurinp^ia pro tempore statiietur; uec burjafensos iidcm extra Thuringiam nobis prestare aiiquod auxilium pruniiseruDt; »'t biui^enses sepedicti ab auxilio prenotato ex- cepcrunt venerabilem dominum uostrum archiepiscopum Maguutinum

Digitized by Google

140

Oeichicihtiqiielleo der Ppot. Saehaeii.

et advücatuni eonim, coniitem Albertum de Oliohen. Tostf^s huius ni sunt: Henricus de Glizherg, Tiiymo de Lizunic, Helwu us manscalcüs de Goltbach , Oerhardus prepositus Northusensis et iiniversi consiiles Erfordenses: Hugo L*)ngiLs videlicet et Heinricus do Kiwe, ma^stri ooDBulaiD, et alü, sdlicet GonnMius Quadians, Bortoldus de Gotha, Oot- fridus de Northusen, Bertoldus Wit^nis, Conradus Hotormannus, Sifndus Richardi, Otto dd Hallia, H. de Biltersleiben, Tb. do Smidestete, H. Yicedomini, Rudolfus de Stalbei^f et II. Legati. Ut aatem super hoc ptoniisso nulliim dubium ralcat in postenim suboriii, piesentem literain dediinus io testimontum euper eo sigilli nostri muaimine robo- latam. Acta sunt hec anno «fratie Bf. CO. LXVIII.

(}r mit besch.S. im M. A., »/. A XIII, 1. Hdi.i (kp.J376 N<t,88 im M. A, Gedr.: L6nig, i c i^B; ». WH XXXVI, üJH.

ms. i24.

lif'hrirh, (iraf von Ilonatc'm . nfuTcigncl mit Ziistimmunif seiner (irmaJilhi seiner Sitfine detn Pifirsl-ht^fer in Erfurt ein iwi

ihm zu Lcii' n fffhettdea Holz Im ih r (irnf'mqucih', ausiassmd an das (rrundstnrk desscJhm Klosters, gen. Uimzliti , ti^eldies Marold und Wiü'go voti lAnderltaeh demselben rerknuf(<)i , für dasselbe aber 3 Hufen ihres Eigengutes Inn Neusäss am Uarberg von dem Grafen als Lclien getiommen kfdmi.

I. n. s. e. i. t. amen. Cum meinoriu liuininiim labilis sit ntx; multi- tiKÜiii ixTum gestarum ac lonj^itudini teni])urum sufficiens esse possit, dignum est pariter et oonsultum. ut ea, que germitnr in teinpoie, scripture testimonio perhennentur. Ilinc est quod n«s Heinricus Dei gratia come« de fionstein recognoacimuB et omnlbus, ad quus presens scriptum pervenerit, cupimus esse notutn, quod tfaroldus miies et Wit^ ftatres de linderbeche ligna sive viigultuni quoddain, quod in feodo tenebant a nobis, situm iuxta Fontem oomitis, et quod de iramediate attingit fundum monasterii sancti Petri in Erfordia, qui dicitor JUmg- Ute, vendiderunt iam dicto monastorio sancti Petri nomine suo et Heinrici iratris ipsorum ac hemiuiu ipsonim eadem ligna ad manus nostras libere resi^nantes et nichilominus tres mausus proprietatis ipsorum sitos in Nuyseze 8ub monte^ qui Harberg dicitur, nobis resifxnurunt et in restaurum dicti feodi a nobis in feodo reof'perunt, Nos itaqnt' una cum nostra coniii^irf" nc horodibiis nnstrls prndicti fundi prüpiietatem donamus et tradinius inonasteriu sancti Petri prefato in romediura aniniaium nostrarum, sii|)('r ro prosentem paffinani dantes sigilli nostri muniinint' ruburatani. Xi»s Meclitildis Dei gratia cuaiitissa, Tin'o(ieiicus et Heiiwit'us coniites iunioi-es de Honstein huic donalioni consentimus et donamus prehabitum feudum monastorio prolibato, et

Digitized by Google

Urkiiii4eDbiick der Stadt trhtt, tThdl.

Ul

quia sigilla propria nun haberaus, si^illo patris nostri sumus contenti. Testes huius rei sunt: H.hha& de llfelt Albertus üecanus ecclesie sancte Maiie, Hedenricus cantor Sancti Severi Erfordeusis, Hernianuus de Beaszingin, Waltherus de Pburre, Burchardus de Badungiu, Fredericiis de 6i>'ch, Hugo de Ainhusin, Muroldus de Urbecbe, Heinricus de Wie milites, Otto de Alich S Otto de Halle civee Erfordenses et Bejrnhardns de Bezingin et alü quam plures. Acta sunt hec ani.o ab iocamatioDe BonuDi millestmo ducenteeimo sexageeimo octam

Bis.: a^. de» Ptterskhilen mtf der K^.BtlilM, BerUn, i) Hd$,: Ailh,

Die AfUftistiner - Chftrhet-ren m Erfurt verlaufen dem luUhe iki- seWst die Zinsm aas du en Krandädm auf der Kränwrbrücke und ein Haus auf dem Wenigetvnarktc.

I. n. s. 0. i. t. anipn. Quuniani apices literarum iiotitiam rei p sti' maximf perpetuaiit et cunsorvant, de consilio saiie prudentie est in- tluctum, quod facta reeordatione digna mligantur in scriptum. Qua- propter nus Theudericus prepoisitu« totusque conventus ecclesie suiu ti Augustini in Erfordia recognoseimus et (»mnibus literani iianc visuris cupimus esse notiim, quud peosionero unius marce et dimidie, lotone minus, que de apotocis in Pento mercatorum in Erfordia sitis» et pensionem unioa üartonis, que de domo quondani in Parvo foro sita ecdeaie nostre annia singtilis solvebatur» utiiversitati Erfordenai ad instantiain Hugonia Longi, Henrici de Eiwe magistrorum oonsilii et «lioram consulum Erfordensium ▼endidimua sub bac fonna, quod pensionem^ quam antea perc-epimus, a camerario consulum civitatis, qui pro tempore fuerint, deinceps in denariis Erfordenaibue datta annuatim pereipere debeamus in feste puriiicationia unam medietatom 'et in feste beati lühannis baptiste alteram; et ai camerarius monitus a nobis per fjuatuordecini dies post iJlos terniinos neglexerit vel quo- cunque modo distuierit iiiani dare, quo<i e.\t»inc nos de ipsis apotecis censura pereipere debeamus eo iure intep:ralit('r et hnnon', <]Uo ipsum antea dinoscimiir [)en'('pisse. 8i auteni alias ptMisiiuies iluxeiiiuus com- paraudns, euiibuies, ijui pro tempore fuerint, pro pensione unius niarce sedecim iiobis mairas dabunt; si autem non exe^erimus ipsam sum- mam, quandocunque si consules iiiam nobis sulveriut, eontractus huius ^nipüonis et venditionis esse debct simpliciter consummatus. In ciiius lei notitiam et memoriam aempiternam presentem literam universitati Erfordensi tradidimuB nostris aigillis fidelitor communitaro. Datum Mino gratie M. CC. LXTIU.

Ed».: Cop. da ReyUrkimters im M. A. Gedr.: Lambcrtf l. c. 130.

126H

8*5.

Digitized by Google

142

CkMihichtMiieUflD der Piov. suwii— w.

1268.

Ü6,

Der Rath von Erfurt bekennt, ddss die Grafen Albert twi Habens- ivaUl, Günther uml Güntfter von Käfentburg die Erfurter Bürger Otto, Heinrich und Theoderich von llaUe mit der halben Mühle an der langen Jiriuhe, welche dir Getneindr ron Erfurt der Wittwe Theodtridi HebestrUtif Agnes, für 100 Mark abgekauft hatte^ belehnt Itaben.

* In nomine sancte et individue trinitatis, amen.i Quoniam apioea litterarura in infinituni prorogant et conservant noticiam et scientiam rei geste, de consilin sane providfiitie ent inductnni , quod facta recor- (hitione digna retiigaiitur in scriptum. Quapropter nos Hugo Longus, Ht'uncus de Kiwe, niagistri cunsuluni, et alii coiisnlps Erfordenses videlicet Conradus (^ladrans, Bertuldus do üota, Gottridus de Nort- husen, Bertoldus Wito^nis, Oonmdus Hotermannus. Sifridus Rieliardi, Henricus Biltcrsluibiu, Tiieudericu8 de Smidestcte, Kudolfus de .Stal- berg, Heiuricus Vioedomini et Ileinricus I^egati recognosciinus et Omnibus littamm haue visum cupimus esse notum, quod oobiles vm Albertas deBabinawalt, Ountherua et Guntfaerus, fratres de KeTerabeig, oomites mediatn partem moleadiDi nti apud Longum poQtem in £p> fontia, quam Agnes yidua relicta Theoderid Hebeetrits de pleno et voluntario consensu omnium heredum suorum communitati Erfoidensi pro oentum marcis aigeuti vendidit peipetuo poesideiidam, iofe feodali oonoeaserunt Ottoni, Henrico et Theoderico ftntribus dictis de Hallis oivibuä Erfordensibus ad conservandum manu fideli communitati Er- fordensi supeiius nominate. Testes huius conoessionis sunt: Tiiymo de Ldzenic, Henricus advocatus de Olizberg, Bertoldus de Iskerstete, Friderirus dictum Rnist de Holbach, Hugo et Honricus fratres deTlmne- beini niilite.s et alii ({uaniplures. Acta sunt bec anno gratie millesimo ducenteäimo sexagesiniu octavo.

Die beiden Qüniher, Grafen wm Käfernbwrg, iferkaufen 11 Hufen Mu Damkeim mU aikmZabMr an dm IkfuHer Sikrger tViedridt pon VarHa,

In !i<»inine Doiiiiiii amen. Ad precavenduui litigia, quia reruni cupidit«iä materiaiu litiuni generat incessanter, ex singulaii Providentia bomines consueverunt facta recordatione digna pariter et relatu scriptis authentids perennare. Quapropter nos Dei gratia Gmitherus et Gun- therus, oomitea de Keverenbeig» recogaoficimuB prononte liteia ludde

Or. m M. Ä., Erf. A. XUV Ho, 6. & f.

m». Januar 30.

Urkmidfliitradi der Stadt £r<iirt Ltheil

protestantes et ad notitiam singulorum presentis tempons et fiitaii TOlamns pemottre, quod undedm mansos nostros sitos in villti Dom- heimb, undedm marcas aigentess aniÜB slngulis ezsolrentos, et omnfls aiess ad mansos huiiiBmodi pertinentes, et generaliter omnia alia in campis et in ▼iOis aita, in paacuis et in pratU ad mansos pertinentia preBbatoe, cum omni iure, Uberteie, utilitate, oonauetndine paziter et bonoie, quo ipaos mansos cum suis pertinentiis universis habuimus usque modo, YOndidimus Frid^oo de Varila civi Erfordeiisi üt aoia beredibus pro centum mams aigenti modo iam plenarie uobis per> solutis raüonabiliter et perpetuo possidendas. Et eadem bona ipsi Friderico suisque tUiis, Theoderico et Ecberto videlicet, nec non ipsorum liiiis ac tiliabus, quos nunc et habent et inposteriini genembuntur, que vara dicitur in vulgari, iure coucessimus fbodali , et eis ins foo- dalium humiuum nostrorum, et iuä, quod aiifaU vulganter namiuatur, pleno cunseiisu heredum et ooheredum nostix)rum ad hanc venditiouem et foncessiünem communicato et favorabiliter accedente. Ad hoc nos presentiuni testiniuiuu ubiigauiuö, quüd umiiia bona pret'aUi liivisiiii vel coniunctim cuicuuque vel quibu^cunque dictus J:<ridericus et sui heredea vendere Tolueiint vel donare, quandocanque lequisiTeiint, sine oontradictione et difficultate qnalibet iibeialiter ooncedimus penitus äne wo, et ptomittimus data fide, quod nos et nostri heredee omnibna tenebimur perpetuo warandaie et ab omni impetitione salvos leddere et etipeie, et ad hoc nos oonununiter et in solidum obligamus. Testes hnins venditionis et eoncessionis sunt: dominus Thymo de LuMonic, dominus Henricus advocatus de Ölizbei^, dominus Albertus de Elch- ieiben, dominus Bertoldus de Iskerstetei dominus Beringerus camerarius de Meldingen, Qiselberus de Kochusen, Hugo et Henricus fratres de Tanheim, i^'ridericus Kost de Hoibach, Uermannus de Lengefeld, Eride- ricus de Witzeleiben milites, et universi consules Erfordonses, videlicet Hugo Longus, Hunricus de Kiwe magisti'i consulum et leotores, Con- raduü, Bertoldus de Tfotlia, Bertoldus Witegoui«, Couradus Hotermanuus, Henricus de Biltersleiben, Kudolfuö de Stalberj^, Üothofredus de Alicli, Sifridus Kiciiardi, Otto de HalÜs, Theodericus de Honstein, Henricus Vicedomini et Henricus Legati, et alii quaiiifjlurcs. Ut autem venditio et cüncesiiio huiusmodi iiianuat incoiieusi,a iioc in pobtciuiii irnuui possit, presentem literam predicto civi et isuib iieredibus annotatis uubtru sigUlo, uno videlicet quo solemus, domini Heurici advocati de Olisbexg et domini Bertoldi de Iskerstete inüitum piefiitorum nec non mitatts £ifbrden8is ^»igilio tradidimus lideliter et fiimiter roboiatam. Ada sunt hec omnia anno gratie millesimo duoenteatmo sexagesimo oetavo feria secunda prozima ante festum puiifksationis b. Marias yifgini& lU«.: Abmhnit mth mM wOmt vorhmiatm Or.imE.A.

Digitized by Google

144

O«0chicbtaqueUeii der Prov.BacfaMn.

1269. 2rZH.

Albrccht^ Landgraf von Thüringen, bpkcnni, dass er auf Bitten iMäolfs von Stoftentfieim alle Feindachaß gegen Friedrichf Thcoilcridi und ('(inrnil vmi Florstde, nowif (fcfjm ttire Frtmnde und die Stmlt Erfurt ivrgm Xersfönauj dir Ihd-q Stotternheim fntffjegehi'ii Itahe, und bestätigt zugleich nut Eiittvdlnjuntj scinn' Krhrii dt n Vrrknnf des (h uiid und Badens, auf defn die Burg gt^landen, sanii allem zaijiUorigm AUod an die SlfuU Erfurt für 150 Mark Silbers in dei- Wcise^ dass dimi gen. Ludolf dafür (jyundstücfce inutrlmlb der Mauern Erfurts angewiesen werden, die er cds Burgl^en vom Rath besitzen soU, und tcosu let^t^rtr nodi 50 Mark Bur Best^ffung des Hausrates bewUligt.

Nos Alltt'itiis Thtiririi^it' laiit^<ra\ ins ot 8axonie eoiiies palatiniis rpognoscimus et tenuif [iieseneiuni lucid»! piotestuniur, (|U(mI nos,' filii nostri vt universi lioitnles nostri a»! niafrnan) petirinnom ot multain inntanciiim Ludnlfi f\e Stuternheim nostri H«lclis vi oiuiiiuiii herpduni suttium uniuviii iiidigiuu'ioiiem pariter ut nuicorem, quem euutra Friderk'uni, Theodericum militos et Conradum ft*atres de Flurstete et eorum consanguineos et ainicos neenon contra citos ac totam universi* tatem ErfordeDsero poteiiimus habere rel habuimus propter Ülu<i , quod iidem municionem in Stuternheim expugnarunt et penitus eonfinegenint, temisimus liberaliter et sinoere, renunciantes omnino omni aodoni seu impeticioni, que nobis et.nostris hercdibuB contra eos oompelebat vel posset competere quoquo modo. Eciam, quod nobis presentibus de nostra ratihabicione neenon oniniuiu lioredum no»troruin libera volun- tat«' fiiit habita conipusicio annrubilis inter eos, videlicet isto modo, quod dirtus Ludolfus et siii luMtdt^s omnein eorum aream in Stutani' heim, ubi dicta municio fundata tuerit et constructa, cum alludio^ cum pomtTÜs Pf fiisKatis. cum omnibus portinentibus ad eandem iisqiie ad C4>m|H!ni patiiluni, ubi fossatum exterius terminatur. liboralittT vcfi- (lid' iinit ( ummunitati Erfordeusi in perpetiium possideiidani f>ro fcutuiu et (luiiKiuairiiita manns ar^enti. quas ipsi pro bonis iniimdnlil'us intra murus Kiturdie iacentil^iis « iiiivritissc nosctmtur, et qu«)d iidcrn illa bona titulo castrensis feudi liabere dcht anf ah Erfoidia civitate similiter ibidem habende tamquam cives alii ius eivile. Preten?a consules Ev- fordenses Ludolfo et suis heredibus nominatis pro .suppellectilibus et aliia neoeasariis compaiandis quinquaginta marcas ai^genti fitTorabiliter tradidenint Testes tinius sunt: Oerhardus prepositus eoclesie Nort- busensis noster notarius, Henricus advocatus de Oerttf Sifndus de Hoph- garten, Helwicus Marscalcus de Üoltbach, HenricuB de Colmaa militeB et alii quamplures. Ut autem super omnibus prelibatis nullum dubium

. j . > y Google

Urkundonbucb der Stadt £rftirt I.TheiL

145

üeu U'»cirure raatoria (luestionis possit iu po^terum Huboriri, prpsentpin

Jitteram dedinuis in certitudinora super eo ot incomiptibilem tiriintah-ia

sigilli nostri iiiunimine robunttaui. Datum Erturdie anno gratie mil-

lesimo ducentesinio sexagesinio nono.

Or. betOh S.tmM, A., Erf, Orttch. gtoUemheim t CMr,: Wegek, mriMeh ier I^€itUge, 382, 1) Aw Sldk det Namem JMcU.

Das Kloster Beinliardsbninn verkauft dem Rath van Erfurt die

Zinsen von einer GarkücHe am Wenigen Markt,

Nofi Liulewicus Dei gratia abbas, Henricus prior totusque con- ventas monasterii in Reinbartisbum omnibus bane litteram inspecturis cupimus es'sc notum, quod ud instanciam Burchardi Rabenoldi, Tbco- dehci de Muro magistronini coiisilä et alioruni consulum Erfordensium UDum fertonera anmio pcnsionis, qui do ([uodam thugurio assatoris sito in Parvü foro Eifordensi anni« siii;L,'ulis soh ebatur, quem Cunradus tlictiis Ratsait ^ olim civis Erfordenöis uostrc le^avit custodic in ex- tremis, vendidimus communitati Erfordensi pro quatuor maixsis arp^enti uno fertone minus, nobis et nostre ecciesie iani suhitis, in perpetuum obünendum. üt autem venditio huiusmodi maiieat inconvolsa nec in postenim valeat infirmari, piosentem litenun dedimus communitati pre« dicte in oertitudinem super eo aigillis noBtris fideliter et finniter robo- ratam. Datum anno fpi&d CG» LX« IX«.

Bda : Oop, 1376, mimM,A, 1) m dar Bät, fSr Bwiflae.

Tfteoderiüh, Graf wm Berka, bekennt, dass er sivei Hufen mu Neuse^ss, tvelche die SchufesUm Ph ilippis, Elisabetit uttä Uta, sowie MrUnudis, Utas TocJUer, von dem Ritter Hei ich von Ischersfete, der dieUufe» als Burglehen besass, erkauft ftatten, dem MurfinS' Hospitale in Erfurt mit d&n VorhehnUe iibereignrf habe, dass die genannten Schwestern danm jährlich dem H<ys;pittdc zieei Solidi entweder selbst hezcUUen, oder, loenn sie die Hufen weif er ver- kaufen, den Käufer zur BezaJUung des Zinses verpflichten.

Nüs Theodericus Bei gnitia comes iu Bornha universis presentem litteram inspecturis salutem, quam auctor salutis nobis suo sanguine est ni< rratus. Quia vita borainum mutabilis est et memoria labilis, buiiuni est, facta i»ominuiu scripto commendare. Qunif tenore pre- üfcDtium protestamur, quod de bona voluntate duos mansus prüpiiutiitis nostro sitös in Nuweseze, (|Uu.> Heinricus milcs de Yscherstete a nobis feouu castrensi tenuit, cum umni iure, quod nobis in ipsis corapetebat, contulimus in perpetuum hospitali sancti Martini In Erfordia sub hae OmbhWi» d. Pr. Mmn, UUXL U IQ

im.

229.

1269.

«

Digitized by Google

QetcliiditoqveUMi der Pniw.

o

forma, qnod soror Philippis et soror Elizabeth et Uta vulua, soror prediutariim sororuui, ac Pürtmudis filia eiusdeni llte, que predictos mansos de üostro consensu emerimt a. piufutu milite Heinrico pro XX.n marcis Vribergensis argenti, smgulis aunis duos solidos dabunt preblo hoipitali usualig moneto, et quod (»rodicte femiDe tun in Tita quam in morte libere vendeie vel daie, cni volaerint, potenint sub meanomto censn sepedicto hospitali peisohendo. Acta sunt hec sciente et oonseotiente dilecto sororio nostro comite Hermanuo de ManniSTeit, qui etuun pro testimonio sno sigillo presentem litteram communWit Insuper festes hnius rei sunt: Maioldus miles de ßrbeche, Th. niUee de Vloretote et fratros eius Fridericus et Cunradus, Th. de Muro, Gun- therus Alboldi, Burchardus Kabenoldi, Guntherus Vicedomiuus, Giselerus VioedominuSf Th. Pulcra cauda, Siboto Goldechin, Th. de Arena, Uart- mudas sororius eins, Th. de Rosla, H. de Stuternheim. üt autem donatio isla a nullo hominum valoat ininutari, pR^sentem Htteram siLnllo nostni et si^illu s«'p)^<ncti miiitis H. de Ysclierstete tectmus com» muniri, Datum aimo Duiniiii M. CC. LX. nono.

Or mU ^ ib'. im E. A. JMu fehlende 8. d. Grafen H, v. Mamtsfetd htnjf um eruUr tSUÜe.

Theoderickt Markgraf von Landaberg, bekennt , dass er auf Bitten Ludolfs von SMemihem allen ümoUlen gegen die SkuU Erfurt leegen Zerstörung der Burg StoUomhom aufgegeben hiAe. Noe Theodericns Bei gratia marchio de Landesbeic reoQgnoscImus et tenore presendam lucide protestsmnr, quod nos ad msfnam petido- nem et multam inatimciain Ludolfi dp Staternheün dxiecti nobia et onmium heredum suorum onmem indiguadonem paritor et nmoorem, quem oont» dves et totam uniTerdtatem Stfordeosem poteiamus habere ▼d habnimns, piopter iUud, quod üdem munidonem in Stuternlieim expugnarunt et penitua oonfre^jerant, lemisimus liberaliter et sincere, renunciantes omniuo omni accessioni seu questumi, que nobia et nostcis lieredibus contra eos competebat seu posset competere qtioquo modo, danteti presentom litteram in certitudiiiem super eo et incorruptibileni firmitatem sitnlli nostri mummine roboratam. Datum amio Domini» M.QC. sexagüsimo DL

Bd$,: Cap. 1376, 81 m M.A.

Heinrich, Graf von Gleichensiem, iriii d&n Jiedigerwdeti eine iytrasse in Erfurt ab. Heinricus Düi gratia comes de GUchensteiu tenuro presentium constare cupimus universiB, quod pUteam inter fratres Predicatores d

1869.

231.

l ebruar 5.

m.

. j . > y Google

Urkundenbuch der Stadt Erfurt. 1. TheiL

147

ouriam Cuniacli^ qnondam BembotoDis' Albi domum, sitam Eifordie, que

duplici iure scUicet advocatie et iure, qilod didtar vri, ad nos spectabat, predictis fratribus ordinis Predicatorum et eorum domui pure et sim- pliciter contuUmus propter Deum. Ad maiorera huiiis dooatio&is finui-

tatPm et certitutünem presentes literas conscribi fecimus sigilli nostri muüimin»' rolxiratas. Norercari enira solet rerum notitie processus temponim, iiisi a toütibus vel a scripto recipiant fundameutum. Acta sunt hix anno Doniini M. CC. LX.IX. Nonis Februarii.

Hd».: Ctm. des Bredi^klmtera im M. A.; ältere Abschr. avich im E. Ä. Gedr.: Sßgitlarku, Oesdt. d. Gßch. Ol, 64; Mmken, »eript. I, l e. Ko.9i Zaeke, Toten-

buch, 104; Iximbert, Verf. r. K, 131. 1) cur Cunrd. fehlt in der Hds. u. Im

hnioUl, Vitztutn von Apolda^ überlässt ehetifrrTls dii' Jiahie, die er (m drr in dar oin^en Urkunde erwähnte» Strasse hesitztf dem

Predigerordan.

Ego Bertoldus vieedominus tle Apolde tenore prebentium recognonc^o publice et protestor, quod ego de bona et mera voluntate quicquid iuris habui in platea inter fratrcsPredicatores etcuriamCoaradi quondamBeyne- botonts Albi Erfordie sita, dictis fratribus oidinis Predicatorum dedi iure perpetuo propter Deum et dlctorum firatrum Teyereutiam et amorem. In huins rei notitiam et oertitudinem ampltorem pieseas litera est con* scripta et sigilli mei munimine roborata. Acta sunt hec anno Domini

üdB.: Cop. des I^ediyerklosters im JH. A.; ältere Absein, hu F.. Ä Cnh,: Sayitiarius, Htst d. Gßch. Gl., 64 mit dem Jahre 1270; desgl Menkm, »eript, J,ic. No. 10; Zucke, TotetiUuch, 104; Lambert, Verf. v, E, i32.

AlbT9d4, LamUfraf von ThSrnngm, veraäkni sidk mU der Shdt Erfuri wegen deren Fehde mU der FamiUe von SMernheim und der Zerstörung der Burg ders^ben,

Nos Albertos Del gracia Tlinringie lantgravius et Saxonie comes palatinns reoognoscimus et tenore preeencium publice protestamur, quod cum bona deliberatione et de consensu heredum nostrorum vid^ licet Henrid, Friderici et Theoderid^ relaxamus et indulgemns, quio- qoid universa dvitas Biphordensis et ipd buigenses in captiTitate ministeiialis nostri Lutolfii de Stutemheim et filionim suorum necnon in destmctione castri sui fedsse dinoscuntar, obrenunciantes omni iuri BOfltio ac actioni presenti littera, si qua iuris habuimus, contra pre- dictos burgenses de Erphordia ezoessibus pro eisdem. Et ut huius- modi factum a nobis et nostris sucoessoiibus inviolabiliter observetur,

M.CC.LX.VmL

12C». JaU 17. Neumarkt

884.

- ij ' '-y

Google

l48 GeMÜikhtflqnelkD der Ptoy. Sachaen.

pmlicte eivitati Uetlimus iiostraiii i)atpnteni Utterani nostri sio^illi muui- miiie loboratam. Datiiiii apuü Muvuni^ forum anno Uomiui M. CC. LXVIIII. XVi. Kai. Aui;usti.

C>r. mit besch. S. im M. A., Kr f. A. XV 11, 3. 1) Uth, fmi TbeodiUfrici. ») Bda, hat Nowm.

im Noyember 11.

Albert, Ddsm des Mariensiiflee äuErfuri, und der Eath daselbst b^Biunden, dass Heinrich nm Liehenskic uml seine Frau Hildegund dem Mariifishospitalc eine Hufe zu Vippaeh mit VorbehaU lebenS' längUdien Nießbrauches nerkauft haben,

l^gO Albratus decanus 8. Manc in Krphordia et nos ( onsules cius- dem civitiitis ilUus teraporis Gotscalcus KerlinptTus, TluMiiloricu» Vice- domini, Guntherus Riibeuolt, Conmdus Lupus, Eckefaardus Hüttermannus, lühannes de Nortliusin, Kridericus de Varila, Heyluiuaunus do Geut, Berttd- dus Ruthenus, Eberuandus Pincerna, Hildebrandus Kerlingrrus. I>u(i<>lfus de Northusin, Rudolfus Kas])o, Thoodcricns de Arona tenuiv pivsentium publice protestamur, qui)d Heinrii us de Lirbonntedt' unu cum Cüiiiug-e sua domina Hildegunde titulo einptiouis conpaiuiiint iinum mansum situm in Vipeclie pro XII niarcis a dtmiino Rudolfo. (|Ui)iulani eiusdem ville plebano, annuatiin solvi'ntrm quatuor mahira inixtiiii tiunieiiti et ordei, et bec buna coram nobis liuspitali sancti Martini, cuiuü curam gerimus, contulorunt, usufructum tarnen bonorum sibi retinuerunt ad tempora vite sue hoc modo: Stattm post coosumatum contractum unum maldram de quatuor predictis maldris llbere resignaTenint hospitali; tria autem residua reci|»eiit, quamdiu vivunt Cum autem alter eonun viam aniyerse camie foerit ingiessus, itemm unum maldram de iam- dictis tribus maldris predicto oedet hospitali, et extunc persona, que superstes remanserit, residua duo sine &tigatioiie ad dies vite sue pacifice posaidebit Cum vero et hec diem daoserit extremum, tunc omnia hec quatuor maldia ob remedium animarum oorundem memorato cedent hospitali in dies peipetaos, et ipsorum iideUter extunc agetur anniversarins cum missa, orationibus, elemosinis, et etiam intimiis predicti hospitalis tunc lieri debet consolatio corporalis diiigontius, quam alio tempore sit consuetum. Ne autem hanc rationabilem do- nationcm quicunque hinc ind»- presuiuat inmutare, ideo presenteni paginam, qiie totum processurn prudicttj donationis et eiiiptiums con- tiuut, dainu.s eisdem sigillo dumini Alborti decani S. .Marie ot sigillo civitatis nustre et sigillo ipsius hospitalis tirniiter roboraiani. Acta sunt hec annu domiuice iucaraationis M. ÜC. LX. uoüo in festo b. Mar- tini epiächopi.

Or, mit den 8. m E. A,

Urkoodenbuch der Stadt Edhit. I. ThniL

1^0.

Propst und Convetd <Ies ?fctueerkklosters in Erfurt bekennen , ilass sie einew fjnrisst rt Conrad, seinfr Frnn Jutta, seinem Bruder und seiner St'Jitvester ri» (rrntidsiück vor drm KrämpfertJiore nach Erhnrlif nberUissen h/tht-u , nnd versprechen, denselben eine Eni- srhädit/inuj für die darauf errichteten GdHiude zu fjewäiiroi oder deren Abhrueh zu gestatten y wetm das Klostor den Grund und Hoden etwa wieder seihst bennizen miU.

Nos (i. prepiisitiis , lutta |)ri(»ns.sa, Kunegundis knnierarin totusque convontiis sanctininiiialiuin Novi opeiis in Erphordia recogno sei raus public*,' protcstantes, «jund nos Cunrado et uxori sne Inttf» et Bertoldo fratri suo et Bertradl sorori sue aream unaiii euntuliimis, sitam ante valvam Cramphonum, iure hereditario possidendam tali conditiono, si delibeniverimiis in eodem fando structnram aliquam ^el pomerium vol aUodium vel vineam constraere vel de novo edificare, quod tenebimos eis in restauro ezpensaram factaram circa edificia sua iuxta estixnado- nem bonorum virorum fodendo, aut liberum erit eis edificia sua alias ad usus Sttos convertere aream nostram evacuando; item, quamdiu possessores emnt istorum bonorum, dabunt ecciesie noströ in festo Walpurgis duoB soHdos, in festo beati Tacobi quinque solidos et in carnisprivio duos pulloa Ne antem hoc irrite^, presens scriptum ipsis tradidinius si^nllorum nostrorum munimine roboratum. Acta sunt hec anno Domiiü i^C (>LX"X^ * Or. mU U & im M, Er f. B, XII, 5.

Das Capitel des Marienstiftes in Erfurt bekennt, dass es mit Erlaubnis des liathes daselbst die steinerne Brücke bei der StiftS' mühte im Bri'h! nbgebrochm hnbr, und verspricht dieselbe aus Holz in solcher lireitr wieder herzudellen, dass ein Wagen daridtcr fahren kann, und sie auf eigr->ie Kosten auszubessern, wenn daran auf irgend eine Weise ei)i Siiuuien etdstehen sollte.

Nos Eckeliardus dccaniis totumquo capituluni eeclcsie snm to Marie in Kri'or'lia presentibiis littens recognoscimiis ot univorsis ciipimus esse notuni, quod de permissione et lie^ntia^ consuluni Erfordensium pontem lapideum, sitiiin in Pliirali versus molendiiium nostrum, confrof^imus, et quüd proniisiraus ipsum reparare lignenm in tanta latitudine, quod per eum currus transire valeat vel carruca; et si idein pons per inun- dationem aque vel temporis vetustateni vel aliter qualitercunque cul- lapsus Tel oonfroctus faerit, quandocunque nos et snocessores nostri eum reedtficare debemus de nostris sumptibus et expensis, et ad id

i2;o.

Digitized by Google

Q«fichichtaqudleu der Prov. Sachsen.

perpetuo faclendum dos litteriB presentibiis obligamus, dactes bas littonis in testiinoiiium super eo sigiliis nostris fideUter roboratas. Anno BoxDini 1LCK;.LXX.

Or, mit dem S. im M. Ä., Etf.B. I, 6. 1) ShOt der Namei^ Brnlde.

Werner, ErälMiof vm Mamg, veiialU dem Khsfer Beinkards- hruim erfutinduk ein Baus m SrfurU

Wernheras Dei gratia sancte Haguntine sedis archiepiscopus, sacri impedi per Qermaniam archicanoellariusy dilectis in Christo ^ abbati et ooDventui monasterii in Beinherisbumen, ordinis $. Benedict!, nostre dioecesis, salutem in Domino. ])eT0tiooi8 Tostre meretur alfectns, ut in biis ezhibeomor benivoli^ que ad utilitatem et oommodnm vestri monasterii noverinuis pro venire. Hac itaque condderatione inducti domum nostram sitam £ifordie ante gradus iuxta pomerinm nostrum et aream iilam^ que appeUatur Steinwerg , vobis et per tos monasterio Teatro, capituli nostri Maguntini supnr hoc accedente con^nsUf cuius sigillum ad majorem roi evideotiam est appositiim, conccdimiis perpetuo possiilondas presentium tcstimonio litterarum, sie quod viginti solid« i^iiordensium denariurum, duos pullos et unani nm am jirocuratori all'Hlii nostri in Erfordia, qui pro tempore fuerit, pu srntaudos iiobis et ecciesie nostre pro annua pensione annis sin^ilis pei sv ivatis. Nos quoquc et surces- soros nostri, si presentes tuehumy et ipsam curiam pro coimiiudo nostro inliabitarc voluerimus, ad eandem libere et sine difticultate qualibet admittamur. Data Maguntie anno Domini M. CC. .LXX, XL KaL Mami.

Or. mit dem SL m D,A, 1) Statt de» Namen» AmMe.

Die Gcbnider Heinrich und iiiinfher von Jiosla verkaufen dem Moffister Heinri^th, Plchan der Mirhadhkirckc in Erfurt, 4 Hufen mit Zubehör in Schwerboni und Urbidh, beew. unter Verp/lichttmg eum Einlager.

Omnibus Christi fidelibus, ad quos presens seriptum pervenerit Nos Henricus et Guntherus frutres de Rosla rocognoscimus et liicide protestamur, quod laansos nostros proprios, duos in Swerburn et duos in Urbecbe sitos, una cum areis attinentibiis in eisdem villis vendidi- miis et in possessionem snam tradidimns magistro Henrico, plebano 8. Michahelia Erfbrd^sis^ pro viginti marcis albi ai^f^nti ad velle noatnun iam oonversis in alioe usus noetros, obfigantes noe in aolidum fide preTia manuali ipsl magistro Henrioo plebano super eiadem manais

1870. Februar 19. HaliiK.

1370. April 22.

289.

Digitized by Google

Urkandonlmdi der Btadt Erftaii. LUmO.

151

et areis annexis ad faciondam pro iure proprietatis iustam warandiam

et (M)nsuetam. Alioquin äi, quod absit, huic venditioni seu traditioni

DoBtre fit» oltttacnliim vel ulk noeiva questio obYiarot, niai iUam con-

tiotio floplamiir, statim tenebimur Erfbidiam introiie, ab iUa nulla hora

temporis exiturif donec memoratom magistmm IL plebanum reddkieri«

mos omnia impetitioDia liberum et immunem et aiearum ac manaorum

eornodem tianquilium et debitum eflfeoerimna poeaeraorem. HoDora-

bOibas quoque Tins dotnino Lutolfo de Stateienhelm et domino Hen-

rioo de Idbensteto militibus, qiioa aepedictua magister H. plebanna aibi

«ikmmmos constituit, quia ipsorura generi compares sumus, pramissos

minsoB et aieas diniisimus ad manum fidelem, ut in illis ipse aeeuriori

possessione gaudeat et tutela. Testes huios rei sunt; dominus Bertoldus

Vicednminiis, domintis Hcnrirns pincerna dp Appolde, Ootsdialciis Ker-

liogerus, Hertwicus de Northiisen, Albertus ante Pontem, Rudolfiis de

Stalber^, HenrifMi« Virodoniini. Bertoldiis Spningeki. Thooderinis Stipht,

Renfridus, VVernhenis «ie Dorjstat, mai'ister Liidewicus rector scolarium

S. Severi, Theodericus de Frankiiihusen et alii quampluros cives Erfor-

denses. In huius quoqiie rei certiindinem litteram hanc sig-illo nostro

una cum sigiliis pi-eseutibus duximus roborandam. Acta üunt hec auno

gratie M.(X).LXX.X Kai Maii.

Or. mU 3 beach, 8. im Ä. der Michaeliskirche. Gedr.: Beyer, G€sdi.d, Michaeli«- kMit, m IßiA. d. F. /Vir Erfttrter GeaA. AUtrthk. IV, 7$.

1»0. Mai IZ. EttarL 210.

AJberi, Landgraf von Thürmgm, besfäÜgt dm tibigm Ytarkimf je gweier Hufm zu Schwerbam und Urbach s§ii§ns seiner Mini- tterialen Bemrich und Günther imi Bossla an den Magister Eemrieh, ^arrer der Mkkaeiiskireke im Erfurt*

In nomine Domini amen. Albertua Bei giatia^aringie lanlgiaTioa et Saxonia comea palatinua nniTends . Christi fidelibus litteram baue visnris salutero' in omnium salvatoie. Heinrico et Onnthero fratribas de Rosla noetria ministerialibos mansus suos pioprios, duoa in Sver»

bumen et duos in Urbeche sitos, una cum areis attinentibus in eisdem villig vendentibus et in possessionem suam tradentibus magi'^tro Hoin- rico, plebano ecclesie saneti Michahelis PMordensis, pro viginti marcis albi argenti, quas iam iidem fratres in usus suos alios conTerterunt, nobis extitit humiliter supplicatum, quia ad oxtraueos et sai gentTia tlispares dicti fratres proprietatem suam vendere non valereut, huins- Oodi vendicioni et ipsius ma^^ihtn Heinrici pltbuni empcioni dignaremur ^sensus uustri gratiam impoitiri. Humilibuä igitur precibus inclinati, cnqicionis et yeudicioois contractum de mansis et areis prenotatia pre- WbuB iittena approbamus, et, ut robur perpetunm obtineat fitmitatia,

Digitized by Google

158

OaBchicbliqiiflllfln der Prov. SadiMiL

sig^IJi noHtri muniniine duximus roborandum. Datum Erfordie amo gracie M»COLXX« quarto Idne tfalL Or. mit besch. S. im M. J., Erf. B. XIII, 7.

Hemrirh der Atliere von Alristefr sfkmli mit Zustimmung seiner VeUem, der Gebrüder livinrirh und Lmioif, dein Martinsltospitale in Erfurt ewei IJnfvn lAindcs zu Nmaiiss.

Kgo Heinrirus semur de Alristetü m-uguus*.«) et uninibus littenis has visiiris ciipio (\sso notum, quod diios niansos in Nuwesezen sitos hospitaJi saiicti ilartiui «ipud Novum forum ' in Krfordia tradidi libcialiter et donavi proprietatis titulo in peipetnum possidendus , vcdens ipsum hospitaJe super Ulis mausis iugiter waiundare et ab omni inipetitioue salvuni rcddere penitus et indempne. Ceterum Henricas et Lutolfos fratreS) patrol domini Heinrici predicti, in solidum obligamus nos ad dmUem waraadiam et periectam, si ipsi hospitali in pueris dicti nostri patrai defectus fiierit pretacte wazandie aliquaüs. Testes huius donar tioDis sunt: OotBcalcus KerUngerus, Theodericus Yicedomini magistri oonsulum et rectores et alii consules EifbrdeDses« videlioet Quntheros BabenoIduiB, lohannes de Nortbusen, Ekehardus Hotennannus, Hemicus de Gint, Conradus Lupus, Fridoricus de Varila, Theodericus ile Arena, HildebrandusKerlingerus, Rudolfus Raspe, Hertoldus Rutenus, Rudolfus de Northiueo et Kbernandus Pincerna. In huius rei noticiam et certi- tudinem ampliorem presentem Utteram dedinuis super eo sigiUis nostris fide]it«r roboratam. Acta sunt liec iinnc» fj:ratie millesiiuo ducentesiiuo septuagesimo sabbato proximo post Bonifacii.

Or. mit besdi. S. in I^imAmtM. 1) üdi.: ap. Nov. for. hosp. 8. MarU

3) Im Or. steht aimiliaia.

Albni. lAindgraf von Thüruujrn, vrr/ifändef für IGO Mnrk Silh&r dmi iUdh luni E/rfurt di*' (h-nf^t:Jinf( (in der acJnndltti (rprn. Nos Albertus T^ci ^atia Thuriiif^ie lant^^ravius et Saxonit' rnnies pahitinus reco^rnrist uniis , protestainur et onmibus litteraü ha« visuris l upimus esse nntnni . (|Uod comiciaiu nnstrani minorem in Mitteihusen fijuid (leram cum iudicio, causis sanguinis, (liis annexis et cum omnibus }H r'inontibus ad eundem vendidimus cumnHuiit.tti l^ifordenisi pro cen- tuni üt sexaginta marcis usualis argenti nobis plenarie persolutis rite et lationabiUter possidendam , et iüam Oimthero Yicedomini militi, Qnnthero illboldi rectoribas consUii, Frederioo BiterolQ et Alberto ante Pontem oivibus Erfordensibus et eorum heredibiis ad oonser»

1270. Juni 7.

241.

1270. October 18.

242.

ürlnuideiilmdi der Stadt Etftirtw LTIieil.

15a

vandam niatui tidoli ipsi i-omnumitati iure (^uiicessimu.s foodali, pleno consensu hereduni nostronmj favorabiliter accedonto. Et si dictam comiciam quocuuque casu contingente contingeret peiorari, ipsa com- manitas niohÜominus poflsidebit eandem penitus sine dampno, quod «MV didtnr in Tulgari, promitteDtes ipsam oommunitatem saper dicta oomicia iosHcialiter wanmdarc et ab omni impetitione salvam leddere peniton et indempiiem. Et si ipsam comiciam reemero roluerimus ullo ooquam tempore in futurum, oommunitas supnidicta illam nobis reven* dere teneatur pro oentum et sexaginta manas ai^nti, sie ut vendidimus eam modo. Testes huiiis rei sunt: ('iintherus senior de Swarcebuig, BSmestus de Glichen comitee, licuricus de Libenstete, Bertoldus de laketstete, Hermannus Stranz de TuUestete, Guntherus advocatus de Salza, Theodericus pincerna de Varila, Helwicus mariscalcus de Guit- bach, Henricus senior de Alrcstoto et nVü quamphiros. In htiins rei oertitudinem et inconruptibilem tirmitatem presentoni literaiii dedinius super eo si^nlli nositri munimine roboratain. Acta sunt bec anno gratie M. CC. septuagesimo in die Luop evan^elisto.

Mds.: Cop. 1376, 75 im M. A. ; o/*>«8 Tag, AelUre AlMJirift im E. A. Gedr.: Jftwtwi» Script. UI, !mO; Lünig, Ic 358; JWiMMfeNi, 2K(Mr,Il, 793.

1270. Deeember %. 84S.

Der BaOi wm Erfurt bekundet einen Kaufvertrag über 4 Hufen eignen Landes gu Ideftsfedt Mwia^en den Mnkeln und de» Kmdem H^Snrkhs von Idbenstete und den Augustmer-Ökorherren m Erfurt.

No8 Guntherus Vjcedomini niiles, Guntherus Alboldi niii^^istri con- aifii et rectores, ac alii consules Erfordenses, videlicet Fridericus Bitte- lolfiis, Albertus ante Pontem, Sifridus de Northusen, Tbymo Legati, Lndewicus de Biltersleibin, Hermannus Blzcorn, Siboldus Bendeio, Theodericus Scbonzagel, Sigehardus de Lubelin, Giselherus Vioedomini, ^^otscaJcus de Smidestete et Gonrados Hotermannus, ad modemorum et futurorum noticiam pervenire cupimus et eztendi, quod dominus Henricufi de Libenstete, domina Sophia uxor eins, Henricus, Ludewicns et lohannes eoruni filii recognoverunt publice coram nobis, quod dominus Henricus bone niemorie, pater doniini Henrici de Libenstete siupradicti, una cum ipso et suis sororibus, scilicct domina Sophia et «lomina Elizahet. rjiiatuor niansos allodii eorum in Libenstete, ipsis iure proprietariü jiortinciitcs ' j)ieposito et conventui ecclosie sancti Ang-iistini in Erfordia vendiderunt in perpetuum poRsidendos pro certa summa pc<'unie ipsis inteprralit»'!- tnnc sohita manuali lesijLi^natione omne ius proprietatis et dominium, quod liabueruut in illis, eidom ecclesie tra- dentes iiberaliter et sincere et ratione ipsonim niansoruni diete ecclesie Kdecijij maldia, medietatem b^emalis uimoiiu et aiteiam medietatem

Digitized by Google

GieBohichtsqueUeo der Ftov. gadnan.

ordd, amiis sini^^alis ezsolverunt, et Udem ddnoeps in füturam soWeie perpetuo teD«ttiitiir, et quod prefeta eodeda qnataor mansoB eosdem in pieoa posseastone et padfica iam per ▼iginti annos et ampMua sicut nunc babnit et posaedit Oeternm domina Sophia, Heinriona, Lode- wieuaetlobannes eins filii supradieti aimiJi proteatationfi recogfnoTenmt, pretactam venditionem et tiaditioneni ratam et gratam se coniinnnlter . et &Torabi]itor habituros, volentes illam inoomiptibiliter obsemre et ad hec se oommnoiter in soUdum obli^arunt Verum etiam, si propoaitiia et oonTentus pretacte eeclesie voluerint, debent aecondum estmiationem empHonis tiinc facto ab ipsis redimere annuam pensinncm , si quam secundum taxationem disrrotornm virorura de niansis ultra predicta seciecim nialrlra aunuatim posso constiterit pruvonire . (\\vAm annuam pensionein ultra scdcoim ?7ialdra provriiientem , qiiamdiu ab ipsis non redemeriiu, iKieiii Henncus du Libcnstete et eius hero^les percipere hanc debebunt. maiisis ipsis in posBes.sioiie prutacte eeclesie, sicut modo, nichi- lominus perinaiisuris. Sed prefatus conventus et prepositus domino Henrico et suis lieredibus superius nominatis eam amicitiam de facto facieut »peciaiem, quod, si a festu nativitatis Domini proximo nunc ▼entoro infira quatnor annos et' non anpra pie&te eodesie oompambnnt, alia bona eque oerta et eque bene aitaf de quibus annua pensio pro- dictonun aedeeim maldrornm sibi proToniat annnatim, idem con^enttis pietactoe qnatnor mansos ad ins priatiniini reddet eis; sin antem ipse conTentua extunc illoa mansos pleno iure perpetuo poa^et^t, sepedictiB domino Henrico et eiua beredibus nuUum ius in bonis illis pcnitna habituris. Testes huius reco^^nitionis sunt: Hcrmannua, Henricus, Tfaeodericus fratres Marscalci de £kehardisbeige, Henricus de Rosla et a]ii qnamplazes. In huius rei testimonium presentem litteram dcdimus super eo sigillo civitatis Erfordensis fidelitor roboratam. Datum anno giatie M. CC. LXX. feria tercia proxima post Andree.

im »eeember 4. 244.

GiMher tm SanMe, Biirger ßu Erfurt^ verkauft dm MBurim" Stift dasälfsi die von demsdben biafter erfaindidi hesessenm Ctüter m KUm-BudeMU^ wid empfängt sie (da Ocilomslentand weder mmiick.

Epo Guntlierus de Sanstete civis Erphordensis recognosco litteram per presentem, quod XXII agros terre, II agios salicti et plus, et I aream sitoa in villa et ciica TÜlam minorisBudeustete, quoe ab eodesia a Marie Eiphordensi inie hereditario tenui et possedi snb annno oensu T soUdoruni , eapitulo eiusdem ecdesle una cum uiore mea de con-

Digitized by Google

tTilcQiMiciibndi der 8tedt Ettaxi, l.TbieSL

156

sensu piieronim meorum cum ipso iare hereditario simpliciter vendidi pro novem maicis argenti uno fertone minus, roiiuntiaiis cum pi-edictis, oxore yidelicet et pueris, omni iuri, quod tarn michi, quam eis in pre- dktiB boniB oompetebat, et quod hoc hcito predictum capltiüuni ad pneam mearam instantiam eadem bona micbi et nzori mee locavit iterom poesidenda inte oolonico sab hac fbnna , quod de eisdem bonis in ftBeto Micbahelis pioziino nnam mamun 6% deiode singulis antiia in fiesto Walbmgifi dimidiam maraun, et in feste MicliaheUs dimidiam d Boham, et quod insuper fratres mei, videlioet Cunnulua et Hennaonus flomiiie, pro me fideiosaerant supplere defectum, si quis in illa aodderit peoBione, et quod preterea ad preces tarn meas quam uxoris mee eadem bona predictis ftatribus meis ab eodem capitulo sant ooUata inie oolo- nico similiter possidenda, si ad hunc statum devenero, quod exsolvere non potero debitam pensionem. In'!cuius rci notifiam amplinrcm pre- sentem litteram dedi sepedicto capitulo, sigiiio venerabilis domini L. prepositi ccck'.sie eiusdem capituli et preterea sigülo capitiili s. Sevcri fideliter si^atam. Data aono gratie M. CG. LXX. leria V. proxiroa ante Nicolai.

Or. mit 2 S. im D, Ä.

Günfhfr fJf) Jlfcrr, Crnf }-<»i S< Jtivarzhurg , verkauß mit Ein- wUli'jang scntrr Si^hae (runiher und llrinrich an Hugo Lange umi dessmi S(Jm Goffsrhalk die VogUi zu Alletidorf über 28 Hufen Ixmd , wie auch dtt^ zu VdcdctU , Haugsdorf und Geturdtc (?) über 21 Hufen für 190 Mark Silber.

ugen : Berthold, Vitztum zu Apolda, H^'inrich und Otto von Greussen Gebrüder, Ritter; Gottscbalk Kerlinger, Kudolf, üottfirid und Rudolf, Gebrüder von Nordhausen, Bürger zu Erfurt.

Aus ScJwUgen u. Kreissüf, Dipl et Script. Ohr. Schvoarzii., 181,

Hermanniis prf'positus totusque conventus sanctimonialiuni zu Heusdorf übereignen i'^l^ Hufen zu Hrantjmrh f liretndadij, welche Heinricus de Libenstote von dim Klmter gekauft und ivieder an lutte de Steilburn verkauft hat, dem Hospital in Erfurt, welcJies der Jutte die Hufen unter jährlidier IjCiUung von 1 Talent Waciis mm Zeichen des Eigentums übergiebt

Zenpon : (Hto plebanus 8. Laurentii, Guntherus Vicedomini railes, Guntherus Albulth üia^istri consulum et alii consulcs Eifordenscs, videUcet iridericus Jiittcrolfus , Tliymo Legatus, yiiiidut» de Noit-

127L

245.

1271. Jauiiar 9.

Digitized by Google

IM

CleechlcfatsqaeUen der Prov. finfthwin.

busen et alii quam plurus. Datum aunoDomini M**COLXXi' V\ Idus Or,mitdemS. im Erf.B,XXK 3, Oedrt Rem, Th,tacMiI, IßB.

Der BaÜk wm Erfurt bekuiM dm Verkttuf wm 7^2 H^^fen mU einem Hofe mu Kerspieben littitA dh EhdmiU Konrad Benddo und Addheid ßr 80 Hark Silber an das Wdsafraumkloster tu Erfurt,

No8 GtiDtherus Vioedomini iniles, riuntherus Alboldi magistri

consulam et alii consiilefi Eifordeoses, videlieet Fridericus Bit<>nilfiis, Albertus ante Pontem, Thymo Legati, Ludewkuis do Biltersloibin, 8ifridus (lo Xorthusen, Hermannus Biz(<»in. Tlieoderimis Schoinzagol, Siboldus Bendeln, Sigehardus de Lubelin. (iisolberus Vioedomini, (iot- so-alcus- do Snndestete et Conradus Hotormanniis , reoognoscimus, pro- testamur et omnibus littrrns has visuris cupinius esse notiim, ((uod Conradus Bendelo et Adilluidis iixor sua coniunrtis manibus v^ri- didonint VII mansos v\ (iiniidiuni ei viza ao unani curiam yitus in Kiispckiliin cum oniuibus suis attinentiis et appendieiis ecciesio sanctinioiHHliurii All>jiriirn dominarum in Eifurdia perpftiio pusüiUfiidos pro octuaf;inta muivis aigt iiti ipsis plenarie persolntis, pleno et vuliui- tario consensu Heurici fratris ipsiuä Conradi et Utbe sororis suc ac «Komm heredutn Buoram ad baue venditioaem commaniter et favora- btliter aocedentc, promittentes cam Ottone de Alicfa prefatam eoclesiam super bonia pretactiB iusticialiter warandare et ab omni iopetitione salvam raddere penitus et indenapnem, ranuncianteB omni iuri et do- minio, quod ipsis in bonis huiusmodi competebat Ootenim simili pio- testatione innotescete cupimus fidelibuB temporuro eorundem, quod Siboldus Bendelo supiadictus et Hudegerus frater elUB ius advocatitium Buper maosis superius nominatis a domino Alberto oomite de Glichen leceperunt tituio iusti feudi ad conseTvandum maouiideli ecclede sanctimonialium prelibate, quoadusque ipsa ecclesia ius advocatitium huiusmo<li j^otorit roniparare, se ad hoc ooriinniniter in solidum obli- gantes. In huius n-i certitudiiioin nifinuiiam sempiternam presentem litterani dedimus supfi co sig^illo civitatis Krtordcnsis lideliter niboratam. Datum anno gratic millesimu duceutesioiu septuagesiiuo primu IIU'' Idus Aprilis.

Or. mit beach, S. im D. A.

DerBfUkwn Erfurt verordnet, dass jeder, weUker ein nuk^MtresAmi erwirbt, wn seitte» Gutem diesdben Dienste undAb(f(d^ m leisten

1871. AprtI 10.

847.

1271. Juni 23.

Diqitized by Googl

Ürlnmdenbndi der Stadt Erfitrt tThdl.

157

hat, wie etile anderm Bürger, aber row detn WarhtdiniHf frd und nicht verpflichtet sein soll, jemand ror Gericht »u uniwurien. Nos Ounthprus Vimioniinus mües. GuntluMiis Alboldi mufristri consulum et alü coDSules Krfbrdenses , videlicet Kridcricus Hitrendtus, Albertus ante Ponteni, Sifridus de Noithuseii, Hermunmis Bizcoru, Thynio Legati, Lodewious de Biltersleibin, Tlieodericus ychoinzagel, Siboldus Bendelo, Sigeliaidus de Lubelin, Oiseliiurui» Vicodominus, Oot- scalcus de Smidestete et Coiuadus Hoteniiiuimis, reco^nosciraus, pm- testamur et oinnibus litcruü hus visurife cupiimis esse uutuni, quod \n'o utilitate reipublice et honore civium statuimus et voliimus a nostris qniliuslibet civibus inviolabiliter observari, quud, quicunque officium afiqood voluerit compararo, deinoeps in futanim idem ad operas civi- tatis facere debeat servicia debita et consueta de omnibus bonis* suis tamquara alii nostri dves, illa pecania duntaxat exoepta, quam pro tali officio dinoscitur denayissa Debet etiam idem ab excubiis et noc- turois vigilüs esse simfdiciter absolutus et alicui respondere in iudicio no& tenetur, quemadmodum alii officiati hactenus faoere oonsneTerunt Ut auteni buiasmodi statiitum incorruptildliter observetur, presentem literam dedimus super eo sigillo civitatis EH'ordensis fidelitsr roboratam. Datum anno gnüe M. CG. LXXi. X. KaL luliL

Or.mUdem&mM. A., Erf. A, ZJLIV, t. Gtdr.i Lambert, Verf. e. 132.

WL AugUbt u. m.

Theoderich, Markgraf von Landsberg, bei^ennt, dass er sicA mU der Stadt Erfurt ausgesähni und sie m seinen Sdtutg genommen habe.

Nos Tbeodericos Dei gratia marchio de Landeübercli recognoscimus et tenore presentium publice proteetamur, quod omnis rancoris seu oontrovetsie scrupulus, qui inter buigenses civitatis Erfordensis ex una et nos ex parte altHFa veitebatur, totaliter est sopitus, prout in seqnen- tibus est notatum. Nos siquidem renunciamus libere et sinoere omni ictioni seu mncori, quam contra dictos buigenses habuimus vel habere quodammocio dicebamur, et si etiani aliquod odium propter burgenses prefatos habuimus contra quenquam, id odium oorde pure, omni fraude et dolo psoitus exclusis, per omnia lelaxamus, zecipientes nicbilo- minus burgenses prenotatos in nostram protectionem specialem, noleutes eosdem vel ipsornm familiam per nos vel nostros homines in terra nostra vel extra terminos terre nostre vel per quenquam obodire volen- tem nostris precibus vel niaiuiatis turbain aut in aliquo mole.stari. Tn cuius rei tastimoniurn prescntom literam conscribi feciiuus et nostri bigiili mummine roborari. Huius rei tostes sunt: Otto de Ariiesliui^a', Qevehardus de Queren vurte nobiles viri, Boto de Ylebuic, Ulricus de

Digitized by Google

166

OeMliiditiqaelko der Prov.fiachMS.

Coldlz, Thimo de Cygerowe, Heinricus de Alrestete senior fiiilites, (iuntherns Vicedominiis, Hugo Long-us, Ountherus dictus Ale'b<»lt ot Sygehanlus hurirt nsvs KifaHens* s, et Bruno advocatus noster. Acta sunt hoc anno Üuinini M. CC LXXI. in vi^ilia Bartholomei. (Jr, im M.A., Erf.A. KV II, 4. Ä/. Gedr.: Wegde, l, c, 388,

Der lialh vott Erfurt bekennt, dass dir liürgtr Ibinnch und Hermann (hm PäfTskhsfer eine Huff . irth^he sie van letzterem bisher tUs Erbltlicn btsttssm, verkauft iiaben.

Nos Hu^o Longus et Albertus Vimlominus niagistri consulum, et alii consules Erfonl^nse«, videlicet Otto do Alich, Connuius Qnadrans, Bertoldus Wilc/j^oniH, SitVidus Richardi. TluMHlcncus de Smidestete, Coii- radus Hotcrinaiuius, Rudolfus de StallMMir, Otto de llallis, Heinricus du Biltirsleibin, Heinricus Vicedumini, Heinricus Le^ati et Cburadiis Kerlingerus, recognoscimus, protestamur et oninibus has litteraa visuris cupimus esäc notum, quod Heinricus filius Ludewici, fratris Reiiiibo- tooisAlbi, etHermaimus derid^, aofltii condves, unuin nuuuom, quem a ▼enerabilibufi dominis abbato et conventu monaaterii montis & Petri iD Erfoidia iure beroditario obtioebant, eiadem domino abbati et oon- ▼entui ▼endidemnt libere et in perpetuum possidendum pleno et volun- tario canseosu omDiiim heredum suonim ad hanc Tendidonein favora- biliter et communiter aooedente. In cuiiu rot Doticiam et memoriam sempiternam presentem litteram dedlmus supw eo sigtUo civitatis Er- foixiensis fideliter roboratam. Acta sunt hec anoo giade M. CG. IiXXIL in crastino conversionis Sancti Pauli.

Bä»,: Öaüm Statt, coU,, 961, 1} Da» Wort tM ttkr mdenOidk getekriebm.

Jlberi, Omf vtm QUkkm, vcrtfündet sieh mit der Stadi Erfurt

Noe Albertus Dd gratia cotnes de QUdieD reoognoadmna et pie- sentibas littetis publioe proteetamnr, qnod cum düeetis fidelibuB noetiis oonsulibus et dvibus neonon cum tota univerdtate fiifiordensium surnos amicabiliter oomplanati pariter et uniti, videlicet iato modo, quod et noe contra quoelibet eonmi temeiarios mTasores peipetuo doe dolo iideles esse TDlumos adiutores eorum, afii&ctantee Semper fideliter pro ipsis, in qaantum ius eorum exigit et rcquiritur exponere res et corpus. 8ed ab huinsniocli nostro promisso tantuni exripimus reverendum domi- mini noötruni archiepiscopura Moguntinimi, uuüamque werram cum ali(ju() habebimus deinceps in futurum sine conscnsu et oonsilio con- sulum iikibrdendum, qui pro tempore fuerint specialL £t hec omnia

ir^:i. Januar iO.

250.

mi. März 1:2.

35L

Digitized bv Gooq;Ie

üxkimdMibiMsli der BuAx EttuL I. HmU.

m

prenarrata proraittimus data fide iugiter et inviolabilitor n>>s(>rv)mda. Testf^ huius rei sunt: nobilis vir dominus Fridericus corues luiuor de Bicheiing^n noster sororius, Heiuricus Magister fori, dictus de Sume- rin^n, Conradus de Sumerde, Wernherus de Besse milites, Hoinricua Haie, Theodericus Merz, Biuiio Umuge, Heiuricus Merz et alii quani- plures. Ut autem omnia prolibata maueant iucommutabilia nec iu posterum super istis dubiam aliqaod seu questio nodtoia videat subo- riri, preseElem litteiam dedimus super eo sigillo nostro fideliter robu- istam. Acta sunt hec anno ^ratie M. CC. LXX. IL IIIL Idus Martü.

Or. dem S. im M. A., Erf,A. XIII, U. Gedr.: Cop. der Urkden. in dem Gtgenbcrii ' i der Stadt E. auf den nummnrischen Bericht des Erzstißes Mainz ron 1646, 12; Sagittartus, Hist d. Grfudi. GL, 66; Menken, Script. I, l. c. No, 11; LBmig, h e. 430; FiOkmttem, ee$ek, K, WO; $. WML XXXVI, m.

im. März n. m

Der Bath von Erfurt, übereignet dem Ritter Theoderich von Flmstäe ffegen ü Ffd, FfeniMge 2ms einen Hof in der Gotthardts- ifarrei. Nos Hugo Longus, Albertus Ticedomini magistri consulum et alii consules Erfordenses, videlicet Otto de Aich, Conradus Quadrans, Ber- toldus Witegonis, Sifridus Ricbardi, Conradus Hottennannus, Theodericus de Smedestete, Otto de Hallis, Rudoifus de Stalberg, Henricus de Bilters- leybin, Henricus Vicedomini, Henricus I^egati et Conradus Kerlingerus, ret'o^nosrimus, protestamur et ad moderuonmi ao futururuni imticiarn penrenire cupimus et extendi, quod nos an-ajii illani (ieriianii Wal- puTgas, sitam in parochia s. Ootehardi, concessimus dc/niino Theöfh'rieo niiliti de Florstete, Christine üxori sue et heredibiis eorum iure heredi- tario in perpetuum possidondam, volentes ipsos super illa iustitialiter warajidiire et ab omni iiipetitiune salvos reddere et indenipnes, ita videlicet, quod iidetu de ipsa area communitati Eifordeusi duu taienta deoadomm solvere teneantur singulis annis titulo aunue pensionis. In huios rei oertitndinem et inoorruptibilem firmitatom preeeotem literam dedimus super eo, sigillo ciiritatis Eifordensis fideliter loboiatam. Acta nmt anno giatie M.OC. LXXn. IIIL Idus Martü. Büil; Obp, 96 m M. ä.

Vat niin 18. 258.

Dekan, l\opst und Convent des Sftftes m Fulda überladen der Bürgergemeitule zu Erfurt tjfijni chv. jährliche Abgabe von gehn

Pfund Wachs die (iüier zu Fr o nur. L n s. e. i. t Nos Berthohus ^ decanus, 1 i idericus prepositus totusquo conventus maioris ecclesie Fuldensis rei d^^noscimus litteris presentibus publice protestautes , quod communicato cousiliü iiberaliter admi.simus, Qt cives seu universitas civitatis Heifordensis bona in Vremar, que

Digitized by Google

100 Geadlichtaquelleo der Prav. fladueD.

feodaliter a nostra descendunt ecclesia, porfietuo possidoant et in siios u.su>? rodifrniit, prout sibi videiint expedire, iüi stiiie, quod in signum m-o^nitiotiis tiiiidi et proprietatis sing-ulis annis in fcsu» beate Wal- pur^'-is (It'cem talenta pure coro custodi ecclt'si»« nustre vel eins eerto nuncio ifprosentent, quam snlucidnt'in , si protraherent usque ad meii- scm, quaiulo dictani ivrani {»t suujii nuncium l<\ildam non transniitterwnt, decem alia Ulunu cere uiia cum cera predicta pro pena ecclesie nostre solvent. 8i vero, quod absit, sepedicta decera talenta cere cum ]>ena ttdiecta in terminis antedictis nobis et ecciesie nostre prefati cives Her- fordetises duAbus annis nohr re non citraverint^ ipsa bona in Vremar cum sais conpertinenciis sine omni contradictione ad nos libere rever- tentur. In cuius rai testimonium presentes litteras sepedictta civibus Eifordensibua* damus sigilU noatri munimine roboratas. Anno Domini M* CO» LXJL secundo XV. Kai Aprilis.

()r. mit dem S. im H. 8t. A. zu Dreatien. J) Kann auch Berchohas ffeleten werden. 2) Während vorher die Form Uerfordenses gebraucht whd, ttdu hier Krfordenaibus.

1272. April 1«. 864.

Hugo Longus, Albertus Yicedomini magistri oonauium, Otto de AJich, C!onradu8 Quadrana, Bertoldus Wit^nia, Sifiidus Richardi, RudolfuB de Stalbetg^ Caniadus Hotyrman, Dietricus de Smideatete, Otto de Hallis, Heinricus de Biltersleiben, Henricus Vioedomini« Heinricus Legati, Gunradus Rerlinger consules civitatis Erfordensis bdcefinen,^las.iCkinegwnäis, Witwe Bu/rchard liubenolda, eine Mark jährliclim Zmaes »wt einem (iarten ante Valvam cerdonum nach dan Hechte vri genannt dem Abt uttd (^vent von Pforta für Iii Mark SiUter verkauft und das Geld daeu vertvendd hai)e, um mch tH>n einer Mark Zins von einmt Weinberge, der ihrem Vater Libold (ffhörf , loszukanfrn. Auch hahr die Begine Gertrud, Walhruns des früheren ßesitssers IWJUtr, ihren Anteil an dem (! arten dem Kloster (jesehr)ifcf , und die gen. Cunegundis den Weinberff nur his zur (> rossjäh ntjkeit ihrer Kinder und Ins sie den Verkauf !/rii. 'ii m «jt hätten, verpfändet.

ZuugLii: Dietricus Sconecail, Siboldus Bendel, Bertoldus deUuttira,

Dietricus Riibenolt. D. a. D, M CC. LXXIl, XVI. Kai. Mail.

Aus: yy<M{j, Chr. rfcs Kiosiers PforUi i, J6i. Gedr.: Böhme, Urkdb. de$ KUetere Ffifrtet. (In Vwbereitmg filr die €feeeh.-Q.)

im. Mal 10. 255.

Hugo I»ngus, Heinricus de IlaUis magistri consulum, Bertoldus de ('Otha, Godefridus de Northusen, Oodefridus Hotermann, Sif- lardus Beinhardi, Heinricus de Bütersleiben, Budolfus de Stal-

Digitized by Google

Vrtnmdenlradli der Stadt Mut 1 HmÜ.

161

bei^, Heinricus Vicedomini, H* inricns Tjegati, Albertus de Muhl-

husen, Godefridus T»n{Tiis, (iiintluTus df* <rotba, Eckardiis

consules Erfordeu^es rccogtwsvwren und bosteijeln das Testament Walter KerÜDgers, worin er sein Jlab und Gut Siegebrecht de (jutha, dem Sohne seiner Schwester Jutta, vermacht.

Am Hoyels Chrwuk im E, A,

Die Provif^oren des MartinsliospiUiles in Erfurt bekunden , dass Frau Vtd, Wdivc des H. v. Amstete, ihre Söhne und Sdticcster das Eigentum an sswei Hufeti zu Nrusess dnn UospiUU geschenkt, das Ijand aOer zu Erbzins empfuitjm iiubm.

ünivfrsis Christi fidniibiis presentem litterarii inspoctiiris Ekehardiia decanus eeelesie sanete Marie iu Erfordia, Siboldus Hendel, Cunradus Hoter- man cives Erforden sos, provisores hospitalis beati Martini ^^audiuni (jiiud Cbriötuö passione sua proraeruit universis. Ne diutuniitate !< nu oris facta hominuni ublivionem accipiant, nccesse est ea litteris aut( nticis preservare. Quare tenore presentium iiututn esse volumus omnibus presentem litterara inspecturis, quod doniina Uta reliehi H. de Arnstete et pueri eins et sorores eins, soror Plulippis et soror Elisabeth, pro- prietateni duurum mansurum, qui siti üunt iu >iuweseze, hüspitali sancti Martini pro aoimarum suarum remedio contulernot et eosdem iure bereditario a predicto bospitali aancti MartiDi sub certo annuo oeoBU et quibttsdam alüs conditionibus in littera emptioiiis expressis xeceperant, ut provisores sepedicti hospitalis ipsas ab omni ioiiiria, qae eis in predictis bonis iilata fuerit, defendere teneantar. Testes buius rei sunt: Th. de Muro, Ounterus Alboldi, Buzcbärdus Babiooldi, Gunterns Vice- dominus, Qiselherus Yicedominus, Tb. Pulcbia canda, Otto de Alcb, Siboto Ooldichin, Th de Arena, Hartmudus eororius eius, Th. de Bosla. Ut autem factura istud a nullo huminum valoat intirmari, presentem litteiam sigillo domini G. decani et sigillo eiusdem liospitalis fccimus communiri. Datum Eiphordie anno Domini M. CCL ULXII. X. KaL lunü.

Albert, Landgraf von Thüringen, hekerntt dass er auf Bitten des Rothes von Erfurt allen Unwillen und alle Feindschaft, die er gegen Heinrich Isener, Bürger daselbst, seine Genossen und die ganze Gemeinde von Erfurt gehegt, aufgegeben habe. Nos Albertus Del gratia Xhoriogie laotgravius etc. recognosoimiis et omnihiis litteras has visuxis ▼olumus esse notum, rjuod omnem

tiweUehtiiq. d. Pr.SMbMS. XJUO. l. n

mi. Mal 33.

256.

1»3.

25?.

Üigiiizeü by i^üOgle

Oetchichtaqiiellen der t^rov. BadbuHO.

indipnatiuiiuin, oflfensam pariter et rancorem, quem contra Honricuni Isenerum, civem Erforflensom , et qiiosdam fainulos, adiutoreä ipsius, et contra cives et ooinmuaitütem Eifordonsem iiabuimus pn»pter cum, remisimus lilH'ialitcr sincere ad |>«titi(»nom rt instanciain consuiaui Ert'urdeüJiium , dautos eis presentem litteraüi in testimonio et certi- tudineni super eo sigilli nostri muniminc roboratam. Acta sunt hec anno Domini IL GG. LXX. IIL

Die Broewraioren des MarÜn^o^niales in Erfurt h^smnen, daas Bindet Obegere der AUe und smneFrau von den 4 Bäusem, genannt Holouben, neben dem Hospikd eine halbe Mark Zins jährlieh ht'Zdhlen, d<tss aber nuch Giselers Tod d(is kleine Haus bei dnn Thore an seinen Sohn fallen soll, (mV / ) / die WUwe den Zins an den drei übrigen Häusern weiter bezahlt. Nos Eckehardus decanus en lesie sancte Marie in Erfordia, Con- radus de Sachsa et Heinricus de Libonstete procuratores liospitalis sancti Martini in Erfordia presenti littora public« protestamur, quod Giselerus antiquiis dirtiis Ohe^err et uxor siia H . . . . ^ de qnatuor domibiis, quo vocantur JJidoidfc, diniidiaui juaream hospitaii iam dicto solvent amieabilitiT annuatim. Si vero iamdictus (J. iiiedio tenip<ire viam uiiivcrse rnrnis inp:reditur , tuiic parva domns apud valvam Gise- lern filio suu ü inauebit De aliis autem tribus d<tniibus uxor eiusdem Giseleri antiqui censum «uum hospitali sepedicto tt'inpore debito dabit voluntaiie et [».uate. Ut autem hec mutatio ub aliqiübus iioii valcat irritari, dedimus eisdem presentem litteram sigillo ipsius hospitalis fir- miter roboratam. Acta sunt hec anno Domini CO* LXXIII. Or. dem & im E, 1) Beschädigte 8tdU,

Diesdben bekennen, dass Oisder Öbesere der Jüngere und seine I^rm wn dem nUtHeren der genannien Häuser drei Fierdinge jährUdt besohlen ufoüenf dass aber nocft dem Tode Gisders des ÄUeren das Haus bd dem Thore ihnen überlassen werdem soü*

Nos ^ protestamur, quod Giselerus iuvenis, dictus Obesere, de

media domo inter illas, quevocantor Ifoloi^ ubi caminata et oellarium attinent hospitali iam dicto, cum uxore sua dabit annuatim amicabiliter tres fertones argenti usuaiis. Cum yero pater suus Tiam universe camis ingiessus fuerit» parva domns sita apud valvam eidem G. iuveni et uxori eins ad domum predictam remanebit. Ne autem hec mutatio tarn a nobis quam ab ipsis yaleat initah, dedimus eisdem presentem

Hd$.: dop. 1376 No. 8T im Jf. A.

im

1278.

859.

Digitized by Google

ürkimdMibncii «1« SUult ErAirt. I. Thetl.

litteram sng-illo i()siiis hospituiis munitam in cortitudinem super eo. Data sunt hec armo Domiüi M. CC. liXXUI.

Or. mit dem S. im E, Ä. 1) Die mit 6es. Stdie atimaU wörtlich mit der

Ml iwf CQfigen

Hennann, genamni wm ViApee^ s. Margarekie, Mbimdd und ge- n^mi§t dm Kauf von 8 Ackern 0U Vippat^ seUens des MarHns- hasjpUäles in Erfurt wm Didrukf genanni von Ctddenbwn.

Ne per tempora labentia labatur et renim memoria, ea, quo in tempore gerantnr, utiliter per scripta memorie commendentur. HennaDnus dictus de Vicbpeche saocte Margarete recognosco necoon publice protestor, qaod benivolo iavore et oonsensu mviolabili^ per- aeveret, quod domue hospitalie sancti Martini in Eifort tres agros pro- prietaüs ad Ditricum dictum de Galdenbum, ettoa Id Vicbpeche, pro qoadam summa pecunie perpetuo aibi comparavit poasidendos absque omni inpedimento de me et meis posteris permitto et concedo. Ut ergo hoc fii-tnitiT observetur, presenteni litteram si^illi inci tostimonio dignam duxi roborandam. Testes hui is ku sunt: dominus Heinrieus plebanus de Vrondorf. H. plebanus de Dilsdorf, Bertoldus plebanus de Kotelingin, Rudegenis plebanus de Martvichpecbe et Petrus plebanus de Kyrspelebin. -'

Or. mit dem S. im K. A. 1) iuvionabili im Or. J)u.s Datum f>hit_ Tin- (tften (TwaJinte H&rrnunn de V. u trä aber in einer Urkde. des JJ. A. aus dem J. i^iJ erwähnt.

Albert, Landgraf von Thüringen, verspriüd Schutz und sidteres Odät oBen Erfurter Bürgern, die sidk in s^mem Gdnet oti/- kaUen oder darin reisen* NoB Albertus Dei gratia Thuringie lantgravius et Saxonie comee palatinuB recognoscimuä , protestamur et omnibus littaras has Tisuzis Tolomus esse notum, quod unlversoa cives Eifordenses, tarn per nostram provinciam, quam ad nostm opida tranaeuntes, cum personia eoram et bonis omnibus, tarn in stratis, quam alibi existentes, in nostram protectionem et gratiam zecipimus specialem, dantes dsdem ducatum noBtrum liberum et securum, nolentes etiam ipsos a uobis seu a nostris hominibus vel ab alüs quibuscunque in aliquo moleatari. 8i- qois autem hoc attemptare presumpserit, indignatiunem nostram et iogratitudioem se noverit graviter incunisse, dantes ipais presentem litteram in cortitudinem super eo sigilli nostri muuimine roboratam. Acta sunt bec anno gratie M"* CO LXXIII. iu die beaü Ty burcii. HdM.: Oop, 1376 No, 85 im M, A.

260.

im. April 14.

261.

11

üiguizeü by Google

164

G«sdbiditiqQeUen der Fror. Sadnen.

1273. Mai 18. 202.

Günther, (hraf von Käfemburg, betätigt dem MartinshospUale in Erfurt den Besitz einiger von Heinrich von Elkisleibefi und Thcodcrirhy gmanni von Klkit^hihm, erkaufter Mufm und /Minsen, und bekennt, diiss die Verkäufer die Sichfrstdlung in seiner Gegenwart gelobt und sich, wenn sie dieselbe unt&'liessen , gum EinJager in Erfurt verpftichtet hnhm. Küjs (luntherus Dci gratia cumes iii Keveriibert.'- tfiiore pres^ntium recoguoscinuLs ot ad iioticiam tarn futumrum quajn iiiodernoniin per- venire cupiums et oxtendi, quod Heinricus de Elkisleibuii diniidiuin luausuui proprietatiis, situm in cadem villa Elkisleibeii ia uostra iuris- dictione, de pleno nostro fiiTore et offidalium nostrorum vendidit hospitali aancti Mattiiii Etfordensi, soWentem aDDis sin^ulis in festo beati Mycfaahelis nnum integrum maldrum frumeoti ygemalis, pei petao posddendam. Becognosdmus edam preaenttbus et lucide piotestamiir, qaod Theodericos fiEunuluB dictus de filkialeiben iam dicto hospitali maosum et dimidinm proprietatis, sitos in villa superias nominata, anno qaolibet in festo beati Mycbahelis pienotato tria maldra hyemalia frumenti et dimidium maldnim urdci solventes, vendidit nOBtro et offi- cialium noslroruni necnon et herediun ipsius Theoderici aseeosu &to- rabiliter accedente similiter quiete et pacifice in perpetuom possidendos, et Tidelicet Heinricus et Theodericos aDtesoripti coram nobis fideliter promiserunt , pretactum hospitale bona cum suis procuratoribus super predictis bonis iusticialiter warandaro et ab omni inpetilioiie salviim reddere penitus et indeinpiie. Quod si nun ffrcrint, sepedicti Heiiiric-us et Theodericus Erfurdiani iiitroibunt, contradictione quaÜbet iion ob- stanto, indo nunqiiani exituri alias pernoctando, nisi memoratum liospi- tale cum suis procuratoribus super venditione et emptioiie prehabituruui bonorum reddiderint satis certum. In cuius rei certitudiuem et me- moriam serapiternam presens scriptum ad evidens testimonium dedinius super eo sigilli uostii appousiune tirmiter cominunitum. Testes vero huius facti sunt: frater Uiricus prior Predicatorum in Erfordia, frater Gerhard US de Oyspodialeiben et frater Ountbems de Wigeleiben eiue- dem oidiniB plebanus de filkislaben, Gotscalcas Keriingerus^ Th(eo- dericua) yioedominuBi ContaduB de Saasaf Heinricus de Herversleiben, Gotacalcus Fkunrns, Hartongus Hottermannu8| Th(eodericuB) de Haitis, Ber- toldus Sprungelo, Gotio deKorthueen, Hartmudus Bitteiolfas, Bertoldos de Hocheinif Th(eodericu8) Tioedominus iunior, Gonradus Palatinus, flein- ricuB de Qota ciTes Eifbidenses et eo anno in conaitio existentes, Hein* ticua de Haitis scultctus, Albertus de Elkisleiben et alU quam pluree. Acta sunt hec anno Domini M^GOLXXIii* in asoenaione BominL

Digitized by Google

Urknndeobncb der Stadi ErAirt LUieiL

1^3. Juli 15. Asehafreiiburg.

263.

WrnifT, Erzbischof von Main», verlnetä, in Erfurt B^eisinsgvAer an die toU Hand m bringen*

Wernherns Dei i^tia sancte Magaotine sedift archiepiscopus, nacri

iniperii per Gerfnaniam archicancellarius, dilectis sibi clori et civium £ifonlensium universitati salutem et plonitudiDem omnis boni. Cum ex eo, quod ilia bona sive aree, unde oobis reditiis Uli, qui vricins vocantur, solvi debentur, ab ec^lesiis et mcoasteriis emuntur, uichil

nohis iitilitutls provenit aiit honoris, non in aliqno eniendamnr exindo, et in niiilto deporit iuri nostro, inimo qnoationes et vexatiunes nmJti- mode oriunttir, (juia hoc ecolosie nostre non expodit ullo modo, uni- versis vobis et siu^nilis districte prenipiondo mandamus, quateniis oranes et singuli, qui talia bona habetis, ut areas nulli detis nioiiusterio aut ect^lcsie ad emendum. Nos enini emptiones et venditiones liuiusmodi nunquam ratas hiib(mnis, si absqiie nostra facte fiierint voluntate, sod euü tenore piesontiiini literarum firmissinio iiihibenms. Datum apud Ascafeneburc anno Domini M. CC. LXXIII. Idus lulii.

Eds.: Ältere Abschr. im M. A., Erf. A. VII, 4. Gedr.: Faber, l. c. 75; IL WR ZXZFl, 290.

Die Provisoren des MartinsJiospiiales Erfurt bekunden die Sdtenkung einer Hufe gu Lowenvippai^ durA Vtßers Wiikoe Beingardis und ihren Sohn mit Vorhalt ld>endänglidten Zinses.

Kkehardus decanus ecclusit saiscte Mario et universitas consulum in Eipiiordia, videlicet Gunthenis Alboldi, Bertoldus de Gota, Syboldus ßendil, Tvmo Legati, Uutscalcus de Smydestete, Ludewicus de Bylters- leibcn, Heinricus de Hallis, Conradus Hotbirman, OoDradus Brunonis, Theodericus Geinecfalicb, Theodericns Lubelin, HeinricoB de Gutbim,

OotbBcalciis Ebirfaardi, \ Heinricus quuquo de Libenatete procurator

hospitalis saocti tfartini in Erphordia omnibus haoc littenun inspectum salntem in omnium salTatoie. Ne labontor cum tempore, que agantni in tempore» propter obliyiosam faominum memoriam expedit ea BCriptia anteiiticis periMmnaii. Hinc est, quod tenore preeentinm publice pro- testamnr, quod Beingardis relicta Vylteri una cum filio suo Theoderioo unum mansum situm in Vippecbe Leonis pro XIl marcis et fertone iiospitaii sancti Martini in Eipbordia conparanint emptionis titolo sab bac forma, qooil iamdicto Reing^odi et filio suo Tlieoderico provisores hospi- talis censum, qtiem solvit mansus supradictus, videlicet maldmm fru- menti...^ et tantundem ordei ad eins presentabunt iiospitium in propriis iaboribus et expensisi et si culonus aut ex u^ligentia aut alias ex

1274. Januar 4.

864.

üigiiizeü by Google

IM

G«MliiditsqiieUtti «tor Fror. SmIiwii.

mala voinntnto .. ..i dictum censum solvt ro ivtardaret, pri'visorfs hospi- talis tenebuntiir a^re, ut solvatur. ISi aukni in ageuilu nun tum diligenter ut pru .suo censu pioficerent, oxtunc ipsum censum per- solvent de fjranario hospitalis. Si vero colonus propter communem terre sterilitateni aut devastationem Tel incendiuni aut ex alio casu fortuito secundnm estimationeiii vul/^i et iudidum non potaerit solvere pensionem, pro rata sterilitatis, devastationis et incendii ipea eztuoc pensio minnetur, hoc etiam addito, dam una predictarum peraonarum Tiam uniTerae canÜB ingressa fueritf alia, que saperstes fuerit^ ipai bospitali uniim maldrum Toluntarie relaxabit et ex eo in anniversario eius iiet infirmis aliqua refectio specialis. Cum vero et alta persona defuncta fderit, tetus predictus census oedet hospitali ob piam memoriam earundem Ne altern circa huiu»imodi ooDtiactum aliqaa in posternm dubitatiunis uccasio oriatur, hanc litteram sigillonim nustrorum mniii- mine duximus roborandam. Acta sunt hec annoBomini M.CC.LXX.IIL pridie Nonas lanuarii.

Or. mit 38. im K A. 1) hrnMOigU SUOe,

1874. Februar 19. 865.

Der JxLith von Erfurt vergleicM den Pleban der Bentdictskirchc mit den in der Vfarrei derselben wolmenden Juden über dir Ab- gaben der letzteren.

I. n. 8. e. i. t anicn. Ad prccavendum liti-^ia, (|ue ivriini cupiditas mater litium penerat iiucssaiiter, ex subtili provideiitia iKimines con- suevenint facta recordatiune dipiia pariter et relatu bcriptis uuicnticis perhonnare. Quapropter nos Hertwicus de Northusen et Sigehardus de Lubeliu ma^stri consulum et alii consules Erfordeuses, videlicot Theo- deiicus Tioedomini, Fridericus Biterdfus, Conradus Lupus, Ekehardus Hotermannus, lobannes de Nortfausen , Hildebrandus Kertinger , Theo- dericus de Arena, Guntherus Vicedomini, Budolfiis Baspo, Budolfus de Northusen, Bruno et Tbeodericus de' Cutteren rooognoscimns et omnibus has litterss inspecturis cupimus esse notum, quod controversia, que inter dominum Conntdnm de Bode canonicum eodeeie sancHSeveri, ]^ebanura sancti Benedicti in Erfordia, ex una, et ludeos in ipsa parrochia sancti Bciu dicti residentes ex parte altera v(»rtobatur, de consilio arbitro- nun, scilicet Uugonis Longi, Guntberi Alboidi et Bertoldi Sprungilonis nostrorum concivium ex utraque parte communiter electorum est araicabilitor oxplanata pariter et sopita, videlicet isto modo, quod iidera liidei ipsi f! 'niin<» Conrado plobano parrochio supradicte sex talenta denariorum Krturdensis monete omni occasione postposita in fcsto beati Martini, quamüiu ibi plebauus existit, singuüs anni$ solvere teueantur,

üiyiiizea by Google

Urkundoibiich der Stadt Erfurt. I.Hieil

h'h adircto, quod prefatuR plebanus ens et nnllani ooiuui familiani

iu-^'ravabit Est etiani de consiliu pn-dictüruni aflioctum, quod si ali-

qiiem ludeum in antea ab aliquoChristianorum coiiparaie aut conducere

contingerit curiam sive domum, idem Iiideua exdusa coniraunitato ex-

tunc cQin plebftiio piefato amicabiiiter compJanabit Si autem oasu

altqiio obatante inter eos conoordia acoedfre non posset, tUQC ioter

plebanom sepedictam et ludeum duo dedci, quos idem plebaniaa ad

hocetegerit, et ma^atri consulum, qui pro tempore fuerint, medium

oidinabnnt: In huiua rai certitudinem et incorraptibilem firmitalem

dedimus presentem litteram super eo sigiUo civitatiB Erfordensis fideliter

fobotataro. Acta sunt hec anno Domiui H. GC. LXX. III. XI. Kai. ITaitii.

Or. mit dem .9 i. 1). A. Gtär. Lawümi, Verf, 0 Erfiui, lS3i JicuraemMkjft tittck d. Juden m Mrfmt, 7S,

Aprii S. m.

UlrUh vcn Kobrnskie hdehnt üeinru^ von und dessen

Sdiwager Qun&ter, Erfwrkr Bürger^ mU 10 StiiiUing PfemUgen von einer Hufe m Bindersieben.

Ego UlricaB de Kobinatete recogoosoo presenti üttera lucide pro- testando, quod Heinrico de Gotha et Ounthero auo sororio, filio Alexandii, civibus Erfordonsibus, decem solides denaiiorum, quos michi de uno manso aito in Biltersl« ybin hereditatii titulo annis singulia ex- sulverunt, coneossi titulo iusti feodi peq)etuo persidendos, volens super itlis eosdem iugiter warandaro et ab omni inipetitione salros reddere penitus et indem nes, pleno consensu Ludolfi et Hcinrici fratrum meorum ad hanc concessionom conimnniter et favombilitor acccdente. Testes huiijs rci sunt: Conradus Quadrans et Hartunpus tilius eins, Ludevicus ''

Hiltorslevben , Heinricus et Ludeviciis tibi eins, Uoiiradus «Synape t alii quam plures. In cuins rei certitudinem et incormptibilem tinnitatom presentem litteram dedi buper eo sigiilu meo firmitor r«ibo- ratam. Acta sunt hör anno gratie müiesimo ducentesimo septuagesimo quarto ten'io Nonis Aprilis.

lids.: Jjipl. des Feterakhsters auf der Kgl, BUAioHkik m Her Im.

1274. Mai 10. * 267.

Albert, Graf von Gleichen, hdehnt Gerhard Gürtler, Bürger mn Erfurt, und seine Erben mit der Vogtei über eine haJl^e Hufe zu Linderbaeh, wdche die.^er (pjgm einen Erbgins von Sitten

boiidi bereits vom Feten^kiasttr inne Imt.

Nos Albertus Del gnttifi cunics do Glicbin recognoscinius et tonore piesentium lucide protestamur, quod Gerhardo Clugulatoii, oivi £r£or-

üiguizeü by Google

GcBchichtaqueUep der ProT. StdiMn.

denst, et uzori sue et filüs et filiabus suis, <|uos ouDC habet et qnoe impostenim generalrit, advocatiaiii dimidÜ mansi siti in linderböche cum Omnibus pertinentibus ad eandem in villa et campo sitis, quem idem ab abbate et oooTenta montis sancti Petri in Erfbrdia pro Septem soMdis denariorum iure hereditario dinoscitur possidere, iuro feodali concessimus perpetuo possidendam. Conoeesimus etiam eis ius feo- dalium hominum noRtromm et ius tuitionis et ius, quod Tuigariter . . . Dominatur, volentes ipsos super illa iuglter waiandare et ab omni im- petitione reddere salvos penitus et indemnes. Ceteruro protestaniur, qaod dictam advocatiam, euiciiniqne idem Gerhardus petierit, sine dila- tione et difßcultate qualibet liberaliter eoncedimus et ad hoc nos in Bolidum obligamus. Testes huius rei sunt: Guncelo miles de Tullistete, Conradus Quadrans, Bertoldii.s de Hotha, Gisolhcrus Vimlomini, Siboldus- et Kudcp^enis Bfixlolones fratros, Kunornuiuius de Scharffinstein , Otto Ciii^ailator cives Krfordenses et alii quanipiures. In cnius rvi certi- tudiiiem et incomiptihiloTn fimiitatem prpspntem littrrain dedinius super üü öipllu nostro tidtditer ruboratam. Acta sunt hvr Ertordie anno Domini niilicbitno ducentesimo septuagesimu quartu iudietione secuDda in die ascensionis Domini.

Hd».: Dipl. des J'etertkUMiters auf tltr Kol. Btbltothek in ßerlm. Ij Lücke, 9} 8ibeldiu der Häg.

im. Mal 87. 268.

Die Bwnsorm des MarHiu^oepUales m Erfurt hekmdm, dose die Klosterschwestem und Gesi^unster PhUipjiis vcnÄmdde und EUsabefh das Eigenkm an einer Hufe in Elsddm dem Haspiial gesAenki, das Land aber gu JSrbgins empfangen Jutben*

UniTersis Christi fidelibus presentem litteram inspecturis Ekeliardus decanus ecclesie sancte Marie in Erphordia, Cunradus Lupus, lohaimes deNorthusenciTesErpboidenses, provisores hospitalis beati Martini beate Tivere et feliciter mori. Ke diutomitate temporn facta bominum ob- livionem accipiant , neceese est ea Utteris autentids preservari Quare tenore presentium notum esse voliimus omnibus piesonteni litteram inspecturis, quod soror Philippis di' Arnstete et soror Elisabeth, soror eiu8| mansi uuius proprictatem , qui situs est iu JSUasleibin, a Th. oo|^ nomine Servo hospitali sancti Martini pro animarum suarum reniedio compararnnt et ciindom iure hereditario a predicto hospitali sub hiis con- ditionibus recepenint, videlicet iit singuliii annis in festo saneri Martini persolvant unura solidiim de eodem, et quod tarn in vitu quam in morto libere dare vel vendere, eiii voluerint, possint sub memorato censu supradicto hospitali persolvendu, et ut provibore.s soprdicü hospi- talis eas vei eos, quibus dederuit vel vendiderint, ab omni iniuria, que

Üigiiiztiü by <-3ÜOgIe

ürkuDdenbuch der Sfadt Erfurt. L Thdl.

160

eis in predictis bonis illata fiiorit, dcfendeiTi fideliter teneantur. Testes huius rei sunt: Si^^liardiis de Lubilin, Hrrtwicus de North usen, Rudolfiis de Northusin, Ekeliardus Hutei lüatjuiis, Riidolfiis Bitterolfi, Bruno, Hildebrandus Kerlingeri, Th. de Arena, Th. de Guttirn, Th. Vicedomini, Badolfus Baspo, Guntberus Ticedomini de Parvo foro, Tb. de Bosla, Heilricas de libenstete pixxmnitor hospitalis cives Btpboidenses. Ke aatem factum istud ab uüo hominnm Yaleat infinnan« piesentem Ktteram sigiUis ciTium nostrorom et domini decani eoclesie sancte Marie et hoepitalis fecimua commuiiiri. Datum Erpbotdie anno Domini

Der Rath von Erfurt bekundet die i'eUens seiner Bürger, der brüder Kmig^ dem Victor gu Mainz versprof:henen Leistungen für die ersterm von UMeren padUweise überkusenen Minkänfie

aus Thüringen.

Hos . Hertwiciis de Northusen et Sigehardus de Lubelin magistri consnlum et alii consules Erfordenses, videlicet Theodericus Vicedomini, Fridericus Bitorolfiis. ronradtis Lupus, Johannes de Northusen, Eke- hardn^ Hoterniannus, Hildebrandus Keriint^erus, Theodericus de Ai-ena, Guntiurus Vicedomini , Rudolfus liaspo, Rudolfus de Northusen, Bruno et Tlieudericns de (Jutern, reei^f^nnsriTnus et tenore presentiurn luuide prott'stamur, quod Henrieus et Bertoldus t'ratres dicti Ke^'-es, nostri eoncives, coram nobis iidelitor pmniiserunt,, quud voneiabilibus dorainis* decano et capitulo ecciesie saneti N'ictoris in Maguntia de universis eorum bonis öitis in partibus Thuringurum, annis singulis post testiim b. ülrici infra mensem XXVI talenta denariorura, qui dari de bunis liuiusmodi consueverunt , solvere teneantur et, quocunque anno illam summaro oeglexerint vel distulerint solvere seu donare, quod eztunc statim efficium TillicationiSf quod dictum capitulum ipsis nostris concivibua pretlibatis dinoscitur conc^asisse, ad ipsorum ecdesiam libere revertatur, et quod ipai litten» et privilegia desaper eis datas restitaere debeant capitulo memorato contradictione qualibet non obstante. In hnius rei teätimonium presentem Uttenim dedimus super eo sigilio civitatis Er- fordensis fideliter roboratam. Data anno giatie M. CC. LXX. IUI. in die b. Uicbabelis indictione secunda.

Or. mit tefcfc. 8, im D. A, 1) Statt der Name» Pmikte.

Daä Otpitel des Viktorstiftes in Mainz verjxichtd den Gätrüdem König in Erfurt aüe seine MJinhunfte aus Thüringen,

IL CC. LXX. nn. vi. KuL lunü. Or. mH 3 S. im E. A,

r^74. ti^pteiiiber ^9.

270.

üiguizeü by Google

170 Q«sdu<!htw|uell«n der Pkor. SmIimd.

Nos Synion (ieeanus maioris ecclesie Ma/?untino et prepositus sancti Victoris, W. dt iMmis siincti Sfpphani Maguntini tprinn' pipsentium protP.stamur et iws^v volumus univtrsüs, quod lolianiies (irraiiiiK et capituliun ecclesie sancti Victoris Mairnntine officium eoiuin, quod ecclesia eonini obtinet in Tliuringia, Bertolde et Ileinrico fratribus dictiB KegibuB ombus Erfbrdensibus ooncesseniiit pro certe et annua pensione, et ipd ooram consilio dvitatis Erfbrdensis illam eiadem an- nuatim Dolrere bona fide promiserunt, it^i (juud post festum h. Ulrici infra niensem unum illam transmitterent Maguntlam suis laboribus et expeosis deoano et capitulo supradictiSf alioquin extanc ipso facto ad illos rediret idem officium et pleoo iure vacarctf sicut in iitteris ciTitatis Erfordensis super hoc confectis plenius continetur; ad sufficientem vero cautelam nos prepositus pro prefata ecclesia nostra et nomine eapituU fidem super hoc reccpimus Henrici de Hervorsleyben et Theoderici ftatria Sigebardi civium Erforciensium, qui fideliter promiserunt, ut^ quando« cunque dicti Heeres negligentes^ essent in solvendo pensionem debitam et promissam dominis antedictis, ipsi H. et Th. pensionem eandera noD tamquam fideiussores, sed tamquam principales dobitnres deberont trans- mittere Maguntiam sopedictis dominis eorum laboribus et cxpcnsis; et sponte eleprerimt, (piod si hoc non facerent, excommunicari ddierent per totain civitatcm Eifordensem et publice nunciari oiuni iudit iorum strcpitu (|iiics( riitc. Unde, sicut per predictum capituhun et prefatos cives tructatiiiH extitit et recessum , iios eisdem dccaiid t-t capitulo damus has littnas nostris si^j^illis munitas in tcstimoninm •ininiiun predictorum. Actum et datum anno Domini M. CC. lAXHll. iti die sancti Kemigii.

Or. mit beteh. S. im D. A. 1) Hds, hat uegglientas.

1974. October 15. 271.

Werner, Srxbisdtof von Mains, nimmi natk BeUegung des HreUes wegen der Av^ustmer-JEremiten die Stadi wieder ßu Gnaden an.

W(emenis)Dei gratia sancte Mai^untine sedis archiepiscopus reoognos- cimus et teoore presendum publice protestamur, quod omnem iodig^ nationem pariter et lanoorem, quem contra yos et communitatem Erfordensem super fratribus heremitis ordiuis s. Augustini et super Omnibus cauns aliis habuimus usque modo, remittimus ez corde intimo liberaliter et sincete> et quod estis nostre gratie et favoti per omnia restituti. Voliunus quoque, ut omni iure et Jibeitate deinceps gandeatis, quam a nobis et ecclesia Maguntina hactenus habuistis, nostro et ecclesie Moguntiue in omuibus iure salvo. Testes huius rei sunt: Simon ecclesie nostre decanus, "Walterus decanus S. Stephani Magnntini, Emericho prepositub Duiluneosis, ifridchcus burcgravius de Loinstcin, Philippus

Digrtized by Google

IlrknodeDlnich der Btadt Etfiirt LTbeiL

171

Marscaicus de« Viowinstcin, l^illuii^iis do Ingelnheini et Gallus de Del- kenheim. Dantfs vubi8 presentes literas in certitudineni super eu sit,nlli Dostri munimine roboratas. Datum anno Domini M" CC" LXXilil" Idus Octobris.

Äd»..- Cfap- ^376 No 67 im M. A.; ebenda emeap&ere Qjjuc, Kr f. A. VII. 3, No, 5. Gtif.: Ihlkentlein, Geseh, v. E., III,

Werner, En^nsekof von Manu, gesiaHä, dass die erj^nsehö fliehen Bemkm in Erfurt sitk dem^sdben FßidUen wie die anderen Bürger imtereUhent ausgenommen den WaMUmsi und die Naddwadien,

Wiernerus) Bei gmtia sancte Haguntine sedis arcbiepiscopuB. licet offieiati tiostri Eiflfordenses ex prero^tiva et gratia speciali sedis Ha- gontine a quibnslibet senritiis ad operas dvitatis beati Hartini et nostre Eifordeasis piestaDdis aint uaque ad faec tempora supportuti, quia tarnen miuiimina ac alia urgentia negotia et agenda de propriia laboribiis et oxpensis prout leqnirit passim oecessitas non saffidtis procaiare, Tolnmns et permittimus, quod ofßciati nostri Erfordenses, qiii vestri oandres ezistiint ad operas dvitatis Erfordensis faoere debeant servitia debita et consueta de omnibus bonis suis tamquam alii vestri dves, dummodo exactiones speciales et srrvitia specialia non impnnatis eisdera. üt'btnt otiam pro eorum oxrossibns ultioni et emende sicut alii swiin- iJuiTi rivitati.H consuetudineni subiacere usque ad illos annos, super quibuü habetis iiostrns et cnpituli nostri literas vobis tifulitas et con- M'ssas, illa ctiani pmiiiia dnnitaxat aict'pta, jiro qua luitTn offieiati üostra oflicia (•(tiii|)arartint. Insupcr debent csso luedio teinpur«' ab excubiis et nocturnis vi^iliis simpliciter absoluti. Testes liiiiiis wi sunt: Simon ecdesic decanus, Walterus decaniis 8. Stopliaiu Mnguutine, Emeiicho prcpositus Durlonensis, Fridriieus bur^^^-ravius de Ix)instein, Philippus marscalcus de Vrowinstein, Biliungus de Ingelnheini et Gallus deDoUidieimk Damus quoque vobis presentes litcras in cerütudinem super eo aigilti nostri muniaiine roboratas. Datum anno Domini GO LXX» im« Idus Octobris.

Hd9.: Oop. 1376 No. €6 im M, A. Ebm^ ehu spätere Copk Er f. A. Vlh S No. 4. Gedr.: Linnbert, l. r IZ!; ». WH XXXYI, S40. 1) Der Name kann mck Deiciuheiiu gekten werden.

Albert, Graf vmi Gleichen, und seine Gnnahlin MedUildis ver- kaufen auf Antrag des Lehetdrägera Omnul Iloftrmnnn, Bürgers $n Erfurt, dem Capitd des Marienstiftes daselbst ihre Vogtei

1374. Oetober

878.

1274. Novemhor 10.

273.

Üigiiizeü by i^üOgle

m

GaehichtsqueUen der Phiv. Sachaeii.

über lyie)' Hufen wmifjer ein Viertel und zwei eigene Hufen eu Kcrspld>en für 10 Mark Silber.

Nos Albertus Hei frratia compf? de (ilidion et Mechthildis con- tectalis nustra ivcDgnosicitnus et oniiiiluLs litteras lias visuris eiipiraus esse notuni, quod advotatiau) quatuur mansorum uno quailali minus et duos mansos proprios nostros situs in Kirspeleibin cam omnibus pertiiientibiis ad eosdem. qaoa Oonndus Hotermannas dvig Erfordensis a nobiB babuit titulo iusH feudi, ad tuagnam instantiam ipsius Conradl pro decem marcis argenti , quaa ad ntilitatem nostram dinosramur con- ▼ertisse, ecclesie sancte Marie in Erfordia proprietatis titulo donaWmua et tradidimus perpetuo possidendos, resignaotes eidem eodede omne iu8 et dointnium, quod babaimus in prelatis bonia liberaJiter et sincere, promittentes capitulutu pretacte ecclesie auper Ulis bonis iugiter waran- daro et ab omni impetitiuno salvum reddere ponitus et indempne^ Testes huius rei sunt: BonngeruK de Mulhuson, Henricus de Deinstete milites, Guntlierus Alboldi et BertuldUvS de Oota niagistri censulum et alii consules Eifordenses, Thynio Legati, Liidewicus de Biltirsleibin, Theodericus Srhoinzagel, Siboldus Hendelo, Gotscalcus de Smidesteten, Conradiis I^riiiionis, Theodcrioiis Mechelingi, Henricus de Hallis, Con- radu8 Hotermannus, Theodericus de Lubelin , Henricus de (riitorn et ftotscalcus Macnstri fori et alii quaniplures. In huius rei certitudinem et inconuptibileui tirmitateiii presentcni iitterain dedimus super eo si^'illis nostris et sigilio civiutis Erfordensis tidehter ruhoratam. Acta sunt hcc anno gratie M. CC. LXXUll. indictione secuuda quarto Idus ^iovenibris.

Or. mit dem S. im V.J.

1874. Deeember 80. »4.

Hermann von Vijteche verkauft dem Mariüuho^Mle in Bafurt

ßr 24 Mark J3 Uufm Eiget^guies, Ego Hermann US de Vipeche, filins dotnini Diterici de Vipeche, ad

filtulorum et modemonim noticiani pervenire ^ (bospMtali

sancti Martini in Erfordia et tutoribus hospitalis, rectoribus consilii

eiofldem civitatis vendidi duos roansos proprios ad me '

eas Adelhedin» BJizabet et Sophiam proprietatis titulo devolutos pro XXnU marcis mihi amicabiliter persolutis pleno consensu heredum et

coberedum ^ orabiliter accedente. Dominus eciam Conmdus de

Tannenrode et domioa Ounegundis, contectaiis eins, una cum pueris et beredibus eorundem buie venditioni consenseruot unanimi voluntate, quia ad proprietateni dictorum bonorum iure previo pertincbant et eon- sanguinitatis linea dicebantur astricti proxinia et coniuncti. Ad hec nobile» domini Albertus et i^iuc eikus et Bortuldus comitet» de iiaveos-

Digitized by Google

Ürkniulfl&lNtcili det Btadt Erihit I.HieiL

178

walt baue veivditi«>n»'m accessdTO fiori porraiserunt precipue proptor Doiim et pro suoiiim remediu peccatorum. dt autem hoc vendicio roljur liabeat debite firmitatis, ne per exortam oblivioiiis cali^inem evanescat seu per (|uestioiiom aliquam nocituram, ego Herrnaunus bouoruiu ven- ditor predictorum promisi eideni huspitiili et tutoribiis eiusdem fac4?re warandiam ^^eneralem. Ad maiorem autera hmu.s rei certitudinem et cautelam nobiles domini coraites prefati, dominus Conradus de Tannen- rode, Albertos et Diteiicus fratraa de Vipeohe et BigiUo meo et cMtatis Bifordeiisis sigUlis suis preeentibus hanc Üteram muniverant Testes hnitis lei sunt: dominus Eckehardus decanus Sancte Marie Erfordensis, Guntheros Alboldi, Bertoldus de Gota et universi oonsules Erfordenses eorum assessores, Henricus de Libeostete rector hospitalis et Ditericas de Gaidebome et alü quam plures. Acta sunt bec anno Domini mil> lesmo duoentesimo septuagesimo quarto in vigilia Thome apostoli. Sekt betdUkHgtet <k. 6 & im 8t, A. zu Wtimmr, 1) BeidtadigU Stetlt,

Des Grafen Albert von Gleichen Klageltrief wegen den dureh Erfurter Burger erlittenen Schäden*

He sunt cause, de (^iiibus composicio intervenit, quas habebat dominus Albertus de ülichen contra cives Erfordenses:

Bertoldus de Gota accipit sibi bona sua in Marpeche et in Widen- hain et iinani vineam sitam in Waleslebin et altera bona.

Itom Bertoldus iunior do üota intravit villam Tntelstete quinquies vel plus et cum violciu'ia tnisit ostia, pignoravit ibidem et captivavit homines, cum tarnen ad nus pertineat iurisdieif» dicte vilie.

Itora iniecit maims in Albertura Kellen et male tractavit cum et Hb:itulit res suas in civitatem ' Krtuidtasein.

Item cives Erfordenses Sifridum Gyganteni dimiserunt vuluerari et captivari, cum iudicio presideret

Item pro emenda castri nostri Tunna promiserunt nobis C marcas in festo pasche^ quam summam protraxerunt usque ad laoobi , pro qua Dostri mlUtes iacnerunt Erfordie, in quo recepimus msgnum dampnuoL

ItemceperuntWolfiamum nostrum sonrum, quem dampniflcaverunt in XX mards.

Item Gnnth^ns Alboldi ce^t Sifiidum et Heiniicum in Munster- geboven fffo eo, quod pignoravit iusta causa, quos eciam deduxit Item Marqnardus Swaniinc male tractavit Wolpertum advocatum

nostrum per nianus iniectionrati.

Item iniuriatur nobis in nostra^' piscaria in Bischovisletben.

Item ctim fedmus fodi piscinam in Aiich, eiecerunt nostros fus- Bons; in eo daBmificayernnt nos in LX marcis et ampiiua .

üiguizeü by Google

174

OeidiifllilaqudlMi der Prov. Sadifleti.

Itom filii Bcrtolfli Ho (Jota ct perunt AJbertuni de Witerde et H- Wiinaiiii ui iuribdicione nnstra.

Item civL's proraisorunt aubis iusticiam ordinaiv de Thooderieo de Wulstete^, quem ceperamus et pj»»pter eos solutum dimisHuiii»; non feceiunt

Item Witelo, geuer Bertoldi de Gota, percassit nostrum preconem in strata publica.

Item cives in Escheneberc durante pacto reoeperuot LX capita pecorum.

Item bomineR nostii deSwabehtisen fecerant pactum in coDcamMum illorum de Bruwarterodef et tum oportuit eos dare II mateas Guntfaero de Slatheim, soldaiio civium.

Item Marquart Swanrinc cepit Theodericum Rufum de Ermelstete eo, quod pigooraTit pro iusta causa ^*.

Item Bernoldum^ de Tenestete ceperunt in nostra iurisdidone ^ decollantes eum nec prosequentes ius coram nostro advocato.

Item ille de Lewenstelu cepit homiues Wolperti de Swerstete treugis durantibus.

Item teceperunt homines nobis attinentes iure advocatido in con- cives.

Item Bortoidus de (jota copit unum molendinarium iure advocatido nobis attinentem, ut daret' sibi quinque marcas.

Item in bonis nostris quingentas marcas commisimus gnicie vestie, quod probare possumus.

Item multa feoudat que nobis iibere vacaverunt

Item Bertoldus do Oota vel senrus suus cepit senrum nostrum Capuz et tanquam latronem traxerunt ad iudicinm, petentes ipeum deooüari pro eo, quud iiissimus ipsum adessu cum advocato nastio, ubi ipse in nostra iuiisdicione racionabiliter pignora?it; in quo idem dampnificatus sum CC sex marcis.

Item destruzerunt viliam Hacsteie iuiisdidoni ^ovi castri atti- uentem.

Item villam nostram Tutilstete inoenderunt et nostrum advocatum

male tractantes agitaverunt.

Item Bertoldus de Gota iudieavit do quddam iiitcrfecto in iiiris- dicione nostra, scilicet in Marpeche, cum ad ipsum nun pertineat mn- teucia capita Iis.

Item cives ceperunt K de Usthuseo iu nostra iurisdidoue et decollaverunt

Item cum soldaiii cxierant cum Heiurico de Gota pro aanoua flua in Ermel^^tOf abstuiorunt nostris liominibus X agros avene.

Üigiiizeü by <-3ÜOgIe

ürlrondeiibiicb der Stallt firfurt, LThdl 175

Iteiu Hugu I/inL^Ts crpit nisollH ttiiiu, servum nostrum, et vulneravit ipsum in Alich in im is lH ione imstra.

Uds.: Cop. 1376, 73 tm M. A, Gedr.: Kirchhuff, Erfurt m 13. Ja/trhdrt., 1G2. Ii Hia.: dvitate. 2) Hda.: noetram. 3) Hd».: Wlatete; vidkieht auch m

XuhteU' iiufzidosni. 4) Hds : rundum. 5> JXf/f ; Bernoldi». 6) Hd§.: lUM^inm iomdictionem. 7J Hda,: quod dedit

276.

Theodor ich, Markgraf von Landsberg, .söhnt sich mit der Stadt Erfurt aus und nimmt sie in seinen Schute.

Nos Th(eodericu8) Dei gratia marchio de Liindesberg recognoscimus prutestantes, quod super omnibus controversiis sive discordiis, (|U0 inter iios et burgenses de Erfordia hactenus vertebantur, cum elsdern bur- gensibus convenimus in sincera amicicie et coiicordie unione, ita virle- licet, quod omnera ranwris seu perseciitimiis inaleriam, quam adversus eosdem huc usque liabuimiix, iiitci^ralitcr ex conlc intim« n'laxamus, ipsis u?iiv«»rKaliter sluguli«, et siiiirDlnritcr universis siiiier oiiiuibus gmtiarn In -tnim dantes. Addiciuius msupor, quod pre umuibus, qui noRtro Mibsuiit dymiiiiu et qui nobis obe<liunt, prefatis buigensibus uastiuni tuicioneni sive deteusiuiiein in ndstris tcrniiuis et ad t'requen- tandum nostros teiminos et dominium liberaliter volumus impertiri, itum eorum et reditum ad nostram terram ducatu nostro securo et libero mimieiites. Ne vero super promissa concordia ia predlctis eui- qaam in posterum possit dubium suborin, prosentem literam de iussu et Toluntate nostra conscriptam sigilÜ nostri manimtne duximuB robo- nndam. Cum autem ea, quo aguntur, ad maioiem memoriam sub- scriptione testium aoleant confirmari, testes annotatos inferius duxtmus subscribeodos, Oevehardum et Gerhardum de QuereoTordia, Tb. de lizenik, Th. de Cignor^ Th. et Counulum uostroB Dotarios cum aliis ploribus fide digni& Datum etc. anno JDomini M^COeept** V».

Hda.: Cop. 1376, 90 im M A. 1) Das Wert tat in der Hd», undmtUA geadmebmi ^t^o**** ^**^ Cingor gdeten wenim.

im. April 2». a?7.

Werner, ErzUschof von Maim , und Heinrich, Graf von Uon- stein, vergleichen die Stadt Erfurt mit den Grafen von Orla- fmnde, Kevemimrg, Gleidken^ BabenswaU, Stolberg und den Herren von Mddrungen.

Kos Wemerus Dei grada sancte Maguntine sedis archiepiscopus, sacii imperii per Oermaniam archicancellarius, et Henncus comes de Honstein recognoscimus preaentibus iiteris publice protestantes, quod super dificordiis et questionibns, que ioter nobiies vires Ottooem de

üiguizeü by Google

176

GeschichtaqueUen der Prov.SadieciL

Orkmunde, Oimteniin de Kevembergk^ Albertnm de Glichen, Albertam et Fridericum de Babenswalt fratres, et de Stalberc comites, finttres de Heldrungen et eonim ooadiutores ex parte una, et cives ErflfordeDsee ac eorum ooadiutoies ex altera Tertebantur, taUs oompesitio intervenit, qttod de omnibus damnis ante weiram et infhi werram hinc iade illatis ab utraqiie parte renunciatum extitlt siiDpUciter et preciae. 8i vefo dves predicti super bonis feodaUbus, propriis ant faereditaiio iuxe poa- sessiSf in quibus assenint sibi iniuriam eaae illatain aut haett uns sunt aliqualiter impediti, per literas aut per verum testimonitim huiusmodi potonint edoceze, predicti nobiles cos de octcro super hoc non impedient sed pociue proniovebunt. Quod si homines proprii vel advocatitii nobilium predictorum hucusque sunt in cives Erf^rdenses recepti, ipsique nobiles eos debito modo requisierint jxitueriiit iusticiam conscqiii super PO, si adhuc ante diera beati Muluu lis proxinie nunc vriituram ipsos requisiverint et eos ad se docuerint pertinere, ipsi cives homines hiiiiismddi debebunt diniittoie vel ipsis facient de eis iustitiara vel aniurem. 8i autem de cvlvvo aliquus ibidem conti^wit recipi in cx)n- dvos ipsiquo iiobilos roiiuisiurint et infra spaeium iiniii illius docuerint, quod eis debraiit attiuere, Uli penitus diniitteiitur, alicxjuin ibidem pro civibus remanf'buut. Preterea ipsi nobiles de debitlü apud Cliristianus et ludet»8 Eiiurdenses contractis habebunt inducias usque ad festura beati Martini nunc proximo affuturum, sie quod medio tempore debitum recognoscant et tuoc, sicut modo debeient, per se et fideinssoies auos satisfitdent de debitis memoratis. Theodericus quoque de Vinresleiben specialiter habebit inducias quindecim marcarum usque ad torminttm supradictum. Cetenim ei ciyes predicti pro feodis aliquibus deponere voluerint questionem, illam recipient a nobilibas ipsis iusticiam , quam Tasalli eorum pronunciaverittt super eo. Fretereaf si preter ea, que pre- missa sunt, alter alteri de uttaque parte super damnis aliquibus movere voluerint questionem, super eo coram amids utrinque debebit red> pon iusticiam vel amorem. Datum et actum Eiffordie anno Bomini W GC« JJÜLV» iX« Kai. Maü

Hds.: Cap. IT, 6 No. 63 im M. A. Menda eine irpöter« Copie Erfurt A, VII,

;> No. 1. Gedr. : Michehen, Ehrenstücke imd Jiautenkram u. a a 0. 9.r. liatzctf-Urifi^ Megesten der Grafen v. Urlammuief 41; s, v. Mülv€r»tedt ^ r^. öioibiXj/, 170; ». WK.

1274. H«t SI. m.

Albert, Ixindifraf von Thiinngtn, nimmt die Stadt Er fürt in seinen Schute und verbindet sich mit dcr^dbm auf 4 Jahre.

Nos Albortus l)ei gratiu Tliuriugiu lantgravius et Saxonia corae« paiatlaus recognuscimus et omnibus ütteras h&s visuris voiumus es»e

üigiiizea by Googli

ürlraiideiilnicli der Stedi Erfiirt. I. Hidl

177

rintiiiii. quod oonsules, cives. conHiiunitatcni totanique civitatPm Erfor- <leijs«'ii) lülectiis nobis m iii»stram protwtk>iu»ni i'ecopiraus gratiam specialem tainjuaui nostras |)ii)prias civitatis ot cum ipsis confedi.'iaU NUüiUf, pariter et uniti , videlicet in liuiu muduiii, i^uod eis astabirnus a fesU) bb. apostolorum Philippi vt lacobi proximo preterito ad quatuor annos omni nostro oonsilio et auxilio contra eorum presentx^s pariter et fdturos quosltbet inimicos. Verum si cives iidem vel adiutores eorum contra aliquos deliquerunt tempore werre sue, nos ipsos ab huiusmodi vara nostris petitionibus absolvomus liberaliter bono zelo et, si nostre petitiones non proficcrent quoquo modo, nos in persona propria et non alii super tali causa eorum erimus iudices propitii et benigni. Si vero actores facto huiusmodi nollent esse contenti, nos ipsos cives L't eurum adiutores volumus defensare manuatiter et tuen et pro nostris viribus adiuvare. Et hec ipsis iHoniisinius fide jHcstita corporali ab his Omnibus tantuni exc ipinius The<>dericum niarehiuiiem de Landisberg: fimtrem nostriini et filins nostros dilectos. Testes liuius rei sunt: nobilis vir coniesO. de Luterberel(, dominus 0. de vSlatheim, Heineniannus de Inda^in»». Al^bertns) dietiis Beierus nostcr advocattis , H(erniannus) tlicrus Straii/ il»' Tullistf'tf', Hfrfniannnsl ilf Mila inilites et alii quam- plures. in hiiiiis rei '"rtitii<liii<in et orruptibilem tirniitateni pi"e- sonteni litterani (Ifdinius .^iiper ti» si^^iili nostri munimiue roboratam. Datum aiiiiu Doniiiii M. CC. LXXV. II. Kai Iiinii.

Or. im M.A.. Eif.A.XfU, Ao..7. Sj. rVn/r.. Urf/ele, I.e., 39^.

im. Septeiiiher «. :>T9.

Andrms, Ahl ih'^i IHerskhstcrs, UcvoUmächt'ujtrr des Erzhischofs, vergleicht Conrtiä van Bode, PlSban der Bniedidskirche zu Erfurt , mit dm Erkmvem dasdhid argm der BudenpIläUe unter dem Gewölbe der KnpeUe. Kos A(DdTeas) Del gratia abbas monasterli montis sancti Petri Erfor- densis, iudex a domino Maguntino archiepiscopo delegatus, reoognoacimus publice protestando, quod, cum dominus Cunradus de Rode, plebanus eoclesie sancti Benedict! Erfordensis quosdam artemechanicos dictos Er- kerwere ibidem coram nobis traxisset in causam, talis inter eos probls viris mediantibus compositio interoessit, quod dicti Erker wer eideni plebano in feste b. Walpuigis sedecim solidos et in feste s. Michabelis tantum et duas iibras eere nomine eensiis de sedecim loeis sub testu- dine Capelle S. Benedicti sitis singulis annis solvant ita, quod sigillatim qualibet persf»nanim occupantium eaden» loca annuatim, sicut pre- scriptum est, solides duos «limet , salvo iure ipsius C. plebani onuiium suceessonim. Quod si non far(Tent, extunc quemadnioduni aliquis Qee:U<rens daiv ceiisuni suuni, iuxtii u)Q8uetudinem civitatis Ert'ordensis

üigitized by Google

178

GeschicbtoqueUea der Prov. Smümh.

appiobatam , pena consimili consiringi debereot^ hoc pacto adiecto, «Ittod pretibatus C. plehanns occupandi edifidis duo loca ampliora directo opposita Eenrico dicto Oliiitsmaii ot Conrado de Gebore ex loca» ante- «iictis habebit liberani facultatem, quibus occiipatis possessores eorandeiii duorum locorum percipient annuatim a memorato plebano huiusmodi censum, qtieoi habere posseat, ipsis l<»cis edifiRÜs mtninie oneratis. Ad memoriaro huius facti sigillum nostrum huio Httere duximus appeo- dendttm. Data Erfordie anno Doniini M. iX). LWW Vni Idus Sep- tembris.

Or, mit dm & im D. Ä,

im. Noveuiber 12. Bingen. im.

Werner, Sk'i^nsdKtf von MainMf heattftragt dm Dekan des Marien- s^ißes in Erf urt mit der Untersurkung einer Ktage des Voj nf und*;s des Martm^inqntahs ddsHbst nrgen der seitens der Censiten des leHskren gemachten StkwierigkeiPtn.

Wernherus Dei ^ratia sancte Magiintine sedis HrcbiepisoopUH, twcri imperii per Germaniam areIncancellariuK, «lilecto \n Christo ^ decanu »»colesie sancte Marie Erfordensis saluteni in Domino. Conquestus est nobis provisor infinnonim liospitalis sancti Martini Erfordensis, quod quamplures censnales ipsius liospitaiis, cJerki et laiei Maguntine diots cesis, super censibns sibi debitis iniuriantur eideni. Tdeoque disea'tioni tue mandanuis. (|uatinus jiartibus cnnvocatis andias causani f^X «^am dobito fino decidas, faciens quod dei'roveris per eensiirain eeclesiasticain (iiiniter obsorvnri. Testes autem, <jui fuerint noininati, si se ffratia, Olli«) vel tiniore siibtraxerint, i)er censurani coin|it llas eandem veritati testiinonium perhibere. Datum Pinguie anno Doniini M. CC LXXV, II. Idus Novenibri?!..

Or. mit dem S. im E. A. 1) ^tt lies Nittitens Amikle.

155:5. NoveinlxT 1510. iSl.

J)le Vorsteher mdircrer Erfnrfrr Ktöster hrrichff-n dnn Domkapitel zu Mainz über die von dem H'ifhf zu Erfurt geiroßenien Vvr- keJirimgm zur Awa>öfmuuy mU dem Erzbisdiof und verwenden sich für dit'Sfibe.

Venerabiiibus dominis sjiis deoano et « .ipitiilo M<»;:imtiii<) ' A. Dei ;:ratia montis saneti Petri. I. .<anrti lari.lii Scoitnuni nmnasteiioruni abbates, Th. Saneti AugUbtini prej)ositiis % tiatt i prior JM-edieatoruin. et fiatei H ß-ardianus fratruni Miiioruui enm 1idei junitate albM-tuosam^ ad (jUL'libel ' beneplaeita voluutatem. Vostre pnn iilcntie eirciunspeete* presentibus iuuute^'üt, quod uobis cünvucatiü in palatio Erfordieusi

uiyiii^ed by Googl

Ürkiindenbtidi Stadt £rftirt LUieil. 179

Fevorondi doniiiii iiostri urchiepiscopi Moguiitini ad instantiiini bur- iriiisiiiiii riviriitis oiusdf^in novi ronsules tHinjuam n.-otoros civitatis, qui iura ipsius (luijiiüi an hicpisropi , iitpoto sui domini, dcfeiisaro ot ron.servare teiientur, sub debito prestiti iuiaimmti precei)erunt antiqiiis cüDsulibus, ut de uffensa satisfucoi*ent niaiiitesta, que tempore regimiuis eorum ipsi domino arcliiepiscupo tiieiut irro^ata. (;t pur^arent <"<»n- tumacias, pro qiiibuü per dumiuos" iudicos Moguntinos fueraiit ex- comniUDicationis äententia iniiodati, prutestantes publice, quod noUent portare eorum iniquitates. Et licet iidem consules anni preteriti suani innocentiam coostanter assererent, quod eorum stipendiarii ipsis nolen> tibus et contradicentibus im» expres»e prohtbentibuH ex suggestione cuiusdam ipsius domini nostri curiam occupussent, quod etiani adhuc* sin! parati confirmai'e proprio iuramento, ex superabundanti tarnen pro ipsius domini noirtri reverentia, nou tanquam rei, cum evidenti sue innocentie protestatioDe ad niandatuni predictorum novurum coii- ' aulum vocati sunt tres carperitarii fidr dimii, qui corporaliter prestito iOTamento damnuin iactum in ipso palatio, ultra estiinationem com- muniter habitam , quibusdam suis otticialibuH {»resentibus taxaverunt ad qiiandani pocunie qnantitateni , que pecuiiia statini persone publice nomine domini nostri fuit recommendata siic ruiiinatinni tideliter rfser- vanda, ut pur liuiusmodi debite liuiiiilitatis .sul>iw;tiout'ni sue efficiatitur srratie aptiores. Insuper predicti vcten-s eonsules, enni iudi<vs et pnrte?> adversu non ess<»nt ]>r(»sent<-s . ttini|uain coram pubJicis et iionestis per- .sonis vcd deteiisoribiis civirati.s pro rvpciisis factis a tempore contu- niucie quaiidam peeuniarn apud pt isonMin publieam siuiiliter depo- MKTunt adversis partil)us presentandaiu , promittentes tide bona, quod superaddei-ent, si quid tortassis superaddendum leg;itime probaretur. Ad hec sufficientem cautiooom fideiussoriam prestiterant iudicio siati, ubi- Gunque illud fuerit faciendum, quam caution^ novi consales nomine et vice iudicum et pariis adverse a memoratis conaulibus zeceperunt Preterea veteres consules supnidicti quantitatem et satisfactionem ipsa- rum iniuriarum et damnorumf si qua sint alia, discussioni bonorum virorum et arbitrio resenrarunt. Nob vero protestati aumus publice comm iptiia, quod de hniuamodi tnictatibus ipsorum nos nnllatenus intromitteremua, licet aures et oculos non possemus avertete ab hia, qae ipai in nostra presentia tractaverunt, propter instantes tarnen ipBOrum prece:^ vestre piovidentie aupplicamus, quantum audemus, quatenos ad hoc adhibero euretis operara effieacem, quod et ipse dominus n<»st<'r sue benivolentie patrocinium, pntut liumiliter postu- latur. mis(nie(rrr|iter impendere (Iiirii*'fur »'isdom et aliquibus discretis III iapiiortlia, ut ipsos absoivnt \)ixi «ua am toritate, suis dare literis üi mduUati^ i3t ut i^üm domiui uobtri exceiientia eo lacilius incliaetur

12*

üigitized by Google

180

OeeduchtaqueUen d«r Ph>v. Badueo.

ad gratiiim, quo certius suppiieantium cogiiuverit huniiliationem. Omnia prescriptu sie esse poraota sigilloruin nostronim luunimiiu' prutestaiiuir. Datum Erphordie anno Doniini M. CU LXXV^, sabbato post dieni beati Martini.

Or. 9tit dem S. imM.A., Er f. A VII, 5. h'in ztrnttr Herieht an die Richter in Maku gerichtet ebenda$db»t mit lutek 3 S. Kr gtimmt tiis n»f dit folaehdm Varianten mit dem iJtifien nuhilich überciu. \ \ iudicihuH Moptmtinif. 2) pro- positua; das Wort fehlt im ersten Bericfä; es u m de mich dem ztvedrn ergänzt. d) pwfttaiu. 4) qut'vis. 5) veDerande. tl) per vc« dotninoa. 7) ftria aexta. WM. XXXVI, 3811.

im November 18. iSi.

Der Magister Heinrich von Kirdtberg^ dodor derretorum uml päbsUidter Subdiakmt, leisfd der Stadt Erfurt seine» Diensteid,

Ego niagister HeinricuB Kirchbei]^ doct<tr decretorum, siib- diaconos domini pape« recognosco tenore presratium iucide protestando, quod iuravi corporaliter pres^to iuromento omni benignitate, omui constantia ac fidelitate, qua possum, fovere causas universitatis Eifor- densis ciTitatis a die beati Martini pnixime preterito ad quinque annoa proximos vt contiiuio succefloiites, sed non c:ni>,is oivium singu» lorum. Coteruin Hugo Lün^rus et Henricus Vicedomini magistri con- sulrnn, et alii consales Eifordenses vif" a*> nomine su « et totius £rfor- densis civitatis pro patrooinio inipendernio so miclu ad quedam servicia •Mii::arunt, sicut in eonim littori^ inde oonfeotis plenins (Hintinetur. In Imius roi crrtitudinem pi^esenteni iitteram dpfii super eo sigillo nieo tideliter ruUnatani. Acta sunt iioo anii«» J)<>iiuiii CC« IjXXV" in octava beati Martini indu-tioue t.rcm iu pirali curie cuasulum Erfor- den si um.

Or. Mtt d. S. im M. A., Krf. A. XLII, 1". Gedr.: \i egek, Frieilricl* d. Fr., 391.

1276. Februar 8. 888.

Der Math von Erfurt besf-äflyf die dtircJi JutM Strilbum und ihren Sohn an das Kloster der Dtirfüsser in Jürfurt geadtehene Si-hmkung eines Hauses.

Hob Hugo Longus et Henricus Vicedomini nuigistri eonsulum et eonsules universi Albertus Vicedomini, Connulus C^uadrans, Bertoldus Wifppmis. Theodcricus de Sniidestete, Conradus Hoternian, Rud(olfus) de Stalborp. Otto de Hallis, Henricus de Hiltersieiben, Conradus Ker- linir<*nis, Henricus IjO^at. ('<»nradus de Hersfeld et Hcnricu!? Stipht. recrtsiiioscinius «t [)ul)li('e protestamur ciinctis(|U(> litiLaa» lias visuris facimiis mauifestiini. (niod Juttba relicta feluis nit iiKiHe Hermanni de öteilburn, quondani concivis nustri, üibi et tiiio süi) Beiloldo curiam

üiyiiizea by Google

UrkuiMieDbach der Stedt Erlbrt T.Hicil.

181

roniunrtam aree vicedomini ab Ernosto ' iustp f*niptionis titido com- paravir pro vjginti sex inarcis albi aif^enri pl^niiih iam solutis, quam iifrisque petentibus Hertwicus de Xorrhuüeij et Walterus KerlingfTus a (totscalco Kerlingero fundi domiiio receperunt, ipsis maou fideli STcurius conservandam, de qua ipsi dominc» fundi unnuatiin in festo saneti UichaeliR nniis solidus persolvetur. Hec itaque relicta cum filio sao B. saliiti proprie consuieotes, ipsam euriam fratribus minoribus nobis conmanentibns celesHum premionmi iotuitu talitor l^verunt, iit pofit obitam utriusque per ipsos manufideles pro sublerandis eorun- <lem ffatroin indigeDtiis distrahatur, ita damtaxat, ai eandem propter manifestam neoessitatam sustentationis oorporalis vendere non cogentnr, ad hec, si dictua HUus 6. in eeculo pennanens prolem habuerit, hec omnis iaiis ipsius curie expers erit. Et si dictam cariatn ex hac luce matre subtracta locaie sou ob necessitatem predictam vendere Toluerlt, utrumque faciet de dictorum fratrum oonsilio et favore, ne propter inhabitantiutii deordinationem aliqualiter luoleeteotur. Pono, si sepedictuB B. divina inspiratione quamcunque religionem intraverit« prefata curia vacabit manutidelibus antedictis, ut oxinde fratrum merao- ratoruni inopie cunsulatur Ne autem super hoc facto pietatis diibium alifjiiiMl scu calnmpnia vaieat suboriri, prosontcrn littcram si^rilli nostri appeusiujic fliixinius roborandam. Huius rei nus onincs in nomine Honiioi testes sumu8. Acta sunt hec curam nubis anno Domini mü- lesimo CC. LXXVI. VI. Idus Februarii.

<M iRt( back. a. im Af. A,, Erf, B, VII, 3. 1) Ohm i^'amttefMiam«».

\m. Februar Tu 284.

Mnige Siißs- uwl KlostergeisUidie sowie Magister H&nriek von

Kirchher () zu Erfurt mf scheiden einen Streit zwischen dem Rothe und den maineischen Richtern wegen einer GeldschM.

In nomine Domini amen. Nos E. decanuä, UL scolasticns, magister dv Salza, magister Th. de Bosla, H. de Bochusen canonici ccclesie sancte Marie, H. soolasticu», H. cantor, G. Parvus canonici eodesie «aneti Severi, lo. prior Predicaturum et Her. gardianus fratrum Mino* nirn fiiibrdensium , et magister U. de Eirchberg, doctor deoretorum, habentes in com m insu ex parte consuluni Erfordensium et domini Oer. viceprepositi Durlonensis prucaratoris iudicum Maguntinensium deter- minarp, secundum quod iuri consonuni iudicaremus causam, que inter priMÜctos iudices et (imtiiiles vertebatur super debito novem talentorum f't AiH't^m solidorum denariorum i^'uldensiura et dampnis excrescentibus jHTsolvondis. disciissis materiis cause ox parcium assercinno rletermi- QUDus et iüiungiiuuk)^ quod cives Erfordenses sive consules duodecim

üigiiizeü by Google

188 G«fpchidit»queltfii der Ptot. Sm'iiiteir. - '

marcas iisiialis ar/yenti pmlictu douiiiio Imt ante pmximam secnndam

teiiiini nuüiitu' iiidicum Ma^^untiue »\ljii)»;mt «t piesentent. ita duni-

faxat, (jiioil pecunia eidt-in presiMitata ab »»Jiiiii pt'riculo, qiiod circa

peciiuie ipsiiis conservationem et trausmissionem po8frit accidere, penitns

sint immiiDeGL Ordioamas itvstiper^ qaod ipsi coDBules noncium mit-

tant Magantiam suis expeDsis cum Htteris domioi Oer. totum prf>-

cessnm n^gocii continentibiis. (]no preaente et i-etjuirehte doinini ^

scoJasticiis T. de Gsenbac^h canunicuK maioris eccleme el^ decMfins

aancti Stephani Ma^untifie curam reverendd vir») decano maioris

«cclesie ibidem fidem faciant de ((uantitate summe principalis et aoce«*

sürie, quam reqoimnt et que debita sit eisdem. Deinde supradiisti

C0Dsule8 per patentes litteras eiusdem domini d<'('atii siiptM- predictis

ceitificHti , si quid ampliu8 persolvendiim hierit. predictis duodecim

marcis infra octo dies a recepb'one littenrum ipsius domini decani

super ttddant, quo presentato ad manus supradicti Ger. a poriculo

pecunie sibi presentate si quid acx-idero poterit. penitns s'iut iiiiHiunes.

Ordinaraus eti«ni (piod post estimationem et tiflorn coram supradict«»

domino det-ano maioris e<'elesie Ma«riintini' snp»'r tutaü d^hito fai rain,

si dampna aliffua a •crt-vcriiit . a'l eoruni s((iülioij» sepcdicti coiisuies

minimi' toTu aiitui . lic suiucione untern residui '^i s( ticdirtis duodocini

marcis aii<iuid addciulurn t'nent. pi-estabnnt e<»Msul(s siittici«*iiteni .....

- fidciussoriani caut ipnt in. Atl cautelam etiani fntiirnimn et

plenam paeis retbrinationem onlinaimis ot sub ublipitione pit.Niitf Hdei

partibus iniuiiginius, ut quicquui indi^'natinnis vel rancoris oeeasione

predicti negocii sit exortum, penitus sit sopiluni, ita quud Dunquuiu

aliquid molestie inter partes ot parcium oegotia pmctirantes principaliter

v(tl occasionaliter attejnptetur. Nos L. l)ei gratia prepositus «cclesie

sahcte Marie, A. abbaa roontiH sancti Fetri, Cr. de(«nu8 et Ul. aeolasticus

firfordenses predicti premissis iuterfuimut» et ea sigillorum noatrorom

munimine i^boramns, consulum et domini Ger. predictorum precibus

indinati. Acta suDt hee anno Domini CC" LXXVI« feria quinta

proxima ante dominicam Ueminiscere-

(M mit 4 8. im M, A„ Brf, A. XXV U, J/ Statt dar Xamen PunäU, i/j L'nkserlidt.

im. 3IaI t>5). Erfurt. 285.

Oft^}. Grnf von Or/amnnde . Ink*^iini . dw^s rr für sich und seine Dienir , (lusfjf mminv n Heinrirk nm Mndrln, hftn ffs dessen {W- hnr (jiiroffenf Ahm/tchun^rn gdf^n soflfm , mit dni fiiirgern tw< Krftirt Friedm tjcsihlossen habt . und m s/n irM . die lefjsferen fünf Jaht r fatif} in srinrn Schiifr ff tnJnnt^n , nllan , bistmdfirs dtn^ namtnliah uHiyt;/ uhrt^n J'tmdvn det' iSiadi tu^iht Marg&k

Digrtized by Google

TTrkimdMibuch der Btadt ErAirk. LThdl.

verschliKssm und, wenn dmnocJi von lefstt^ren am den Birrgem SchaAf)! ffr^' hnhr. zwei Ritter in Erfurt Einlngtr halten su lassen, his tnnu s^th in f/m der Beschädiijuntj vertnujen habt}. N(.> Otto IKm g:rati;i ronies de Urliiniimdf» ti^nure presencium rfrajrnusciimis ot notuni tacimus omnibiis Ijatu ull(iituri^^ litteram vel visuris, quofl t-uiii hoDorahilibus viris dilectis nobis civibus Krfordeii- sibiis super unini materia discordie et raQCoris intor oos ipsosque cives v«niati aliqaamdiii pro nobis atque universis nostiis bominibus, HeiD» riro de Madela clunitaxat escepto^ de quo servabimus, quod in piima oompositione pertractatutn fuerat secundiim priorum contioenciam lit- roramin, auper otniübns inquam dissensionibiis, \\t pretactum est, cum tpsis civibus . eotu'ordavimus in hunc modum, quod a festo beati lohannis baptiste venturo proxime eoadem cives in omnibus negocüs suis per T annos flde data promisirous pro posse nostro fideliter pro- movere atque de darapuis ipsorum, ubicunque perceperimus, ipeos pnv munire salva fide oostra et in omni parte tamquam nobismet ipsia fideliter absque dolo qoolibet precavere. Nec ammodo quemquam ad- versarionim eoruiideni civiura Krfordensium. rpii rl.unpna ipsis irrogar^ V4due.iit malifi^no, immiinicionibus nostris teiiebinuis quoqiio modo. Noniinatim vfrn Meinricurn do Mcldingen inilitfMTi, HortnHum de I/»uchowe iiiiliteiii similiti i , Hcinricuni firizhcim , ilemricum Ii<'ich. Heinricuin de Bechstett et (Teboiifin fnitn m snum . Gun- <l«*ramum de Hain fratresqiu* ipsms. Kr. de Oberniz. Wtinherum Si lmpvn. Ottoneni de Dibirz, Ouiitiit i um dn H<'toburn, Hehvicum <\o Suvelt. Cnnratiuni de Grobidisdoif , hu.s in((uam oiuries uoiiiiiiatim pniiiii>uniit. in nostris munitiuiiibiis non tentn', nisi eum supradictis Hiiinibiis prius tuerint »oncordati anncabiliter et uniti. Quod si ex aliqua Degli^^entia^ quud absit, de raunicionibuä uostris aut per bomineii nitsfroe nominatin »epe civibus Erfordenaibua aliqua dampna fuerint trrofoita, pro quibus nus duxerint commonendos, nos iofra mensem ununi ipsis super hiis dampnis ordinabimus insticiam ve] amorem. Quin] si Uß^re neglexerimus, duos milites nostros Erfordiara trans-. Viiitemus, qui nunquam alibi noete aliqua pernoctabunt^ donec super dampnis huinsmodi eisdem civibus amor vel iusticia fuerit ordioata. Huius rei testes sunt: (Jompater nuster dilectus Volradas de Cranich- vHt iunior, Heinrieus pim » rna deAppoide, Ludewiouis deljapide, Sibol* <\m de Urbeche. Amoldus de Cruniniesdorf, Bruno de Appolde, Her- mannus de Obernwimar. Herniannu- Vf-nro militos, Ditmarus de Buse- leiben, cives quoque Ertordenseb Hugo Longus, üeinricus Vicedominus niaL'istri consuluni, Alh< rtii'^ Vimlominus, Cunradus *Hoterman, Otto tie Hallis, Cunradus rlin^a'r. Hoinricus do Biltersleiben , T?i7d')lfus de StalberCf CuncaduH ile Herversi^ibeUf Th. iStift, Cunradus Quadraus, .

Üigiiizeü by i^üOgle

I

IM Q«8dikiitflqiielleD der ProT.^hneo.

Bertolclus Witip^onis, Theodoricus de Smidestete, Heinricus f>p^Htus con- sule«, Gütscalcus Kerlinpferus, ^?igehardus de liUibdin et quam plures aIü fide digni Datum Eifordie anno Domini M'^CC« LXX« VI« qiiarto Kai. Innii.

Or.imMrA., Er f. A. X VU, 5. S/. Ä «. UaUetttM», L c 97.

1276. Mal 29. 286.

Der Raih wm Erfurt beurkundet dm Verkauf eittes Hauses hkUer dem Weissfrauen -Kloster hh dassMe seitens Kwiegnwt, der WiUwe Enkard Stiigmantts.

Nos Hu^o Ixm^rus ot Heiiirirus VitTdumiiii laa^'ibtri tonsuluni et alii consules Krfordenses, videÜoet Albertus Vicodomiui, Conradus QuadiBDS, Bertoldus Witegonis, Theodericiis de Smidestete, Connidus Hoiermannus, RudolfiiR de Stalberch, HeniiciiH de Biltersleibin, Otto de HaUis, Coniadus de Hersfeidia, Henriens Legati, Conradus Ker- Ungerus et Tbeodericus dictus Stift reeognosciroas et tenore presentiiim protestaintir, quod domina Kunegundis relicta Ekehardi dicti Selicman ooram iudicibus nobis presentibus confirmavitf obtiouit et probavit prestito corporaliter iuramento, quod Henricus et Rud^rus filii Rude- geri dicti Birtiiischcn in curia sna situ »\mA Albas doininas, (juani in» babitabatBuri'harduB dictus upud Lapidis, nichil iuris omnino hal>on>Dt seu posBL'iit in posterum deineeps adipisci. Dicta quoque domina Kun^undis, Burcliardu-s apud bipides et Helmbui^gis uxor eins ean- drm curiam siiani vfnerabili viro doniino Throderi»-!» priori,' priorisse <t ronvenfiii sanctimonialiuni All)aruni domiuaruni Krtordcnsiuni ron- iiitK-tis niaiiibiis. sicut d»> iure potcrant. v«'ndid»iiiiit |)ro XI niarcis usualis arj^eiiti iosis j>lt iiari»' pi-r'^olntis in pi'ijH'tuum possidcndain. rcsi^rnantos fis nmn"' iu^ «i doniiinuiu (mrit«*! tnnlentes, (|U(m1 habo- bant in curia UHMiiorata, promittf'ntcs «'riarii ipsos super lila cnrin iusticialitcr warandare et ab onitii irnpftitiune salv<»s rrddere peiiitiK> •r indenipues. In liuius r<'i testiinoniun) et nu-ninriani sompiternain presi'iiteni iitterani dedinius super eo sigillo civitatis Krfordensis fide- üter ruburatam. Acta sunt het? anno Doroini M" CC" LXXVI IIII^' Kai. lunii.

(}r. im Ii. A. S,f. 1) Stutt des Numm» ISinkie.

1276. August 1. 287.

J)et Iliith t>ou Erfurt nimmt dir Auyusfiner- Eremiten in die f^lt auf.

Llniversis ('liii>ti tidflihii-- liaiir MiniilMaiiiilaiii uiniituns ilu^o Lowgus, Heiin icus \ ici liuiniui luagisu i cuusiduai ceterique scabiui

Digitized by Google

ürkondenbuch der Stadt EHurt. LTheil.

18S

Krfoidcnsis opidi salutem nc ohsequium rupiosuni. Quoniam cum f'X culpa prijni parcntis human i nsus memoria (»clipsim ])ariatur. ut preseutia preteritis nequeat coaptare, unde huiusmodi crrorini aholen- dum debent acta in tempore hinc indo scripturarum serie perhcnuari. Hinc est (juod nos IIupo Longus, Heinricus Vicedomini, Albertus Vice- domiiii, Conradus Virdelinc, Otto de Halle, Conradus Hotirman » Thoo- dericus de Smidistete, Rudolfus de Stalberc, Heinricus de BiltirslebiD^ Connuliis Kerlin^ras, Bertoldus WitegoDis^ Conradus de Hersfeidia, Heinrieus Leigatus, Theodericus Stift tarn presentibus quam futaris publice protestamur, nos fratres beremitas ordinis sancti Augustioi ad fornmanendum in favorem et fj^atiam pleaariam opidi Krfordensis oon- conti consensu ac süngulariter reoepisse. Unde, ut huiusmodi factum ratum et inconvulsum permaneat, opidi nostri munimen sigilli duxi* niUK appendendum. Acta sunt hec anou dominicc incarnationis anno M.ÜC. LXX.\'I. in festo ad vincula sancti Petri.

l)r MKf bmch, 8. im E. A.

18??. m

Jyie Provisoren des Attofinsiias^iitdles in Erfurt bekunden die bedingte iSchenkuHij timt Hufe und eines Hauaes in Vipimch f/fcrcft Hermann von Hain.

Xos Kckelnndus flfcanifs »nndesie saucte virginis, Sigehardus Lube- lini. 'riir(><l( ii( 11^ ^ ii f'iioiniiii iiin^'istri consulum ceterique consules et Ifoiiinriis (if Lil)fnsrMtr pinvisoi' (loiinis liospitalis in Erford rctui^iinsci- nui^ litlt'ias p«'! pi'f'sente.s, quud liei niaiiiins dictus dt» Hain finit a d(«iijiiia laikank; de Viprhe. uxoic Hciiniei ik' Beringen, iiiiwiü nuiii- sum situm in Vip<H*he et unam i in iani su»' lnTiMlitatis pro \I1 marcis Biiim» uno fertone, cjue bdua pro n'medio jinime sue, dumini Heinrici ftatris sui, Heinrici et Oertrudis consan^uineorum ipsorum in Erfordia tredidit hospitali. Predicta vcro domina oadem bona cum suis heredtbus huspitali libere rnsigna^'it et ab ipso hospitali recepit pro Cf>nsu debito , possidenda; tta tarnen, quod frumenti et ordei tria maldra det in fosto Michahelis annis singulis hominibus antedictis. Quamdiu auteni pre> «licta domina aut sui iiercdes hec bona voluerint possidere, predictus Hermannns alten non locabit causa maioris pretii vel amoris. äi AUtem sepedictus Hermannns necessitate cogente ipsa bona voliierit personaliter possidere, predicta domina aut sui hercdes bene culta et intf'pre refidont ei. Hermanno vero viam universe carnis ingn>ssn, pre- <ii<-ta domina aut sui berede» unum maldrum hospitali dabit. Duo ^^y^> maldra residua aliis tribus ce<lent ad tempora vite sue. Moituo lautem fratre suo dimidiuu maldrum cedet usui bospitalis et tria quar-

Üigiiizeü by i^üOgle

G^hichtMiiiellon der Piot. 8ftch»eft.

fHÜfi frununifi fii;i <ir«lf"i niinisiruhmitiic fluahiis pf»rs<»n!S pnilirti-^. r|UHrtirTi una i)iurtu;i «liiiü'liuin iiiaMnitn r«'(|t't hospitah. AÜm \>-t') pprson« rcsiilmim iiiaKlruiii rt'ci(Hft tcmpohbiis vitc« siif». FIoc »'tjam t'Xstirit comprüjnissiiui , ut si «lomiiiu.s llt iuricus vcl uiia (M'rsona alia- rtim vel nmbe de medio fuerint sublate et Hermannus supervixerit. omnia tria maldra eidem Hertnanno inti>Kn> persAlventur. OmnibiiB vert) mortiiis mansiiH et curia hospitali libera remanebit, nt ipsdrtim memoria in boKpitali [hTpetuo p^ra^i'tur, sicut fieri coDSuetum est ben<^ facturibitö hospitalis. In huiaa rei certitudinem fimiiorein preeentem Mtteram sigrill<» ipsius hospitalls ftscimus cummiiiiiri. Testes huiiis sunt:

(■ Minus ciyis Erfordensis, Th. de Caldeburn, (tiüelerus institer de

Tenstete, H. ccllerariiis hospitali« et alii quamplures. Acta sunt hev anno Boroini M. CG. LXX. VII.

hkiea» br»rhniii0tt!$ ftr. mit den 8. im K. A. t) Ikfrhäfiifftf Stfllf.

m^ April n. zs^.

Ihr HiUh von Erfuri bekundet, it4tss fViedritk von Kind^uae» (las lAw verpfämfete Haus BerUM Muspaehs in der Gat^tard»- Pfa/rrei de» Augustiner ' Eremiten abgHreien hafte.

NosThcotIrricusi VicoiUimini ut Sij^t'hanlujs <le Lubelin ma^^istri cun- Rulum et alii oonsules Kifordeiises, videliret HartmudUK Bitterolfus. ßertoldus 8}»i-tiiigulo, Hcnricus de Hei'versioibin^ Bertoldus» de Hoicheni. Giuradiis de Cyinern, Sifridus de Mulhuäen, 'J^jHHKlerii'Us de Uallis, Henrietia de (Jota, Theodericus de Frankenhusen ^ Hartungtis Hoter- inaimus, ThetHlericus Vieedomini et Bertoldus de Oota recognosdmus et omnibuB littera» has visuris fupimiis esse notnm, i|Uod dunitnus PMdericus de Kindehiisen euriain Bertold! dicti Muspaeh sitam in par> ruchia sancti GotelianJi, quc sibi pro tredeeini luaruis et fertone usuali« arg*^Mti titulü pi^noris exstitit piosentata, servans in eailum « uria uinnem soHempnitatem et oi'diiiem iuris ac «musuetudinis Krfordensis civitatis hactenus approbatain. prout iudices Etfonlciuscs rec-ogn<»venitit publice (•orHiii nohis, vcn«'rabilil»us viris' priori »'t fratril)us hei-ejiiitis urdinis sariffi Anirustifii Krtordrnsis «-n iure piiiitei <'t li<»ii<>n;. quo ipsam iiabnit. pro tndfrim nian-is ut tortouu prutarti arp'iiti siniiliter pru- st'Mtavit. Iii liuius n-i tcstiiiionimn prcsouruin litterain ad instaiitiinn tratnini «-f ilomirn KrifN'riri prudirtonim d«'dimus >ii|)er vo sigiiiu ( ivi- laljs Kr{t>i(Uiihi>. tii|» liti r robnratain. Arta >iiiit im- anno Duniiid M. ('<* JiXWII. iuilictiojK' quinta sul»i)}itin» proximo pust doiuiniram niisrriconlia Doiniiii.

Or. mit ätm i>. im A. . 1) ütaU ära Mametu .i'unktr. .....

Digitized by Googl«

rrkwideBbueh der-Btadt Erfbrtw I.TbdL

187

tiTi. bepteuiber Zd.

Aühirt , Graf von Gleiten t bekennt, dass die Siadi Erfurt ihn und .sfAne Erben sti Bürgern ftufffenommcn und dass er Uerseßten seine Güter eu Goitsfr/lf verpfände habe, hi.s er tri f der nach Thüf imfeii komme und die versprod^enen Järiteinsen für die ihm beeahUen 200 Mark kaufen könne.

No8 Albertus Dei gratia comes de Glichen recognoscimus et teoore prc'Kentiuni lacide protestamur, quod, quia coDsulen, civeK et univereitas firfordentdum nos et nostros heredes in eorum familiäres pariter et cives favorabiliter receperunt, centain marcas u&ualiä argenti plenarie nobis dantes« cum qiiibus et nos decetn marcas aiiiuM' [M^nsionis pro- mittimas coraparar«?. ab ipsi» illam pensioneni iur»' lienMlitario iiorpetuo deiiiwps ohtinent«'s; vrriini fiim in partihiis Tlnirin;;iae mirii* non Mnuis. ipsis bona nostra in (»dtinstctc sita . videiin-t (|uatii<n(lr( ini mansos cum iudicio vt oninihits [M-rtiiKMifibns ad lue bona tituio pipnoris oblip'amns, tidelitor pruniittt ntt's. <jm»d, inin» piiniuni ad partes Thurin^nr veiicrinnis. fi^cfru niaivas annue jn-nsionis coniparabimus ddlicultat»' (|iialibct mm ubstanto in bonis talibus, in ((uii)u> ii(il)is «-t ipsis vit.ui)i fiicrit «'xpodirc. hiiiusnindi pensidju? nos vt nostri

heredes eorum bur^enses dici ptrpetuo vulunius vt »-oncives. Testes huiu» rei sunt: (/iselheriiK de Tullistete senior, HennHiinus aimerarius <le Vanre 8en!(>r, Liulewicus d»j Lapide. Fridericus de Moinwarsbureii. militeü. niagister Albertus de Timiia, Ditmarus de HiiselHben, Hug<» liungos, QotscaJüiis KerlingoruB« Albertus et Henririi» dicti Vimlomini civc8 Erfordenses et alii (juamphires. In huius riM certititdineni et ineurruptibilem firmitatem presentem üterani dedinnis super eo sigilki no8tre fideliter roboratani. Acta sunt hee nnno ii^ratie millesimo «luoeDtesimo septnagesime septimo indicfione (|uinta in feste beati Mk-hahelis.

(>r. mit bf^ch S. im M. A.. F/rf A. XI II. .'». fie>ir : C^tp. der ffkumlen >tr . 13: isugttktrnut, LcGö; Mrnkm l v, 13 f Falkemtetn, Gegch. v. ü , JJ9i Lünnjt Lc,43J.

Albffrt, Graf von Gleichen^ rcrsprieJif , der i^U Erfurt steh güusiiff SU erweisen, tric stine Vorfdirru <d.s Herren der Siaät es ste's (jethan, verbind ei sieh mU ihr und will die Irrungen jtwischfm ihm und der Stadt durch stvei von Jeder Seitn getvählie St:hiedsridUer enhdieiden lausen.

Nos Albertus I>ei gratia coroes de (fliehen nco^noseimus et omnibiis Im-ras has vianris eupimns ess«- notum, quod, quis progenitores nostri Krlordensis mitatis usque lui het* tenipora domini exstiterunt^ conaulee,

iir4. September :^9.

Digitized by Google

m

OMchichlMi'ndlen dtr Pror. Saebien.

rivrs f>t tinivei>it;irfni Krf'urilcn>t'in prosfMjiicntes ampli«»n trrntia et fav(»n', JIMS ot nn>rri heredes ipsos consiniiÜ ^rralia ft favoje {»rus^qui fotis nosti iN ('«»jiatilMis cupipiitos, proDÜttinius. fpiof! U'isdfni contra »oniin (|m).slib('t teiii^ranos invasoivh astabimus peiiKiun consilio vt auxilid bona tiflc, injp».'rio, revorendo duuiiiio nostro aiciiiepiscop^» Mo^iintino «'f patruu nostro dilccto nuiiite Alborto <)(.' Glichenstein (iiiutaxat exceptis Si vero intor non ft ipi>am civitatom Erfordensem «Icincops »Mo unquam tempore in futurum cÜKüenfiio fieret seu ruptnn« duo viri a nobU et diio riri a cx»nsulibus Erfordensibiis, riiii pro tem- poro fitcrir«t, communiter electi hniusmodi riipturain discutient et den- dent sec'undum iustitiam vd araorem. Testes hiiius rei sunt: Oisc]herus de Tul listete senior, Hermann ns cam<)rarias de Vanrc senior, Liidewicus de Lapide, Fridericns de MeinwarsboR'b milito«, magister Albertus de TunoH, Ditniarui« de ßusoleibin, Hugo Ijongiis. Ootscalcus Kerlingerns, Albertus et Henricus Vicedornini cives Kifordruises v\ alii quam- pluros. In huius rei certitudinero ('t incorruptibilern tiraiitatem pre- sontt'Bi literam dedimus supt^r cn si^iMo nostm tideliter roboratam. Acta s(int hvc anno gratie M. C'C. LXXVll. indictione quinta in festo beati Micliahelis.

Or. mit htsrh. V im M. l.. /■ V/ I XIII. 4 (irtfr ^op thr I rkuntien iu ihm iieijtnifericht fjtytm fttu Ktnnmtin.scfu'n Bericht r. JGi6, 13; >Sagtt(arius, üisi. fl. Grfsch. GL, 66: Mmhfnj tcrint^ le., Ist; Lwmg^ Lc.iHO; Lamberi^ Verf,^. E»,134i $. H^KXXXVi, m

127;. IH^eeiiiber 11. -^29t

/Vo/N^ uwi Vnpiiel iles Beglerklosters m Erfurt vertragen skk mit ttetrt Oonveut der Augwdiner- Eremiten über ttie Erbzinsen roH einem H&fe tlast^bitt.

Nos Th. pn pusitns totumquu eupitulum oanoniouruni rogularium pcclesit; sancti Au^ustini in Erpliordia presentibus pnitestamur, quod, cum fratres bereniite ordinis sancti Auj^nstini eiusdem civitatis <le quadam ai'ea (iH^lvsie uostre tria talenta et ventrem agoinuro et dimi- dium stopum vini deberent solvere annuatini, unum eorundeiii triam talontoruni quinquc niarcis a nostra m'lcsia rcdemeniiit. Ad roliqua ven) duo talenta ot ad oxeuia prescripta sin^ulis annis tiobis sulvonda similiter Ernestus et Witcgo frattx^s cives Krtbrdeni^cs dicti de Kudolstat ad pactum sorvandiini. quod ad niaiius nostras et Kkardi Hotermanni ac Si^n luiifli Lubcliiii civiiim Krtonlotisiuni Hdclitcr promis*»runt , omni rotitrüdirtidiii- |)(istposita tonobuntur seciindiiri! tmurfni littrrr antr iiiiiiis aniii spaliiim a pn dictis tratribiis siip^T pn ta« ta aiva nubis dato. Datum annu Uoiumi M. tc. I.X XVII. llI.Muji JUccuinbm.

Or, tktn S. im M,A,

Digitized by Google

Urkttodenbach der Ötadt Erfiirt. LThdl.

189

im m.

Des Baäis um J^-fuH iMut, dass IJ der Bo^ft mth der Sadie annehmen aoUg_ wenn abgehäene Bathsmiiglieder wegen ihrer Amisßihrung bddagi werden ^ 2) der San^ock^nkauf ninkt mehr durdi Unterkäufer betrieben werden dürfe, endlidi S) der Hath fjhne (renehmigtmff seinen Gläubigers niemand mt^r (rdeit geben soU, ausgenommen d*m fjandgrafen^ seinen Dienern u. tt.

I. n. 8. e i. tr. amen. Cum ea^ qiie tiunt in tempore, siiaul labantiir min teroporis vetiistatef ad preoaTendom litigia, que rerum cupiditas maier litium generat incessanter^ ex sabHli Providentia bomines con* soeTerant facta recordatione digna pariter et relatn seriptis antntitici» perbennare. Quuprupter nos Gotscaicus Kerlingerus et Rudolfns Baspo magistri oonsulum et alü consules Erfordeiises, videlioet Tbeoderieus Yicc- dominus, Fridericua Bitteroiii, EIcebardus Hotermannus, Giselberus V\e^ domini, Tilo de Sachsa. Hildebiandius Kerlingerus. SitVidus Swanringu^ Thooderirus (\o Arena, Theodericus do (lutoitMi, (lott'ridus de Nurthufien, Kkebei-tus de Vnrila et Hermannua de Alich, niulta deliberationo pn^ habita et prudentum viroriim, omniuni videlioet, qui ad Erfordensr eonsilium eliguntnr, consilio requisito statuinius et volumiis inviola- biliter observari, quod, si causa sivf « fisus enierserit deinceps in fiitunim •'t consules super illa fuerint inciisiiti , et 5;i de ne<^essitjit«» pro causji tali prestandutn fuerit iuramentum. lUMUfisth eonsuliini vel alter euruni cum nno do suis coUi iris. si uiuis niagistrorum mi4ini\ crit ab vita, vel si ainbo de hoc uiediu sunt sublati, alii duo, (•i)iisui< ,s, (pii

tun«* piverunt civitati. duxeriiit noniinandos, faiient huiusuiodi iura- laeutuni, quorum tenijiore talis casus dinoscitur accidisse. Consules etiam. qui tunc pro tempore fuerint, illam causam fovebunt totis suis conatibus et defendent, tamquani eoruiii temporibus accidisset Pretuti quoque iuramentum aliquod non prestubunt, nisi consulibus, qui tunc fberint, Tisum fnerit expedire. Ceteram sandinus, quod emptio illa que Santroekcnloiph vulgariter nominatur, non debet deinceps agitari per nuntios iilos, qui underkoifer dicuntur, et qui talium nuntiorum emptionem illam deinceps procura vit, ilie eliminabitur ab Erfordensi ciTitate, nunquam de cetero resumendus. Et quiciinque talem emptioneni beere ▼oluerint, illam sine predictis nuntiis agitabunt et in personis ipüs procurabunt Deroum decrevimus irremissibiliter obserrandum, <1Qod nos vel consules, qui ullo umquam t<^nipnre in futurum fuerint constituti , nulluni volumus conducere iutra Erfordensem civitatem nisi lie m\ creditoris consensu. domino iantgravio et suis oonsiliariis ac ^J'niiÜa, vigiuti tantum et quatuor executoribus nove pacis duntaxat exueptis pahter et exclusis. Ut auteni fauiusmodi statuta iucorrupti-

üigitized by Google

190 OoMdudifaiqueUfla der Prov. SacbsM.

biliter observentur, presentem littTHiü lioiiiiiius öuj)er sigiliu tivitatis £rfordeDsis fideliter robonttam. Datum anno Domini mÜlesimu duceu- tesimo septuagesimo ootavo indietione sexta.

Or. mit dfm 8. im M. Ä., Erf. A, XXIV, $. Gedr.: Lambert, Vtvf. r. Erf., 135,

1«^^. Juni 10. m.

Der Rath vüh Erfurt bezeugt, dassEGkhanl Hoiinmunt und seinfi Kindts zugtcirh mit dem Eintritt sr'n^i^^ Sohnes Hortung in das Kloster dem Anguatinerkloster l;i Acktr iMndea vor der tikuit^ gesfhenkt hutjen.

Xos (lotsouloiis Korlinj;<'rM< Rtxloltns Haspe mau;istri consulum t»t idii n'Dsnh'S Krtor<Ifii«^s. \ iilflit ot TlM-oderious V^ir<'d(*mini, Friderirtis BitlieroU'ii> . Kkt li;i) "Ins Huteriijuniiiis . (J'sflfrus Ykt^tiomini, Thilo d«' Snolisa. II iMi l)r;i!uius Kcriinirerus. TlictMl. iit ii^ doAr»MiM, Siffndus Svan-

rin^us, Tli Iciicus de (iuUfni. ( iotlictiidiis de NiutliLiM'n, Ilermannus

de Alicli et Kk<'b<»rtus de VarLr''lji leeognoseimus et uiimibus litt<'r;is lias visuiis cupiinus esse notuiu, »juod predietus Ekehardus Hoteniiaii- nus et tilii Ekehardus et £keliardus et Elyzabeth tilia sua in uostra presentia constituti manuali reslgnatione absolute et libero contulerunl proptor Deum ecclesie sanctl Äugustiiii duodecim agros et dimidiuro sitos ante dvitatem cum Haitungo iilio prefati Hotermaimi habitum canonicorum regularium in ipaa eectlesia induendo, proprietatia titub perpetuo possidendos et debent super prenominatis bonis eandeni eocle- siam warandare plenarie et peifecte. Insuper promiseruDt pro teroio filio Ekehardo inniore, quod, cum idein E. ad aunos diBcrecioDis per- venerit, ius. <|uod in prenotatia agris habere posset« sepediete i c c-lesie manuali traditione Hbere conferat et resignet. In cuius rei firmitatem et eertitudinem ampliorem present(^m litteram sigillo civitatis ErtbrdcMisis fideliter feeimus coromuniri. Datum anno Domini U'^CC" LXXVIIL IIII. Idus lunii.

Or. tt» M, A. Iwf. 2i<Kshlragf 19. .S'. /;

im Jnnl 13. m

Frater Cristanus, Dei gratia episcop. Sambienais, verleihi alle», tßddie dem JfaHin^mjnUtU in Erfurt zu Hilfe kommen, einm AUasa von 40 Tilgen, Or. mit dem 8. im £. A,

VZIS. Juli r>. Melnik. 206.

lietiold roii M ushueh ItvvollnK'idttigl st nn-ti Sohn Hriurich, sfin Hou.< TU S. (iotthard in Erfurt an dif August nur iln.seWsi zu veräussern. Nuvt i iiit niiiversi presnis H i iptinn in-^ix i tiu i . quod eiro IVrttddus Ue MiisOail» Luraiii veiierubili viro duminu Duuiiiiicü cauuuicu Wise-

üigitized by Googl

UrlcundeobiMb der StwÜt Erftirt. t Hieil. 191

grafleiisi et MelmcuiKsi ac honestis viris civibus iuratis civitatis Melni- «•MHsis Conrado de ITvrz|M jijc. WomlHTo fratn* suo, ('orirado df Hdiiia. Heiirico de Curin et j^enoro suo Otthnnc. HiTinanno «lo (""rawanjw . Henricü de Hyrzsperhc dedi (;t concossi aiictniitatfin HHm mru Henrico et domino Henrico cantori saucti 8everi ot aiiiicis iiu.is c ivibus de Hor- fordia Pertoldo, (jvsclheru, 'riieofk'iico et Alberto, vendeudi et alienaiidi iare hereditario areara meani , quam habeo in Hvitate Herfordwsi iuxta sanetum Oothardum^ priori et couventui onlini:«, saocti Augastiiii domus Erfordensis, promittens me ratum et gratom habere, quicquid dictus filius meus Henricus et dommus Henricus cantor sancti Severi et alii supiadicti amici mei inter me et prioi^em aeu conventum de Tendittone iam dicte aree inee hicato circa sanetum Qotliardnm in Herfordia feceriiit rel ordinaverint Et ut rata et tirma mea commsio vonditi'onis lilio ineo Henrico et domino cantori et alÜ8 nieis aoiicis permaneat^ doniini Dominici canonici Wis^radensi»^ et Melititu^nsis rogari prt mein lit- teram sigillo coinimiiiiri. Datum Melnihe in octava apostoiurum Petri et Pauli annu Doniini M. CC. LXXVllL pridie Nonas lulii. Or. mit dem 8. im E. A.

IZ'ib. Aiis;iist 27. "it^:.

(gihifh'-r, (rraf i>on Knfciiihur'f rrrjrirhfrf unf jetirs Rfrhf an i'ixf ! (h r KitrJif des AMnrtiiisho^jjitales m Erfurt eustänäiyeu hiilbiu Ihifi' In BcA-JisleiU. Ntis <iiinth('nis oi»n)es de Kever nbciv ii'Cj^iiusciinus et oonytan» « upimiis niiinihus. (juil)iis presens scriptum tucrit recitatuni . nos nicliil iuris hubuic in dimidid iiiaiiNO in Hechstedc sito, ecclesie hospitalis l>. Martini in P>fordia pcrtiuLiiti. Nolumus etiani , quod ab aliquo ofti- cialium nostrorum vel aliurum hominum nostrorum cnltores et posses^ soxes eonindem bonorum molestentur sliqualiter aut graventur; sed aii^s Tolumua eadem bona pariter et perstonaa defendere, quantum powumus, et tueri, dantes presentöm litteram super eo sigilli noatri nnuimine roboratam. Data anno gratie M. CC. LX XVIII. aabbato pioximo poat diem sancti ßartholomei apostoli. Or. im R A, & f,

September 13. 29S.

D(r Piufh von Erfurt bekennt, ttass Bertold von Mushach in Melnik und dessen Sithn Heinrich in Erfurt ein Haus 0u Erfurt dem Augusfinerkloster <l^iselhst (inf</elassen haben. In noniine Domini auK n. Nos Hugo I/ni^'^u's et Albertus Vice- '•'»niiiujs niag:istri (•(•nsulum, l'onradus Hottirmannus. (rntsfalcns dt« '^mitdeütete, KudoUus. de Northutwu^ Conradu» de iSaxa, Tbimo i^^atui:»,

Üigiiizeü by i^üOgle

192

GeachichtiqueUeiii der Prov. S^dueD.

Ludewicus de Bttteralebin oeterique consDles civitatis Erphordensis reoognoscimiis et preftentibus protestamur, qwHl constitutiis iu pro- itentia noatri Henricus iilius Bertold! de MuBbaoh agseruit se habere mandatum « patxe, renunciavit libere et expregse omni iuri, contra- dictioni, fictioni, deceptioAi, mmulatioDi, qite sibi et iiatii suo competere videbantur in area quadam sita apud fratn*s heremitaa ordinis sancti Aiigustini in Erphordia, et tarn |)ro se quam pro patre idem lun et «»andern curiam ad manus doiuini Tlu'odcrioi de Smitdestete manualitei resigoavit, a quo ipsi hereditHrium ins habuisHe nosountur in curia memorata. Et quia litten? ab eodem Heniico exliibite super hoc lu»- gotio minus sufficere videhantur. <ii<1iis Tii. de Sniitdestrte constitutus tt»i:ini nobis doniin«» Hemi»u de Cnrin et Conrado »ie Beiina iuratis civitatis Meluiceiisis conimisit in Imiiismodi viees suas, iit ipsi iiurto- ritiite sUH tVeti vico » t iKimiiie sun a patre pn»dicti ficmi. i t't al) ipso }\. HH-iperent niniitialtMn n»<ii^ii;itiMiii iii et renuiieiatiun<*ni totius itiris. (pu»d ii)si.-> ('nn|)('tere p«>sstt iii curia Mtpradieta; recepta riMiuneialione <'oneedeieul vicf et nornin«' eiusdein Tli. de Sinitdestete euriam iam pi-edictam fratri I-i. jjiioii et tiatribiis lierernitis ordinis sancti Au^4iit>tini, qui presentes sunt ibidem, perpetuo possidendam. In perliuiiiiem hiiius facti memoiiam presentes litteras eonscribi fecimas et sigillo ci^ ilaIis nostre ruuniri, rugautes, ut ad maioreiu huius rei certiludinem sig^illum capituH eociesie sancti Petri in Melnic presentibus etiam appendatur. Datum Erphordie anno Bomini M. OC. LXX. VIIl. Idus Septem bris. Nos Henricus et Conradus iurati opidi Helnicensis presentibus reeognosci- mus, quod auctoritate nobis a domino Tb. de Smitdestete transmissa recepimus a Bertoldo et a fiUo suo Henrico de Musbach resignatiooem cuiusdam curie site in Brphoidia apud fratres heremitas ordinis s. Angu- stini et renundationem totius iuris, quod ipsis quacunque de causa conpetere pott>rat in ead(Mn, et nomine et vice eiusdem Th., qui est dominus fundi illitis <unc, pruut nobis iiiinnctum fuerat, conceKsimu$ ipsam curiam L priori et tratribus in Melnic, nomine ot vico priori^ et fratrum memorati ordinis in Erphordia perpetuo possidendam. In iuiius rei testimonium sipfillum capituli ecclesie sancti Petri apud nos apponi obtinuimus liuic sjcripto. Or. mit J S. im K. A.

12:9. Januar 'im.

Dir Prort.>u,,it il's Mio thishaspiffi/i-< in i\ifiiri bekundtii . tJdss Frau A(('!ln/(/, yirhf, dir iitm llniimvliruii, dem Hospitale eine liufi jii^ Loici )in iifxu It ijt stiftet knln.. Nos Conradus cie .Saxciia . B<'rt(tldns ile (mta, SibuUius Brndclo et lleinricus dictus de Libenstet»' ivuore preseninua. innotescere cupimus

üiyiiizea by Googl»

TTrIcundeiibuch der Stadt BrAvt I.Theil.

198

universis, m\ cjuos porvonorit prfsoiis soriptuni , lucido protostantps, fjiiod «loniina Adilheidis ix ptis durniiu* Hirne) tiudis mansum unum «ituni in T.f^wpnvipprliP pniptmii pro XTl inarcis argenti, quem colit Hermaiinus dictiis DicluTsto, hüspitali saiicti Maitiiii in Erfordia con- lülit sub htic iuiiua, (juod rfo podeni inanso hospituli iamdieto quinque solidos donarioriim singulis auuis iul tciiipom oiux vite solvere teneattir et post luoiteni oiusdeni Cunegnndrs tilia (l(>niiup iliiiiiltnuiis prescripto ouudeni inaiismii aatedictum eodem iure, quoad usque vixerit, jK)ssi- debit Post mortem vero ambaram A. et quicunque processu tem- poris prociirotor hospitaliB ^usdem fuerit oonsHtutuB, dabit Predica- toribus sex marcas aiigenti, et mansum huiusmodi sepedictiim pm rctuedio anime A. prescripte et aitime sororis etus Himeltradis beate memurie viam universe carnis ingresse ad hospitale sepedictum devol- vetur penittts omni iure. Insnper in anniverifarüs dominarum sepe* ilictanim A. et H. infirmi ibidem dccumbentt^s debent lan^us procurari, ut memoria animarom ipsarum ab eisdem studiositts habeatur et ut super premissis in posterum cavcatm lis* t nociture luatoria questionis, presentem litternm sigillo ipsius hospitalis duximus fideliter mhoraudain. Acta sunt bec annoDoniiiii M.CX'. LX\ Villi, in die convcrsionis beati l'auli apostoii. Or, dem S. tm K A,

m'd. Mai il. 300.

Lufhvig r<m Azmunnsdorf, lliih i\ r/ rhnryi sich nvJrr Ziuif Jiuuij (Ifis JliUcrs Ilrivrif'h rtm MchiivuishtiKj <Jf'fff'U Mnii'isfa- Urnirifh, Pfarrer (hr Müluulishirt hc, tragen der hcizHlir'niijdulm Vvrzicht- Utsinvif Stint r Kinder auf die an galadUm Ifarrcr verliimflm Giifrr in Urhieh und Witilcurode. Xos l^uduvvicus miles et iivihmudis cdutertalis sua de Azenians- i'>rf iiotuin esse voliuiiut. univfjrsis liliirani iianc visuris, (juud supi'r [iniprietate illa in L'rbeehe et in Witelenrode, quam vendidimus magistro Heiiirico plebano eoclosie saaeti Michaelis Eifordensis, fideiubemus et fitleliter obligamus nos ad disponendum, quod Uonricas filiu8 uoster, ()ui in Thuringia ad presens non est, et Rychmudts filia nostra , que in cunabiiis adbuc iacot, renunctiabunt eidem proprietati pro loco et tempore in figura iudicii, sicut consuetiido exigit et ius terre. Ego quoque Hdnricus miles de Meynwarsburg in solidum fideiubeo et obligacionem subeo ad cavendum magistro Heinrico plebano predicto, super eisdem, ad que ipse Tjudewicus gener mens et filia mea Rych- nnuiiä sese in hiis litteris astrinxerunt Et in certitudincm huius rei hanc Utteram sii,nlli8 nostris dtMÜnius sifriHataui. Datum Erfordie anno V^tm» M<> CO" LXXIX«' IUI " Idus Mail indictione septima. Or. Ii S. im M. Ä., PWf. B. XHI, 9,

üigitized by Google

194

QfiMshlclrtiqiielkn der Frov. fiadiMn.

im. Mai :^0l.

Andreas, Aht des /^firrsklosters zu Erfwi, heznftjf. tlnss Jlrmlfr (hnmtl von Ysoi'fJt frühn' Bürger In Erfurt, der sieh in das Klnsirr Pfhiin hitjdxn, (li/">cm rint' Mark Sifhfr fffttftferl hahf, iril<h> fimjo, ije.mintd nm (tfmntt. JUirifer in Krfuri, roit ti(W Hofe hfi drr Xicolaihirrh* tlnstlhsf tu, dm IJnierhdlncr des Khisfers /'ftrfn /äJirlieh -u Michaelis enfrtdden werde, ror- hehalffieh der lieehte des Alite^ an dem Hofe. Auf den Fall (ther, dass gediuMer Hugo jenen Hof verkaufen uxAle, müsse der Käufer tlem Khäer die Mark eniridiim, 7a.: Reinhardiis vilUciiH noster, Rcinbanlus dictus Stein velt, Heiden- rums de Rndenstetc, Sifridus Faber, Oiinderanius deSlulhusen, Bürger m ErfuH Datum a. D. H. GC. LXXIX. II. Kai. lunii.

Am: Wo! ff, Chronik des Klmfas l'/hrta II, UOß, (»edr,: Bnkmt, Urkdb. d. KL Jfurta, (In Vvrhereiiung /«ir dU Ge$cit.'<^.J

12?J. November 10. Linz. SOI

K&tng Bxtädyk L bestätigt der Stadt Erfurt alle ihre IMviiegieH,

Gnaden, Fr&hdtm und Urdt^ie,

Riidulfiis Dei gratia Komanorum rex senipor aiigustus tinivendi«

sucri imperü Roinani fickUibus prt'senteK litcros inspi^cturis gratiam

siiam et omne bonum. Decet regalem munificentiaiu votis atinuete

üdüliuni siibditonim, ut in eos sua diffusa dementia purioriti devotionis

ot lidei prübeat incentivum. Noverint igitur presentis otatis boDiines

et füturc, qnud nos siiuvro dcvotionii^ et fidei olaritatem, qua prudentes

virt cives de Erfardia dilecti ti(icl<>.s nostri nos et saerum imperiuni

ainplfctuntur, grate consiilorationis oculis intuenteR, ipsis omnia ^na

privilegia, gratias, libertates et iuni, honores <jii(M|ue et commoda a

(livis im^eratoiibiis et re<ril)us Komanis eis tradita et iiululta uni-

versaÜter singula et sin^'ulariter uiiiversa, prout eisdein haetemis <m\

^^avisi, ex plenitmline potestatis n«iri^' liheniliter confinnamus, daiit' s

univt'vsis et sn);^u!i< fi'«' re^rali cilictM tiiinitiT in mandntis, ne eoiitia

nostre eontirmntinnis leuoieni in pi ('iiiis.si> j"»r< dii tus rivrs aiidcnnt ali-

(pialiter peilüi liaiv. In euius in ttstiiiiMiiiuiii |)ri >rii> -^niptmii <'\ind<'

coiKscribi et niaiestati?* nostre ^iulll>| iiissinius rnujimiuiri l>atinn in

lAnza IUP" Idiis Nuvenibii.s iiuli^ titui»,' \ 11 ' aniiu Domini niillesiiiiu

«liicentcsinio .septuagosinn» noiiu, regiii veru nostri aiiuo «;eptinio.

Ür. dfm 8. im M. A., Er/. I, 4 Hds : Cop. 137G Xo. 9 u. 55 im M. Gfdr.: L&nig, l c. 431 u. a. a. 0.; r Böttmer, reg. tmp 4S?ß.

1280. Miiii i:. m.

Alheri, S)hH iles i lirmaVajeu Sthultheissen llrinrieli zu ff/.syx'/s- kimt Vdif bvkentd, dnas t:r eine linfv iMmiea mit einetn Wein-

Digitized by Google

Urkundcnbuch der »Stadt Erfurt. I.TheiL

195

berße von dem KopUd des Skphansdiftes m Maine gegen hesHmiUen 2^ns angenommen habe.

£^ Albertus filius Henrici felicis recordatioois quondam sculteti in Gispasleiben recognosco, protestor et ad omnium noticiam capio penrenire, quod, presentibus Tins bonorabilibus dominia decano aancte Marie eccleaie Erfordensis, Bertolde viceplebano in Gisposleiben et Cuoiado suü fratri'. rt'verendis doniinis niois decaoo, scolasticOy cantori totiqae capitulo ecclesie sancti Stephau i Moguntine unum niansnm in Gisposleiben cum vinea docera agroriim bonorum, eandem ec'clesiani ijue continf^iint, biliter obligavi, si consuni nxii pcnsionem, (|iiam dütuinis mois capitnio sancti Stophani vidclict t aiitodicto assignatis in terminis wm solvorem, nt saltrm ah fisdcni hnnis ohligatis ppr nio finalitor jx'isdlvantnr. Iti tcstiiiinniuiii liiiiiis ifi piHs«»?)s scri[)tam dodi cuni apj)i'n>i(mf sitzilli dii-ti dtunini ilccaiii sain-ti' Mario rohonitiim. Acta amin Doinijii M" CC" l.XX X" in>li< ti<ino VIII. VI. Kalciid. Aprilis.

Ur. im AL A.^ lirf. Ortsdt. (iisitcrsilcben VUi, 1, & /'.

im. Juli 10. iiSotha. ^04.

Das Marien- und Setterisiiß in I^fi%rt treffen wegen gemein- sdiaßlicJhen Verfthrens gegen die Angriffe des Baihs untl der Bürger daselbst eine Obereinkunft

Nos E. sancte Marie et G. sancti Severi ecclefliarum decani et rapitula Eribrdensia reoognoscimus tenore presentium litterarum, quod :i<l ii^itandam ornnia n^tia et causas super ▼iolencUs, contumeliis et iniuriiSf qiias consnles et dves Erfordenses nobis et nostns ecciesiis irrogaverunt et irrogant incessanter et ad defensionem iuris nostri ad inviccin compromisinuis et sinud staro nos obligavimus fidei datione, •'t quod nos decanus et oapituliim sancti Severi predictufii mediotntom ♦'xpensarum et suniptnnm. quos nos R rlframis et eapituliiin Sanctf Miiiie prefatiim eontin^er tiicoro circa nt'i,n)tia nieniorata, finalitei- facio- imis. Insnper nos (■apitiiluiu smicto Maiic ilor-anuni, .sculasticuiii et ina#nstriiMi tle \ivs\u et nos capitiiluni saiK-ti 8everi O. custudeni ot lohiinnern de Mac^untia ad traetandum eadeni neg^otia .speiialiter •iepiiuiviiiius üt ('l(!.i(inius iinaniiiii volnntate, proniitteiites facere ser- vare, rata tenere et euni diligentia adinipkre eomniuniter et divisini omoia et singula, 4ue super premissis predicti quiuque uos iusserint ▼el nobis dixerint faciendnm. In cnius rei notitiam et oertitadinem fiimiorem presentes Ittteras dedimus sigillis uostrorum capituloram fideliter roboratas. Datum et ai^tiim Gotha tinno Domini M. GG. LXXX. ünxto Idu8 luUi.

Or. Mit i S. im D. A.

18*

Digitized by Google

196 Geachichtegtielieii def Prov. Saehsep.

im Jult 30. 305.

()ffo, (hnf roH Orlamümit . hrkcnnf, <((iss dfr Unth nm Erfxft ihn zum Mifht"n<in und /hayitiunti fiuffffntamwm höht- iti/il /hm S'i'ci Jfi/n t; Iftufj jäJu lich ^.'t Mdi I, SiHxr <nhr .'>() J'fumi Ei faiier l)'mnigc hezahlvn wolle. Dafür rersprirht n- der Stallt Erfuri (»nwsl t$wl FmittflstAaß gu erwmsen, sie gajm jedcnminn zu verteidigen^ aibtn Feind gu werdm, gegen wddie die Sfatlf es verlangit. Seine Sdäösiier Gilten den Jsdrfurtem offen idehen und fi0iitte fjnde ihnen JSU Hilfe kommen. Zur Verteidigung dir Stadi mwM wie zum Krieg im offenen F4d iciU er gwanjiig wM gerumttfte l^erde auf seine eigmen Kosttia achiekent tinrgem wn Erfwi MiilfUch nein, ihr Jteeht gegen seine eigenen I^e gu fimien. Endlich soüm Sfrfutigkeitcti zwischen dem Grafen und der ^tadt durch ein »Schiedsgericht beigelegt werde».

Nos Otto Dei gratia conieR de Orlamiinde presentium attestationc rccognosciniUK ot notuni faciiuus universis, ad qnos pervenerit boc Rcriptuin, quod, (|uia consulos Etfi^rdensos nos in conciTem favorabiliter rccepcnint, pro castren»i pheodo a fe^to h. Martini proximo nunc ven- tnro ad dnos annos prumittentes vim^inti et <|uiii(]Ui' niarcaa iisualis aig«'iiti vel (jiiiiiquttginta tal<'nta dinarlüruni Krtonit-nsium anno quo* übet nobia dare, et nott, eis exhiUoro vnl<3nt(>s ^natiam et amicitiain siniiliter vico versa, promisimus data tide. (|nod <»t nos eoruni in onini- bus suis nep)tiis rt a^endis ftnitra (juoslibot ossi' volumiis «lr>fpnson*s. pro ipsis iusta phu-ita «»xliilx'iidc tum orpi n(»srn>s hominis tum v^y^-A (juoslibet jili«'n()s et. (Hi;iiii|'>( iiii(|ii<* ot (|nt>tit'>i iini|U"' iiostinni «luxilmm hHluHTiiit lUTi's.siiriimi ims coutra onuifs. i|Uos ii<il)is diixiTint tii'ini- nainlos, iiostilitfi |)iot*«Mlt'iuus cum omni nostia ac nustruruni iKmiiiium potentia »'t virtutii. Kt iidom consulcs in)bis juw iinsHi. .luvilio r»«.sjHin- <l<>buiit (lo salario nol)is damio .seeuuduni qutid nustiis arbitiis d ipsoium, vidolicot Ludowico de I^ipido et Wittone d<' Helding<»n dapi- fero nostio militibus uostris, Hudolfo Raypone et Sigeliardo de Jjubelin (*ivibiis Erfordensibus, visura fwmt expedirr. iSi autem nostruni auxi- linni non duxerint requircndiini^ no8 eos nicliilominus pJacitand«» pro ipsis ut allaH effic-acitcr pertmctando promovobimiis bona fide, nolentt«»s nos et nostri hominea aliquibiis amtra go» auxilium aliquod im- pertiri. Dampna qtiuque eurum tanquam propria a n-istris homtnibiis et a quibiialibet aliia omni diligentia, qua possnmuK, volumus üdeJiter precavere. Ceterum quandocunque ad nustras munitionea refugerint SI108 raptores liostiiiter agitando, nostras munitiones eis esse voluiiuis patuias et apertas et ngstri lioniiaes, «i necesse fuerit, (ms subaidiuni exliibcbiint, ipsos tanquam nos et nufetros bomiiieü ftdelitcr pruiao*

Digrtized by GoogI(

UrkuodenbtiGh der Stndt Krfiirt. I. Theil.

197

vt'iido A(l liof a nostris honiinibus, ()nos Hicti cimsiulcs ot civos Er- fofloiises snpri' (lain]>nis ipsis irriK'Htis aU iiii.« voluorint incusaiv, tios ab <M<Hf'm pnnMirahiiniis (-xhiljeri iu.stitian? vo! Hnmn'm, Si nutcin in>.stn)nim honiiiiuni et/iiui<l( in a!if|ni nobis i\^bt'll*'s cxtiretint iti liac parte, nos una <nim ipsis cuii.sulibusi coriini orinius iniiiiici. Freterea pmlietis cuii.^iiliims vi|^inti «loxtrarios jiliali iatos < uih uno capitaneo inclusive, (|iian(l(HMin(|ur [tMjiii.siL riut, traiismittonius ad d('tVnsi(tm;ni eoruni nimpi patuli iKviioii Erfordic civitatis siib nostro j^ri< wlo et expcnsi« eorum. Verum si vdga data fuerit coutni eos, nus iusta plHcita exliibebinius quibuslibet pro eisdem. Et si eoram adverfiarü renuerint Imiiismodi iustitiam acceptare, nos ipsis, 8tcut superins est expiessum, nostros homines in subsidiuni transmittemiis. Si vero dicti dves oonim adversariis iustitiam per nos exhibitam Qoluerint facero qiioqao modo, nas ub iununentuin pr^titiim ad Ipsani votgam contra eoB procedere uportebit; ita tameo, quod ipsis bonam in omnibus ex- hibebtmua voluntatem. Demiini super articulia supradiutis coatentio MTe briga intcr iu>» et ipsos, (|uod absit, fierot aliquall», illam nostri et eontm aibitri supradicti infra ucto «lienini spalium reforniabunt aecundum iustitiam vel ainorcm, prout iidem arbitri eorum tidei ct honori vidorint expodirc. Testes buius rei sunt: L(udewicua; et W(itto) ni'stri niilites prenotati, Hertwirus notariiis nostpr, Ditmarus do Biise- leiben, Ekkehardus Hoternjaiinus et Rudoltus Kaspo niairistri eonsuluni ('t idii r<)!»snlHs Krtordcnses , videlieet Th. Vicpflomini , Si^a'hardus de l.ub.liii. HtTtiildits S|u-un,i,'(»|i), Sifridns de Miilhusen, llildebrandiis Ki'iliiiL'i^i US . Tli. de llallis, llcinricus et l^»rtoldus dr (»ota. SitVidus tie Kt'zeiljorn, Waltenis i\erlin-ci ( us), Kkchardus HruM<»nis et Heinrieus lie Biltersleiben Heinriens ut>taiius cKiundiMii. In cniiis ivi eerti- tudinem tinninrcm ipsis rlaimis seriptuiii presens si^illi iu»stri iiniirmiitie rwboratiim. Aetii sunt hec Eifurdie unnu Dumini millusimo CC* IjXXX" tercio Kal. Augusti.

Or, mit dem 3. im M, A , J^f. A. Xlll, 6; ». r. HeUxenateit^ L c, lOO^

im Oetaber 8. Erfurt 30C.

AWofif fjmtdgraf von Thüriiigm, bekatHt, (hxss er </e» Grafm Otto vcn Orlamütttle uml die Siadt EtfuH wegen manchetiei ihni fjMsteUfr Fretuulin^ftisdienste m mnm Sdtuhi genommen und

sich mit ihnt^t auf jswei Jahre gegen ihre Feinde verinttulei habe. ZugleifA bestätigt er der Sffulf alh- von ihm f thaU^nen Bediie und Frähmkn und besteiU Bürgen für die Ausführung seiner Ver"

sprechm,

Xos Albertus Dei gratia Tiiuriugie lantgi-avius et Saxonie oomes piüatinus recognoaclmus et Omnibus Ütteras has risuris cupimus esse

L)igiiize<3 by LiüOgle

198 GcBchidttaquelteii der Prov. SAchMn.

riutiijii, qiiud, (juia illustiis vir Ottho o>nn's de Orlaniunde, (•(in.sulrs,

cives necnoü tuta ulliv(■Isit;^^ EHordeiisis per laulta tidi-lia ohsequia et

sincora ad nostre familiariutis notitiam pervenerunt . ipsis eam ami-

citiaui facientes similiter vice versa, eoa in nostrain prutectionem re-

cepimus et gratiam spedalein, promittenten iptiis astare consilio et

auxüio bona tide contra eorum (juoälibet invasores, sive ecclesiastioe

peraone fuerint seu etiam seculares, ex nunc usqite ad festom nativi>

tatis Domini proxime affuturum et ab ipso ftsXM per duos annoa proxime

subsequentes. pro ipsis tanquara pro nobis, per nos seu per nostros

consUiarios fideUter placitando et iiista pro eisdem placita exhibendo,

ubicunque et quotienscunque a nobis duxerint reqiiliendum. Cetenim

quandocunque et quotienscunque nofitrum ac noiitrorum ofticiatorum

auxilium duxerint impioranduni . contra eorum quoalibet inimicos um

ipsiK uiagistriini iioströ curie vel alios nostrus ofHciatos, quos ad lutc

duxerint postulando.s, cum nostio vexillu et liominibus sine dilatione

qualibet in suhsidiuni transniittenuis. In^uper onines libertates, con-

suetudin<*s, i^qatias et honoins. quo.s ipsa civitas Kifnrdonsis n nnl^is

habiiit iisque modo, prexciitibus tdntirniMmns et ea ub aliquibu.^ iiolu-

mus iiitiniiari. Ad mtiiuiciii i|ii(H|ur certitudiuem facti nostri iiohilriii

virum Ottuiinn cuiiiitriii de Lutcrbn u', Ditmarum de ^Viiiei■.Nt•'rr . ll* r-

mauuuiu dictum iStiauz de Tullestete, ik'iniannum de Myia, (Juntfic) um

de Slatheim, Sifridum de Ilopbgarten, Hermannum camerariuin de

Vanre seniorem, loliannem «le Herversleibi n, Hermannum inaisciikuin

de Ekeliardisberg, lleinemanuum de Indagine et Henuannum de Her-

{{ingerode nostroa fideiussiores constituimus super eo. ut omnia et singula

supiadicta ipsis inviolabiliter observentur. In huius» rei testimonium

et incon Liptibilem firmitateiu presenteni litteram dedimus super eo

nostro ac pre&torum fideiussorum noHtrorum sigillis fideliter commu-

nitam. Acta sunt hec Erfordie anno Domini Bl. CG. LXXX. indicttone

VIIL oexto Nonas Octobris.

(h. im M. A., ISrf. XII f, 7, 8. f. Gtdr.: Lümff, I. c, 431; 9, r. Uettzenr stein, l 0.» lOO.

im. November 15. Bliaetiet k. BOT.

Werner, Krzhischof von Mninz, bcsfd/itft die Entsdif hlung seinen Of'fieidh (rerhttnh tcruhirrh zii'ri llöfc t or ilcn Shijin <lt s ^f<trrrti- sfif'ivs in Kr fürt dem ^'cmvcrkaUloater UtundOsi gegen einen Erbzin^ überwiesen werden. W(ernerus) Dei pacia sancti* Mn<:iintine sedis aifhiepiscopus. sacri imjx'iü per (^ermaiiiain archicanc*'llai iiis, dünctis ii) Christo ' pr-epi>sit(» 1 . pi'iorisst' et cuiivriitui irionasttTÜ saiictin'i inialiuiii Ndvi opM'i.-- Kifor- deusiö salutcm iu Uomino. Cum diiectus iiobis CerharUu« vic^'piepo-

üigitized by Googl

Uricundenbuch der Stndt Erfiurt. I.TheiL 199

>itiis Durlonensis «ittic-iatus nosttn- areani illam. «jiiam quoiiflam Dithe-

n<-n< flictiis Saxn (-.moTiiciis sniu'tf Marif i'jrtV)rM<*nsis habebat, et areaiu. ijuaiii t'crniiia (iieta Cya« n rnzi ii tciicbat. (jur in((iiMni site sunt ante •^radus cn-lesie san<'te Marir in l^rfnidia , vohis iiuv hcnHÜtai io, iinani viddii-ct pm snluln. aliaiii pi'n iiovciii di'iiai'iis Kifoidnisis nionete iuunii ( tiisus, jiiipei' (|uil)us mh.ms vol)is «-x paite ihKstia hat teaus questio muta tuit, (luxerit cotKedciHlas. iju« (juuU per ipsmii ofHciatum nostniin in hiic parte factum existit, lattmi habemus et gratiun preseiitiiim testi- luonio Uttenuum. Datum apiid Blidenecke anno Domini millesimu OC. LXXX. X7I1. Kai. Üecembm.

Or tm M, A., Jurf. Ji. XI T, 8. S. / J) Statt der Namen Punkte.

tm. m

Alb<rt, IjUndgrtif tun Thiitmyen, bekennt, ilass er alle Feinde schaß, die er (jeyen ('onretd unil Bruno, die Sahna Bninoa, Bürgers m Erfurt, gegen dm JIM und die gante Gemeinde dttssäbd wegen Ermordung aeinea Trudisessen, Gün(her vo» Schkft- heim, gehegt, aufgegeben, audi den genannten Sath und die (ro- meinde^ weil sie an der That unsdwddig seien t in seinen Sdnttg genommen Itabe,

Nos Albertus Bei grstia Thuringie Umtgravius et Saxonie comes palatinns^ mjugnuscitnus et tenore presentium lucide protestamur, quod vmne odiam, actionem, inimicitiatn et rancorem, quem habaimus contra Cunradum et BvuDonem iiiios Brunonis, dves Elrfordenses, qui 6un> thenun dapiterum nostrum dictum de Slatlieiiii apud Ecfordiam uüdde- rint, necDon contra consules, vivQS et totani universitatem opidi Erfor- deohis, quus de eausa huiusmodi credimus penituü innocentes, ex corde remittimus iiberaliter et sincere. reeipientes ips^s in nostram protectio- nem et gratiani specialem. In liuius rei certitudiiiem et iiieurruptibilem tirniitatem presentem litteram dediinus super eo si<j^ilii nostri munimine ruburatam. Datum anno Domint M" CC" LXXXl.

Mät.: Cop. 13T<i N<t. 84 im M. A. 1) In der Bds, st^t nur: Noe Albertos etc.

m. m.

Jlbert, Landgraf ton Thüringen, htkennt, dass er der Stadl Erfurt gelobt habe, die Schlösser ihrer Feintie, namentlich die zu Neumarld und Vargula, jsu s&tstiireii, ivmn es ihm gdingen soUte, solche eu eniJyem oder auf andere Weise zu gewinnen^ amgenommen di^enigen, mldui zu seiner Herrsch äff (jehörm, über die er zu seinem VortoU verfügen wolle. Er gebM ferner, weder in Berlstedt noch an anderen Orten oline Wissen uttd

Digitized by Google

GesduchtaqueUen der Prov. Sacbtiett.

WUff'ti der liürtfvr fou Erf Hrllli fisftif^tnfjtii mt ithyii/. nxd nr- sfnidii, die ffenamdcn liürger ine seine liinHjen Getreuen in seinen Hchuiz zu neiimen.

Nos Albertus Dei f^racia Tliuriii^ic lant^^ravius et Saxonie <*omes pala- tinus' iix^ognusciimis et itmnihus lincras lias visuris .'uiiimus esse notuni, tjuod consnlibiis et <'i\ iluis nernon luiiversitati opidi Ki toidensis promisi- imis (lata fidc, (jiuxl, si uuinicioiips intVasrri|it;i>. \ nli licct Novuni torum et Vnrila uc muniriones alias qualesenuijiH- iijiii)i« <inim « -iruiiUciii civiuni et iinsf rorum. roiiti^iTit expu^nare vel a'juiren' (|uoqiio iikkIo Duiuin*» fotK'ciieiite illas siiu» difficultato j|uuitbt't t'iiiHliiii> dt striienuis, nisi talis fuerit rminicit», que ml na^Uum doniiiiium iliiiuM itur peiliiiere, (|nani ad usus nostios vuluinus mservare, nolentes \iinquain ullo tempore doinceps iu futurum in Berlstete vel in locis aliis iu (^isdcm oivibus suspectis municiones ftliqüas construi et oxtoiidi «ine eivium eurundem libera voluiitate, conniyencia et oonsensu. Oeteruni pre&tos cives et communitatem £ifurdentiem inclusimus aeuiiro ]>aci, redpientes ipsm in nostram prutectionem et gratiam 8pei*ia]em, tanquam n(»stro8 aliu« bomines et fideies. Volentcs ei^ga eos omnes coiidiciones et urtieulu» in nostris Htteris eis traditis super eo expresisos inviolabüiter oUservann In huiiis rei certitudineni et invomipHbileni firniitateni presentcni literam dedimus super •(> nostri niUDUiiiiie roltoratatu. Datum

anno Domioi M*'0C'>LILXX1% indictiune nono, K^l^

Ilds.: (kp.lH70 No.8:i im M. A. 1) In der Hd». ttetU M«tr; No« Albertu» Dei gTHtia etc. 2) Der Monat fehlt,

im. m.

Mbert, Ijmdgraf von Thüritigett, nimmt tnit SSusfimmimg seines Bruders Theottmtskt Markgrafen tw» fjMtLsfiergt die Erfttrier in beider Landfrieden auf, verstpridd mit seinem Sohne Theoderit^ keinen Frieden zu madtenf ohne die StcuK Erfurt einmtschiiessen,

die Burgen Neumarkt und Varguhi gänztieh zu zersioren und nicht zu gestaUeHy dass in Neu diu r /et und Buttel dedf neue Bunj' n ungelegt werden* Er beitält sich aber vor, dass die Burg Buitel- btedt, wenn er sie eingenmnnum habe, unzerstöit bleiben solle, weil sie ßu seiner Herrschaft gdtöre*

Nos Albertus Bei gratia Tluiringie lantgravtus et Saxoiiie oomcä palatinus lecognoscimus et tenore presentium publice protestamur, quod, prehabito maturo consilio et diijcn^to nobiliuni et miuisterialiuni nostroruui, volente et conseiitieiite fratie nostro dilecto Th, marchione

de liandesbereli. cives Erfoixienses ad pae(Mii ^jfeneralem jxt nos et fratrem nostrum predictum promissam ut iuratau recepimus et iu- ^

Digitizeö by Google

Urkundenbuch d«r Stadt ErfUrt I.Theil

201

rliisimus, ut pmlicti riv^'s univorsi et singnli iiobiscum i:;iii(lt'imt \m'- siilio saiu'to pacis sonuklum tormani et urdinatitmuiu, siint in litcris nostris et fiatris nostri desuper truditis plenius (■(•ntiiietur. Treterea prcuuiiiinatis civibus piumisimiis datn fide, quud cum tiliu nustro Theo- derico et omnibus aaxiliatoribus ipsius de gui^ira preseoti, qiie inter no8 utrumque vertitur, nunquam concordiam habebimuH üive treugas, nisi cives Erfordenscs nobisciim sicut nos troug^is ot cuncordie nomi- natim includantur, et quod ad obaidiotieni castri Botelstete, Novifori et Variia iina cum fratre Dostru vt ipsis pi'oc'edere debeamus, nunquam ab ejddem castris revos^uri, nisi castra Kovumfurum et Yarila fnnditus destruantur. Castrum vero Botelstete et alias munitiones Domino coucedento ad dominium nostrum pertiiiontia nobis iue<infiucta reser- vabimiiSf per nus fuerint ex])u^i)ata. Siniiliter proiuisiinus civibus preootatis bona tidc, qiiod in Novoforo et in villa BoteUteto nunquam licfmtiubimus nen aliqualiter adinittfnuis ali(|ua castra seu nuinitioiies ♦nJitieari de eetero (|U(Kju«)ni(Klo. Ut auteiii predieta tinivei*sa et siiijüfula invi()Iabiliter nhsci vfumis. pn stMiti in literam siipiT <mi (•onscriiu feriniiis sigilli nostri muiüiuine eojiimuuitttnh Datum anno Doniini

Äi. er. Lxxxi

(h- mit dem i>, tm M. A , Er f. A. XI 1^ J. (icilr.: Uknig^ Lc. 4'I:i} «. r. Heitien' 9tetn, l. c, 100.

mh Mai 8L 811.

/>r BaÜi von Erfurt verbidd Erb-, l4ehmt^ und FreitinsgM&r in die tote Hand jnt bringen.

Nos Kkehii^du^ iluieruiannus et Küdolj)liu.s Raspo ina^nstri eon- suhiiii i'\ alii eonsules Erphunleiises, videlicet The«»clericU!S Vieeduniini, Sigehardus de Lubelin, 8ifridus de Mii]l)Ui>ei), Bertlioldus 8piungeKi, Hildebrandus et Waltherus Kerlingei i, Theodericus de Haitis, Hcnricus et Bertlioldus de Gotiia, Sifridus de Kezilburn, Uenricus de Bilter»- leiben et Kkebardus Brunonis reeognuscimus tenore presentiunt publice protestantes, quod ob revereutiam pariter et kmorem reverendi patris domini nostri arebiepiscopi Moguntini et Moguntine ecclesie matris noütre necnon pmpter communem utilitateni ^ opidi Erfordensis statui- mu^ et volumus inviolabiliter et perpetiio observari., quod nullus ei vis Erph<»rdei)sis vel huspes deinceps in futunim sua bona immobilia sita intni civitatem Krfordieiiseiu vd extra in hno. qui wip'iUle dieitur in vulfrari. sive hercditaria sive vri homi vol tieudalia fuerint, sive illa 1>«>na oxistant in vineis, pomeriis, domibus, roansis, curiis, an is vel in ii^Tis, seil tjuoeuiKjtie alio nomine eeiiseantur, eciJesiis vol ecelesiasticis persnnis, sive religiosi fuerint vel eleriei seeulares, vcnriere. lej^are üebeaut vel douare. iSi vero aliquis religioneni viiJuerit subintrare

üigitized by Google

»

202 GeMTliiditsquellen dor X*n>v. Suchaeo.

l)«>j)iiiiu iiiilitaiido vel aliquis dure aiit Ic^aru pro suonim ronuHli^j pc«fMt»runi bona Kiia imiuobilia supradicta, (|ue de iure veiideiv potent, personi8 secularibus vendet ea et peciiniam paratain, sive in denariis fuerit vel aiig;ento. dare potent et legure ciülibet« quando volet. 8i (juis veru excesat^rit in omnibus supradicHa et vendiderit bona sua seu legarit contra statutuDi aiiperius noininatuin, omDino illa bona ad cmtatia opc*nis eoin'ertentur. £t htK* omnia prelibata' fidei et lionori »tiüoessoruni nostroruni coniniittimus inviolabiliter obaervanda. Acta sunt hei' anno Douiini 31. CC. LXXXI. pridie Kalendas lunü.

(inir.: Fiilkinsfrin . r. /•.' . 114: Fultcr. ßVriztnucn, 7;'>: ihm Ut'/ i >r

im C*>/>- yö.V im .1/ .'1. hat liiv Xu9iUzc: 1) doiiiiiii lUK^tri urchie^»istupi et c*iii> ... 2) ex .sjjttiaJi niiiudato dumioi iKistri tloiiiini «n*hi«»iiH'ot>i Mogimtiiii tum officiidc« et subaedi sui . . . ». WRXXXyj, 517.

Albert, Lnntltimf run Thitriftgen ^ erktuht den Erfurtern trcffon trvu grlrisirtf-r J irusfc, tttvtot .si> ihre Friuilc null Jläuber ailfv Orten nntfrhlnilrrt n-rfnlnni, rrijrmfufi itml hrMrafen dürfen,

Nt»« Albertus Dei gratia Tliuringie lantgraviua, Saxonie comes palu> tinuäi, roco^iiu.scinius et innoteseere ^'olumus oinnibiis literam hanc

viHuris, (juud, <|iiia eonsulcs et universos dvcs Kifordeiises no.stris et ninniiim Hd».'liiini imstroniin .^erviciis .scnsiinus «'t sentiinus fidolittT adli-Tcr«'. iios ip.soriiin nirritis cupiciitcs i^ratuik* provi(k>ri, libtTalitor irii|iil«r('miis oistlcni »'t tir'H rum-ediinns pt-iiitiis sin«' Vfini. iit eniulos .Miu> et ntptnri's (|ual('scuii(|iu' in loi-is sin«;^^|j^ , t ili\* rsis, (|ui d;nnp- IHiiii {Jii»»'uravt'rint CMruiidcn) vcl otiam alii|ii!ind<> ]>ivti riti> irmj)! »i ilm-- procnrarimt , audiu-tcr impi'taiit et infcsUMit, pni.iiu, «juaim tiiKjUe «i»'- ciev«'rirjt, inipoiM'iitcs (Ms<lrni. Si «»tiam in itinijiluis et suis actionihus .«^uporirrodi »'«»s v»»! faniiliam siiain contitijzfcrt't «pnupioniodo dninpiiuiu aliquüd sive gravamcn iyuorantor innuceutibu.s irro^anda, iios id trau- sire coucedimiis sine eara. Ut igitnr ad hoc factum pitjscriptum fuvi>r noster accedat benevuhis et do nostra gratia ipsis indulta liilariter gratii- lentur, dedimus eis pretientem Jiteram conscriptam sigilli nostri tnunt- mino consignatam 1.

Or. Aeat'A. S. im M. Krf. A. V, H. S) Im Or. «feAf vunKigtiattim.

Werner, Erzhisrhnf rmi Mainz, sithnl suit mit der Slndi Erfurt idter title (ns/trrit/'n h rnntjen aus.

]\('r «'st toi'ina t'<Miip<isin<»nis ordiuate iiitrr Wcrnhcruin nndn-

epiücupuin Maguiitinuiu et cives Erturdenses super mticulis, de quibu.s

Digitized by Google

ürkundenbuch der Stadt Eriurt I.Theil.

m

iriler (ms discDidiii hahohntur. Priino iideiu civt-s it?€«»gnuhcunt (»t m-ognoscent ipsi (luniiiiu aicliiepisropo et ecciosie ila^^untine ima sua CO iiu'e, quoii vrl vul^aritti a[)i)ullatur. itii sane, qiiod dominus archiepiacopus et eccle^ia ip.sH illiid Imbeant secunduni quod Imbuerunt aea habere debuerunt ab antiquo et quod nichil ein deperire vel duninui debeat in iure eodem per ({ueincunque ooDtractum empcioniSf TendicioDis, obligacionis, donacionis vel aHudi alienacionis modum. Item officium magistri fori, moueta, iudicia taiu aculteti civitatis Er- fotdensis quam villici in Plurali permanebuut et stabunt in eo honoro et iure, secundum quod steterunt et stare debuerunt ab antiquo. Item oi&ciati et iudices domini archiepiscopi in civitate predicta permanebunt in 60 houore et iure, seeundum quod fuerunt et esse debuerunt ab antiquo. Item cives nulla statuta facient sine eonsensu domiui archi- episeopi, \)gt que ledantur iura et honor ipsius archiepisoopi et cleri jitti, et, si qua tnlia facta sunt, irrita. iiivalida sint et cassa. I'reterea ipsi cives dimittent inte^rra et illesa domino arcbiepis(M»po pi"edieta et oninia alia iura sua, (|Uoeun(|ue nomine censeantur. Dominus eeiam arcliiepiscopus vicfversa n'ctitrnoseet et dimittet dietis oiviKns liniiores et iura eorum uniiiia, <|iif liabuerunt et liabere debuerunt ah aiitiqu'» Item de forma cniendt^ i lrH. Super luis etiam Hrticulis roiupositio intervenit: videUeet .•>iip'*r eiectioiu" Kuperti monetarii. it» iii >uper eo, (piod duo equi spoiiati ante civitati in Krfonlensem a iuiliciluis nustris «K'cupati et interdieti absijue iicriitia »'Diimdem iudit um a fuusulibus violeiiter accepti spoliatoribus restituü fuerunt. Item super eo, quod üfticiatus Bertüldi Viceduuiini de Apolden u iudit io fuit eieetus. Item super eo , quod advoeatus de Tnncdorf et Bertuldus CIoz castrcusis in Tunodorf verberati fuerunt a lilio Bertold! Vicedomini de Apolden genero Hugonis Ixuigi, ita videlicet, quod dominus aichiepiscopus remisit offensam sibi in hac parte illatam. Ex huiusmodi autem ordi- natione predicta discordia et omnis rancoris et dissenslonis materia, que ex ipsa discordia inter dominum archiepiscopum, cives predictos et alios quoscunque tarn clericos quam laicos per eandem discordiam c()mpri>hen80S a die, quo mota fuit, usque ad liee tompora concreverat, eradieata sunt penitus et sopita; ita ({uod dicti cives et omnes tarn eleriii quam laici in discordia buiusmo<li comprehensi restituti sunt pure et simplieiter ipsius domini arehiepiscopi iiratie et favori. In «uius rei testimonium si^^illum (iotsealei dieti Kerlinger eivis Eifor- densis proeuratons civiuni Krfordensium, quo in(|uam sigillo Heinricus VicPfioniini et Riul»>lfus dictus Raspo eonprui'uratores dicti Gotsclialci sunt cüutenti, preseotibus est appensum.^

Ol . mit (Inn S im /'. 1. ,/f Mihiclwn unUr Mainz. Donunpt. f'tmv. 'J'K Hds. : CoP' WO, öö" ti» M. A,; Gmnes Buch im E. Ä., 09'. Geilr.i Saitution und

Digitized by Google

204

frvMchu'htMquelkn Uor Prov. SacliMen.

Utntitnslmii*m, :W: (iwitttu», rorf. ilijtl. I, 749: Fntkmftnn , fiest h i . /•,'., i/.>; läinuiirN, IVi/.r Ei/., ll't n u a (J : s. II /; A VA' »7, 5.7. /; Um <in /♦«•«-

irra]>lirii:viifnii. :J> Stnit thn Sminns l'itnktf. :}) Aus <lrin liiJmlt ihr nulrn /'ultfciulvH L'rkuHih- Nu JJS ium 2J. Mnr: I;JS:J i-njuUt sich, tlwui der Vt-rtruy in das Jahr UHU »etse» ÜA.

im SU.

Ihr <ijj-^,iai rf«» Mnnensiiftes Mrltiit äm Wmjvr (rihtfhar vou TicfthfU mit dfm Ilawa: in ihr (hiiÜumltsjtfurrci , tr^^uts die tv#ii Mühlhause/i ihm vt*rkanß luilten.

AHiJt ItcjtfTlMriitim im JJ. A.

1 -vSiJ, r{ 1 »>,

lliuin irlt ron Ijhinsli tc, J'/uri-^m tlrs Martuisltnsjiil'ilvs in Arf urt, knuft ron <lrn KlirlmtcH H'rnnniii xut/ Jiidu ( inltl^i lonalt ih rrn (iruHiLsfürk und rrrh iht dnssiliir liinrit innirr <jnj*:u i innt Krftzhts.

Kirr> Ilciminis H»' Libiiistctc pruvisui linspitalis saiu'ti Mnrtini in Kifni.liii I rcoi^^iuisio et coiistaiv cnpict (»luiiiluis litt<'rain haue visuri^, (|U<Mi Ilciinaiiiis A iirifal)«'»' Inta uxor <'ius. rjvfs Eifitnlenscs, Vfii- «ii«l('nnit Iiospitali --aiit ti .M;iitiin curiani --ii.ini i|iioii<lain (JiseltTi Auri- t'aliri nmiuiu'tis iniiiiibus i t iiiiiiiiiriii Vdhimatk', i fsii^uaiitrs ipsain < uin nmtiibus liritMÜlius, in radtMii curia halnuMimt, rcnunciaiilr.s

rtiaiu uüiiii iuii, (piod ipsi.s in pmlicta riiria i'oinpeton.' vidchatur. Ouices.si qiiotjUL' i'i.sdeni üt eoruiii iiemlibui« predictam cunaiu iure liereditario libeii; puiMidundam; dabuntAiitem predioto hoäpitali de iani> dictH curia iinam muniim tirgonti et dimidiam vi duos pull«m tit dimi« diitm MHipum vini aniuio pcnsiontH; cutus pix^unie diniidiotattHU dahtint in fosto beati Martini, aliam vem dimidiutatera in festo beato Walpuixis proxime stibtiequenti ; pullos autem et vinuin in vigilia nati%'itatis IKtniini presentabunt Dabunt etiam eidein iiutipitali umne^n timum, (|Uoni in supradiüta curia conj^regabunt. Si vmi ipsum luwpitale de innidicta curia non potent can^re causa k^ttiina sivo n(vt\ssaria c*4>n- pellonte, ab eisdcm <'t (Muum hoivdibus rmotur ins licivditariuni secun- dum quod valor ipsiu^s a viris ydoiuis et dist retis t'uerit estiniata. 8t aufom in radcni curia iuxtii braxatoriuni hoBpitaiii} aliquain donnim construcre dclil>cravorint, cum latcribus trirci-c proniiscruut. Tcjstcs huius rci sunt: ('Miinidiis deSa«'lisa. Otto d»« Hallis, (Jotlicfridiis <\v Hahinhrn" civf« Kitoidcnscs ft alii (|n;niiplurcs tid«« di^^ru. In iiiim> Irl «rrtitudiueni et stabilem tirmitateiu Ji i i cp» Ib itincus de i.iltinstot»» [ircscnti'ui litteram fonsrriptam si^illo (buuu.s bvispitalis tidulitcr robo- rari. Acta sunt b»'c anno Jjonüm H. C'C LXXXll.

{)r. mit 'lern Ü- tu* iv. -1.

Digitized by Googl

tTrinuHknbiich der 8t«dt ErfiiitL I.1ML

1882. 316.

Thcixhrirh. MtnLtinif mn Lfitidshny, hcfcrunt, dass ttuf Vtr- nnlu.ssi(uy srtiuus Jit mit is <lit liütyi t von Erfurt >jc</tn jt ilirm/tnth ftustfcHomuirn scinni /{nulrr, sihüizni wolle ^ und rvrs/uichi, (lau Handel dersrlhen ztt fmihru. No.s Tlit'udt?riiMis manlüo de Landosbcr^ recojijnoscimus teiiuiv presentiuin publice prutesüintes, (juod vobis sin^ulis «»t univcüsis de cousiliu et iussu fratris uostri ope, consilio ot uuxilio coiistabimuK et iavare va$ promittimus contra homineni omnem preter fnitreni nostrum et alios, quos de familia nostra reputaniiis, exceptione qimlibet iiltn)- iocta, volente» similiter, ut ab omnibus nostris honiinibus promoveaniiiü in omoibus vestris negudis et af^ndifi, quantiimciinquu vt qiiocions^ ciinque diixeritis requirenduiu. In cuius testimoniiim presentvni dodi* muK litteram tdgilli nuatii roborc coinmuiiitam. Datum otc ^ anno Domini M* CO LXXXII«.

Hds. : thp. liTG, No,91 im M. A, 1) Jn (f«r H*h. ttckt nur: NfisTliüoil. etc. 2j ,Sa in der Hds,

Xtcyi. MZrz 5. AhCliaffeiiburg 317.

Wermt, Ergbuxhof von Maim, verUtH üett J^furtem auf äm Jahre dtts Bec/U, dass sie nur in MtfuH sdltsf tun' dm dortigen GericM yeridUlich hdangt werden h'/nneit, es sei dnin» daS8 weiter an das GeritM in Mainis apiteüiert tvttrde. Wernerus Dei gracia sancte Maguntine aedis archiepis(M>puM, navn imperii per Germaniani arebicancellarius K Cum^ aioat veatra nobis in- üinuatio patcfecit, vobis laboriosuni ac- fciam periculusum oxistaf sciU ni Maguntinani adiro Ipn» siuguUs qiiorelis, super quibus paH»im in iiidi- vmn trahituini a diversi», prosertim dontr part(;s iiitcrposite pmscntibus imiiK» fre(|uentibu8 turbationibas sunt subim te, devoti.s vestris .suppJi- <jjtiuuibus grato conciirrontes a.ss<»nsu, vulds, iit vos nia^Mstii, consiilos «t univorsitas vc.stra communitor vcl H!i(|nis aiit aliqui o.\ vnhis iiulla- tcnus dchf'ntis siipcr causa (piacinujue ad < uiiiM iiiupu' iii>;tantiarn iKistra aiictoritatc ad luilii imi scdis jiustrc prosnitiiiiii in iiidicium cvj»caii. ant \tM'ati ('ti;tni coiTiparn c cii;!))! ipsi.s iudicibtis, dutuiiiod)> parati sitis iii »'|)|iido Erjl<ir.|( iisi il«- volds i|iii'rc lautibus rcspoiidcie, aiit t<»iitiit<' piv- scnciimi litt'iaiuni iiidiil^ciuus, duiuniodo causa huiusnindi jh i apix l- laiiuiK'iii Holl dcvolvatur ad pxamen nustroruni iudicuin picdutuiuiu vd causa ipsa ikis et Maguntiiiaiu ecclesiani non contingal, prcscntil)us lH>st nunc int»tans triennium ininime valituris. Datum Asudtenbun; aiiD» Dumiui M. CC, LKXXIi. III, Non. Martii.

//«*.: OtjK moNu 00 im M. A.; Sfntttn^ .Vmchrifi dtendaHelhsl , Erf. A. VIl^ H

•V". r. /; In (hr Ifdu. shiu mir: Witikt . I trniti« vU'.. VicHneht wäre fJtrH ""dl nach der hrsmtiilttttld «. ttttv KtHküuinjsfuruul vtynn^n.

Digitized by Google

206 CkaduchtBqnellen der Ptov. SacliBen.

1282. März >\. SvHixvusUxiU. UH.

Wenier, Krr.hisihof von Maine, nimmt die JErfurUr nach ge- Uisteter Genuglhumg wieder m Gnaden auf,

Wernerus Dei gratia sancte M«guntine sedis archiepiscopus, sacri

iniporii por Oornianium arehicancellarius, magistris, consulibuB et civibua Krfordonsibus iinivei-sis dilectis fidelibus suis salutem et omne boniini. licet nobis in Htabiilaciune equorum noBtrorum focta in nostra episco- |)ali curia Erfordensi graveni contumeliam irrogaTeriti.«) et contemptum

aliasqm» n<ibis ot m-losie Maguntine in bonis «'t iiiribus nostris qiiibut»- ilam iniuriosi liactfMUis oxstitoriti.s et iiiulesti, (juia tarnen sjitistju-tiono snpfr (^t noliis prrstita pnjmisistis «liniittere nobis abs(|iM' impfiliniontr. (|U(»iibet iura iiustia in nostris ofticiis. vidolicet niai;istnitn> fdi, inont-tf et villiratiüiii^ in n<>stni «-ivitatt' l'lrt'i irWt'iisi. nobisque mstitiirn' apotfca- sivc (liiiiios illas sitas I\ifi'i(iii- ant»' ^railiis, in (juibus painius iinfiis v*'inli huli't , unjiK'iii inilii:natioii(>in pariter ot raiicoicrn, (incin «"«»ntia vos ('(tn»'(»pinius piupui iuinrias snprascriptas ex (Mude nniittiimis lÜMTaliter et sinceio vos(juc rcstituiiniis nustn' gratio et favori, vobMiti*s vostre proniotioni intendere, ut tctuMnui in oninibus, quc ad vostruni bonum«' honorem et commodum civitatis Grfordensis noverimiis pertinere. Datum apud Seligenstadt anno Domini M. CO. LXXXII. XII. Kai. Aprilis.

Jhls.: 1376 So 04 im M. A. <iah\: Juilkcnstrin, (usdi. r. K., HC; Ijimltci t, /. c. m; 9, WH. XXX K/, 53«.

128& April 27. 319.

AUbini^ Graf vm Gteieheusfehi, vtrkauff für 7 5 Mar/, Sitbor alle seine GiUer eu WiUrotlc an Ktmrad von der Sathsen nn^l tlessm Sduvieffersohnj Heinrith VilglHm, Bürger zu Erfurt.

Nos Albertus Dei gratia comes dt? (jliciienstoin rooognosfinuis et oinnibua litteras haa visuris vohimus esso notum^ quud universa bona nostra in Wildenrode in oampis ot in villa aita cum omni iure, utilitate, libertate poriteret lionore,oum omni iudicio,causis sanguinis hiis annexits liÜK causig videlicet furum, latronum, raptorum et homicidü dumtaxat excepti}t,i sicut habuirous usquc modo, vondidimus Uonrado do Saxha ot Henric'o Vicnlnmini genero suo oivibus Erfordenaibus et eorum hcredib US pr<i LXXV oiarcis usualis ai^genti nobis integraliter iam solutis. IJla bi.na ipsis (•• lu rssinius iure fcodali perpetuo possidondtu Concossinins etiain oa bona Henrico Vii-edomini senioii et Ottoni «ic llaliis » ivibus Kifonlensibus eodeni iure ad conservanduni manu fideli (•ivil)ns et «Miriirn ii<T<'<iibus inoinoratis; prumittentes ipsos »aper bonis liniiisniodi in-it< i wanimiarc et ab omni inip<'titiono salvos roddore jK^uitus et indeuipnus. lu cuius rei eertitudiiiom preseutem litteram

Digitized by Google

Urkondoilnich der Stadt firfort, LTheiL

207

•letliimis snppr ( <• ipsis eivibus sij^illi nostri muniniiiie rtrniitor robo- ratam. A< ta sunt hec anno Domiui M. CO. LXXXII., inciictioue ducima,

V. KhI. Maii.

Or., fiesiitn S. fclUt, in den Akten der Willruder Sh/tunif. 1) acceptin an (h\

1282. Juni Ii). -m.

Wilhelm, Qmonikus tlvr Kirche zu Wildhanscn . OsnnbriicJ.rr Bukes, leinkt wegen seiner Gefangetmahme durch LHän ig, Vo<jl m Tmndorf, UrfMe. In nomine Domini amen. Ego Wilhelniiis canonicus «wclesic Wildeshusensis O^nabuiipenais dioecesis notum facio universis preaen- fem literam inspecturis, quod de captivitate, qua Ludowicus advocatus Tenerabilis patris et domini nostri archiepiscopi Moguntini in Tundtorf t^um suis satellitibus Heinrico filio suo, Wacbsmundo, Conrado deMuldo et Alberto me capttvaverat et detinuit captivum, ad petitiones, in- jitantias continnosque labores et multos (htminorum meoram magistru- runi et consulum ac totius universitatis Ert>li<>i(l<-ti>;>; Hher t't indemnisj (limissiis ac per omnta et in oninibus liluM-tati pristine restitiitiis, anmia etiam m^nte et coi-pore, requirentibus et potentibns ac volentibus eis- dem. ut ipsis de damno ot poripub's infoctis abuiidaiitius caveretiir, in prosentia honorabilium domimiruni siibscriptoriim omninm oxcossuni omn('in(|UG iniuriatn dirnittens, spontsuion volnntato de non agondo ('oiitra ipsos seu conveniendo co.mk'm ('(»rain quociituim' indice (rclc- siastifo, iH'diiiario, d(degatti scii i-tiam spnilnri vol etiain (UMimiriando f'os v«'l extni indiciuni impetendo [irestiti niiati>riam cantininMü . ita '|ii<iil n<H* p»'i' iiK' in'c piT alium seu alins airain roiitra ips 's >eu eos iiapftain (juo(|üo modu super (rjiptivitatt' » t deteiitiuno, dainuis seu iii- iuriis prelibatis, si que essent vel esse seu fieri possciit. Obligo ine etiiuu tidoi datione et sul) del)it<i iuranienti, quod ti<leliter et efKeaeiter pnicurul>o pro posse et nos8e, quod nee domini nec concanonici nee. ounüanguinei nec socü nec amici mei ageut in indicio vel ipsos extni indicium impotent de premissis. fix nunc itaque actioni, Convention!, (lenuiiciationi, impetitioui ac omni iurl, si quod mihi competit vel com- putere poterit de damnis et iniurils hniusmodi ranoncio sponte, dolo malo et fraude qualibet amputatis. Insuper ad maiorem certitudinom facti prcscripti has Üteras dedi himorabiUum dominoruni infrascriptomm iti^WW unacimi meo sigillo ticleliter robomtas. Nos Andreas Dci gratia niiaitis sancti Fetri, Laurentius sancti la. .»bi Seoturum monasf.'rioiuiu abl);itj's, Ijiimpertus eeelesie .sancte Marie^ Theodericus sancti Augustiiii, lolwnnes Xovi operis ecclesiaruni prepositi, Kekliardus decnnus, Hein- 'iciis seolastieus totunupie eaj)itiduni s.Mnetc Marie. lobannes offieialis l)ap«>Kitun) et Uoni-adus dietut» lic Kudo tutumque capituluni ccelosie

Üigiiizeü by i^üOgle

208 Geachklitsqndleii der Prov. Sadiaen.

sant'ti Sevori Ki phcrdrusis rerMirnoscinius publire protesiantf^, (|U<mI ad instiiiitiHiu et p«'titinn«Mn '\\'illirliiii j)re<lirti nostra et cjipitului um ihK>triii Uli) si;j;ill5i prosmiilms iip|)nsiiiinus in » vidons tostiimniiuin pn*- missonini. Datum et uetiun Jinin) Doinini M" CC" LXXXll" XU. Iva]. Iiilii.

JIdK : Acitm Alm-hri/t im E.

im Juli 11. 8äl.

l,mU>lf und llt inrirh, Si'thnr Hi iiirichs i itn Ah'rsfrfr (irn Jrni<fPri*iii, Itrknnirn, ihiss sir Knd tim Vrnvandtni rilh- J-rlitdsrhfi/f (ftyrit dir Stadt Erfurt najm des Todes und Sthndeus, dm ihr Vater im Dimisfe der S/mH turtittm, unfgcgdmi hnhm antt fb'e Sühne htätm tcoUen, ntu^tlem ihnen von der Stadt 50 Mark ,^iß>**r ImakU worden sind.

Nos Liitoifus et Heiiuieus fratres tilii duiikiiii IL-im ii i de Alrestt-te iuiiioris n»üt»guoKi*imu8 et umiübiiH litoras bas visuris cupimus osso nütiiiD, cjuod pni nubis et oniiiibus iiostm cimsanguiueis et amkns <k' «.MH'um coiisilio et cimseiisu i^enimciavimiis omni actinni, impotitioiii, si qua nohU coiiijietebat scn . posset cuin[K'toni dvinceps in futurum« (Mintra consules, cives ar tutam univcratatem Kifordcnsem super interitu imtris nnstri, aupor omnibus damnis, que idem pater noster in sc^rvitio cJviratis Etfordenäis dinoscitur reoepifwe, et super omnibus premi8sti»t eidem |)atri nostro iacHs a ctnisulibus, ctvibua et univcraitate predictis. Verum quin dicti consules et cives £rtorden»<es nobis pro predicto patrp nostro quinquaglnta man as ai-^uti nomine M*llarii integraliter jiersot- verunt, pinmisinius pro nobis et nostris eonsanguineis et aniim omnibus bona fide, <jui>d riini ipsis supei t'aetis prelibatis rompositit)neni ürniani, stabil<'ni et sineerain vohinius perpetiio (»bservare. Testes iiuius rei sunt: nol»iles vir! dtiniinus Albertus cojues de (iliei)enstein , diuninus (Jnntliertis cnmes in Keverenbeii; Miiior. dominus Rerttddus vice- doniinus de Appolde, dominus AHxmIii^ do i^l»eieiliiii (iu;uu])lun:'s alii tido di^nn . d;ui(>>> pre-^.'ntem Hteiani in eertitiidiiieni super eo predi<-torum dotuntutuiu <•( nostro siirillis tidelitet lohoraiam. Aliilu Doinini M CC. LXXXH. indietiiuic »ii einnt, V. I(his iuiii. (h. 4 S. tut M.A., lAj. A. XVii, 0.

1281 Juli 19. :v:±

AUxrf Ij/inrlffni/ ron T/iln iinii n. Ixs/dlifft dtr Stadl f urt alle, tutmmllirh die run srinen l or/ahrrn erinntjten J'rnhritenwHl liechie. N«ts All>ertus Dei giati:i TliininLMe lunt^raviiis et Saxonic* eomes piilatinus rci^ognoscinius et umaibub iitterui« 1ms visurii^ voJumus osse

üigitized by Google

Ürkimdenbiicli <kr Stadt £iftur& l.HidlL 209

notnm. (|iiud omnia iura, libertates, gratias et honnres, quos cnnsuk's, tivt's necücin tota universitas Erfordensis a divis iiiii»eratorü)us, a H'^Mhiis, a iKistns prop'nitoribus, a carissinio patre iioütio ut dilecto tViitiv nostro ihh iiuii a piiiicipibus Tliuringie a liuige retroactis tera- l>uribus habiu'i int, approbamus, innovamus et presentis scripli patro- oinio contiriuanius , nolentes et districtissimc inhibentes, ne aliquis profatos cüuäules, cives et universitatem Erfbrdensem extra Erfordiam oonteniat vel trabat ad iadldum alienum, nisi piius actoribus in JSr- fordia civitate iusticia fuerit denogat^ Ceterum volumas ipsos pro- sequi gratia speciali et bylariter indiügemus, ut quoscunque raptores, piedones, qui in proscriptione eorum existunt, depiehenderint in iudictis et teminis terre nostre, cum nostra licentia impediant et captivent, in ipeis rigorem iustitie exercentes secundum iura et consaetudines in ciTitate Erfordensi habitas ex antiquo, quo ipai in litteris nobilium Imperator um sen regiim seu prindpum aliorum predecessorum nostro* rum plenius sunt muniti. Quod s\ aliqui oomituro vel nobilium seu ministehalium talis iudicti gratiam egre ferrent in predonibus et rapto- ribus ac proscriptis, nos eosdem cives Eifurdenses ab omni impetitione et vcxatioue promisimus et proniittinuis absolvendos. In cnius rei cerritiidinom et inforruptibileni tirmit«teni presenteni litt^ram dedimus siipiT » o si;;illi nostri nmuimine et robore firmitor commuiiitam. Datum üDiK» Doiiiini millesimoCC. IiXXXII,in(lictiono de€ima,Xllll. Kai. Augusti. Or. rntt besch. S. im M. A., h/rf. A. \\ Ü.

1281 August ^1. WiW.

Testament Heinrichs, l*faneis dvr limiholmiäikirche zu ErfuH. Nns Cnnradus de Rode cauuuirus ewlt'isie sancti Severi, Albertus plebamis i,am:ti Egiilii, Ootscalous de Sniidestete et ConraduK Hoter- uiannus cives Krfordenses reeognoscimus et omnibus litti ras ha« visuris cupimus esse notum, quod, qiila multos mors surripit repentina non sine Diagnis peticnlis animarum et inter faeredes sie decedentium seu eciam cofaeredes odibilis et letalis seditio suacitatur, ex subtili pton- deatia bomines consueverunt, eciam bene sani, suum condere testa- meDtum. Quapropter Henricus rector ecelesie sancti Barlolomei Erfor- densis, buiusmodi periculis provida caudone cupiens obviare, suum statuit testamentum, in ilUus prindpio publice protestando, quod, ai ipse in partibus allenis, ad quas dedderat se transferre, migraverit ab iiBC Tita, ßertradi aorori sue et eius pueris assignavit pariter et legavit deoem marcaa usualis argenti pereipiendas de Ulis quinquagint^i mareis, de qiübus Gotscaloo de Smidestete, Conrado Hot^manno, Theoderico de Hallis, Theoderico Stift, Gunthero de Smire et Thome fratri suo, quos pru manuHdelibus diuoscitur elegisse, oonsules et coiumunitas

UMcUcbUft. 4. Fr. jiMlHwi. XXUi. 1. ^4

Digitized by Google

210

GetchiclitMiiielfea der PtoT. Sftdnen.

Erfordenses de omnibns Txmis et proventibiis Erfordensis civitatis s<*x marCiLs arj^enti exsolvunt titiilo anniie pensionis. C*3t(Tiira predicto Thome fratri mo de pitMÜctis quin(|n;iginta mareis vipiuü man^^s ai^enti similiter assignavit. Insuper lugavit eideiii Tlioiiif vip;inti raarcas in 1 Gotscalc'O de Smidestete et Sifrido de Kezilburu, iu (|i»ibus sibi tenentur, cum quibus vidolicet viginti raarcis apud fratres hospitalis lerosolomitane comparobit b|adi quantitatem annue pensionis. Pretorea de quinquaginta mareis predictis legavit ecolesie aancti Bartolomei tres marcas ad stnictunun ipsius eodesie, duas niarcas videlioet ad oon- struendam altaro in lila et ad consecFandum illud in honore beatorum quatuor ewangeliBtarom et dnonuu loartirani Felicis et Adaucti simi- liter unam marcam, et unam maraun, cum qua oomparabitur annua pensio, que super altare in feste beatorum martinim predictorum annis singulis perpetuis temporibus ofleretur. Preter hec legavit mooasterio montis sancti Petri unum fertonem, ecolesie sancti Severi unum fer- tonem, eodesie sancte Marie unum fertonem, olaustro montis sancti Cyriaci unum fertonem, ecclesie sancti Martini in Plural! dimidium fertonem, Novo operi fertonem, occlosio sanc ti Aupnstini fertonem, ecclesie beate Marie Magdnicnp alhanmi dr»n)iiiarum tortoiieni, tVatrihus saccitis fertonem, monasterio sancti iacnbl ,Sc(»torum fertonem, tratrihus herenii- ticis ordinis sancti Au^ustini fertonem, Predioatoribiis fcrtonciii, fratribus Minoribus fertonem, iiitirnns leprosis diniidiuin frrtduoin, ii<»spitali sancti Martini fertonem, moiiasttrio in Kciiihersburn liiniidiuni fertonem, ad Vallcm sancti (teorii dimidium fertunem, ad Walkt'iiiide dimidium fer- toriLiii, ad Volcoldorode dimidium fertonem. ad Portam dimidium fer- tunem, ad Rifenstein dimidium fertonem, nionastriiu in Oldisloibin dimidium fertonem , ad claubtrum in Bunrode dimidium fertonem, ad daustnim in Bischovetode dimidium fertonem, claustro sanctimonialium apud Norfchusen dimidium fertonem, claustro in KoUede dimidium fer- tonem, claustro in Laustorf (?)< dimidium fertonem, claustro in Cappella dimidium fertonem, claustro in sup^ori Wimar dimidium fertonem, daustio in Ilmene dunidium fertonem, ad saoctam Katerinam iqmd Isenache dimidium fertonem, sa&ctimonialibus iuzta Qota dimidium fertonem, claustro in Uchterichishusen dimidium fertonem, ad montem beate Walpuiigis dimidium rtmiem, claustro in Frankenfausen dimidium fertonem, claustro in Ilrvelt dimidium fertonem, claustro in Kelbra dimidium fertonem, in Lare dimidium fertonem. Ad hec legavit cuilibet Capelle curam animanim habend in Erfordia unum lotunem, et quicquid TT'vifUnmi fuerit cum duobus agris propriis sitis in Holzbusen monacho- rum sue avie et siie sornris pueris assignavit. Preter liec de illis triginUi solidis. (jui de hnuis in Ili»lzhuKon sitis com serviciis proveniunt, annuatim vigiuti solidub et unum soiidum plebanis i^rforden&ibus

Digitized by Google

Urknndenbuch der Stadt Erftirt LTbeiL

811

assignavit, ita ut in anuiversurio suo et suuruni parontiim euilibet plebano in ecclesia sancti Bartolouiui perpetuo anno (ju^ilibet solidus UDUa Uetur. Residuus quoque novem solidos ad luininaro sancti Bar- tülomei perpetun assignavit. In üuius rei testuiiunium prusens s«*tiptum sigillorura nostn>ruiii appensione communitur, sepedicti Henrici prtcibus inclinati. Anno Domini M" CC" LXXXIl", indictione X», XII, Kai. SoptBinbris.

O-, im M. Ä., Erf. Nachtrag, 22. S. f. 1) So im Or. 2) Beschädigte SteUe.

titö. September Sä. Boppard. 824.

König Rudolf I. verleiht der Stadl Erfurt das l'rivilcyium, dass ihre Bürger nidU mr auaivärtige Gerichte gezogen werden dürfen.

Rudülfus Doi giatia Konianoi um ygx seniper augustns universis sacri iniperii Kt)mani tidelibus presentes littoras inspectnris gratiam suum et onine bonum. Volentes nieditatione pervigili iu^iter commo- ditatibus intendere subditorum^ prudentibus viris civibuü Ertordcnsibus dilectis nostris fidelibns hanc? gratiam daximus fiuäendam, quud ipsi oniveiSAliter aut singulariter, oommuniter vel divisim extra civitatöm Erfontieosem super causis Tel questionibus qtdbusctmque «d iadicium alienuin trahi non debeaot, quamdiu stare et parere iurl voluerint coram suo iudice mitatis et etiam ipse iudex de ips^s paratus fuerit quefdanti iusticiaai exbibere. Preterea si quisquam foriosecus alicui civi civitatis predicte super bonis aliquibus sitis in iudicio alieno reali actiooe movere uoluerit questionem vel econverso, si aliquis civiuni prodictorum forinsecum conrenire voluerit super bonis buiusmodi, actionem suam eonun iudice, 8ub quo iacent bona, de quibus est questio, prosequatur. Cotoruni voliunus, quod iidem cives suis con- suetudinibus, libertatibus et iuribns, quibus hacteniis sunt jj^avisi, am- modo guudoant Übore et fruantur. in cuius rei testinionium presens scriptum exind«; cunsoribi et maiestatis nostro sigillo ferimus com- muniri. Datum BdfKinlif X. Kai. üctobris, indictione X., anno Domini M^CC" LX XX II", iv^Mii vcitt iiüstri anno nono.

Or. mit dem S. im M. A., Erf A. I, Uedr,: Lünig, l. c. 4it2i s. Jiohmer, reg, 4471,

1882. Septeuiber 29. 825.

Werner, Ershhchof von Mainz, geivährt dem Rdh ron Erfurt das Hecht, von den Uandd treibenden Beginen eine Abgabe zu fordern,

Wernerus Dei gratia sancte Moguntine sedis arcliicpiscopus, sacri imperii per (iermaniam arehicancellarius. ^ Cum clericis, personis orcle- ^^'iasticis ac rcli^nnsis sit negotiatio interdicta secundum tan- nicas saiictio- ues et quedam feiuiue Krfordeiises, que begguine -^ vuJgaritcr uppeliaatur,

Üigiiizeü by i^üOgle

^Xi ti«Miiiic^tiqiieiIeD der throy^ SachseD.

lanam, pauuo8 et res alias, qui' ad nocrocuiciunis ne^ocia pennj< r»' nos«„'unhir, omere et vendore consueveriut iucebsaiiter, prout ex parte vesUu fuit pioposituni corani nohis. vestris precibus iiiclinati, ut por- sone huiuöiiiodi in iietu.sftitatibus vestris vobis contribuuut et portent ouera civitatis usijue ad nostrura beiieplaeitum , indiilgemus. Datum Maguntio anno Doraini M«(X> LXXXII'' III. Kai. Octobri&

Hds.: Cop. 1370 Nu. 70 im M, A.; d/endaaelbit spätere Copic Erf. A. V^II, 3 No. 8. 1) in der Bds. Btekt §mt: WenMnu Dei gMtia etc 9> oegffnate im Cop. 1376.

im. Oetober 14. Mainz. 830.

Ihr. Heinrich von Kirchberg verspricht vor dein Maimischen geisf- lichcn GeridUe, alle der Stadt Erfurt etwa tuuJiteiligeti Briefe auszuliefern und vnlhf/indig auf aüe Ansprüche eu vergichten, tcelche er an die SUuit haben konnte.

Nos iudices sancte Mo^^^imtiiie sedis reco^noscimus, quod magister HeiuriciK de Kircliber^ doctor decretorum constitiitiis in nostra pro- sencia promisit fidc^ prrstita manuali, restituere omni traude et dolo exclusis universas literas, piM- ijuas opidum Erfonlonso -^ivf rives eius- dem opidi possont ex quaounque rnusa sivc <jU()(juoin<>(li) i^qavari per ips!im vol «lium vel vice sua, rt-niincians bimpliritcr t l prccisf m- spuntaiiea voluntate omni actioni, exceptioni et iuri. si quid situ r »i i petebat contra eos vel cumpetere aliquatrnus videbatur. In cuiut» pru- miüöiüiiis et resignationis testimonium presentes litems sigillo sancte Moguntine sedis predicte uiia cum honorabiliuni virorum doiiiini pre- positif domioi ducaui maioris ecclesie Moguntine et religiös] viri fratris lohannis leotoris fratnim dominomm Predicatorum in Hoguntia aigillis dedimus oommunitas. £t nos iudicoB, prepositus, decanus et loctor predicti ad petitioneni et instantiam (ironominati magistri Heinrici sigilla Dostra preflentibns Iltens diuimus appendenda in testunonium premiflsorum. Acta Koguntie anno Domini M. CC. L&XXLL n. Idus Octobria

Or. mit beiOk 3. im M. A., Erf. A. XXVlt, 3. Gedr.: Weg^, JFV*. d. iVeidige, 396.

1283. November 5. 887.

iMmbert, Vropst des Marienatiftes in KrfuH, rerlr 'dit dem Magister Heinrich, Ifatrer der Michaetiskircfie in Erfurt, und Crottsdiiitk Kcrlinger die ihnen ran Gertrud, Witwe Alherts mr der ßrücke, und ihren Kindern für 170 Mark verkaufte Vurie.

In nomine Domini araen. Nos Lampertus Dei gratia prepositus ecclesie sancte Marie ii^'ordensis universis iittenun hanc yisuns cupimus

Digitized by Google

Urkundenbuch der Stadt Erfurt. I.Theil.

esse notum, quod bona illa matrona Gerdrodis« relicta Alborti ante PoDtem qQondam ciiris ErfordensiB, curiam suam, quam a nobis sub libero censu triginta et quinque denariorum Erfordensium iure here- ditario possidebat, vendidit mafifistro Henrico plebano eoclesie sancti Micbaheiis et Gotscalco Kerlingero seniori Erfordennbus ita, quod centum maroe ipsum magistrum Henricoin, Gotscalcum yero se|^a* ginta marce ai^nti uaualis in pretio oontingebant ad ipsam cariam exsolTendam. Quapropter, sicut consuetum est, Gerdrudis eadem una eum fiJiis suis Gotscalco, Hugone et Alberto, ae filiabus eius llodewige et Bertrade ih « non earuin conteetaÜbus et niaritis, videlieet Friderico milite dicto de iVieinwarsburg et Henrico Legato Erfordensibus civibus, ad manus «(»stras libere et absolute rrnunciaverunt coniuiictim curia meiiiorate, quam iiiamifidelibus prctatoruni iiia^istri Hcnrici et Got- scak'i ipsis in adiutorium prudentibus viris, videlieet doraino Hernianno roadiutnri n<»str(i perj>etuo. domino Friderico de Meiuwarsburg iiiiliti preiiieto et Walthero Kerliugero iuiiiori porreximu.s et emptores pre- ndtatos possessores eonstituimus (^t lieredes. Testes huius rei sunt uuiue.s, (juorum nomina superius sunt expressa Tn huius (puMpie rei certitudinein firuiiurem haue littcrarn sigillu nustru Üdeiiter duximus robunmdam. Ego quoque Herniauiius perpetuus coadiutor venerabilis domini mei Lamperti prepositi memorati, quia omnia premLssa gesta et celebrata sunt de mea conscientia et consensu, litteram hanc sigülo, quo ex officio meo utor, similiter oommanivi Acta sunt hec in curia sepedicta Nonis Novembrls anno gratie M.OG. LXXXII., in- dictione X.

Or. 2 S. im A. der MkJiaeliakinAe, Gedr.: Beyer, l e. 76.

1282. Noveiirb^ r 17. 828.

Mf'hrm'e Erfurter (rcistlichr erklären, dms iler Uath daselbst die ivegcn Teilnahme an dessen A}>})('U<dton vom Erzf ist k jf von Mains an den Papst (jfQcn sie einytyanyoien VerOimilu hkeitm erfüUi habe, und versidUau auf alle ferneren Anspriidie.

In nomine Domini amen. NosHenrieussanctiServatii, Henricus sancti Tiiome, Gotfridus saneti Gothardi, Connidus sancti Mnuritii ecciesiaruni plebani, Bcrthous sancti Laurencii , Conradus sancti Viti et Hartungus sancti Bartolomei ctdcsiaiuni Ertbrdensium vicarii recognoseimus tenore preseneinni littcraruni {)ubliee protestantes, quiid consules opidi Erfordensis pro se et uuiversitate Erfordensi omnia pacta et promissa ab eis nobis facta, pro eo quud appt-llationi eorum a venenibili patre duniiui» noslro archiepiscopo Maguntini ad sedem apostolicam inter- posite ustitimus, benivoie irapleverunt et Üdeiiter servuveruat ciica noa

Digitized by Google

914

Q«8chichtM}iieUen der Prov.SftchMD.

ßinpulos et rciain univorsos. Et m «'is-lem i-aveatur ad pipnum, ne \ier nos coniuncrini vd divisini vcl per aliuni \v\ alios vicp nostra in iudicio vol extra iiidieiuin super facU» huiiisiivuli impftantur vel fati- geiitur vol f^raventiir laboribus et expensis, presentibus litteris romni- ciamus publice, «iaipliciter et pi-eeise ac spoutauea voluntate omni questioni, actioni, convenciuni, iupcticioni, litteris seu instiunicntis ac omni iuri, sl quod nobis competebat contra eos vel ooopetere aliqua- tenuB videbatur, promittentas, quominus fidei dacione ac iuramento corponüiter prestito observaie iuviolabiHter omnia et singula supra* scripta dolo et fraude qiialibet amputatis. In cuius renunciacionis et promissionis teatimoniuni presentes litteros venerabiliiim dominunimi prepositi,! decani,* scolastid ecclesie sancte Harie ac reli^osorum virorum i prioris fratrum Predtcatenim et ^ gardianl fratrum Minorum Erfoidensinm sigillis dedimus communitas. Et nos L prepositos, £. decanuB, H. scolasticus eccleBie sancte Marie ^ prior et^ gardianus pre> dicti ad peticionem et instanciam dericorum pmlictunim sigilla nostra presentibus litteris duximus appendenda in testimonium premissorum. Actum Erfordie anno Domini M.CC. LXXXIL XY. Kai. Deoembris.

Or. mtl 5 besah, 8. im Jtf. A., Erf, A, VII, 9, 1) 8Utü der Namen ISuikte,

Heinrich, Pfarrer der MaUhiaskirche gu Erfurt , bekentU^ dass der Baih daselbsl aUe ihm ebliegenden VerbindliMeUen wegen der Affpdlation an dm päpsßidien ShäU gegen den En^nsekof von Main» erfuUt habe.

In nomine Doniini anun. Ego Heinricns ixt'tor ecclesie sancti Mathie Erfordensis recognusco tonore prescnciun» litteranini publice protestando, quod consiiles opidi Erfonlensis pro se et universitate Erfordensi omnia pacta et promissa ab eis micbi facta pro eo, qaod appellationi eorum a veneFabili patri domino nostro aicbiepiscopo Maguntino ad sedem apostoUcaro interpositam asteti, benivole inpleve- mnt et fideliter servarerunt Et ut eis caveatur ad plenum« dc per me Tel per aliuro seu alios vice mea in iudicio vel extra iudicium super facto buiusniodi inpetantur, fatigentur vel graventur laboribus et expensis, presentibus litteris renuncio publice simpliciter et precise ac spontanea voluntate omni questioni, actioni, conventioni, inpeticioni, exceptioni, litteris seu instrumentis ac omni iiiri, si quod michi con- petebat contra eos vel conpetere aiiquatenus videbatur, promittentes nichilominus fidei dacione ac iuramento corporaJiter prestito, observare inviolubiliter omnia et singula suprascripta ddln et fraude qnnlibet amputatis. In cuius reauuciationis et prumibbiuma testimoniuni pro-

im December 7.

ürkundenbndi der fitadt Erfbrt. I.TbeQ.

315

sentes litteras vpnorabiliuii) rlominorum prepositi, dwani , srolastici ecflesit' sancte Marie et religiosoruin vironim prioris fiatriiin Prodica- toriim et gardiani fratiutu Minonitn Krt'urdensiuni sigillis tradidi com- munitas. Et nos L prepositus, K. (ircanns, H. scolasticus prior et ganlianus prcdirti ad instanciam et petitiüiiejn plebani prcdicti sigilla nosriii pn-sriitiluis (luxiimis appendenda in testimonuim preniissorum. Act II III Eifonlio anuu Domini M" CC" EXKill** VII" Idus Decembris. Or. Mit 4 S. im M. A.^ Erf. B. XX VI, si.

vm. m.

Die Ptvrisorni des Mmiinshospiffdes in hjrfurt schlirssm mit fleh auf dem G^rund und Bcnim des Hospifales frohnmden fratres sae^ite eitien Vergleich wegen eines erkauften Harnes.

Nos Eckehardus Dei ^ratia decaniis ee^lesie sancte Marie Erfor- (\p\\<,']ri et Heinricus dictus de Liebinstete provisores hospitalis sancti Martini in Erfordia recognosciinus, quod sarritp frntros in bonis ipsin<: hospitaüs losidentiam faciente« habent libemni optioneni redimendi tria talenta denanornni pro XV niarcis. qiias ego H. predictus dedi de pocnnia hospitali« iioniinc tratrum predictornin Cunrado Selilcnianno civi Ki t irdensi pro solutionc tinins orti, qui <'st conti^nns donmi tratrum prudietot u rn. De (jtm urto iiahuiit predioti fratros hos[)itaii tria talenta denarioruiii, quamtliu doli sülverint peciuiiuni prenotatara. Cum auLein fratres predicti dederint hospitali quinque marcas, erit unum talentum ab eo integraliter Uberatumi de X quoque marcis aliis habebuat fratres ämiHter libeniu optionem redimendi, qiiando locas eis suppetit et fiusultas. Solutift aatem biis XV marcia dabunt sepedicti finities de predicto orto X aolidos annua et hereditaria penBione. Preterea sepe- dicti fratres dabunt hospitaii prefato duo talenta denariorum et quatuor pnilos sin^ulis annis de area, in qua rosidentiam fecerunt; mediam partem antedicte pecunie dabunt in feste b, Walbuigis, reliquam veio mediam partem cUibunt in festo sancti Martini. Testes hiüus sunt Otto de Hallis, Hartungus de Vrenstete, Keinhardus de Olliodoiph et alü ({uamplures fide digni. In cuius rei notieiam et certitudinem ampliorem dedimus presentem litteram conscript^im, sigiUo domini E. decani et hospitalis prefati necnon et sigillis t'ratrnm predictorum finniter lobo- ratam. Acta sunt hec anno gratie M. CO. LXXXÜL

Or 4 S. im

im. Januar 6. 831.

Günther der Jüngere, Graf von Käfertilturg, und die Stadt Am* aUuU vergleidten sidi mit der Stadt Erfurt dahm, dass ifcei»

Digitized by Google

GcBchichtBqiieUeo der Ftov.SAehMO.

Eyjnrtrr Bürgf>r K ' fjrv einer fremden Schuld in Arnstadt oder in anäcuH GthUicn der Simlf aufgehalten werden soll.

Nos (itiiitherus romes iiinior in Koveronborg et universi consulcs, videlicet Ountherus de S^vbeleibin, Henricus do Walpsloibin, ronradus de Sibeleibin, Henrions Schadf . I'lHfiis Scftilrhuc, (\»iiradus tlr fJota, Conradus Ulriei, Ilcnritris Hoiitniaiums , Conradus Saxn. Gotfridus Menteler, Conradus Koiif'inanniis et HtMiricus Ovcnrr et uiiivej*si cives Arnstetenses recognusciiniis pRseiitibus litcris publice protestantes, quod intcr nos et nostros huraines ex uiiu, ot consules ae iiniversos eives Erfordenses ex parte altera talis ordinatio intereessit, tjuod ipsi cives Eifordenses pro altero debitore vel alterius debitis non debent apud nos Arostete vel in nostris terminis impi^norari vel a nustris dvibas et hominibus detineri infhi qiiiuquennium nunc futurum, nisi Dostri cives et homines «b ipsis non possint exigere lueticie compte- mentnm, sed reus, si p reseng fiierit, debet pro suis debitis in persona propria oceupari et pignora sustinere. Si vero aliquis nostrorum civium et hominum assereret, quod iudices Erfordenses et consules slbt de suis querimoniis iustitiam facere denogarent« et super eo aliquem in rebus seu persona occuparet, ille ab huiiismudi occupatione dimittetur simpKdter absolutus, si ipsi cives Erforden srs nobis suis literis scripse- rint, quod super eo nostris civibus sive iioniinibus exbibituni fui rit iustitie complementum et ipsin adhuc parati sint procurare iustitie plenitudinem cxbiberi. Ne autem super facto huiusniodi dubium ali- quod generetur seu questiu nocitum vel per exortani oblivionis cali- ginera evanescat, dedinius eis pjosontom literani c<>ns( riptam , nostro et civitatis Arnstetensis si^nllis timiitor roboratani in ■fititiidinem super 00. Aetuin anno Doniini M. 00 liXXXlli. in epyphaiiia. Hnius rei testcs sunt: Otto de Amstetc ('liiciis de Kobensteti-, Ilcinricus de Mila m stri niilites, Bertoldus de Moiiestort nustcr luarscaicus et quam- plure^. ulii fido digni.

()r mit 2 S. im M. A.. Erf.A.XVU, 7. (ie^lr.: Erhard, lltfrliefnuHfien :nr vaterländisdicn Geschichte 1, 'J2 u. liurkhardt, Lrkdb. der Stadt Artustadt No. 44.

1-^83. Januar 332.

Der Jiftth von Erfurt bih'unf, (i<tss drr virstarhenr Bürger IJer- mann von Howendm don Mdti ni<}tn<jni<dt einen Zim» von einetn Hause in der JofMnn(sslrus.^c ci i }nackt habe.

Nos Volradus de Gotha, Heinrtcus de Wecliniaref Hugo de C\ meren et lohannes de Arnestete niagistri consulum et universi consules Kr- fordensf's reet»gnoscimus et eonstare cupinuis omnibus presentem lit- teraui inspecturis, quod Hennannus de Howenden, felicis memoiie

Digitized by Google

Urkandenbndi der Stadt ErfUrt t Hieil

217

eh'is Erfortlonsis, qiiondam liospitali sanoti Martini Erfurdensis iogavit ununi maldruni frunienti hvemalis nomine testanienti et uniim solidum denarioruni annue p^nsionis danduni de curia sita in platen h. Tdliannis cum consensu et voluntate uxoris sue et tiliornm et tiliariim ( (uundem ad deservitMidimi infirmis in dit-s cternos pro siiorunj returilin peceu- tonim Si autuni posse.ssures ciusdem curie predictHni aniiiiaiii pi'iusio- nem n-diniere voluerint, ipsani iaiiHlirtam pt iisitnicm in aliis Itonis sufticiciitiT certis ad dt^sorvieiidimi prcfato Imspifali müü deiiaiiis cuin- purabunt, in quibus tarnen bonib lutun.set prut iiiatores sepedicti hospi- talis sint contenti. Si vero procuratores eiusdem hospitulis .sipudictam pünsionera vendere decroverint, prelibatis eiusdem curie heredibus . . . tur pre'oeteris omnibus exhibere. In hnius rei ootitiam et stubilem firmitatem presentem litteram coiiscriptam sigillo civitatis Eifordeosis fedmus roborari. Acta sunt hec anno Doroini M. OC. I^XXXIII. V. KaL FebruariL

Or. äem 8. im E. Ä. 1) Lücke»

im. Februar 19. Erfurt. 888.

Bruder Heinrich n»} K^iltn/ian^m. M( /der des Johmntrfrrortlnis, hekenntj (lass der Ornin nrji/lirfifif sfi . dnu D'/cmt und ('npiid de^s MnriansÜftes in Erfurt ron ilon Onh usJttnis bei der Nimlai- kireht: und von noch sicei anderen ilän^eru JcUuiidi einen Zins SU bezahlen.

Nos frater Friderii'us de ixiiidi'liuscn liiiinilis iiia^^ister .sacro donius hospitaiis lerusolimitani |>er Alenianiam, lioliemiani, Poloniam, Mma- viam et Austriain rec(»^Mio.scimns publice litteras per presentes, quod de curia Udstra Erfordie jipiid satutuni Nycolaum sita, (juam fratres nostri inhabitant in prcf<cali. ikcano et aipitolo «'« rli .sii' isancte Marie civitatis eiusdem Semper in fest») Mycliuclis tcmiiiur exsolvere dena- riorum Erfordensium septem solidos et de curia C<»nra<U de Buseleyben octo solides et do curia qnondain Beniberi, (|uam Heinricus fober in- babitat, quindecim solides annue pensionis, et quod, ai quandu, quod absit, infta terminum et tempus debitum eandem pcnsionem non sei- vimns, ipsam exsolvemiis cum pena per civitatem Erfardiam solita et coDsueta, si ipsum capituluni vei ipsius pensionis reportator pariter et collector nos vel magistrum nostre curie prenotate voluerit subportare. In cuius rei testimunium et (irmitudinem amplioreni supradicto capitulo presentes litteras dedimus sigilli m stri munimine roboratas Datum Kifordie anno Domini C0<* LXXXIII» feria sexta ante l^atliedram Petri.

Or. dm 8. im D, A.

Digitized by Google

818

Gew^iichlMiiieUtiD d«r Fror. Baduen.

1383. iUftra 19.

Der Baih von MrfuH bekennt, dass Heinrich, Hermann und Behthard gen. Ritter , Bürger tu Erfurt, Mwei Häuser in der Georgspfarrm an Hermann, äbenfatts gen. Bitter, ihren Si^wager, verkauft und vor dem Gericht smoie tw dem SaAe demt^lten aufgeiassen haben,

Nos Yolfudus dA Qotba, Heinricus de Wechmar, Hugo de Zcim- niern, lohannes de Arostete magistri, Heinricus de Biltenzlouben, Hü- debrondus Kerlinger, Theodericus de Hdllis, RudoUus de Noithusen, Heinricus de Tif&ntal, Wernheras Heitern, Ülricus de Swerstete, Gon- radus de Gene, Theodericus de Hunegen, Nicolaus de Kula ceterique consnies Erfordenaes recognoscimus prosentibus Htteris publice pro- Gestalltes, quod Heinricus, Hermannus et Reinhardus fratres dicti Milites, nostri oonctves, duas curias eorum sitas in parrochia sancti Oeorii, quarum una sex denarios ad liberum censuin doiniuo nostro archi« episoopo Moguntino, altera octo solides monasterio montis sancti Fetri ad censum hercditariuni quoUbet annu solvit, et unamaream sex soHdos ecclesie beate Mane solventem iuste et ratioimbiliter vttididenint Her- maiino dicto Militi, eonim sororio, et Agneti eins uxori, nostris con- civibus, perpetiio possidendas. Ipsi quotjue fratres dicta bona in pre- sentia iii<ii( um Erfordensium, videlkct (Ücti Volradi sculteti, Bun liardi seulteti de Kullede. Kfinfridi advocati, Kichmari viredomini . Lndoviei fribotonis et nostri liben' resii^nariint et renuncinvenint siniplieiter et precise omni iiiri. actioni ot ini[)otitioiii, quc ipsis conipett-bat seu posset eompotere deinceps in tiitunnii in bonis üupunus annotatis. Hiiius venditionis testes sunt: ThtMniei i( us Miilbusen. Albi rtus et Gerhardus IVatres de Meynwarszburg, (inntlifnis de Weclumii. Hertoldus do Arn- stete, Hermannus Wachszmudi nostri concives et quam phires alii tidu digni. Ne autern super liae congrua veuditione mve emptionc dubium aliquod inposterum oriatur seu questio nodtura, presentem litteram conscriptam dedimus super eo sigilio civitatis Erfiirdensis fideliter robo- ratam in testiraonium et certitudinem omniuni premissomm. Acta sunt hoc Erfordie anno Domini millesimo ducentesimo LXXXIH<* XIIH. Kai. Aprilis.

Hd» : Diplomatar. des J^ierskUnten auf der I^, BütUaUiek SerUn.

lAmbcrl, Propst des Marimstiftes in Erfurt, bekennt, dass Fried- rich von FAaieben, ffcnaimf Vofjf, (Inn Erfurftr Bürger Heinrieh von Oottem seine Güter m LUkücn uül Ausnaima ttines Wein"

Vm. März 29.

835.

Digrtized by Google

TTrkuiidenbiidi der Stadt Erfiirt T.Theil.

910

bergi's, an dem (Uts Patrmat haftet, verkiiufi und danselbm noch 9 Acker mit einem Hofe daselbst verpfändet hat. Nos Lambertiis üei gratia pu positus ecclesie sancte Murin EiforUensis recoguosciniiis ut omnibus hanc Iitteriuii iiispecturis ciipiimis foiv notiim, qiiod Fridericus de Klxleyben dictus Advooati" constitutus coiaiii iiobis publice recognovit, quod Heiirico de Gutteni opidauo Erfordensi ven- didit omiiia bona sua tarn in campis quam in villa Elxleyben et quibus- dam alüsy aed unam yineam, ([uo vocatur MaroMisbul, apud pt^ctam villam dtam, ctü vinee jus patronatus ecciesie sancte Marie in villa pro- diota videlioet Elxleyben est annexiim et est dos dicte eoclesie, quam aibi et suis heredibus excepit a venditione piediota ac etiam publice raserravit Insuper reoognosdmus per presentos, quod predictus Fride- ricus de Elxleyben obligavit Henrico de üuttem antedicto novem agros sitos in campis viile P]lxleyben et unani areani ibidem sitam pro duobus talentis denariorum £rt'ordensiiun, ita videlicet, quod predictus Hen- ricus de Guttom sibi et suis heredibus restituat predictos agros cum area antedicta, postquam ipsi Uenrlco de predictis duobus talentis fuerit satisfactum, presentibus Konemundo dicto Stoc de Andisleybeii, Ditmaro de Buscloybon , Martino de Kindehuson militibus et Cunrado de Mol- husen clerk-o et aliis quampluribus tide dignis. In rnius roi evidentiam et cortitudinem firiniurem nostrum sierilluni a<i jx'titionem Friderici et Heurici predicturuiu pieseiitibus duxiimis appendendum. Datum aiinu doinini M.CC.LXXXIII, 111 L Kai Aprüis.

Or. dem S. im U. A, *

1283. April 2. m.

Die Eheleute Ritter Utinemann ixmt Hain und Hedwig ver- kaufen nachträglich mit Geitrh)ni(/un<i des jAindgrnft n und stdner isihnc dem Erfurter Biugtf J^/ufiard Lvckeschob und seiutr Frau Kunegund audi noch das Eigen an dm 3'il4 Hufen Gamatedt. Ego .Heinemannus de Indagine miles et Hedewigis uxor mea recognoacimus, quod, cum de coasensu Heiuemanni et Ottonis filiorum nostrorum, Ebertiardi de Malsleibin generi nostri quatuor mansos uuo qnartali minus sitos in Qamminstete, duo talenta denariorum, XVI solidoSf tces nummos, octo maldra CremoMcftom, YU aucas et dimidiam, XV puUos et dimidium annis singulis exsolventes vendidiasemus Ecke- haido dicto Leckeschobf Guneigundi uxoii sue et eomm heredibus civibuB Erfordensibus pro XXX mards aigenti, ac emptoribus eadem bona contulerimus sub ca forma, que in patentibus litteris super hoc confectis illustrium priiu iimra Alberti lantgravii Thuriogie, Theoderid msichionia de Landisberc, civitatis Krf'ordensis etmeo sigillis consignatis est expressa, nos ius proprietatis eorundem bonorum} quod letinueramusi

Digitized by Google

220 Qcsc^chtiqnelleii der Pror. Bachien.

ilo fdiisensu lieredum nosti<<ruin ot nostri generi, Hccech ntc lieontia doniiiii Alberti Thnriiigie lantirravii nttiKMi Fridorici et Thmdfiici natoruiii eins, pm corta suiunia |>ivuui»' similittr vendidinm.s civibus prenotatis, ita, ((Uud iidom civj s cum iurf> piuprietatis oorundeiii bunoriim et cum ipsis bmiis disponere poterunt, quiccjiiid ooruiu fuerit vulimtatis. Fromittimus etiam prefatos eiiiptore.s super bonis iug-iter warandaro et ab omni impctttione reddere salvos et indenipnes. Ut igitur factum htiiusmodi robur obtineat firmitatis, presentem Jittenm dedimüs domi- norum nostrorum Alberti lantgjBvii ac filionim Quorum si^i Horum appensionibus una cum nostro sigtllo consignatam. Batam et actum Eifordie in hospitio lobannis dicti de Ache civis Ehfordensis, anno Domini H . CO, LXXXIIL quarto Nonati Aprilis, proaentibus RudoUb et Rudolfe fratribus dictis de NorthuaiD, Guntoio de Smiie, Hugone de Cymmlrn, Cunrado de Ijieu, Gotsealco PaiTO, H<^iiirico dicto liBgat civibus Erfordensibus, Gunderamo de Inda^ne et pluribus aliia. Hdt.: Copie im B. A. muh einem «mcM mdir auftindbaten Or.

im April 28. mi.

Der Batk voti Erfurt bekennt, (tnss Schwfsfcr HcJn ujis, vertn'ticete Scoivmfm, dem Mariinshospitalf rivr Hufe mit VorbehaU lebensh Ifbiglirhcn Nicsshrauchcs gesdienkt habe. Nos V'olradus de (»otlia, Hcnricus de Wechmare, Hugo deCyniniir et loliannes de Ariiestete magistri consulum et univorsi oonsules ?>- fordcnsps rerognnseinius; ot innottsrno nipimiis oninibus prosonfoni littrram irisjX'cf iiris, quud somr ll('l\vii:is. icltcta Sriavt uruz. cinir *'rga Hoinbolumiii df llatenstclt' umiiu iiiansum pro deeeni et '»ctd tah'iiris sibi amicabilit<i et pl<>narit' persolutis, annis sinjruh's Sdlveiiteui duo maldra boni iiiixti fnmicnti liytMiialis, (pie duo niuldra juefata soror, quamdiu vix» rir. ad siios usus reeipiet eonvertenda. Si autem pn fatus Reiubutu vel eiu« heinles tempore debito non solverent pretHctani annuam pensionem, provisor hospitalis s. Martini Krfordensis, quicuiique fuerit ex procossuteuiporisconstitutus, prenotata duo maldru eidem surori cum alüs bonis hospitalis predicti repetere non negabit Cum autem 8opodicta soior viam carnis ingressa fuerit untvorse, ad bospitale pro- fatiim cadem duo maldni libere devolvuntur pro suorum remedio pecca- tornro. Prefatus vero Beinboto ius proprietatis, quod in antedicto manso dinoscitur habuisse, cum sorore sua et suis iiiiis seu pueris ooram viris ydoncis et honestis, videiicet Cunrado Advocato, Ountbero Glizberc de Fhertingesleibin, Cunrado et Bertoldo fratribus filiis sculteti de Notil- loibin, .scpedicto hospitali et eius provisori libere ret<ignavit, promittens ipsum Hospitale de huiusmodi iure prophetatis iugiter warandare et ab omni impetitione salvurn reddere et indempne, ponendo ad tres

Digitized by Google

Üiknndnitmoli der fltadt ßrAirt LTheU ^21

mnos fideiussoriam cautiooem, lesuscipions aepedictum inansum ab ^ bospitali iure hereditario peipetuo et libere possidendum. In huius rei notitiam et stabilem firmitatem dedimus nos consiilos Erfordenses sepedicto hospitali rt soroii presentem litrrrani ronsrriptam sipillo civi- tatis iinstre firraitLi roboratam. Acta suut höc aimo domini M.CC.LXXX. teaiu in die b. Georj^i raartiris. Or. dm S. im E, A.

im. Juni 20. Erfurt. a;is.

AJhertt Graf von Gleichen stein, bekennt, dass er tkr St/uit Erfurt die Vogtei dasrlhsf samt dein Vogt&ding für 200 Mark wieder- käuflich verkauft halx'. Nos Albertus Dei gratia eomes de (ilichenstcin reco^noscimus vX omnihus litteras lias visuris volunms esse notum, quod advticatiam nostram Erfordensem cum et) iure, quod voUesdinc vulgariter appollatur, et cum omni iure, utilitate, libertate pariter et honoie habitaui ex antiquo Tendidimus Volrado de Gotha, Henrico de BUtersIetbin. Rudollb de Noiibusen, Theoderioo de Hallis, Walthero Kerüngero, Ckmnido de Fnuikenh(u8en), Hartungo de Yriostete et Hemanno de Eilbrech(tis<^o- horen) ac aniversis oonfialibnfi necnon totl dvitati Eifordensi pro duoetitis marcis purissimi et examinati ai^oti nobis plenius persolutis. £t ipsis eam advocaHam in feodo concefisimus paciiice posBideodam, pleno consensu omnium heredum et coheredum nostroruin favorabiliter accedeutc, tali annexa condicioDOf quod, quandocunquo nos Tel heredes Dostri Toluerimus et nobis placuerit, liberam liabebimus optionem ipsam adYoeatiam divisim vel coniunctini Prga eivos predictos pro tanta pecimia, pro quanta ipsis vendidimus, reemendi, et nullis aliis vendere vel looare debemus pro maiori pecunie qiiantitatn vel causa amicioie aliqualiter; ceterum quandocunciue nos vel nustii herodr-s: dirtam afl- vix-atiam reemerimus unque ad vipinti marcas » xaminati aigenti, dioti cives Eifordonses ipsani advocatiani pro Ulis viginti marcis per annum subsequenteni sine ditticultate qualibet optiiiebunt, ot tunc ad nos et nostrus heiT(k's ]ibi?re revertetur. Testes Im ins ivi sunt: Henricus •iictus Wendepliafe, Ditinariis de Buseleibiu, üoUcalcus Kerlinger, Albertus Vicedom(ini), Alburtus tiüus tiiis, Sygehardus de Lubelin, Thilo de Sachsa et quuiiiplurus alii fido digni. üt autem hec nostra eoncessio feodalis robor optineat tirmitatis nec possit in posterum commutari, pre- sentem littenun nostram conscriptam dedimus super eo, nostro et dilecti avuncali nostii Friderici comitia de Bichelingen iunioris necnon Ber^ totdi Tioedomini de Appolde sigillis fideliter roboratam. Acta sunt hec Brfbfdie anno Domini GC» LKXXIII« XII. Kai. lulü. Or. mU 3 S. im H.A., Erf.A^X, 1,

Digitized by Google

223

GescIuchtHqtiellen der Piw. Saduen.

1883. Juni 20. 389.

Albert, (ir<if von Glei^Jienstrw, versinicht dir Besiättgung seines Oheims, des Grafen Alhrrt nni Gleichen, zu dem Verkauf der Vogtei in Erfurt au die Sindf dasrlhsi tnntrhalh eines Monates

nacJi der liückkdir dcssdhm tu das lictmnjfr iMfui beizubringen

oder bis jsur Erfüllung des Versprechens m Erfurt Einlager zu

hallen.

Nos Albertus Dei gratia comas <le Glicheiistein recognoscimus et prew'iitibus littuils publice protestamur, quod, quam cito preclaruf» vir Albertus c^mes de Glichen patiuus noster dilectus tenam Thuringie intraveritf iutra menseni literam suam patentem consulibus et eivibus Erfotdensibus prumisunus fideliter ordinale, in qaa recognosoat emplio- nem nostram super advocatia nostra Erfordensi factam cum oonsnÜbus et eivibus memoratis ratam et inviolabilem obserTare. Quod si non fecerimus. eztuuc statim Eifordiam intrabimus inde nunquani exitnrif nisi pritts piefota fuerint totaliter adiropleta, dantes presentem Uteram in testimonium et certitndinem super eo noetri sigilli munimine ürmitor ruboratam. Anno Domini M. CC. LKXXIII. XII. Ealend. luliL

(h. mit dem S. im M. A , h'rf. A. X, 2. Oeär.: GeßeHbeHäU ete, mon Jß46, 14, Stu/ittanuSf l. c. 169. Lünigi l. c. 433.

\m. Juli 4. m

lAidülf, JtiscJiof von Naumlmrg, verlrihf rinnt ylhhss allen, qui ad strui'tunini occlcsie Ouuuiiin siuKtoiuin in Kiiordia sive ad comparanduui »Jiuamenta ad cultiim divinum iu eadem ecclesia summe ueccssaria »uos fueriut eleint>siiiuä elorgiti, und aueJt allen denen, weUske an bestimmten Tagen die Kircke hemckm wnd dasselbst um Vergdmng ihrer Sunden bitten» Datum anno Domini M<* CO LXXX IIL quarto Non, lulii, pontificatus anno teicio.

Or. httdt. S. im üf. Ä., Erf. B, XVII, i.

1888. Juli U. 84L

Albreßhi, Graf von Gieidtensiein, hekenni, dass er der Stadt Erfurt die dasdbst aamt dem Vo^geding für 210 Mark wieder^

kauf Utk verkauft habe,

Nos Albertus Dei gratia comee de Glichenstein Eil-

brechtiagehoTen necnon universis consulibus et dvibus JSrfordensibus pro ducentis et decem marcis iKibis integralitür revpr- tctur.i Testes huius rei sunt dominus Bertholdus vicedominus de Appoide» Henhcus de Grizheim, Ditmarus de fiuaeleibin, üotscalcus Kerlinr^rus et quam plutes alii üde digni. Damus presentem literam in certitudinem

üigitized by Google

ÜrkandenUacli der Stadt Erfurt. LTheil.

228

super eo nostri sipHi munimine firmiter roborataui. Anno Domini M. CC. LXXXIII. Xll. Kaiend Augusti.

Or, mit dem & imJH. A , Er f. A. X, 3. Gedr.: Soffittaritu, l. c. 68, Mmken, l & Nr. 15; LainXiertf l e. 139. l) Sit AmtW tHrnmit Me l^kunde, ahgesehm vom den angegiAenen Varianten, wortlu^ tijwrem mt^ der vom SO. Jim* 1383 dena^ten Verluulif betreffenden, (Aigen No. 599.

1283. September 5. Ui.

Heinridi imi Lihinsfde, Provisor des MarthislMspltcdes , und Offo von Hallr })eknnncH die wit'dfrknuflitJir, Ericcrhuwj riti^r Hufe und eines Hofes zu DiUdsteät tmi GünÜicr von UoUsieät, Bürger zu Erfurt.

Nos Heinric'iis de Libinstete provisor hospitalis sannti Martini Eifor- (lensis et Otto de Hallis recoE^nnsrimiis t't innotescere eupimus onmibus presentem littf rain inspecturis, quod Gunthems de (Jotinstete et uxor sua cives Erturdenses coniunctis manibus et utmnijiii voluntate ven- dideruiit hospitali predicto unum rnansum et iinain cuiiain in Tuttil- stete situm pro quatuordecim raarcis ipsis aniuabiliter persolutis, (lui mansu«; et curia solvunt diio nialdra tritiei et duo ordei et duos puUus et uuam aucam et quatuor piillos et sex hulidos annua pensione, talem apponentes conditionem, quod, si predictum mansum cum suis per- tinentüs vellent redimere, ipsis romittatur quatuor proventibus prius inde reoeptis pro pecunia prenotata. Tenentur autem predicti vendi- toree X solides solvere predicto hospitali interim, quod predictum mansum non tedemeront, vel quousque tenninus, post quem prefatum mansum non poterunt redimere, preteribit; qui terminus a festo b. Martini proxime nunc veoturo per annos quatuor exspirabit Si vero sepedtcti Tenditores in iamdicto termino prelibatum mansum cum suis pertinenttis redimerint, tenentur sepedicto hospitali solvere X solides de sepedicto inanso annua pensione pro titulo proprietatis, que ad ipsuro bospitale noscitur dependere et spectare. In huius rei certitudincm et incorrupti- bilem firmitatem presentem litteram conscriptam sigillu domus hospitalis dnximus rohorandam. Acta sunt bec anno Domini M. QU. LXXXIII. Nonis Septem bris.

Or. NN» dem S im KA.

im. September 17. Ui.

Die Provisoren des Martitu^sjnfiile^i i)i Erfurt getiefiniigni und bekufuien den Verkauf eines dem JdüttpUal erbßinsptUdä/igen Gartens

im Brühl.

Suboriri seiet in faetis hominuni sepe calumpnia, nisi firmentur hominum testimonio vel scriptum. Quapropter nos Bickebardus decanua

üiguizeü by Google

e<'flesie sanct«« Marie Erfordensis et Heinricus dictus dr Libinstete piovisdn s (lonius hospitalis sancti Martini Erfordensib preseuti iitera public«' pnttesitaoiur et uiiiversis cupiiiiiis esst' notuin, quod dominus Hcniiuntius coadiutor venerabilis duiiiiiii l.( aiiiltcrti i. pivpositi ecclesie sancte Müiie et plebaiius ecclesie saneti Murtuu cxLia inurus Ert'orUie, ortuiii unum situm in IMurali inter ortum Eberliardi Mechlingi et ortum Hciorici bone memorie de Korbeche ab hospitali saneti Martiiii in ErfonKa iure hereditario possedit de noBtro beneplacito et ooQsensti. Idem ins heroditariuin Gunrado Stupeoario et Hedewigi^ uxori^ sue vendidit pro sex talentis denariorum ipsi integraliter persolutis, et quod idem dominus Hermannus una cum Bertolde, Bitberico, Sifrido fratribus

suis et Bertoldo sororio suo predictum ius bereditarium ilHns ^

resignarunt, petentes idem ius eisdem Cuniado et Hedewigi iamdictis eo iure oonferre, quo iidem habuerunt et possidn unt. Noa qnoque ad prtidonem eoruudem predictis Conradu et Uedewi^n contectalibus contulimus predictum ortnm iure heix'«litario possidendum perpetuuni sub hac forma, quod ii»ieni antedict«» hospit.ili in festo saneti lac^bi VIll suli<k)8 et in t'esto saneti Martini Vlll solidos denariorum Erfor- densium et st^x pnllr>s annis singulis solvere teneantur. Testes Iniius rei sunt: doniiims (Jotsrnlcus Parvus eanoni«'us ei'clesie saneti St^-eri Krt'ordensis, dununus liritoldus viceplebanus in Muiin\ Liitit wicus H»'lnybri('i vinitor, Conrad us dictus Oesar, Reinhardus de Kspeco, Heiii- ru'UA dictus Episcdims, Keiulmnius de (»otha, Ditleibus ("alrifex et Herloltlus Werre civcs Krfordenses. Xr aiitfin super huiiisiuodi con- tractu valent in ))i'stt ruin occasio aut nucitura {|Uei,tiu suboriri et a<i certitudinein anipli**rem dedinius sepedietis Cunrado et Hedewigi con- tectalibus preseutem litteram cou»criptam, nostrurum sigillonim muni- mine fideliter roboratam. Acta sunt hec anno Domini millesimo dncen- * tesinio octagesimo tercio XV. Kai. Octobris

(h'. im E. A. S. f. Ij Oi\ lud lledigwigL iij Jkaduuligic Stelle im ()r.

1283. Oetobi r 1. 844.

liudolf, Sfhtvk tum ]'ariln, verkauft dm Erfurter liürgern Thilo von der Sfrrhsm und (Jonrml vom See für 40 Maik Silber 3 Hufen zu Wataddcheu.

Ego Budoifu8 pincerna de Varila recognosco presenti littera publice protestandOi quod de pleno consensu et libera voluntate oiiinium heredum meorum trea mansos sitos in WaüsJejbin, quatuor marcas et dimidiam argenti annis singulis exsolventes, cum omni iure, utilitate et honore vendidi Tliiloni de Sachsa, Cunrado de Lacu civibus Erfor- densibuä et eoruju heredibus pro XI inarcis aigeuti miclii pienaiie

Digitized by Google

I'rkuntlwibucli der Stadt Erfurt I.Tlieil.

225

persolutist, ipsis qaoque civibus eoRdem manKos iure feodali contiili retißendos. Testes hiüus rei sunt: Albertus de Salzungen, Bruningus, Brkebertus et Thec»dericns fratres de Varila et quamplures alii iido digni. In cuius rei certitudiiioin et memoriam sempiternam presentem littmm trarlidi super w sigillo me<> fidrliter roboratam. Acta sunt hec anno Domini M.iJULXXXIIl. Kai. OetobiLs. Hdt.: r. Clement- Mülwitxaehe» tamüienl$*teh S. if9 im E.

Johann vm Herltslebm gewahMstet den Verkauf van 3 Hufen £u WalsckyteH dur(^$ Rudolf, Sehenk von Vargula, an die Er- furter Bürger Thih V(m der Scu^aen und Konrad vom See,

E^u lohannes de Hervirsleibin recognosco presentibus litteris piibiice protestando, quod dominus Budolfus pinoerna de Tariln tres mansos sitos in Walisloibin quatuor marcas et dimidiam argenti qu«»- libet anno exsolTentos ( uin omni iure, utilitate et lionore vendidit

4

iiiste et rationabiüter Thiloni de Sachsa, C^nratio rle Laca civibus £r-

fordensibiis et (Hjiuni heredibus perpetuo possidendos pro XL inart'is ai|;enti ipsi integraliter pei-solutiSf pleno conseiisii et iibera volutitate oronium hereduni et eoliereilum suorum favorabilitt^r acccdeiite, ipsis fpioque rivibus eosdem mansos iure feodali contuiit pacifice retinendos -

("fio cum (licto domino Rndolfo prouüttens predietos eivps Kifnrdenses •>r foniiii licri'ilrs super boiiis liiiiusmodi iugiter warandarr t't iil) omni iiiipetitioiit' siilvos n»()(h>re pt iiitus et indenipnes. In cuius rei lertitu- •linem et iiut)rrujttil)ilejii tinnitatem preseuteni litternni tradidi super <'u Nigiilo meo tideliter roboratam. Testen liiiiiis facti sunt: All)crtii> de Salzungen , Oodscaleus Kerlingtr, Waltherus liliiis eius, Uodst alt us Lunirus et quamplures alii tide digni. Datum anno Donüni >LCC.LXXX111. Kai. Noverabris.

ilds.: Cktnens- MiUicüzscIus FumUieiütudi S/JU im K.A; n. /.eis», fJf^dt. i'^m

Der Baißi ttm Erfurt hekmudj das» die Judengemeinde dasnlb^ ml Wülen des Pfatrers der Jienediktfskirdte wm dem Martinshoi^titale einen Hof an der Gera für 5 Ttdente erkaufl und sidt verpfiichM htd>e, jährUdi dat^m 2 Takmie Zins m begafden und demtdbeu »ucb dann tu entrivhien, Wftun das Haus auf dem Hofe dunih Jitund oilfsr auf amlere Weise eersUhi *Pertien stdUe,

Suboriri sulet in factis liominum sepr caliimpnia, nisi firniontuV honiinum testimoniti vct scriptum. Qutipn)ptfU' nos rcHrtoros consilii

OMdiiihtMi. Pr. Sadnon. XXIU. i 15

IjNl November 1.

m.

138.1. November ä.

S4«.

Digitized by Google

2*6 Ofi*chicbt«qiu*11pn iler Prov. Aiidisen.

Krfoniensis, vitN'licrt Ludcw inis d»- Uiltcisloibin, Walthenis Keriiu^nis, TfiTinannns AK'li, Cuminliis <li> l^cii <'i«t*^riquf» constM-ii nostri <*on- siilcs Krfonl^'n.^Hs ih\ nuMlfintinini et futuronmi imtitiani p«»rv»Mnn- iipiiiiMs et «'Xtoritli, (jiiiMl imivHisitns Itidoonim Krtonlic habitaiitiuin cniil n niairir^tn» llfMm"ii*<i de l,il)inst<'tf provisnrt' domns h(>^^p^t:Jlis siuicti Miirtini in Kitui-<lia pro (piiiHHif tali iiiis sihi pl*'ii.'ifif piMS"liitis arf iiin. in rpia aiit«- stiipa tiirrat sujm rstnirt.i . >itaiu apud (M'rain ri tio pistritmin Difnici rt Ihiiiiici t'ratriini d«- t»ulthorn, fnii^i'ii>ii douiiiii di'<ani Kkkilutidi crclcsii' saiict«' Mar'u' in KHmi.Ii.i tutui« <'t itM toif d«»mn^ hospitalis faviiralHlitrr arcrdrut«». tali toiiiiu iiir«'rp<»situ i t adicrla, (|U<id ipsi Iiidei Kifoiil(M)S(>s solviint dk'to liospitnli et ciius tiitoribu.s. pnt tenipon* fuorint^ iliio taloiifa KrfonUmsis iiionrit« miniia |)Ofiiittonf\ tahmtiim viik'licftt in fi»sto bwiti Martini t»f in fifst« Wate Walpur-^is takmhini proxinio subsoquonto. Ipsc (pKxpic ma^HstiT Hoinricu» ile Libin- stote amim clicto stu|)0 concosstt oitMioin liidois stHnindum CftnsttotiuUnt^m civitaitiR antiquitits approbntam teitonüam (h> iure pariter et honoro i*t lilifiiatp, proMt »«Stenns rst (imsuotunu pniniittfMis ipsi>s Ttideos de hiitii<«^ modi arpti wnrandaro et ab omni impf^tiHone satvoH nMidemet indempiiPK. Ai-f«'ssit (phKpH- vdhmtas doniini Ciinradi dr Hodc plebani invlesi»* stincri B(^ll('tlicti, iic ipsis in iiipi>Ht**nini preimiiciiim aliquofJ g*Miorf>tiir. Si vcro ditmns in prcdi 1 1 in-a constnicta per incendinni ant quo(|iio nmdo «lcstiinTctnr, ii<icni liuU i anti'dictiiin 0('ns;inn pn'<lirtis t^rnporilms sf»l\»Mit ('(intiiulictionc rpialibct anipntata. l't autrni he«' A'rnditio ratin- nabilis et <»pdinatio rol)nr optinoat prrpetnc tiiinitatis et »mininiodis pcr- fiinncat incunvulsa, drdinius uns <'(»n<n!('< t t civcs Krt*<»rd^'H<«'s ludeis uiii\"'!N-is Krfnrflio r(>mnii)i;iiitil»iiv pif-cntfin littfiMiii ronsiM i|ifiitn ■^iirillo t iv'ilatis Kl 1uid»'n--i> tiiiniti i loltMiatarn. Arta sunt Iuh* auno Doniini AI.CC. liXXX. tci'tio Noll Novenil)iis. tM: mtt detii S. im E. A,

Kourad run Iluhtriz rtihtnift ttn T'iuin Kuntynud nptt Stlnmil- hilftmi fine Uiifv In UdeMriH utnl vrift/lfihh/ sich (hrni l ht^'- irdijung m Eigentum an die Käiifrnu Im äm (ira/ht w»t Rnhmstmäd m erwirhiu, Bg;« Conmdns dictns de Biilewiz iiniverxis presentem littcram in- s|MH*tnris cupio <?sko notnm, qnud pre^entibus doniinis nostris viris n(tbilibu8 (K et Henrico ntinitibus de Swarzbur^r iinnm mansuni nAtxww in Udestede, quem habeo a nobilibus doniinis AL Kr; et Oer. frutribns rimiitibiis de Rabeiiswalt, vendidi domino Cune^uiidi de Smalkalden pro X mariM'A ai^mti ex iniiniiti et pnt quatiior maivis et dimidio fer- tone UKualix iani plentuR persoliitt, cuins appropriationem a dii;tis coroi-

Digitlzed by Google

Urlronflciibiidi der 8tju1t Erfurt. I.Theil.

227

tibus il. Riibonswjilt moinornto ('unoi^inidi t'acionflani cgo procniabo iiH'is lalioribiis ot ('xponsis; v\ si. «|iio(l :il>sit, appropriatiotu tTi dicti ni.msi iiMti p(itfi-o 'ihtiiit if, (-IHM lii>?of|ihti< jirrfatiuii inansiim mann

(iiltlt ffhcbu iaiii siipnulirtc <i<»inifir riinci:im<li iw filiis viris ivli-

L'ii'sis. (juibus in hiis scriptis Icgat liiinc niansuin talitn , <\\iifA ij>>u luansi» vriidi iKli) . alit'iiainfo . distrahrndn , t unjimilninlo libtTani li.il)t'bunt tarultati'iii. Kt si aliijtio lenipoic <l«' pri'dicro niaiisn (|iu»stiu st'u t'oiitrnversia exorta fiiorit, «'p> *'nni tncis hcrcdibus ail Iminsiiiodi i|iiestiuneiii ternduandam ero per \m' scripta obligatus. üuius roi tosti^ mnt memorati clüiiüni nostri (i^. et H. cdniit^K de Swmbur;^, (|uonim %illis (iresentem litterHin »d rantolnm hiibundHntnm petivi rob<irnrt, ot dominus Walt. ()re])08itus in Kode« Tier, de Bulowiz frater mfiiis, Hart, do Chtsclii;;, Alox. dn Curia milites et alii quampUiroH fido di^nl. Uatum Blanketibuiig anno Doniini M. CO. LXXXllI. V. Idus Dumiibris. (M in Priratfifiiije. 8 f.

PmJüIfiinz ihn zuui Ilurffwann auf Mnihurr ( Mahlhrnj) (friihuht iitui daf'iir 20 Mark (hr jährUctt su Martini fülUgm Jiu/eusf( u<r in F.i furt nntji'icirsr.n l^be, tri/' sie bereits sein Vettrr Jhrlliolil, (irnf ron Il'unenhcty. grhaht haffc. Er rersprirht dafiir iiuf dry Bury cinnf sffts anivcsenitt-n Ihirijmiinn zu halten, <1<kJi nur >'}}}''» yti/'h' ii. ih r ilcm hjrzhisfhuf gmehm ist. W rnn letzt«'rfr t/if 'Mi M'irh zui i't( LLtinf, , dann soll*' das Kdufgtld zur Ern i'rlnunj i'ines (jutvs Ijrl Midi hur;/ r^rfr' i/tld irrrden, tvet^Jicü uLs Jlnty- Irhrn rmn Erzbist liuj zu t nijtfmt'ji n sei. Datum anno Domini M. CC. LXXXIII. VIII. Kai. laiuiarii. H>h.: LUni regiitri lüferar.ea.l Mtutiuut. Xo.(!,;J')^ im hreisurchir zu Wm-zitmy.

\m. 349.

AUferi, iMndjjntf von Thüringen, gäbidei seinen Beamienf die Bürger ErfHrts nickt zu hdästigeu^ ihnen seine Burgm im Noi^ fuUe eu öffnen, tttp gegen ihre Feineh en sdiuUfen und «o» deit Erftirt&r Zittslettfe» in seinem Gebiete keine Abgaben eu fordern, Albertus Dei gnicia Thuringie lantgravius et Saxoiiie conies pala- tinus adrocads, seuJtetis et officialibus snis per Thuringiam universis gratiam suani cum salute. Quia nos \ina cum fratre nostro Theoderici» fflaichione de Landesberc consules JBrfordenses et ciritatem in nustram (lefeosionem et ^ratiam recopinius taniquam nostrarnm bomines civi- tatiim, universi.s vobi.s ot singulis deniandamus, ut »Mtsdrm l>uririMises üiJectus nubii» nuilatenus ammodo in aliquo perturbetis, sed '\\m^&

16*

Üigiiizeü by i^üOgle

OeschichtBqueltm der Prov. SachMii.

pocius pmmovratis in nniuibus nofjooiis suis. qimntunuMUKHie (»t «|UHti«'s- fun(|m' liiic a vobis «Inxfiint r< «tuin'iiiluii) . iiirhiloniinns ♦*ns»l»'iii aiit honiincs eonini nostris imiiu<'ionibiis. si n<i* ss.' tut iit. julniittati^ et «•nni jpsi^ < r pn» ipsis sti^tis roiitra «'onnii spoiiat«>H's, tain(|Ui)ni ncsiii hominis \u>r a \Ml)is diiccnMit n'<|iiin'ii<lMni. Preton'ai connn homincs »'(•nsnales, ui»it iuh|Im' Ülos in t<'na ji»>>ija liabuorint. al) omni t?.\«n rinin' «•t pctitione, si (pnuii tart io vi»s fontin^ct. liboros csso vdhmius p«-nitus •rt <'X(»niptos, ita jjiiud ab ipsis niclnl r<'< ipi vulnnuis prnitus vel nujuiii. Super quo patentem litteram nostraui vobis diiximus tran»mit.tondam. Dutum etci anno Domini M'CC-LXXX-TTIK

H(h : < op. IHiii, IH im M. A. J) So in drr Wh.

April IS. m).

Di r hrfurirr ffeisfUrhr ] lichter vi rttt trill Kafliarhia, TfirMei' des Krf urtry Ihirfffts J!rt tohl JUussf , zur Ah(/nhe ihs Zilnilm von ihrnt Äckern zu Kn'.s}iifiHni an <U'ii PldMiu der MiHuuiliskirdie eu Erl'url.

In nomino Doniini ainf-n. Corani nobi» Heminnno iudioe et co-

a<liutor(' per|M't\io venerabilis ilonuni LaniiM^rti pr»'[)ositi ecclosio s:n icte Marie Krtoniensis, fnafristn> Henrit o j)U'bano nrU'sio stincti Mictiulielis Kii'cirdensi8 trabenti» in causam Katerinain natam quondam B(*rtoldi Ruteni civis Eifonlensis sii|>er (leriniafidiift nomin«' ecclo.sio «iie de «piil»us(bim Ji^ris in Kirs|>eleibin sibi debitani. lite ie^ittime <'ontestata, ex parte Katerinc allf^irntuni extitit «»t t-ospon^uni . <h <*iniationeni illani tore \\\)\\ debitani, tiiiia. In » t a^ri ilii de<-iinationis tinncn? strin^rerentur, tanuMi omphitfotam sil)i suhstitiiisset. (pii tarn dr airris eisdeiii (|uain d<' abis agris, ijuu.> ip.si- tinpliitunta prin-- liab<»bat. unieain «Inuitaxat iUrinialioneni solvere teneretur «•»), (pua it»u.siu"ludu tsset in Kirspe- leibin, ut <juottjUoi agri vr| mansi proprii vhI tMnpbite«)tici singubues de<*in)ationes sidventes sub mann aratrun» eapeiiMiiur, niulte et singu- larf^H illti dc\'imatiuiieä per suiutionem decimationis unice tollei-entur. N'os tgitar invocato et habito multorum vlrorum consilio disorGtonim, flf*eei'neiites talem consuetudincm esse potius eorruptelam et in memo- ratie (Kt^loaie aancti Uirlialieli« ac plebani ftaudDm et enormem vei^gei^e loxionem, fpe|)edictam Katmnam in nomine Domini sentencialitcr C4)d- donipnamus ad solutionem negloctarum et in posterum perpetuo soivi>n- darum dedmatiunum iustina oxhiente.^ Testes Imius rei sunt: dominus Hermannus srolasticus^ Vulmarua de Gotha, Hartungus Brunotiis, Hon- Heus Scriptor <*anonit'i eccicsic sancti Srvcri, loluinne», Hehvi< iis s<iucti Nir<dai <'t saneti Barloloniei \ icarii et Herniniimis bamis in 'I'iint- dini sac»Tdot«'s, l'onradUH Mubdiac<»nus , TlitHidui'icuii de Moiuwarsbuilg^ magister. Aiunuti, Uoinricus Kktiharduii »mptores iiostri, üeunous

Digitized by Google

ürkundenbuch der Stadt EHürt. I. Theil.

't Kivnki'liuus ImhIcIü riostri (*t alii «|iiain|)lur('s i'lcrici cf iiluiici KifonliMiscs Nu> I^aanartus I)«m ^Matia picpo-

sitiis i'(<-k'si»' saiH't«' Mali*.' Krtonlriisis, qnia iiovimns et l('';ittinie ciidicimus .supraiiji.ssa <>nmia rite acta, iiltoiam haue mia «Mim ro- flfliuh>rc nostm i>orpctuo {«uprasnipto Hdoliter duxiiuus Nigiilandaiii. Uate Krfordic in ciiri» mmtm aitno Domini M CO IjXXX. quart» Xlin. Kai. Mail.

ih'.imA.dci Miduuliükirv/u ; <S. /. Uolr.: Ikyvi'; l c . } i. 1) m ikr llils.

rih4. Juni t>.

Iliinniiiii . 'frisfltchrr f'irhfcf mui i 'ixiJ /n/or ihs ^ ihs

MnfK ii>h fh^ in /'j'ftd /, hrh itnl tftt; (/>■/ >< h/hclu iij i'is.>,ttt*;/ fli f ( iit tt in iii:r Mti hm lisftj'arrri , ivrhhr (h-r l'lrhuif Mmfidri' Ih'inndi (jctHrinsfU/i mit (iidtsvJuiUi Kcrlntyrr mit AUurl cui dw liri'irkr rr/ainfl hntlr.

Iii iiuiiiiiii' Doiiiiiii aiin'n. Tiiiv < t -is l linsti fidclilnis littoiaiii hanc AiNiuis ci^o ili i inainuis iinirx »'t pcr(M iims «-(»afliiitor v«MH'ial)ilis I>atMlit'rfi piepositi i'cclr.sic sauet«' Marie Krlnltleiisis pi>>testor et llirnle i> « np^iitiseo. «jiiod eui iain lniiic nieniiii ie AHn'iti ante l'uiitcin (jiKunlain «•ivis Krfurdensi.s in parriH'liia .saneti Mieiialieli.s eiu^deni loci situni, i|tiani magixter lloinricus ptohnmis parhidiie «nusdotn et (lotHC'halc*iis Kerlingcr »ionior Erfordciit$es oiini nmmiutüti'i' emcnint, ipse <iot- .schalctis, acceptatiH et s<}|iiti.s pro et» (vcnlriidi relictc et liotvflibns Albtiiü iaui dieti »fexa^^iutn vtX diiabus maivis aiigtniti, siiv parti, ijuam liabebat lu illa curia, runimdniis, Walthcniiii Kliuni oiiis KKiiioivin« ijuem maniifidelcni sibi prefvccrat, ttniiif; ins hcriHlitanuin, c|ImhI iiKmu Waltbcrus tamquam maniitidelis duiutaxat KiiwurjiorHt a nobis, «{iiia ad (loniiniim iiiemn Lanibertmn ptH^positmii iiioimiratdm ot ad mo fmitli <i*)iniiMiin pirtiiiebat in tMiria preilit'ta» iiiNsit et efftnit ud inaiius iiieas .simpliciter rcsi^niare iuxta eonsuctmlinutii Krfoidotistmi. I*retatus «pio- •pie nia^Mster I[eiiiniui.s plehaniis eadeni viro ti»mp<tris sü* oflci'hls tiipliitlieota ti'liiis eiirie siipnidU'tü nie et «Inniiiiiiiii Friderieiini inilitorii »iietuin de Meiiiwarshuii: silii eonstitiiit saleniaiinns. Testes Imiiis rei MUH pr<»bi viri pren<>niiii:iti et picterea lli'inrieiis Vicedomini. ('uiiratlus llolt iiiiiin senior. Ii iM.'ltr;in(lus KerliUjirer, SitVidns (\v Miilliusin eives Kitnnli iist'^ el all! lide di<;iii. In Imiiis (pUMpn- rei r(M f itudineni fir- iiii'ii. III ii iin- |itt<*rani pieseiitilnis si<:illis videlicct «lounni inei pre- |"'>iti L.unl>erti et nien dnxi tideliter r»»l»uiandain. Datinn et ;i« hmi laiindie in ipsu euria anne ^ratie M. C'U LXXX. Jlll. V. Idus lunii, iudii'titMie XU.

ür. II» A. der Mtdutciiakuxhc i 6. /. Gcilv.: Beyer ^ l. c. /7 .

Üigiiizeü by i^üOgle

2IM) (itwi'hicbUiqueilon iler rn*v. iKicliM>ii.

Mmjisli r lln ulainl Jolniniiii l>rj'rt if > hrfffr Kt fitrfi r Hün/rr nmt dm ( '4fuoiii/i Hs Wilhvhn v<ni Wtlilinh'i'' ^t ii nnt <h in ttaf Varntifussfuci niiifi^-i firr /uinf lf ufr tcnfi it ( ,rl,l^i imhl, ,i nhrr sie lu tiui injitju Ktrdti ulmint. }i<uh<lnii rrslin (thuilmjrr h' f rnxlitjl hnin n.

\!;iirisTcr lifinardus loliiiiiini cuni^niciis Afjratlionsi'^ cau^-iarurii « aiiuTu «lotnini papo j^einTali"^ auditor iliscn'to viro' «Iriauo <vcl<'si<* sarict«* M;ui<* Krt'Hrdcns^is Ma^imtint' dioo-sis saliitem in noininn. Tnittie |>n«- VI iitiiiiii Vi, bis t'ommittirnus et nisniihuiHis , ((uatiiiu> per vos vel aliurn .m u ali'» niHiristios Krki iiariliiiu tlu luiii lloterrnaii cf Kudtilttii»» »liftum Haspo, ilijmliiuni AllMTtuin VK-L-cInmiiuim . Diriiiiiaruiii diftimi UrittMi- liayn, Tliciidriiciim de Siimeriiigiii oilcitiwiu, Ilfinricum Kckeiiberti, livsi'llieium uurifabrum iiiniorotn, Syfridimi de Ingericlnsleibin sar- toroiu, Hünricuiu de AlbnKrhtisleibin. Kertliulüum de How<!nden. Cuti- i-Htlum Vii^snieustium otAlbeituin dii-tuni Doink'ellum de Erfordiu laycoi» ^lagunfinc ditM'esis et Wilhelmum eanunicum Wildesluiseuifem Osna- biirgcnsls diocesis ab exeuiiimiinicationis scntentia seu sententÜB lata Ke» latis per nos contra eosdein ad instantiain (Jbidonis Callobticeuiiis Rogeruli, Pauli Bonifatii, Andree Caputie et Bartluddtiioi Cicuruois civitini <'t niereatonim KotnaDorum^ sub quaeunijite forma seii modo« (|uam seii qtiaa iucurreruiit pro eo, quod fiK'iunt iti mora sul\<'ndi dittis inor- catoribuB quadragiiiTn man'has boni « t piii-i ar;<:>Miti ad punduü Colo- luenae, in quil^us (Mstlcni niercntoiibus ad tenninuni iam transactiim s<i!\f r«' rt rcstitdt're tt-nebantur. vi»c nostia ipstis rt ipsoniin queni- lÜM't. n'cj'ptii ab oisd<'!n de pan-tulo iiiandatis (•(•clcsie iurann'Uto iiixta foiiiiam rc('|('!sie onii.sih'laiH in Talibii-; aliv- ih ;itis cf sie absoliitos in vrstiM fi-rloia et aHbi, tibi (-t i|Uiiii(l" i'XIi'mIhc \ jilri'iti-^, |iuh!ir»' üniiciotis et iitiiu'iari t.i« iali> ( \iiivf,it nim iiobis pi^i t out« ^^(uil«'^^l dii toi utii incivatuniin (•>.•>»■ t is d»; pn l.iti-^ 'jnadra^^iiita inaii'bis intern» sati<t;icr(i!M. dii li rianiipi«' niciratorov; in pivdK los spuiitf rt libcic foiiM ii-( i iini. Data apihi TiImmii vHcrcm dl»' prnuitima niLii.si.s lulii, pontiticatiij. doinini Martini pape (piaiti anno s^'ciindo.

(h\ imt ilim S. im M A., Kr/. A. AXT, J Ij SUdi hs A'iiM<t*<^ ruttUt.

rj84. August K:8«*iiaHL ;{5;i.

Albttl. Ijiiulifuif rou TliiUunjiH, luiinttl t/it Siutil Erfurt kuj

H Jtlhrr in sriiH H Sritufz.

Xos AUx'inis Di'i t^ratia Thni iniii»' laiif^na\ ins < t Sax<>iii»' < ..iiu > pala- tinus' n'i-op;nosriniMs *'\ onniibu> httcia> bas \is\iiis volmmi.N esse notiun. qnud »bb'ctos nnbis ronsnlcs rt nnivrisos rivcs Kifmdciiscs ad tiininiuni. qui incipit in li'sio ln'ati Martini pruxiin»» aIVutuiu. in nostiani pr(il».vlii»ueiu

Digitized by Google

IVkuudeubuch der btadt Etfuri. Mheil.

ritfpimus et gratinm s|KriiiKmi, vulciites ipsos tuvri ac pni»tMjiii uiinu ^rniliit et favore tain(|Uaru niistiiis hoiuines Htf|ue mIvlv^ et. (|iiuninc|uc' intni tivras imtTHs ve[ t<xtni ^nivantt ipKus vt*! vollet ind(»biti> molrstjiiv, jm» ipsiH tsimqiiam pro nostrarum hominibiiH dvttHtem sture ct pluritai'o pm- inNimits bona fiilc ot iiiHtn pUicita oxhibi^re. Quo otiain ordinabiiniis (|ui contra eos roiaiii nobis (juidqiiam diixeriiit pmponeiidiiin. Verum si qui»qiiani iil) « ivil* m iuxfa placita it^'ipt ro njvusarot, cimtra hunc ourum smnus tiddissitni adiutf^res ncr ipsos in \\uv sm» do»»en- niiiü qiKH|Uoiii<Klu. Et ku\ niiiiitrcii) cei titudiii<>iu hiiiiis tiu ti pr<>inisi>nilit iiohiscuni Otto ciinics de Lutcrberg, Heiiiianiiiis dc Uiia, (luiitlifnis dt' Slatiicim (lit tus Su)ili\ Hfincniiiiimis d«' llain, Hermannus di- llii- sin»:i'nid«\ WcrnluM us dr Hesse, ( Jci hardus, Mathias, Maicijuanhis rap«'!- lani et iiotarii lU'stii. In cuitis rei (-eititndincni et testini'uiiuin pt*-- senlem litteiani dediinus siipii m nostiuinin si<::ill(H'uni inuniniine rolt.tratain Aetiun <'t datuui Vseimcln; aiino «^iatie il" CU" LXXXllll. Vlll Kal. Septem bri.s.

//'/.«.; Cop. lJ7iif 'ii im M. A, Ij Ln der Il»Ls nUUl nnr: Noh AIIhtIuh uk*.

tiermann t geistlicher Jlit^ttfr und KotuiftUor des Ihroitsitis des Mariemdiftes in Erfurt ^ Iwst^einigt, dttss die Erfurter dem If (irrer m Huckstedt für dm ihm emjrfi'tyfm Schatten drei Ttdente Erfurter Miinge begahlt h*ib*'n und dtLss der Jfarrer dagetjm allem weiteren Verfahren mtmge. Kt>9 Hcrroanniis iufivx et coadiiitor voiU'rabiltK domiiii L. pK>pusiti i>(.Tlcsie ^sancte Marie £rford(M).sis iwu^iuKsinnius publice pintestando. quinl, cum cives Erfordenses ae ifisonin] faniilia doniino Ekehardo plebano in HacheBtete per incendium <)anipna quam phirima irrogaasent, eJegit, ut iicieni eives pro dampni» iu tali imn^ndi» sibi facto tria talenta donarioruni Erfonlenaium moncte «Uireiit ad erntMidani, <|u<> eidem plebaiio integraliter sunt 8oluta, renuncianH niehiloniinus omni actioiü corara nobitj^ qii» .sibi pio tali inoendio i'onpetere in futiiruni |M>8Het (Mmtra i'ivü8 et eoniin larniliani inemuratos. In v\\\\\& reL testimomiim ipsis civihns presenteiu fitteiani deiliinns nostri >iiril!i inuniniine <-«.ni!HMnitani. Datnm Ert'ordie aniio l)on)ini niilh siinn CC. I.X Willi' 1111" Xunis Dtx.'eiubri». ik, mit ikm S tm M. A.. hrf. A, X VH, .s.

Friedrich, J'fu/ztjnif mw iiiuhst'n, nimtnt die. Stadt Erfurt in smnm Sdiutg und betitäiiiffihr alle von Htfineni Vater tun i>f^(ti(feimi FreihtHeu, Xoa Friderii-us Dei gratia conies Saxonie paiHtinus recognoactmiis in bis seriptis, i[uod honorabiies virus dves ErfordtMises in grenitum

Vm. IhH^einber 2.

I*j84. Üee^'iiibei* IH. Erfurt.

L)igiiize<3 by LiüOgle

2''i2 ( u*«chichU«4UC'lliMi der Truv. SacUtüm.

nustn) piiutoctiimis adeo favombilitei i<Hepiinius vt anli(H^ qiiod ipi^os tiiori vuiunius et d('f(>nsan> <-nium quoslibct ipsoü iiivadere 8eu iiupugnai-u volcMitcs, pfiino iustitt placitis, postea, si opus est. consilio, ntixilio «•t favore. Ceterum omnes libeitütes, ^natias et donatioiies quaslibct, <|uas n patro nostro karissinio Albfito Tliiirinpc lantgravio habfr»' <linos<'mitur. Hiniitcr ot tidclitiT stabilimus. volfiitrs ons <lictis civihns, (jiios spcoiali *!^ratia prosocjuiinm , invi()lal)ilit('r obsci v:ir»' uc ipsis astan- »'(Ultra oniin'^. t|ui ilirtas flnuatioucs ati-^i fucriiit vidlaiv. Datum iii Erfurd liiiiiü Doniiiii iMiiicsiiiio Ii '. LXX \. 1 i II X V. Kai. iuiiiiaiü.

Or. MM treA. St A. &u Bcrii». Gedr.: Lüniiff l,c.4:i3.

/)/r ItiUttr Ilcinrnh rott (t'ricKhchn lässl dm (irafvti IlhitMiHu umI Otto mn Orhmmmh div. (h'Uer zu M'alsrhkiMt auf, orh^iv si iu !S(:htnufir , JUtfer Aliwrt nm SUtflernhehn, dem J^furtcr Jiürya' Friedricit gammtU von Varyilti mrhmft hat.

lllustribuK (loniini8 suis \\. et <>. conntibus in Orlanitinda HHii- ricus milos de Cirioüheiiu, tixor muh, filii ot tilie sii4> pamtam ad obsetitiia V4tl Untätern. Hona in AVakltöleibiii iaituitia, qiu' stHTr noster dcmunus Albertus miktf de iijtuternbcini , uxor siia ot pum dui dumiiio Fri- ibMicu dicto de Var^ila civi Erphurdenüi vundiderunt nicInlvHiiiims et tibi», ad inaiius dominatloni» vi'stix' cHm omni iure, (jiuid in ipsis bunis hactenus babiiiniiis, inttis^ro (hm- oiniiia n>si>;namiis, cum instantia v<»s rujfantei«, ut iad«.>iii Ihhui ipsi dniuino Fridcriro < t tiliis suis unti.uiictis iure pari, si«ut ladnu diitus Albertus de Siutrndu'vrn et piieri ein:« de manu vetstm tcoduliter liabuerunt, siuiilitor nHitcrutis.

Die Jh'mlcr lUihthtml und Tlmnivnvh ntu Kh'Meitn fMjkttmtmf UtLss sie 4 Jlufi'u Atuktr und (SdrOn tud idh'iu XtdttJttlr eu Uscrcn- rode, wdiilui die Udtrüder Kotmt*i und IlchtnrJiy g*:imnut lfätzft\ itünja' zu Bo'furt^ ihtwn (mfydtissvH hafim* dem Nmmmhliader in fJbenceinMr zugeei^id hibun.

Nos Heiuhaixlus et TlietKlericus frattvs de Kireiieini presenti littera recvignoKcimus publice protuKtandu, ((uod Cunraihis et Henrteus di<-ti Palati ni fratres cives Krfordenses (piatuur niauKus in a^ris et ortis sites in Ujsercnnxle cum thuf^unis in eimiterio et alii.s attiuentibus, qiiOH a uubis iure tenuerant feodali. atl manus no«»tras libere resij^narunt iio:$qiie ei>i$detti quatuor inansos euni omni iure uti]itate ac huaore, quo

Digitizedby Goog'

UrkoDdenlnich der Stadt Eriait. LTIieiL 23.1

ijtsos liabuirmis ;(h anti«|Uti ' nivposito,' aUUirissr totiinuM'onvcntui saiicri- nmiiialiiim in L iMTiiwiinar contuliiuus rt confeiinius per jurscntcs per- petuo p4>si»i(ien(io£>. Testeä iiuiu8 rei sunt: dominus Ekehardus düciinus, dominum Henricus scolHsticus, niHgister OunmcJ de B«>H)a canoniciis (Hxrlesie sancte Mario Kifordensis, dominus Heniicu» plebanu» ecclesio OmDium sanctorum, Thyle de 8a\a, Cunradus de Laim dves Erfordenses et quamplui^ a)ü iide digiii. In huius rei teütimoniiini et eertitudinem firniiurero prescntem prefato conventiii litterani dedimus venerabilis domini L. prepusiti ecclesfe sancte Marie ErfordensiSf domini Luteg^ri eauonid elusdeni ecciesie üratris nostri si^llis tideliter aimtuunitam. N ' >s L. Doi gracia prepositus eeclesde saiu te ^larie Erfbrdcnmt» et LutcgeruH de KiixlnMin « aiionicus eiusdein miesie ad preces dictorum fratrum de Kirclmiin iiiii«* littcre iiostra si^nlhi duxiiiHis apponenda. Dutum anno Doniini M*'UOLXXXV. secuuda t'ena post domiiiicam Letare.

TM 1 S. im St, A. zu W. 1) Statt der Namen Ihmkte.

Mäi t. Wiehe. 'm,

l*)riedridtf Graf von ISubcnswttUt sdtmU (las JiStjm tm einer Hufe zu Ud^äd&Uf bisher Idheii des liUiers Konraä rtm Ihdwils und Ptm dienern an Kutmfundt Adetoläs mtive, Wtdier und Kunegwuf von Sf^nwXkaldm rerkauß, der genanwUti Käuferin,

A.

(^utiniuni humane corruptionift labilis memoria prm'e>«.siii)i tempuris transiru dinoscitur velut timbiii, censetur saniutj expedire, ut »ctiiines mortatium posterorum noticte cunservando litU^^raruni testiniuniis ctmi- luendentur. Tropter (|Uod nus Fridericus cumes de Kabonswalt mtifr. nuscimus et publice proteatamur cunctisque Htteras han vifjuris (uipinius (t»e nutum, quod, cum Couradm miles de Bulwitz unum manäum Udestete aitUDi, quem a nobis in feodo tennit ni«que modo, devote matrune Kuuegundi reiicte Adeloidi, Waltlieni et sue germane C'liuno« pindi de Smalekaldeii pro :$ed(-eini marcis usualis argenti pleniiis iam tiolutiit mitractu Ic^itimo voudidisset, petivit a uobis suppliciter et instanter, quod in ipsos eiiiptun > ins proprietatis, quod in eo nobis onifK'tebat, dignarenuir trauHferru. Nos itaque ipsius C. militis petieioiieiii t;i\iii-:d)iliter admitt<Mite.s, ip.simi inansiiin dietis C reliet«' Adeloldi, \V;ilrlu r<» .sne(|ue ^'erniane ('. d«? SiMHlckaldeii rmii omni iuiv, dnminiu iic utiiitate (|ualih»'t contV'iimus m iMmiiiir- Irsii ( 'hristi iuste proprietatis istido pj'rpoluo p(»ssä(|i'ii<liiiii . ri )iisrii iinitilis ae dile<'ti tVatris nostri l^«'ttol<li ( «itniti'. f\m nubis i oninii^it in liuiusmodi vices siiaN, ar omnium Juitilum iin>tii»iiuii concf M ditfi rt tavorahilifrr aceedenle. lU i;;itu|' liue tacluui no.strum (obiir ubtjneat perpetiie liiniitatis, easdem litteran

Digitized by Google

2m Ge^hiciiLsquellen der i'ruv. bacWu.

iiistc venditionis iioHtru voliiiitHriu cdlutionis ac piiblirc> prt>teKtationit» persdius confurinuis memoratis sifi^lü nu!«trt apituDsiiMio, sunit expoHit, rutxiratiis. Testes quuqiie hiiius n*i sunt: loliNiiiies cnjwJltiiitis nu»$tor, Ilenrieus du ICiisezen^ Theudericus dictus Stopus, Uort>(>rto de l'hefel* Ijocho, Henricus üietus I^ycii uiilites, frater Ottho et fratcr Adeluldiis urdinis fratniin Minorum doniiis Erfordensis et pluivs alii tido di^-iiL A«-ta sui.t hee in Wio VL Nunas Utaii anno Dooüni roiüesiniu ÜCLXXXV.

H

])it-'/iir (r/iif l'rtrdriik nKiliikoU dt«; ohi(j't Si-hnil.ii iiij und >ii -Inltrt ZKfflcich (Im Veikauf der Hufe au das Wcisaf iaiwu-

Idttsti I in Erfurt

In 11'Uiiiiir hwiniiii aiinMi Fi iilfrinis Dfi »jratia oornes dt' Rrtbfiis- walt i(>f. 1-11. .si iiuus rt picsi'iitilui.s |)i(itt >r;iiiiui, (jMo;| (le nostra et fnitris nostri (•'■iiiitis ÜritiiMi Ii. .na volimtat«- et idii>t iiMi Ciinradus mi\v> «Ic I>ul' \\it/ iii.uiNiiiii Kiiuiii .--itiiin in l (i>fi t''. (jin'ni a nobis et f»<Hl»>ni iiatn' n«i>tni comitc B. in teodti t«-nuit. I«'i;iüin»it vcMKlitiniüs ointiactu (l»^ott' niatronc Kitnct^undi H'licte Adeluidi. WaltluTo ot su<> gt iniaiu' KuiR'^'Uudi de iSnialkaiden vendidit |>m stnlfTini niareis usualis ur^^enti, ((uas ideni vcnditt>r confessiis est foiv pit naii«' persoUitas. Nasque ab eudem Cunnido niilite fte Bniwitx libeni ipsiiis mansi reiuinutiatione et ix'si^nuitione aeeepta mansnni eiindom dedinius donatione Icgittinia pre^ dictis Kunegiindi n'lietc .Adeliidi^ Waltiioro et siie germane Kunegundi de Smalkalden iure pixtprietalis ]M>i'petiio |Hiissidendiim, transferentes in e4>s oninv ins et dominium, ciuihI iiobis in pnulielo niansii et nustris colieredibus t'onpetebat Kt lieet s«pi»r hutusniodi emptioue et venditione nv n(i>tia donatione divems teinporibus divers<> sint a nobis iropetrate iirtere vol rescri|)tn, iios tanirn iinlli ipsanim littprarum d«M(i>rare, imm«^ Ni (piis in eisdeni foivt defet^tus, suppiere volentes. Kecugnoscimus iterato. <|Uod pirdicti ompb»ros de nianstt (mmIchi et de omnibus ad ipsnin ptitinentilins lieit«' possint <iare. vrndeie \v\ l«-<iare euieunqne volui'iint »'celfsic vcl pciMUit . imnu) <'eiani vrnd!«'i<>iH'ni . <juain iani frriissf )iMV( jtni- |»iin!i et convfimii Alharnin doniiiiaruni in EitV>rdia de niaiiM' «od« in. tiriniter i t tidditer approbatmi- imc (|uie(|uani iuris iimIhs in ips.» nianso dirinnis. sed donaci 'iip in nuj,iraiu iam dudum t'actajii pcipt tiiu ratain «'s-t' Nnlunius aiinif tiimain.

(h- tu ^ Äii>i/c} tifitintft n l i tnttiffsil :. An A liumjl iimh ttiran tHSvluiduftc S, Ah It war ein ,S. i>i/fHti>/l, ilnifdicn fehlen XetUfen und Iktium,

ViH:>. S4i>teiub«r lU Erfurt. m

Jhis Ihntkapilti jsu Mains rmmhtet, dms Jahr £kfurUtr Jii'uyer, tUnr beim Sf^ttütfwisseu zu Erfiiri wtyen S(^uiäen rer-

üiguizea by Google

trrkuutleiibudi U<^r Stadt Erfurt. I. Theil.

khyl und übtr/n/nf /rini, die Siadf bis zur J'^i/idhiiKj acuicr Si^uftUgkeU meuleu oder tu den Turm gvstUet tvtrdm w//, misycnommen Jedodi die Hürt/ar, ivddte Frei' oder KrbyiUar besUgen,

Nus (i. Dei LrnH'in dccanus et E. si-itla^-Ufiis oorlosie MairiiiitiiM' a<l uiiivcj*s(iriim notiriarn i;u[jiimis porvunin', <|iiu<l a«l petitionon) rivimii Erfordt'iisiuui us<|U(' iid hitiauai poiititiocni iiidul'^emiiis, qiiod, post- qium atiquis civiuni uoruiulem curam scultoto dumini * archiepiscopi Üa^ntini super ariqnibu» debitis conventiis fiierit et ille confessiis fiiorit vel oonvictiis legitime ot sententie dicti scultetL parere noluerit, iptie seultetas per fribotonem mandabit, ut ille^ qiii confessus fuerit vei

nmvictus, ipsi actori infra (|uiiidenam de debito et ^ tpsi iiidici

sütisfaciat <le ct>ntGmptu, alias civitateiu firfonlenseni exeat niinime iieven»iiriis, dcmec predictiä acton et iiidid fuerit satistactiim. Et si ipse retis in siia peitinacia iR^rstiterit et preceptu iudicis jioluerit obedlre, prelatua iudex ad taiem pruterviam cotupescendam defert consulibus civitatis euruni ad hue cotisUium ot auxilUini invoc.mdo, qui statim ^^ine pronigatione (jualibct, sicut nobis promiseiuiit, tideliter (*uopera> buntiir, ut niandjH'i»» iiidiris complcatur, vidtdicet ut illc, <jui reus est, i'xtra civitateiu peilatur v«'l supra turriiu locetur, iiisi talis rous l)ona habeat. ffiie vuln^nriter f'ri v»d »rhc vocantur. jx-r que ab huiusiuodi oiwtione civitatis vel incinsifinc tunis «'ximi putcrit socundum c«insuH- fiidincni opidi Krfordciisis liactciius apiuol^atain Datum Eriurdie uiinu Duuiiui Al.CCMAXXV-lJl" Itlus iiepteinbris.

or. !i„ M i., Erf. A XJiJVj 3. S.f. 1) Statt der Nu uwn l\tHkte. ;i) Be-

Khnäifftt Stelle.

Alhfi t, Ltiitdi/nif nm Thin inift if . ciijnri der Kuitryinidr. Wlftn Sif'ntfs r,„f yin dinnL^rn , Jttin/t f^ :>( Ei fttt t. mtd ihrnt J'.rbi n V/ i' ilnfrn in KUiti' lUttlmlt und l.-t Hufe zu (irosa- Hatt-

Nos Albeilusi Uv'i jxinüa Tliuringio luiit^niviu»( i>t 8axauie oomei« pHlatimis re^i)|<m»si'inius « t ail uiiivei'soruni nutii-iam volumus piivcuiro. •(IkmI tiHS uiHiuKK» et diniiditin) >itos in niiiKiri RiteUviic et quailale

iiiiius Iiiansi situni in inaii>ii Kiti-brili. solvcnti's annuatim tri's inaicas ».'l fcitoiH^ni. »*inn curiis i>t »»niniluis attinrnciis suis, (pa« bona Kudoltiis >4'iiii>r de Noitlinscn et Ixuilidtii-^ tiliiis '^^yfriiii de Noitliuscn b«»n«' na-moiir Mrt'mdrnsrs a iioWix iun' f'fodali t»'nn«Mtnit et [ta<'itir<'

jntssidciunl. <<1» (it votani pctitiuia in er iii^saiu'iain pit da ii i(ud<dti dr .\<»rtiuiMU **t TliLMKlciici »ic llaliii» civiuiu Eiioidensium Cuncguiidi

Digitized by Google

CtosGhicbtoqueileii der ProT. Bachoen,

rclirtr SytVidi (\r Nmlliuson rt suis ln'irdihus pnipriotamuK 8i»«i in pn>- prieUiteni «laimis |K'r|H tiu), qiiod JKiffin vuljrurirer iiiiiKMiiMitur, qiioil i|)sa vH sui henilcK omni obsstaculo et iii]p<Hlinionto siiblaU» tlc ciHdeiii bfinis lÜH're valeant orcliimn' v\ (lisp<>nert% ({uicquid coruni* placii<*rit voluiiüiti. Hiiius m tostos sunt, qui presentos fuortiiit, (iiintbenis ilc« Sltithoim« Hoimannus do Myla fideUn} iiostri, Hermann ii8 magiKtor i'urie nostro, Marcwardus notarius noKter c^t quauiplureK aüi fiele di^iii. In eiiiiMlom et n'i cvidcnciom amptiiireiu H toBtimuniiini manifestum pix}i$4'ntes ütteras dodimus >\v:\\V\ lutstri iiiuiiiiniiH* fidrlik-r mlMuatas. Actum anno Domini ^^(^"LXXX" quinto, indictiunc tredtviroat Kai.

th-. mit betrft. S, im A. zh Gutfu», QQ. 1* Nr, m.

Februar 1?. mu

Aijncs, WUu'c tffxf liUters ron tftrfftwlt, ftekenut, dtm lif-p- Auffuisiiner'Ordnis-ltnuler IL, i/aiaunt Qufuirnn^f im Jiriiht mr Erfurt eium vm ihr ttrhalkMm Zins rm rintmi Fleck Garten mit ihrer BewiUitfung au den Ifarrir zu S, Mariini duscfhif/ mit dtm Vttrsprethm der Gtsw&trhidumj lu^rkaup habr.,

Novcriiit uiiivt'isi prescns striptuin iiituentcs. <|Uih| cp» A^tim'n irlicta Tli. niilitis dirli qu<Midani de Wiibacli »oiitiiri rum i'tnisiMisu iitreduui niuonini pattem orti, qui> »Milvit unnuutiui »olidum ot duos pullos fratri B. dicto Quadranti mco eognato !t>rdinis sancti Au;;u.stiiii anto «»pidiun Krfimlie in lot'o, qui Brtd vnlpinter nunonpatiir, quctn ('ensiim idmi frater vomlidit plebano sanrti Martini Iikm jnrimtatif quam vcnditioneni aflirnio ex nieo sonsi'nsu et liercilum niotirnm «sm^ factam. Yoio tviani <*um meis heredibu« diottim plebanuni de bunis sii)M>nus expn'ssis wamndnr«*. Huins n^l tosU's sunt: H. de BainhustMi, V'. de Mulde militi^s, (5. d«' Krfort ot II. de LyilisN ti- «-ivos in S«l- vclt et alii ijuain plurinii tid<' di<rm. Uatitui Salvelt anno Domini M (' 1" KXX X \ I' in dnminiva K\ui)?e. Si|ri)|t) pinprio carentosf erf^i sipllo civitatis ^alvelt littcruni ttvimns ix»mninniri.

<>r. mit (wNüA. S, im M .1., Erf. B. XIV, 5.

lim. Marx 11. Erfüi-t m.

TlmodfrirJi der Jiiuffarf hmdymj tH$H Thih imjvn , Iferr des /Yr7s*Mcr hind*v, remiittd sivh mit dvr Sttutt Kr/urL

^ios TlhMtdriicus \h '\ i:ia<'ia iunioi rimiiiici«' lanliziavius et d>>n)iiius U'VW rix zsuoiisis oiMuibus jnvsciis stii|)tuin audiiMitil»us vci visuris l Upiums t'uiv uutuiii, quud per luuturam et diutinaui uostrunuii tideliuui

Urkttndenbndi der Stadt Erfurt I. Theil.

237

ii< iilM'r:(i i..iif'iii sa|ii<'iilinr> assiinipto «•oiisilio iiit«'r nos o.x. part«' una, •(•iisulf'> t't iiiiivfrsitatrin civiiiin Kifonlcnsimn «'\ parte n]u*rn oninis fonu's s»Mi niatoria, <(iii» intci- nos t-t ipso?, m mpuhiin ran<'»»ii.s m u «lis- cordir nsfpie ad \m' trnipora < .\ fa< tu vcl «'X iuiv pofcrat <'oi)fov«Tc, eunoonliter et oniniiiKMlis est sopita, ita <juoil dieti eonsiiles et <'ives pure et »implieiter sunt restituti nostre gnicic et favori, et nos bona iide pFomittimuB ipsos exnunc totis nostris eoniitibiiK in omnibus nm» factis ot agendis fidelitor proniovere, omni ottV^nsa et dolo penitus procul motOf sie tarnen^ ut omnis nostra famiiia, quam supradictis mibus in scriptls dcMÜniuM noiuinatam, ipsoruni pixiscriptiimis ampu- tetur a titulo ot omnis male suspieiouis u(H*ni$io, que (^intm iam dictani nostram familiani nunc aut in futur» i'acioni' supradicte lüt^cardie poaset vel potorit suboriri, fragllis intemit ouinimtHlis ot quioscat, sie ut de eeteii^ aiiiieubili.s übsi'i|ui(»r \ icissitudu intcr nos et nostrui» et predictoscives salva nianoat et Itaidabilis pc'rsevomt. Et ut luv oidinacio rata maiioat et intxtmniiitaliilis, pi-t*K4*us sciiptum cum sigiili nustri appcnsione dedinius predictis civibus in niiinimen, <'uins testes sunt: <-fni]os ( iniitheiiis de Svvarzhur^, IIiMiiianniis de M\ la , (iiintlierus de Shirheyin dapifer, Hemiannus de Myla iiniinr. ('(»niadus de Amniera iiusti"e cnrie piotlionotarius, (Jotsealeiis Keiluif^ei us, ileiniieus Vie<!d()niini, Rurjolfiis de Xurtluisen, Tlieo<l(>nciis d«- fiallis et Sytridus de Miile- liuseü eives Eitordenses, Aeta sunt liee Eifordie in elaustn» fratruni IVdieatoruui anno Domini niille-siuio L'C" J Ji\X " sext*» V" Mu« ilarcii.

Or. iMi dem Ü. im M. A., Krf. A.XVll, ü.

1286. April L m.

ASberi, Ixmdgraf tw* Thüringen, quiUieH der Stadt Erfurt über mm MsMfffseaklung von 200 Mark Silber auf eine ihm und seinem Bruder Markgraf Ikeoderidh früher iu rspn/chene Summe iwH 300 Mark.

Albertus Dei giatia Thuringie lantgiuTius et Saxooie comes palu- tinus Te<M>gno8ciiDUB et omnibus hanc litterani auditnris vel visuris nipimus esse notttiD, quod de trecenüs marcis ar^^enti, quas cives £r^ f(»Kienses recolende meniorie Theod^ricu fratri uostru et nubia pi-o- niitserunt, prout in nostris et eorundem civium iitteris continetur, iidem eivoK Erfordenses CC manns argenti nobis integraliter perw>]veruiit, et IIO.S ipsam civitatem de dicto ai^^nto scilicet CC mareis solutam dicimiui |H'r litteras presenTes. (|ti;is in perb'nnem rei niemmiani pretatis i ivihu» •lediinus mmtru sigilio tideliter rommunitas. Auno Domini M CC.LXXXVI. K;d. Aprilis.

lidä,: (Jt^KlüiUf an tm JU.A. Geilt.: We^lt, i.c.:m»

Üigiiizeü by i^üOgle

p

Oesclu4>htoquollen der Prov. Sachmn.

lisa. Juni HO. 864.

(liiitfhff. Lfttolf und Il/rmniot >'"U SfiftiniUr'nii hrJ:nninr . <htss SU', (lurrh Vrruf 'fttihimi Ihr^r J-'nnndr r,,ll>ft"trnlhf itui ili r Stailf

Täl'fvi i (llisijf Mthnt srtf'tl HHil (Im Vt't lKHJ InÜtvll H'ilddt ,

ihr rt'fsfin hi in r Vnfrf utit (/rr Stfulf iit srhhtsKi'n . Nos <iuiitliri 11- . Lufn|t'ii> <'t Hf'rniaiuiu- tiiitns tilii i|iiiin'l;iiu liiitolti «I«' Stuliri»h«'iiii n i oL>iiuM imn> i't oniiiiUiis lia> litt« i,iN \isiii is (•n|iiiims rssr ntitiiiii. oiniiis cniiti'civcrsiji et disscusitinis rii.itt i ia,

qiie iiitor nos jKiitc una. coiisiileü, cives uc univ<Msitat»'iii Ki ioitl» iisi'in. Tluuilciicum de Flmstrt«' \i\ suas consan^uinoos parte altera iisque ntl lin; tonipora concit^vprat, seu scrtipithim «hIü \v\ inimicine tacite mmi presse iiiter noH ot ipsns potenit c<utfovere, per diiittnum et mntiiriim noKtroram ainuN>riiin arbitniim est oniniiio et siniplieiter conpluiiata. ita qwKl omnem male siispieionis occasionem, quam euiitra iam dietos <*(iD8ule8 ac cives KHordenaes ae alios in prefata diseordia univcrsalJtor »eit singulariter comprehensos nimc aut in fnturo raciono dicti disconlio habere poasemus ex iure vel de facto, ipsis n^misimus et remittinitis, eidem renundaiit*'s onuiino lüif ratitcr rt siiuere voientes et bona fide prumitteutes^ !«'|H'di» t<truni « ivium Krfnnlrnsium iiniversornm os.«<e in antea veri et sinc4»ri aniici favorahilts proniotores. Teste« buius (•(»Tiposirioiiis sunt, (pii p^*'s('nt«•>^ fin-runt: Hei mann ns iuiiior cnnuTariiis d<> V'nnr»\ KIxtIumiis de Stiisfuiir somiii nostii. Ilt'ino <•! (luntluMus Snrt'Z/.ic <l<' Slatlicini «•onsaniruiui i tinstri, Tltfodcricn^ df WpiIIktc, AlbiTtus d»' S\ l)»>lt'il)('n mtlit'-;. AUhHh^ d<> iiti<l( hiln n . Hcrtoldus Spriuiii-il, Hild<'l>r;nidus Ki i lin-' i , liUiioliu> d«- N«irthusrii. <M'rlmnlus d«' .\ II w I i^Imt«; i I ii tnid* n>» > « t pliiit s alii tido dinui. In nh-iiorrni (•«■I titii'liiKMi» d<'fliiiiii- has littrras ijicl'atis civiluis noNtio, «pio «»nnit^s trcs ii»nt" nn AiiiiiU>, il* iiaaiiiii i-aiM» iaiii di' \ am»' innituis et KlxTlieri do Stustortr prctatnriini nustnirnni >ori>i iMiuni dilrrttnuin sii^illis tidc- litrr inhuiatas, pt-r quas liltiüas |»iioiib(is nostris littnis siipiu' eou- positione intcr retMileude memoric patrcm ni»striim Ltitolftim noa ^ noKtnw liemles et universitatem ei vi um Ktfordeuttium habite super articulis in eisdeni uxpivssis pleniUH eonfectis nostro t t plnrium ami- corum luistroruni si^iUo similiter ntburutis nuliimus aliqualiter den)gan\ 8od in suo robnre si<'ut et istas ikt nmnta et iu^iter volutnus permanere. Actum et datum ErfowUe aniio Homini M" LXXXVI», indioti«ne \m\\ pridie Kai. luiü.

/M viU i lieach. S. im M A., Krf , A, XXII, 10.

1380. SepU^mbcr U. :^r»:>.

Diftrirh , (jntuviit Alninf, und Du fei, Khrlm// , Jfünjrr zu Krfuri, vaiziciUeu geridUlifJt auf judc^ Ji/rht au dau Ourkti

)

Digitized by Google

Urlcundimbueh der StAdt Krfiirt. I.Theil. 2:**n

im Brühl, wehhm sein JSrudvr Bm'UM tUm, Alarietisiift gc-

srhmkt hat.

Xos Wültuldus ofiticialis prv|H»sitHrr' «Hclesie sanotc Marie Kifor- «iMisis loco^^noscinius ot prosoiitilnis protcsfüiniir, (jdod Diterictis diffus AlfiiiH' i jvis Erfordcnsis et Tnit«'la uxor sua r(H'<t«(nov<»nmt piihlicc III tiiriira iudicil coram nohis. so et siios lific'los nichil (itniiino iuris liahcic in nrt<» sitc in l*lurali. (|Uoin tiatrr Üntoldiis canialis tVah'r ipsius Ditt iici cccld'si«' saiK'tc Maiii' j)mli< t(' libiMc trailidit (-t «lonavit, in rititis i'fiaiH pos^p^sionc ipsa crrlosia nuiito tempore tniss(» diiinsritur |ia* itii'»' «'l ijiii*'U". Ti'sli's hiiiiis scntt iitic >unt: K. (h ranus, lu. dt- (it'la,

d«' l{t>sla, (i(»t. KerliiiLTerus cnunnici dittc «Ktlcsie, (J. dictns de ssuH-fit Vit<i, K tie Sniire, Tli. plchaims saniti Pauli, Kirstanus stTiplor et piiires alii fide digiii. Aetiuu et d;itiun Kifoi-dic uiino l)i>mini M"CX> tiXXXVI" tnrtin foria pi>Kt rlieiii saiietf)riiiii martmim Maurieii et siK'ioriim tnu>».

ihr. im IK A. Ä /.

im, Januar 20. Erfurt. SftO.

Aßmij l,auii(jnif von Thiiringm, iltitnirägt ivtine UdkeHsreihtr. über Mühlhans/'H an den Krgbint^of von Mainz.

Datum Erpliordie in die In-ati Schastiani inartiris anno Uuniiiii t,' 'LX XXVJI". l'nti-r den Zmgm : Sif^liardus Lubelin, (Jotschalcus Kerliuirerus cives Krtord<M»sos.

(Jedr.: Hfiqnet, MUhlhnum- l'rl utuienhuch, (itvchichittifitfU. Bd. III, Iiis,

VSt^i. llärz 4. Erfurt. 867.

Ileini'iüi, Krzhwüiuf loh Mumz, rrrfnujt sidi mit lia Slmlt Erfurt über die hishprifjm LruNfjrn.

Wir brutlcr Ilfiiuicli , von <iMtt'> i:nii<l<Mi i'r/«'liiscliiit' von Meine*', eherster eanwlk-re dez riclies. Inn kiint allen den, die disen hriel sj'hciu txier liurent lesen, daz uii all« »! den Unwillen und werren xon jiller liaiide bnidien, heimliche oder otlenliclie, die bu/.wirdik warent, «lie wir hatten uf dii^n hiiti^^en tac^ der da ist, do man ezalt von Gotes geburte tusent zwei hundert undo Miben und ahüii-h jar an (iem vier- <len tage dez nianudes des niertzen, ^egem dem rate und den bui^ron allen gemeine von Eqdiorte, liaben luterliclie vei-geben, als4i daz ez von nieman mer 8ol ^vordeit wei'clen. Wir bekennen och, daz wir allen Unwillen unde anspräche unde alle vorderiinge^ die wir liatten j;egen den Juden zu Erphorte« ez si umbe iren chirchof odiH' unibe ir «viiaj^ogen unde ander alle sache, hoimliclie oder offerfliche, die buz- wirdik waren biz an den voi^genanten tac, haben luterliclie vei^ben,

Üigiiizeü by i^üOgle

240

(iffichichtftqai^Uen der Prov. Raduan.

iiJso fl)i7. «V. ninuinT niero sol ^'•ovordoit wrnlcn. uinlo wir wolh ii ofli

(Jenselben Juden vdu Japhorte den hriel, di'n si liai>ent un»ler unsors

vorvaren biscliof Wcrnlieies selip'ii uiule nnsers eapituls insigele, stote

balden zu fler zity als der briet p seliriben ist. \Vir haben och steto

dem mte niulo den butp>mn von Erphorte die brieve, di st habent

linder unsers vorvanm bisK^hüf Wernhern eiligen und unaers capiteles

insi^lc uDibe die iflciMdiakker, ibiz si floiHch verchnuffen, uude die brot-

bekkcn, daz si brot vüiThouffen , als an den brieven i;bit, also, swa si

buzwinlik wurden, daz iniui da^s rihten sule vor unserem riehtcre, don

wir dar zu setz« uncle daz s(d nieman hinderen oder vor hin heimo

liehe vcrsftnen. Wir hnhvu m-h stete, als an den briev<?n unsers vor-

^(üianteii voivaren nnde dez capiteies insip-len von Meineze ist gi^

sehriben, dir wandrlunire li-^ Illunsilu^es lUHie der zale der husg-onozen.

An allen den stukken. diu da vorgeseliriben sint, so ht^haiden wir iuik

selben nnde dein stifte von Mein/.e allez unser reht an unserem

ireriht«', an unsenMU anibten und an dez },nttzhusrs cip'n von Meinze

uudt' allez daz, daz unser relit an höret '><"li <tilt'n ilie htir^or von

Krphorte voü (i«>s n'-hstt'u sante Martines taj^e ' llu iiiim t n^lit, als si

von alter her siiit ixoiuon, uz rihtt'ii. tinde under Iren insi^rie uns und«'

unserem stifte ^j^eseliriben p>l»cn, ai.N unser boten, die wir m\t uMsi»ren

biieven dar zu senden sniont nnde si ubor ein konn nl, undf «l;i/. st lht»

reht sulen wii in widi-r geben besigelet mit nnsen'ni unde mit unters

capiteles insigole ane vaiv. Swenne mli daz verrichtet wiii, als da

vor g^hriben ist, so sulen die bui^n ledik sin und ir brieve, die

umb tr burkflchaft gegeben sint, wider geben. Unde zu aller dirre

vor^enanton stetikeit so han wir disen biief gegeben den bürgeren

under unserem insigele. Diz gescliach zu £rphorte nach den vor-

genanten jaren an dem tage als da tot geschribcn ist.

Or. «if» M. A , Er f. A. VI» 1. S. f, Gedr : Gtgettlmhi 104$, 10 f FtOken- gtem, (iesvh. >■ /'.' . LvniQ, I.e. 4M; Hufer, die üU. lirk. in dmUteher Ä#»r., 35;

«. WH. XXX y II, 54.

Mär/. ;m.

Alhrrf . (rffif roji (f/rirhm, hnkeuut , «(ass er <hirrh Vi-nniUrhirnj si'tntt' Itfiimie mit der Stmit F.rf'uH rnllsliindig stdi tnfsffrsflfnif IhOic utttf t/as^ alle fcrntrea hrungm durch Sdiietistnänna' bei-

ijijiilt /rr/ i/t )/ sti/lm.

Xus AllM itii.s Dei giiiti;! couies de («liehen re<'ognoscunu> » t tenore j»resentiui)i hicith' protesianiui . <|Uod oninis (juestionis niat<»na, (|U<' super eausis laritis vel expIvssi^ ijiter nos ex una eonsnles(|ue et Uni- versitäten! eiviuiu Ijlurdensiiini » x parle altera srinpuluni dis<'ordie de iure vel <le faetu usque ad iiee tenipora eonlovere p<jterat vel indu-

Üigitizeü by LiüOglc

tVkaiulcnbtich der Stadt Krfart 1. I^eit.

24i

cpre. mediantt' disrrotoruni virorum ;ul»itri(i omnimodis et aniicabilitor «•st st'data. ita (\\uh\ omnis suspif-inuis Dccasionfin seu raüfori.s, (|u;irn coiitni pIt'(li^•t(>^ ruiisulfs et i:iv("> Mrtonlonsrs habere possemus, ratione pivtat»' (iisi-uiilitj leinisiinus et reinittiinus 1 il)tM-a liier et sinrere, cupientos in aiitea bona tlfle proniovero ipsos et anipketi niaiori ;j:ratia et favore. Si vero inter nf»s et sepedictos » ives nllö luujuam tempore fieret dis- sensiü, ipiod absit, duo viii a nobis eleeti et duo nmgistri consttlam* predicte civitatis, (jui pro tempore fuerint, disfsensiofiein huiusmodi seu rupturain Roptre <l<^beDt secunduin itistioiain vol amorem. Testes 8unt: fnter Guncelinus custos Minoriim et Hermanntis frater stiiis canonictis MaguDtiDUs patriieles nostri, Fridericua de Mewartesbui^p^, DUmar de Buseleiben, Th. de Witordc, Th. de Ck>rnrG, et Uuut. de Kuneigeese milites^ Rudolfus de Xorthuson, H. de ßiltersloiben et plures alii fide digni. In huiiis k i fidem et certitudinom ampliorom ipsis dediinus lianc litteram sl-ill » nostro fidclitcr roboratani, per quam prioribus litteris mistris cisücni datis dero;;ari iiolumus quidpiain, s^kI haue sicut et iilas volumus in suo robore fiimiter permanerc. Datum in die an- nunciacionis >larie anno Doiniui M" CC'^LXXXVIK

Hth.: Cop, tm, im im M. Ä.

m7. Juli 1. 369.

lieringer vmt^ Mddimjen tjcsiattd auf Verlangen des Grafen fTiinikcr vm Sdiimrs^rgf d<m "Her Biikr Frowin von Udesfefe u$id seine Frau Hdadmrg eine Hufe fxindes gn Udesteiit tm Kuneg9inde van Sf^tnalkdUkn, Wiiive AdMds, verkaufen^ und versitMH auf alle iSetAte, die er an der Hufe hatte.

Vcnieiitiiun in si nimn aetimm eiuruptola provida discretiune presciu- ditur, si gestarum hononibilium stabilitas, ne cum temportb instabilitate labatur« Utterarum et testium munimine roboratur. Hinc est, quod ego Bcringenus dirtus do Meldingen universia banc litteram in.spei^turis cupio esse notum et prrtsentium subscriptione profiteor et publice recognosoü, quod ad instaotiam venerabilis domini cumitis G{Qntheri) de Swarzburcb pleaa et libera vohmtaht consentio, quod Vrowinus miles de Udestete et uxor sua Helmburgis mansiim aitum in Udeatete, quem uterque ipsorum a dicto comite in teodo possederat, distraiiere valeant, et ob Ikic ab omni iure < (<do et ad manus dicti comitis resigno, si (}vi(id ad me (bnoscitur aH(jiialiter pertinere, concedens, ut Kunegundis de iSmalkalden relirta Adrioldi dictum mansum eomparet secundum beneplaeitum dicti eomitis et tavorem. Xe autem hee, que gesta sunt, ad diibium revoeuntur, <ledi hanc litteram meo sigillo roboratam Testes auteni huius iv'\ snnt tatii scpedictus comes de bvurzburch, Fridericuai

UcMhklitMi. d. I'r. tteebiitfa. XMU. 1. |D

Digrtized by Google

242

{jeflehkhtaKiueUen <ler l*rt»v. Saciuieii.

de Angrlnule miUs, II« !-, de Mulbtui h, fratcr AdcUaldus, frater Th. de Alich et alii quamplures fide di^ni. Acta sunt hec anno Dvmiini H.CO.LXXXVlI.Kal.Iulii. ()r. in MralbetiU. * S, f,

1887. September 25. S70.

9

Wulf her von Vnriln Ik kennt, dass or Fran Kuncgtuule fvm SchtnalkaMen 20 Aeker zu Vdesf^ilf für 11 Mark Silber vcrkatiff und dm Verkauf grtriVtrleiitM habe.

Ep» \Valtli« rus fli« Villila tcimro presr-utiuiu nH^o<:nos(U) i\c omnibiis hoc scriptum visuris nipio Ci^se notun), me doniiue Kuno^iindi du Siiiul- kaldenXX pn>prietatis sitos iiiUdoKlete vendidissc pro XI marei«« usualis argenti at((ue eosdem agn>s ilomino Boringero do Meldingen ac fili<i eins Bertolde, prefate dorn nie Kunogundi ac here<)ibiis eins manu fiddi ronsorvandos libcre resignasse, fratre Conrado de Smal* kalden ordinis fratruni Minorum filio donüne Kuneprundis sepedicte contractum huiusmodi nomine matris suc pertiriente. Cni etiam una cum domino Beringero ac iiiio eins preflictiK me obligo in hiis scriptis, quod, si forte super agrin antedictia per me venditis queiitio aiit actio ab aliquo quonKxhdibet oriatiir, qitestionem aut artionem huiusmodi tent^bor integraliter ronsopire. Kt ne supor predictis onuiihns dubium aliquod proceasn temporis oriatur, presontcm cedulam detU sigilli nioi munimine roborat«m. Testos vorn sunt: dominus IJcrinp^rus nr tilius ('ius suprndidi, dominus Kridoricus plfbauus in Udcst« to, Whiutus dr V'riminp:estPto vt (|uampln?<^s alii fido di^ni. ^ Acta .sunt he*; anno Domini M. CC. LX XX VII. st ptiujo Kai. Uctobri«.

(Jr, in PriralbesiU. S. f.

1287. September 371.

Berintjcr tum Mcldingm /»chnnif, dnas er dir ihm zu ffctmor Hand nufij((j>'henen l*o si'hr f.ntid's ftp dir Wlftn Knurgundr von SfhmnlJiuJdf u . dir diet^ribm vom lüücr WaUJ^v txm Variin (tvkauf'ir, (lujgdassrn hiihr.

Epo HerinfTcrus de Mi'I<linp:on in hiis scriptis r<H()pu»seo, quod douiina Kiinnprunfü'^ d»» Snuilküldcn viflna vi:,'ijiti .»irros propriptntis a ilomino \\';f!tliiin dr \;uilii niilit«- nein rmptionis titulo fomparavit eosdemfiuc a^ros idoni d"iiiiiiiis \\ jiltln i iin pn>t'jitus miclu i\v tilii» iih'o Bertoldü nuuni tidoli dMiniin- K'uno^auidis pitdicto f^nondos lihor»' resi^navit. » Jgitur hniusiuodi resif^nationom mii-lii ar tilio meo tactiim e^jo una <'um RcMtoldo tilio meo domino Kunoirundi si-podicto ac hoiv- dibus eius per prcscnlejii litteram rcsii^immus, proprictatcm »*t oinue ius

üigiiizea by Goo*

ürkuiid^Dbiicli der Stadt ferfuit l.HwD. M

V

flominii agroruin siiprHpositorum in ipsam doniinam Kunpgiindim ante- «Hrtani <^t horrdes eins intogralit^T transforentps. In niius roi iinticinm pi' srntf'in ct'dulnm fVri s^igilli nu'i niiinimino lohorari. Data Erphordie VI. Kai. Oetobris anm. Doiuini M"CC"LXXXViK

Or. mit dem S. im JJ. A,

Octobei* ]. $72.

Buä<Af von Noiihusen der äUera, Jiürßer zu Jb^rfurt, hekemt, dass sein Mifbürffcr Gerhard von Nuenburg dem Ma/rtinshospiUde eine Hufe hei der SUtdf für 35 Mark rerkauß Habe, von weUsker Hufe ihm jedoch jährlich 15 Denare E/hrnns m enltrUhten smd.

Facta hominum de facili solet sequi culuinpnia« nisi finuentor hominum testimnnio scriptura. Hinc pst, quod Rudolfus de Northusin senior civi^ Krfardenftis recognoswo et ad noticiam singu- loram tarn piosentis tomporis quam futuri cupio perveniref quod 0er- hardufi de Nueubui^ civis Erfoidensis una cum ooniuge sua cou- iunctis maiiibus vendidentnt hospitali sancti Martini in Erfordia unum mansum situni ante KrlHrdiam civitatem pr(» XXXV marcia aibi ami- cabilitcr et plonnrio persolutis. do mansoXV denarü michi Rudolfo annig singulis in feste boati Martini tituio proprietatis sunt donaadi. Ut autem lie<' t'mptio ot coUatio mea, que ad ine dinoscitur pc^rtinere, inc*onviiIsa et inviolabiliter pf^rmaneat, preaentem littoram conscriptam de<li sigillo nieo sijrnatirm in rortitu(iineni sup^^r oo. Testos huius sunt: dominus Ekcliardus dccanus cocU'sie sancte Mario et liertoldus plebanus hospitalis .<upra<lif ti . Otto de Haüis, Cunradus de Hersfeidia rivos Kr- fnrdciises et aiii <|iiani|)lures tide digni. Acta sunt üix' anno Domini M. CC. LXXXVli. K..1. Oetobris.

Or. mit dem S, im K Ä,

iim. m

Jiaihmeistpr und Käthe der StatU Erfurt entsthdden nach dem Willen einer Bmy&rvtrsfimmlung , dass die durdt Ersbisthof Heiwrieh IL verdrängten Beamten des Ertdnsihofs Werner bei ihren Aendem zu sfhiUjsen Seien,

AnnoDomiR] millesimo CC^LXXXVIir nobia Sifrido de Mulhusen et Bifrido de Eeselbnrn magiatris oousulum, Gothscalco de Smidestete, Cnnrado Kerlingero, Ottone de Hai Iis « Cnnrado Brummis, Theoderioo de LubeliOf Rudolfe de North usen iuniore, Richmaro, Plrico Rabenoldi,

Hartiiii;:«) de Frinstetr, Alexandro de Smire, Reiohardo de Ootlia, Was- mudo de Sumorde, Alberto de Frankenhusen, Altmrto de i:$unnebom|

üigitized by Google

244

(.SeNohii-hteiiuell«!! der i*rov. tischfipli.

Throdt iit Deiulianli , Cuiiiatlu (!<• Svfrido iU> BulhsU-t»'. H' iinco

Roino<lo, (iuntlnTi» <)(? Ostlmsj'n. H^-rtoldo ( 'uplifislc^cn*, I^udt u ii't» de Wiiiricho.sloilH'ii <*t H«'mifo <!<' Drivurdia coij.siilihus ' cxistcntibui» quidam oostri coneivcs, quibus recolende tnemorie duniinus Wcruerus archiein$(\»puii MnguiiHnus una cuoi suo cnpUiilo otlina sua in £r- fonl ad certiim tcrminum iinaßimiter i<M»verat, ut per mm et c-apitiili Htteras patentes poterant et pnterunt doc'larare tenipoi-o oportuno, <jue quidem offida stiocossor prefati domini Wernerif Si'ilicet boate memunt^ dominus HonrieuK archiepiscopuSf de facto, cum de Inre nequiret, ipsis abiudicaverat , conquerentcs, quod Raspo et quidam alü huiusmodi ofßcia ipsis iniuriose ablata capitiilo Ma^ntino tunc dolente sibi in ipsorum preiudicium vendicabant, nos sepisainie nionucrunt su)) dc^bit«» « iuranoenti, quo ad procurandum ius tarn pauperibus quam divitibus rariono consiUi astringebamur, ut visis taoi ipsorum quam novorum oMciatorum Uteris discuteremus, qui iptjunim in ipsis ofücits pocius iu8 liabeient.

Xos igitur doh'iit^'s not- innicrifu, fpiod livcs öfficia aliis suis coii- «•ivibus vi ablata sibi vciiditavrraTit ni.ilani viaiii intVin^^i'ndi alins civi- tatis litcras indiK f ntf>s. vocMviiiius poi iuRii iiustrus cuiieives ad pulucnuui suncti A iiLni.stiiii srilirct iiitrascriptos :

< luthstakiini KtMÜiigeiuin, TnIoiii ih d»' Shxh, Kkriiardmn Hoter- mannum, Ekt lKJtuni de Varila, (iutliM alrun» Klit iliardi, Hmticiun <le Biltt'it.kiben, Cunradimi do Frankt'nfmsi'ii. Alliortum d«- Meiii\vajtisbui«r, Herboldum de Wimaria, Albeitum Miii'h«'lde, laitoltuni d«? Ihiione, Hümicuin de yinuerin^^tn , Albeitum dv lieilestete, Cumadum de Sau- stete, Ludewiconi do Osthusen, Bertoldum Sartomn, Cuiirad um de Mel- dingen, Roinbotoncm Htitoili, Herniimnum du CVuzebur^, Heitnannum Fabrum.

Henricum ^ deBiltersleiben, Rudolfum de Nurthuson magistross Hilde* brandum Kerlingeri, Theodericum d<» Hatlis, Theoderirum Stift, Got!«caU cum Parvum, Guntberum de Nuenbui^, Cunradum de Niixeze, Honrieum de Sumeringvn, Henricum de Albeix^btesleibon, Cunradum de Lutersbum, Tbeodericum de Madehi, Henricum de Martbeclie, The(»dericum de Roc- buson, Henricum de Tifental, Waltenim de Os< i vz, Henricum Vulpen,* Henricum de Eisleiberi, T\ rolfuni , All" i tum Frenkeliuum, Cunradum de Berea, Cunradum <h- Tullestete, Cunradum Scuzlerc.

Sy<rehardum^ de Lubelin, AValterum Korlin^rerum ma^istrus, Tbt'o« <ierieum Vieedomini, Henriciini de Uotha, Cunradum de Hersfeldia, Lu- devvieuni de Biltersleiben , Cunradum de Licu, Syfridum Swanrin^uin. (-rerhardum de Tutelstete, Ulricum de S\vf»pjt<'te , fSnntfioruin ije Sniire, Fiidericnm dr- (nn/rii, Theoderieuin <!•• Lanilfldstiii'. Unt'^liliiDi tl»' Arustete, Huyonem de tymeren, Harluuf^um de bunueborn, UenuiUinum

üigiiizea by Google

rrkimdciibiich der Stadt Erfurt T. Theil

245

Mop'nMi, l*h;in/,on<'ni, Hr'iiririini de Mulhus<'ii. lolisiniioin de ArrisN'to, H^nni imi de liisi'ovisleiben. IiU'«ibiim (In Krhipitli. Hcrtwictini <lo Lapidi'. < uiit ailii?ii Wixeiisr. Hciiricuni de W'i rliiiiii r . Hm kardiiiu de Pher- fin-tsieiben, (.iunthcrum Braut, L'incum de Luhtentcls. Tiietideiicui» de Gntha.

Ht rtoldiini - SpniniTJ'hK 1'.» iti»lduiii fh' Biltorsleibeu . Me/.clonrm. l\iclu'nifti . l'tiiu iiiuiii . Ih.uiKiun .Muldt nlirecliere. Thvt>dt>riouiu de Smir«'. Cuniadiun df ("^u<•(•lMlr^^-' Tlemiriiiij Vic«'domiiii. Ilnirieuin de Hervirsleiben, Tliei»diTi«.'iini Ibiterniauni. Heniuuiimin de Mädeln. Tliei>- dericum de Anma sonioreiu. H«'iiricum de Cynioren iunioreiii, TJieu- doricum de Mtiio. Theodericum Vicedomini iuniorem, Thfodei'icum de Vai'ilci. ThuuderU'um dt> Gütern, Haitun^nni Hoteinianni, Albcrtiim tionuvhelich, Henricum Cos^Feni, Henri cum d(^ £gei^, Theodericum do Hnyn, Hcnriciim Haydonu illum de Capeindorf minorem.^

Tbei»den4.-um de Tytenthal, illiini de Swanse, Henricum de £lks^ leiben. Eeinliardiim de OUendoif, Kponem de $ni idestete, Cunradum Molendinarium , Theodericum ile Rochusen, Bertold um de Elke^leiben, Tyh>nem Hotenuannum, Ekunem 'Diiinonis, Cunnidum de lloehheini, Tiienkenim, Oorhefridum, Hem ieuni de Smidesrete, (ierbott>nem Filzerum, Fridericum de 8aiistete, Tlieodciiemn de ('ymercn, Heyiienein de,Os'. leiben. Heiirieum tVatiem laeitbi, (Jikeriinfriun, (iothtVidum de Baben> bf'iir. TheuiliMU'um de N'arila, Jlaituii^Mim <!<• Stalberc, ITertwicuin de Nt'i tliusen . Luden iediii dr llunkireljen . Kiiperruni , Cnnraduni Arnold!, Aprjovufn. Menniiiiriini de Ncithuseii, («. <le l^aehere. Ih'nricuni de iMehr. Ilci iiiauiiuni de Xlekela. illum d*' IMawr ». Po.ster:ini. Ih ruiunimni de Trimesirti'. \V. dl' Ijoptpii t'Mi . Ilermaiuiuni d«' TiUr!st< fe, Tylmaniunn d«' Sava. Cuiiradmn df .Mi'kela, TIhm iiicci«*um 0>iriuiil. Bertoldum «Ic Hauenden, H<Tniaiiii uiii Wit(\ir"iiis. Ht-rmamiuiu d»- Trcbere. Heiinlduni de Herslat. l)ri/.irn)aiimuii, lieinii um de l^eelisN'te. Bei tuldiiiii <!•■ Muitn', CiiJiradiim <le Gnhiibaeli, TlienderitMiin de Hoehuseii, (biiiaidiini de Tutelstete, Oebenonem de Varila, Hermanniuu de Cubur^^ liuiitlieruin do Frinstetü, Coixradum Sartoreni, Cunradum de CruKebui^nr, Ticeioncm Camifieem, Kudewiemn, Cunradum Comitem, Marlin um i^lotilleret ^^i'* tinum CinpUatorem, Hildobrandnm de Gotha, Frowinum, AVipertnm, \r. de ämaticiUden. illum de Wernorühuscu, Henricum de Heilin j^n, illum de Benewiz, Henricum de Aiich. Durin;?bertum, Hertoldimi Un- soeten, Fridericum de Bichelin^'n, Alberium de Blulhusen, illum de Slatheim, Kkeliardum Lekescoup, Henricum Momichum, Henricum I ;ibruni« Kudolfum Kerlingori, Gotliscalcuni fnitrtMH suuni^ Theodericum Minore, Hugoneni f.en^um et fratifm 8uunj (Jotefridum, Henricum do Haili.s. Cunradum Kflkcrum, (Jnnthertim de (Jotlia. Vilcerum de Smide- stete, illum de l'alude, <.'unniduin de PhortegesIcib .Mi, Krne^tum de Eer-

Digitized by Google

Gcechicbtoqudlen der Prov. Saduien.

virKlcibcn, Pikehanlun» ^varz^ Hcnricnm Mepitibciv, V.ilia.iiuii de Sarb(»rn. (J. de Wednnar, Hfnuuiiuuiu Militciu', Tliouderiruiu ein Hisci»- visleibeij, tierliaidum dt' M<'V\varteslH>ri;, (lUiitluMum d«' (iijltlibach ot frativm suum, (Juthfriduni de Xurthiist^'n, Khiniaiuliim liizi oru, Ottoüem <le Kode, tititoldum Kuis, Giseloium Vkudumiui, illuro ile Rodi», Heu- ricum de Latere, Bertoldum Tntelstetc, Wltt^iium Fabriiiii, Theo- dericum Pullum, Tht*odericum de Smideiitete, tiliitm iilius de Babeobcrc, iHum de Kirspeleiben, Heinriouiu de Apbelstete, Thcudericum de Kor- bcchc^ Witef^neni Azmannesdoif, Ulriciini de Arnstcte, Henrii*uni et Ditmartttn de Arnstete, Moinbardum de Borbecbe rum IratiibuK suis, CeBarem de Kud«»lvistat« Tbeotlericiim de Nova civitate, Henricuui do HekirsetK C'olnerum, Wiknandimi di- Smaliealdon, iieitoldum Elrti'U illtiiu de Escoih iH Ti'. Rizaiduni Ctiisulbeiti et «juain piures alios cives Erford« iisf s snh debit» iuraDieati, quo ad dvitatein et Maguntinaiii eceiesiaui^ asthngiiiuir.

Reijuisivimus: quoruni ofticiatoruni . dato qiutd utrique babcreiit iitterat^, littere esseiit validiuros et piM-ius ol)S(M vand«'.

Qui Tiiiivcrsi r»t sin^iili assfTobant <>T indi<"abaiit, iitteras d'uriiiii Wernhcri aicliit piscopi *i sui rapituli si^iilis niiiiiitas esso tinnioris rob^^ris quam iitteras .sigillo domini Iletirioi tlnniraxat imuiitas. qiias qnidem, si ipse f{a*<po et ceteri otficiati sui sot ii haberent, dubitatur, cum ipsas (juaiiuiiiani mjuisiti a iiobis vt^lleiit nullatt iuiN exhibm'.

Quih i^alur in iuspuiatuia sepis?>imo iiu'idit pi i iriiliiin , qui t'uturi^i easibus nun (K'cuiTerit . precaveiv voli'nti s stiap iu t j dissensioii»«in toti civitati nociturum, quo iutcr ofüeiatos liine et iiide jiropt r eadeni (»fHcia potuissent fol'sitan evenisse, preoipue eiium putautes nos a^pecialem ^ reverenclam Magriintino capitulo exibeiv, quutl ipsoruiii Iitteras, cum prohibere potuiimis, infriiigi non perroisimns, demuin eciam piupter utilitatcni ecciesie Ma/a^ntiue: Kaaponem et alids iiuvus ufficiatos, cum tunc iiullani aurtoritatem^ qua aihl ofiida usurpaitMit vellent exbibeie. pro oftic'iatis habere uolentes ipsa ofßuia i'iuuniisiüiuä pcrt^onis commu- nibuä, qui omnes proventus uffidurum debent usque ad futurum potiti- ficM.'in < oiis' rvaic cessuros eidein dumino futuro pontilici. ai voluerit, vel oui illos deeiwerit assi«2:nai<'.

Cetenim et'iam pivfati nnstri ouneivea uni\ c'isi et singuii una iiol^s- cum do motu proprio data tide etnnpromisoruiit, ut, quiounque ex nvim vel ex ipsis ullo unquani tempore in Kiloidia uttieium ali<juod eou- venerir, dt^btf ^uWen-r oiu ra civitatis sieut et :>!ii eivrs Ertordenses enntriinh tulo, iiniiili dando, de\trari<*s et »mhios tturudo, (|uandoeun(|ue t'uit oportuiuuii, preter <|uam de illa peciiiuc suiiima, quam ipsum uiio anno quoliliut seilicet contiiiiiit dare jtn. uliicio. quod CMUveuit, aliiä iuribu* »n iibertatibu.s ottieiaturum omnilms sibi .salvis.

Üigiiiztiü by <-3ÜOgIe

rrkundeubuch «1er 8tiu)t Erfiirt T.Theil. 247

In proinissiirimi ii^'itur nioinoriain dedimus iiaiic litteram sigilio

opi<li KrtonloTisis tirlt liter ri)b(»ratani.

Or. ui. Unch. .S. im M. .1.. Kr f. A. VII, 10, Gedr.: Sehr fchkrhaft bei LdtiiOcrt, V«Tf. r. Krf., litt; Kirchhoff, Erfurt im 13. JahthitrL, 149. 1) Dttmes IKorf ;rf in ih )■ Ulis Dir .{ nf'(^u^|sl<ltcll.sU^ln■n ilitsi r ]\'iii te situl rot 3i llils. hnt

^^'llH'n. 4j U'h. hat hier etuett tjrtmen Trcnnututtfitrichi es emlhit hier Wold ein /xitfUH JiathäkoUeffiitm. 5) Häs. Plauue. ü) 'Hds. Siian. '7j IM» Uut bei dkxm und eiuifie'n folyendeu Xumch tk» XomtHnNr, $) HtJs. ^lagiiutiue ecvleitic.

VÄvS. Januar 1. 'dU.

llidlolf Sriniik von Dureuburg verkauft im 7ilo mn Jir Sdelisen nittf h'imntd vom Sic für 12 Mark iSilhi r eine Wiese von ö'o Ackvrn su Watanhlebcn mttl bdchtU sie. damit.

K^iRudolfus pinceriia de Doreiibm i: ncoiroosco et omnibus litemtn iuiiic visiiiis ( upio füit* iiotiitu. (iu*k1 Tyloiii de bachsii, Cmimdo de Lk'U et lienMÜlms «.'tMuiidt.'in v«Miilidi pniimn tvMtiiu'iis trigiiitii agntti sttuiu in \V'atisleU)ü£i in loco iVwlo GeaaUl pio tluodtx-iin inarcis usualis arsronti mii'hi plonario persulutis, ot iilom pratuni, trigiiita seilieM't agrua^ luiitiili Tvltiiii i t Connulo nienioratis civibus Eifonlciisibus a nie iure fcudali p;i<"iH' i' possideiuluiii , proiiiitfcns ipsos de eddeiu piato institia- litcr wni.iiidaif et }d> omni iiuiietitii 'H.- >alvns ivddere et inflenipnes. Tt'Sfi'S liuius \eiiditi<>iii> *'t eHÜatii'iiiN -^iiiit: AUhmIus er lintlinlduN de .\ilzuiii:en tVatres. Frideiicii.N liulderzcn rt Üruniiiirus el i|iuüuplures alii H«le di<rni. In eiusdein etiam rei ridem, ineiiiuriain et iru'urnipti- l)ileni Iii Jiistatt Iii dedi 'lyloin et Cdnrad«» si'pedii'tis hane eliaitiini nie.» M;:illo tideliter rol)orataiu aimo Domini M. CC. L.\ X \ \ III. Kai. lamiarii. JIiIh.: i'U-mi HS ' Milu iU'>iLhi!S FutnUicnbudi, S. IUI im E. A.

liss. AuiSiiHt K). Tth.

JJtr Rath rou Erfurt ordnet die Vcrhü(tnisi>c ^/</üt/<tit den Meistern

und Gesellen der Tuehmaclter' Innung. Syfridus de iiulluisen et JSyfriduis de Kez/ellxnn niagistri eoii- suluiu, (jrotHcalt'UiS de Smidestete. Otto d(i UaiUs, Cunradus Kerlinger, Connidus Bruuuüis, Theüderieus de Lubelio« Kudulfus de Norlliu»en, iUexander de Smire, HartungtiB de Frinstetc, Rieiiiuarus, Conradu» de Ihene, Theodericus Deinbanli, Hcynricus do Ucinede, Albertus do .Sunueburii, Albertus de Frankenhusen ccterique consules Krfcirdense:$ tiH.H)gnoäciniuä et omnibus literani hanc visuri» cupimus fvre uotum, qiiud iuter tcxtores laneos, niagistros et faniulos, i&nam ^iercuterc, pannos radcre et cum cardouibus pix^panux} seien tos, ijuod kartti vul* gnritcr nuncupatur, tarn de niaglstmrum quam famulorum predictorum univcrsorum nubis cHunnumineiiim cunsensu et bona voluntatc nobis pKseattbus talii> ordinatio intervenit. quod magister te.vtorum anni»

Digitized by Google

248 Ge»chic)it»qn€llen der Prow Snchsen.

.*;infriili> flict'rxiiis, r|ui('un()ue fiu^rir. ruilib«»r prtilK-romiu famuloriün. »jui suiiiii aitilicimu Kiloniie «liilirit, piu quiiitjui.; .Mtliili>. si \vi*> extra Krt'ordiain didicit, \*ru \ soliilis Ertunh'iisis muiiet«' (]al)it ins iliiul, (juod hiiiHijt; dicitur in vulguri, ad poneudum vidolicct lupain in suo * liospiciu et ad culoinndum «'olure quolib«t in etidem, instrunieiUa autem «d texenduiu, ({u<> (jejsowe vnlguriter nunoupantur, in suo hcspii-tu tum sbitiiet, äed instriimonHs textorum alioram fiannos i'oloris cuiuslibct Rpprt^viari puterit ad texendum, lioc adteett». quod, i)iiicunqiic tamuloruui vult obtiiiere iuuHgty ü<;bet.per trienniiim di'dicis2H>. Cetoruiu etiani stutuimus, quod ipso luagLstor tt.>xtorum, quicnD<iuc fuerit, de cetoru nulH dabit inungcy nisi priiis civis factiis fuerit civitatiä, {|uud si iti- fregerit. ad qiiamlibüt a^rtisiitioucm dabit unum takntum denuriomm t'onsulibus pro « iiRiida. Nt» autem super premissis vel aliqiio pix?- niissüium diibiiini mA nliqua nocituni qiiestio valeut in posttMum suboriri. ad instantiam tani tfxtorum ninj^istroi um i|tiam fainulornm 80pedictoi*um super oniiiibus <iipiasriiptis in\ iolabilitor |M.Mpetuo ol)- servandis, dedimus hwm- litnain si^rillu civitatis Krtordrnsis Hdi'liter roboratani. Anuo Bomiui M. CC.LXXX. VllL, iadictionc i., Xlll. KuL ijeptcmbris.

Uds.: Trauasumpt ron 1314 im K. A,

128t). Januar

Jjit: l*rorisin'( ii des Martiiis]ii»>jtit((h s in Ki ftirl IuJ.'HHoi, (Oiss Volkur, (jtiiünut con Lu/.:, ilan Ihisfiitnh liitc S^liru/iHny tinict' Vorbehalt einer IchensUiuißirheii Jlfutc tji innrjit hohe. Kkohardiis drcanus m-lcsie sancto Mario Krt'irdt'nsis ot lli'iiirii'us dictum di' Hurhuseu provisoifs hospitali.s saneti Martini in ErtVadia universis tarn pre:iciitibus quam futuris hoc scriptum iiiüspecturis salu* tcm in Domino sempitemam. Ut ett, quo piis contiM'uiitur l4x;is ob reverentiam isalvatorii« Domini nut;tri Ihosu Christi, piopter diurnitatom tempori« in oblivionero non veniant aut peuitiis cvanescaut. oportunum est, ut ad notieiam futuroruni perveniant testinionia scriptarum. Hinc est, (|Uod uos littoris presentibus recof^noi^cimus et publice pri)tc:$tamur, quod VülkL'rus dirtus dc L«z pi<i /.«'In inotus et Dominum heredeni suuni lio honis al) ipso sibi d'llatis oli'^ojis »»b ivmedium aninie sue hüspitali beati Martini prcrücto donavit tir.lrrim mamis et i|uin()ue lotones usiudis arf^enti sub iuic forma, quod duo iiialtha vi-inaiiN (Vu- nicnti et diniidiuni inaMrum ordoi in liorreo protlieti h(»>pitalis et dc mnnsi'^ eins inducfo («t roitt ratn oidj'in Velken) int'ra fostuni boati Mulialults et Martini, (juaiiiiiiu \i.\irit, pci'si'Ivaiitur. Ko vcm'o viam univorse .aiiiis iiiirifss«! . nieciietas dirti tVuiiK titi et oniei apud liospi- talc ren»an«'bil. reiiquu uiedictatc apud capellanun» eapelle »aucte Mariu

Digrtized by Google

Urkuudcubueh der Stadt Erfurt. I. Theil. 249

Ma;;*lalone, (\\u'm dcvaiius et'clesio sanete Marie, qui [»ro tempore fucrit,

instituerir, ad eandt^m capellani rpotuo t*emancnto, ita tarnen quod

provisor hospitalis unura qnaitale frumeDti atinis singulis in usiim

iiifinnoruni rediüiit in annivcrsario eiusdcni Volkori, ut nullius in

victualibus pnurr»'ntur, dabit<iuo ununi solidum plelian«» oiu.sdeiii

hnspitali^ cf iH-cIrsiastirn <\\\fy< tl<'narios. Kt tic pmptcr oirupatinnos

nMnia> iiMiristor lio^piutli^ ••l*li\i<uii tr:»d< ivt de huiusnuidi (|uarlali ad

ret'ootiuntini iiiHrnitn um ivili-< ii lt». p!. haiiu-; riiisdeni ho.spitalis ipsiuu,

si noi-essi' fuorit. annis sinuiilis pii iii"iiel>if . ut in dio aiiniversai ii sui

nn'Hi'uiain ajraiit. vifj^ilias de ii<»ct(* et nianc niissaia animariuii «ktaii-

luuli». capellanus vor«» caprllr sanolo .Marie .Ma^dalene de }>(>itione

ipsnin «•»•ntii)i;ent<' paupeiibus in pane uinnn ><»lidiiin daldt et seelari

SU«» liuus deürtrios vigilias et nii>.<ani ajiiiuaiuin siniiliter eelebriindo,

Va no in i>ustonmi aliqua possit suboriri (|uestio nocitura, pi-ct^ens

Si'riptiim i'onscribi fpcinius et si^illts nostris, videlteot mei deeani et

hoäpitalU pmÜcti (iomini Kiiuoinundi cantoris, domini lohunnis de

Gotha caiionicoruin Etiuitlonsium et Budolii de Xurthusen seuioris

lidoliter oommunlri. Te^te«» hnius laeti sunt: dominus Ernestus de

Sebcche, donunus Henriens de liochuiicu canonici Hrfordcnses, dominus

Bertold US plübanuü hospitalis sepedicti, Otto de Hallis, Cunradus de

Henifeldia cives Eituidenst - « f alii ipiam plures Ilde digni. Acta sunt

hec nnno JX>mini M*'CC^LXXXiX^ in octava epiphauic Domini.

(Jr. iit'it t S. im A, fkr Jjtrcnzkirch€. Gedr.: Würdtievm, ViocMijg. in archiä, 'ii9t, XJ, ^^ö.

Januar is. WTi,

Kl (Uli lH:!ki:niii H, titi.xi J'hni lo nnjoni, WUn r- llaiinmj / ' > lirj llnfm zu litrhsta/t - ]Vat/d dem Kio:>tLr antci' yvivifisen lic-

di iKiaiHjril ffrsiht)i/d h<d)i-.

(^uoiiiam. ne aclus insiirnts ae memoria dij,Mn eiim reiuin »r fein- P'tris in>ta!)ilitarc in oblivionrm traii>i';tnt ae a menKnia huiuimim ela- Itantur, si^ziilis a!ii> ((uibnstpie niniiiiueiitis benum e>t relndan, bine i'sf. ijiKid no.s Henneii> preptoitus et Utiiia priorissa totnscjne eonventus AlbaiiJiu doniinarum dnmiis Kipboiib jisis reeoM^iKiseinins et |nil)bec prutestanuir in hiis sciiptis, ipiod diiecta uobis nnitrona duuiina Kein» gardis relicta Hartungi FÜtrarii qnondani civis Eiphordensis pi\>prio- tateni mansus et dlmidil, (jui situs e^t in Bechstctc iuxta Wawetum ab Alberto dicto OrumiK're de Mnlliusen iuxta Kirspeleiben iusto emptionis titulo comparavit, que bona a Fridcrico dicto Ej)i;^eu)>o in Bechstetc pr(*fato nioranti tneoluiitur et ab eodeni iure hereditariu possidentur. l{ui Friderieus iain dietus prefate doniine Reinhard L de cisdem bonis

I

Üigiiizeü by i^üOgle

250

GcftcliiditsqueUeD der Piov. Sachaen.

(labit siniriilis aiinis in trsto s;ini ri Miciunlis iliniidiaiti inairam, pro (|iia tle^it d.ut' taU'Mtimi vi uiiuia si>liihim, «•! in cudein fcsto «iabit ijiiatuor solidos et »Inas anras, et in tV'si«« \Valpiii>ris dabit quartinii diinidiuni soliduni, et in carnispiix io dims pullos, et sif sub eodem (vnsu aniuio eudeiu bona ml suos licmUiä devvlventnr. Hee prenoini- iiata domiiia Bctnpirdis gmtia spiritus saiwü irrorata ob eteriii n-^is amorom velcstiiimiiue [iroiiüoruut intuitu, et ut cx luüiismodi pietatis üubsidiis ipsu aiiiina . . . > qui Buffragia nostre oracioiüs Deo pixK pii'io iiberiiis «orciantur, c-ouventui uustro donavit proprietatein prc- diütorum buiionun (loi'petuo possideiidani, retinoiis aihl et Beitr»di dictc <le Ttiphüiigrubeii faiuulo suo censum b^inoruni eorundem ad tcmpora vite smc. Ut autem taiiti benetiiii di'vote douiine uuudicto OHtcndainui», »i pfi^^emiis. nos veilc rcddere talioticm^ obligaiuuii not» et elaustruni nosti uni do ctuuuiuiii ci»ii:;inisu eonwiitii:^ <|Uat)tuiii vak>inus, in hiis sniptis ad pretaetiun eenstim eorundeiu bonorum &xh expousis et Ittboribus elaustri a euluuo bonorum di« toruin annis singulis repe- ti'miis et eideni doniine si!u> inpediniento aliquo exsdlvenius. (^uod si per de<i(li;nu vel inerliani t laustri ita. quod claustruin a |>ret'ato «'olunu tnorir in inora eeuMim repetendi vel uori vriit reprtere. nielnluininuü tnitHMi pictiinim «'lau>iiinn dahit predirfe flotniiii Kt iiiirardi eensun» tlo piuprii> < *1>\ riitiMml'ii> ti'iiipniv >iiu. .Si auleui rt»ntiik^ri!'t. tpiod absit, (pilid euiunus dict'inini b«»i4urum per ineendia s»'u «•onuuuneui ten)|>e- >tatein ad tantani iiiupiam n-ruin devi uiicr, ur illn anno «ensuni sepe- «Hetuni dare non valeret, pn't'ata doiuiiia secuudum eordis sui beniirni- tateni et proboruni virorurn diseussi^uieni. ut tune visuni tueril, aliiiuid de eeusu cudeni reliiujuet, ub quam causam eadem dcmüna vuleus nobis inoivtHlem rcddero laboris isepedicto clausstro de eodein v<nisu iiii(|iiit inium Holidum et diios pidbis anuuatim; et cimi devuta domina Beiii- ^rdis debitiini univei-ise canüs exsolverit, faniuta eins ßertradis ante- dii-ta, si superstes fuorit, cundera censiini insolidum recipiet toniih»iD i|Uoad vjvet Postqiiam aiitcm anibe dooiiuo R. et B. $eiKHlicto de Ikh* aiei:ulo einigrarint, idem mansus et diiuidiitö cum omni uin% doniinio et utilitato, quo Ulis cimpetebat. c<»nveiitui nostro deserviet pro nositm neocKsitatibus sublevan<iis. Ne aut< m boc faetnni a memoria dek^atur, pivsentes Ittteittö dietis dondnalHis dedimus .si^^illo iiostro ai' thitruiu Minoruni d<»mus lOrphurdensis rohoratas. Ti stes uutcm buius rei sunt: <Mfo de Hallis, Tlieoderictis di- Lnid(dst<'te, llennannus Kelk' »le l\irsp*>- It'vben, Reinoidus de liolzhusen , <irrliarduM de ^"ll\venbnr(■ll. 'J'li. d«- Winiuria. Ludewicu?; de rutelstere, Kriderit us dictus Kpiseopus de Heeli- stete et phires alii tide digui. Acta öuut bec aimu Dumini M' CC' LXXXIX" quinto Kai. Ffbruarii.

f>. mit ;d iS, in FricalbeniU. 1) Lmke in dar lld».

üigiiizea by Google

UrknDd«nbnch der ßtndt ErAirt. I.Hidl

251

im Februar 1. Erfkirt. 378.

(nhhard . Ihknu zu Mainz, und Ech.hard, Dccun dus Marien- stiftea tu Erfurt, entscheiden ^chialariciiterlich ei nett Streit g wischen deni yeutverkiiklosttsr zu Erfurt mui den Ölerikem Theoderith uud Ueiurichf Brääem von Jäemirtsbury, weifen eines an lUiS Kloster stossenden Humes.

Xi»s i ( irln'hartlns Mairiintiiius et Ekolianlus >;mi't(' Mario

Krtunlfiisis (it't-iini it'((iiiuiiMiimi> -|iri'si'iitibus proHtrntes , t|Uoil, rmn intor liniioiahiltiij viimn (loruiiuuu Herinanmim prcposituni sancfi- moiiialaiiii Nttvi operis Erfoitlciisis ex ima 1 1 itittM' Tlieoilericuni vt Heimcuni tVatn s clericos de \Iowurtäburg c.v parte altera super hci*c- ditate eurief quam üdem fratrus do Mewaitsbui^ inhabitnnt^ et »\i\tcr C|iiibu8dani aliis articiiltö ditjceiisionis inateria esüot urta, eum(]ue divers' altcrcacioncs de premissis essent aliriuaiiidiu habite iiiter puiles, taiidem in nos decanas predietos et in strentuini vLrum Albertum de Sibolebin tttpote in arbitros a supradicti« paitibus iiincinde extitit eouipruniisMum, tta qaod «epedicte partes siib pena infraticHpta ratum habere doborent et grattun, quicqiitd de prcmissis faceremus, ordinaremus, arbitraromiir. nifHnivmius, statuimus et pivsuntibus proniincianius. quod dicli fratres de Mcwartsburg ciiriam, (|uam inliabitant, iure hereditaiio p>'>st(M)init et preposito et 8anctiniouiaJibu8 memoratii^ censum et servicia debita ab fadem curia singulis nnnis solvendo et teniporibus depiitatis, iinüte oinsdein curic. sicut m»s dccanus Mi»j^unttnus et Albertus de Sybeli'bin alia,s (listinximus, inniutabilit« r |H rinaneiite, via quurju«' eideni cnrie '"tvsifa ad elaustnuii protendrus in eo statu, in (juo nune est, p«*nitus {»♦•nuanebit. DitHiiimus pciam. fiuud aipia fUiens per elaustruin f!uat in alvptt, in tluxi&fte iio.scitur ab anticpio, nec ipsi frativs <ii''ti ik' Mewartsbui); «lietaiu jiqiiani per suani «'uriam tluorr taciant, iiisi Ue ipsius prcpositi et saucliniuniaiiuib lict ik ia sju ciali. Item statuimus. ipiod scpes. ejue distini^it arcas pan iuin pivili. tai um, sepiatur et eiut-u- (lefiir, (jUuiiens et (juandi) necesse lunii, ».(juaiibus pareiuni laboribus H oxpeusis. Preteroa cvanesi ere vulumus ot snpitas esse univorsas et «ingula« discordia»), rixas, danipna et vcmtraveniias, (]uas utiiU])! i arcium L't omnibusi partibus adherentes iicrasione dictaram articiikmim dino- ^ii'uutiir contraxissef niaxime Ottune de Haitis in supradicta cumposidoue intereliisu. Ad hce vulunuis et adi«'imus penam siibnotatani, ut, qui- cunque paruium preiataruni contra hanc nostram coniptK^icionein , ordi> nacionem, arbitriuDi} difünidoncm, Ktatutum aut eeiani pniniindaduneni vonerit, nobis arbitris ad sohidonem deceni inarcarum ai)>;eiitj, et paiti adversc ad soiueioneni niarcariun totidem teneatur s(dvendaruni infra duoruD) niensiitm tempiis pn>xinie uunc oceuRMidum contradictione

Digitized by Google

0<«chiditiqticUeD der Prov. S«cliiieii.

ijualint't nun «»hstanto. In niius nrlMtrii nnstri tir!iiitat< iii prr|>»'Hiain Hres»'tut'U> littt'i'uiii dari iii>>iiiiii> Ni^-iÜMi Mm ii^-tioi uni «l- .-.Hjornni \'u'0 pro|)osifi »4 r<MiveiHu> >aiii IiaiKnialiiini |»t«'«ii( t<»i um auiüiiaihi- Inis rob«»ratum. Kt ego Albertus de Sibclrbin sigillis pieilietoiuiu <kvHnoriini iu haue liltriani simi r(»nt«ntus. J)atum Kiii»rdio aiiiu» Domini MilLCC»LXXX"IX " <|uini<) N«ums Fehrnarii, Testes Julius roi sunt: dominus Lutegx'rus t|Uun(lHm pi'i p.»^itus in Ktsclutvo. honorabilis vir Ludcwieus Degi^nsto' Ciiiiouicus, Tlicoiloricus {x iprtuus vic»irius NuenburgensiSf Heoricus plebanus ^ancti Georii, Gotsealous de ^mido« stete laymis civi« Erfordensis et quamplui'es alii fidedigni.

Or. mit ^ S. im II£.A., Kr f. lt. XII, 9, 1) So in jhr lULt,

lts9. März 2:J. TA).

Ih f Uiith von i.i fiirl htkumh f t inni Et hrt njlcii h. <1' h Tht odn ü h

Vttu Vnt'tfn Xfttiif'ns Sri nur IVaK Jutiü tnlf linuler

Ko)nmL>h III J>' /:<ui <lfxs i:)evci istilti'6f sowie iindvgcr und dt ren Midier JuUu }>rhl(<!>!>t.

In nominr Domini amen. Xos 'Hiilo de Sa«'lisa, Heinrii Us do Hiltprsleibcn mapstri coiisuhmi et alii »'nnsules Krt'ordenses. vid< liecr ( ititM ludcns Forensis. Heniiiinmis d»' Alieh. (JodetViilus de Xoithusen, ili'rniaiiiuis de Kez/elburii, dotsehaleus de Liibolin, Th« ''«!. riiHN tlietiis Alurere, Herbulilii< de Winiar, Kbi^riiaTuius di< tus ]^!zk"iii. liiTtoldus de Tiitilsrete, lleinri» u.s de Sibel« iben, Buikaidu> de (. "I'-di-, Heinrieiis dietiis Osmunt eeteri<|ue eonsnles iirognosi imus et |»iv>entil»us pm- totaiiim, «|U«>d, euni olim Tbe<«durii*iKs de Varila e\ paite dumiue luttUc ux(U'is suc cum duiuino Cuiuado doeauo occIt\sie saiieti S<«vt»ri i»t Uudo- t^'ro fmtrü ipsitis ac domina Ittttlia matrc eorundeni dissentircnt alU quantukim super portiont* hereditaria ex morte patris ipsorum quemlibot vontinp^ntOf ad concordiam re<lucti sunt prubis viris mcdinntibus in hunc niudum: quud prodicti TtietKiericus vi uxor sua luttha ae hornlos ipsorum nrntum niarcis ar^onti, quas iam ad<>pti sunt, debcnt manen' iM^ntonti, et pmlictus dominus decanus meilietHtt'm mapio ourie et cubilo patris siii inter eatneras et nnani'^ian'am annue pensionis, quo solvenda«6t de dual)iis euriis in phitea sancti lolninnis ctintra /eivk'siani vite sue tempuribus obtinebit, Ita tarnen, qnud de (;adeni niarea annuc [lensionis^ que solvenda est de (biabus « uriis in platea saucti lotiannis eontra eeelesiam. liberani babeat t'aeultateni sfeiinduni snuin bem> plai-itnni disponcndi de biis. «ju»* sabitem atiinie sue ri'spieinrit et ad >iias e\«'ipiias n'^'^'^-^aiia videluintur, nee cebereihnn su«»nnn fjtiis(jua:n df'b» f iiiideiir stip«'r Ihk- aliqnaliter impedire. i*t\;\m s\ \Mlii. rit dare, venUere vel k^are, duniniodo nou legetur cvelesns vei j)er.s«»ni.s etck'-

ürkun^eDt>uch der SitAt Arfurt l.tlicil.

siasticis seu vi^iidatur. Koij»»nj \( lo «iccano vi;mi iiiii vciso raruis in- un»*s<«> iiifHÜptHS matrnt' rurif »'t sM])iiiilit'tiini t-ubili* mlet suis cohere- dibu?» >fcimilii!n cunstifttKliiuMi) civitatis. CVtennn Rudeirero fratri i|»siu>{ (iccaiii (-('»it iiltt-ia uit'dietuis niagne curie rmn tribus» aiaivis .tr^ciiti aiuiii»' punüiuiii.s, (|ue solveiidf sunt de curia (iiiondani Cesarls, de t^uibu:» etiam tribus marcis ei<lem Riidt'gero libera eiit facultas posso veiiderc vel lej^are et pi*o sua disponero voluntate, duiiiniodo ipse ßmie- g^rus has tres marcas annui census uoo leget ecclesiis vel peraoais et^leeiafiticis sivc vendat, nec ooheredes sui ipsum inipedient super eo, tarnen, quod, si ipse siue herede decosserit, ad cttheredes ipsius pre- dicte magoe cnrie medietas revertatur. De alia vero curia, que quon- «lam fiiit Saxonia et de sexdecim solidis annue pensionis, quorum tres solidi ad ecclesiam sancte Mathie annis slnguHs sunt solvendi, post nu)rteiii dotnine lutthe matris ipsuruin uniisquisque cohereduin accipiet debitam sibi partem, de qua nulUis <|uir<juam alitMiabit in preiudicium cohereduni Pi\>terea (juioquid de aiiis bouis vel de rebus mobüibus vel imniubiiibus ab eodem domino decano ae Rjulegeio fratre ipsius emendo, vendendo vel alias disponend» iam factum est seu in posteruni duxorit faeienduni, de liiis pro sua voluntato dtsponendt liberani habeaüt tacultatcin . ita qnod predictus Thoudcricus aiit prrdicta (Iniiiina -luttiia uxur eiusdeni vel Idm-imIcs euruni nec debent ncc possunt ipsos suprr hoe aliquatenns iuipcdirc. Et ut totiiis Nuspicionis tnllatiii- «icrasin. umnia bona obtrutu seu postinniUiui ttbriiiL-iida , ijuc >iib tidci dationc ad uiaiiu> dcdnunt exiraneas, libere posbiiut, in prupriam i-ccipore potestatcüi, .secuii de lioe, quod sepedictus Theoderieus et luttlui uxor ipsius ae heredes eorundem nullum ipsis impedtmentuni prestabunt neo movebunt aliquid queationis, nisi forte aliquid eis dare voluerint spontanea voluntate. Ut autem huiusmodi dissensio de bouis patemia totaliter sit so[>ita, in horuin omnium certitudinem pleniorem presiintes )itterss dedinms sigillo civitatis fidcilter communitas. Actum et datuni anho Uoiuini M. CC.LXXX. nonu X. Kai. Aprilis.

Or. in FnratheaiU. S. f. Gtdr.: Lambert, l. c, 143,

12^SD. .März 2ti. 380.

Alh'rf. (irnf Inn (ilitcluH, hfhwulet den ] (tkauf ihs Elffen- funis (Ol 11 Unflat, zu DitiiiduU dnirli ihn Jiittir Kuurmund i iiH S lnrfihli(n(s('ii , ifcuaunt ron Stuirruhf/tn , und <lfs.si;n J'rnu (icitnid an den ßiiyycr Günther Trtnkcf und da^ iSciwrislift zu Erfurt.

\os Albertus I)ei gratia cnnu s de (fliehen dominus castj i in Ttmua ptx^'iitibuä iix'ugnoiiciiiiuä publice prutestuates, quuU CuneniuuUus dg

oiy ii^uo uy Google

öesdiiflitiiqueilen der Sfu^aeb.

.Siiabeliu.sen iniles dietiis »Ic Stutenilioim ^ «*t (ierdriidis iixor oiuÄ coii- inncta manu propn(»tnt<M!i mansi et diinidii in tlistrictii nostrc» Tutilst^ tt» ^ittjiuni, vigiiiti quutjm' et Septem solidos Erfonlensium Henariorum annue pensionis, quos Walthenis dietiis Wize, Kudegerius luttht' et Tlieodeiicus «lietus Adele cultores ipsorum exsolvunt de eisdeni, Gun- thero dicto Treoker civi Eifordensi rite et lationabiliter v^ididenint, coram iudice nostto in Tntilstete videlicet Ludewic» de Ratstorf median- tibiis sive pretientibiis in(|uiltniB seil conciütoribus bonorum eoriindem libere resignantes, nichilominus quoque prefata dotniua Gerdrudis et beredos eiua in Suabebason coram dicto iudice nostro similiter resi^na- riint. Promiserunt etiam miles ipse. et cum eo uxor sna predicta eiflom Gunthero et ecclesie sanctiSeveri Erfordensi, cnt ipse (luntheru^ ins pioprietatia eornndem bonorum tradidit et libere assignavit, pienam et de inre debitam facere warandiam super bonis auperius niemonitis et ipsos ah omni inpetiti(»ne, »i ms snper hiis oriri possset, reddere ahsohitos p«M)itns et indempnes. In honim ver<> «Mnnium certitndinem pliMiinrem presontos littoras dcdinnis si<:illo nostro tidpüter t-nmimmitas. Tosti's luiiu!^ sunt: in;iiristt'i' Linlt-v, it'us canonien«! sn?)iti Si>\ ni, dominus Albertus plebanii> sjnicti K<:i'lii Ki fordenscs, Theoderit us de Wechmar, Ditmanis do Bns^'leilHMi mtstri iinlitrs. (Jötsi'ali'us diitus Parviis, Vrovvinns in Foro rapularum. Andreas Sartoris civrs Kifoid^ ns» s, «luniiiiiKs Tlieoderieus |ilrl>;iiuis de .Suaheiiusen, (iiintherus et Witelo di< ti de Suahehnsen, Hartungus deTutilstete et alii <juamplui"es. Datum anno Dumiui M.CC. LX XXIX. Vif. Kai. Aprilis.

(}r. in a-iratiienU:; S. f. J) Or. hui .'»iftruJicim.

im. April 1.

Krkt ii<ii (i , Dekan df.-i Marknstiffrs in Erfurt, JUrhfer des Martijtshospitulcs do seihst , rrrqtncht einen Strot <if'.<se]hcti mit Ha, Ihinrichs von lioiHnstde IVäwCf über dw» J£iyc$Uum ehw hat hm Hu fr zti lituieat^U.

Xos P^kehardus decanus ecrlesie sanctc Marie Krfordensis iudex lioapitalis sancti Martini in Erfordia recognof^Hmus et universis pre- »entem litteram inspectuiis voluinus ess«' notura, quod dnmiua Ida, relieta Ileinriei de Hodinsti'te una cum tilio sua Gerwieo (|ueiim(»nian) super proprietate dimidii ninnsi iji Kodinstrte siti, movente coram n»)his ex parte una et Heinrii di' H'>rhu<»'n iiüiLnstro hdspitalis s^iicti Mar- tini parte idtcra , conqn i>itio talis inin- <mis intt'ivcssit , et hau»' vim\- {xxitioiiuui .sub [lena illius dujiidii iiiait>i, ^li' (pio (Hifrcinonia niuvcliatiir, ratam liabituri promiserunt, videlicct «|ui<il Ciuntbtrus di- Hiisilcd)iii illum iiimidium man.sum per estatem coUmc et seminure debet, mediaixi

Ürkoodenbucii tier Sudt krfuit. I.)iieii.

Veit» paileni aiuione tjiin hyrnuilis ^^ünm ( stivalis in im» croscontoni prodicta doniina Ida nvipcic <i( l)i t in usus suos convfrtf^iKlain , rvVi- (|Uam vm> niedictatoin illiiis aiinone (iunthenis dp Husilrliin roripere (lebet ho<' anno. Post nii'Sseni vero sepedicta duiiiina lilu illuiii ditiii- dium niansuni in potestatem suani m.'ipiet et euni eolere faiiet vel alteri locabit, prout utilitati et vuluutati sue cungruit, ad tempora vite sne. Dabtt qiioqae predictn domina Ida unnm denarium in fcsto bcati Martini de codem dimidio manso hofipitali predicto in recognitionem, quod illa domina eiindem dimidinm nianBnm ab ii<»8pitali iure heredi- tario teaet Cum autem eadem domina Ida viara universe carnis in- gressa fuerit, tunc Gerwicus filius eins vel qui de iure in illo dimidio mansu sibi succedere debet, hospitali 8epe<Ucto duodecini talenta dena- riorum infra dintidiiim annuin dabit, ita videlicet, si Ulum dimidiiim inansuni obtinevo intendit; sin aulemf absque ulla contradictione et inpedimento omnimn herednm siiornni liospitide predic^tiini profatum diniidiuni niansuni iure proprietatis libere pussidebit. In hanc autcni eompositioneni (lerwicus et onmes sui lieredes unanimitor rtvnscnseruiU. In cuius rei notiriani et rcititudinom funplioreni dcilinuis prcsentos Üttenis siirill'^ nostro ot sij^illo iliMiiiiii Iidiaiinis dt- (nitlm. tpii huic '■niiipositioiii int» rt'uit, Hd«'litef ft iiiuiiler loboratas. Testes iiuius sunt: C'uni;iilii> Kt'iliiigeriis. Hermannu>^ de Alieb, Hutr" senior et iiininr de Ciimuern, Heidenricus «le Kudt iistete cives i'>rtnrdenst.'s , Kli^n ius, Cristanus de Swanense, Cuniadiis l)iv(;>, ilennunnus preeo dietus Ci iisel, C. et Albertus fratres de Uundisburnc residentes in Hodenstete et alii quamplures fide digni. Acta sunt hec anno Doniini M^'OCoLXXXIX" Kai Aprilis.

Or. mit dem S. im» J-^. A.

Knnidd, [h'/MHf und das (kqdtd des Srverisfiftt.^ In Erfurt be- kennen, dffs^ (iäntker (jeninini 'IWnkrr, Bünjcr zu Erfurt, ihnen das Eigentum an llnfm zu Dittelstedt id/rrtraycn , dieselben aber zu ErbretJU uml gegen emen Jäiirlichm Erbeiim zurück' erhalten habe.

Aetiones b<Minnuni exsufflari possunt de faeili, nisi fuieiantur robore litt<'ninin\. Hine e^t, tpiod nos Conradus decanus totiiinquo capituiuni ('. (•lovif snneti Sf vcri Kifordensis recognoscimiis et pubHce protestaniur, <|Uu(] I liintlii'i us dietus Trencker eivis Krfonlcn.sis eeclesiani nostrnni IH'osequens special! ajnicitia <»t tavoic ins pidprietatis mnnsi er diniiilü •^it«'nin) in Tiitil>r< tr ajinualim sibi solvcntiiini vin^inti sej)tt'Mi :-'i|i(ius, <iUos a Kunenuindn de iSwabcliuson milite «lieiu di« Stulei'idi<'\ m eoiu-

1289. April 20.

^ kj .1^ uy Google

Gesclüclitequcllcu der Prov. 2*>achBeD.

paravit empHonis titulo, nobis et m'leiiic* nt^gti^ tradidit lil)ere (>t abso- lute, recipiens eadem )>ODa a nobis tittilo liomlitatiK mb anniio censu sex denariorum ecclowe nostre de ipsis in fosito beati Michaelis swilven* donim perpetuo possidenda; porro prediotua ii. de pensione sen bonis hiiiusmodi ordlnandi, le^ndi et disponendi, prout sibi videbitur «x- [»pdire, habebit libt raiu focultittcn) , oock^sie taroen nostre in omnibiis \mv siilvo. Ad niaioroin certitudinein promissonim presentoni littorMin vsil>i (lodimiis ttigilü nosth capituH appensione muiiitain. natum hiuio Doroiui niilleslmo ditcentesimo i)ctc»go>:i)i)<> nono XU. Kai. Maii.

//(it.: DipUmtti, dea Petenklosten auf tftr Kffl. HUHiothek in Berlin.

Mal la. :iHS.

Der Baih fH>» Erfurt entaiheiäei einm Streit zwischen dem iSTeti- tverkskloster und Ekheri ron Variht wegen der Hälfte gtceifr Horner m der Kaufmänin njnneimk y indem er dieselben finti Kloster euspridU.

Ni»s Tyitt de Saclusa et Hcinricus de BiltiMsIcibou magistri rt»n- »ulitui, (Jutefridus de Xorthuson, (totsa)cus Forensis, Hormaniiua de AU'h, TheodericuaMumre, £birnandus Bizcorn, Hcinricus de Sybeleihon, Herboldus de Winiar, IJlrious de Amestete ceteriqne coiisules Krfor- denses recog^noscimus et eonstare ciipimus iiniversis, quod, cum honosti viri et fide di^i dominus Conrad us du Hüde deeanus aancti Soven. Sygebardim de Lubelin, Hildebrand ua Kerlingor, Otto de Hallis, Uot- 8e4ilriis de Smidestete, Syfiidus vi Hcnuannus de Kezilborn, OotsaleiiK dr Luln lin, ScHcman et plm«*s alii eoneives nostri a (!> mino pro))o>it,) Xuvi o|K»ris et couvrutu de coiisonsii ot approb i iMiio Kiiel>ertt de Varila sii|m'|- rnrtiirlaf* unius curiü sit«- in pamK'liia .M«'n at«»niin, <juam inhabitabat Ali»ertus de Sumiolxnn, (luo <|iit>ndani luit H«M'mioi Folu-is, et sujuT ni< (|i<'tat»' unius curie s\\r domus angularis sit«* ex opjMtsitu i'cciosie saiirti iuxtu SviVidinn DolcatKn'm , trstes ^*nrnni Ti^his

induc'ti ad depourmiiim. utniin intuu Imittsnuxli nicliori ot pueiori iur»- ad niniiastornim Nr»vi up< ji.s vo! n«! Kki li.-rtuin do Varila attimM-ent, dci'iaryssi'ut ruipniidi prcstito imaiin.'iito. Kkobcrto pfcsciiK' ot ;iU'lu-üt<*, ijuod ipsa ad dictum niouasteriuni porjoi-i iure pertineanl «piani a<l FkelM'rtum pn-dieluni, ipsi Kkebertd eadein alMudi<'aiitf's pronunoiavinuis ip.su bona i^epedicta ad dictum niona.««teriuni p'M tinere, precipientes oidem Kkoberto, ne idem munaaterium in bonis iiiia de eetero im|)ediret, ita vLdelicet, (ju(»d pripasitus et conventus aepefati bona huiuamodi debent vendore et preeiuni ipaoruni debent vel possunt cominitten^ in usus i>ccle8ie memorato nue Ekebertus de Yarihi seu uxor eius H lieix^lt^tt ipsoruiu debent vel poterunt ean<lem ccelesiam in vendici(»tie bonuruDi

I rkumlcubuch der Stiult Erfurt. 1. TheU.

257

s^us memoiatoram aliquaUter impedire. In huius Igitur rei per- hennem memoriam et testimoniuin sepedicto domiiio ptepoaito et ecdeeie dedimus hanc littenini si^nlla Eifordenyis opidi fideliter roboratam. Anno Domini MoOC^UÜLKIX», indictione 11% Idas Mau. Or. im Jf. ISrf. NadUrag, 90. 3. f,

1^9. Mai m. 884.

CTÜniher, Graf von Sch wur zhtirg, übereiffHd der Frau Kunegund, Witwe Aädolds vmi Sdwudkaldett, eine van ihm zu Lehen gehende,

von dem Uiüer Frowin an dieselbe verkaufte Ifitfe JMnäes zu üdedrdt und gestattet deren Verkauf an das Weissfrauenldoster

in Erfurt,

A.

In nomine Domini amen. Nos Guntherns Bei grutia comef» de

iSuiirzburg recognoscimus fnitris nostri JIcinrici con-

sensu Frowinus miles et Helmburf^is uxor eiusdem mansum unum

situm in Udstete matrone Kunegimdi lelicte Adeloldi de

Smalkalden ac ipslus beredibus Teodiderunt pro undecim maicia

iidem venditores confessi sunt ab eiadem Frowino et uxore ipslus

iic beredibus eorundem übera predictis Eunegundi ac eins

beredibus iure firmam. Testes buius sunt: dominus Bu-

doUus miles dictus de HeyllDgen, Fridericus de Witzeieiben, Eiideilcus de Ankelurode milites nostri, Cunradus notarius noster et alü quam- plures fide ili^ni. Ad maiorem quoque certitudinem presentes litteras dedimus sigilli nostri appeudiculo coosignatas et una cum alüs nostris litteris super eadem iiostia donatione confectis perpetuo valituras. Datum et actum Erfordie anno Domiui CO LXXXVIUL lU» KaL lunU.

B.

Quoniam commendentur. Propter quod nos Guotherus

oomes de Swarzbnrc recognoscimus quod cum Vrowinus

miles et uxor sua Helmbutgis unum mansum Udestete situm, quem

matrone Cunegundi, relicte Adeloldi deSmalkalde pro undecim

mards legitimo vendidissent, petierunt quod in

ipsam emptricem ins ipsius Vrowini militis ac Helm-

bttigis uxoris eiusdem petitionem predicte Cunegundi cum

omni iure conscusu omnium heredum nostrorum ac heredum

onininm bnno nicnii-rio fratris nostri comitis H. dofuncti concorditer et

tavorabilittr accedeute. üt protestationis matrone cou-

terimus memorate roboratas. Testes sunt.

Or. in zwei Ausferttgunf/en in RivatUtniz, B mit geringem Jfcst eines Siepels, über o/iiie Za*gen und Datum. Der Wortlatit i»t at*/* die unytyt^nen StcUm goM» dertdbe wie «6en «n No, 35ft.

UMehlcbteq. d. Vr. SadvMi. XXIll. l . |7

Digitized

258

GmduchtBquolteii der Ptoy. äachsell.

1289. Juni L 880.

fHn Familie, mn IVftnfjniJnim verkattft ihm Mnfjistn- Ilcinrirh, Ph'han der MichacUskirciie zu Erfurt, und WatÜier Kerlinger daseUtsf 4 Hufen eu Walschl^hen ah Erbzinsgut.

I. n. s. e. i. tr. amen. Noverint universi litteram hanc visnri, qtiod Pi^^o Tindpwicus et lutta ooiit«x.'talis niea de Wantrcheim ac iiiüversi iKMt'di's ncstri, vi»!Hirti Lmlewicus, Ciinrarhis et Fi idcricus Hlii iinstri, luttii. ( M idnidis , A(l<'llit'i«lis, Holwigis et flcdcwi^is tilie nostn-, con- 'miH'tim f't (iTiMMiiiii vohint.ile i|uatuor niaiisos iinstros sitos in Wales- Inlicii Ulm cum arois, jiratis. salu'tis. iuriltus, liunonhu.«^, libertatibus ac oniiiiljus attinentiis taiii in villa quaiu in cainpis vonclidinnis et por- reximus iure eniphiteotico ac in possessionem quietani tiadidinius magistro Heinrico pletmno ecclesi© saocti Mychahelis et Walthoro Ker- Hngero Grphordensibus pro triginta et sex marcis argenti usualis sab bac forma, ut de quovis manso et suis attinentiis tres dumtaxat denarii Erphordenses nomine pcnsionis perpetuo nobis annis singulis persol- vantur, hoc adiecto, ut ipsis omptoribus magistro Heinrico plebano videlicet et Walthero eosdem quatuor mansos ac attinentia supradicta ecdesüs vel personis ecclesiasticis seu etiam personis aliis qnibus Tolunt yendere ticeat, si decre?erint, vel donare pensione pristina sine omni exactione Tel questu ampUori in suo lobore duratura. IVeterea obli- gamus nos in soUduni una cum nostris heredibns memoratis ad waran- diam iustam predictis magistro TToinrico et Waltliero et ipsns super inpetitione, si qua, qund ahsit, ini^nnTet, salvos et indempnes Semper fideÜter rrdditunis. In laiius ijitur n'i noticiam pleniorom sipriHo nostro prt'sciui. quo ( oniuiuniter utim u literam hanc firmiter duximus robo- randani. Datum et actum in \\ aiigeheim anno gratie 3k£" CG*" JLXXXIX** quarto Xonis lunii, indietione secunda.

Or. im A. der MklKtdükirche. S, f. (Mir. Hnjer, l. c. 78; r. Wangenheim, liegestm N. Vrkd. zur Gea^, Cteachl. », Wattgeniieim, II., 16,

im Juni 2. 38«.

Der Jiiffer Friedridi von Wnngmhnm und sein Bnidtr AIhtii bek'nnen. dass ihr lit ader LudirKf tivd scinr Fdw'dir 4 Hufen zu Walschleben an Magister Ihdm uJt, riehiin der Midta^iliskirche^ und Walter Kcrlinger in Erfurt rerk^tuft haben.

In nomine Domiiii amuu. Nos Fridericus miles et Albi rtus frativs de Wangelu'ini recof^noseinius et lucide prot* sfainur, qndd Liidewicus ft'ater uoster et dominalutUi coutectalis sua ac uuivui^ii beredes eorun-

deiii, videiicet ' filü ipsorum, üerdrudis, lutha, Adclhcidis, Heyl-

guiguis* et Hedcwigis iilie ipsoriim ^ mansos suos ^ Tendidenrnt

Digitized by Google

fikuiiilcubucli der ÜLndt l'>lurt. LTheil.

et > porrexerunt * tradideriint niagistro ^ deDaiii Biphor- denses ipsi fratri nostto Ludewico et contectali suo domne luthe here- rlibus ipsorum seu aliis, ad quos in posterom fündi dominium fuorit (levolutum, annis singulis persolvantur nomine pcrpetue pensionis,

hoc adiecto ^ duratura. Ad hec predictiis Ludewicus fraler uostcr,

domna lutha contectalis siui ac universi here<k's ipsorum sese nichilo- rainus in solid um obligantes ad iustam somper warandiam fneinndam sppedictis mafristrn ' roddituins. Tostfs Iniiiis rH sunuis nos et multi alii tidr (li^iii. uiidc ad iioticiani a*- »'«»rtitudiiKMii plciiidii'^ra iitteram lianc sigillis nostris ürmiter duxiuius roborandam. Datum i iudietione II.

Or. mit 1 Ä tj» A. de>' Mtdutelüskirche. Gedr.: Beyer, l. c, 79; v. Wangenr

heim, l. c, i7. 1) Die mit bezeidtnetm SMltn sUmmm wärüieh wit der

Orktmde No. 386 üben*». 2) So in der Hds.

im Juui 14. £rfurt. 387.

AJberi, Landgraf von Xhimngent bestä^ dm Verkauf von 1^1^ Hufen m Gross- und Klein-RMach äurt^ Demhard von Hursrlgem an Magister Heinriek, Pleban der Midtadiskirche in Erfurt,

In nomine Domini amen. Nos Albertus Dei gratia Turingie lant- gravius Saxonieque comes palantinus recognosdmus et notum esse ▼olumus unlTersis litcram hanc visuria, quod Beynhardus de Hur.'iol- gewc civis nostor in Waltershusen pioprietatem suam, Tidelicet in minori mthebeche mansnm integnim cum omnibus suis attinentüs tarn in cnmpis quam in villa, solveiitpm in festo beati Martini episcopi maream argenti ustialis, tria quartalia aveno Erfordensis nion« sure, duas aukas et rpiatuor pullos, et in festo beati Walpurgis quin- decim solidos Erfordeiisium denarionim singulis annis nomine perpetue pensionis, in maiori quo(|ue Ritliebeche tria quartalia unius mansi etiam cum suis attinentüs tarn in campis quam in vüla, qiie solvunt in festo beati Martini trea fertones argenti, aucam et duos pullos, et in festo beati Walpurgis decem et Septem solides et VI denarios Erfordenses similiter nomine annue et perpetue pensionis, de scitu et consensu nostro iMnivolo vendiderit magistro Henrioo plebano aancti Uichalielis Eifbrdensia pro viginti Septem marcis aigenti pecnnie iam solute. Ipse quoque Deynhardus cum suis proximis, videltcet luta nxore sua et Kunegunde filia sua, ad quos dumtaxat pertinebat, pro* prietatem htdusmodi resignaro seu renundaie unanimiter et coniunotim in plebisdto nostro in minori Rithebeche proprietati huiusmodi corsm Qiselhero sctilteto nostro de Gotha, auctoritate nostra sedente pro tribii- luüif ipsi magistro H. plebano Sancti Michahelis ac snis manufidelibus

17»

üigiiizeü by Google

280

Geöcliicht«qu«'llon der Vrow SuchfioM.

scilic-et (lomino Alberto plebano Bandi Egidii et Waltcro KerlingetO ßifordensibus, nacta possessione eiusdem prophetatis, et forma, qua proprietas titulo emptionis seu Teodltiomit transferenda erat ad alienos, legittime in omnibus obsorvata, preniemorntus Deynhardus et suus («üisporisoi' Kristanus rlo Loucha, fido prestita manuali t't porroeta, magistro H. et suis maimfiddihns supradictis in solidum promiserunt, sese facturos super eiuptiuiie et ven<litioue sopodicte proprietatis sie ctiiitraeta iustam warandiam. hm' est illani, quam plebiseitum »ostruni proviiieiale obscrvat pro iure et eonsuetudine upjiinbata. Testes luiius rei sunt: Cunradus de Amcra notarius illustris tilii nostri Theoderici, lleinhardus miles nuster de UUeiben, Theudericus de Mildenstein. Dite- ricus Stolfaart friboto noster, Bertoldus Wolferi, Cuuradus tilius Ditmari, Henricus Elbuini et Heniicus filhis suus, Bitericus üHus Hartungi villani in bVinstete, Hermannus dictus Wildewalt et alii quaiuplures lido dig^oi. rremissis itaque oinnibus ritho penictis et l^ttiine cele- bratis ratificationem et debiti roboiis firmitatem sigilli nostri inaiiimine in hac littera dignum duzimus apponendam. DataErfordie anno gratie milieaimo duoeotesimo LXXX. nonoXVni. KaLIulii, iadictione secunda.

Or. im Ä. der MdkreftUbtrcAe. S. f.

Thcoderich der Jüngere, Landgraf von Thüringen, genehmigt und hedätigi den von JD&nkard von Hursulgowe, Bürger in

WüMarsKausmt bewirkten Verkauf vm Hufen gu Gros»^ und KlenhJtMadi an Magister Heinrich, PlAan der JUiduidis' kirche §u Erfurt.

Th(eodericns) Dei gratia iunior Thuriügie lunt^Tavius, Urieiitalis et Luzacie marcbio ac dominus terre PUsueasis, recoguoscimus et lucide protestamur, quod venditionem et empÜonem cuiusdam proprietatis Site in maiori et minori Bithibecbe tarn in campis quam in villls de scitu et oonsensu benivolo gloriosi principis patris nostri domini Alberti laatgravii Thuringorum Deinhardus de Hursulgowe nunc civis in Waltbershusen vendidit magistro Heinrico plebano ecdesie sancti fiyobaelia Erpbordensis^ emptionis et venditionis huinsmodi proprietatis forma in plebiscito publico celebrata legittime et peracta ac sollempniter ratificata, prout in ipsius illustris patris uostrl Ütteris plenius est ex- {uessum, approbamus üt ratam haberi volumus robore perpotue tirmi- tatis. In huiuö igitur rei certitudinem plenioi\>m littenim liane sigillo nostro dignum duximus muniondam. Pattim Erpbordie anno gratie M.CC. LXXXIX" Kai. lulii, indietione secuuda.

Or, im A, der Miebaeliskircke, S. f.

1289. JttU 1. ErAirt.

S88.

Googl

Urkuodcnbuch der StiuU £rlUrt LThcil.

261

1289. August 18. :m

/)// (rehrluVr JIcintlrh, Ucfiiiann und (iünfhfr r<n) MrJdingm biUhnni Oisf ler, Plchan zu Srhirfysfrdf. uml svincu U rüder Her- mann (j' inmid. von li'irnshnscH mit einer halben Hnfr zu Schwer- stedt, trtithr ersfcrcr von :>viHcm l'farrclngese^senen Wdher käuf- lich erworben hatte. Quoniam testiraonia littenuuin reruiu g:estanim causam et ordinem reprcscntant et lites extenninaut, quas mater litium cupiditas consuevit freqneDter pro temporalibus generare, hinc est, quod nos Heinricus, HemannuB et Onntbenis fntrea dicti de Heldingin recognosdmus publice protestando, quod dominus Gyselerus plebanus in Sverstete a Wilhero SQO panochiali dimidtum maDsum cum area ibidem situm iusto emptionis titulo oompaiavit, quem aibi dedimus neenon et fratri suo Her. dicto de Bemshusen ac beredibus suis de bona voluntate iure contulimus feodali perpetuo possidendum. rjuos i(l«-ni Wilhenis promisit tidoliter waraudare et ab omni im|ietitione salvos reddere et indempnes. Ne aatem super Iniiusmodi contractu aliquod dubium seu nociture materia qiiestionis valeat in posterum suboriri, prosontom litteram sigilli nostri munimine dedimus firmiter roborat«m. Testes huius rei sunt: dominus Conradus dictus flp ^fnihuscn. Her. Trudons dictus do Berl- stcte, Fritlericus de Sversteten, Hör. dictus Smucli et alii (jnstnipiures fide (Vi^n i. Achx sunt anno Domini M. CC. LXXXIX. XV. Ksd. iSeptembris. (hr. in Primtbesitz; S. /1

im Aagitöt ga. 390.

Hanrkh, Graf mu Glekken, heUhfU Ileinemann vm Eaüe, Bürger SU Erfurt, mit drei Hufm gu Hohemmnäm tifuf Hufm Soddand bei Boda mU Angabe der damU verbundenen GeretMig" keiten und Pflu^Uen, Wir Heinridi, von Ootis ffnadin g:rafe zcu Gliclien und lierro da selbinst, bekennen ufTeniii'h an desin keynwcnlii^en briff'e und thün künt alle den, d^ en sehen adir hören lesin, daz wir gelegen han und lihen sscti eym rechten lehene Heyneman von Hallo demo iungen, Heyno- mans son von Halle, der da gesessen was by Am Prodioren zru Erf'orte, nnd syn reichten <'rb<»n fedelich, gernwiirlii h, an argeli.st cuiciich zcu besiczenc dry hutl'e erliclis landis. <ly da sint ^ehoi^zfii durf-gftt, d^^ da Ivn und •relevu s-int vn denie diM-fVc und vn denie teilde, daz da ist genant und ^^eheiszon Howindin, und dryczende halbe hftfl'e landis, dy da sint geheiszru Hodoland, dy da lyn nnd gelegen synt yn denif dorffe nnd yn denn» folde, das da ist genand und geheiszen zcu dem Rode mit alle dt-mo rechte nitcze, tWeit und eieu, alzo es unser eldim gebad haben und von unsem eldirn uff seyue eldim und uff on

262

GMchicUtoquelleu der Prov. Öaciiseu.

ist kommen, und bekennen dez, das der vorgenante Ueytteman von Halle ist berro und Ticbter ubir hals und ubir band in feldin, yn dorfiiru, in wyngarten, fnweyn und in unweyn /.cn Howindin und acu demeBode und nymant mer re<'lit babe sal nocb bad an domo o|!T>nnnten gerichten, den d('r ogenante Hoynenian und syn erben. Omh bekenne wir, das daz goii'litf zcu demoKodo mit unser gflnst ist goleit geyn Ho winden, wan hard an eynnndir flfiren Ourh bokrnne Avir, daz die zcyns-lüte Heynoinans von Hall»- liaWon i^r^cbcn und ;ieb»'n alle iar uff sende Michael tage eyn i)liuiit und ^.cclis j>lH„'nini:f KrtortiscluT plirningt?, sechs schetlel gütis konis lH\szir wan ^-cinaii-r und sechs st-lit'll'ei gutis baffem fuyt-zryns von diyii hnfTon, <ly du hiiit geheiszcn duif-gQt, gelegen zcu Hüwiudin. Uucli geben sy ome alle iar ufl' sonde Michael tag dry phünd und fümfzen Schillinge Erfortischir plu iwiinge, tiimfnndzcwenczig Scheffel gütis korns bessir wan gemang und fumlVeunzcwenczig schetbl gütis haffire foit-zcyns von drycondebalbir hüffe, die da geheiszen sint rodelant, geleyn zcu deme Bode, und bad daz recht von sldir gehad und nodi had, welchir der zcyns-lfite, her s^ von dem Rode odir von Howinden, den syne zcyns nicbt en leiste noch' en gebe uff die dgenante tage zdd, der des suroig fändin wurde, der wirt bftsvetdig und fellig an bäsze mit f&mff scbilling Erfortiscben pheninge, und die selben b&sze sal her leiste und gebe mid deme zcynse. Ouch gebit man deme egenanten richtor alle iare dr^' foycz-dinst ye zcu male salb zcende mit knechten und mit pherdin; und die foycz dinst sal her lasse gebiten virczentage vor. Ouch sullen die zcyns -löte Heynenians von Halle alle iar eyn tag zcu ackir zcyhen, ixlichir mit vyr pherdin und mit fyn phlugc, und eyn tag zcu lndcze, ixlichir mit vyr jdierdin und mit eyn wayne; und welcher des nicht en thcte. wan Ik r des von em vorrnand wiinlf. Iier wurde brtsfellig. werdijr an l)Uszc funitVtHinczwonczif:^ schiUinge EiltTtisehcr phcninf^c. Ouch gebit man dmi egenanten Heyneman von Hallo alle iar uff s( lule Michael tag dry phund fämff Schilling mynre fumtt' pliening Krfbrti>( her phcnin2:e. fümtt'Bn«v.\\ enczig scheüt'l gütis korenis beszir dan gcmaug und fainiiundzcwfnczig öcheffil gütir hafferu und dryczendehalb hüu zcii fasuacht von den egenanten dry<»sendebalbir hflflb rodelandis, und den erbeczins von der halben hfiife sAllen vortrincken der foit und die zcynslftte der vorgenanten doilBm. Und obir desze dzycendehalbe hüfk ez der egenante Heineman eyn recht erbeherre und richter und deszir zeyns ist geheiazen erbe- zcyns. Ouch gebit man deme egenanten Heineman von Halle ierlichen ujf sende Severus tag von vir hAffen rodelandis des egenanten gätis vir maldir gütis haitirn und seihczen hftore eibezcyns, und der baffir tieiszit zcol-hat)'er. Ouch gebit man dem(9 egenanten Heynemann von virdehalber häffe rudelandis der voigenanten dryczendebalbir huHe

Digitized by Google

Urktradenbnch der 8tadt £rftirt. I.Theil

263

ierliohon uft' send«* Sever virczon srhilliiif^e Erfurtisclier pheniiif^e, sobin

huiifv und virdohalbp ^:«ns lechtis erbezcins bie der busze. alzo vor-

^schriben sted. Oucli bekenne wir, das der voi-ere.'5f lirel)(Mi llcinenifin

bad djiz rcebt und die frvbeit au uunczeu liutleii und an lx nie hulbin

hoffe, dy da lyn und gelegin syn in vycr dortTeu, Huwyiidin, yu

Aficb, in Salmansborn und m I^ffintaJ, da von man ome gebit und

geben sal alle iar eynunczwenczig: Schillinge und dry schetf E^fortischer

pheninge: und den zcyus sal der egenante richter laze gebithen bie der

buBze zcu gebene und zcu leistene uf sende Burchardus tag: und welchir

der zcins-lflte dem synen zcyns nicht enleiste nuch en gebe vor sende

Gallen tage, der wirt buswerdig und felb'g an busze fümfunzcwenczig

sclnllin;,^^ Erfortschir pheninge. Und alle ilie /.cyns löte der egenanten

gftte suilen ere zcyns leiste und gebe uff die ogonante tagezeid by der

biiszen, alzo TOigescbreben sted, erme egenanten herm und richter der

vorgenanteii gftte und sfillen om<' den zeins antwerten in syne her-

berjje zcu Eiforte iif syii lius mit orre fnre-kost, vorlust, sehadin und

mit erre erb»»it iprliclün iif die tVn -cnanto tagcx.eid. Hirbiu syiit

gevvest df gusti*engen und die ersanicn hite herDytmar von liüsoleibcn,

her Ditniar von Wechmar, Herniun vuii Mila. üotschaig Lange und

Härtung von Sraedestete und aiulir gloübigir lute gnüg. Dag dese vor-

gesehribene rede, stfteke und artickil stete, gancz und uuvorbrochlich

gehuldeu werdiu, dez gebe w ir grale lieiurich von Glichen desin brif vor-

scgelt mit unserm iusigil, das festiclich daran gehangen ist, der da g^bcn

ist nach Cristi gebnrt czwelf hundirt iar, yn deme nunundacfaczigisten

iaie an sende Birtholomeus abende des heyligen czwdfbothen.

Or.mM, A., Erf. Orttth, Bxihamkiäen, t 1) An äkter Mfe «feften m Or. drd Fumkte.

ym. November 16. 391.

Christian, Propst des Cyrhixldosters, ^pruM als bevollmächtigter BidUer ein Urteil in dem J*roeesse des Magisters Heinrich^ FU' hans der Midtaetiskirche in Erfurt, gegen Giselher Westene von Schwerbom wegen der Zinsen von 2 Hufen daselbst. . In nomine Domini amen. Nos Kyrstanus pieposltus monasterii nncü Cyriaci apud Erfordiam, iudex delegatus a reverendo patre ac domino fratre Heinrico archiepiscopo Maguntino ad dccisionem cause, qiie intor magistnim Heinricum piebanum ecclesie sancti ^Michahelis Erfor- fienseni et OisplliPiiim Westene de Sverborn ex ])artp altera vertitur pro eo, quod (iiseliierus t'uiii suis coinplicibus super iure empbiteotico in cjuadam parte duoruni mansorum pruprioruni sitonim in Sverbcan, libere et absolute ad ecclesiam sancti Miciialielis Eilurdeiisem perti- Qentium, magistruui Heinricum piebanum eiusdem ecclesie inpetierat,

uiyui^ed by Google

264

G«8chich(aqueUen der Prov. Saducu.

et quod per talem inpetitionem eosdem roansos reddiderat inatiles et incultos. Pomcto libello ab ipso magistro Heiorico et reeponsione a Giselhero facta prestitoque iununento eaiuropnie et a magistro Heinrico productis testibus ac dictis eomm publicatis necnon datis dilationibus in personas et in dicta obiciendi, exhibitis quoque instnimentis et aliis legittiniis documentis, per que magister H. plebanus de iure suo docuit, sed Qieellieras contra hec omnia uicliil opposoit vol cxccpit, quod pro se fiieere videretur, unde, cum intentio magistri H. plebani fundata et probata legittime appareret, sano usi consilio, in nomine patris et filii et Spiritus sancti super potitione iuris omphitootici in <iuobiis mansis predictis sive in toto sive in parto (iiseihcro ptipt-tuo silentium inponentes, in maldrn qnoque et diiniflio quartali nnlei. in tribus quar- talibuä hiemalis frumenti mixti ErfimltMisis niejisur« et quinqin' jmllis pensioniB huiusmodi, que solvendu fuoiat in festo sancti Miciiahulis» anni preteriti, quod fuit in anno p-ratie M" CC" LXXXYIII' . et tan- dundem pensionis, quo solvenda tut rat in feste sancti Micliaiu'lis nunc proxime preteriti, item super simili pensione deinceps singulis annis solvenda, donec ex sepedictis duobus mansis quartale et dimidium agrorum, quos olim cohterat GiaeJhenis, fertilitati et cniture congrue reformentur, ita ut pensio prenotata videlicet maldrum et dimidium quartale ordei tria quartalia byemalis frumenti mixti Erfordensis men- sure una cum quinque puUis a talibus agris valeat provenire, preterea super expensis in lite facta taxatis et declaratis ad fertonem ai^genti sepedictum Giselherum memorato magistio Heinrico per diffinitiTam sententiam eondempnamus iustitia exi^onte, prcsentibus viris ydoneis et discretis biia, videlicet domino Krnitesto deSebeche^ dotnino I^ itoldo quondam preposito Sancti Cyriaci antecessore nostro, domino Iloirnieo plebano Sancti Georgii, domino Harthungo fratre siio, domino Geveliardo de Eritii, d'imino Conrado de Northusen, domino Conrado de Fruten- stedo tsacLMdotihus Krfordensibus, Wörnern snbdia(*"nn de Frankonhusen et aliis Hdcdi^Mii«;. Lata est hec sentrntia upud munasft'rinni nostrum anno gratic CC** LXXXIX** XVI. Kai. Decembris, indictioue secunUiU ür. mit dem S. im Ä. der Miduteiiskircite. Gedr.: Beyer 1. c, 78.

rm November U. Mainz. H9i.

Gerhard iL, Krzhisdiof von Mainz, bestätigt die von i^cinm Al>- gesandten zur Beilegung der bisherigen Streitigkeiten mit der Stadt Erfurt gestMossenm Vertrüge. Nos Gerhardus Dei gratia sancte ^ia^nintine sedis archiepiscopus, sacri imperii per Germaniam archicancellariuSf tenore presentium re- oognoscimus et sdie volumua uniTcrsos, quod nos dilectos nobia Gebe- bardum decanuro Maguntinum et nobilem yirnm Qodefridum dominum

Digitized by Google

UrkuDdenboch der Stadt Erfurt. I.Theil.

tlc EppeQstoin jreriuiiiinin nostruin pro expodiondis Dostris »»tMagmitino ecolesie iu^;tKii.s ml partes Thunngie destinaviimis cum prucuratorii nostri literis, qnariini tenor est talis,

Gerhardus Dei gratia s. Maguntine setlis arcbiepiscopus etc. magisti is, conaulibiifl et civibus Eifordensibus universis dilectis fidelibus suis salatem et plenitudinem omnis boni. Cum nos vlros honorabiles Oebe> hardttm decanum Maguntinum, nobilem Tirom Oodefridum dominnm de Ep|»eDstei& germanum nostrum et Heinricum dominum Ointhamer Tioedominum Asehaffenbui^nsem, familiäres et fideles nostros diiectos, ad partes Thuringie et specialiter Eifordiam pro gerendis, ordinaDdis, disponendis et proeurandis nostri s il)idem causis et negotiis fidncialiter destinemus, nos de eorundem faroiliarium et fidelium nosfrorum cireum- spectione per ezperientiam comprobata iodubitatam fiduciam obtioentes adroiniBtrationem liberam et iarisdietionem plenariam necnon meriiin et mixtum iniperium in prf*f;)tis oppido ot pnrfihiis nostro et ecciesie nostro noniiiu' cxeroenda cum plonitudine potcstatis ois totaliter com- inittinms ft (Hmredi?iius per presentes, dantes eis nihilominiis autori* tatem plenariam et speciale mandatuni tractaiidi vobisciun , uccipiendi ad potestatem offieia nostra et allodium no^truni cum suis pertinentiis Erfordensibus loraudi et onlinaudi ea per viros iduiioos. roquirrndi, exigendi , c(dii£rcnili mlitiis, provcntus, iura nostra ac intrumittcndi so de castris, munitiuiübus, villis, bonis, rebus, possossionibus, iuribus et honoribus nostris ac disponendi de ipsis, quid nostris utilitatibus vide- rint ezpedire, ac omnia alia faciendi, que nos in propria possemus per- sona fiicere, si personaliter presentos essemus, ratum babituii et gratum, quicquid egerint in premissis et quolibet premissorum. Propter quod onlTeisitatem vestram rogamus, prefatis decano, fratri nostro et Tioe- domino, in quos plenarie transfundimus yioes nostras pro nostra spedali leverentia in premissis omnibus et singulis lavorabiliter aspirantes, sdeo eis humiliter et devote asststcre, obedire, parere et intendere Stadeatis, quid proindo vestra devotio in conspectu nostro merito com- mendctur. Datum Maguntie VI. Idas Octobris anno Domini millesimo dncentesimo LXXX. nono.

Cum i;^ntur docanus et germanus nostri prefati auctoritate dicti procuratorii uns cum ma^istris, consulibus et universitatp oppidi nostri Erfordeusis univerint et nos reduxeriiit ad «^oncordiaiu unionis solide cum eisdem, nos iuxta fnrmam ciusdcru c(incor<lic oninibus et sin^Milis iniuriis, cxccssibus et (»ffcnsis perj>etratis et cruuniissis usquo ad hec tempora contra arcliicpiscojios et ecclebiam Maguiitiiiam et super qni- busouncjuo actiunibiis, (piestionibus et causis, quas bone memorio dominus Heinricus archiepiscopus ila^untinus emergentes ex ipsis movit et movere poterat eisdem magistris, consulibus, universitati et

oiy ii^uo uy Google

266

QMcbichttqaellen der Prov. 8achien.

nos pari iure pobscmus super huiusniodi teniporis movere, renuncianius easque remittituus et ipsoa pure, sim[)lieiter et predfie, sio qiiod ooca- sionem omniiim buiusmodi excessuum, iniuriarum, oftensaram, actionum« questionum et causarum contra niagistros, coDstilee et uniTersitatem predictos, nunc ut inantea, per correptionem aliqnam non debeamuit procedere ad vindictam, iniu iolurie exceBSua, oflbnee, acttones, questiones et cause huiusmodi mote taliter, ut qne moveri poteront, pretextn huiusmodi magistris, consulibus et uDiversitati piedictis evacuate sint peoitus et extincte, salvis tamen inposteram alias in oninibns iuribus et honoribus ur(*hiepisoopi et eocksie Magaotinc neenon Erfordcnais oppidi preiibati. Literas quoque super iuribus nostris et ecelesie Magiin- tino ae ipsius Erfordensis oppidi mntoctas et scriptas teutonioe ipds magistris, eonsulibus et univensitati transmittimus tarn iK^stro quam capituii nostri Ma^^untini sifrillorum immimiiu' rolxtrat-as, salvo tarnen eo, ut, si aliquiil in cisdeiii litfris tarn predifti doiiiini ai-rhiepiscnpi Ma<run- tini quam profati Krfoniunsie» uppidi utilitate, hoimn' et cornmodo fuerit oraetidaiiduui seu etian» corrigendum, id de soitu et cousensu partium eorrigatur. Pretnrea Gotsebalkuni Berinp:orum, Heinricuni Vieedomiinim et Kudolplmin Katisbonensem eives ErtuiiltiKsCii a tideiussoria cauti(»ne, quam olim felieis memorie dominn Wernhero archiepiseopo et eeclesio Maguntine super iuribus buiusmodi prestttenint, exnunc damus et dici- mus quitoa, liberoR et solutos. Predicti quoque magistri, consalea et univeraitas Erfordensis gratuita devotionis nobis insignia ostendentea, pro exoneratiooe debitorum nostrorum in Romana curia oontractoram octingentas marcas ai)f!;onti in Thuringia usualis nobis eorum gratia dare et solvere libenüiter promiserunt, propter quod ipsos intime dilectionis et finToris bcacbiis complectentes eos oportunis promotionibus, ^^ratiis et favoribus disponimns, donec vixerimna vice reciproca con- fovere. Et quia premissa oronia de voluntate et consensu deoani et Maguntini capituii processerunt, nos in eius testimonium et oertitudinem pleniorem presentes literas scribi fecinuis tarn nostro quam eiusdem capituii nostri siirülorum muninvine roboratas. Datum Maguntie VIII. Kai. Deceiiilnis anno Domini miilesimo ducentesimo octogesimo nono, pontificalus vero nostri anno primo.

Mda.: Ältere Alachrifl im E. A. Geär: Falkenstein, Ge^. c. E., 127.

1289. NoveiiiJK r ^4. 398.

Gerhard IL, ErEbihüiol' von M<ihu, verschreibt dem luithe von Erfurt pfandweise auf 6 Jahre die Münze, das Marktn^isteramt und das Sehulzenamt in der Stadt und im Brühle. Nos Oerhardus Dei gratis sancte ^laguntine sedis archiopiscopu», sacrl imperii per Cfermaniam arcbicancellarius, recognoscimas preseu-

^ kj i^uo uy Google

Urkundenbueh der Stttdt Erfnri I. Hieil.

267

tibiis :if cuii.stare cupimus universit;, (juixi, t um dilecti iiobis (foholiardus ile<^anns Maguntiuus et nol»ilis vir rJoHofrirlus dominus do Eppenstcin jjermanus iioster cum plotio inaiidato et polesiatis j)lenitudiiie ex parte Bostra et pro «'xpeditiidis iiustris et ccclesie Ma^:iintine ne^doiis Er- furdiam destinati, propter necessitates urgentes giavia unera debitorum nostrorum iii Rouiaua curia contractoruni Dielofii de Sachsen, Heiiirico de Biltenleiben magistris et consulibus Erfordeusibus munete, ma^i- stratns fbii, cmtotis et in Plurali scultetorum officia uppidi nostri pre- dicti Tice et nomine nostro per sex annos contlDuos, qui in feste beati Martim iiroxime pieterito currere inoeperant, locaverint et coDoesseriot obtinenda cum suis iuribus et pertinentüs nniversis, ita videlicet» quod piefiiti magistri et consules, qui pro tempore fuerint, predicta quatuor ofißda quatuor oertis personis et civibus eorundem committeie tene« buntur, quo inquam persone huiusmodi ofKcia rcgant taliter et oon- senrent, quod iura nostra et ecclesie Maguotine proinde non rainuantur aliqnaliter vel ledaotur, predicti quoque magistri et consules pro

eisdem offieiis octingentas marcas argenti usualis Tliuringie,

nobis . . . snccessori nostro vel eeelesic Mag-tmtine, si de nobis hiima- nitus acciderit aliquid, dabuiit et solvent in dominica qiiadra^^^csimali, qua cantatur Invocavit, i»H)xinie nunc Ventura, nos, quod per pre- fetos Gebehardnm decanuni et (iudefridum germanuni nostrura super locatione et concessione ufticiorum huiusmodi in liac parte factum existit^ de consensu eapituli nostri Majj^untini ratum habentes et firraura, illud apprubamu;» et presentibus litehs innovamus, quas nostro et capituli nostri sigillorum muniraine roboratas dari lecimus in testi- monium Teritatis. Koa etiatn Gebehardus decanus, Kmerclio scolasticus totnmqne capitulnm Magontinum testimonium nostri consensus volun- tarü adbibiti in premissis siglllum capituli nostri presentibus duxi-

mus appendendum. Datum MagantieYUI. Kal.Deoembris anno

Domini 11 CXX LXXX. nono, pontificatus vero nostri anno primo.

1289. November 80. 394.

Gerhard IT , Ei zln^chof von Mainz, hcsicgeU die :so«jcn. coneordata Gerbardi mit der Stadt Erfurt. Datum: Sumstag nach Katharina. Die Concorduta sind gedruckt bei Kirchhof}: Die ältesten Weist ümer der Stadt

1889. Beeeniber 23. 395.

Erieh, Erz}dse]u)f' van MagdeHmrgt erteiU der Midmeliskirche in Erfurt einen Ablass.

Datum Erfordif^ anno gratie M. CG. LXXXIX. X. Kai. iaiiuarii, Or, im JL der MidMeUnkirche} S. f.

208

GesclücbtAquellen der Prov. Bachaon.

1889. Deceiiiber 25. :il>6.

ATiiert, Sohn UeinrithSf des eiiemaligen Schuhen von H ispi rsh ben, bekennt, dnss ihm von dem Ste})hnnsHtifle in Mainz alle drsscn Güter zu Gispersleben unti Mnrhach auf Lei/ensMeit übertragen worden sdett, und mspticht unter Gestellung von Bürgen den dafür zu leistenden Verp/lichtfoifjf u nruhzuhmimeu, udrr, bis das geschehcnf die Bürgen in Erfurt Einlager halten zu lassen»

Ego Albertus natiis quondam Heinrici sculteti de Gysbotisleybin ad UDiversorum notitiam tenore preseneium cupio ])* i-v(>iiiro et publice recognusco, quod , vwm huFiorabilos viri doniini moi W. decanus, H. seolasticus, Daoiel cantor totumque capituliiin o(vlesie saocti Stepliani ^a^juntini prodia, census, officium villicationis, piscaciones, oinuia bona nira. f|iic» in villis (Jyshotisloybiti ft Marbfrhe dino- scuiitiii lialx'iv'. miclii taiitiiin ad teinpura vite mee sub hac forma duxfriiit <'n!icc(l('n(lii , ijuod ipsis do bonis prodictis singulis annis in du*'l>iis teiHiiiiis subnotatis vi^nnti inarcaj» di-narioruni Colon ionsiiim logiiliiini et bonorum et dtn-fiii libras o<'re noniiiif |H"iisuiiiis sub meo periciili), laboribus ot expensis Mn-;unti;mi icpn.'sentrjn, in festo vi<lelicet iiativitatis Domiio dueem rnaraus tt (juiiujue Ubras con* in festo beati lobannis baptiste proxiinc subsequente, pro cautela et securitiite solu- cioiiis dicte pecunie per nie predictis et statutis terminis fideliter feciendc, prefatis dominis meis W. decano et capitulo titalo pignoris Obligo daos mansos, quos in GTsboHsleybin pro certo oensn obtineo de eisdom, Ludolfuro socerum nieum et Albortam filium eiua sororium meiim civos Erphordenses in soUdum meos constituena lideiusaoreK, utf si in ipsis terminis vel aliquo eorundcm in solucione pensionis pre- dicte negligens inventus fuero vcd remissus et huiusmodi nogUgeotiam non pagavcro infra mensem, W. decanus et rapitiilum ecTlesie sancti Stephaui antedicte infra nioram sulueionis dii*te pensionis dicto- mm niansorum recipiont usumlriictiun et niehilominus prefati fideiussores n^M nioniti per litteras vel nuncios eonindem in civitate Ki-phordensi intrabunt pariter domum unam ibid(;m tarn diu more fideiussorio comcsturi, donec pn^hcta pwnnia inte^ralit(M' porsolvatur eisdem et doneo de dampnis et int» ri'>s<\ (Hio sustiiiuerint oe<*asioii<< predicte pevuiiit' non <ohjto, ipsis ph iiario per nie t'uerit satisfacnmi. Ju si aliquom ptedictoi um tideiussoium nie suporstite nii^rran" ronti:^» rit al) hae luee, eg:o ilH intra mensem a tinq)».!»' ni<'itis snbsfitiiam eque bonuni, alioquin ti<leiussor superstes hospitiuni alienuin iatrabit tam diu in eodem more tideiussorio eonv dens, donec per nie substitutus fuerit alius fideiassor. Limites quoque bononim ipsorum et homines attinentes eisdem ac inra ipsius ecclesie pro posse meo bona fide con-

. j . d by Googl

ürkundenbiM^ der Ötadt £rftirt. t. Hieil.

serrare protnitto uec ipsos homine.^ rnm lioininibus alterius conditionis scienter matrimonia eelcbrare permittam. Item ipsis hominibus in- consuptu et indohita honoru non imponam ct. si bona ipsius occlesie "vendita vrl alieiiata intellexero, illa ft pro posse raco recuperare pro- niitto uec alii iipc aliis prpHicta bona hu aio pnimittani , nisi super hoc ipsorutn duiuiijunini iiieurum rccipiani special»' nmndatiini. Pn temi contiteor et prusentibus recognosco, iit, si resiliicm a ('«iiitractu locacioiiis predicturum boiioruiu, incunani ptna.s cuiitiH nie >u))*'rius aiinntatas, et ipsi domiui niei predieti, quamdiu vixero, locatiunem huiusniodi re?ocare non pos&unt, nisi vellent veoUero ipsa bona, quod Helte pos- suat mea oontradictione non obstanto. Nos Ludolfas et Albertus fide* iassores predieti confitemur harum testimonio litterarunif nos esse obligntos ad omnia ea, que superius sunt expressa. Et quia ego Albertus et nos Ludolfus et Albertus fideiussores sigilla autenticai^ nou habemus, In testimonium et evidentiam ac tirmitatcm omuium premissomm sigillo hcoorabUium virorum dominorum Eckardi decani et capituli ecelesie sanete Mariv> Krphordensis presentes litteras obtinuU raus comniuniri. Nos Eekanlns decanus et c^iidtulum ecdesie sanete Marie Erphordensis rogati ab ipso Alberto et Ludolfe et Alberto fiüo suü sigLÜum nostrum presentibus duximns apponendom. Datum et actum anno Domini M"CC"LXXXX" in nativitat© Domini.

Or. tnü 1& im M. A., Järf. Ortschaflen, Gitpertkbe» ViH, ä. 1) Jm Or. steM atteiitica.

mo. Januar 8. Erfurt. 397.

Gerhard IL, Erzhisüiof von Mainz, bestätigt die Schenkung eines QaHms vor dem JohaimUßwre mt Erfwrt dcM Kapüel des Severistifiea seUens des Bedumien Konrad, vorbehaülki^ des darauf rahenden FrHemses*

Gerhard US Bei gratia sanete Maguntine sedis arehiepiscopus, saeri imperii per Geimaniam aichicancellarius, ditectis in Christo soolastico totique capitulo ecelesie sancti Severi Krfordensis Maguntine dioeoesis salutem et sinoetam in Domino karitatera. Dilectus in Christo Con- ladus ecelesie vestre decanus nobis significare cnravlt, quod ipse ortum unum situm ante valvam sancti lohannis extra mnros Erfordenses, qui quondam fuerat an eius, in yos et vestram ecclesiam transfcrens dedit vobis enndem intuitu pietatis et piti suorum remedio peeeatorum, quaro petebat a nobis, quatenus coUationem ac translationem huiusinodi ad- mittere ac ratam habere ae etiam eonfirniare de speeiali ^Matia digna- remur. Nos itaqiio suis devotis supplieationibus inelinati, volentes nichilomiuus nostris et ecelesie nostre eommodis vi utiiitatibus inten- üec« cum cffectu, donationcm ac collationem necaon tiauslatiouem pre-

uiyui^ed by Google

QcflchiditiqiieUai der Pror. daduen.

(lictas ratas habentas c^t trmtas, oituin pmliotnm oiun uinnibus suis pertinenciis (Uiltis et iuciiltis, viis et inviis mMis »«t vostre ecclesie con- liniiarmis et pn'sontis scripti patrociiiio coniimininui>, ita tamou , qiiod Uber census, ([ui d<> <nt(< fodein sinyulis aiinis consuevit exsolvi, ex- uunc et in antea duplicetiir nobis et eoclesie Maguntine. Datum £r- fordie III. Non. lanuarü anno Bomini M. CC. LXXXX. Or. im D. Ä. 8. f. Gidr.: JtU», l. e, 76,

1290. Februar 7. Erftirt. 398.

Friedrich, Graf von Bdchlmgcn, l-elefitU Heinrich VUethum, Bürger 8u Erfurt, mit der Halfle von 16 Hufen bu WcMerdAen und aUm ßugdwrigm Bedtim,

Nns Fri<lori(His Dei gralia conies de Beelielingoii tenoro preseneiiim re( ognos< inius et ad omniutu noticiam pervenire volumus et extendi, quod düecto nobis Henrico Vioedomino iuntori civi Erfordensi et suis heredibus mediam partem sedecim mansorum sitonim in campis viUe Waltersleyben iure feodali contulimus cum iudidia univeisalibus ac eciam hiis, que causam sanguinis attingere videbuntur, et aliis quibus^ cunque luribus et pertinenciis libere possidendam. üt igitur buius rei certitudo firmier babeatur, prefato Henrico et ipsius heredibus haoc litteram dedimus sigilti nostri munimine roboratam. Hiiius edam ool- lacionis testes 5^11 nt: IT« rnianniis de Vrondorf et Uermannus dictus Lewe iiiilites , Friderieus de Berge, Conradus notarius noster, Henricus de Hallis, Syboto de Stalbei^, Guntherus Alboldi et q Kimplures alii fide digni. Datum Krfordie anno Domini miUesimo duc^ntesimo nona- gesimo V'II. Idus Febniarii.

Or,nut dem 8, im M, A„ Erf, Ortich. WalienUbm, 3.

mo. Februar Erfurt. 399.

Heinrich, Graf von Gleichenshin, verkauft der Stadt Erfurt seine Votjtei iiasdbst und leistet Getvöhr gegen den En^isiähof von Maine.

Nos Heinricus comes in Glichen stein recognoscimus publice per presentes, quod vendentes et conferentes de consensu et volinitate nostrorura legitiniorum curatorum Hermanni et Alberti de Tvobdeburcb dictorum de Luchtenberg nostrorum avuncnlonim dilectorum advocatiam nostram Erfonlrnsem iinivfisitati eiviuiii ibidem promisimus eisdeni et proniittimus per presentes. quod. revi lendus in Christo pater ac dominus noster archiepiscopus M;imniti)iii< ilietos eivys inpetierit, quod absit, occasione huius, quod dieiHiii advdi atiiini ab ipso in feoudo legi- time non susceperimus, sivc etiaui idem dominus Hrcbiepiscopus seu

Digitized by Google

Ürkundeobneh der Staxlt Erfturt lUieil.

271

afiquk alter dictam advocatiam et cives Erfordenaes inpetierit in quem- cunque eTentum eo, quod ipsam sibi vendidisse, resig^oasse vel obligasse dehiierinius seu veridideriinus, resignaverlnins vp| ohlip^averlmus , nns inpetitionem huiusmodi, sive de iuro vel de facto tiiciit, tonobinmr depo- nere et ipsos cives ab inpetitioue huiusmodi sulvos leddcrc et indonipiies, alioqniii rms et nostii euratores predieti, p(>.st(|uam niuiiiti t'ueriuius a civibu.N pienutatif. infra mensi'iii intial>iaius Ert'oidiam, inde non reces- suri, donec iupetitionrm predictauj, quecunque sru (jiiandocunque nobis viventibus facta tiierit,civibus sepedictis deposuenimih et compiaiiuverimus pro dictorum civium voiuntate. Ad hec promittimus bona fide, quod, quan- docunque procesau temporis sepodicti cives Erfordenaea dominum archi- episcopum Maguntinum nostrum feoudalem dominum principalem prooe Tel aervicio potorunt indinare, quod eis seu aliquibus ex eia nomine ipsorum dictam advocatiam iure eonforat feoudali a Maguntina eceleala possidendam, nos feoudum dicte advocatie resignabimua domino arcbiepisoopo et ecclesie Moguntine, ut ipsi civea eam immediato poaai- deant iu feoudo ab eccleaia sepedicta. Ad hee nos et uostri euratores predieti sine exceptione quaiibet iuris et facti noa obligavimua et obli- gamus literas per presentesi qnas nostro et aepedictoram curatorutn nostroriim sigiilis dedimus communitas. Et nos curatOFea predieti in recognitiüuem nostri ronsensus volmitarii adbibiti in premissis ac iu fidem et testimotiium preniissoruni sigiila nostra duximus prcscntibus appendenda. Trjjtos huius rei sunt: Ditniarus de Buseleiben, Ger- hardus de Keinsti tc, Kudigerus de Stedin et quamplures aiii tide digni. Actum et datuni Ertordie anno Dümiui M"CC"LXXXX'* quinto Idas febniani.

Or. mit 3 ä. im M. A., El f. A. X, 4. Gedr.: Sagittarim, Hi$t. der Grafseh. Gl, 71.

1290. Februar t\. Erftirt 400.

König Rudolf L hestotigi ewei vom Landgrafen Älbredtt von Thüringen im Jahre 1282 der Skidi Erfurt erteilte Ftiviiegien,

Noa Budolfus Dei gratia Bomanorum rex et Semper augustua publice profitemur, quod infra notatas literas, non cancellatas, non aboUtaa nec in aliqua aui parte vitiatas, iiudiTimua et vidimua in hec Terba: Es folgt die obige ürk, No. 322 vom W. Juli 1282 und hier- Qufna^ den Worten: Item alias litteras die ürk.2fb*312 ohne Datum, Üt autem predieti eonsules et eives Krfordeuses, qui nostri favoris et gratie suis virtuosis meritis et obsequiis indetV ssis requirentibus aibi amplitudinem compararunt, gratiis, iuribus et iudultis ac alüs instru- mentis eomprehensis plenius et expressis perpetuo perfruantur, nos ipsius Alberti iantgraTii Thuriugie principis nostri carisslmi iiteraa ac

üigiiizeü by Google

272

OMchuilitaqaeUeit der Piov. Buhma.

in fit; («tnteiita approhaimis, rntitiraniMs f»t dp plciiituflino potostatis ref^ie pie.senli» jsci ijtto patmrinid rniitir iiiaiuu.-i. Datum Kd'orüie IX. Kai. Martii, indictidiio tcrtia, uimu l)«iinini luiilesiniü dueeutesiino 1 .X X X X . legni vero nostri anno s«»ptiniu defiiuo.

Or. im M. A., Er f. A. V, 4. 6'. /. Gedr.: Lümgy Ic. 439} JiOhnur, lieg. 4644.

im. April IL 401.

Theoderidif VUstum wm ESesUite, verkaufl der WighertUnrä^e in Erfurt dm durth dm Tod der bi^erigen Lihaherin frei gewor- denen Teil eines Hofes in der Nähe dersdben Mur Anlage des KircH' hofes und belehni vorläufig damit einige ParoAialen der genannten Kircke, bis das Khsler Hersfeld, von dem er sdbsi den Hof lesasSf die Kin^ damit hdehnt hohe, Nos Th. Vircdomiaus de Ekstete preseotibus recognoscimus et ad tiniversurum noticiam cupimus pervenin», quod partem aree, que bis vacabat ex ntorto Hildegundis be^ine, que ipsam areum noiuine lier&- ditatis possederat ccclesie beati \Vi|M>i1i intra opidiun Erfordense con- tignam, quam dinoscobainur ab eiclcsia II« rsveldensi nomine feodi pu.ssider«'. nK>niorate ecclesie beati Wiperli iiberalitcr vcndidinuis pro unilet'iin niani^ usnaÜs arircnti in nostro« usus couvcrsi pro evmiterio perpc'tuo pussidciiilani, * t (|U<'(1 ilictain aree paitt ru (juibiisdam eiusdoni ecelesie parrodiialibiis, vi(l( Bertoldo de Biltersleibin et Heinrifo de Hiltersloihin , n<*rnjanno de 'fiebere et Ht im iio de Ponewiz civibus Kilui-deiisibii&., ijui iiubis honia^iuni Icceiuiit pru eaduin loeo ecelesie, (]iiou.S(iue prenotata arof partieiila «'«•elesie beati Wiperli pielibati' a mouasterio Hersvcldeiim approprietur, cuius appropriacionis boni erimas cooperatoreSf coutulimus equa libertate, ipia nos poseedimtiB, DOmine feodi letinendam. Postquam vero dicta area ab ecdesia Hefsveldeiisi ecdesie [uchabite appropriata fnerit atque data, extuuc dicti ciyes siTe parrochiales ab homagio pro dictis bonis ab eeclesia beati Wiperti com- paratis &cto a nobis eniiit liberi et soluti, et contTOversia pofttposita qua> übet et remota, Proniittimus eeiam dictam ecclosiam ac eius parrochiales Bufficientvr de univer.sis et singiilis warandare, omni inpeticione abolita et deletj). lu huius rei i^ertitudinem tirmiomin, et ne super hoc alicui dubium in posterum ali(|Uod valeat suburiri, pi'esentem litterain sepe^ dicte eeelesie beati Wiperti de<limns nctstro ae fratris iiostri Heinrici öipillis pro testimonio Hdoliter coniinunitani. Ai'ta sunt liee Erfordie anno iJoniini M 'CC'LXXXX " III" Jdus Aprilis, pix-sentibus infra scriptis, vi(i(lirpt fratre nostro Heinrico V'iccdoininu inilite, domin»» ilertwico de Hursilgowe fiusdem ecelesie plebano, domiuo Heinrico de Hreitinirin eiustiem fM sio reetore«, Heiloldo de BiltiTslcibin , Heinrico du Biltersleibin, Conrad«» de \ liuikrnhusiu, (•unlliero de V'runkcubuäiUt

^ kj i^uo uy Google

t'rkuudeubudb der StJidt Kriurt. t.Theil.

Hermanno de Trebere, Alberto de Berilstete, Heinrico de Penewiz civibns Erfordensibus ante diele eoclesie parrochialibus et aliis quam pluribus.

Or, mit 9 8. im St. A. zu Mafbwrg.

1390. Mal 36. 403.

Das Nonnenkloder zu Ichff rsluiusen vedauft dem Mayider Hein- rich, Flehm der Midtadis/Hrche in Mrf 'uH, eine kaübe Hufe und 5 Ai^ker su Alafh, die erstere für 8, die läMttrm für 11 Mark SSIfter.

In nomine Dciiiuii aiiifii. Nos Hehvicus pirpusilus, LVcilia abba- tissa, lutta priurisüMi tutMS(|ue conveutus nioiiasterii in Uchtcrirlieluisen ordinis Cistempiisi><; recugnus^rimus et patere cupimus uiiivcisis littt ram haue visuri^, quod qiiendara diiuidiiim luansum propiiuni sitnm iu Aich, solventem tria quartalia hyomalis frumond mixti et totideiu ordei Erfordensia menaure aonue penaionis, quem in sua ultima raluntate felicia memorie Albertus ante Pontem quondam civis Erfordeusis pro snorum et genitorum eius, videllcet Lutegeri et Hediwigis, remedio peocatorum legaverat conventui nostro, ut de ipsius dimidü mansi penaione in memoriam ipsius Aiberti et genitorum eius in certo anni- versario, videlicet X. Kalendas Junii, eompetentem refectionem per- henniter haberemua, nos intet-veniente diligenti tractatu totius nostri capitttli et consensu , nielioratione pros|jecta et monasterio nostro sine dubio profutura ac iuris forma in omnibus observaü^ cum nimis gravia nos ui^rent onera debitorum et taüa debita de mobiUbus monasterü nosti'i rebus solvere non possenius, nisi eundem dimidinm mansnm ac alias phires possessiones nostras immobiles vendcrc cnj^eromur, ipsum dimidiuni mansum proprium magistro Heinrict» j)li'bano ecclesie sancti Myrhalielis KrfonN ums pro ocfo niarcis argenti usiialis plenarie iam soluti» voiKÜdimus .sub hac lorma: quod ex nunc et in posterum pro- positus, ijui pro tempore fuerit, in rocoTiipensationom illaruni Vlll mar- carum, quibus debita nostra conplanuvinius, pro niodulo trium quar- talium hyemalis frumenti mixti et tantundem ordei Eifordensis mensui^e ex molendino nostro in üchttricheshuscn, quod solvit YIII maldra £rfot- denais mensure annue pensionis, conventui nostro refeetionem congruam pro memoriali perpetuo ministrabii Ceterum V agros proprios, dido dimidio manso contiguos, quos habebant domina Genirudis relicta dicti Alberti ac heredes eius, yidclicet Gotscalcus, Hugo, Albertus, Bertradis, et Hediwigis cives Erfordenses, quia ipsa domina Gerdrudis mater beredum super tribus maldiis hyemalis frumenti mixti et totidem istorum maldris oi*dei Erfordeusis mensure nobis exstitit obligata, ad solvendum buiusmodi atmone debitum unanimiter et in solidum dederunt nobis

Digitized by Google

274 G«8chichli>queUen der Frov. SacWo.

et in possessionem nostnim trndidernnt, cansentlentes benivole singuli ac unireisi, ut tam dimidiuni mansnm huiuiUDodi et agros contiguos solutionis annone debite nobis traditos magistro Heinrico Sancti Micha- helis plebano pio undeciro marcis aigenti uaualia licite et libere vendere- mus. Unde instante tempote plebisciti in Aich ego Helvvi<nis prepositus nomine tutius ronventu«^ mMr'i destinatns cum mandato legittimo ij^a ilio |)lebisciti (icrnoHo iudice sedente pro tribuuaii et Bertugo frtbotone iiKtunte sopedicto dimulio mnnso et Ji«rris adiacentibiis supradirtis rrnuiK-iavi simplicitcr eo modo, pront de iure transferri dehnit pn>- prirtus ad emptorem ipsum scilicet ma^istrum Heinriciim et niaiiii- tidt'lt's suos. videliopt dnniiiiuni Ciinnidum de Ammera, illustris prin- eipis dninini Theoderici hmtgravii iunioris notariiiDi, of AValterum KerlinpTiim rivem Krfonlriiseni ; et pioniisi ao nichiloniimis nhlio^iivi lue et nit»iia.->tt»riiuti ii^^tnim tiilcliter in hiis scriptis super iust;t et indi'n)j)ni warandia taiiiiula. .siiut <le diclo ilijuidiu nianso seu a^ii.s a«lia»^entil)iis supradietis, quod absit, litis seu nociture forsan in posterum emergeret questioni«. Testes biiiiis rei sunt: dominus Her- mannus ijn pnsitus Novt operis et magister [Ilricus Iudex et officialis vrnenibilis domini Lamberti pi-epositi sancte Marie , Cunradua sacerdos ▼ii'arius« ei-clesie sancti Hychahelis, Ootschalcas Kerlinger senior, Her- manuus institor 'dictus de Yarila £rfordenses; dominus Bertoldos plebanus et sui parrochialee et convillani in A-lych, videltoet Her- mannus Rex et Hartbertus fratres, Theodericus Mildinsteyn, Heinricus senior et Syfridus dicfi de Madela, Syfridus Dapifer et Syfridus Pala- tinus, (iyselbertus, Gunoelo et alii plurimi iidedigni. In liuius quoque rei eertitudinera firniiorem nos Helwicus prepositus et eonventus in rchterielieslniscn si«fjllis nostris, nos quocpie Hennannus prepositus rnonristerii Vovi oporis ot niat^ister Tirieus iudex memorati, (piin Iniins- mo.li einptionis et vciulitiDnis eontra<'tuni ordinavimus diixiinus a<l etteetum, littenun baue unanimiter sigillis nostris presentilms dccu-vi- mus fon.-,iguan(lam. Data Kifurdie anno gratie M. CO. nonagesimo V'Jl. Kai. lunii indiclione .... *

Or. mit 2 S. tm Ä, dtr Midtttelükirdte, Geilr.: ßeyet; l. c. HO Ij Iht XtM.

fehlt in (ter Hits.

im Jiili n. Erfurt.

Kniii'i findolf I. cnisrhfidcf <lm Stidt »wuichtm Jvhann voh GaUftdviMHi und der Stadt Erfurt»

Nos Rudolfus Dei gracia Romanorum rex semper augnstns ad universoruni notiüiam volumus pervenire, quod omnis discordia seu tlissOQsio, que intcr nobÜem virum lohauncm do Oatersleiben ac aiios

Digitized by Google

tTkundenbuch der öuidt Erfurt. t.Theil.

275

«aiv<)r808 de Oatersleiben dilectos no^tros Meies ex una et pnidentes viro» coDStiles et ttniversos cives Erfurdcnses dilectos nostros fideles ex parte altera vertobatur, rornm nostrn celsitudinc amicabiliter est oouiposita et sopita. £t nos in testimoniiim hiiiusmodi composicionis

has litteras exindc ounscribi nmiest^tis nostre sio^illo fecimiis com- imuiiri. Datnnj Krtbnlio XVI. Kai. Augnsti, iiuliotione tercia, anno Domini niillosinin dufonteKimo nonagesiino, r^ni vero nuHtri anno :^timo deciuio.

Or. mit dem S. im M. Krf. A.XVll IL

m^. Juli 18. 404.

lUinridi, Graf mn (rlekkensfein, hekemU, dass er dem Netueerkft' kloshr in ErfuH die ViOa WtUroda ßr »0 Mark Sdber verkauft

habe, und vcrsj)rickt dem Kloster die BelrJinuny durch den Erg- biscJwf von Mn'mZy van dem WiUrmia zu Ijciim geht, zu rtr- Hvhnffen, widrigcnfulls er mit seinen Bürgen in Erfurt EinInger halten wolle, bis die IMdmung erfolgt oder das Kaufgeld »urüch- < gcMahU sei

In nomine Domini amen. Nos Heinricus Bei giatia comea de GUchensteyn recognoscimus et presentibiis publice protestamnr, quod nos totalem villam 'Wildenrodo cum omnibus .siii.s pcrtinentiis, areis, iigrts, campis, silvis, pascuis, vüs, invils vendidimus honombilil)us in Christo preposito et conventui ecdesie Novi (»peri.s Erfordensis pro XX marcis examinati argonti. ^|Ua.^ fatemnr nobis ab eodem preposito et convontu osso sohitas et in nM>t!am ntilitatem convorsas, promit- tentos f^osdt'in |)iv]H)sitiiiii et conventuin bona tidf de bonis preflictis fideliter warandan.' et pi'opfictatis »'i.s a' Müiivrc a revorend«* ])atre ae domir.o arcbiepiscnjio < t rapitulo Mn^iiutiuo. a quo uns ot iiustri progt'nitorv.s villani ipsam dinosciuiur in fcodo tenuis.se; si veio. quoii absit, ii(H* non tieret intVu annuni, nos uiiai imi palruo nostro Ik'iiiiaiiiio oanonico Moguntino et Hcrinanno nostro avKiicuio de Lutlituiibüi^, Heinricü V^icedomino de Eestete necnon Ditinaro de Buselebin nulitibns in £rfordia raore üdoiussoruni recipere, sing ii Iis noctibus ibidem manendo, donec aut predtcta pecania restituatur aut proprietatis ins predicte ecclesie acquiratur. Et hec omnia tarn nos (piani predicti fideitissores nostri amici promittimus data roanuali fide preposito Novi bperis Hermanne antedicto, Hermanno dicto Doremperti, Tbeoderioo de (Morf capellanis eiusdem prepositi, Ueinrico de Sumeringen, Cunrado de Phertingeslebin et Thimoni eivibus Erfbrdensibns aniicis predicte eceiesie in solidum inviolabiliter ob.scrvare. In (!uiu8 rei certitudinem pleniorem presentos üterati dedimus sigtlU nostri et predictorum fide*

18*

^ kj .1^ uy Google

iussuruin appeiuIiculU comnmnitaM. Datum anno Domiui M.CX/.KC.

XV. Kai. Augusti.

Hih.: Noturtell ridimiertr Absehfift in den Akten der IVQhcdaer StiftitiMff. Attch üHere Altschrift im E. A.

Propst uHil (JiHituni des Nmwfrks/chsfirs in Erfurt iihcrtragen zu Erbff'rhf und ffffjrn Leistung thus jälirht'hen Krhzlnses dum Abt und Coui-vnl dos Klosters VaulinscUc einen Hof m der Ngh- .Stadt £u Erfurt, den diese vun Heinridi genannt von Perlaz käufUch für 12 Mark erworben haben* In nomine Domini amen. Nos Hermannus prepositus, Agnes prio- rissa totusque convi'ntiis monasterü Novi operis Erfordensis ordinis isancti Augustini rerogudscimus manifieste tenore presentlum littenmim ac uni vereis easdem nostras iittoras inspecturis volumus esse notum, quod venerabili patri domino Bertolde abbati ecclesie de Cella domiae Pauliue ac eidem ecclesie Cellensi curiam sitam in Nova dvitate Er- fordie, quam ideni dominus abbaa ab Heinrico dicto de Perlaz et a suis heredibus sibi pt predicte sue ecclesie comparavit pro duodecim nuucis usualis ai^nti eisdcni venditoribus iam integre persolutis» solventem nobiH decom soltdos denariorum £rfordensium, quatuor pulloa et spx* dcnarios pro vino , (juonim quinque solidi et sex denarii in festü .sancti Martiüi et in die bcato Walhur^is quin(|ue öulidi ^ pulli vcn> in fosU» ilcdicatiimi?? pn-ilicti nostri monasterii. quod erit in duininiea posl exaltatiuncin säurte crucis, aiiim ((Udlilxt dari s-oient, post libeiani resignHt'hnicni iactani a vciulitorihiis supradii tis cuiu'ordi et unaninii vohmtat»' contutiniiis « t cuiitct imuü per pi »'M utt-s iure here- ditaiio piMpi tiK» pussidendain, ul prt*<lii t uu pensioiieni nobis suhunt statutis teiiuinis anniiatini, mscMvatu nubis onuu iure, quod et do aliis boniä mouaäteriu nostro competit contra censuales censum nubis debito tempore non solventes, adiecto etiam, quod, quandocunque personam abbatis contigerit variari, quilibet novus suooessor dabit nobis quinque solidos predicte monete pro iure, quod erbehsa vulgariter uuncupatur. In cuius rei tei^timonium et certitndinem evidentem, presentes litteras sibi dam US sigillorum uostrorum munimine firmiter roboratas. Datum £ifordie anno Domini M" OO XO* secundo Non. Augusti. Testes quoque huius rei sunt: bonorabiles viii Volradus de Herversleiben , Hugo, Hugo de ITolzliusen, ileinricus de Vrimar ecelesiarum rectores, Tbeo- dericus de Winiar, Hartun^us de Banso presbiteri, Conradus de Hastens- lüiben, Tii. dietus de Kirehbetg clerici et quam pluies alii fide digni ad hec voeati sjx^'ialiter et rogati. Or. mit 1 S. im St, A. su üudoUUuU,

1290. Aucust 4.

405.

Urkundenbncb der 8(iidl Erfurt. I.Theil.

377

1290. Oetober T. 40ß.

AIhf'rf, (h'ftf mtf (tfeichf'ii, rrrkfinff seine Voijtf'i ithrr 'if>f;'J Hufm zu Gispvralebf'ii den Erfurter itürgern GotsciialU Marktmcialcr und Hugo Lange und belehnt sie damit.

Xrs Albertus conu'>; (!•• («liehen reeognosciinus tenore presentimn litteraniin , qiiod acJvuciitiaiii nustram in Gisponslfihen super XXX niün^ns et diruidiuni, (|Uoruin quilibet annuatiin s<ilvit fcrtouem, vpti- didiiiius (Jot.scaico Hii(» mumdam Kberlianli Majiisiri tureiisis et llugoni Ixjngu eivibus Erfordensibus cum omni iure, utilitate, libei-tato, dip:ni- t»te, obsequiis, honore, iudicio et eaiisa san^ifuinis at* oninibus attiuentii.s in viila et in eaaipis, quibus reeolende memorie Albertus pater noster dictam advocatiam dignoscitur possedisse. Eajideni et advoctttiaui et bona prenominata ipsis contulimuä titulo feodaü perpetuo possidendas. Insuper ad petitionem dictornm dominorum Walthero Kerlingero, Con- rado de Hersfeidia , Ounthero et Theoderico Alboldi civibus Erforden- sibus sepedictam adTOcatiam et bona sepeiata iure oontuHmus similiter feodali, promittenteü ipsos de bonis et advocatia huiusmodi iusticialiter wamndaie et ab impetitione salvos reddere et indempnes; si autem- aliquem predictorum migrare contlgerit ex hac vita, alii niebiluminus advocatiam et bona buiusnit^di iure feodali perpetuo pussidebunt. Testes liuias rei sunt: Friderii us de Meynwartisbuig, Tlieoderieus <le Wech- mare et Ditmarus de ßuseleibeii militfs, Heinrieus de Biltersleiben, Rudolfus de Northuscn, Hildebrandus Kerling, Tlieoderieus Stypht et oeteri eonstiles Erfordenses et quaniplures alii tide diprui. In eiusdem rei testimonium ecrtitudinem tirmioreni (It'diiims has litteras m>stro f?i|rillo fideliter roboratas et ipsas sicilln eivitatis petivimus pro testi- moniu similiter icbnrari. Actum et datum Non. Uclobris anno Domini M. CC. LXXXX., iuihrüouv ini.

Hds.: Clauens 'Mülwitzacht 8 FamiUtnhudi im K Ä.

1290. Noveinf)pr 1. Erfiirt. 407.

Die J>ru(irr Jumrad und Er/.-enhrrf r<>ii 'rdunnuodt' idKnitjnt'n auf Bitten des Erfntier Bürgers Tha/dcrich ron Ilovliusin drm Mnriinsiiospdalt in Erfurt zwei Jhifcn zu Jimkhamen, nildm der genannte Theodor über mn dem Hobpdai als Erbt dien gegen einen JäJirlichen Zins ron d Erfurter rftwiigen zurücli' empfängt.

In nomine Domini amen. Xos Coiuudus et Erkenbeitu- iVatres de Tannenrode recognoseimus tenore preseneium litterarum, quod, cum Henricus dictus Saxo de Holzbusen duos mansos sitos in Rochuseu, quos a nobiü tonuit in fucudo bactfuus et possedit, de nostro coDsensu

oiy ii^uo uy Google

278

GeacfaichlM|iieUeD der Vtov. Sachsen.

vondiderit Theoderico de Rochusen elvi Erfordensi pru corta summa pccunie sibi intqpuliter persoluta et Bertha uxor prefati venditoris diinidiam maream annui census, quam in dicHs mansis dotia nomine habere debuit, de bona voluntate resignaverit, suo iuri renuncians et dictum prooessum sui mariti approbans corain imbis, domino Conrado plebano de Tielge, Theoderico de Dobich et Tbeoderico siio fitio pre- sentibns et pluribus aliis üde dignis; no8 exindead instanc-iam memo- lati emptoris Tbeodorici, scilicet dcRochusen, prenominatos duos numsos propriavinius hospitali saiicti Martini Erfordensi, ins proprietatis in dictum hospitiile totaliter transforontcs, vulentes idem bospitale de j)roprietato huiusiiuidi iusticialiter waraudare, ita tarnen, (juod Theo- dericus de Rochusen eraptor mansonim hiiiusmodi et sui heredes eoädem mansos ab ipso hospitali iuix; heroditiui" haberc debeant. ipsis sex deuarins Krfotxlenses dumtaxat pro tviisu hereditarif» eidem hospitali aiinis siiigulis soluturi. Testes hiiius rei sunt; Hciiuicus de Biltersleiben , Riidolfus de Nortliustn, llildebrandus Kerlinger, Theo- dcricus Stipiit, Tlieodericus de Gutteren, Ekebertus de Varila, Albertus de Meynwartisberp:, ConiaduB deNuweaecen, Theodericus de Madiia, Rw^o Longus, Rudigerus de Kezilborn, Hertwicus de Northusen, Syfridua do Hallis, Hartungus de Stalberc et ceteri consulcs Eifonlenites. In eius- dem et zei certitudinem firmiorem dediraus has litteras nostro sigillo fideUter robonitas et petivimus ipsas sigillo dictonim consulnm aimtliter roborarl Kos H. et R. oeterique consiiles antedicti pro testimonio has litteras sigillo civitatis Erfordcusis ducimus comnmuiri. Datum Erfoidie KaL NoTembris, indietione IUI*, anno Domini M. CO. LXXXX°.

Or, mit 1 Si m SLA* tu Weimar,

1291. 408.

Si ff rill von Halle und The(nlci ich Jlot^rman , Barger zu Erfurt^ bekennen, dass sie die Mühle gu Gisficrslchm unter denaclhm Bedingungen wie t%r Vorfahr Thcodcrich H&terwan von dan St^atumssiifle in Maing empfangen haben.

Ego Suffridus de HalÜs et Thcoilt rious Holernian t ive.«, Krtunl« iiM's tenure preseneiuni re<'<)ornn.si inius jtiil>li» e protestantes. (pKxl niol«»ndinuni situm in Gisbotsleybin utia ctini «liaiidio nianso ibitleni in canipis sito. que bone meniorie quonflam Tlieod(»ricus Hoterniau noster antecessor a reverendis dominis* decano et capitulo ecclcsie sancti Stephani in Maguntia habuit iure liereditario et possedit ac ipsis de utroque quin* que talenta denariorum Erfordensium nomine census hereditarii annis singulis exsolvit, ab ipBis dominis nostris^ doonno et capitulo dicta bona simili modo et oodem iure tamqunm heredes Theudcrici Hoter«

^kj-.i^uo Ly Google

Urkundenbuch der Btndt Erfurt. L Theil.

279

man memorati habenius ac cciam poasidem'us. In cuius tesümoniitm haue littecain dedimus sigUlo capituli ecclesie sancti Severi Krfor« densis fidelitor oommiinitam. Datam Erfordie anno Domini millesinto CO LXXXX. primu.

Or. im M. Ä., OrUich. Gispetsleüen J. S. f. 1) SlaU de» yttmeM IStnkte.

im. 4()ti.

Heinrich, Gnif t on Sfhimrzhuiy, und iitiu Bruder, Graf (rünther, vertragen sich durcli VertnUllunt/ des Schott etmhtes mit Heinrich und Berthold König, Bürger eu Erfurt, wegen einer Schuld, die Graf Güniher der äUere bei dem Vater der Bürger aufgenommen htd, dtdtin, dass das Kloster Ihnen m den nätMen atM Jahren jährlidi J Mark Gddes erlegen, und dass überdies die Vetkm Graf GüfUher und Graf Heinrich zu Sdkwanämrg innerhalb - Jahresfrist «ocA 4 Mark beeahien soUeft.

Am ScMtigen u. Kreysig, Dipl. et script, 1, J9$,

mi. Februar 18. 410.

Heinricus, Propst, und der Conrmt des Klosters Jchterstumsen verkaufen aas Not (in MerJitihtt . Mulki </<is i farrtrs ihr H(tr- iholomäushirche in Erfurt, und an Theoderich von ThiUdstäc, Gunther von Smyrc und Tliyto Degenhard, I^farreingesesscnc der genannten Kirdie, S Hufm eu Vieselbach für SOtj'J Mark.

Z.: fratres nostri conversi tiater TJiilo de Ernielstete, frater Coii- nidus Advocatus, tVater Conradus Swcviis, Fiidericus niiles de Wye, Eckebeitub de V'anla, Bertholdus de Thutelstete. Datum, aiino Domini H. CC. LXXXXI. dominica CSreumdederunt

Gerff : Rein, l. c. /, Uö.

im. Februar 19. 411.

IMh und Bünjryschaft con Zürich U/.i )tu' n. i(<iss sli auf (i> }mf König Rudolfs an Heinrich Vitzthnnf. ]] al/ir /\rrl>nfff'i\ Kmirnd von Hersfvltl . Tito Hofermanu, Aihreeht tum J'ruitki iihdHsen, Dielerich Framo, IJeinricJi ron litgerslctim, Heinrich Astnund und Johannen von Achf, alle Hiirger ron Erfurt, 1000 Mark Silber am Sonntage der ausgehenden Oiderwodie gu Maine Im}- Jtahlen wollen, und ßwar 500 Mark in Erfurter GewidU und MO Mark in Hellem, die Mark gu Schilling Heiter yeredinet. Sie ddkn dafür eine Angahl Bürgen und giben den Erfurtern das BedUf bei nicht ^nrnktlicher liegahluMg, das GdU bei Juden

uiyiii^ed by Google

28U

GesdiichtiiqueUeu der Prov. SachMin.

uml Guisim auf Kasfen der Stadt Zürich mu erheben. Gegeben gu Baden am Monkige vor Matfftias, Gedr.: Otrbert, eod. eputoL Rudolfi, 253.

139L Februar. Baden. 418.

König liudolf qniUiert der Siadi ZAridt über die 1000 Mark, tvdehe ihm von Erfurter Bürgern gdiAen und diesen seitens ersterer Stadt erstaÜet worden sind, Jkdium Baden* (teir,: Cfeiffertt l c 263; », Bi!hmet, rtg. No, iSBL

1S91. Februar 81. Baden. 418.

König Rudolf befreit die Bürger von SSmeh auf xwei weitere Jahre von der Beichssteuer, weil sie fSr seine Beehnung 1000 Mark an die Stadt Erfurt hegahlen.

Datum apud Baden IX. Kai. Marcii, quarta iudictione, annu Donüui M«CX>LXXXXI., rcgni vero nostri anno XVIIL

Or. m Züridt. €Mtr,: Züricher Urkundenbttch ; Oerbert, l. c. 254; a. Böhmer,

reg,

1291. März 9. Erfurt. 414.

Gerhard H., EndMiof von Maing, bestätigt den aus dem Sonnen" Jäoster Berka nach derDomuB saccitarum ausserhalb derMauem Erfurts übergeführten Nonnen diesen Besitz und gestattet, dass nidit nur die Sthwestem, Brüder und Biensthoten des Klosiers, sondern auch andere Gläubige , wdche daselbst ihr Begräbnis erwählen, auf dem KlosterkircMiof begraben und dass durch einen Priester ntleri , die innerhalb des Klosters wohnen, die Sakra- mente erteilt tcerden k/önnen.

Gerhardus Dei gratia sancte Maguntine sedis archiepiscopus, sacri imperii per Oermaniam archicancellarins, dilcctis in Christo^ abbatisso et convontni monasterii sanrtinioninlium dictarum do Borka ad doniiim Saccitiiruiu extra muros Erfoitienses translatarmii saluteni in Domino. Cum locis reli*]^inj;iR et sacre religioni doditis aliquid gracie et favoris impenditur, ini[>endenti etorne felicitatis nifrituni acquiritnr apnd Denm. Eapropter dileete in Domino devoeionis vestre precibiis fav(iral)iliter aimuentes, lueuiu predictum iSatcitaiuni , in quo diviiio «'stis obseqido mancipate, ad quem de expressa n«>stTa licencia transivistis , cum Omnibus bonis, que in prosenciarum liabetis et que in futurum an- nuente Domino instis titulis poteritis adipisci« vobis auctoritate pre- sencium in nomine Domini ex certa Bciencia confirmamus et presentis scripti patTocinio communirous et, ut affluendam nostie gracie uberius

uiyiii^ed by Google

ürirandeobncli der 8Udt Erftiri. I.Thdl.

<;on('iati8, vobis nicluloniiiius iiuliil^rtmi^ ft rniiccdimu.s \Hn pnvsciito.s. ut non soliini sorores et ooiilVatji.s ;u- faniiliani vi't.tri conwiitius .sed et aliüs christifideles , qui apud vojs elo}j:erint sepultarain, in vestro cymiterlo lidte sepelire ac per aacerdoteni, qiü rnbis divina officia pro tempore oelebrabit, vobis et famulis vo8tri8 infra sopta monasterii vestri comnioniDttbus possilit; fairere ministtan ecdestastica aacnimenta sino iuria prdudicio alieni. Datum £ifordie VII<» Idus Marcii anno Domini niiUesimo dacentesimo nonagesimo pritiio, puntificatus vero noatri annu aecundo.

Or. im M. A., tkf. IT. Xltl, L & f. i) Statt äa Nemew BmkU.

1291. März 14. Erfurt. 415.

Gtrhani IT.. Erzhisrhof' inn }ffnHZ. frneuerf ihr Mit'hndis/.irrJir in Erfurt die Frcih it, diiss (kr l'lchan und seine Vikare tvräcr detn Propsf d^s ßfarienfffiftes wirh rinetn anderen (reisUichenf Sander)! nur drm Er-hisrliof si/bsf lodcmvorferi seien.

Oerhardus Dei ;,Matia saiu tc .Mai;uiuine scdis arcliiopiscupus , snrri imperii |>er Germaniarn areliit am i llarius, imivt r^is Cliristi tidclibus, atl quo8 porvonerit prosons scrij)tiiiii. salutoni ' t simcram in Domino f-ari- tntrni. liatiuui ('«»ntiarinni . |ii«'tati non (•(msoiiiiin (piis non iuiliet't, si ponlufta ad nos pmloeesstinuu uuitiuiuai bcnuticia nostris non pro- ponanius oculis et intoiiie mentis apicibns imprimamus, oa non solum coDservando proniptis afTectibuSf sed et, ubi possunuis, liberaliter am- pliando. Cum igitur ecclesia beati Michahelis archangeli Eifordensia, quam olim Waltberua civis Etfordeosis, fundator ipsius, fundatam in fiindo proprietatis 8ue, de bonis propriia ditatam pariter et dotatam, cum omni iure, qiiod dbi competebat in ea, libere contulit ecclesie Magantine ita, nt ab arcbieinscopis Maguntinis ei, quem paiochialea rite presentaverint, oonferatur iraperpetuum spiritualium et temporalium iure pleno, colligatur et appareat per p^esta et privilegia felicis recor- dationia dominorum Sifridi et Wcrnheri archiepiscoporum predecessorum nostrorum a prepo.<itorum ecclesie sancto Marie Erfordensis et aliornm inferiorum prelatorum seu iudicum iurisdictione libera et excmpta et archiepiscoporum Maguntinornm ditioni immediate subiecta; nos liber- t-AU'm n predictis predecessoribus nnstris occlosie prcdirto rnncessam et traditam auctoritatis nostro raunimin*' (■(•nfiriiianuis, cinitinnatam pre- sentibus et proscMitiiini littorarum tostiinoniis iiiiiuvanius sub int^rmi- natione anatlieniatis inbibontt-s. iio (]nis interiururn nobis sine nostra üpci'iab liccntia in {Rnsonas {)lfl)imi diotp ecclesie sancti Michahelis vel vicarionun f»ius, qni pro tcrnjinio tin rint, exconuiiunicationis vel »uspeusionis sententiam audeat pn^iiiuigare et ipsam ecclcsiam suppo-

^ kj .1^ uy Google

383 6€schicht»<|uelleu der Prov. Badueo.

nere iDterdicto. Quod si in contnirium aliqutd aliqna est ve! fuedt Jevitate presumptum , sententiam taiem velud in conteinptum eccierae Magnntine prolatam docernimus non valere. Datum Eifordie II. Idus Marcü anno Bomini M. OC. XC. I., pontificatus vero nostri anno secundo.

. Or. mit dem & im A. der Miehnefiikir^ Gtär.: WürdtuieiHf Dmc. Mag. «'» ardUd. dist. XI, »11; Bejfer, l, e. 7M,

m\. Mftra 18. Erfurt. 416.

Gerhard II,, Ersbistchof vm Maing, verpachtet dem Batke mu Erfurt auf 11 Jahm die Müwie, das MitrUmeisteramtt die SdiuUheiaaenänUer und die JudengefSIk für 1000 Mark Silber, deren er gur Seeahlung seiner Si^tüden in Born hedarf.

Nos Ciiihanlus Doi ^ratia sancte Mo^Mintiae sedis archiepiscupiiss, sacn iaijX'iii per Gernianiani aivhituncullaiius, recognosrinius et pre- seutibus literis publice profiteraur, quod, cum dilecti fideles nostri Henricus de Gotha et Waiterus Eeriinger magistri, consulee et civea Erphordenses nobis pro exoneratione debitorum nostrorum in Romana curia contractorum in mille marcis pari argenti liberaliter eonim g^ratia prumiserint subvenire, scxccntig scilicwt marcis in festo beati Walpurgis et residuis quadringentis marcis in festo beati Martini proxime nunc venturis solrendis, nos dignum daoentes, ut iidem iidelea nostri pro tante devotionis insigaiis beueficentie nostre gratiam senttant viceversa, ut letari pussint se per merita ad promia fiervenisse, memoratis fidelibus nosttris magistris, consulibus et civibusErphordensiboa universis monete, niaglstiatus fori, civitatis et in Plurali scuitotoruni otficia nostri opidi Erphordensis predicti cum emolumento, quod d«' Iiideis nostris ibidem nobis et siiccessoribiiN nostris vel ecciesie Moj^untine derivari deberet, ex nunc rt a festo beati Martini venturi nunc proximo ad an nos un- decini continuos de Ht itu. consilio et unaninii e^n^ensu nostri capiiuli Moguntini vice et nomine nostro et successonun no^imrum seu ecciesie MoiTiintine. si de nobis lnununitus aliquid art ideiit. iiabendu et ubti- ncndu cunuudimus et locamus cum suis iuiil)us et pertinentiis. ita videlicet, quod magistri et consules dicti nustri opidi Erpbordensis, qui pro tempoi-e fuerint, vel bii concives eorum, quibus memoratii quatuor officia commiserint, eadem regant et oonserveot, quod iura noetra et ecciesie Moguntine exinde non roinuantur aliqualiter vel ledantur, exclusa tamen penitus omni vara. Unitis autem predictis undecini annis prefata quatuor officia cum ludeis Erpbordensibus ad nos et ecciesiam Mognntinam libere revertentur, presenti instrumento et qui- buscunque aliis super locatione.et concessione ipsonim ofßciorum et

Digitized by Google

Urkund^iibuck der Stadt Erfurt I. Tkeil.

Ind;eonim ipuis tidelibus nostris datis extunc mortui^ et extiiietis ao nttUum robur ampHtis habituris. In cuius rei testimotiium et certitu- dinein firmioreni presentes ipsis damiis literas sigiUi nostii a[)pensione manitas, ,promtttentes nichilominua et ad hoc nos preseiitibus obli- gantes, quod ante priniuin solutionis terniinum suprascriptuni ipsis tidelibus nostris literas sub lioc tenorc confcctas procumbimas et dabi- mus tarn nostri quam capttuli nostro eccles'e Magantine mnnimine r Vm ratas. Datum et actum £rphordle XV. KaL Apnlis anno Domini M. CC.XG. pontificatus vero nostri anno II.

6edr.: Falkenstein, Gesch. r. E.y 164 in dem Renn d«t StOk»; Lambert, l,c. J45; Jaraeumky, Geeeh. d, Juden in Erfwri, 76.

\m. Mira 18. 417.

Der Uftth vm Erfurt bekeunl dtn Empfang der Urkunde Erz- bisdiof Gerhards hdr. die VerjutdUung dar Münze, des Markt' meisteramtes, der SchüUkeissenämier und Judengefällc , verlangt aber, dass derselben die Bestätigung des Kapitels «ocft Arnjeni" gefugt werde.

Nus H^'iiincus do üotiia, W'altlit'ius Kuiliii^ci' luajiifistn et coten c'uDsules Erfordenses recognoscimus per presentes, qiiod venerabilis in Christo pater dominus uoster Gerbard arcbiepiscopus Moguntius apud »08 dimisit suas litteras sab hoc tenore confsctas: Folgt Nik 416. In reoofi^nitionem igltur presentiarum litterarum nobis sub hoc tenore dataram sigiUam oppidi Erfurrlensis presentibus duximus appendendum protestantes, nobis deberi addt ex parte capituli in prefatarum Jitterarum tenore dausalam subnotatam: Kos 0. decanus, £. scolasticus totumque capitulom Moguntinum predicti, super preniissis sepius tractatu habito diligenti utUiora nostre ecclesie proficientes in reeo^nitioneni eorundeni et nostri eonsensus voluntarii testimonium adhibiti in preniissis sigil- lum capituli nostri presentibus duximus appendendum , obiigantes nos niehilominns unaeuni prefato domino nostro pro sc, suis et nostris successoribus litteras per presentes, sepc fntns tideles eeclesie Mof^untinu ma^istros eonsulfs sciüeet »'t eives ürpliordenses «^uper preseriptis omulbus et ^ili^;ulis iu:;itor waraiidare et ab inipctitioiu- (|UiililH't salvos reildt rt' et imlt nipnes, renunciantes expresse omnibus exeeptio- nibus iuris \v\ tatti, si (jue super premissis in posternm cnn^petcru iiubis j>ussent. Jn liuius io^itur nostn« recn^^nitionis rvidrntiaia in»>,truni sigillum presentibus duximus appetuiendum. Datum i.ilurdie die et aono prenotatis.

Gvtlr.: EaikenHtrtn, (Ji'nvh. r. K., Jii4.

Digitized by Google

384

OetchichtiqaelleD der Pn>r. SachMn.

1291. MUrz 19.

418.

Der Erzhisrlinf und das Jhmkaj/äcl von Maine bedätigen die

Nos (ieiliiiKliis ' «•crtitudiui'm firmiorein |)rf»s(»ntr> littoras soribi

ft rimiis et t!«ni iiMstii t|uain rapituli i»<»stri si;;illorum niiinijiiiiie roborari.

Nus ( irbcliaidu.s tlccaiiu.s . Kmbiiclio scolasticiis totmiHjiio capitulum

Mo^iiiitimuu predic'ti super * pujjucnt. Datum Xllil. Kai. Aprilis

anno Dumini M. CC. LKXXXL

Häg,: Grünet Budi 7»^ im E, A, Gtdr. wtY «tarhe» KSrxmgm bei Oudm., l. c. I, 88i, J) Hier mit No. 416 gleichUuiteiid Ü) Hier mU No. 417 übtnktaHmmmd.

Lanrmiiua, Abt, und der (hnvmt drs StJtuiiiitikfosUrs in Erfurt Imkennen, dassdoHsilinlk von Lnblin, Bihgi-r zu Erfurt, .Vj^ Hufen jW< Eydcdt (tu den Vropst des Neuivrr/csklostern verkauft habe. In nomine Domini anuMi, Nos Ijaurencius Dei gracia abbasj prior . tutusqiic (onventus monasterii sancti lacobi Scotonim in Krfüidia iini- versis Iranc iitteram vistiris sahiteni in vo, qui est omnium vera sjihis. Ne btina opera, r|iR' cum piotato Hf^untur, a menioriis Imminum evan» - si-ant, privsoncium et eoiam hitiiKuiin» sriem-ie innot^^scaiit. ?ie<*ossf est. ut in scriptis redigantur et (jiioticnscuinnio . (niid actmii ah. \ideatur. Hinc est. quoil recogncseimus et preseiitibus publice profitemur. quod tres mansos cum diniidio proprios nostros et per strenuum militera Ilermanniim dictum de Hersingerode, raagistrum curie illustris prin- cipis domini Alberti lantgravii Thuringonim, nostre ecdede predicte legittime appropriatos, gitos in campis Wlle figenstete. quos Gotscalcns dictus de Lablia civis ErfordoDsis iure hereditario actenus teuuit a nostra ecclesia et a nobis, solvens unnm solidum denariorum Erfor- densinm titulo annue pensionis, idem GotscalcQS de Lubelin recognovit 86 Tendidisse eosdem mansos cum omni iure et utilitate ad predictos mansos pertinentibus honorabili in Christo domino Hermanno preposito sanctimonialium Nuvi oporis Kifordensis ac plebano Sancti Martini in Plurali extra muros eiustltMii opidi pro duodecim marcis usualis arfrenti venditorl integralit( r pt rsolutis. Promisit quoque iam dictus Gotscalcus una cum Thoodoiii-o filiu fnitris- sui Sip^ohardi do Lubolin ipstim domi- num Horniannum preposituiii do inansis sive bonis prt'niissis legittime warandaro v\ indempnem in omnibus conscrvare. Isos quo(|ue rfwptn roi-iirnatiuiie iuris hereditarii a Ootsmlco de Lubeiin sepedicto sud- rum heredum unine im proprietatis et dominii, quod nobis ar nostre ecdesie in ipsis mansis sive bonis universis ciuipctere videbatur, trans- ferimns in <iuiniiuun llermannum preposituni nRinoiatum litteras per presentes, volentes, ut ipsi sit voluntas de supradietis bonis daudi, veu»

1291. Mürz 19.

419.

tTrkluuleDback der Stadt £riuri 1 tlieiL

2d5

dendi, traosfioreiidi in ecdesiam vel peisonas qualescvinque omne ius, quod ipsi ex sua emptione necnon ex nostra et Gotsoalci de Lubelin sepedif'ti resignatione de bonis eompotit iiiemoratis. Testos huius rei sunt: viri honoraiidt doniiims Helwicus de Wulfcze, (loniiuus Ber- mannus de Kinstete phibuui, HcrniRnnus Donimpeiti, Cristanus . Tlieo- deru-us cap€»Ilani Novi operis Ertnnlt'H.sis pt i|iiiiin phires alii tidc digni. Ad iiiaiorem qiuxjue oertitiulineni iidstio, doinini Ekehardi Sancto Marie et (loniiiii f'unradi Sancti ^>everi duiaiiurmu ecclesianim Eriurdeiisium sigillnrum iiuuiiriiuiL' luuir litterani diiximus rob(»randam. Datum aiuio Domini M ' UC' nonagesinio priiiu» XIIll' Kai. Aprilis.

Or,mitt& im M. A., Er f. Ii. XII, 10. 1) 8laU de» Namen» Fuukie. '

1391. April 30. 480.

AUnredUf Graf von Gki(ke»t verkauft die Vogtei über BO^^ Hufen lu Gispersfebm GoäsMlk Markfmeiskr und Hugo Lauge und bddmt sie damU. Wir Albrecht von Gotis gnaden grafe von Olichen bekennen an desem offen briffe, das wir unser Togtie zcu Gysperschleybin obir dryszig hufe und eyne halbe hufe^ da icliche hufe ierUchen gybit eynen ▼irdirng lotigis silbirs uiTe sende Miohels tag bye der busze und eyti fasoacht hun, und unse genchte ubir hals und ubir hant in dorffe und uffe Velde mit allem rechte, nuzee, frvheit, wird«»kf it. und uusze dinste, dye uns thu sollen dye bcsitzere der gute mit yren pherdou und unszer dinste fyssHier' ourh solton dyc hpsitzrerp dor voi-genanten gntp und dye andern gehuri' dez iares drye weyd zcu dem voytdinpT goii hye dor buhze, uud wf'iiiie daz {»erichto zcu ged, so sullen dye trebnrc den voyt- herreii gutlichen thun mit es/.« ne und mit trinckene und yren ph»>rden und mit allen eron und mit aller zeugehorunge in doilie und in feldo vorkouft und gegebin habin uintne andorhalhhundirt marg und ume zcehen marg jotigis silbirs, dyu un.s vvcd bezcult sint, Uotschalge, Her da waz £birbart Martmeysters son, uud deme langen Hugo, burgein zcu Erfforte, mit den sye seligen gedechtnisze Albreclit unser vater gehat und wissentliche besessen habin und ewiglichen besizce mögen. Ouch habin wir dorch bete willen dor obgonanten zcweyer den ersanien Inten Walther Kerlinge, Konrad von Uersfelde, Gunther und Ditherich Alboldi, buigem zcu IhfTorte, dre voigenante voigtie nnd gerichte und gotere mit soiicbem rechte gelegen und en gelobit, der getruwelichen zcu weme und sye aller insprache genczlichen ane yren schaden abe zcu nehmen; und weris, daz der obgonanten ykeyner von desem leben voracbyde, so sollen dye andern dye vorgonanten guter geiitzlichen von uns zcu lene habin und ewigliehen be.sit;^en. Desis obgeschrebin kouffis and aache sint gezcugeu er J^'rederich von Mewoi^sbuig, er Ditherich

uiyui^ed by Google

886

Ge*«chicht8quellen der Prov. Bachtel).

WMiniar mu\ or Dithorich von Busoleybin rvttoro, er Heinrich von Bin- tcrst'lilevbin. Kiidolff von Nortliusen, Hildr-brant Koiling und Dietheiicli Stift und dyt' jiMdcni nitislute mit aiKlorn vel luten, den wol zcii

p;olovHof>o ist. '/a h In k<'ntenisz(» und «rnnzcor sichorhoit desf^r oh- «rf'srlnfbiii rede hnbiii wir d<'s»Mi otVcii lnvff c<'i:i'l*in mit uns€»riiio. insi'jcl irotnnvclich vornj^Ht. Datum mim Douiini M. CC. LXXXl. in

vi^ilia WiiljMM L:i>.

JJdH.: C'itmenit- MtUiri(:s(:.!iej( FttmiimUnwh >S.:iSJ im 1\. A. liedr,: Sugittarius, Utft. tltr iirttfieh. GMfihen, 77; «. *He f.'rkumle AV>. 40ltf dettidben OegetArnnd be- tnfjrnd. 1) Vielleicht i.i/ fiu r nt Falffe Her HA«/m7«fVA'l4*ii EiMeUaltnuß der fi^gei^ den lUrenHie»e etwuit wut^fiülen,

Vm. Mai N. 4>1.

AUx rf, Lnu(liji tif i'tm J /nirimjrn, rn hirfi f tiif W 'ialerlu ri^i lhiiuf ilrr in l'ithji (Ii s Jjaudf rialm.s scistorUiu Bürgen und ßcfe^fifjungen,

Xos .Albcittm Doi gratiu Thiirin^Mo iMnttTMvius et Sa.xonie romes palatimis i crM^iiuscimus et ad sin;;uiuiiini ii'ititiaiii rupinius perveniit?, (jiKnl oiiiiif castiuiii seil Miiiiiitio (|naliM'iin(|ih'. ex parte paris iam dil'cptrt simt vel t'ueiim adliiir dcstnirta. muHpiaiu alituiii.-> aiK-toiitato oadem re»'difirari p«».ssiiit vci dcbraiil liceiilia, g^ratia vel imliiltu. In- portniiuui tiiim et paeis sanetionil)Us proban-tur esse CDiitiaiiiini . nt hoc alicuius iicentia speciali restauran'tur in upidum, quod \)gt geucralis» pacjs observanHam est <l(»itructiini. (^tieunque aiitem ausa temerario sie desti'ucta jrecasteUare prosutnpserit aut firmare, aiiathema sive ex- coiumiinicationein duniiui pap(> patri» nostri sanctisainii proseriptionem- 4|ue dumiin noütri Komanorum regis seretiissimif nostram quoque et totiua terre proscriptionem »ß noverit incidisse, et ipso &cto oiuoia ipsorum bona vacant et vacure debent libere suis domiuis et solute* Prohibentes etiam t;it« > !■ > ditieatiunes niillis e.xiude afticieiitur iniuriis aut aliquorum suspicionibut» sive in^ratitudinis fornmla innodontur, euDi talis ( iinim ptohibitio uou indirectu sit^ ininiu iusta verihs sit et salva. VA iit her robur d^bitum soieiantur je- nullius ealumpnia in posterum inHnne'ntur, pn-sentem litterani indv eonscribi et uostri sigilli impres- sionis niuniniine vuluinn< ot iussinius euntcstari. Acta sunt hec iu tentoriis i^bsidionis eastn Üilbteiu anuo Domini M. CC. oouagesiuio piinio Vlll. Idus .Maii.

Or. mit bcach. S. im M. A , J£rf,A, XI l, ;i. Gedr.-. Wedele, L c. 406.

\m. Mai 20. iü.

Hambertus de Arnietie, Bürger mn Mainz, hezetigt, dciss in seiner (regeiitvart lohannes dictus Peiegrinns Henrieti^; dictusGoId- ateiu, Jiürytr von Zünrh, im ^mmch letzter^- iStadt dem Hoorieu

^ kj, i^u^ uy Google

Urkundenbuch der Stadt Erfurt. \. Tbeil. 287

Vioedomino, lohfioni Alberto et Theoderico, Bürgern im Arfurt, WOG Mark Sifb&r Erfurter Gcd klUes in der Studt Maine am «w^ati genaitutrn Ttigr für den König Tiudolf lu rahlf haben. Her presentatio facta fuit anno Domini M. CU. LXXXXI. feria sacra prima ante festum sancti Urbani. üeär.: Gtrbert, eoä. epüt. Rttdolfi, iM,

im. NoveuilH r 428.

Der JUifh von Erfurt rerkuuft dem W'atther Ktrlinger (dicrmals die Ii) Midder Zinsni von der hfdhm Mühle an drr langen Brücke, nnrhdf'm rr die Zinsen siiimt tiional znrüchjchnnft Juttfe. Nüs Ik'im icus de Gotha niagister- constiluni , Connulus <!<• Lacni, Gutsahnis Lui^i^iis, Hmnannus de Madila, Bertuhins Biltcrslfibcn, Ojnradns de Fraukt nliusen . (JuntlH'nis dr Sniir«'. (nitsalcus Parvus. Heinritu^s V'icedoniini, ("oiinidiiN ilc Lutiishorn . Tlu -Mlcricus de Varila, Ulricus de Swn stete, rierhaidus dv Tutilstete, llricus de Totelstete, Theodericus d<' Smiro, lacobus Cutellifaber eeterique consules Krfordenses recuj^nuscinins tenore presenciuni litterarum, quod, cum illa decem mal- dra annone, tiuo civitati de dimidio mulendino Waltheri Kerlin^ri annls singuHs debebantur, olini vendita reemissemns pro s^ptuaginta et quinque marcis aiib spe, quod illa deberemus universitatis nsibus reservare, tandem necesaitate alia incumbente, cum dictam anDonam 1108 ista vice iterum vendcre oporteret, cuopetencius fore censentes ipsam annonam Waltbero Kerliugero predicto nostro socio et concivi dicti videlicet molendini possessori vendidiimis pro octoginta niarcis usoalis aigenti civitati integraliter persolutis, hoc acto e\|)resse. quod, {|iiandocunqne in postennn consiiles, qui pro tempore fueiint, cum denariis civitatis dumtaxat dictam annonam civitatis usibiis obtinendam nec alicui alteri vendfndam pro niaiori scti pm tnnta pecnriii^ summa vel causa aniicicir ali(j\ialis ivonnTt' itotnunt et voluoriut, eadem annona ij)>is R'\» n(li drlut \n<> taiita jH-cunia, pro (|nanta nnih' dii.n- scitur esse enipta . ita tain« ii, «jhihI ipse Waltiiorns partcni amiunc pin rata tenipoiis [M iripiat illa vii ••. Et ut onitiis rancoris suspicio, ^uo r\ reemptii'nc imiusnuHli posset tollatur, ipso tempore reenipriunis

sepefato Kerlingero ex paite civitatis alie litten' *lel)ent dari obiiga- t<»rie scilicet contineutes, (]iu»d, si uUo nnquam extune tempore» quo- cunque casu i^epedictam annonam vendi conti ngeret, ipsi Waltheru et nulli alii pro iusto precio vendi debet Et ut hec nianeant inconvalsa, dedimus eideni naoc haa litteras sigillo Erfordensis civitatis munitas. Actum iodictione 1111% anno Doroini M''€)C<'LXXXX'' primo XVI* Kai. Decembris.

Or. im M. Ä., Erf. A. XLIV, 7. S. f.

Digitized by Google

OeMbichtaquelleD der Prov. Saduen.

l^^h Deeember It

434.

jAUoliih mn Ilmentt, hiinjrrjtt Erfurl , und Kuneffutulis, seine Frau, bekennen, dass sie gum Beil ihrer Sede das Eigenhm om einem Weinberg gu Gts^tersldien dem FeiersklasAer in Erfurt Ober'- trtiffen haben, dodt so, duss sie und ihre Erben den Weinbefy als Erbli^mn gegen einen fährliehett Zim ton iSehiüingErfurier Pfmnige behtdten, so lange sie stdbst hhen* Für den Fall des 'Jodes ('i)irs roii ilnf n snlhn Sfhil/lit(/t ttiid niirJi dettt Tode heider 7(t SxhdUiuji- jährlich dati h'h/shr getahU w&rdm , wenfl nicht dir Erbat 9 S<hiUiuge durvh Anweisung anderer Güter von dtnisclhrn Wvrtc. nblosm , (in Schilf iu(ß (dtvr soll weiter hczahÜ n-rrdcn für ihr Anniversar tum, welches mit Vigilien ui%d Mes^t zu begehen ist,

Quoniani utnniuiD reruni habere niemoriani potius est tlivinitatis quam hamanitatia, expedit, ut^ (|ue n^uiiturf iii aeripta publica redigantur. Hinc est, quod ogo Lutulplius <!«• llmene civis Krfordensis et Cune- gundis niea tixor nH-ogiioscimus liicide protitiMitos corani omnibus hano littoiam inspectuiis. fjuiül coiiiiniftrt mann mm pio cunsensu umnium heruduni iiostroruni viuoe imstir ()ntpriet;iti iii sito in (»i.sporslouheu spafium noxmi :it;r(iruin CHiitiinMitis, pi-<> ifiiitniio aniinr nnstre dtHlinius m'lt'sif >aijc'ti Vvtvi (>[)iili ;iiit('<lirti . (|uaiii vinearu de manu domiui Androp abbatis ipsius cvclesie KHtpiii»ü.> iure hereditiirio possidendani, tttli picvia nitioiip vidtdiret. quod de eadein vinea unura soliduiu nionete Erfoidpusis ofticio cene eiusdem ecclesie anuis singulis per- Kulvamus, et quicunque nostrum duorum prius viam univerae camis ingressus fuerit, extunc quatuor solidt connuroeraDdi qutnto soUdo et ex alterius niorte quinqite söUdi denariorum £rfordensiuiii eupercfoe- cunt, qiii dec«m solidi de eadem vinea in prescripto temino ipsi oene officio perpetuo persolventur, attamen hoc adiecto, quod nostris here- dibus ticebit, 9\ voluerint de predicta penaione decem solidorum noToni solidos redimere, ita quod alia certa bona oatendant, quo acoeptare volueritcoiivi'titus ipsius ecclesie, de quibus auDuatini novem sulidorum pensio rortissime solvi posstt, tünc tarnen nnus solidus exceptiouibus quibuslibet obmissis de sepodieta vinea, ut prolibatum est, persolvetur in Signum proprietat'rs ceclesie antea sepiii^ r' ( i»at<>, ot ab oodoni oon- vontii. cui pitantia cum |)redirt(» t-eusu miiii.stiabitur, itmiuaiiter nnstri nitMiioiia in aiiiiiversariis iio.stris cum vifriüis »4 cum uiissa dtbita devitticrir sulemniter perajL^ftur. In ruiiis rri crrtilmliniMu haue litterani, qnia piopiio sigillo cateuaiö, .si^illo dnmini Krkfluinli Sancte Marie, (lifinini ( niir.idi Sancti Severi deeaiiorum t t (luiiniii llartungi tscoliistici eeelesiaruiii Krt'ordonsiunj ubtinuimus couimuuiii. De Gispei*üleubün

Googl

l iKiiinleiibucli licr Siailt Krtiirt. I.Theil.

testes huiiis sunt: Albertus itcnltetus, Bertuldus vicedoniinus, Burcardus dictus Winege, Biirrardus filius eins, Hoinricus dictus Rolle, Conradus dietiis Cesar, Bcrtoldiis dictus Calcifex^ Heinricus dictus Rufus« Herbo- et alü quam plures fide digni. Datum anno Domini luiUesimo duoen- tesimo nonagesinio primo tercio Idus Dwenibris.

Hd».: Ihpt. des IHerskiosterg auf der Kgi. Btblüahek in Berlin.

im. 425.

Lambert, P/ <lt's Mnrii ustiftt s in Erfurt, bekennt, dnss Konrad von Jlüde, Dehiu (h s Scvej L^tif ies und Pleban der Jinvdiht^kiri:he, bei ihm getdafjt inid nustfcmiit habe, dass seine Vet (umdfni, liürger von Erfurt, mm dem lUithc mit Ausweisung bedroht Warden seien, trenn sie nicht wegen der gewaltsamen Fortnahme einiger der ffenannien Jfenedi^skirtke gehöriger ÖrtltMeiten dem PMtan Sdiweigen auferlegten. Nos Lampertus Dei gratta prepositus ecclesie sancte Marie Erfor- densis cupimus esse nctum. quod dominus C(onradus) de Bode decanus 8aDcti Severi Erfordensis et plebanus Saneti Benedicti ibidem nobts conquestione monstravit, quod Sifridus de Muthusiu, Conradus de Hers- foldia magistri consulum ac alü conäules Erfordenses ipsum et e^clesiam siiaoi saneti Benedict! quibusduni locis sub eapella sua sitis contra iufitttiam spoliarunt et, cuin illa loca sibi et ecclesie repetere vellet ocea- stone statutorum concilii Magiintini, vocaverunt Qot(sCBlcum) de Smide- stete, Hermannum de Kezilburn et Kiidefrpruni fratrem suum, Ottonera de Hallis ot fratrem suum cognatos pi-erlieti C. decani, ipsi^; inandantes, iit super huiusmodi eausi» prelato dicano silentium inponcront vel rivitateni Krfordon^eni exirent non redituii; qui propter ipsuium tur- bationeni prosequi non audebat, proptt i fiietum et potentiam ij)sorum poterat cadere in constantcs qui omnia prediota deeanus conmi nobis fiiit legitinio ])ruti Status, sup(M' fjuil)iis presentem litterani sibi dodimus iiostri sigilli iiiuiiimine coniiinunuiiu. Datum anno Domiui millesimo ducentesijuü nouagesirao secundo.

Or. mU dem 8. m I>. A. 1) So im Or.

Iä9& AprU 29. £rfurt m,

Hermann der ÄUere, Graf voni Orlamunde, bdekni die Bürger- schafl ßu Erfurt mit einer Hofstatt hei dem Jokannisßiore, Nos Hermanous cttraes de Orlamunde senior recognoscimiis tenore preaencium litterarum, quod aream illam sitam apud valvam saneti lohaonis intra muros Erfordenses, quam filii Bertoldi de Gotha a nobis hactonuR titulo foeudi possederunt et de nostro consensu uni- veisitati Erfordensi vondidoVunt, nobis foeudum resignantes, honei>lis

uiyiii^ed by Google

296

(ttfwchichtHquollen der rrov.SaeWn.

viris Hildebraiulo KtTlin^rfro. Kkebcrto, Tli» odri i.o i t Theoderieu Vnrila tratribus civibuh KitMr(lensil>ns f^ontulimus titiiK» iusti foeu<li piviiictf univorsitati Erfurdeiisi ad inaitiiiu hdelem porpetuu possideii- dam, pininittt'iitrs ipsos de fooudo huiusmodi iiisti<Maliter warundare et ab imj»etitiuiie iHddtTi' liberos »»t solutos. IVstos buius rei sunt; lier- mannus et Witego do Obirnwimar, Heiuricus de Deinstete frater ipsornni, Conrad us de Ucu, Tlieodericiis de Mftdila et <juamplures alii iidc digni. In eiusdeni etiam rei certitiidinem, testimonium et per- henneni memoriam dedimus has iitteias nostro si^llo fideliter roboratas. Actum et datum Eifordie Kai. Haii, indiotione V-, anno Doinioi M. CC. LXXXXU.

Or, mit dm S. m M. A., Erf. A, XLIV, S; ». r. HeUtautän, l c, JCT.

m2. .Iii Iii i^. Krfiirt. 4>:.

T)rr Kämitfrrir llcDiKum nni \'<utit ihr ält'/r rnknufi /'iir 30 Mar/: Sifher dt u Krjutivr nuni' i iidotinJialk rou Slniiidestdi und Tlmnlcrirh nun Sande .7 ',4 Jinffn mit ZitlxJiör in Klein- Fahnern.

Nos Hcrinanims fln Vanrc lainerahus senior recocnoscinius pn*- sentibus et pubbet« pn*testaniin\ quod tres niansns et (piartale unius mansi cum eiiriis nttinentibus in minori Vanre in campo t t in villa sitos ibidoni, (piuruju possidut Theod<Micus de Varila diius» quartali minus, quincpie makira et fpiartale et Reinbardus de ütlnisen mansum et dimidiuni, simiUter quiiique lualdra pielei luiurn quaiUie, quoriira una medietas est frumentuni et altera est unleum, Kribrdensis niensure onnuatim solventes, de conaensu Irmingardis uxoris nostre, Heiniid militis et Hermanni filiorum ac heredum nostrorum vendtdimus legi- tima venditiooe cum omnibus suis iuribus et pertinentiis Ootscaico de SmidestBte et Theodetico de Arena et lieredibns eorundem ciribus Eifbrdensibus pro trigiuta marcis usualis aigenti nobis plenarie iam solutis, transferentOB in ipsos omne ius et donüniam, quod nobis in predictis mansia seu possessionibus uompetebat iure feodali a nobis et nostris heredibus perpetuo possidendos, non ob-^tnut. . quod uxori nostrf predicte eadem bona in dotem propter nuptiaK iueiint assignata. Cui assignaeioni et omni inri necnon iuris iH iieficio, (juod in coiitrariuin eompetfio in p«)st('rum sibi posscr. vorbo reminciavit et per presentes renuntiat iibero »-r «-vpresse. Pntmittinius insuper prefatos rives et nos eis presentibiis (ihliiüiiuus de liuniv s«'u inansis nirmur;itis ot libertatf* ecii'undcm iu^ntrr w ai aiidare; nichiloiuinus qih*<|iit' alii.s quibuscun(|ue vohierint antfdifta bona «'ontenr t'mdi predirtu. Testes buins taeti sunt: HeruiHiinus <aiu)nieus Säurte Ahme et Herniaunus canierarius

ly u^Lu cy Google

4

Crkundenbuch der Btadt Krftirt I. Tbeil. Ml

iretres nostri, Conradiis decaniis, magij^ter Lndewicus cantor ecdesie sandi Severi Erfordensis, Conradus dicttts Brunonis, Albertus Aorifitber, Rudc^rus de Kesselburn, Albertus de Lubelin, Theodericus dictus Gemecbüch cives Krfordenses, Eckebardus de Tennestete « quidam cogDomine Sne famuli nostri et alii quamplureti fide dignt ad boc Tocati pa riter et rojs^ati. Ad roaioretn autem boruni certitudinem pro- . seotes littera» dedinuis nostro^ fratrum nostroruro, decaui et cantoris predictorum sigiliis fideliter comniunitas. Nos vero Hermaonus et Her- mann iis fratres, decaiius et cantor iamdicti recognoscimus prescriptig omnibu.^ interftiisse . ea vidisse et audivisse necnon ad petitionem partium anibannn sigilla nostra presentibus appendisse. Datum et actum Krturdie uiino Doniini M CC. LXXXXII. IX. Kai. lulii,

Or. mit 3 heteh, & im M. A., Erf, A.XLIV, 8\

mi. Juni U. 428.

BerRitkr DiUmar vm WUUrsieie der ÄUere hdiemU, dass Kmrad v<m OmeAurth, Bmger von Erfurtt und adtne Vemoandtm ^ne halbe Hufe zu "Rüdersdorf ge/:auß haben, und überirägt den Käufern das Grundstück #u erhlidtem Besiie.

1. n. s. e. L tr. amea Universis banc paginam inspecturis Ditmaros miles senior de Willerstete salutem et cognoscere veritatem. Cum ea, que in tempore aguntur, breriter a cordis memoria labantur, expediti at litteris et sigilloram inpresaionibus roborentur. Innotescat igitur uoiversis ac singulis, qui sunt et qni ventnri sunt, Oonmdnm de Cruce- burrh civem E2rfordensem contra (rodefrid um dictum DiTitem in Rudirs- dorf dimidium mansum terre arabilis, habciitcm quinque agros in quo- Übet campo sine area, situm in villa Rudirsdorf, quem a me iure feodali possedit, pro Vll taleutis denariorum Erfordensium comparasse, quem scilicet dimidium mansum contuli predicto Conrado de Cruce- hun*h t4 uxori sitf Knnogundi et tiliis sororis sue Conrado et Henrico et Henrit'o, l'wili'- necnon Conrad" df DvftMital et eorum heredibus- Üben- et q niete iure liereclitario perpeluo possidendum. In cuius rei testiaiuniuni prebentem litterani nieo si^ülo tribui roboratam. Testes huius rei sunt: dominus Dytmarus iunioi- et tilius suus Bertoldus, Her- raannus niik:» de Kode et filius suus Heiüiannus, Keinhardus plebanus de Nedemsdorl", Fridericus de Hermansackere, Henricus iunior de Botil- stete, Conradus filius villici, Stroibir de Gozirstete et alii quam plnres fide digQl Acta sunt bec anno Bomini M^GC* nonagesimo secundo in Tigilia lohannis baptiste.

Or. mtt dem S. im 1). A*

19*

Digitized by Google

292

Gc9«hichtiiqiK'Uen der Prov. SacWli.

im Juli 11.

Hermann, Ptofn^ tteit yenut/ffkuklosiers in Erfuti, spritM als ddegiefter Hickier litM in Ktatfesadten des Severidifles gegen den Erfurter Urinier und Uittrr (iiinther Vitglum wegen des ZdttUen von des kUsUren (hU gu TtMidten.

In nomine Domint amen. Quia nos Hermann us prepositus sancti- moniftliiim Novi operis in^Eifordta iudex a domino Maguntino arclü-

episcopo dfle^tns in rniisa, que vertitur inter decanum et capitulum pcciH.sie sancti Soveri Krfordenais ex una et Giiutiierum Vicedoniinum niiliteni civeni Eifoixiensein ox {wrte altera, Hte corHm nobis l^itime c'ontestata, testibus iweptis ot diligonter oxnminatis dictisque eoruin redactis in soriptis ac piiMieatis et omniljus aliis ad raiisaiii ipsam pertinentihus rito ot r?iti()n;il>ilitor perartis invciiiimis. doranum et capi- tulum preditrtos lucide prubavisse, qu»id d<' (junlihi t jiiaiiso in campis vilic Tiiitelrben situ eis deriinatiuneni aiinuatiiii solviitr utia sexagena nianipulttnim. nu dirUts tVmuenti rt niedietas tinlei. nuiiiiiir (Irrimatiunis ipsis annis sin^ulis sit solvcnda; Itabito super b<»c dilig»'ntt iracialu et prudentuni eoniniunieato eonsiliu Dei nomine invoeatu diffiniendo pro- nuncianius, se|R'dietum Guntheruni Vicedomtnum de skignlis mansis suis ibidem in Tuiteleben sitis unam sexagenam mtinipuiurum predicte annone annift Ringiilis ii(miino decimationis solvere ipsis dehere, et eam diftiniendo et sententialiter in liiis seriptis adiudicamus decaou et eapi- tulo necnon eorum ccclesie memoratis, predicto Gunthero peqiefuum Silentium imponentes, condempnantea nicbilominus ipsum super neglecto cum refusione expensamm in lite &ctarum, quas cellerariiiH ipsius eoclesie huo iuramento nostra taxatiniu- preliabita dechirabit. Lata est hec sententia anno Domini ÄI. CC. LXXXX. seenndo V. Idus lulii, presentihus domino bilianne de (lotim. Kiidolfn Hugonis canonicis^ lohanne dicto Cölbe plebano Sancte Marie hM'ordensis, domino Theo- derin» de Wimuiia presbiteix), Heinrie(» plebano de Vrimar« Heinricu de Alkesleyben laieu et aliis quamplunbus fide digni;». Or. mit dem 8. im U.A.

1492. üct4>»)i i 17. m

Albert, I^mdgraf ron Thüringen bekennt, dass Konrnd und Bruno von Vricmar dem Erfurter liünjer Frndrieh Lhi'dd eint

lialbe Hufe zu ELlcbt.u mU einem Höfa verkauft huücti,

Nos Albi'itns Dei graeia Tliuiingie langravius Saxonieque eomes palatinus m'ognnscimus et omnibus litteras lias visuris eupinnis fore notuni. (jUiHl Cniiradus <•{ Hniin» fratres de Vrieniai uriacuni suis uxoribus manu eoniuiKlu vendidurunt Frideiico dieto de Brulu iirfui-

Urkiindoobiiclt <lrr Btndt ErAirt; T. Thdl. 20S

densi dimidiiim mansiim situm in RIkisleiben et nroain nttinentem, do qua qiiidem ect-Iesie sancte Marie Erfordensi duo solidi ibidem et duo piilli cunsuevernnt sinpniis annis dar!, pcrpetuo possidendos. trans- fmntes in dictum Kridericiim ot siios liei-edes onine ins sive dominium, (\[m\ in hdiiis Imiusiiiodi liiu'tt»nus lüilnirniiit , ita tamen, ((iumI idem Fiidt'rit us <'t siii licrcdf'Ä pretiitus diios j>ulid<»s rt pullos ecx^lesie raeino- rat*j et unum taliMituiii Erfoidcnsiuiu denariorum partiin in festo beati Mycliahelis ft partim in festo beati Walpuigis pretatis veuditoribus seil ipsoriitii lierctlibus in antea pro cL»nsu sinfjurus anuis solvant. Eideni etiam vendit«)ie.s uiia cum llartungu dicto de Gu/./.uloiben suo coQSponsore in solidum promiseruut, sepedictum Fridericum de bonis {Hnnominatis iasticialiter waratidare et ab omni iupetitione ex parte ipsoruui emeigente in quemcunque casum in bona eadem salrani räddere et indemjmem. Testes hnius rei sunt: Albertus de Frinstete et Sifridus filius saus, Theodericus dictus de Palude de Ermilstete, Theodericus de Tennestete et quamplures alii fide digai. In eiusdem etiam rei testimonium has lltteras super eo conscriptas ad petitionem sepedictoruni vciiditonim nnstri FiLnlli appensionc duximus n>borandas. Datum anno Domini M. CC. LXXXXIL XVI. Kai. Novombris.

Or. dem 8. im D. A.

im. April 7. 481.

Günther von Slntheym vcricauß 16 zur Vogtei Salomonshoni gehörige Hufen mit dUent Z^ibekör an die Brüder Albert und THfiiridt von fAthdin, Bürger m Erfurt.

Xos (iiintlierus de Slatlieym rec'ognoi»ciniut5 et omiiibut. iias litteras; visiuis rnpimus o^^sc notiim, quod spdecim mansos nostros ad advo- catiam ville Salmannisburn pertiiieutes, quemlibet mansum quatuor modios frumenti et totidem ordei annis singulis exsolventem, cum Omnibus pertinentibus ad eosdem in campis et in Tillis sitis, cum omni iure, utiUtate, libertate, consnetudine pariter et bonore, sicut illos pos$e- dimus ttsque modo, cum predicta advocatia ville Salmannisburn causis sanguinis biis annexis, vendidimus Alberto et Theoderico ftatribus de Lnbelin cinbus Eribrdensibus pro quadraginta et nuvem marcis exami-

oati aigenti nobis plenaric iani solatis ^ mansos annexa advocatia

Iure contuHmus feodaii sibi et suis heredibus in perpetnum possidenda pleno consensu et libera voluntate omnium heredum nostroruni ad haue vendicionem et concessionem Ikvorabiliter aecedente, promittentes eo8 super illis bonis iusticialiter warnndare et ab omni impptitione salvos reddoro et indciiipnes. 'l\'stes huius ni sunt: Albertus do Brandinberch, Ha^iimaunus dcHavi), Tbidericus de Alroenhusen, Eber-

I

SM OesdiicbtaqtMUeo der Prov. Sachien.

hardui; de Malisleyben, Ditmarus de ßuseleyben et alii quam plurcs fide digui. In huius rei noticiam et certitudinem firmiorem presentem litteram dedimns super eo sigillo nostro fideliter roboratam. Actum et datum Erfordie anno Domini millesimo duoentesimo nonageeimo tercio Vn* Idu8 Aprilis.

Ür. im M. A., Er f. Ortack,, Satomombom i. Ij BeaclmiigU SuUe.

1293. April U. 4:^2.

Die Provisoren des MnrtinsJwspifafns- iff Erfuti nits<htul>;fni (he Benediktspfarrei für dir Haust aitcn oijir Ildiisrr an ihr Gern, nd>en welehen der Plebau des HospUaU sein Haus hatte.

Nos E(c'kehardus) decanus ecrk'sie sanrto Marie et H. de Horluisen provisores hospitalis sarioti Maitini oppifH Krfurdensis preseiitibus littehs recognoscimus et luL'ide protestannir. (jiuKl in re€omi>oiiKationem arearum sivo domnriini a domo, (juarn domiriii»; Kniesttis quniidam plebanus ipsius hospitalis beate meraorie inhabitalutt , usqu<^ ad tlunien üera, que iure parrochiali ad erclesiam sanrti Benedicti Krtcrdensis pcrtinchant, dedinius et assigiiuvunus in aputiieca dicti Kaiiki'rl)mheii iinain nmrcam argenti lotone miuiKs amiue ponsionis, et in aputiieca Schremeri deceni solides similiter annue peusionis, et in domibus contra molendinum Gotscalci de Smidestete unam fertonem, et in agio ante valvam Gerdonnm, quem possidet Heinricus Sftoechen tres solides 6t tree pullos similiter annue penaonis; quas pensiones ipsa ecclesia sancti Benedicti perpetuo et Ubcöe possidebit In huius rei testimoniam et certitudinem firmiorem presentem literam predicte ecciesie sancti Benedicti dedimus nostris ac oppidi Erfordensis sigillis fideliter robo- ratam. Datum anno Domini M. CC. XG. tertio III. Idus Aprilis.

Or, mU » 8, im S, Ä.

im AprU 89. 483.

Bruder Christian, JiisrJiof von Samlaml, sowie 'Abt und Konvent des Petersklosters in Erfurt transsumicrcn die Privilegien der Miehadiskirche eu Erfurt.

In nomine patris; et tilii et spiiitub j>ancti amen. Nos fratcr Cristanus Dei pratia Sainbieiib^is tN < |e>,ie episcopus. Andn>as Üei gratia abbas , Otto prior totusqiie eoiivi-nius luunasterii montis sancti Fetri in Kriurdia urdiiiis bujuti Benedicti univorsis Christi fidelibus pifsentem paginam inspecturis notum esse cupimus et tenore pi^\seiuiuiu lucide protestamur, quod privilcgia subscripta magistri Heinnci plebani et suorum paroohialium ecciesie beati Micbahelis arofaangeli in Erfordia,

^ kj i^uo uy Google

rrkundenbuch der Stadt Erfurt l.Hieil.

295

ipsani (vclesiam, plebuiuim et pKrochiales iani dictos comniuniter con- tingentia, non concellata nec abolita, inimo in iilis et sigiDis ex omni parte sana, integra et illesa cum diligentia examinaTimus et pei-spexi- mos in hec rerba: Folym dU Urkunden No, 77, 108, 169, 217, 2J9 md 41 :k Ad maiorom igitiir siiprascriptorum evidentiam et cer- titudincm Ürmiorem presentem paginam sigUlis nostris preeentibus doxiiDus fideliter oonsignandam. Anno giatie M'OO nonagenmo tertio tertio KaL Mali.

ür. mit ItestJh, 8. im A. der JUkhadiikir^. Otdr.: Würdtuteim, Dioe. Mog. tn snrA. diKt. XI, äl2.

vm. December ^^1. 434.

Alhtrtt Jjundgruf von Th'irlitfjm, verkauft für 80 Mark dem ErfurtiT Bürger I/eiari'i, Vifztum dem Jüngeren 10 Mark jährlidten SSinses und da» Geritht au Dachwig und bekhfU ihi damit

Nns Albertus Det gracia Thuringif laiigravius et Saxonie oomes palatinus rccognoscinuis tenore presencium litteranim, qn«>c1 deoem marcas anmie pensionis cum iudicio sanguinis et quolibet alio genere iudipü in villa Daclioberlu' vendidinuis Heinrico Vicedoniini iuniori rivi Kifordonsi et herodibus eius<loni pr<) ootoginta marcis usualis argenti nobis plonnri<' persolutis, cuiii (|uil)iis nb aliquali vm-rv g^rnvium debitorum iios (iinoscimur exemisse. Et nos dictam l)en^iu^em cum iudioio prt'taro Heinrioo contiilimus tytulo iuf^ti foeudi eo b<>noie, obsequio et coiisiiftudiiU' tarn in villa tjuain in campis, quibus eain dinoscinuir posstdisse , paL-ibce possidt udam, pt omittentes iiii'hilorainus sine aliqua exceptione iuris et facti dictum Hfinncum et suos beredes de pejisiune, iudicio piefatis et de colhieione eorundem iusticiaUter wamndare et ab inpeticione salvus reddere et Indempnes. Huius rei testee aunt: Hermannus Strans (>enior, Hermanntis de Vanre cammo- FBrius senior, Albertus de Brandenben*, Heinemannus de Hain senior, Tbeodericus de Albenhusen, Hermannus magister (mrie nustre, £ber- hardus de Malesieiben, Heinemann de Hain iuntor et plures alit fide digni In eiusdem at wi Mem et testinioniiini deJimus sepedicto Heinricii bas litteias nuKtri sigilH appensiono niunitas. Anno Domini tf« CG« XO- tert^io XIL Kai. lanuarii.

Or. mit he»di. S. im i»f. A., Erf. A.XL, B^, L (itär.t WtgOe, he, 416.

\m. Malras 5. 485.

Der Rath zu Erfurt btldtni Waliher Kerlinger erblich mit der städHadien, iH>n den Grafen van Kabenswäld und Käfemburg

oiy ii^uo uy Google

2»6

Geschichtsquellen der ProT. Sachnen.

SH Jjiihm rührenden halben Mühle <m der Umgen Brücke, tleren itndere Hälfte ders^he sdum länger besitzt, und verhanft ihm daraus noch 3 MdUer Zinsen, Kos Tilo de Sachsa et Heinricns de Biltersleiben magistri consulum et alii consules Eifordenses, videticet (iotsalcus Ebirlinrdi, Gotofridus de Northusen, Gotsalcus de Lubelin. Hermannus do Aich« Ulricns RabinoM^ Hurtungns de Vriostete, ßertoldus li» Tutolstete, Theodericiis Murere, Kbiinandus Bizcorn, vVlbpitns de Frankenhusen. Hormjinntis Macer, Fiid« ricus de riruzen, Heinncus de Heilin<?en, Hugo do Cyrn- meren, öertohlus de Mulhusen, Ilartungus de Diivordia. Aihertus de (»ispotisleihen , Hermnnnns fic Kilhrochtishoven , Heinricns Moldiii- hrechere. Heinrieus BnikeiK'ic (Jonradiis dn >fpkila et Witego C'utfdli- faber reeognuscinius i t uinnibus literas ha:* visuris t ii|iimu?? ton* nntmii, quod illani niedietateni niolendirii siti iuxta Longuni jxtntrm Kitordie, quam Agnes Ixuie nicinorie relicta quondnm Hebestriti.s uni\ t rsitiiti Erfordensi diuo^itur vendidisse, ae illustre doniinii do liahiiiswaltl et Keverenbere coniites ipsi Universität! in l'oeudo eontulerunt. de qua quidem medietate decem maldra annone cum tercio dimidio fortone annue pendoDia hactenas sunt soluta, nos matura delibcratione pre- habita utiliora dvitatis firfordensis et commodiora in hac parte pro- apidentes, hanc eandem medietatem rum omnibtis suis pcrtinendis oontulimusWalthero Kerlingero nostra oondvi iure heieditario perpetuo possidendam, presertim cum idem Waltherus reliquam medietatem dicti molendiDi cum snis attinenciis dudum possedcrit in foeudo et adhuc possideat pacifico et quieto, promittenteB nomine uniT^itatiK Erfor^ densis prefate dictum Wahherum et suos heredes de memorata medie- tate bereditaria sdJicet iugiter warandare et ab impetitione »>alvos rcddere et indempnes. sie tarnen, quod ide;ii Walthmis et heredes ipsins de medietate huiusmofli ipsi universitati iMliurdensi tredecim raaldra annone et tereiuni dimidiuin fertonem annue pensionis exnunc in quatU'>r fomporibus anni ^in^nilis nnnis solvant. Verum quin ilhi decem maldra cum tcitlo dimidiu f<Tioiie, que de prefato dimidio iixdon- dino dari hactenus coiKsuevorniit . srpodicto \Valth»'ro n ni ^ll■i^ ante- cessoribus dudum sunt vendita, öimilitcr nus ista tiia iiiaMia vcndi- dimus eidem Waltliero et suis lieredibus pro viginti nuirci.s usualis argftnti in usus neccssarios civitatis eonversi, cum quo duas marcas annue pensionis, venditas Novo operi, eivitati dinoscimur rtH.-misse. Huic autem vendidoni trium maldrorum hec conditio est annexa, quod, sicut ItVftltherus sepedicta decem maldra cum tertio dimidio fertone rerendei9 tenebitur universitati Erffordensi, quando volet, pro tasta pecunia, pro quanta ea emit, sie idem Waltherus ista tria maldra nostris suooeasoribaa, quando Tolent, revendere tenebitur pro tanta pecnniai

. 1 y GoOgl

rrknndenbnch der Ptadt Erfurt. I.Theil.

207

pro fjiiani;! ilhi mm«.' omit, sciiicf't pro vitrinti iiian is u.sualis arfrotiti, i»l)servati.N Uic iisrleni c'oii(lit'ionil>us. «pif in viMulicionr ips<»nini ilci-em maltlnniim sunt aniiexc in aliis littoris super hoc eoiifectis, quibus litteris per istas non intendtnms derogare sed in aoo robore rolamos permanero. Renunoianius et expresäe nomino civitatis omnibiis in- petitionibus et exoeptionibus, que de iure vel de facto super premissia oobis seu nostris posteris possent eoupetere in futuro, reservantes nichilominas dvitati Erfbrdensi in aqueducta iuxta sepedictum roolen- dinum omne ius^ commodum et consuetndinem, quam usqne ad hec tempora habuit, in antea similiter obtinendam. Tentes huiiis contrnctus suDt Budolfiis et Hudolfus de Nortlmsen fratres, Hildebrandus Ker- linger, Gotscalcus Ix)ngus et Conradus de Lacu concives nostri. In eiusdem etiani rei certitudiuem pleni«)ren) 1ms literas petivimus a Rvl- dolfo predioto et Ootscalco de Smidestet«' rnagistris consnluni et eorum sociis nostris sufrr^ssoribuy sigillo civitatis muniri et ipsi Walthero procuravinius illas dari. Anno Bomini M. €C. XC. quarto, iudictione YIL. Ul» }ion, Marcii.

Or, im M. A., Erf, A. XLIV, 9. S. f. 3) Statt der Namen T^nAte.

1394. October 16. 4:^6.

Gerhard II,, Er^isüwf von Jülwuz, verlängerl fnr 300 Mark den BidUeeHrag über die Münge, dmi MarktgoU, die St^ulÜteiasen'

ämter und die JuflmgefcUle auf weitere drei Jahre, befreit die Juden für di'» Zeit von der Verpfliehiunij <jewisse Abdeichen Mu tragen und hebt auch die auf die Juden ißegüglidten Jic- dimmnngen der AschaffenUurger ^node auf,

No8 Oerhardus Dei gratia sancte Magnntine sodis arcliiepiscopus» sacri imperii per Oermaniam archicancellarius, reoognoscimus et pro- sentibus publice profiteniur, quod pn> CGC marcis usualis argenti, quas nobia Rudolphus deNorthu.s*'n, (fotM-aleiis de Smedcstede magistri coDSuluni , consuIeH et ornnes Krfordensos tideles noütri dilecti libe- niliter tradiderunt, quibus CCC mm« is iios ab ur^entlbus debitis pro utilitate nostre ecclesie contraetis nbsolviniu.s, ut conditionero ecciesie nostre Mn^untine faeereinus nieliorem, ciun omni usu eoneessimus et locaviinus et per presontes litteras coucedinjus et Infjuiius nionete, m;!iristratus tori, civitatis et in Plurali scultetoruni ofHi ia nostri opidi i.rtoidensis predirti etiarn «-uni «HjmÜMis fnictilMis ot jit'irint'iitii- i «iiiui- 'luiii et cum omni eniolumenfit. (juod de hideit. noshi.s ilii ii iii nnhis et siKce.ssuribus nostris derivari debcn't, per tres annos ountiniio.s, (jui instabunt et incipient statim, pustquam tempu.s locationis seu con- cessionis predictorum officioruni facto ileinrico de (Jotha, Waltere Ker-

j y Google

2(16 0«iich{chtiqtiel]en der Fror. Siiehiien.

linger, qui tuno pro toniporo fuonint magistii ooiibuluiu, ronsulibus et supradii'tis civibus nostrU, prout in litterts nostris et capituli nostri Ma^ntini super hoc datis et confectis plenius continetur, finitnin fuerit et completuni; qnas etiam litteras ad maiorem cautelam preseotibus duximus inserendas, qiiarum tenor est talis: Folgi die obige Urkunde No. 416. Promittentes, quod super prefato contractu conoessionis seu locationis inenioratis civibus nostris nostras ac capituli nostri Maguntini Ittteras patentes dabimus et trademns infra feetiiin beati Martini nunc proxime affuturum, alioquin bonorabilcs viri Bertuldus de Hennenbeig, Otto pi-opositus Heilingenstadensis, Sifiidus de Solms, Luppoldus prepositvis NortluMiiiensis ^ canonici Mn^untini, Ludevicns de Isenbuxg, Honricus de Spanlieirn, Kono de Ryfenbcrg, Hcinricu» de Spangenherg senior, Envinns dictiis Kranich, Krwinus Hihra, Theo- dericiis bnrcgravius de StarkenWorg, CJunderaninns pincerna de Svviiis- ppr<i; et Henrirus dit tns Friz, (juos menioratis civiluis nostris fido- iussores in soliduni constituimus, opidiun nojstrnni Ktftudcnsi' iiitiaiinnt moniti, sicut etiani prefjitis civif)!!» (i(ie prestitu [iK^niisrnmt . iiii>re bonnruin fid«'ius8oruin i t mcuiiiIuii! ti^rro cniisuctudiueni ibiiiciii maii- siiii et inde non exituri, ilonrr littnc iKKtrc ac capituli nn>>tii MuLnin- tini sepeCatis nostris civihus tuciint pitsi iUatr, (|uas snh l'wnua litte- rarnm priine locationis siiperius expressji ipsjs dare proniisiinus cum hac cliHisuta subnotata: promittimus quo^ue et nos presentibus ubli- gamus, (|uod ludeos nostros Erfordenses per tres annos memoratos sub nobis manere Erfordie perniittenius sub omnibus libertatibus et con- suetudtnibus, quas ipsis ytcr priores litteras qualescuiujue dinoscimur ex speciali gititia indulsisse; nec eosdem ludeos ad portandum signa iudaica nec ad alia, que de ludeis in statutis nostris spccialiter sunt expressa, artabimus quoquomodo; ymmo efiTectum statutorum concilit Ascaffenburgensis ludros tan^rontium, quoad sentencias excommuni- cationis et cessationis ab ofüciis divinonim extunc, prout ex nunc, per pre&tum triennium suspendinins per hec scripta seu presentibu» revocanuis , volentes ipsuin haben in suspenso per idera triennium ab univorso clero Ertbrdensi et alias, ubi fuerit opportnnum. In cuius rei testinioiüuni et certitudinoni tirmioreni präsentes ipsis damus litteras si^:illi nostri appensione niunitas. Actum et datuni Erfordie XVTT. Kai Novtnibris auno Doniini M. CO. XCIIII^ pontiticutus nostri vero anno (Vl).'^

Hih.: ftrihnii Burli . 72' im F.. \ Ihmarlt oiiüfrr AlHlruch. Goh'.: ttilh'eii- steiv , Gesch. r. E., 167, uhtie tien »S't/i/iw* rmt promittimus In ouius rei JJa~ fleifeti hilf rr ehic liefet ittüjuuq des Knpiieh mm :J0 April lÜDJ (inffef'üfft. (jhtden,, Cod.dipl 1. SSO hat die I rkiindv sehr rcrkfn :!. 1) /Ä/ji. NortboiniensiB. 2J Jttt» I\tntifikntsjnhr fehlt in der JIds. nie in dm Itruikcn,

Google

ürl^uiiclenbncli der Stadt Erfurt. I. Thuil.

299

UU. Noveuibt r 13. 487.

Ehh-hnnl, DHdii, und das KapUd des Mnrienstiftr^s, die Pröpste des litgler-, Nrnwer/cs-, liiisificrinnen- und Cifriax/chsfers und die übrigen Geistlirhni In Erfurt, wrlehe an der Appilhdion fjrfjrn "Er^hisrhof Gi rliiird rnv ^fniijz Tri! fietionmmi hfihen , bevoU- mäehfi<i' )i Ih i)ir'' J> St Jnihtstilct r, ntnl limlolf Ilmjonis, Cunoniker des M(irir)is{i}hs, (illru ycrhandlunyen mit dem Biäh und der Bt<r;p rsrii'tff von Erfurt.

Nos Ekkehardus tleeann!=? ficcnon capituiiirit ecclosie saiu tc Mario Erfordensis, ITfinricus sancti Au^ustini «•niniMicornm rcjjciilariuin \\vr- pofsitns. Hormaniiu> Novi oporis, Cimadus <lniiiiiiaitnn pcnikMitiiiiu iiifra niiiius Krt'onlensos nornon ( "iistaiius Sam ti Ciiiaci extra iiiurus ibidem prepusiti, capitiilu et ronwutus luteiiquo eappeÜMrii per eivi- tatem Erfordensoni siimA aMaiitcs in causa appellationis eontru dominum Gerhardum Maguutinum aivhiepiscopum iuterpositc, üninibus hanc lit- temm inspeeturiRTolumuflesseiiotum, quod in universo tractatu, quem habere poterimiis cum magistris, consulibas ceterisqae cmbus Erfor* densibus super omni causa nobis mota et niovenda a quocunque et quam nos movere possemus qiübuscunquc^ dominum Heinricum sco- lasticum et Kudolfum Uugonis canonicos dicto occlesie sancto Marie Erfordensis nostros constituimus procuratores seu alterum eorum ad tractandum, oblignndum, otdinandum, uniendum, conveniendum, pro- mittcndum, renunciandum et ad omnia alia faeiendum, que in hoc casu Verl et legitimi procuratores facere possuiit et debent, ratum et gratum babituri, qnidquid per eosdem seu alterum eorum nomine nostro tractatum seu ordinatum fuorit cum civibus prenotatis. In cuius rnj evidentiara sigiila nostra capitnlorum et eonvontmun presentibu'; <lii\i- TOiis appendenda. Et nos rappellarii predicti, quia si«rillis^ r iivinus, sigiliis predictorum coutenti sumus. Datum et actum anuo Oomiiü CC" XCTIT^ pabbato po!>it Martini.

Or. im M. A,, Erf. A. VII, 11. /.

HU. November 22.

Ehl'eJi'ird, Dekan, und d't^ K'in'Ul dr^ Mariensfiftes zu Erfurt verbniilr}! sich mit dem luiiii <((isiW>f intn Beidaml in alten Uechtsstrt^ifi'/h' iff'n, namentlich gcffen den Krzbisehof.

No8 Ekehanlus (kraiiii> ti'tniiKiui- •■apitiilum ecclesie sanetn Marie Erlordensis t»'n(ii>' iiiv>.. iiriuiii |>ul>lir»- proiiieinur, (piod nos ma«ristris et consulihus jiro roiiipure necnon universis civibus Erfordensibus in uiunibus Ciiusis sr-u i|uestionum materiis singulis et universis, que eisdera movebuiitui seu muveri possunt u reverendo domino Moguntino

by Google

m

Oef^hichtiMinollpti der Vrov. SiichK>n.

an*lii*')>is('oj><) et a (|UiH'uri(|iU' vo! (jU}in»loeiiiu|iH' ;nir .su(M»r f|iinninfnio IX» (|iiibusi'iin(jiu' scntonciis s<'U appt'llntidnibus sim» flolo et fraiide sin<*prR et vorn compassionp iiiiiuuis, iot»pi'iai i"'iiis ft ;i(ili»>rendp a|>jH'l- latiunis» tyfuln astaiiiU:-. astabiiDus vt astare volunius jiostris labnrihus, periviilo et «'Xpensis, iius. pro rata et pro parte nostra ruiitiiif^cntibiis in qu<:»cunique oecessitatis articulo et in quacunque causa sen quando- cunque roquisiti fnerimns ab eisdom pro tempore consultbus, ita licet, si üdem cives propter tirgentom necessitatem in presenti causa nobis a domino Oerliardo Moguntino arelnepiscopo mota nobls astare et nostre appellationi adherere deliberaverint, qiiod tarnen eorum relin- quitur optiooi, nos extunc atatim equali cumpassionGf nt dlctam est, inantca eiadem astabimus conüilio et auxilio, et ipsos^ in quantiim nostre appellationi adlierebunt vi*l propter nos appellaverint, dofondemua tioatris laboribus, periculo et expensis. Ad que omnia nos presentibus obli- gamus et extunc omnem certitudinem astrictionis et unionis ulteriorem seil caucionom, quam nostri pnx nratnres et oonini ad iioc deputati siniul onlinavorint, facienius. Et si aliqui sou aliquis ex nobis. quod «bsit. huir niiioni conipassioiii et obli«i;ati()ni se opjvt<npriut soii opp((suerit ab altero reewlerulo, nos extune i\t\ volimt itriii ilirtorum <-iviuin ad privacionein et subtiactionem fruetus sue probciulc prn- (•«'(ifmus. Atl (pie «»ninia suli appensionc siplli nostri i.ipinili et niannali tide prestitu loeo iiuaiiituti iiD.stris piucmatoribus, videlicet domino Heinrico seolastic«» et Rudultb lluj^onis Jiostris concanoniois procuratoribus ad Iioc deputatis, et sub ypotheka et pignore rernni nostranin) ac ea*lesie nostre rata et tirnia haberi a nobi« nos ol>li- gamiis et proroittimus per preHontes« rcnunciantes omni iuris bone- ficio, (|uo pnvscripta obügacio posset aliqualitcr vidari, dantea hiia litteras sub sigillo noatri capituK in fidcm et testiniontum premiagorum. Actum et datum X. Kai Doccmbria anno Domini M'^CC" nonagcsimo quarto.!^

(h-. wi M. A. Urf A MI, /i» X / HItentluselbitt, Erf. A. Vit, 13 eine Wfßrt' IkU tihirh Itiulendr ('rkny>de mit der iMiimaug aiiiio Domiiii M" VC" LXXXX. quiuto X. Kai. DccenibriH.

fifTmaun . (fffizinl <irs J'iojtslts loiii Mni irusftß m Ki fuii, hc- hnnit (Im ruf Hon (fcsrhchcnru Verlauf n,n Ihifm zu UUa durch (Im Tliffcr WdUcr von l'itnia an Kounul, J*ropsl daa Khsttrs zu Ohcrweimar.

I I Nos Hermnnnus officialis venen»bili.> doiiiini Lamperti prepositi eeclesie sancte Maiie Ertunknsis tenore presencinni recoffnoscimus publice protestando, quod dominus Waltb^rus luiles de Vnrila tres

ly u^Lu cy Google

UrkundeobucK der Btadt Erfurt. 1. Tlieil.

maosos cum dimidio sifos in Ullo, ft ins patnniatiis oiusdem eociosie transit cum universitato bonorum pmlirtorum, vendidit domino Con- ndo prepostto de superiori Wimar rite ut radoiiabiliter coram nobis et eontulit dicta bona sororio ipsius preposiH Tliimoni dicto Le^at civi Erfordensi iusto titulo feodali possidenda. (piod iam dictus ptepoaitas per littens et botniues ipsius Waltheri ostendit et probavit suf&cienter coram nobis. Freterea a domino Bertoldo plebaoo Sancti lacobi in Wimar fratre ipsius Waltheri annuum censum, qui ad eum ad tempora vite sue pertinebat, a dictis mansis, excepto uno, comparavit, quod ipse Bertold US personaliter fassus est coram nobis et multis aliis. Idem Bertoldus ipsum censum, quoni ad tempoia vite sue habere debuerat in sepedictis mansis, ipsi domioo preposito de superiori Wimar et suo s(>rorio prefato voiuntarie rosignavit; fuit insuper ostensum bene et If^jraliter rorain nobis, quod supradictus dominus prr>positus arcrontum. quud [)n) ipsis inansts cum Inn» patronatiis orelosie darr dohuit tVatribus snpradietis, sit et t'uerit ipsi> iilfiic et iiito^M'aiitt'r p<M' ipsiini prepositum per.sulutiini. lu euius rei eertitudiin iM tirinidi ein preseutem litteram sigiilu M istro dodimns roburatam. Actum et datuiu anno Domini CO" nonag-esiniu (^uarto in crastino Nvcolay, pre-entibus iiitia srriplis liuuiino Bertoldo plebano de Divorte, dumiuu Henrico plebano de Quitelstorf, Theoderico et Tlieoderieo fratribus dictis de Varila eivibus EtfordeiisibuR et hIüs quam phiribus clericis et laycis fide dignis..

Or. im St A. iu Weimar,

mb. Januar 17. 440.

König Adolf Itcsiäfiyt ärr Stadt Erftit't uile ihre vom lieiche

cmpfanffriir'u litrhtr und Freiheiten,

Adoifus Dei gratia Romanorum rex semper augustus prudentibus Tirisi ma^Mstris,> eonsulibus et Universität! civium Erfordensium fide- libus suis dileetis gratiam suam et omiu; Honum. Cunctos popnlcis. fjUtis nostre ••l»-mencie re^it imperium, desidrramus sub un)lua alartim favftris uostri rcqiiiescere «-t in siuu iiustr»' <^ra<Me confuvt ii coruin-

iustis votis condescendore ii'>s dcicctat, ut e\ hoc nobis ot iiu- ad tidem servaudam et oliMjqiiia subirctionis debita exhibenda ratimiidtilitfr provocentur. Quoriivn diirniiin itidicat nostra serenitas, ut iiiuMsnftiidiiiis nostre ubiinilnai io vol)i< picpMict pficis fdiiunoda et (jiin.'ti.s \i)bis(juc pul.santihu.^ liostiuDi - apujiatur no>rri' gralic et favuris. Ad iicc igitur habito respectu, vestris votis rationabililms iustisquc pttstulationibus grato concurrentes a&äcnsu, omnia et singula privilegia KU iadulta, iura, libertates, eniunitates et gratias universas, quocunque QoiuiDe censeanturf vobis cuncosi^a vel concessas a divis Imperatoribus

Digitized by Google

30*J Oetichiditsiiiu llen der Prov. fHAchaeB.

vol ifgibiis Koinaiiifi nostris pivil«>co.ssuril)iis «|uil>nscuDquo, sicut h^^c

ritr», provid«' «'t }\i^u- (•on<'''s>:t -iiiiT. v<il)is rt in pHr>: inis* vostris civi-

fiiti Krf<ir']i''nsi iMtiti' anius. cnntii luain iniiovaDiiis »'t pivsonti?^ srripti

j»;itrin'ihi«» i-oruiiintiiiiiu> Viilli »i^i, Mjnniiio iioniiiium lioeat haue

jiosüf cunfirmn'-ii 'Iiis pu^^iiuiiii iiitrinpiu seu ei aiisii temerniio i*on-

train'. .Sitjui.s auh jii lioc atteiiipt in» pn'sunipsfrit, gravom indignationis

iHi^tre oftonsam s(? iiuverit inriir^iiriun. Datum in Isenaco XVI. Kai.

Fobniaiii. itHliftiono (ict.iv.i, anno Dimiini iiiilJfsinio ducentesimo noiui-

jj^i'simo cjuiiil'i, iv^rni vcro iiostri anno tercio,

(h\ mit (hm S, tm M. A . Krf. A. I, (]. (inlr.: Cop. der i'rkunJen im Uegett'- iMsricht roll 1040, 75: Liiuiii, I c. 440: FitlkenHtrin , Gm h. r. 7:.'., Iß9; 8, Böhmer, n^. 4836. 1) Statt der Namen JHunkie. it) Or, so statt OAtium.

1295. 3liuz :k 441.

Theoilrrich, Ludidg und Ki'i'ind von h' Oldehusen verkaufen für 725 Miirk Silber und ein fnrhiges rollsfändiges Stück TucJi ihre sämtlichen Güter in Kühnhnttsf^n und dm umli^endm Dörfern Ml das Nenwerkskloater su Erfurt.

Tn nomine Domini amon. Xos Tlieodcrioiis, Ludewicus et Cun- rndns fratres de Kindehiis^n rpcri^n-'S" imiis ot constare eupimus uni- vcrsis. (ju-id niiivprsa bona nostra in Kituhliusen ot in aliis villis eircumiaeentibus sita, iure, quo nos rt tiostri proo:enitores ipsa hactenus possedinius. liniimandi.s in < liiistn domino Hermanno pre- posito et c<>nvehtui Novi ujKris, 'nuM.dcriio Mureri et Sibotoui de Stalber^ civibus Erfordensibus veii lidinms perpetuo possidenda pro septin^^entis viginti quincjue marcis exaiiiuiati aigoiiti et pro panno integro coluratu, de quibus nobis centuin niarcai» examinati argeuti recognoscimus esse in presenti iiitegraliter persohitas. Dncentas vero marcas ai^genti examinati nobis dabunt in feste beate Walpurgis proximo nunc venturo aut pust euudem terminum infra mensem. Fromisimus eciam eo»dem emptores ab impeticione Fridorict fratris nostri senioris ante predictuni terminum beati Waipurgis de bonis venditis waraudara; qiiod si non factum fuerit, prefatas ducentas marcas examinati aigenti reservabunt. qunn<que ipsos emptores ab inpetieione eiusdem Friderici fratris nostri ied<lemus liberos et indempnes. fiesiduam vero pecuniam nobis dabunt in terminis, socandum «piod inter nos et emptores pre* fatos ©st de probonun vironim coiisilin ordinatum. Ne autera super h<»c dubium aliquod oriatur. presentem litterara ipsis dedimus domini Kkehardi derani et domiiii IK'tirict s 'ola^tici eoelesic sanete Mario eiusdem opidi Eifonlciis;is siirillniuni a])p<'ii(li«-ulifj eoininunitam. Testes huius rei sunt: dniiHnu.s Wulelimarus plt^l^aniis in B<jl}stete, liermannns Uormperti, Bruno de Vani-e, KristiUius de >i Orthusen, Theodericus de

Digitized by Google

IVkunt^entracb der Stndt t^rfiirt. t. Hieil.

Ordorf, Hermannus Kessclbiirn iI«Micu», H('!iri( u< lit Biltorsleben, Her- mannus de Aich, Bertolüus de Gota cives Krtordenses et quam plures alii clerici et laiei tide<ligni. Datum anno Doinini M. Cü. nonagesimo quinto sabhatu ante dominieam Oc uli mei i$emper. Or,mit ü & im M. A,, Erf \ B, XII, JJ.

Johann von Slathrim und Ilcinemnnn ron Hayn verkaufen aus dringender I^ot für 49 Mark (hu Erfurter Hnrgern Albert und Theodet^eh, Sijluiftt Sirfrhdrds von Lubelin, Ilnfn zu ScUoMOl^' horn und Tiefthd und das (rericht zu S(domoiibb<n'^n.

Nos lohannes de Slatlieim una eun) strenuo niilite soeeio nostro Heinemannc» de Hayn notuni facimus univer.si>; tani ])rpsf>ntihits fpmni futnris, (|ih>i1, cum «iepressi «».ssf>nnis jrrnvi lioncre ' (lebitdiiun. dcniaturo coii.silio nojitrorum amicttnmi \ riKÜdimus j)ro quadraginta et novem niarcis exaeti ai^ienti liDUtaaliilibus viris Alberto et Theoderieo fratril»us, tiliis iSi^ebardi de Lubelin, « ivibus Kitordensibus sedecini inansos sitos iu villis Sabnanisburn et Tiluntal cum iudicio in Salmansbiun nec- non cum omni iure et utilitate, quod nobis competebat vel competere Tidebatiir in eisdemf et contulimu« ipsis iusto feudi trtulo perpetuo possidendos, reservata nkhilominus nobis libera potestate reemendi dicU bona propriis denariis pvo eodem precio infra tertninum imius vom a festo bcati Michabelis proximo oomputando. Verum si tempus leemptioni depatatum, cum nobis a civibus predictis pro speciali ami* eidik Sit conoessum, neglexerimus, tunc dicta bona de manu nostra iusto feudi tytulo cum ipsorum beredibus tenebunt perpetuo possidenda. Ut Mitem ea, que premissa sunt, prout acta sunt, rata et lirma permaneant, pnaentem paginam in tcstinionium omniura predictorum conscribi feci- ntis nostri si^'illi munimine etnostri äoceri supradicti roburatam. Anno Domini M" CC" nonagesimo quinto decimo Kai Septem bris in vigilia b«rti Bartoloniei ap«)stoli.

Ür, mit ü im M. A.f ürf * (JrUelK, iSatomoutbor»f :t, 1) Or. so slatt ooeic.

Albert, Landyrnf von Thüringen , bekennt, dass er sich mit der tikuU Erfurt ausgesöhnt uuä nie aufs neue in seinen Sehnig gmommen habe.

No8 Albertus Dei gratia Thuringie iantgravius et Saxonie comes l'i^latinus recognoscimus iu Iiis scriptis, qnod omnem materiam ingtati- <udini$ aut rancoriSf quam ad cives l!)rfurden»es pro Theodeiico filto ^mm^ terra nostra sive l'tiani causis vd casibus quibuscunque liabui-

1295. Aiii^ust 28.

September 17.

^ kj .1^ uy Google

StOi CrMchichtiiqueUeu der Ptov. Sadiüeo.

imis, penitiis r«'laxaviimis et |>n>s«'iitii)iis iviaxanms. vö|pntf!< pro ipsis de cctero, ubi eis necossaiiimi fiieiit et a in>l>i< r»i[iiisiv»'rint. cum (lilifiontiu placitare et H'lclitiM fosdoni et jjraiiuM" pnnnovcr.- in sin^-iilis eorum negotiis vt airiMulus. Super t|Uo ipsis preM'iit^'in litterain iin>tram dedinius si^illi nostri appe-nsione i-onumuiilaiu. Aeluin et ddUim Wait- ber*' aniiu Uomiiii M. CC. nonai^esimo (|uinto in die I^niperti maitiiis.

Ol . mit d. a im M. A., Erf A. X VII, J2. U<nir,: Weyde, L c. 419.

m&. >oveinl>er 13. Eist iiaeli. 444.

König Adolf nimmi die Edeln, Miuista itden, Ritter, Städte und Eiuivolnivr in Tltürin<j' n . ivi hhc dni von ihm anfgertckteteti i'Vifdrn hcsthimren htibm und kalten, in seinen Schute,

Nos AtJotfuti Dei ^rraeia Koiiianftrum rex semper aiigiistus re-

cognctseinnis per preseiites publice prutiteiido, quod iiniversos nobiles, ministeriales, eivitates ft iiicolus Thiirin^-ir. tjui ]Kh'Hm j:eii»*rnlem per lies instauratain !iira\ i i mit vel iurabunt, niamili ii< l»iinus et (lftViui»'inu'< ab iniuriaittiliu.s sib\ . \i>in dimiiHieiido iura <'«>runi ali(Hi;!riMin> v(«l liDiiuifiii >t (| r.i i:ra('ii.si(i> adanircndo. <|uani'liu si- erira nos, impcriuui v{ piin iii iujataiii li<il>' luiiit i't tviu iuint b*>nr, Icpiliter vi racionabiliter ut tt'iu'Utur, iuM' iiii|i''ni in ••iniiibu^^ tauiru salvi». Datum in Iseuacii Idus Novenibriü aiijn» Dumini il" CO ivXXXW.^ regni vero nostri anno (juarto.

Ür. iwi M A., Kr/. A Xll . .1. s. / Anf der Uiickmlt der Cr künde strht: AdolAis <ler knnnni^' hat eyii fretle gcwHU in doriiigoii und wel di« vorteidnogeo die on gcHWorii liubeii.

im. Februar 24. Ki furt. 445.

lh;r litdh ran Krfurt hi'lcuut, dass f;r dem Grafen Heinrich ri,n fih'irhrn dir (irafschaft und dos Schhss VifMibiirh für 'ri.'*o Mark Sfllnir iriedcnifhfn werdf, soImUI fen» r oder seine Krhen diese für sif h, nieltt fitr eiix n linderen, znrnel.hintfni /rulh n ; nneh soll ili ht (irnfen und meinen Krlu n die Hölfh' di r hinl.iinfte ans derdraf- sehaft und dem S«hlo<s rirhledn n . J)rt iirnf Ueinrieh rerspridd sciiii /X ifs, li'inrit Srhiuieiu rxtl : :n rerhntffrn . leenn das Si hU»^ his zum litit l.l.'iiij' Si IkuIi II iniiiin Ii -.1,111, : iimh n dl er naeh dem JliiehLauf Srliln^.s ttud i i mf^ lntf( ^auäi li^f der Stadl Ki fiut irietler auhii trn. lernii » r hi idr <dierm(ds i > t l iiu/< n iriirde.

S<>-> TlM n<K'iien> de llalüs «•! Hy« hinaiu> lua^'istri ron^ulnm, i'uw- iiiiUi> <ir 1 li'i .svcidia, Kud<tlfu> (K' Nui tliuseii. Üertoldus de l^y Itei^leibeii, (.iurbelriduN I/iultus et rrttii eonsules Ki tni dr-nsos uns, lUKstrus sue- ct.'t>8ure?i ue univi-iMlad iu itoäti'uruiu cuiieiviuin <»bli^ainii8 per preseuteii,

Üigiiiztiü by <-3ÜOgIe

Urkundenbudi der Stndt ErAin. LTheiL

805

quoti iliustri viio domino Hoinrico comiti de Glychen iiuiiori comiciani oiim Castro VisilbecliP (Mim nninihus- suis pertinenciis a nobis quidetn eraptani a strenno iiiilite Horniaiim) de ilirs ingerode restituüinus j>ru diKentis et (jUiUfjnap^inta niairis pnri »»xaminati argfuH ita videlicet, si idom dominus cuines scu siii hcrvdes, si quos rcliquerif . dictum eomieian» ft Castrum sibi ip.si.s duuitaxat servandani et ntm aliis lee- mendam duxerint pro pecunia meniorata. Est eciaiu adiectum, quod dictus dominuB eonm seu aai heredes, si quos reliqiierit, medietatem fractuttm, deductis expensia universis et singnlis a nobis fectis circa ipfium Castrum, iiobiscum de ipsa comicia et Castro percipient pari lance. Et DOS Heinricus comea de Glichen predictus pro nobis ac nostris heredibus promittimus vioeversa, si, quod absit, medio tempore aliquid inopinati sive inaK in quemcunque eventum in dicto Castro Visilbech eveDerit, quod super hoc dictos eives Eifordenses per fatigationes aliquas nullatenus inpetemus. Addicimus quoque pro nostris heredibus et nobis, si quos habuimus, sine exceptione qualibet iuris et facti fidoHter promittentes, quod , si , postquam comicia cum Castro nobis sieut pre- seribitnr fuerit rcstituta, e^indem forte vendere nos eontinget, ipsam prefatis civibus KHordensilMis prv omnibus alii« exhib(»binius ad emeu- dam et vendere eis teuebiuiur, si ipsis eam piacuerit eomparare. In cuius rei evidenciam luis coraes Heinricus sepedietus et nos* cnnsules pn»nominati nostm siirüla prescntihus duximns appnuirnda. Testes ixiam liuius rei sunt vfMicialtilis donünus l^nipertus prepositus ecelesie simet»' Marie Erfordensis, Tiiuudeneus de Werthere miles, (iuiitlieius notluuius dicti domini pi"epositi, Heinricus de Byltersleiben et quam plures alii fide digni. Actum et datum Erfordie anno Domini OC/' LXXXX" sexto in vigilia beati Mathei ap(isti>li ot «»wangeltste.

Or. mit aS. im M. A.^ Kt f. Ort^i. VUneilpudi^ M. Ij Stiitt der Samen J mdlc.

Vm. 3Iärz 6. Uii.

Luchardh. ^^"tiwe Friedrichs von Wangiidieim, verkauft mit Km-

iiiftiffHUfj ihm- Verwandten und Krheti die Vogtei über S^l-, Ilufen tm Feld ron Simndtorn (bonnebtn n) an die (}ebrüder Härtung und Konrad, ffmanut ron Sunnfhoni, Bürger zu Erfurt, fi'r Mark Eisemujlwr und (loflifiisrluii (tiidns nebst einer Sunnn< rersrhie- dener Münze im Wrrl nm 7 Talmten Erfurter i'fiiuügm (pro viginti et orto niareis Vsenaeensis et Ootensis argenti et pro una peiMinia varia valente septeni talenta denanunun Ertuitensiuni).

Acta sunt hee anno post ine;iruneion«'ni dojninifam niiilesimo «lueen- fesiino nonagesinio sexto pridi« ikmi is Maieii. Zeugen: dominus Albertus dit tus Uube, doMjinus Üerthous dictus »Sehapb, Hertliuus dictus de Uten*

j y Google

306

GeBchichiiqueUen der ProT. Sidiien.

rode, Heidenricus dictus Sac necnon et Borchardus dictusKube advocatus in SuQQebom, Hermannuft dictiw Smucke, Betthous filias Hermaniii dicti Schapb, Cbirstauus dictus de Goltbach, Theodericus dictus Qsrriol, Henricus quoquo de Biltereleibin et Ludewicus de Prieostete civeB Kifoidenoes, similiter etiam universi inUites et nobiles in Waogeheym et alU quam plures.

Or. 4 8* im SL A. gu Weimar, Oähr.: «. Wangmheimf Ht9mlm u. i/t- ku$ukn II, Id.

König Adolf eriässi der Sladt Ei furt die angedrofUe Strafe und nimmt sie wieder m seinen Sdmtg.

Adolf US Doi gratia Koinanoniiu rex stiiii»! auf^ustus iiiü vereis inijwrii tidelibus presentes litieras inspecturis yiatiam suam et ornnr iHiniini. Satis nobis c«»dit ad ^rl<>riani et honorem nostrisi^ue fci<lt'lil»iir« a<i piutkium, si niotiis iio^fitnis. quus atiiiat potentia, sie niansuetudine ilcroniiius, ut pi>no <luritiaiii, quam rigor ulitiuando dictat in subditos, dementie nostro moUiamus uugueutiüf cum cre^cat in subditis vigor, dum pena reiuittitur; et cum devoturum succrosclt cumulus, lioaoris nostii per consequens titulus augetur. Hac itaque ratione ooDunoDiti, tenore preeentium notum fadmus unifeinis, quod, licet cives Grfoidenaaa visi fuerint a nostre fidei et devotionis semitia abemsse et ob boc indignatiooem nostram iociderint quoquo modo, quia tarnen radeundo ad fidei nostre cultum per placida devotionis obsequia se nobia com- roendabiies reddiderunt« no«, (jui misereri eiegimus potius quamulcisoi, onines ofTohsas et culpas, qua« ipsi cives proptei-»a incttnisse noscuntur, eis in dementia nobis innata remittimus et indignationem exinde con- ceptani penitus relaxainus, n»stituentes cos nostro gratie et favori, volentes oos nostre protcctionis pn'isidio cuiifovfn' sicut pos^unnis et dehemus prc^^oiitiiin) testimonio lUteraruni iiost!!' m.iiestatis sigilli robore sig^iiatanim. i)atuni in Wizzense VI. Kai. himi, indictione nona, anno iJomini M. CC. LXXXXVl., regni nostii anno \'.

Or. mit dem S. im M.A,, Er/,A.XVIJ, 13. Gedr.: Wegfet«, t.c., 4äL

Der Baih van Erfurt gieti dem Itittor Hermann von Ilirsinge- rode 0ur iSiciberikei^ des Kaufgekles für die ChrafsdHiß Viesd" hoA den mit derst^ben erworbenen Hof der Grafen von GUUke» hei der BardholomäudBirthe nebsi dem Pairomde dieser Kvrd^e bedingungsweise furödb.

im. Mai 87. Wei88eii8«e.

447.

im. Juni 16.

448.

. j . I y GoOgl

Urkimd«obttdi der Stadt Erlart I.TheiL

»07

Nos Cuniwlus KciliMi^'fT. Thoodi'riciis de Hallis niairistri, Ciniradus d*' Ht^rsveldia, Riidnlfus de Nuriluuseii iuniur, liiciiiuHius, (rnt<>trid>is I^iigus, liertoldiks li\ Itt rsleiben, Cinimdiis de Lutersburn, Keiiihardus de Gotha, (iothofridus Bmiionis. Cnniiidiis Hotennan, Tlieodericus Dein- liardi, Sifridus de Buti-tott', ^\lldt'^^en^^< de Swanse, Guiitlieiüs Einehe, Heinricus de Byltersleiben et eeteri eonsules Erfordenses recognoseimu^ tenote prusenciuro litterarum, quod, cum sttenuus miles Hermannua de Htrstngerode comiciam et Castrum Visilbeche cum omnibus suis per- Hnentiis ac curiam quondam domini comitis de Glichen apud eodesiam sancti Bartfaolomei sitam cum iure patronatus eiusdem eodede con- iunctim de conseusu suomm heredum nobis ac universitär nostrorum condvium vendiderit pro qningentis et quinquaginta marcis examinati aigenti, uos, -volentes sibi saüsfacere de huinsmodi pecunia, ouiiam predictan) cum iure patronatus orrlesie prefate de scitu et eonsensu ac bona voluntate nobilis domini Heinrici comitis de Glychen iunioris pro ducentis et quinquaginta marcis dicti ar^nti sibi restituimus seu ven- didimiis et promisimus nomine civitatis Erfordensis pt per presentes littorns prnmittimns dirtiini miütcm de curia et iuif patronatus iam pretactis iusticialitci- waraudare et eximere ab inpetiticnilnis seu vexatio- iiibus, si quas a quiM|iiam, cuius intcrest, occasione <oium ipsum con- tigerit, rationabiliter suslineit!. l'rouiittimus eciam, (^uud ipsa curia, si dirtus Hermaunus vel sui heredes ipsam curiam totam pro sua inniaiisione, seu pars, quam pio sua mansione obtinuerit. iure, übertäte et honon^ ex aiitiquo liabitis in eadem iu antea pertiuetur seu possi- debitur ab eisdem. Huius vero partis curie momorate, que aliis locabituT seu ad inhabitandum quomodolibet aliter dimittetur, inhabi- tatores tenebuntnr ad supportandum iura et onera civitatis. Est in- super adiectum, quod, si eundem Hermannum vel suos heredes sepe- dictam curiam sive ius patronatus prefatim, coniunctim vel divisim aliqno tempore vendere contigerit in futuro, tunc consnlibus, qui pro tempore fuerint, ad emendi^m pro omnibus aUis ezhibebunt, et, si ipsis consulibus placuerit, eis vendent; sin autem ab'i vel alüSf qui cives Erfordenses fuerint, ecdesiis et personi lesiasticis dumtaxat exceptis, Kbere vendi possunt, sie tarnen, quod talee emptores et ipsa curia ex- tunc ad subportandum civitatis onera sint astricti. Et hec nos eon- sules pro nnhis et nostris successoribus et ego Hermannus pro me et nicis heredibus pmniittimus inviolabiliter observare, dantes super hiis presentes litteras nostrorum sigillorum appensione munitas XVI. KaL lulii, indicti'>nt> TX., anno Domini M. CC LXXXXVI.

Or. im M. A , Erf. A. XLIV, 10. S, /1 Gerir,: Jjüniift l. c. 433 ml demJaftr« im; iltugl FalketuUein, Tli. Chr. II, iH7.

20*

oiy ii^uo uy Google

808

GetchichbiqueUaD der PiQnr. Baohsen.

im. Juni 22.

44».

JohauHfjs von Ajnmcni giebt ä^n Dwtnc/t I'ygvke Güter in BaOta in Erbpacht.

Actum et Datum ErfordieX. Kai, lalii, indictione IX^ anno Domiiii MCCXCVI' rnter den Zeugen: boD6ati viri Heinricas Vioedomini, Sy£ridu8 de Mulhiuen cives Erfordenaea

Mr.: HwnptHy MUhthätuer fMcdb,, 196} GetchUqiiidL Bd, 3.

Die Gehnuier LtUoLf und Hermann von Stuiimheim stylen einen mit detn Weissfrauen- Kloster in Erfurt ge^Mossmm Verkauf über eine halbe Hufe mu Neuendorf aidur.

NoB Lutolfus et Hermann U8 fratres dicti de Stutimheim litteria pi-esentibus recognoscimus publice prutestando, quod cum bona volun- tate tria quartalia unius mansi obligavimus aita in Nttwendoif in recompenBam unius dimidü siti in campis ibidem, quem quidam inpetere

et uccupare intendebant; qu» tii i quartalia Wachsmudo de Sumerde et Ludewi( dictu Kegi civibuti Erphordensibus taiiquam pritfuratorihus nomine feodi et pignoris contuUmas retinenda ita, si in prc<licta dimidio manso vel aliis bonis in aliqua sui parte inpediti fueritnus, tunc dicta tria quartalia cum omni usufrurtu percipen' doberaus, (|unus'quo dp cmptione intcr nns ot propcisitum d conventuni Albarum domiuaium cirtam et iustam waraudiam stHiindum U'irv iiistiriani faciemus. Hao vero fjicta et oxpleta predicta tiia (juartalia imbis Iühmv resi^mfduint et haue litteram nobi>< red(i»'nt et littera civitatis pietlictu cutjventui dari (lebet. Testes huius ivi sunt: Huuricus Vifnlominu« .senior, Henricus de Hilthersleibin ma^^is^tri consulmii, Tylo dt- Saxa, Gotscak'us de Lubelin, Oodefridus de Northuiin, Uuts»calcus Forensjis, Hermannus de Alich, Alexander de Smire, Theodericus Murorus, Wachs- mudus <le Sumerde ceterique oonsules; item Waltberus Korlingerus, Beinbardua de Qotlia, Henricus «lictus Bodestog, Ludewl<ms de TutiJr stete, Henricus de Ostinrldi, Ludewicus dictus Rex« Ountherus de Lan< daUstete cives Krphordenties et alü fide dignl Acta sunt bec anno Domini CC" nonagesimo »ejcto sabbato ante diem beati lobannis baptiste. In cuius rei etiam (.ertitudinem ampliorem banc litteram dedimus sigillo nostro fideliter «t firmiter roboratam.

Gr. dem 8, in Rritaibeeitg,

1296. Juni Z'^.

450.

. d by Googl

Urkundenbuch der Stadt Erfurt. LTheil. 809

Itm. Aiigiiht L Erfurt. 451.

Heinrich, frruf von Beichlingen, belrJuit dm Erfurfrr Jiüryer ffrinrich ViUsihum mit der Vo^tei über 10 Jiufe» gu VValters-

Kos Heinricus Dei gratia comos do Byelu lingcn rocognoscinius et H<I omnium noticiani voluimis pt*rvenire. quod ins arlvnratitium. quod habere dinosoimiu- in lionis sitis in WalteiNloyben in villa et in caiiipis, ]iertineiitibus ad eirlesiam et ronvcutuiii in Oldesli'vbcn , vidoUcet ^;t'dmm niansis. medietatem "«trimdom bonorum, quam «dini a ni>bis pussf'dciar H»'rmannus de V'riMidurt' miles, ('ontulimus Heinrico Vice- domin«! iimiori eivi Erfordensi et jiiiis- liei-edibus iusto feodali lilulo j)erpetiio possidendain cum suis i um iiciis et iuribus quibuscunque, pi\)mittentes eidem Henrico bonorum talium prestare warandiam debitani et oonsuetam. In cuius rei testimonium et certitudinem firmiorem presentem litteram inde conscriptam sigilli nostri appendtculu fecimus commuutri« presentibus infra acriptis, Hermanno de Rii8penbei>ir, Her- manne de Vrondorf, Friderioo de Hemeleiben, Friderico de Udestete mUitibnSf Henrico de Harraz, Ludewico de Yiondoif, Thooderioo SaxoDO de Rodenstele et quam pluribus aliis fidedignis. Datum £jrfordie anno Domini mUlesimo ducentesimo nonageeimo aextu Kai. Augusti. Or. mit dm S. im M. J., Erf. (Mach. WaUeräOeH, L

im. August 1. £rfurt. 45:^.

Uawrvii, Chraf mn ßeidtlingm, tMihhut lleinrivh Vitztktmt Bürger zu Erfurt, mit der Vcgtei, zugleich aber atuüi mit dtm H(Usgericht (iudieium sanguinis quod halsgeridUe dicitiir in vul- gari) über 16 Hufm m WaUerdebat,

Datum Eifbrdie, anno Bomini CG** nonageidmo sexto Kai. Aiigusii.

(h. mif (lern im M. A , Erf. Ortsch Waltcr^tebeu, Ä Der übrige inhaH und die Zeugen stiMuusn mit der Urkunde No. 451 itbereiH.

il^^, AnKiist 458.

L'tmjHtt, Pitifisl f/<s Mfoirusfifffs' in Kifurl , (fod^Utti srinfiit dufwUtm ff.. t*lelmn r Si i rnfiusktrche duscfhaf, zur Herstellung seiner (lurch Brand zerstörten (iebdude Zinsen zu veräu.sstm.

In nomine Domini jimen Nr>.s l^mipertus gratia pr('p(»sitns ^Sanctp Marie Erfordensis reeognoscimu« publice per presentes vi ad »inivt'isuium notitiam cupimus pervenire, (|U0<l. cnni dileclus in Christo <loniinus H. plebanus 8aneti Servatii noster cajH'lianus eiusdem oppidi ^ordensitj esset incendio graviter destructus et dos ipsiu.s ecelesie

oiy ii^uo uy Google

310 GeiKÜuchtoqucUeti der Fror. SadiMo.

penitus rirsolata, (|Uiin) «Ir prupiiis suiiijitil'us ntnlitkaie nun valebat, iios uiiloiiii ipsiiis tiH-lfsic prospiiientes ad devntam ipsiiis plebaiii ptvcum iustantiuni in ci> conseusimus uc* vulunturie permiBimus, qaod plebauus quatuor solidos denariorum Erfordonsium aonue peDsioni» cum duobuK pullis, quos bononibiles ▼in decanus et tiapitiilum predicte (Hx^lesie nostre sancte Marie &hi et siie occlesie de curia sita in Brula hixta viam, que dudt extra propugnaculum , quam attin^t fundua Hoinrici dicti Alber et quam (lyttcleriis dictus de Kassdotf inliabitat, et de pomorio adtacente anniB singulis persi^Iverit, ab ipea ecclesia aiia alitMiavit ot publice ciiiptioiic hj^ntiina vcndidit eisdein pro tribu^ taleiitis et dimidio talcnto denariorum Krfonlensium sibi plcnurie peiw»iutis Ot in n'staurationem novorum edificiorum dutis siie GCcleHie iam ounversis, tniiwtort'inlo in prudittus divanuni et eapitulum ipsum annuum ecnsum cum omni iun*, (jUo<i .sil)i v«;! suc ivclosio prcdict«' in dicta curia coni- pctf'liat vcl in p<ist(»rtini (•»»inpctcro sjhi pdssct. Ut autcm liiitusmofli (•«Hitntctus liriiiior pcrsrN n . t et a nulio val«'Mf inipni;nari, prc.vciiirs littera.s super cn (Inliimis si:jill<» n<»stnt tidi-lifcr roniuiuuitaK Testes auti»ni sunt: maxister Hcnuaimus rainuiicus lerliehurp'ii^is noster itltirialis. ih)minu.s An>ertus plebauus Saficti K^;idii, (lomimis Bntfioldus, plebauus Sancti Martini Ijo.spitalis, dtuninus Oeihaidus vicarius ad Unines Sanctus et (juamplures aiii tidedigui. Actum et datum anno Domini M. CC. XC. VI. in die dccullationis sancti lohannis baptist«!.

(h. mit dem S. im D.

im. Si»|>(tinl>ir iO. Eifurt. 454.

Heinrich dei' Jiingeic , (iruf run (rteidtin, Softn ite.s (rrafcn Albert yciuinnf fmi Gleichmdaitn, bestütitjt dm durrh dm RiUar Hermann von Hirsingimdv für '»')<> Mark au die Stadt Erfurt ycsckeheum Verkauf (hr (rnifsdiaft und rAi^ > /Vos.sr.s ViesdlnuJt und die Zttri'tc'kijidu id s H<ifv,s btn dtr Bin thnlofnau.^L nein in Erfurt und des I'atrvnulrccldes übvr diese Kirche an den (je- nannten Ritter, der sie vorher mitverkauft hatti. Zugleich belehnt er die Stadl mit der Grafschaft und dem Schlos^i und verapridU ikr vcUständige Sickerheit wegen der erfolgten Rudt' gäbe des liofes und Paironntes der genannten Kirdu* Ais Vfond für die GewiMeiistunff sM er seine Mühle bei den kmgen ^egen in Erfurt ein und gelobt m Erfurt Einlager gu hatten bis 9um Ersatg des Schadens, der etwa der Stadt aus diesem Verkauf eruMchsen könnte,

No8 Ueinricus oomes de Ulychen iunior natu8 qnondam comitis Alberti dicti de Glyclienstoin recognoscimuB |K>r presentee, quod ven*

Google

Urkundenbuoh der Stkdt Brfliit. LTheit.

311

coinicie vi nustri Visilbeclu* vnm uiunibus suis iuiibiis, porti-

iicnciis. (listi'ictu, iurisdictione paritor ft honon», cum ( uin .ipud Saiu tiun

Bartbolumcum Erturdiu et iure patruuatus ipsiiis ocdesio sHncti Bjirtho-

lofiMi facte a Btrontto milite Hermiinno do Hirsingerode univeriütati

dviuiD Sifontensium pro quiugentis et quin(|ua^nta marcis puri argenti

ac restitotioni curie predicte et iuris patronatus ikcte dicto mlliti per

dras fflcmoratoB, prout in litteris super hoc confisctis» sigillatis eorun-

dem Herma&iü et dTiom aigilliK, pieniiis continetur, nustnim pleaarium

sdluboimuB et adbibemua consensum per presentes, reeognoscentes nos

ntam et firmam vellc habere vendicioneiu huiusmodi et contractum.

In cuiuH Signum prudentibus viris Heinriro Vieedoniini spiiiori, Hein-

rico de Byitersleiben, Ootscalco do Lubelin, Rudolfo de Nortluisen

iuninri, Gothefrido Brunonis et Guntheru Eraechin vice et nomine dicto

luiiversitatis civium Erfordensium prenominatain comiciam cum Castro

et omnibufj suis attinenciis pleno iurr» t ontulimus et pros» titil)iis con-

turinnis iure feodali a nobis pcrpi'tuo possidendam, prnniittfMit(\'< ipsos

uives super hiia pl»'n!nif» warandare et eximere ab iHipeticiono sou

vexatione, si quam sustiru'Utur pro warandia, quam fecerint et pro-

iniscnint sepedicto Hermanne super restitutione curio sepefate et iuris

pain n.itus predicti, übligantes iiiKuper pro piu:More nostrum molen-

diuuDi apud Ijon^on temes civibus sepefatis ita sane, quod, si prutiiti

eives uliquid inquietationis sou dimiuutiunis u quoquam vel qualiter-

cunque predicta vendidone, collacioae ac restituefone seit dicti pignoris

obJjgadone sustinuerint, nos extunc statim redpiemus nos in £rfordia

in obatagium, inde non exiturus, quam ipsi dves ab huiusmodi in-

quietadone dve dampnis per nos totaliter sint exempti. In coius rei

;i9videnciani nostrum sigillum presentibus duximus appendendum. Testes

edam hmus rei sunt, qni buic nostro fiicto interfuerunt: venerabilis

patmna noster Tjampertus prepositus ecclesie sancte Marie Erfbrdensis,

Uermannns de Ltibdebuigdictus de Lurlitonhori: avnnculus noster, Her-

mtnnua offidalis dicte prepositure Erfordensi», Tlieodericus de Wertete

miles, DitmaruB de Buseleiben miles, Guntiierus dicti patrui nostri

Dotharfus et quamplures alii fidedigni. Actum et datuni Eifordie XIL

Kai. Octobris, indictione X., anno Bomini M" CG" LXXXX" sexto.

r>r. mit dem S. im M. A., Er f. (PrUch. Vifsdbach, 1, Gedr.: lAini0, I.e. 434; t'ulkeiuUeinf Th. Chr. II, 91S, mit dem Jahre Jx*m

im. October 18. 455.

Der HUter Waltfur von Varila und JutUi, seine Frau, verjndUm (jegen «in« Oddaumme auf alk AiMpMke an Bum Hufen und Häfm Mu UUo 8U Gunsfen lltwderkhs genanni von Wunmr, Bürger in Erfurt, und übereignen dieeeßfen auf des letzteren BiUe

uiyui^ed by Google

312

Ciescbichtequellen der Prov. ÖadiRcu.

der J^Bters' und PaiUUkiixhe in Oberweimarj tlock «o, dass der genannte Tkeoderich die Guter gegen einen jaluiidtm Zns mu ErUdien beeiden solL Que geruDtur in tempore^ ne simul cum lapsu temporis evanescant, scripti memoria perheonaotur. Hine est, quod ego Waltherus de Yarila mites m>')p:n()i;cu tenore s* ntiiun litterariim, quod, cum Tbeodericus (lictus de Winmr civis Kifonlensis <luos manaos - sitos in carapis vilie Ullo cum duabus areis sitis in ipsa viila attinentibus aTlteoderico dicto liocer, qui eosdein niansos et areas a nie tenuit in tVx iido, de meo scitu et eonsensu sui et domine Adiilieidis uxoris sne «ienariis conpaniveril, figo propter quandani snmniain perunic miclii iitiliter {»ersohitani , iina cum lutta uxniT> niea manu f(miuiicta de eonsensu meoriini hen'riuni dictüs matisu» et aiva.s pivtatn Thrdderico de Wimar vicf* sui et uxoris sue prediete vi hen-duin l oruudeni appruprlHvi coram strenuu vin>C.»n- rado de Craiuhboiii advi»cutt» in Visilbetln- <'t euntni Heinrico »lirto Bechire t'ribotoiie ipsius. et coram eisdeni lusi^navi (.unic ius et donii- niuni, ((Uod in dictis bonis dinoscor luu-tenus habuih»i', presentibus et audientibus Tyzeloue, Sytrido vorn Hazicheu, Ditmaru et Syfrido dictis Troufilere ac Alberto dictu Papen inquiUnis memomte ville Ullu testibus ad premissam proprietacionem et renunciationem vocatis. Re- cognosco insuper, quod, sicut sepedictus Th. de Wimar bona prefata eoclesie sanctorum apostolorum Petri et Pauli in Obimwimar ob spem defensionis ab ipsa eoclesia . habenda una secum appropriari petivit, sie ego una cum mea coniuge et pueris eadom bona appropriari et

per presentes approprio > perpetuam memorate eooleeie

in iiunc modum, quod Tbeodericus de Wimar 8e{K'dictus, Adeiiieidis uxor siia et hereiles eorum bona sepefata a dicta eciclesia tytulo Jiere- ditario debent perpetuo possidere, et duos solides Erfordensium dena- riorum dumtaxat debent ipsi ecvlesie ad eensura hereditarium in festo bcate Walpnrjjris solvere annuatim. IVomitto etiam una cum meis hcredibus Theoderieum de Wimar prcnoiuinatiim et suos bereden (!*• preniissis iusfiiiaüter waraiidare et ab impeticione salvos reddeiv vi in<lenipnt's ; Mn\ ^i, qiuMi absit. cidem ex parte mei seu nieuium bercduni in dicta warandia sru iinpeticinne inpe<iin)eiit',iiu extutum tmn dcju»- neretur, ut eoni[»eteret , extuiie t ou.suk't. Kifuidenses. (lui pn> tempoiv tueiint, eunden> Tiieedericum s<'u suos heredes effiem itei prumovebunt ad buc, ut ego et mei hei-edes eunpellamur dictum piumissum inviula- bilitor adinplero« et coliercionom huiusmodi super me et meos berede» uligo per proscntcs, renuncians omni exceptiuni iuris et facti et cutlibet beneficio iuris canonici vel Icgalis, (|ti premisMorum aliquod posaet in posterum aliqualiter intirmari. In huius i^tur rci testimonium et fidem petivi bas Utteros sigilH civitatis Erfordensis appeusione munirl, memu

üiyiiizea by Googl

Üifamdenbach der Stadt £rfbrt T. Theil 818

siL'illuin >iiiiilit<'i- apjX'nHiMKln. Nus t|ii(><|M<' Theodciirus «)»• flallis, HycliiiiaiUN iDiii^istri, Cniiradiis i\t^ Ht'i'st't'ldia , Hudulfiis ilc Nurtliusen, liirtuldus de liiltersleilH ii, Cuunuhis de Lutirshui n. Kcinhardus de Oot«, ßudij^erus do Swanse. Sytridus de Butstete, Conrad iis H(»t«M"mau, Oote- firiüuö Brunonis, Heinrk us de Biltersleibeii, Ludewiciiä de WinrlBleiben et ceteri consules Ertbrdenses ad pi'eces prefati dorolni Walthori de Variia sigilliim* civitatis firfordensis in premisKorum teatimonium presenttbus duximus appendendiim. Datum Erfordie anno Domini 11*CC<>X0'* sexto, indictione X., XV. KaL Novembrisi. Or. 2 S. im St. A. zu Weiuuar, 1) Ihtrehirtehert.

im. Oc tober *iO. Midiiz. 456.

Die (rebriuli r fjuJirig und h'oiinut mn Kimlt-hifsm quittieren fnr s^ich, ihren lirwlrr Friedlich und die KrOen ihres Bruders JMridt ätiselbsl. dim i^upst Hermann des yenwerks-Klosters zu Erfurt, sowie den Jiiirffnrn Diefrieh, gnttintd Murerf, den liri'tdern Härtung und Sihoto, (jenunnt de Stalherff, iiher i^tO't Mark Silber Kaufgeld für ihre zu Kidnihuusen rerknnffen (ri'Uer. Jfrtt f\rsf von 220 Mini, hnhi'u flie Käufer his Mnrlmi hnnmcntdu Jahns zu Zdhhn rirsprovhen und haben dtifi'ir J'Jnlagcr gelobt, die Erfartir ßtirger: Otti» dr Halirs. Hcrinaimu.s de Aich. Bei-foldus de (Tota, Riideirerus de Kesselburii, tSitridus de BiKlestete und Heiiricus de StalbtTg;. Zeu^gen: VoK-hmanis de Bolstttc, 11» rmaiiniis Dornperti, Heinianmis

de Gutenshusen, Th. viceplebanus Sancti Martini. J/Oien: Hcrmannus

dictus Mater, 8ifridu8 Bukelin, Heoricos de Wiaense.

RegeH: Herqttd, MÜhlh. ürkundentHtiAf m in GtedOupiefLBd.a,

vm. Deeember

Ah^ und Convent von Tkin/uirdsbrunn rerhiufcn dem Nonnen- Hoster in DöllsteiU sechs Hufen für 24 Mark Silber mui Leistung gewisser j(ihrlidt&r Äbguben auf Lebenszeit an den Inhaber des Jt^nhardsbrunnf-r Hofes in Erfurt, Conrad von Wlffhronderwle, dm Vikar Engelbert an der Andreaskirche , den Plcban ßmiol(t am Hospital in Erfurt und einige andere Personen. Ah humana iiHMiiixia labnntur do facili qiif ij;oruntur, nisi sciiptis iiiitentii'is posteroriiii) notieie conuuendtMitur, Hinc p<t. qtiod nr»s Mar- fjUardus Dei p'jitia abhas, HcKvicns prior, TlK'ndcHciis rcllcrariiis tnttjs- (pie conventus H«'inhersbmnensi8 •'<*« losie publice iccuiiiioscimu-^ in liiis s^'Hptis. «(II'mI ad debitorum nustiuiuni onera relcvaiida toiius nostri »apituli paritn a<vedente constMisu sex niansos .sitti.s in ranipis ville Tiillestete, ad ecclesiam no.straai pruprietiitis titulo pertinuntes, pru

Digitized by Google

1

314 Cktohichtoqndlen der Prov. BadiBeo.

vigiiiti quatuor niHrcis usumHs aiigenti nubis iam solutin et in dccos- sBrioB USUS ecclesie nostre oonvonis rite 6t inHonabililer vetididiiiiiti» domiiio Kkebardo pi-etK)8ito et conroDtui sanctimonialium ibidem in Tullestote iure heröditario jierpetuo pdsttidendus ita TidoHoet, ut He oiüdoni mansis duodecim maldia Erfbnlensis meoaure, sex tridci et sex sili^iiiis, solvi debeant annuatiin, de quibus quatuor maldiai duo tritlci et duo silifcints Krfbrdensis mensure, Cunnido dido de Wigbronderode, " qui iHiriain nostrom Etfurtiie sitam inhabitat, et item duo niaUini oins- tlein incnsiire, umiin tritifi et ununi sili«;ini8, Knj^elberto cicriw» vicHriti m-Icsiü saactt* Aodi'eeKdVinii nsis Miitüs »iogulis, quoad vixorint, nostro et ctrlesio nostro nomine dari dobunt« quunim c^uulibet di^ctedonte peosto sihi (Icbita ad eccl('.si;ini nostram libero itnci tt tiir. Sex vorf) nialdra iv.siiliia. ti iH scilic<;t tritici ot tria siligini?; pn-ilictu Ki-toiflensi-^ mensiirx\ domiiiu \ olcinaix> piebaiio in Hovlstüti', duniinn Luto^ccm plcbano in TuteUüben et doniino Bortuldo de bospitiili Krtoniciusi sarfninfilms ad teinpon' vite siio dari debent Kimiliter r>< ch-siu liostiv iiuiiiine aiuiuaniu, quonim dnobiis Hublatis de metlio, iiiclulomlnus teilü», cniamdiii vi\»Mit, absque ulla dimiiiutioiiü t4jtaliH pensiu illa cedet rubti|uani vuro iaiii dietc peixone viain carnis ingrcsse fuerint iiniverse, momorata duodecim roaldroruni pouMo libere nostrft Tacabit ecciesie a prcfatis preposito ot ceaventu ad daustrum nostrum ia Beiithenbam vel ad nostnim arbitrium, alias ad locam equali» a se diatantte annis sicgulis deducenda 8ub propriis suis laboribus etexpensis. Huius rei testes sunt: dominus Hennannus senior dictus Stranz, dominus Hermannus frater suus milites, item Ulricus et Heinricus filii memorati domini H(ennaiini) senioris et honorabiles viri dominus Ekebardus deoanus et dominua Heinricus scolasticus eoetesie sanctc Marie Krfordonsis, item Diettnarus inilcs dietus amine Cygenbei^, Hermannus dictus Luter in Tullestete et »Iii tide digni. Super quo etiam litteram han<- s(n1ptam sigiüomm nostronini miiiiiiiiine fecumus ixiborari. Acta .sunt hec anno Domini millesimo duceotesimo nonagesimo aexto Non. Üecembris.

()r. im SLA. zu Gotha. QQ.X(Xl)f 5. S.f,

im. Januar 10. 458.

Jlcyneinann vott Herbert^eiflmi verktmfi für 43 Mark Si&er dem SlifU Dorla die Vogtd über IS Hufen mit ZMior gu WUd- Sömmeringen,

Nos Hevneiiiaunus de Herbersle\ ben universis hanc Jitteram in- specturiB seu audituris cupimus esse nutum, (|uod de bono consensn omnium horedum nostrorum vendidimus honorabiiibus viris > decano, ^ soolastioo lotique capitoio ecdesie Dorlonensis advocatiam, quam

uiLjiiizuü Dy Google

Urktuidccibiidi der Stadt Eriiiit LTheiL

liahnimus sui>er tredecim maiiHis ot omnibus curiis vt an-is oisdcin inansis Httiiinntibus sitis in canipis vill»» MittclsoinrrinpMi »'t in ips;» villa, (|ui siquidem iiiiinsi, curie v\ an't laoprictatis litiilu s|HHtant ad (xx'lo^iain I)i)iioiu*nsem cum omni iure, (juod de eadem advooatia liabuimus et liabere fMjtuimus qiioquo mudo in campis, silvis, pratis, |M9Ctti$ et in serridis quibuscumque, cutn bonis etiam feudaKbus, qiie ex prememoratis mansis conferre iure iBodi solebamu^; (jue bona cx- nniic postmodum ' decanas, ' scolastiouB totumque ca|ntuluni predict! coniene debent iure, ut predicitur, feodali pro XLIII marcia argenti et punderis in Tiirtngia naoalia, protnittentea eisdemi decano^i acolaatico tutiqne oapitulo aepefatla^ ut| si aliquis eoa super eadem advocatia aut super aliqiio premissorum pertinentium ad ipsam in posterum inpetierit. a>.M>mn8 sibi aiiquid iuris eompetere in eiadem, quod nos pru eis rospon- debimiis et warandiam suMcieotem pi-estabimus de omnibua et singulis preiibati.s. In cuius rei testimonium sigiilum nostrum una cum si^llis honorabilium virorum Alberti de Ebeloyben, Annonis do l*>latheynj ot lohannis de Rinclevhen ft'atris nostri militiiDi apposuinius et appuni ortlinavinnis ad presiMites. Testes huius rei sunt: Heinricus Hu^j^uiis milcs, Ernestus de Cranichfelt, Kirstanus de Ijangeio. I^crthous de Byscoft'enKie et KiiNtnnus dictus . . . . ^ inc npidani Muiliuseiis<^s et plures alii lidc di^ni. Artum et datum in Castro Herbersley ben lUL Idiis lanuarii aiiuo Doniini M. CC. XC. VII.

Or. mit 1 S. im D, A. J) StaU der Namen l*»nkU. 2) JkichudigU iiUüe im Or.

nm. Augnst 27. m

T)er Tifäh zu Erfurt hmirkundvl dm Vertjleich, nach ivrkhcm die Vumiliv des Th. rotf Meyuauirshunj auf jides RrrU an dendütern m WiUroda zu Gütigsten des Neuwerkaklosiers veraidUd.

Nos Heinricus Yicedomini et Heinricus de Biltersleiben magistri eonsulum. Dilo de Sachsa, Gotsoalctts de Lubelin, Gotelridus de Nort- husen, Gotsc^lcus Ebirhardi, Ileriiiannus de Aich, Bertoldus de Tutü- stete, Theodericu« Murenis, Alexander de Smire, Wachsmudus de Siuuerde, Hermannus Macer, Ebirnandus Hi/.corn, Reiinboto de Bram- kch, Bertoldns de Totilstete, Hartunjrns de Drivordia. Albortus de Ylmene, Bertoithis de Mulhuseii et ceteri consules Ertcnlenscs le- f'opnoRcimus pul)lice protestand«», (piod, cum discreti vir! dttiiiinn^ Hci- miinnus de Vaiire «'anoiiicus ccrk'sir sanete Marie Ert'ordeiisis, «I iiiirius Horniannus plebanus iii TmK'<lt»r[' Hil(iel)randus Kerling-ere et (Nmiadus *le Wizzense concives lUKstii iuter huiiurabileni viruni doniinutn Her- airtuüüm prepositum et suum conveutum ^\ovi operis, Ottoneiu de

^ kj .1^ uy Google

OenchiehtBquflUeii der Frov. SadiMn.

Hallis i-r (Hi)iie.N i|>si.s aUla'ieiites ex uim (mite, «loniiaarii UtHlewijt^im iflictam rii. «1f Mt\vn\varsl)ur^' «'t ^■uos puoros ex parte altera de <aniiHi(>m partium coiisensu cumpositianem amicabilem uiHÜnassent^ eadem Hudewigts, Uiniiltruciis filia 8ua, Heinricus, Fridericus, Theo- dericiu «t Conradiia iilii sui in nostra oonstitiitt preseotia renuncia- verunt omni actioni ot iuri, quod ipais in bonis tarn in irilla quam in campis Wilden nHle «itis ctmpetebat vel conpetere videbatur, ac ipsa bona Goroni nobiu domino propusit» suo cuuventui et Ottoni de HaJlis menioratls inim omnibus sms attinentiis libere resignarunt, protestantes infiuper, quod renunciaTernnt omni hirisdictiont et litteris, in quibas ipsis in dictis bonis pulset aliqualiter auffragari, fideliter promittentes eo8 et onmes ipeits adlierenteg in bonis nieninratis nunoquam de cettMo infestaro ali<|uaiiter vel turbare, sed in omiiibiKs, quibus poesent, sine dolo quwiibi't promovere, ))etent»'s nichilominus, ut nos super oo litteras conscribi farcreniiis et si«;ill«» Eifordensis civitatis miiniiemus. Ne igitur supor lioc ilnbiuni vol (jnostin nocittira valeat in posteruni subnrirt, has littt iiis su|jor pretatis eons>(nj)tas sigillo (.'ivitatis pro testinioni»» dedimus roborata». Aimu Dumini M. CC. XCVIL, iodictiune X., VL KaL Septembris.

Or. in (Icn Akten (kr Willrwhrr iStt/tuntf. ,S. f. Gedr.: lÄtuUtert. l. c, li6.

VZ\r,. September Iii 460.

Ueidennich von VariUt und seine Frau Irmgard verkaufen dem Plehfm Albnt an der lA)renzkirehe in Erfurt dwx^ 2 einander- ergänzende Urkunden V.^ Hufen Ijonäes mU einem Hof und einer Mühle mi Vargula, NoB Heidinricus de Varila et Irmingardis uxor eins tenore pre- sendnmi recognoscimus et publice protestamnr, quod Rudolli, Hen- rid, Otilie et Inningaidis pueronim ac aliorum nostrorum heredum univorsorum oonaenau accedente neoessitate legittima compulsi Ten- didimua inste et radonabiliter domino Alberto sancti Laurentii plebano Krfoidensl nomine eoclesie sne ad primam missam ibidem de mane babendam, cuius, ut firmiter credinius et sponunus^ pnrtidpes ficri debeamns,^ nnum mnnsum et diniidium in campis oiusdom ville situm ot> unum molondinum ibidem situm cum redditibus, pro- ventibus, obvendonibus et cum omni iure, onero paritor et honon», quo eadeni bona haetemis babuimus, perpetuo possidenda, (jitr bona univorsn TlKMHirMicus di< tus de Arofia niotus zelu pietatis iam dictu ecf'Ipsic ((»niiiaiiivit pid dctofrinta niatris tisiialis arirfnti in anime sii»» <'t Hiiiniaruni paroiituni «mii» et ali')itjrn heredmn suunim rcraediuni et salutem; et qne bona omnts it si^^navinius sponte et benivnlc et pre- i>untibu2» rebiguajuus; ac reuuueiavimus et in hüs scriptis reauncianiu»

Digitized by Google

üikiiadeiilnudi dar &tädt "Bthut LUmü.

S17

omni iuri, quod nobit» uut heredibus nostris onniperohat vcl compotere psset aüffualiter in eisdem . (|uam eciam f>^M■uniam iiübis solutam in usus iioj,tros couvertiiiius iiielioics, mlinitüdi) bona nostra in Varila, ^iiiuThero de Salza in pignorif ad tennimun obligata, pnunitK.'ntcs ipsuni plebanüm et parrochiales nomine eiusdem ecelesie waraiuian', iit iuri« est t't muris, et reddere ab inputitione et calumpnia ciiiuslibet indeiupnes penitus et iUesos. Insuper prornktimtis molere in ipso mulendiuo hominesque nostros et alios tarn extratieos quam intruieos inbendo, moneodo, aUidendo et exbortando ad molendum ibidem et plane ipsum mdendiDariam cum molendino in omnibus, quibus poterimas, utiliter et fideliter promovenr. Preterea nos Rudolfus de Varila patraua pre- dicti Hediniici, Hugo de Rindeybin soroiius eiua et Lutolfaa de Stutimheym gener eiusdem recognoscimus et nos ad hoc presentibus obligamus, quod predicti hostri aniici, scilicet Heidenricns de Varila et domina Irmgardis eiuB collateralis^ contiaetum prefatuni liinc inde habitum ratum et gratiim habebunt et fa< i iit warnndium in bonis pre> habitis, ut iuris est et niorls. Et si cadeiii bona ab aliquo ex causa iusta et rationabili fut'iint inpotita ita, riuod viris discretis et honestis talem vidoatui inpetitioneni iiiste et rationabiliter suboriri, illam infra meuseni subso(|ii(?ntoni , ciiin nioniti tnorimns, deponomus, ;t!i<>f|uiu extiino Erfordium intiubimus tun«' dilacioiif iuil)i iarendo, ut est nioris, * et inde sine licentia supradictoruju plcbaiii vcl panociiialiiini suorum nomine ecelesie non exitiiri, donec ipsa iupetitio seii calumpnia inotit, depo.sira tuerit et sopita." De quo molendino pi'ehabito datur iiec pensio aimuatim: decem nialdra Ertordensis mensure byemalis annone mixte et bone: item quinque paature, quod vulgariter dicitur inast, ita quod (juinque porci in festo Mycliahelis inpellentur molendinuDi ad. iii- pinguandum, et In festo Thomo representabunt cum alio poroo in* pinguato valente tres fertooes argenti; item dimidius venter bovinus partis poeterioris in fest<i Martini; item duodecim solidi fiifoniensium ilenariorum ad offerendum in nativitato Christi; item unus porcua com- petena, qui dicitur fru^sahine, bene valeus dimidium fertonemet plus in carnisprivio; item duo ventres agniui, pingues et boni in festo pasche; item due auce in festo assumpcionis; item de manso et dimidio prenotato !'/:> maldruni tritici et P;^ nuddrum frumenti bone annone et l'/i ordei Krfordensis mensure; item de una curia sita in villa <hio sniidi Erlbrden- sium «lenarioruni; item uiia atiea et quatunr pulli sin^^ulis dantur anuis.** Testes huius eontraetus sunt: Heitolilus de Stetevelt jdehanus, Cunradus "[•' Itt iidevbin sm^enioles, Krtdcri'Mi^ de (hu/\n, (irrl»(»t(j, llermannus tlf SuttiJiilieym, Th. de Aivna, (ruu/do filius eins, Ib'niii'us de Hallis, J^itVidus d<' iiutstete, lobaniicj» de Uullede-, Henrieus de Beclistetp, Sjfridus Üt: lagrieiisleybin, Cunradus de Klxieybin, ioiianuei» ^«i^ittarius'-' et

318

G«MliiditBqiidl«ii der Ptov. fisdum.

alii plun's tiflo Hi^ni, a«! hoc v(H*ati s|)rt inHtj»r Pt mtrati. In niin^< rci o^rtitiulinein «'t «leiiutriam aniplinroni pns^Mitem littüiaai iledin)iis in tpstimoniuni super eo siirilhuiiiii rnei scilu el Hciliurioi, Kiidolti patrui mei, Hugonis do Itiiulcybin et Ijitnlti de Sfutirnhevin .su|»iHdirtoriim appensiouibiis consi^^nataiu. Datum et actum anno Domint M" CC" nonR^imo w»ptimo dnf>dpoinio Kai. Octobris.

(Jrr. im St. A. :u (ivllm, das am- i^<^. X (XI l 'j, 4, mit 4 S., das andere QQ. X fXlV), Bf JeW Her 4 S., mit t/enen «9 bmuffOt «mr, bmmta. /Wiforv« hat f'fil<it)uh' Vin-i(tntrt) : \) tonnie iirfsentiuin fehlt. 2) cuiuK debeamuM frhU. :i unam curiam iu ip^ villa »ituoi ut^jue. 4i ac hered«» eoriiui univerei. ö) ex cau^a illam fehit H) iina cum H. prefato. 7} «ublata 8) De— «nnts fehtt. 9) laici.

Ih iiii iiycit }i viiH Vat ilii ufftl seine hUiu Jjmif(ud Hha geben du' (hm i'lehtüi Albert umi firr I .(mmzkirchv in Erfur/ i rrhiuftan V,., Hufen zu Vtirgula mit rnnni llofr und der n^ mn MnMe den GetretdUindern jener KinJie j:ti E/ Uthen.

In nomine Domitii amen. Nos Hcydenricus de Varila ' arofHlpnto et ' rlimirlitim terre ara))ilis ' ville videlicet Ynrila situm et unum ninlciKliimm. (piod proprio vooatiir ynKcmtd ihnltuii - ' pt>ssirlcii(l;i . sicuf ('ciMMi in aliis Jittctis nnstris supi»r eodem contraiiu datis a iinltis et exinde confwtis plenius continetur. (^ue eciam bona contiiliinus et pre- sentibus conferimus tytulo fcodali Henrico de Haliis, Sytri<lo de Hntstt'tc, Henrico Hotermanni, Cimrado et llartun^'^o franibus eiusdem ilenrici, (hinzeloni de Arena dvibus Krfurdenaibus et Alberto filio Ottoniit dicti Specbt et ipsorum heredibiis ad inaiittin lidelem ip»i ecdesie tenenda, et nicbüoniinus iiu8 personaliter et nostri herodw tonemus et tBnebimns eadem bona in p(»sse88ione feudi , iuris et fhcti ad manum fidelem eidem eociesie, donec per auperiorem aliud fberit oidinatum, non obstante, quod. si dicti parrochiales vel eorum heredea TasalU noatri infra annum et diem vel eoiam quocnmqae tempore non snadperent vel reeiperent a nobis aeu ab beredibus noetris pre&ta bona nomine ecclesie in fendum, quod boc ipei eodeaie et prefatis parrocbialibus quantam ad predicta bona et iua tpaormn non' debet aliqut>d dampnum inferre vel e<nam aliquad pre- iudicium gcmerare et eciam non obstante, quod, si dictus plebanns vel alius nomine sno ft ecclesie sue haboret possessioneni t'nictuuni et parrochiales liabereiil possessionem feudi v('l ('(»ntra. ciin» feudnni absque possessione et fjossessin absr|U(> hnitio stH'uiuiuui opinioneni aliquorum nihil iuri> mmi utiütatis ipsi vasalio trilniat, que omni« et singula obstare nolumus in hw cayu, statuentes nichilorainiis uobiscum

uiLjiiizuü Dy Google

Urkuiid«iibudi d«r Stadt Srfurt I. TheU.

819

Kudolfiim de Varila patrinini nostnim , Hnconem (\o Kinkoleybin sororium nostnim Kutolfurii de Snucnilicyni j^ftuTum nnstrum huiiismodi (.'oiiriactus consixuisoi-es, vcnditnn^s ft iegittimo.s waraii- datores, prout iuri8 »si pf nvmn. VivUnvn e;^u Iriiwiriinlis jjivfata spe<Ma!itor in hoc contractu rciunuMo por uroscntcs beneticio Velliani .seiiatuscunsultu, beneticio iuris ypothecaruai, item et nos Heyden- ricus, Irmenganlis, Kudolfus. JIu;;i), IiU<ioltus sepefati «^t heredes nostri. qui no8 constituinius principales et insDÜdniu venditoix's consponsores emptlonls prefate et wanindatores legitimot^ in bÜR scriptis reuunciamus »dva priori muncifttione ipaius Irm^^rdis in piimis beneficto ood- stitationis epistole divi Ätriani, item bimeficlo conditionis sine causa, aciioDi in factum, excepHoni' doli mali, beneticio conditionis inoerti, benefido cuiusdibet fori, beneficiu fiiianto tuinuriSf beneficio restitiitioniB in integrum, exceptionibus, consuetudinibuK, appollatiönibiia et i^ne^ lalitar et specialiter omni beneficio et aiixilio lef^is et canonts, iuris et Ucü, per quem neu per (pmd presens contractns in toto rel in parie posset viciari vhI aliqualiter retractari. Kst etiam adiectuni, ()ucd wdem bona confi rimus cuicunque prefatus dominus Albertus et i|)si paiTochiales vel alius nomine ipsiiis vnl ipsornni, qui pro tempore fuerit vel fuerint, eadeni bona (lccrcvrriiit i'(intV>n'nda irotiiinc ircle^ie sepe- dicte; item, quod. quamlmunque ideni doniiiiiis AHuMtiis vel alius plebanus saneti Lau!«'iitii. (|ui pro tonipnre lufrit, etiam ipsi par- rocliiales vel liercilr's ipsdnuu pctieriut seu (frcrcx criiit prefata bona resignari, ubi eis visuiii tiicrit i-xpedire, nos cadcin cxtuiic irsin^nabi- mus ad vüluntatem eorundt^ju, omni contradictioac postpusita penitus et seraota. in cuius rei testimonum nos Heydenricus, Rudolfus, Hugü et LuduUl'uii pretati sigilia nostra iaiic littere duximus apponenda in tostimonium et fideni plenariani oroniuni premissorum, preaentibus domino Bertoldo de Steteveld plebano, Conrado de Hemeleybin sacer- dotibus, Hermanno de Stuternheym, Theoderico de Arena, Friderico de Grasen, Oerbotone et lohanne de Golede, Henrico de Becbstete, Syfrido de Ingricbsleybin , Conrado de Klxleybin, lohanne Sagittario et alüs quam pluribus fide dignis ad hoc vocatis specialiter et rogatis. Actum et datuni Erfurdie anno Domini CC*^ nonagesimo aeptimo, iadictioDe XIS XIL KaL Ootobria.

Or, im St. A. zu Gotha, QQ. X (XIV), 2. S. f. 1) Die StndieH 6e- itidtmlen SkUtn iUmmen teörUidt mU dar roriffe» Urkwtdt überei».

J IcUlettreuJi von l'ai ila hckemd, dass er pintijeu Ki furier Bür- gern und Clerikmt Pj^ Hufen und eine Mühle zn Varguh zu

18»?. September 90.

m.

uiLjiiizuü üy Google

380 OflBchichteqmllen der Pmv. Swjhwn.

Erhlehen gegebm uud dass ei' jedint^ (uidrn u , den der J'U'han Albert der Ijormzkirchr in Erfuii Uuu $wime, dk gmannteti Güter efmiso überfragen werde.

Eg-o Hi'diiinoiis Varila recognosoo et piihlir^ pn>t» >r r, (|U<)(I alteiuiH rliiiiidiiNM mansuin silum in oampis Variia et unuiii in len- (linuni lititlrni situüi. cuiu pnivcutiljius ubveiilionihns et cum omni iure puiiter et honon« llenrico de Hullis, Sitrido de Butütote, (jiinzeloni de Arena, Henrioo Uotirmanni civibus £rfordensibus, Cunrado et Har- tungo fntribttB dictis Hotirman et Alberto filio Ottonis dicti Specht cleiicis iure cootuli foodalt et eodem iure coDferem, cum a domino Albeno plebano Sancti Laurencü rel a parrocbiallbus ibidem, cuicunque eadem bona decreverint conferenda, et fuero monitus pariter et reqai- Ritus. Testes huius coUacionis sunt strenui viri Hugo de Rincleybin.^ Lntolfus et Hermannus fratres de Stutirnheym, Theodericus de Arena« Fridericus de Grusin, lobannes Sagittartus et alii plures fide digni ad hoc voeati specMaliter et n^gati. In cuius rei certitudinem ampliorem preaentem litterani dedi in testimonium super eo mei sigtlli appenj^tone wnsignatam. Datum anno Domini M 'CC" XC- Vli" XII» Kai. Octobris. Or. im 8t. A. «u (Mha, QQ. X (1 V), 72. S. f.

\m. September 20. 46S.

Derselbe übertraf densdben J^ersonen notk 5V« Httfen.

1^ ^ protestor quod quintum dimidium mansum

Kitum ^ feodali, et eodem iure «go et mei heredes

oonferomus eadem bona puerls et heretlibus predictorum liominum ot etiani cuicunque oa <x>nferenda decreverint ctun a domino Alberto

1 ibidem, fiierimuH moniti pariter e^ roquisiti.

Tostos ^ Octobiia

(h: im Sl. A. zu (iittha, QO.X.tI\'j, 7:t. S. f\ 1) WorlUtiU drr mit - ttetttchneteit SirlU-n (jenau mit a«r rorigen L rkwvte iUtfreimlimutetyl ; fehlt nur ffnier den Emiifdni^m (iunzdo de Arena,

l>t):. October II.

llciiii nrrnh ron Vurda, seitw Frau und h nid>r geJohn/ . im ludl sir ihr Vot/fei iu Vorguln vnhiufni windi n , dun /t den Käufer dir Ibxhte dir Mühle ur/cimdlidi sichern zu Uissm, welvite sie dem Vloban der Ijormzkirche in Erfurt verkauft haUn.

In muniiu' Doinini amen. Ad vitamluni litigia, '\no cupiditas rnater litinm et mak'iia iurgiorum gemnat ineessanter. sana ]ini\ idnitia est ijiduetum, ut ea, (pie tiunt et ireiuntur al) lionuiiihiis litcraiuin apicilMis perhunnentur. Qua prupter uos Ht'dinricus de Varila «*t Ii niin«pinli.s

uiLjiiizuü Dy Google

Ürkundenlnich der Btadt Erfurt I. Theil.

nxor eins iina cuni piioris nostris Rudolto, Henrico, Otilia et Irmin- garde ac aliis nostris ' lioredibus universis recognoscimus tenora pre»

seneium protestantes. qiiod, si nos ant heredes seu ^ successores nostros vondere oontigerit advocaciani ndstrani in Varila, noeoHsitate aiiqna nos luirfMitc. hoc tiet hat* condifinno (iistrictius observanda, quod oniptoi-. tjii!< iiii(|iit' fiHTif, cum suis here iihns pt *^uc<-K'ssi)iihns nnivp?'sis rDuli'if tlcix't [MTpt'tuo in niolfiidino, iju«>'l \ fmiidimiis dniiiinu Alberto plebano Sanrti Liurentii KrtnnIciisiN et pai rdchialibus suis nomine oiusdem ••(•(•Ipsie, molendiiiariuiu quoqiic cmn luulendino in uiiinibus ijuibus pot(.'rit utiliter promovere, liomines etiani advocatieios ac alios quos- cunque alliciendo, monendo ac aliis iliectivis quibuslibet et incitativis iiiducere ibidem ad molendum, quemadmodum nos cum omnibus nostris heredibus et suocessoiibus fecinius et iiigiter faciemas. Ad (juod faden- dum ttt ratum habendum nos simal cum dileetis amicis nostris^ scilicot Rudolfe de Varila, Hugone de Rincleybin et Lutoifo de Stutirnheym, presentibus obligamns, qui equidem se pro nobis super warandia ot aliis condicionibus hinc inde in contractu habitis per suas patente« litteros ohligarunt, prout in instrumentis deauper cnnftM^iH pulcrius eluceacit. losuper ipso > cmptor super talibus promocionibus faciendis circa prc^fnttim moiendinum et invioiabilit&r observaudis dabit memorate ecciesic, plebano ac parn)chialibus eiusdem publicum instrumentuni suo si^itu vcl alif) niitontiro consif^natum. Testes sunt: HertoJdus plebanus df Stotovclt, Uuniadus de HemmeleyM») sacordotes, Hermannus de .Stiairnlieym, Theodericus de Arena. (Junzulo tiliiis eins. Henricus de Hnlüs. JSit'ridus (k: Hutst< te et alii quam plures fidi' dii^ni ail Ikh* vucnti .-ptT-ialiter et rajrati In ruius rei ceititiidiiicia jiresi.'uti'rn litteriiiii d«'di- iiiiis in testirnMiiiiuii super eo siplloiiun mei, scilicet Ht'tliiirici. KudolH, lliigonis et Lutolfi supradictoruni appensionibus r<)i)«)ra{aui. Dal um anno Domini M" (X'" nonap'simo septimo V" Idns Octobris,

(h: int St. A. £tt Gotha, (^(J, X. (XI l'j, I. S. /. Ij Statt da- Nmnen Vunkle.

VlTi. November IG. ii^:^

J'hwderirh, Vitztuin ron Ec/.'csietr; seine. Biiukr nvd sein Ohdm helrhnni dfn Krfnrfrr l'ttnji'r Thratlrruh SfiplU mit Ktnem Wrin' barg und (iaiitn ((in ('yfi(t.ib< nj li'i Erfurt.

Xos Theudericus de Kckestete vicedoiuiuus, Lutolfus et Bcrtoldui« fratres nostri necnon Heinricns vicedominus noster patnnis recognoscM- mus et ad universorum notitiain cupimus pervenire, (piod Tiieodorico

Stiphti civi Ktfordensi ft suis liorpfllhns! tam tilii> rniam tiliabtts viiii'ani uiiaiii in iiiont^ sain ti ( '\ riaci sitaiii «'t f>rtnjii iiiium adiarcntem quoiidani Hcituldi di< ti Vseneres civis Krtbrdensis pie rt'curdationiK

(icacliicbtiH). d. i^. Hachsou. XXIU. 1 2|

Digitized by Google

322

GcDchichtaquolIwi der Prov. HadMen.

cum univcisis bofns. fnn' idein Sriphf ji uobis et a ini-^Hu jüitir ti licis iiHMiioi'ie jH'tenus luibuit in foinln, l unniliiims «4 pr«»s<'iitiluis cniitcriiiius titulo iiisti It'iidi, vüb'iitt's ipsov buius liuiuMijudi , pi«>iit iiistmu fu«-iit, warandare ot ab omiii mi|»« iitioiio salvos reddorp rt ihd« in|m»'s. Testes liuius rei siuit: llenuanniis tVater uoster canoiiicus ecclesiir sancte Marie, Hermannus ciuiierarias de Vanre senior luiles. Ueinricus Vicedominus senior, Tbeodericiis de Hallis senior, Ck»nradu8 de Laciu OotscalcuB Longus, Heinricuti Vicedominus iunior cives Erfordenaes et lUii quHDiplures ad hoc vocati pariter et rogati. In cuius rei notitiam ist niemoriam sempitemam prcttentes litteras super eo dediinus no$;tn Theoderici sigUlo, LutolH et Bertoldi fnitriim noHtroruni sigillis tideiitf^r (^ointuunltas. Actum et datum Krfordie anno Dtmüni M.CC. XO. VII. siibbato post Martini.

ihr S hench. 8 im D, A,

VZ\\H. Mär/ l. +00.

Ilchirnk ro)i Ilervtr-^hiihrn hdifntl DU rieh ro« W'imnr, liiirycr su Erfurt, mit chm- hzltycn haihen Jlnf'r m Ihrtisldtvn. Wie Heinrieb vuii Hei-virsloybon . (I<'s pidr-m von Ebelfibm , IImf- nmn von L)aeliel)eeiie. seultli»'i/e und orb* li( i rc des goti> > ^otliis- busi> -^' lite ['etirs. des abtis und der samt iniiiu)' von Vuldf, bt'ki iinen nn dux'im; i<egenweniii(en brivo und tun allen luten kunt, daz IHkiuh»' von Winiar, ein burj^er von KrfV*rte, Adelbeit, sin busvrowe, iiabunt gekouft eine ledege balbe buve, de lit in unsem Üuie, vir akere über den Rinkenleibeo wec bi awester Ysentrude von Eiferte, dri akere über den Erferten wec bi Volnite iiern Arnoldis, dirtehalb aker an ilom Waiesleiben wege bi heru UeJfericbe, dri sateln bi der gebint hcrn Albrechtis von Henrirsleiben, vir akere bi Znngelers gern, umo achceu phunt £rfirzer phenninge, de da was Rndegers Kezelcrs, de liabent su ume vorgolden, die bat he ufgegeben vor uns mit siner buKvrowen mit uren erben, die su Imtten zu erbe von deme gotishns umo funftehalben pbennine, und habent siehe vorcigen alte des rechtis, dos äu darane hatten, als recht is; die hab<< wie geligen von des gotis* hus wein mit allemc rechte Ditericbe, Adelbeide, siner liusvrowen, und uren erb»*n immernio zu eime reebten erbe und alle, den daz f?ut vorkouft 'Hinr !rfir<'h<»n wirt. und allen uren naelikumelingen, e des iars ume tuiittriiallx ti pliennin»* zu sente Michalu ls messe zu erbos reebtc. Des gelobe wit* und Hudrir^T und sin busvrowe, su des 'j^wu^. zu wcriK als n'<'bt is ane (!int> eides stat. l)az diese kout und dit «:>'liibf(|f w i/.lii b si unde werde alle unsen nachekunieJingen , da/ suz iiaidcn stete ane alle widtiicd«.«, dar über gebe iehe vorsigelt dieso hanttesteno mit mime insigele. Naehe Gotis geburte tusent zweiluuulert

uiLjiiizuü Dy Google

Urkundenbuch der Stadt Erfiiil T. Theil.

32a

iar in «lerne acliten iaro und nunce^^'stcn nn denie sminaHenrle iinche jiente Mnthiestage. Des sint geziifre: l'iitc Kimine, Heiden rieb, Diterich von Büigüuwe, Ditniar, >5itirt yo]) llcrv ii>lcil)<»n.

(}r. iH. d. & II» O. ist A. :u Bnlin Geilr.: //o/lr, die iUt. Urb d. i>pr., 52,

\m. Mii i;. Krhiit. 4«:.

Der lintk Von Kifuti hi'kemii , (l(iss die Brüder Ludwig und Friaderkh von KiMleiuisen vor ihm erklärt haben, sie hüMen die 7C>0 Mark Silber Kaufgeld für ihre Güter m KOhnhaumi und an anderen Orten von dem Propst des Neuwerkskhstera und einigen Bürgern ridUig erhaUen und 40 Mark SUher bei den Kaufern niedergelegt als Pfand für die innerkalb gtcei Jahren m erwirkende VerjsichÜeiHtung ihre» SehtvagerSj des füttern Johann von Weren, auf aße Ansprüt'Jie an die verkauften CriUer» Nos Syfridns de Mulbusen et Bertoldus de Gotha niagistri con- sulum, ConraduK de Liicu, fiertoldus Sprungel, Bertoldus Elrici, Otto ileKo<le, Tli. HLymeltrudis, HugoLoimus iunior. Heinricus de HiMÜngen, Hugo tle Cvnmiern, Hermannus de Trebere, Conradus de Arnestete, Uysillierus Zygelere, Ueinricus Kodestoc, Ulricus Sik vus ceterique consules Kit\)rdenses lerognoscimiis et omnibus litteias lias v'.suris cupinins fore nntiini, (jUöd eonstitiiti corani nobi.s nobiles viri Lude- wieus et Friderieus de Kind»»hiisen tVatres j>iihlif'r rfM O'j-noverunt, (jiiod lionorabilis vir dofninu)^ Ilertuannu.s prejiKsitiis >jm< tiiiinuialium Nnvi operis Etfordr-ii^is, Th, dicrns Murer*', Haitimuu» et SvboU» de Stalle rc t'nitres coii( iv( s nostri ipsis et Conradr» tratii ooriun neenon heit dilms Tli- iiiilitis quuüduni tratris eorundeni septingentas i't XXV marras piui argenti euni panno eoloiato pro bonis in Kirniuliusen et in aliis villis eü'cumiiiceutibiis sitis, ipsis pro parte proprietatis nomine et pni parte iure foeudali venditis, integraliter persolverunt^ qua propter dictos emptores ac omnes fideiossures eorutn de eadeni pecunia pro se ac Omnibus ooheiedibus suis coram nobis clamaverunt et dixerunt quitos, liberos et solutos, hoc tarnen expresse acte, quod iidem de Kindehusen apud dictum dominum prepositum XX marcas et apud Hortungum et Sybotonem de iStalberc predictos XX marcas examinati ai^genti reliquo- nint observandas ab eisdem pro lohanne milite de Weren sororio fratruni deJ^indeiuiscn predicturum ol) eertitudineni warandie ex nunc ad bieiiniuni sub bac forma, (|Uod, si prefatus loliunnes de Weren mtles predicta bona vendita infra meniorntum biennium impetieiit in Kin<Iehusen in iudieio seenndum iii^^, quod vulgariter lunirrcld dii-itur, <'\ ruiif pn*noininati t'ratres de Kindeliusi'n vnr-ari (iclnMit. nt omnes ant nnus j>i«» ()nmil)ns <>ornm nonntu' piciiimi lialicns iiiand.dimi vcniat predicli luhaiiuiü petieioni vi querimoniis responsurus, t i (pii pio se

21

Digitized by Google

S24 0«8cliichtaqudleD der Prov. Baduen.

ot suis f'rntrihns jticdictos «'iiiptures de huiiis ipsis vcnditis seciindiini

ins. (jiUMl huiituclil dicitiir. tiiin' s'ah.'nt plonane waraiidaro. AlicMiuiu

ipsi empti'ii s l uni pivtatis XL marcis so exiinent ab iiiip«^titi«>iio niilitis

ni«iiH>rati, nisi illi de iuiidi lmscn suaiu absrMitiain possint o\ causis

legittiniis, (jue mftnot^ di«*mitm. excusaiv. Si autem idein luiles ipsos

omptores infra dictum biennium nou inpotierit, qat matlmodum est pi-e-

scriptum^ tunq iidem emptorcs dictasXL maicas pru warandia ammodo

nun servabnnt, sed eas resHtuent vonditoribus sepefatU. Item Uli

Kindehuaeii quocuoque tempore infra biennium memoratum a pre^

diclo lohanne mllite patentes litteras suas ad abrenunciandum pro sc

qt suis pueris de dictis boiiis vcnditis illustrisque principis^ langravii,

fiomini terre Ha^isye senioris et domini Friderici dicti de Buadort' testi»

muiüales litteras si<;illis eorum propriis si;,n1Iata8 poterunt obtinero, hrn*

iirit tarnen sepedietis emptoribus intimandum, ut oorum nuntii pn*-

Msiitiaiiter pn fataiu abrenunciationem audianr et coguoscant noirotii

vcrifatom. Postquam quoque sepetati fratres de Kindelmseu dirtas

lilt«'i'as prcscntaverint »iriptoribus st'pcdictis, f>x runc iidcni intVn »»ffn

«lies fontiimos ipsis noniiiiiif.-is Xl> üiarcas. diuiiinus pivpositiis si'iiic«'t

XX ot tVatrt's de Stall)« iv X X . liii' Kif<ii di.' ilrbeiit reddere reoalcitration««

(jindilR't ivlcgata; quod si i.on tc.crint. (juicquid ex tuiie ill^s di"

Kind<'huseii p<»st huiusiiiodi dies ^K ti» iaccndo iMfordic pm pairalhMic

sr|)edit'tanmi XIj inanai uni expeiidt ii' i <ii)ti::('rit, Ii»h pit dicti enipti»n*s

(juilibet videlicet cnnim suam partem pro ip;ii.s ijiU'g;raliter sidven»

toiiebuutur. Est iiisuper adiectum et per pactum cxpix^sse actum, quoil

medio tempore, quo ipsi emptores sepedicü sepefatas XL marcas sirilicot

biennio detinent, quatuor marcas puri argenti partim in fe«ito beati

Martini ot partim in festo beute W alpurgis nomine annue pensionis

singuUs annis solvent veuditoribus sepefatis. Ne igitur super premissis

vel aliquo premissorum valeat dubium oxoriri seu questio nocitura,

sigilluni civitatis £rtbrdensis una cum sigillo domini Ludewici d(,

Kindchusen predtcti pro testimonio, memoria et oertitudine diixiiiuis

hiis iitteris appondonduni Actum ot datuni Krfordie anno Üomini

M.CC. XCVIII, indictione XL, Vi. Kai. Aprilis.

(h\ in tieti Akten ihr ]'rr>nti(nii:i '/< s Kir>h..i- und St'kutfotids tH K S. f, Jj ~ dteltufU} 2sol, '^j SluU de» Samata J'uukle.

März ^H. 4(;<S.

Jlcinnth, Ilciiihois Sokn , JiHnji r Krf'url, tjuiflierf iltw Xru- fr(r/i:sUo><fer ddsr/lfsf ührr Ma/ L Stihrr, du: tr ron dem Knuf- yddr dir KiilntliäHser (iidn- rrfinltn» lud. K^o HciiinMis Malus licuibidnius iivi.> hliurdt'usis una cum Adol- hoilo uxoro iiica ii<« uun li(?niicii tiliu nustn» recognuscimus pubüi-c

ly u^Lu cy Google

IJrlruDdenbucli der Stadi Erftirt. I.Theil.

H25

[tpititondn , ((iiud dominus llormanmis prepositus saiictiinonialiuin

»n«»t»iisri'iii Novi oporis Ertordcnsis nohis ad umis nostros nocpssanos

»!»• fXTiinia doniinornm fiinlowifi et l'iidci-ici ot riini-M'ü tVatiMiin de

Kmdeliusen, quam ipsi^ tenebatur s 'lverc* pm l)»»ui.> in I\ indeliustn

ft in aliis villis sitis ipsi ot sui cmventui vonditis, vij^inti marcfis

L'xainiiiiifi arij^enti [)resritit oausa iinitiii ad hieniiiiini sub \\nv lunna,

ut pivfati.s düminis et tratribus de Kiiuiohust'n df »'isilein vi}iinti maivis

sulvanius singulis aniiis in festo paliuarum duas man;as eiusdem argtMiti

pni annua pensione. Si vero piefati fratres de Kindoluison quocunqiio

tempore tnfm bieiininm patentes littems domini luhannis lutlitis de

Weren üororil ipsorum ad abrenunciandum pro se et pueris ipsius

de bunis Tonditis domino picpusito et am conventiii predictis necnoii

coemptoribus ipsonim presentaverint, secundum qiiod iDter ipsos mo-

dtaiitibuB viris idoneis est protDtssnm, extuDC infra octo dies continiios

ipsis doDiinis et fratribus de Kindehnsen nomine et vice domini ^ pre-

|M>8iti Novi operis antedicti dabimus viginti marcas examioati ar^^enti

prefalascum annua pensione, que pro tempore posset cedero ab cisd* m.

et dominum^ prepositum prefatum et suum cM)nventum ab eaüem

pecunia reddemus liberum et ind(5mpnem; quin! si n(»n faceremus, si

qua dampna aut oxpcnsas (htminus prepositus antcdictns incuirerot

aut «l'tniini do KifKlHiuscn prelii)ati pro oadem p«x'unia oxspectaiido,

ipsa daiii|ma cum princijndi solvoro pronjittinnis ot cxpfnsHs, Ad (juain

suiuciuiiciii faoion<lain TbtHulorious de (Jutt('i"n ot Ek« luirdii> dirtns H«>tor-

(nan aniiri nustri oivos Krfordonsos sc una ntibiscuin in .suliduni

u>trin \t iimt et ortuni nostiiini sitiun in IMurali onin piscina floinino

propo.sitM aiit''ilirto ul) oortitiidinoin nomiuL' pi^^noris ohlii^iunu.s. \'v>>-

inittiniu.s ooiam eidom domino proposito solvrro unani niaroam oxanii-

nati arj4:oiiti miau» unu fcrtone,^ quaiidüiHiuquo a nobis iv(p(iesiont^ quam

nobiK eeiam causa mutui simiJiter pix>.sentavit. Ne auteui super hoc

dubiiuii aUqiiod uriatur, piosentcm litternni detlimus domini Ltidowid

)M.*olastici et ofiicialis et domini Ciinnuli dicti do Kode canturis eecleslo

t«ancti Sevcri Erfordensis sigilloriim »ppendiculis fideliter communttHm.

Datum anno Domini millesimo 00. nontigetfimo VIII** leria soxta ante

dominicam palmarum.

<h: mit 1 S im M A., ICrf JJ. Xll, 1) Statt der Namen I'Unktc. U) 7Ai» Wi^t ist «r/tr tmdeuUidt geädtrieben.

im April ;^0. 4(U>.

Ilmnann , Kduniu rer run linir< , t t i Lutifi llrnirn ji iitAantutuu, Jiiirtji r zu Erfurt. Zinsen, nut } lluf n zu Ftüiwru. Nos Hormannns s('i»it»i ivaiii« iai <\r V'ann' PToirnosouii iis rt publice prutü«taiuui-, quud du voluutauu couseusu omnium heredum

oiy ii^uo uy Google

82«

Geschichtequdlen der Prov. Saduen.

nostnnuin et uxoiis nostro tlilecti^ vcndidiimis fjniiKUK« tertniios, (|uin- (|ua|L''int.'i solidos Erfoiiieiüsiimi «h imritiiinii v;il<'nt<s, aumif {x'^vinnis tie tliHil)ii> iiiansis in niiiiuri Vaint' sitis in tcsto Ijoat*» Waljuiruis <*t Mi(•haheli^ |H'r.sulvL'iKlu.-5 IK-inrico H(»tlteiMiiinii.» <'t tiati il)iis .sui.s t ivibu.» Ei tordcnsibus pro vigjnti diiohus talentis Krtoi licnsis imniote nul)is iani plenarie peri^olutis. K\ hiis mansis i-olit uiuuu niansum 11. ^viut Rabeuoldi, qui dat XXIX solidosi et duos pullus, C. dictus Werzo X tfulidos do dimidio idadso, ßur de dimidio manso decem solidos annis siii^^ulis Heinrico et fratribus suis predictis soWere teneutur. Et liec bona prefata concessimus fratribus prehabitis et io posteruni lien«> dibus eorundetn concedimus titulo iut$ti feudi perpetuo possideoda. proniittoiitGs eosdem super hiisdem buois iusricialtter warandare et ab omni inpetitione sahos reddero et indem pues, ita tarnen, quoti infra nativitatoni Domini proxinie ventiinim reenieiv possiuniis pro eadcin peciiiiie slirnnia. pro qua ipsis fratribus vendidimu» prelibati». Hin aiiteni, aiuid ipsos huna, siciit dictum est, manebunt peipetue possidenda. Testes Imiiis rei sunt: dominus llernianniis camenuius eanonicus ectiesio sancte Marie, Lii(dewicus) seolastit us San< ti Severi, 'PI». Murer dietus Kielir et alii quam pluros tido di^-tn Vi autem lur ctincos'iiM f»t venditio ini-<iii- vulsa et inviülabilis pei>ieverel, pn's<«ns scriptum dedijnu.v in testim<»ni)ini super eo sig^illo nostr«' fidflit''!* «' »nuMunitum. Datum «r aetum ann<» Domini M ' CO LX XXX VJM t< i ia quarta ante diem Philippi et hanhi. Or. iMt ikm S. tm JU. A , Kr/ A.XLIV, 6".

im April 80. m.

Der Brovisur und der I^'omrahr des Martinshospiial^is in Erfurt vernchreibm dm Fl^ban der J^ulskitrhe einen ewifien Zimt <ilv EraaiM für den Verlust eines Hauses durch den Hau des ntMen Rospikds an den lotsen Skgen, No8 Eckeharduti decanns occlesie sancte Mario Ertordensis pmvisor ac Ueinricus magister sive proctinitor lioäpitaliü »nncti Ifartini in Ei'>- fordia notum esse eupimus modernitati presentium ot postentati Christi- fidüliuni futurorum. quod in restaurum et reconqu-nsatiom in t'ructuum et iurium paiToclüalium, quos plebanus « ( «-li sie saneti Pauli in Üirfordia do dumu ({uondam sita iuxta Ijongas seraitas, in cuius area nunc novuni hospitale constnn-tum existit, a tempore destructionis eiusdem roeepissot et liabuisset ae in antea pos^et nript're et lialn're, eidi-m plcbnno. »jui pro tenjpop' iV)ir|»Mn fnci-it. deputavinm^ v\ as^iq-naviinus reiiditus X soli- dorum donaiiiiiiiiii Kit'i>iil« ii'--inm li-i:aliiini - t iHmniMini. a«* fusdoni sibi deputavimus et [)rt'>iT)tiliii< a-~-iuna\ iiiiiis ilund(»s et prcs'Mitandos i'id«'in a nobis et no?;fris ^ii.cr^^nnlMiN uiovei^is annis siiii^nlis itripriue in testu beati MJ('lu^lK'il^ aivlian^eli, i"ontra<iietione, «avasiune, inqjcdimeuto

ly u^Lu cy Google

Urkundenbuch der Btmlt Riftirt. I. Theil. 327

fjuibuslihc't ccshantibus et r«*nii»ti>. In miiis t<^s^iml'nilml iit()ii»' tidcin pri'seiitf's litteras (le<linHis siL'illni um iiostioium nuuiiininu iul)oi'ata.s. Anno Domini M ('C X(J. Vlll. .strundo Kai. Muli. <Jr. mit dem S. int E. A.

im Sepu inher m 4TI.

Ibufn i'OK Hnrrrsirf/ftrn, Iftrr xn lintghlmi, rtrhunff s'-^'j Huffii zu Wtdschh'hiii , rim: Mithlf ~u Eiih'hfn ttml '.'.'i Srhi/hi"/ Z'oist'n 41 n Koiinai t'un LtUterfibiu h und ilv^ru Sthnv, Jitirijvr ^fi Kifnrf.

\ms Hh;:() (!<' Un vci sIovIm'Ii. donunus in Iiiiikrlr\ jfCMijnosi iniiis tt'ii'ti«' [iri'si'iiriutn littoiii i iiDi . i]Ui»iI n<»vonj niiin.si>s uim ijUMi-tiili iniuiis in villa W.ilcNlrx ben situs, uuilciulimim in Klko^^leyl» situni cum toto Silo cniolniiit lifo, in mon«'ta viijinti et quintjut solitlos Eifoidcusiuni «it'uariorum annuo pensionis de salicto ibidem sito. (|Uod dicitur riy- iruier^n in vulgari, cum omni iure, utilitate, diguitate. liboi-tate, con- 8uettuliDe paiiter et honore, sicut nos dinoscimur acteniis possedissc, diHcretis viris Ounrado de Luttersborn, Cunnido et Hemanno suis iiiiis civibiis Grfordensibus pro centum et (]uinque marcis puri ot exammatl ai^nti rite et rationabiliter vendidimiis nobis iam complete et iiite^ni]it(»r persol litis; que inquam bona ipsis Gotscbalco Parvo et luttc 8ue uxori legitime filie dicti Conradi de Luttersborn et ip84)runi heredibiis masculis er feminabus contulimns et o^nferimus titulo iusti - feudi« voJentes ipsos, ubicunque loitorum indigueiint, constTvare et con- äervatos quovis tempon« warand.m'. Super quo ipsis dedimus presens Ä'ripttun nostro sigillo ttdoliter )t)boi;irn!n. Huius rei festes sunt: strenui viri lohannes et Hoyncmannus fratres de Herversleyben nostii patrui. Siftridus de Hastensl^-yltf-n . Albertus d«' Ov<m)o inilitcs. Tijeo- tlrrirn-^ p;«rvns eins frat<M-. Ouo ilicnis Soyhf», Walthiiiis dicnis Ker- liniri II'. i'>k''liai iliis Hnterrnaii » ivcs i*^rtonlenses cum eetcns lide «lifrnis. DatiiMi .III HO Donnni M. CC LXXXX. uetavu t'eria tcilia post di(5m bt'ati Miiliaelis.

Hdn.: (Jicmcm- MührH:si'kcs lutmilmhbudi. J0/ int K. A.

im NcnciiilKT 11. 471

Jlct/li/iaiiii von Hcrrcrsla/bt H t crzi^ kld xn (i uustt h lUs h l»i>l<:i s ynlila auf .seine, Ti/tfhir an f lnfr Vin tt l - llnff zu llerhsldtrn, iveh:he sein hhusiHann llenrirli Tusi.hc an Diierich von W'inuu; Itiinjer zu Erfurt, rurkaaf'i lutt.

In Gotes gnaden. \Vie Heilman von Hrrversleyben biivtnutji an diseujti geiüwerUi^jcn brive und tun allen Ititen liunt, daz Dite'ich von

^ kj .1^ uy Google

Oeechichtoqaellen der Prov. tteduen.

Wimar bat gokuuft ein vierteil einer huve imme ouin ^unt fpenoi^, die da ligct in unsime vliire, die da was min elffm^ die von mie hatte zu leue Henrich Tasche; die hat he uns vii^ulden. An der siet <le8 bei^s gein Erforte ligot diertehalp akker bebe Siverdes akkere; liii» diesiet unses dorfes ligen zwene akkere hi hem AlbrechteK aetclc; bi aide dem weg© ligen drie akkere bi der vrowen ven Nuseezen setele. Die habe wi mit unseme guten willen, mit alme nucze, mit aime rechte uf gigeben als uif^cns uml k-ensiTvlit ist sentt' Petre imd der sainmo- nunge tles gotislius vtmWuUk«. Herman von Dju lu-beche, Diterich vt>n AViiiiar haben daz gut cntphan^^'H an des p>tisbus st^it, die liab ich Ue.ylinan mit Hermanne dos got^hus s<"liultheyze gigeben und ^relazen zu crhc l)it( riche von \\'inmar. Adilheide siner husvrowen und ircMi erben uminer uu- umh' ;i!!'mi, dcti von un daz irnt vtrkniift (»dir £:i;r»'l)«'ii wirf, daz sn ;:i'1m ii srnfr j'i ti»' ic df>s i:ires eiTicn |it'.'iiiiiir /11 sente .Mer- tiiiiMn» >,M>' zu ci l'i'sircliTf, uiid wie wollen sie d»'> mit— wtre als rf'rht i>t Daz disf kniit iiud diso rede wizzenlieli si unde werde a! uns*' rjaelikuijR'liuge , daz sies haldeti .^lete und veste an alle wideiixde, darüber j:eb ieh disen brief virsiepdt nut mime insifrele. I)os sin j^ezug Wipprecht min sehultheize, Bertold l'rleyben min butel, Kudign- Kepcler, Tute Kunig, Sivert von Herverslcybon undc andir lute gnug, die do an gerichtc waren. Nach Gotcs giburte tusent sswoy hundert iar in denic aclite unde nunzegeston iarc, an sente Mertines tage.

Or. utü beaeh. S, im M. A., hkf. IV» 4. Otdr.i Uofcr, I. c, 5-'}: '/A-ym, (ietdi c, UerM., HIß.

fassen Th.. ]f/r uwl ^yull^tr mn Kotiviz dni Ifnf <lr^ h'losfrrs iu Krf urt (tuf I .i l- vszrtt iji ijnt cim u jähr/irlti n Zinn uml Uns JidM den Aiif'eiUUaUcs (Umdbst und der ^diuny.

Quoniam ea, quo geruntiir in tem|)<»rtf, ne nun vohibilitate temporin a nu'moria hominum pariter elabantur, solent litterarum Testiinoiiüs poiheunari; hiiu- e^t. (jiiod nos Hit. |)repositus, Wn] ;ihhatis<a totusque eoii\< iitus sauetiinniii.iliiiiii in ( "appfltidorph onnuiuis. ad quos presens ^fiiptuni ]M'r\ cipi it . i---^- iiotunj, (piod voiuntate UTiauimi et

roiiN,Mi>ii curiani n»»>tiiim Ei pluM die Tli. <'t Her. »'t sorori ei*i iiin Wunne de Kuuiiiz eonees.simus et eoütulimus sub hae forma, vidclicet quod eam inliabitent tempore, (juoad vivunt, et nobis persolvaiil (juiinjuaf^inta solidob Ic^ulium denari(»rum anni.s singulis de eadem, j>cilieet mediotateiii in fcstu saucte Walpurgis et roitiduam in festo sanc4i Michahelis parteiu mediam soluturi. 81 quid autem de nostra voiuntate in ediiioiis ex> pondorunt curie memorate, nubis in eensum annuum ooiu'jutabunt, ipsis

. y GoOgl

Ürkundeobtteh d«r Stadt Erfurt. T.Theil 329

ouiiiciii t'<inHii(»(luni et frurtuin eorimdeni eflificioiimi iiianripaiifi-s, ni'bis pro iiustit» usu et cuiunnKl*» li)l)ium et stabiilafioiiciri suluiuin'Hiii 'icreliriijuent. 8i vero alter aiit duo dec*esseiint al> liac vita, »iipoi>tes iuit siiperstite-s nichiloniimis pleno nnv eandem eiiriani reservabiiiit. l\ist obitnm aiitein omniiim oadem curia ad uos libere revortetur. Ju cuiuä rei evideuciam preseoteoi daniQs littoniDi si<^florum iiostruniin robore oommumtam. Datum auno Domini M**Gü*^XQo IX". Or. im 8t. A, Wemmr, S. f.

im Januar 6. 4U.

llennunn, Vroimt m Ic/itfir.sh4iti.stm , difUit eine J/me m dir

Jahannishtrt^e m 'Erfurt. Nos Ki'lvehanins dmaiius et Ilcinriens sclmlustirus («(u-lcsio sanctt^ Marie Erfordensis nx-Dju^uoseiimis et publice protr.stauiur. (|U<mI doniinu.s Heinricus prepoiiitus eeclesie in Uehtribliusen ad preces domini Albcrti plebani Saneti Laurentü et ob reverentiam beati lohannis baptiätc con- Milit Ticario iam dicte ecciesic sancti lohannis baptiste Kifordensis, tjuicunque pro tenijnire fuerit institiitus, ad priniam missain ibidom <le mane celebrandam uniim mansum situm in campis RudoM^loibcn, pertinenteni predicte ecclesie in Uchtrishusen, quem coltt Theodericiis dicttis de Vanre civis Arnstetensis« eo iure, onere pariter et honoro, (|U() alU mansi ipsius ecclusie conjtiti in campis predicto villo Rudolf^;- lüiben sunt locati Iiis honiinibus, ita sane, quod ideni vicarius (ie ou manso censum dcbituin sulvat rertis temporibu8 expodite ot aliu iura et consuetudines liactenus liabitas de ips;(> n^anso diligcntius obscrvut. Ti'stes huius c<dIationis sunt: viri honesti dominus Hermannus prepn- situs niotitis sancte Walpurtris. dominus Albertus Saticti Aepdii, dnininus If. Sniirti Matthif parncliianiiii Kifnrd»>tisium . lintnldtis de Stetevfltj l^»llanllt'^ ijt' (Ici'ii pN liani. H( \ ilfiuirus de Suiuienburu rt alii <ju»un- plnres title digni ad hm- ni::i(ti s|ircialit(M- et vocati. In liuiiis it'i criti- tudinem et rnciiKniaiu ainpliorein pivscutcm literam dediiiius >upei co ad ihstautiaiii [lartis utriusipie n >strocum si^'illorum munintiuc rul)«i- ratanj. Datum Krfurdie auiio I><»miiu M. CC. iionagesimo nuuo in ipipbania Domini.

ilds.: Cup. lies Kloslvm Ichtcislimiscn im M.

im Januar 17. 4*75.

Der Ualh ron hirfnrt i erträgt sich mit <trni <iraf ( n Ih inrich roii Gleidien ültir die Kiiilösnnij (i<r rrrlinnftrii Voiitci zu Krf'urf.

^os iS\tiidus de .Mulbuseii et Herti^i iu.N i\v (n^llia 'ua^'istri euii- !>iduiu, Bertold öprue.gel, liertukhis Klnei, Kkeliardus Ilutermau, üttu

oiy ii^uo uy Google

1

380 6ncbicht0(|ii«llen der Ftov SachMO.

doRdfli'. 'riicu.lcrifus Hinieitnulis, Hnfro b»n^Mis, Heinrinis de Heilin«r»Mi, lit'iHiaiuHis (lr TrelH'n-, Hiiy:'» <ie Cymint rn. Conradus de AriH'stetr, (Jisel- Ihtus Zip'k'r. Heimicus R<iflf?st<n". Ulriciis Swcvus, Nicliolaiis Arnold i. (üuaradus de Mekiia, Hoinricus de Ti-ebesowc, Hoinricus Bruekenui', Witego, Cunradus de Berca^ loliannes de Andesleiben et Ditmarus deGtspo- tüsleiben consules Erf&rdenses reco^nc^scimiis tenore presentium litera- riini, (jund ins advoeatie Erfnixlensis. qiiod a nobiHbus dominis Eier- iiinnno at Alberto fnitribus de Luchton berc tutoribus seil ciirataribiis iiobilis doinini Hoinrici cumitits de Glichen iiinioriä^ ad quem ins ipHitis ndvoi*atie ex »ii(x*essione heroditaria «peetare dint>8ci(ur, iusto emptionis tvtiiio emimus pro sexing<>nti8 et <|tiiiif|uaginta marcix puri examinati ai7;;enti plennrie persolutiK^ eidem doniino Heinrico coiniti, postquani ml aiinoK leptinios pervonit. rcvendidinniv insto rcvcnditionit; tituio pro scxing:enti8 marvis rxaiinnati argenti^ de C)uibuä quini^entas maruas iiitofrraliter luthis solvit, rcsiduas; von) centum nian-as sub forma suh- scripta siinilitor iud)is solvot. Kt m>s Heinricus j,'ratia conirs |uc dicfu> i'ioiitF'a rt'coirfH^scimiis jM.'i* iHcscntcs, iios totuni ins advocati«» iue<li( ti a fiostris tutiu iluts prcnominatis v<'iulitiini tMvibiis Krtiird<»nsilMis t't (juibuisdani o\ de jM>:sn porjindciu iiu.stioiutn tntoniui per n<>^ »■«dlatuDi r('<>niis>r iMMUnia iiH tnomfa ill:;l•nti^ »lilicH nian'is ' Xiiiuinali aip.'iiti, de «piihus rniin^cnla.-s iii;trra> piiri arirenti pursuK im us « isdoni civibiis Krturdensibiis. residnas vtK» niiiuiu inan its puri .'ii^:<Miti [)er.S(>lven' proiiiittinius «•(•iisulibus Ki Uii<iei»sibus, mii p>ü teiupon' fucnnt, ex nuue infru annuiu et diem, si ipsuin ms advoeatie taliter rceniptiim sive iptfain advocatiam ab impeticionc ciiiusHbet siuc debiti» iigitata infra ipsum annuni et diem poissidebimus seii obtiuuerimiis paeiiicü et qiuete. Si auteni ipsa advoeatin Erfordensis ex nunc infra jinnum et diem iinpetietur iustidaliter a quoquani, sie quod ipMi iwbln abiiulicabitur iuätis sententiis, quod absit, extunc cives Erfordenses seu f|iii pro tempore fuerint consules, nobis medietatem dictarum qiiiogen- tiiriini inareanimf videlieet ducenta^ et (|uin(|iia^niitH marcati examinati argenti, dumtaxat restituere tenebuntur. Prumittiinus etiam et eblipiinus nos per preseute%>, nos empturum unam curiam intra murosErfordenseii, quam primum p(>terinuis,ruin (piinquagintai mareis examinati ai^enti. qnas st'pcdieti «"ives iiobis pru amorc dederuiit seu etiam earius; <|uam (jui- d'MH (Miriam ex libertate et beiinn» jmssidcbinnis. tpit» nostri ant<M*es«(>res curiam apud Sanetum i^arthoioiix uin \ cnditititi ])n-.si'(|ri unt. In.super promisijuns l>iijia tidc ot ]>roniittiiuus. (|innl , posttjuaiii in possessitnir ipsius juImtuIu" Krl«trdt'ii>i> paciHee e\ minr per aunum rt dirm pei- niaiist'rimus, si r\\ tune ipsi eives sive. (pii pn» tempore tuorint, eun- sules Krfordenses infra duos anuos vcl in hoc primo anno, quando- cunque apud dumiuuuj areidepiseupum et cupitulum Maguntiuuu»

ly u^Lu cy Google

Urkiindenlrach der Stadt Erfurt LThdl.

m

potenint ohtinero rorum consensiun. i\\hn\ srilirt'f ipsis sl'M ;ilif|iiil)iis eoruni iunnine uiiivcrsitatis vt civitatis Kifnnlonsis advm'atia cAUiteratiir seil qiiHlit«»nMm(|Uc ix ipsonim cunseiisii ipsani ailvocMtinm soll ins «•ius sibi ip;?is ar » ivitati Eifordciisi obtiiRMidum poti riiiit fuiiiparaie, tum- statin! j^iiie cuHtiadictioiio ipsiini ins ot toeudiim advix atio resi^iia- biimis dninino Ma^^untiin», ipsis civibus Kifordviisibus siu aliquil>us Litrum univiisitatis et civitatis iioinine <onferenduiu. Et pro eo i?x- tiine statini iideni fivos, vfd t\\ü p?o teiniHJit» fiierint euiisiiles Eifor- Uennes^ nobis ipsam pncuniaiii, pro ((ua advoeatiain reainimiis, scilicct scxingeDtas marcas puri arg(.>nti, n'stituent et siiperaddent nobis centuni marcas examinati ai^i^entL Ipsi i{iio(|ik> dves sive qui pro tempom fuerint cunHiiIes Eifordenses in m-om^ionsam U8ufrii(^u.s »teil obventio* nuni dicte advocatie, quo« aive qims \\m» tolhrc permittimiia t9inguli.s annis ex nunc per tros annos per eosdeni tros annos sin^iilis annis solvent et dabunt nobis singulis annis partim in fosto betitJ lacobi et partim in fosto beati Martini quin quaginta marcas puri aip nti, quas cum predictis quingentis mareis dinoscnntnr reemisse« si predicta medio toni- poYe non mutabnntur gub forma prescripta. Si Tero ipsi cives Erfor- denses infra memoratuni tompus eonsonsiim archiopiscnpi et capitiili Ma^runtini de eninparanda et eont'ereiida eis advocatia Erfordensi sepr*- dirta. riufitiadnioduni est promissinn, non pritcnint obtinere. tune n"s ipsam advoeatiani <*nm omni suo iisutVucfu. iure et honore. (jniliiis tps-nni nostri pro^renitores pnssedei-mit . pnssidcliimns et obtiiit'l)iiniis j>erpetui' t't ijiiiete. Verum iutuf-ntes ^latuitr bcncvoltMitiain ipsurum t'ivium nobis in hac parte exhiliitaiii . proinisinuis data tidi- et pm- inittiiuus per pre-entes ac corporaliter iuraviinu>. quod nirliil cun) advocatia Ertiudensi sepefata sine eonsensu dietornm eiviiini sive con- sulum faciemus nianife8te vel occultc ipsam vendendo, resisrnando, permutando, obligando^ donando, confei^ndu sen alio quovis <^M)cn) cmiislibet contractus vel alienationis disimnendo de eadem, obligantcs no8 ad hoc servandum et ipsam advocatiam, itt est premissum, non aticnandam sub periculo usufractus et obventionis ipsius advooitio ita, quod, si contra promissum veniremus, quod absit, tunc ipsi cives Krfordenses ipsas obventiones advocatie tollent ex tunc perpetuo, contra- dictione quaticunque non obstante^ hoc tarnen expresso aeto, quod, si patruum nostrum comitem Heinricum fle Glichen ipsi advocatie ad- itingere decreverimus tamquam successorem et dominum, hoc non faciemus, quin idem patriius noster ad omnia predicta sc obligaverit cum efiectu. Ho«« vero tact<> ipsuin adiuui^ere poterimus advocati»«. sie (piod cives hoc ntui debent aüfuialifcr iinpcdiiv. Kt in homm oniiiiuin et sinju^ulorum tidi iti. tcstimwniiiia vi int-ontiptiidlciii tiiinitateni nos Heiuricuö Üci gratia cumes sepedktus nuütri sigilli apjjensionu, ut uus

^ kj .1^ uy Google

' G«tfchichtiiqueUen der Prov. Bachaen

wnsali's [)r<'numinati appensione sigilli civitatis Erfonlensis lias iittoms tltxlimus iitutüo cuiifirmatas, renundantes expresse omaibuH exooptio- lübus noD nuinerate peeimie, doli niali, beneficio restitutiunis in integrum, acHoni in factum et spcc'ialiter iuri, quo cavetur, renunciatio- nem generaiem esse inralidam, ac omni iuris sive legis benoficio, qut» prescripta rol aliquid prescriptorum posset aliqualiter infinnari. Testes uutem ( nis<1em rei sunt: nobilLs rlonünus Thcodericus conie:^ de Hot^n- stein, dominus Kilhonis pn'|K»sitiis X 'i tlius<'n-is fr.ttcr stius, TluH»d»'ri<Mis (ir Wertliert», Hcinricus (l<> Wilmk', (ierhjjnlns de Hemstedu iiiilitrs, (loi wicus ilr Mollichisdoif et (juaiiipliin-s aWi tidc di;;ni. Art um ««t datiiin Krtnidio, indictione XI., anno Dumini M. UO. XC. Villi. XV' 1. Kai. lMd>niani.

(h: mit i> im M. A f ht f.A.X, 5. (irtlr.: FuHunntttn, l h.Ckr. 11, 804.

Ihr (oii II n/ <Us K htsfrfs iitOhffVcttnur b*l'Hiif. dass lUin ( irhf- hiini, Vihnr der Mit huriiskh ihr in Ki furi, ztrvi Iluf 'fii mit l ut - hrhu/t einer 1*1» nslänglichen Jv nfe f ür .sieh, und muh seineitt Tmle für ileu Priesler GdHshard, sehten Oheimf genf^iH htbe, Auasertlem soUen an die Kloslemchiveafem Wune nmi Margart^hc, TiiclUer Heinrii^s Vfm EHHif Bürgers gu Erfurt, jährli<A etwt Malier Weigett eniricMet und ein Malter sum JakrgedädUni« mu^ dem Tode den Srkenkers verteetuld uferden, Zeugen: dominus Albertus Sancti Kfn<lii« dominus Heiuricus Snni'ti Mathiü, dominus Bertlioidus Saneti Martini ad Hospitale, dominus H»r> tungus Saneti (leorii, dominus Conmdus ncttarius civium Saocti Mauritii plobnni in Etfordiii, dominus Conmdus plebanus d«' Dnitstete, dominus Otto plohanus in I'>ii ^^riidorp, ni;iL'i>t* r CnnraduH plcbamis in Riot- imithuson diotus de llastinslrÜHMi , llcntii ii> de Erich, Siffridiis dirtus Bui-kcliii civcs Kitordonsos. Oiitum uniu» Dumini M. Ut'. XOIX. subbato in die beati Val<'ntini.

(h: mit 1 S im SL A. .m WauMr.

Arfurt Vt^^lliilen Kerspleben und lÜHst nie deinaclben ycridU- lieh (luf.

Kpo Ludinvicus de A/emaiinisdorf reguoscu tenore presentiiini litte- mi'uin, quod de consensu dilectorum iiliorum meorum Heinrici, Ludi>- wii^i et Alberti uc omnium aliorum« quoruni intererut, domino pi-eposito, coiiventui et occlesie Albarum dominarum Erfordie« in qua duc fitie jmv Domino fumulautur, unum niansum et dimidium sitos in campis

Digrtized by Google

Urlcundenbucfa der Stadt Erfort. I Thdt.

ville Kirspeleibin enm suis jittimMitiis tiim in villa <|uani in cainpis voiulidi rite et rationabiliter pro XXI inarcis usualis nri^Piiti niiclii utiliUM* pcrsolntis- titulo proprietatis piTfx-nio p(i'-:i^i.|f'inl«>s, irsiminndo (inii riiiu (iictis iiicis tiliis nipniorat" i'( cli'si(' hoiia [»n'ilict« in iiuiit'io vill.' pretate C(>rani Ucinricn Kt'llcii lii'ynil>iirguiit> »>r ' trihotone ibi<ien), traiisttTcmi»» ctiain in flit t;iin r<-clrsiiini oniriP ins t f dninininm, quo»! in Uunis eisdetn diin)sii(i luu-temis habuissc. Ep> «luocjuc t-t tilii nioi prenominati promisinuis et pronuttinius per presentes sine excr-ptione (lualibet iuris et facti, dictam ec^lesiam de sepedictis bonis et eonim pn^prietate iusüdaliter warandaie et ab oiniii impotttione conmdeiii bnnornm salvam reddere et indempnem. Testes huius rei snot: dominus Cfioradus plebanus in Kirspeleiben, Conrad iis de Linderbeche, Ulricnis Ooldenere, Heinricus Remede, Conrad us Volkenandi, K<nnricuf< frater mius, Heinriqus Agnetis et quaruplures alii iide dtgtii. In eiusdpin otiam rei fidom et certitudinem de<li sepedicte ecclesie lias Httoras niet, Berinj^eri «!i Tdestete fralris niei dihrti. Hormanni niagii^lri curic illustris doniiui langravii ac Guti^fridi de Laptde nicornm gencrorum dil(Hitorum sigilloruni appensione munitas: ipsas qiinque petivi, appeii- N'inne si^illi civitatis Erfordensis pro t«'stiniouio nunnuiniri. Nos Hp- rinüTcnis, Hormanniis ot (lototVidus in si*;nuni nostri conscjisns- utlhibili Im pn inissis ac in certitudinem prescriptoruni nostni sitrilla diixiiims )iir^''n?il)iis append^-ndn. Nos «pinipic Hudolphus er llrituiciis de Noitlinsen nuifj^istri, Jlildebrandiis Kci lin^erus, Th»'odericii> di' ( iiitliiTii, l^keiM'rtus d«' N'arila, I.iulewicki.^ de Hilterslcihcn <■! crti ii oiiisul.s Kiiord«'nses roijnli si>;-illuin civitatis Krtordensi> pr(\Miitil)u.s duxiiiiiis pro testinioiiio appenden<luin. Aiuu* Doiuiri .M. CC Xl". iX., iiulictionc XL, VI. Kai. Maitii.

fM im IK A S. f. i> StaU tle* Narnftut I\tHktf,

im April IS. « m

Johann von lUt^el&fhin und Uchmtiunn von li&uifirskifbin be- lehnen IHtrkk wwi WinrnttTj Jiürgpr sti Jüi'fnrf.^ ntit rrhtuftm Aeckem im F*Me von llerhfldtm. In Gotia namin amen. Wie Jan von Rinkoleybin, Heyneman von HerverHleybin bikennen an disime ke^nwirdegin brive unde tun allin lutin kunt, daz Dithericii von Wininm . eyn huif^er von Erford, hat gekoyft eyne eygene haibi hufe, di da was Hartun^ds Eckehaniis Zungelers, unime eyn undo zvenxic phunt piienninge. in deme velde kein Erford ligin sechs ackir, di da wariii d<>r von Stalberg, in denie andirn v(dde ligin vunf ackir bi hern Flcinrichis lande von (lebese iles tumliern, in denie dirttn v«*lflf Miidiisit dt-^ dtirst lun n nbir e\ n sctt-je litgiiit vir ackir genie/zin von der baclisälitin. Die bat lie uii voi^oidin,

QttiduchtBqueUoii der ProT. Sachsen.

<Ji liabin sie ut'rofjobiii mit uiisom«' gutiii williij, mit allin iiiiu tiibiii,

mit unsii helfe, mit alleme reebte, mit alleme »u2zo, unde habin sicli

v<>ixi<^iii alle der horschafV, der si daranne liattiD. Di habi wie mit nn

mit Dittertchis wiliin geey<>;ii)t iindc gegebin mit alleme vromin, mit

alleme rechte und mit aller hernchaft »ente Petera, deme abte, der

Hammen uuge itf den alt^r in tinsir vroywin kappellio zu £rfbnl tif

di»iie berge. Di habi wi mit des abtis wiliin mit alleme rechte, mit

alleiHo nu!S2C gelasszen unde gegebin zu eyme rechtin erbe Ditheriche^

Adilh('v<l(>, siiKM- husvroywin unde urin erbiu unde alLin urin na4*h-

kunK'liii<;iii iminirmo. iimle alen, den von un dass gut vorkoyft (h\vv

gogobin wiit, duz sie gebin von eyme inro zum andirn eyiie halbe

mare wacjis zu der kerzin tuisis herrin Hehuam»?n ' au seute Miehalieles-

tage zu Orbis rechte, unde wi geioltiu mit Härtungen Eekeharte, sie <l<\s

i^ntis 7\i Werne mIso reeht is, vor all» anspräche. Daz <lisi kt«yf. iii/,

_^elol»edi, disi ii rlit wizilieh sin unde wt-ide alle unsen iiaflikunicliii^^iii,

daz siz iialdiu >[t'U- unde vt/Ntf atH' alle widirretie. darubir gehe wie

ilisin Uli! vorsiyilt nut des ai>ti^ iinii)» mit unsin insijjile I)e> >iiit

j^ezuge Heinrieh riicttii, lii-unun lli ilej uliis , Wijmxht, uuse hchult-

hoyze, Heinrieh butil. Tuto Kunic, Kudeger Keppeler unde andir lutt?

genuc, die zu dume mal an gericbte warin. Dise brif int gegebin nach

Gotis geburtin tusint zweyhundirt iar in deme nuyu unde nuynzigisteii -

iar, an deme mantago nach deme palmetage allirnost

Ot. mit zethr. fi. im M. A, llrf B. lY, Mr : Ho/er, t. c 54, J) ih. /tat lichainen. M) <)r. hat nuyzigistea..

Jhf H'tfh l on Erfnt t brh unf, thiss der Strtd *h:r Jiihyrt' Konmtf luv Ilrr.sfdd uml Kunrn'l rnm Scr inuji'^t drr Ttduft' chirr nnt nlHtuh'n Scjtmtu; lutil ihs llttlitrs, illr lUilhni tiars um zu er- richtenden Unnsf's finf dir )f(tuer der iSehmtue itufjsulegen, dnrc/t Seliietlsriehter benjclujl ivordrn sei.

Nos Heitwieus de X'^rtliiisen nuii^istor eonsulum, Ekcbertus de Varila, Theedericus de (iutteien. Cnniatin^; de Nmvcsezrri. Albertus ile Mc\ I) warteshnri,'. Ludewieus »Ir Hiltci >l< iben, Hii^ni Longus, ririeus de Arnstele, Heiloldus de Gotha, l^udewieus Andree, .Sviridus de Mul- huseu, Heinricus de Suinmering^en. Syboto de K4)de, (luntherus de Ost- husen eett ricjue eousuU's Kiiunlt nM's iee()gnuscinius tenore presenciuuj litterarum, (|Uod dissensio quoudani habita inter Conrad um de Hers- teldia ex una parte et inter Conradum de l^acu bono memorie ex pai1c altera super contiguitate curie, quam dictns Conradus de Ken^ IVldia emit a Qotsalfd de Korbechc et horrel de novo ediücati in curin, quam dictus Conradus de Lacu inhabitabat, Kudolü de Northua«n ot

. y Google

Urkundeubuch der Stadt Erfurt I.ThdI.

Hil«lf»brandi Korlincfii socioiinn iinstroruni ex parte ipsiiis Conradi di' Lüh i'Ioctoruiii . Hcrtnlü de (iolliii, (idtsal* i Fori nuigistri. Wacli^'niudi ik' 8iniR'rdo ut (:»millieri Rabinoldi ti-istiurutii «.•»)neiviuni ex parle Coii- nuli do Horsteldia electorum arbitrio ninliauCe. taliter est sopita, quod ;mhro\ super sinnmiUitein sive tapiul paric^tis dirti liorrei attiiigentis iMinam a C. <le Rorbeche eiiiptam predictani locata vel posita perpetin» dübet esse ad deportiuiduni stillicidia eiusdein huriei versus cymiteriiiin smicte Mario Magdalene, sie quod \m dictam imbriceiu ediftciit» si qua ipee C de Hersfeidia ibi coram decreverit collocare, non valeant iiipediri; quam quidem imbrioem possessar horrei sepedicti, quicun<iu<> ui poslerom fnerit, ad predictum locum, scilicet capud horrei prefatuni, porpetuis temporibus procurabit, hoc acto expresse, quod^ si C. de Hcr^j* feidia seu heredes ipsius iuxtti sepedictum horreuiu aliqua odificiti decreverint instaurare, borum edificiorum statue parieti nieniorati horrei poteruot immediatr aplicari, sie tarnen, quod ipsi parieti cxind(> dampnam seu (letriraentum aliquod non valeat evenire, et teetuu) eorundem odificiorum in imbricem exteiidi poterit sepefatani. Ne itrittir super premissls in posterum rixa sive dubium oriatur. has litteias super liiis eonseriptas ro^ati a partihtis hiue et iiidc dediuius sul» si«,nlli '•ivitatis Eifordeusis appeusiuue iminitas pn» t»-«tinio!]iii premissonim. Anuo Düniini M"CC"XCIX", inciietione Xi', Vi" Ival. lulii. Or. im M, A., Järf . A, XLI ^', Ii. S. f.

vm. Juni 4S0.

Heinrich, Schenk ttort ApokUtt behninf, 'l(is>i Erzhisrhof llurthanU fon MagUdmnj ihn unf sdnr Ihttt aU MiniMirinlni dem Krs- hisi'Jutf i'on Mitinz gasrhinid Wyc tdouavit et tradidit), nud t-cr- spricht, (Venn er je eine Fmn aus dem Minisferinlensfond nähme, da!^s (lies/Ihe nttr rrns dem der }ffi)ii.rrr Kirehe sei)i solle, nüdrlifen- ffdh dir Kinder das Sr h < ti/icHamt , du^s er /ütigd mm Erzbiscli4il hf'.si nicJd erhtn .'•ullfen.

Datum anuo IKmiini M. ('(' X('I\. Iii. Kai lulii

lf(h.: Lih'i rtufiafri lithr.rccl. M-i /. Xn ful, 'Jfhi im lyil Kuisurdiir .n Wür:- bur}/. (iedr.: (Juden ^ t v, I, l'Ji ; s. auch h'aji/ Maydeh J ^nvlih . Mo, .'tlfJ u. .VM.

im Juii 4. 4cSl.

Hermann, Abt, Hermann, Prior, und der ijanse Conrenf de.^ KInstirs zu Oldislfhc» rrrkaufen auf 1 J 'iederbiuf drnt Erf urter liurger TheiHleneli, Sohtt des verstnrhi m n S/<jrhard lum Lnhelin. (ierfrnd. der Frau desselhen tind ihn n ICrhi u 10 Hufen l^andcs zu JJoiezhusen {HnlzkausenJ uiul Urheih {l'rbiehj mit allem Zii^ielUir

Gcadiichtaquellen cler Prov. Sadisen.

für Mark i einen Silbers und emen jährlichen Zins vim 1 Talent Wachs in der Fulmuocht; der Wiederhauf hmn inncr- hddb der nächshn sedis Jahre gesdtchen. Als liürym dieses Verhmfeji tcerdm besidU: Ditmarus de Baseleiben müea, iwot- sclialckus «lo Lubelin patruuB K Hartuiigus de Stiüberc aororluK (emptoris).

Actum et djitiini Krtonlio IUI Nun. iiilii aniu» Doinini M.CC. XCIX.

Jiiin : Cu/i. lir« Khttterg (il'lisldtcit uh üt. A. j.u Wdutar, Httj F -VtH fU.22'\ Ofdr.: H^MMffHt»^ OmL Anfudt II Xo.^itO,

im. Jiilt iL 48^.

Ihr lUiili ron Krfnrl hr;.'rui]f, duss dit Wt/uc JlnoDn/n^ r,tt/ Tidclsfi ft; uo/h dt r \ 't rordnuny ihres rrrsforhencn Kit<mannt s und inil UewilUijunii ihrer uätihstm Vericandfen ihrem StMm lltrfhtdd aiulrrtJinfb Hufen Ijtwhrs, cinm Hof uwi tdle ihre HwkrfH Güter en lutidstetU nukr der Jirtiingiunj ziujrrit/m't hfätej dass ihr den^übe 30 Tatettie ztM*'.n und jahrlick auf ihre fj€bpusgeit- miderthath M*tltcr liftggen bin audertfuüb Malter (rersU^ geben stdl.

N<»s Ku»u»lfiis i t Hortwicus du > tutliuseii inagistri cousulum, Hihh»- hranduü Kerlingi^rus , ThecHlorieuK do (fiittern, Kckebertws de Varila, LiidewiciiK ck* Bilt<*i'Kl<*iben, Hn^^) Longus, nirictis <te Arnestot« , Sv-fridutt flo Mulliu.sen, Alhortiis de M< yiuvarHsburg, Hcinrhntä de Siimnioringen, LiidewicuK AnclnH% Syboto de Hude, (jiiiithenis de Ostimsen, Ctniradiis dl) BiMcItovisleibeni Gonradii» de Frankeiihuson i'^'terujue t^onsulcs Eifor- deiiHc>s iwognoscimiis et oninibus litteraH lias vistiriä ciipimiis foiio notiim, quod Cni<tina rclicta Hfinumni de Totilsteto, quondam nt>st«'r ('(iiicivis, in iiDstm et bone^ti viri fiiagistri llt inrici «ittii-ialis vonerabilia domhii LaiuiiCLti pn positi et'clesie saiicto Marie Ertordensis preHoncia per ordinacioiiem t iusdeni ü. et (-ctnoruin snorum consanguineonim et i'onsensii «lirnisit ol tvsignavit Horti»!<!i) suo filio altornni diniidiuni niaiisnni, nimm urtuni liumuli, cuiiam unani et nniversa bona, quo haluiit \\\ villa et in ( ;iiii|i!s Tttt«'ls;trt«» . si<' «piod dieta bona neque e\ in-iiti' (ln'ti <u\ tilii iir^iuc iiliijuo alio »'ventn seu sueeessionis inns (|nt)(i aneral «iii itiii . n volvi delient in posfernm ad ean<lem, scd ipsa l)ona a<l pntniM- duii Hcrtuldi vel loium liere<les, si ideni abs(|n<' pn»prii> hoirtir tleccsserit, revuhtiitur. Kt in n-oniiponsam bonorum linin.smo<li dieta Cristina pererpit triginta tali ula i.i i^i ilpnsis nionete, t'aetura de (>isd(Mn denariis (piiequid V(det; de bonis quoque preiUetis alb'riim dimidiuni inuidriim fruroenti et alt^nim dimiditim onlei eidem Criatiiie ad teinpom vito 8ue diimtaxat in fvsio boati Martini annis

rrkuiulonVmch der Stadt Erfurt. I.ThdK

iuiDgulii^ ilebent dari. Ueterum et sopodicta Gristina renimciavit omni iuri successionis, quod aueval dicitiir, quod a scpcdicto suo filio B(er- loldo), ülrico dieto Pincerne quondani suo socoro et a quovis conim i'onsano;iiineo in fiiiomeimquf' casum devoivi posset in posterum ad eandern. promittens nieliilominutj et iiirans tactis sanctorum reiiquiis, st» mnuquarn snpr»r proniissis vel aliquo premissoruni contra alirjuem actinneni aliquani intoDtatiiram , rcnuncians expresse omnibu.s ex- eeptionibus iuris et facti, quo ex ali([Uo iuris beneficio canonici vel legalis < ontra scripta ullo uiu cjuaui tempore competere sibi pussent. In horum i^ätur lubur et testimonium rogati ab eadem Oristina dedimus has Ittteras civitatis Erfordensis sigilli appensione munitas. Anno Domini lf*CC*XC« nono, indictione XI«, XII'' Kal.Aiigagti.

Or, im M. A., Er/. Nachtrai/, J4. S. f.

1299. September 2?. 488.

Bitter Hermann von TiOlestete, gmannt Stranz der Jüngere, ver- kauft tlern Martii^iospitak in Arfurt a% Hufen Artlandes zu Döllstedt.

Ki^o Hermannus miles de Tullistcto dictus iunior Stranz onmibus Haue litorani in^pfi tnris cupio t'sse iiutum^ qund cum lef::itinio uxoris iiiee ot liereduni ineurum uuanimi consensu et cnusilio vendidi domino Bertoldo piebano hospitalis sancti Martini in Erfordia et Heinrico pro- visori dicti hospitalis tres niansos et dimidiuni piupriutatiü sitos in ^ <(lll]ll^ vilJe TuUüstete pro nonagintu octo taleiiti« Krfordensinin denu- riorum penitus persolutis. Dictos vero mausos domiuis cum umiiibus beredibus meis resignavi et resiguo proprietatis titulo perpetuo possi> dendos, resigoans nichilominus omni iuris beneficio, quod Tidelicet mihi et heredlbus meis posset competere in eiadem. Insuper cum amicis meis mecum compromittentibus, videlicet patie meo dicto seniori Stranz, Heinrico patrao meo dieto de Lewenstein, Hugone sororio meo de Rinkilleiben et fratribus meis Heinrico et Ulrico^ promisi ac promitto supradictos dominos R. et H. warandaro de nomiriatis mansis, prout ins exigit per pr.-sentes. In tirtuiorem ergo liuius veuditionis ac resigna- tionis uertitudineni baue ipsis conscribi feci litteram meo ac amioorura meornm supradictorum sigiliis munitam et roborutam. Datum anno üomini M. CC. XC. IX. V. Kai. Octobris. Testes huius rei sunt: dominus Eckliardus prepositus sanctiraonialium in Tullestete, Echanltis et Hein- rinis sacerdotes, HeiiiricuK et Ditmarus milites dicti df Capiim» monte, Hiiiii icus dictus Geieitsmann civis in Ertbrdia et Heiuricus dictu.s Bul- Uorn t.'t alii quamplures fifle dii^ni.

Or. Hitt 4 S im M. A., Kr/ ß. XXV, 4, Qmutäkhttq. d. Pr. BiubitiM. XXiU. i. 22

Digitized by Google

im Decetiiber SO. 484.

Jfihann eon JUnkdetfhin uuä Hetnenumn vmi Herversitt^i» ver- kaufen dem Erfwivr liHrger Tiiterieh rtm Wi$miar 16 Aeher Ijanden zu UerbnMteti.

In Gutis namen anien. Wi Jan ron RmkelevbiiK Hevneman van Uerversleybin bikennin an «Itssime geginwenligin brive un tun alUn liiHn kiint, das mit nnsenie ^tin willin und mit unser helfe DUheric von Wiiimar h^t gekoyft VI ackere in veMe getich, di da waren He\ ne- mannis eygin, unime zvey und zvenzic phunt phenningi, di hat he um voi^ldin, di habt wi mit al unsir erbin gutin wlUn, mit alleme rechte, mit allomo nu/.e, ano alle nutbethe gelazin und gc^bin zu. ejme rechtin orbi Dithericlio, Adillieyde siiiir husTroywin und ailin urin erbin, sonin und toehtinif und alUn den \'on un daz gut Vdrlcoyf^ edir irogfobin wirt, da/, si uns ^cMm von cvmo iare zum andiru VI piiHuiiifTf zu rrbis rn'lito zu WiuacMttu. In dem»« ostorn vlure VII n<'kin\ iti dt-nio mittilstiu vclde iv^in IUI. in dornt' wcstorn velde liiriii \ il at'kon'. Tiid wie .lau, Heyuemau p:«dübün si dos j^utis zu wciiu', ;ils<> rtrlit is. \ov alle atresprache. Daz disl koyf, dit gelobide, disi wt'K! wiz«'lich si und wcidr alliu unsin nachkuiueiinfriu, daz siz stete an«» alle \\ idirnMle, dar ubir t^fbi' w i disin brif vdrsi^ilf mit unsenie insijfile. Nach li'itis gf^burtiu tiisint zweyiiiiiuiiri iar lu di-ine nun und nunzigisten iure an sente Tb«)mas abinde. Des sint gezugo Heinrich Huc^ Wiprecht unsi voyt, DitJierich Baideranus, Hormann Keiner, Heinrieh BotiL

Or. mit 4 S. im M, A., Krf. B. 17, Ü,

1300. Juli 6. 485.

Die Brüder Albert und Theoderirh von Vipetlu', Iiitin', Mrhu n den Erfurter Bürger Sifrid genannt Bok et^ith mit zipei Hufen und einetn liopfmbugr zu Ingrrsl^en.

Nüs Albertus et Tlieodericus fratres de Vipeelie inililes m<jgnusi!i- mus tenore preeencium Utteniruni et omnibus lias litteras Tisuris et audituris eupinius fore notum, qued honesto viro Sifride dicto Huc civi Erfordensi et hercdibus suis omtulimus et conferimus in hiiä scriptis duos mansos et unum ortum humuli sitos in campis vi de Ingcrichesleiben iure feodali a nobis pacllice posKidendos, volentes et promittentes ipsos de bonis iam dictis iusticialiter warandare. Ne igitur super predicta collacione Iis, dubiuni seu aliqua nucitura questio iii- posternni uriatur, presentem litteram inde < onsi l iptam nostroruiu sigil* loruni, Albeili seilieet et Tlieoderiei fratiuni du Vi|M'che, dedimus ctuu- munitani. Anno Domiui millesimu Uu-ei^oiitusiroo in octava apostolorum

uiLjiiizcü üy Google

L'tkundcnbiich der 8tadi Krfurt. I.Theit.

889

Petri et Pauli. Testes httiu« vei smV. Henricus OemOi Tiieodericus ScBz, Bertoldtts KuDegundis, Hermannus Eunonis, Heoricus de Erich et alii quam plures iide digni,

Or. im D. Ä. S. f.

-

1300. Augiibt 4. 486.

Hft/nmian von llettnsleämt überfignet dnn Erfurter Jiünjcr Tffterich von Wimtw eine erkaufte ludJbe Hufe mii einem Hofe gu Herff^eben.

In Gotis aamiu amen. Wy Heyneman von Hervisleibin bikennin an disme g^n^irerdigen briven unde tun allin lutin bintf daz Tytorich von Wirnar hat gekonft eyne eygene halbe buve in unseme vhire, di

cU Heynrichs Plieffers, der is Diterich gewert iar unde tac. rocht is, unde kouft oinen bopb, di du was unse ei^nn. Di beide bat he vorgoldiiu Den hof unde die halbin huve habe wi mit alleme rechte, mit allem nutze, ane alle notbetbe ;^lazin unde ^gebiu zu eiine recbtiu erhr Tvtorich. Adellioydr sinor busvrowin unde alle erin erbin, Simon unde tocliteriii . uude alle den von ein <iaz gut vorkoutt «nIcf f^e^ebin wirt, daz syc ims g:ebin von eynie iare zu deme undeieM set!hs pbenniiii^f /m rliis rechte zu Wynnachtin, unde goJübin, daz wi dye lute au yelieiuic !^'UTt' wider eryn willyn ny manne vorkoyfin noch vorgebiu. Dar ubir gelobe wi ^ye des gutis zu werne, also recht is, vor alle anspraehe. Daz dyse kouf, dyt gelobede wizzelich sye unde weide allin uusyu nachkumelingin, duz ^ye iz haldin stete ane alle Widerrede, dar ubir gebe wye tlysin brif, vorsigilt mit unseme ynsegele, nach Ootis gebart tusint iar, in deme dirtin hundirt iare, an deme duristage vor sente Gyriakistoge. Des sint gezuge Wipiecht unse vcyt, Herman Keiner, Bertolt Urleybhi.

Or. mit rifuiÄ im M. .(., Ei f. Ji 1\ , 7. Gtär.: ilofer, I.e. ÖO.

läOO. Septeiuber 1:!. 4S7.

Cunradus doArnstete ii»c/ Albertus dellmene, Bürger 0U Erfurt, verkaufen fi f^ Hufen und einen Hof in Her^rersleiben (H(rbs- liAen) gegen einen jäh rf 'tehen Zins oder eine einmalige (ieläleisiung vtm Mark, die Mark zu ^ Talmten geredinet, für dir Jlufejit und 4 Mark für dm Hof, dem FrojMit und ConvetU in Myr.(*it (HeydaJ,

Z: Andreas montls sancti Petri, Bricdus äancti lacobi l&*otorum abbates, Martihquardus dceaiiiis Sanrti Severi Erfonlensis, Rudolfus de

Üigiiizeü by i^üOgle

M6 rtencliirhtxtjut'lk'ii Aor l*rov, SHcliaeil.

Xorthusen iunior, Waxtnudus <ie Sumorüe invos Erfordenses. Datum Erfordit? M CCC. II. Idus Septembris. Oedt: lifin, Th. $acra, SiSö.

1300. NoveiiilM'r 19. 488.

Hennanruis Stiaii/ do Tullestette senior. Ciinegundis uxor, Her- mumius inilos, riru'us et Heiirit us liiii, Clmncgiindis tiiia ver- kaufen fiuiithero doniino do Vrinstete civi Erfonlensi und seitier Geutahlin Hctlewigis «me Jluft und ewaw Jiof 2u Gamme- stette {CramHteiU). Z; fieiiricus domiccllus do Andeslelbon, Quotberus Sinne, Lude- wicus de Vrinstete clericiis, Bertoldus de Tottelstete, GK'Belherus Zy]ler, lohannea de Tiillestete, Hermannus scultetns. Datum anno Domini M. CCC., indictione XIY., XIII. Kai Decembris.

Hdt.: Alaehriff tw St. A. zh Wriiuat; Reg. F. rai. XII t,

Ulli 1300.' 489.

Uiti'tnul ro)t !tKin)f(ffs/ii(s'ti und div ührifjrn liurgmäntter von liilsfpfn ijclnhi ii, >/r</, II Uit Stadt Erfurt ivijm der (i( fiugennahmc J\')iir(i<ls nni lioipainirg hmur yeindxiiuifi zu lif^jm, si*- victni^ir in jeder ]rc<\s<. zu fördern, weil der (iefamjtui ohne LoscydU frt i<ii'(j(}ten tni rde. X«»s Uartiiuiiis ih' 1 lumiidisluisni . Heviiricus de Vülkershusen, Fridoiicub do Worlu'ze et riieudeiu us *lietus de Hilsteyn castrenses in Bilsteyn Hde prestitn pronii.siraus et proniittinius per presentes, quod occasioue sivo causA e^iptlritatis, (K%upHcioni8 seu detencionis Gontadi de Boymvnohuii^, faote a discrotis viris consuIibuB et^, clvibus £rfbr- densibus, prefatU' consnlibus et^ civibns Erfordensibua et' eorum familie nuUis unquain temporibus in futurum movebimus indignacionem, invidianx, rancorem, aoccssionom aliquam »ive causam, quin imo eos;- dem^ consules et^ civos coromuniter et divisim pro eo, quod eundem Conraduni ^natiiito liboruin diniiseriut, Adeliter proniovebimus, ubicuuque ad id iibtulerit $e facultas. Pro (]uibiis universis ot singulis observundis et adimplendis nos preseutibus obligamus et in testimonium sigilia nostra presentibus sunt apix^nsa.

fh- mit i S.iHiM.A., Erf.A.XIX, 1. I) S-hrip >f)irf Sintel ffer l'rkunnf

wabtii utif das lüuU' des 13„ hitclmlens den An/atuf des 14. Jaltrhnndfrta }l) ütuU 4er Namm PHnkte.

1301. Januar 30. 490.

Der Ruth von Erfurt beurkundet it'n > ',,lti(hc Aussntje Sifrids von Halln und anderer liinyer idter din Was^rieitung aus der MAhk au der Uuigeu ßrikke.

uiLjiiizcü Dy Google

Urknndenbuch <l«r Stiidt Erfurt I. Tbeit. S41

A.

Nos Fridcriciis Bithentlfus, Cunradus Quadrans nia^istii, O(ttu) de Rode, H(ertoldus) Withe^unis, Hartmudus et Albertus frati-es ante Ponteiii et «Iii consules Erfordenses pmenti Jittem protestamur, quod Sit'ridus de Ballis a nobis requisitus iumnieiito prestito recognovit, quod coram domino nostro archiepiscopo Maguntiuo interrugatus de conailio domi- norum antiqui vioedomini et pinceroe de Appolde alioramque ministeria- linin preaentibus mnltis dvibas Erfordensibus senteDtjayit, quod aque- ducttis debeat aperiri in festis et aliis aacris diebus, qui a piebanis indi- ciiDtuFf iuxta molendinuni Kerlingeri ita, ut aqua tianüeat civitatem ab hon. vespemrum sacrc noctis usquf» ad vcsperam sequontis sacre diei, et qiian<lociin({ue ineendium oritur in civitato et ijKando ipsa non indiget ad molenduni. Preterea consules debent habere claveni aqueduetus. Insnpor (\. de Alstedo niiles, H. Lunirns', Th rromoclilich, H. de Kywc, H. Frmiko, H. Luthrw iiii. C. et B. liodestoehi ideni penitus affirniabant. Ad hec (i. 8axo, Th. Kabcnolt iiirati dixenint, quod nullain habuenuit clavem, cum habuiMuiit uiolendimmi, scd civo.'»; immo (jUoii<him oculto ubstnixcrant ai|ue(luctuin , sed civos pulsata canipana preseiUi^ dujiiino nostro arcliicpiscopo destiiixerunt. l^t autem huiusmodi testimMnium a luemuria nun labatur, prexens scriptum sigillo Erfordeusi tideliter est signatum.

Ih. in tluppeltcr diemaU besiüfellcr Aunfcrtiauni^ im M. A., lürf. Ä, XLIV, 13 u. J4. J)m Namm der ComtUn mek «rt diese Urkunde in die Jahre JM70 Ute £» Bethen.

B.

Dieselbe ürknndc mit der Variante seutentiam daU sententiavit

und dem Zusaizc:

Et nos (iyselerus Viecflomini magister consuluin ceteriqiie rnnsnlos Erfordenses visa et audita prcscripta littora noii cancellata siib vero sigillo civitatis Krfurdcnsis VVaithero l\.tjjiiii,i;rru nostro' nia;;istr«> ipsani df^dimus similiter sigiilatam. Anuo Domioi M. CCC. primo Iii. Kai. Eebruarii.

Or. im A/. A., Er f. XLIV, 12. S. f.

mU Marz 8. m.

Heinrich, Scholastikas des Marienstiftes in Erfurt^ bekennt, dass Frau Lunrard von Xnrr. TV/Y/a.' Alberfi de l^atere. das FJgmtmn einer Jlnfe in Dridshte dfni Pforrer Knnrrtd dft^rlhst für 19 Pfund Erfurter Pfennige tnit Zudimmung Ihrer Sfihnc toid GfttsrhaJks von Tjihrtln, Kurators ihrrr Sijhne, verkauft, ffemeinsrhaftlich mit ihrtn h nulern tJermann, Theodcrich, Marold, Bertrad , Jatthn, Katharina und Heinrich vor Sifrid ron Madela andatt des

j y Google

.142

Q«fichichtM|iielleB der Prov. Sachnen.

Grafen Ilermaim von OrUmünde aufgdassm und tddi eugHeidt für die Zusiinmung ihres unnalndigen Sohnes ßu dem Verkaufe verbürg habe»

Z,: magiaterAlbertusSanctiEgidii, Hartungiis Sancti Geoigü Eifor- densis plebani, Bertholdus de Gotha, Gatechaicus Forensis, Rudolfus de Northuseo, Conradas de WizKenae, Tylo de Saasa iunior et Hein- ricua de Wimaria cives Etfordensea. Datum anno Domint H. OOC. I. YIIL Idas MaiciL

Or. wU dem 8. im 8t, A. m Weimar,

1301. Juli 12. 49^.

Heinrich der Jüngerf, Graf vtm Gleichen, bekennt, dnss l Irirtis de Cobinstete miles mit Zustimmung seiner GcnmhUn und Erbati einen Teich, im oberen und unteren Teil zu Mciuwartsburg (Möbisburg) gelegen, sowie 2^1^ Hufen §u Bodein (Bodi^tm) aUen RedUen dem honesto viro Heurioo Vicedomino iuniori, Bürger gu Erfurt, für 60 Talente Erfurter Pfennige dem Vorb^aU eines Wiederkaufes innerhaib dreier Jahre verkauft und dass er den Käufer damit bdthnt habe, wenn der Wieder^ kttufmcht erfolge. Audt soll der Käufer dieBeiehnung bei dem Grafen Heinrich dem ÄUeren von Gleichen nachsuchen, sobald dieser in die Gegend komme. Es sieg^ten Graf Heinrith und UWich von Cobinstete.

Z.: honesti viri dominus Bertoldii» plelmnus deStetevettf Henricus dictus Schade de Buseleiben, Ludowious de Holzhusen, Henricus et Tjiidowicus de Biltersleiben, Henricus Vernpetersen. Datum ot actum £rford anno Domini miUesimo CCC" primo in vigilia beate Maiigarethe.

Gtär.i Sagitkar.^ Oeach. d. Grftdi. GMehen, 89.

1801. Juli IS. 493.

Elger von Binsvelt betdmt deti Erfurter Bürger Beimbot mit Zinsen, wetehe dieser von Dietridt genannt wm Rodtusen erkaufte.

Kos Elgüius milos dictus de Itinsvelt recogno.scijim.s per pivst rites, quod Reiinbotho iivis Eilurdensiis iusto titulo eniptiuuis fn"> sulidos et sex pullos cum unu aucii cmit apud Tbcodericuin dictum de Kocliusen pro duubis talentis et dimidio Erfordensiom denariorum. Uoc umuia solvet dictus Geht 1 vel sui heredesBeinbothoni ac eius herodibus annua pensione. Nos vero, cum simus dominus hezeditatts bonorum predicto- rnm, ad rogatum ipsius Theoderici predicta bona prefato Reinbothoni contnlimus iure bereditario possidenda. Ut autem hec ineonvulsa et

^ kj i^uo uy Google

Ürkiiii<)enttiich der Stjidt Erfurt. I. Tlicü.

in 8UO roboiv pfjrmaueunt, pre^ientuni litU'rain no^tri sit^illi imiiümino dedimii» robumtmii. Diitum mno Boiuini CCC" 1. in die sancte Mai^garethe.

Orip 14(90', iV im üf. A. J) Ihr Same HtvientlicJt (ftac/trieben,

im. September 7. iU.

Ihr Jtftfh roii Krf'Hti ln urkundti ih n \ viknuf ron H Arhtr TTr/«- ijärtt II im Liot iähaU' neUcits dfs Mdi i'nishitsjiitaU s an Urn linvgvr (risvthi f von Il(is<l(trf und (l( sscn Fran J'Vidi'niu.

Ntis TlK'odtM'iriis de Ilnllis et Rit'hninrus iiia«;i.stn luiuulutn. railus de Hersvelde, Kndoitus d»' Xortluix ti . Hi'itoMns du UilttTslebeii, Coiinidus Hotton»i»n, 'riH'odt i ns d«' l^nbeliii. < lotMiilrus Kor!in^<»r, Heinricus de liilt( isIcIh ii et 'lylo de Snxa eainenirii , Ki iuliardu^ tle l.iotha scultetU8, Uuuradus df Luttirsburii advoeatus, Tlieoderiens Dein- hardi, Rudejrerus de Swanse. (»nntiienis Eraeche, SufVridus de Ciiitsteto, Liidewicus Rex, Richmarus, Cnnraüus de Beehstete, Hertwieus de Lupide, Gerwicus et alü oonsnles Erfordensett reeo^iiuscimus et uniTerBis has littxtras Tisuris cnpimuti esse notum, quod vir pruüens et hotieetUK Heinricus procuretor hospitalis propter communeni utilitateni ip^iiis rite et nitionabiliter vendidit sex agro8 vineti sitos in quodam valle, quo Borotal dicitur, boDe^to viro Cfisilberu de Rasdotf uustro coucivi et Friderune sue uxori ad vite aue tempora paciiice posaidendos pfo qua- dam summa pecunie, que ad utilitatem ipaius boapitalis fideb'ter est (-011 venia, ita tarnen, quod altere defuncto supHistes predictos agros d(;bct ad auos usus, quamdiu vixerit, possidere, bac tarnen adiec^ta corulitione, (pKtd quatuor apri post niortcni utriustjue ad se|KMiictum luKspitale absolute et libcraliter devolventur. Cum duobus airii« n'sidnis predieti Gisilberus et Friderun iixor sua onlinare poterutit, <jUod ipsonim placuerit voluiitati, (lunmuxlu ipsum bospitale unurii taleiituni di na- rieriim ErfTdunsiuni \n'n rriisu anmin ictiiieat in ciMlfni. Insiipri- de pr«'dictis sex iigris solvent dioto Im^pitidi j)n> aiuiua ptni^ioiie duubus anni temporibus tria tuienta denariui uiu Ki tbnlensiuHi, videlicet in t'esto Martini tiigiuta solidos et in festo nativitatis Doniini Liiginta, qiK^s honesto viro Widtliero Kerlingero loco et vice prefati hospitalis sou eius procuraturis annia »ingulis presentabunt, qui infirmis eiusdem bospitalls faciet atatutis temporibus epitanciam seu communem pro- curatioDem cum denariis superins nominatis. In cuius rei testimonium ad peticiones partium präsentem litteram dedimus sigillo civitatis Krfer- densis flddlter communitam. Anno Domini (JCC" primo, indictione XU II», VII. Idus Septembris.

dm S. im K 4.

Digitized by Google

344

Gem^bicbtoqueUen der Prov. Sachaeu.

im. Deceml>er 7. 495.

Ekard, Dekan des Marietiatifies in Erfurt, überträgt an Her-

ninnnus de Swerstote die Hälfte eines Hofens, nachdem ihm drs^t n Stieftochter y die Beginc Margarethe, diese ihr nach dem Tode ihrer Mnllir zufallende llofhälfte (ex liereditaria suecessione, qiiod vulgariter aneval nimrupatnr) für 25 Talcrifr Krfnrfrr Pfennige nuf zwei JaJire vom kommenden Weihuc fiff n nn unter VorbrhnU des Wiederl'aufes verpfändet }uU, um die Sditdden ihre6 Bruders Heinrich zu decken.

Z.: honesti viri dominus Henricus de Swerstete vicariiis eeclosie sancte Marie, dominus Nicolaus vicarius eeclesio sancti Miohahelis, lln^jo dirtns fl(^ '/iiimiorn. Ontefridus de Yngrisleibnn, lohannes de Aodesleben. Datum anno Uomioi M.CCC.I. in erastino saucti Nicolai.

Or. im L.H.A. ru WdfeiJbüUd. S. f.

1801. I>eoeinber 12. 496.

Ekard, Dekan des Marif nsfiftes in Erfurt, weist Hermannn> «1«« Swerstete, Bürger ^ii Erfiui, in die Hälfte eines JJufe^ apud plateani dictum ud lapides ein.

Datum anno Domini M. CCC. I. in vigüia beate Lucie. Or. m L. H. A. m Wolfentnum. S. f.

im Januar 86. 497.

GüiUher, Graf vofi Sdwwrgburff, sdieM auf Bitte» des hisherigei^ Ldmsmhabers, Tkeoderieks von HaUe, Bürgers von Erfurt, und seiner I\reunde der Marienkirdie eu JSrfnrt einen Hof gu Ihera- gekofen,

Mos (iiintherus Doi gratia eoines de Swartburg reeognoseimus et universis^ ad quos presentes littere porvenerint, cupimus fore notum, qaod ad preoes ac derotas supplicationes honesti viri Theod^ci de HaUis senioris et amicorum Buorum civium Erfonlen^ium ac etiam divine maiestatis intoitu unum maDSum sitam in Eylbrechgehoven, quem prefiitaa Th. a nobis iure tenuit feodali, de quo quidemi manso solvuntnr aingulis annnis duo maldra cum dimidio faiemalis et estivalis annone pro annua pensioiie, ecdesie sancte Marie Erfordenais cum con- genau omnium horedum nostroruro ac bona voluntate omniuni, quoium intererat vel Interesse poterat, proprietatis titulo cum omnibua iuribus et pertinentiis suis liberum et solutum damus et exnunc datum easQ

Digitized by Google

Ürkundenbuch der Stadt Erfurt. I. Thei).

C45

Tolamus ad usus ipsius pcri)etuo possideiuluni, iUi quod in postcrum el exnuDC libera sit prenomiDate ecclesie facultas de eodem manso faciendi, ordinandi, statuendi, quidqiiid' ipsi videbitur expediro. In ciiitLS rei evidentiam ploniorem hanc littemm conscribi fecimiia et ipsam fflgUll Doetri munimtne dnximus robomndam. Datum et actum anno Domini GCC" Becundo VII. KaL Pebruarü, presentibus teatibus infra- scriptis, videlicot Ditraaro de Bnsoleibcn, Hermanno de Lewenstein militibiis, AV:iIthero Kerlingero, Hichmani civibus Erfofdensibus ot aliis qnaropiuribns fide dignis.

Or. mit dm S. im 2). A. 1) qiüdnui im Or. 2) qnid^uit im Or.

Der mUer Hermann Strms vm Tuttestete übereignei dem Erfurter Bürger Tyh von Sad^m einen Teit des Hofes nAen dessen AUod in WtiUschhAett,

Ego Hemannus miles dictus Strans de TuUestete senior una cum filiis meis Hermanno milite et Ulrico dictia Strans rccognosco et uni- versiB« ad quos presentes pervenerint, cupio fore notuni, quod unanimi coDsensa et bona voluntnto omnium heredum roeorum et aliurum, quoruni intererat, ex special! favore ot per niediatorcs transactn habito hinc inde propriavi et iusto proprietatis titulo donavi botiestu viro Tyloni de Saxa oivi Eifordonsi iixori 8uc ac omnibus suis heredibus, quos nunc halitt ot impostprum habiturus est, pni*tem curie site apud suum allodiurn imniediate in Walesleben, quam a nie inro hprrditarin possidobat, quiote ot paoifioo ahs(|ue impugnatiwno ciiiiislilx-t p<i>;si- doiniam, pnniiiftoiis iiic^hilmniiius eundem et omnos sims licredes de dicta [)arto i urie pit)pr ii tatis titulo iustitialiter warandare et ab omni inipetitiouo, undecunqui- piuvenurit, salvnm reddere et indempuem. jSe autem ea, que pieniissa sunt, a quoquani in postcrum valeant intirmari, presentem litteram exinde confectam sigillo meo et üigillo prenominati Hermann! mei filii munitam pro tostimonio tradidi et donavi, presen- tibus testibiis infra scriptis, videlicet Heinrico de Biltersleyben, Alberto de Ilmene, Tb(eoderico) de Hallis dvibus Erfordensibna et alüs quampluri- mis fide dignis. Datum anno Domini M. CCC. secundo XVUI. Kai. Mail

Hd$.: CtemenB-Müwits^MdM Famäiaibudi 8,XK» im RA,

Ltttolfus de Novo foro dictus de Alrestete schenkt mit Wissen und WüUn seiner fremahlin Margareffte, seiner Mutter Addheid und seiner Sdiwesier eine kalbe Hufe Eigengut mu Berlstede (Berlskät) v,nd eine Curie dasdbnt auf Bitten der Jüargarefftef

1302. April 14.

498.

im. Mal 10.

499.

Digitized by Google

84«

GntchiciitAquellcn der Frov. Sucluen.

iMKrhino de Martpeche, der BarOioUimäuskirthe in ßrfuri sum

Z.: doniinuR Gunthertis eiusdem eoclesie, Bertholdus eius socius de Stetc^elt plebani, HonricuK d<> iSalza, Hciiuannus de Svei^tole dictas Hmfich, Theodericus de Svmtete moi üdelos, Herroanniis de Tusdorf, Uermaiiniiä do Velsperch cives Eifordenses et alii quam plures. Datum anno Doniini M. üCClI. VI. Idus Mail.

Abuhr. im Sl, A. zu IK««iiiar, Reff. F. S$i, Ko. 1,

Die Marhjrafm Otto niul Konrail von Brandenbnrg gestaUen fltr Sttuit Sitfutal von Krf'nriir Itürgirn Zoll zu »cAfNO», rf<t £rf 'urt soichm audi wm iStmäiUer Bürgern fordere,

Oedr.t Rüdd, eod.dipl. i.Bauptt^ XV, No.63.

Hermann Slrtttus von TMsMe dw Ältere verkauft den Brüdern Hermann und Befiold Elrici, Bürgern tu Erfurt, 3 Hufen in der Flur mn Oross^Bettbadi.

Xc)s Hermann 118 Stranx de Tullitttete senior recognoiscimiis tenore presendum Utteroriim, quod tres mansos sitos in canipis viUe Kiethe- becho niaioris cuin htv\» attinentibus in dicta villa aitiB et cum

omnibtis aliis suis nttinenciis tarn in vUla quam in campis, quos qiiidem iure proprietario possedimu» hactonus paiHficc et quit'te, de consfMisu uxuris nostr«* Kunepindis et Hrrnianni militis nostri Hlii dilccti et Sophie nvoris suc ac Ulrid nostri filii ac (nnniurn aliorum, f|unnim intt-icst, cnnsensu vi'ndidinius \t'ii(lirinnp loiritima lioiicstis viris Hrniianii«) Elrici t't Bertold^ fratri suu civibus Fifonlt TiNiltus et ipMimni horfclibus pro octo^iuta talt-ntis p]i t'ordfnsiuin denai ini um iinhis plfnari«* et ntilitt*! pfiMjlutis, sie (jikkI dicti.s omntnribus v\ r*>miu heivtliljiis do pn tutis bonis ab hii.s, (jui ipsa excohint, oeto talenta cum (»cto solidis et diuiidiu dunariorum Erfordensiura et septeui aucc in f(»sto beati Hfycbaelis et trededm pulli in uarnisprivio pro annuo et hereditaria oonsti annis äingulia debent solvi. Ad dictorum qiio(|uo emptoruin iHMtanciani proprietatem dictorum bonorum bonesto viro domino lohanni de Ach cellerario Oi'clesie aancte Marie Erfordensis ad hoc ex parto ipsius capituli deputato vice et nomine dicte ecclesie una cum uxor^ uoMtra filiitt nostristpredictis et uxori> Hermanni prtMioniiiiata resignairi- mua in figura iudicii eoram subscultetu illustris prinoipis domini nostri Alberti lantgravii Tburingie in villa Rictiiebeche »olitu iudicio presidonte ouine iu9 ot dominium^ quod in dictis bonis habuimuB^ In prefatam

im. Juli z

600.

im. November 13.

dOl.

Digitized by Google

Urkundenbiich der Stadt Rrfart. LTheil.

8i7

ecde^iaiii tiiiii.st'crentos , promittontes lut liiloniinus cum pionoriiiiiatis Dostris fiUis sepedictam ecci&jiam dt> propriotate bonorum sepefaturum lusdcialiter warandare, hoc acto expresse, quod Hermannus et Ber- toldus aepedictorum bonorum emptores eoulesie sancte Marie de iisdem bonis in Signum hereditatts ipsonim bonorum a dicta m'lesia habende unum solldum denariorum Erfonlensium singulis annis dumtaxat sol- Tere teneantur. In huius rei certitadinem et tesstimonium dedimm; has Utteras nostri et Hermann! tiiii nostri sygillis fidoliter roboratas. Et ego Kunegundis predicta, si bona prenotata niichi in dotem essent assignata, quod non erf^litor, tarnen ipsa simpliciter resignavi, reniiii- ciando fide mediaiite actioni, si quo michi in ipsa bona de iure vel de facto pos^et ronpctfrc in futuro, <*t quin s\lm1I(> proprif« carco pre- dictis «Tpllis Silin (•»»ntentus-. K\ i"^<) Hoiuiamius Strunz iiiniur in testimonium int'i M uxmis nior ((»nsonsus adhibiti in pn'inissis et resignationis (iirt(»rmii bonnnmi jmm- me. ad quem ea(U'm bona px morte patris mei devoivi tlebuieut, et tiictHiii mcaiii iixon-ni t'actc iiit'um sy;^äl- lurii, quo et ego ülrifus, quia sygillu careo, iuni contentus, duxi pi'e- sentibus appeudendum. Testes omnium presciptoruui sunt: strenui viri Heinricus de Olizborc sororius noater, Ortolfua de Bugerit gener nostcr, dominus Engi liiert us pi-esbiter, Liidewicus de Vrinstete cIoricuR Eifordensis, Heinricus de Andisleiben, Johannes de Tullisteto, Her- mannus Yonmeze,' dictus Schone, > dictus Bilehom iasalli nostri et plurea alii fidedigni. Actum et datum Idus Novembris anno Domini CCC« secundo.

Or. mU $ S, im M. A., OifwA., Gr. IfeMoeft, /. Ij An SMle det- KontameM

1803. Deeember 36* 503.

Die Brüder Hdnrkk und Bwliger von Hayn ijcuehmigen, dass ihr Bruder Kirskm, Pldmn in Fahnemt eine Hu fr eigenen fjondes dasdbst denn Kleriker BerUUtlf Sohn des Erfurter Bürgers Hdn/riek M'einher, für 27 Denare verkauft

Nos Henricus et Kudi^^uius Fratixjs de Indagine recognosoimus tenore litterarum preseutium, quud dominus Kirstanus plcbanus tu Vanre^ fiater noster predilectus de nostro beneplacito et consensu ven- didit unum mansum proprietatis situm in eampis predicte ville Vanre Bertoldo clerico iilio quondam Henrici Wetnheri civis Erfordensis Hbere et absolute perpetu» possidendum pro viginti et Septem talentis Ertbr- densium denariorum sibi plonarie persolutis et in meliores usus con- versin^ quam Tero venditionem volumus et promittimns gratam et ratam atque iucorroptibilom perpetuis teniporibus permanere^ dautes super eo

Digitized by Google

848

GcnchichtiuiurileD der Prov. Sacbwo.

presentcm littonuii cum aj)|>oiisioin» mei sijjpilli Heoriri profati fideliter roboratani. Et quia e^^o Riid^rus sigillo proprio careu, sigillo Henrict fratris mei prenatati sutn cootentiis. Datum et actum RHbrdie anno Domini M'^OGCIIo in die boati Stepiiani pape et martiris.

Or. mit dem .S'. im JJ. A. JJ (h: lud Wamv.

1303. Januar 10. 508.

/)<r Bdfh ro)} Krfftrf n yfflcirht das A ^)>Vrr ^fftyinirjarfm dtif^rlbsf mit drm Jiiinjt'r Konnui I>ftitao und seiner dir icyni der von des letzteren Bruder Heinrich, I'lebttn der Michadiskirchc, hinici- hussrnm (Hit er.

Xtis Ileinricus Vicrdoniini rt Hrnnri<His de nyltprslr-ihcn rnn^isfri rDiisuluni, (iots< alriis FoicDsis, ( »othefridus dc^ Nüithust-ii, J)ylo Hotei- rnan, (Jotsi-nlnis l'arviis, Hennaniius <h' Puntf, Aloxandor do Smirf, TlK'oflcricu.s *W Varila. Khcrnandiis liy/.korn, Throdi rirus do Uallis, Albiitus do YliiK'Dr. H< iiil)oto de Bnnitbüi-h. T.udrw iciis do Hylters- Idben, Hcrloldus dn MuU'liusen, Gotücaku.s de Tytiiit.il. liermamius de Eyll»re('l)(t(\s^ola)vt'n I, Albertus de Gispoldis(loiben) i-eterique consulos Ert'ordetises reio;;iin8cimus et Omnibus bas litteras riituris cupinius foi^ nutuiu, quod impotido, quam Conradus Bauso concivis noster, lutta uxor sua, Heinrii'UH et Conradus sui filü super bonis mobilibus et immobilibus, seu quocunque nomine censeantur, relictis a magistro Heinrico bone moinorie quondam plebano Sancti Mychaelis germano dieti Coniadi Bausonis, contra dilectas in Christo dominam abbatissam et ü()nv(M)t(im saiutinionialium claustri «le Orte sancte Marie extra inuro8Erforderjse.s liabebant vel habere videbautur de iure seu de fiicto, taliter est «upitji, quod idem Conradus et uxor sua ao heredes ipsomm prodieti quiiideeini sive sedecim nian'is piiri ar;^onti, quas perceperunt, et uno tTianso, j)aitiin situ in AU'b rt |)urtim sito in Walesleiben, in cuius qua.si ]insHtssi(nie sunt, iiv una curia sita in Aich, solvente annuatim tns snüdos Erfordensiuni dciiarionim et duos pullos, debent esse content! pro sua hereditaria ])on iono, (jue ipsis ex morte niemo- rati plebani poterat derivari, tali couditione annexa, quod Conradus et uxor siui predicti et eorum heredes dictum mansiira debent iiubere iure horeditario perpotuo de clau8tru et sanctiniunialibus menioratis, et de eodcm manso ipsi ciaustro unum solidum Erfbrdensium denariornm nomine census hereditarii in feste beate Walpur^is singnlis annis sol- vent, curiam vero predictam Conradus Bauso et lutta uxor sua sepe- diett possidebunt tantum ad tempora vite sue, et eis utrisque mortuis revotvetur ipsa curia ad sepedictum claustrum, hoc acte expresse, qnod Conradns Bauso, lutta uxor sua seu heredes Ipsorum, quicumque sepe*

Digitized by Google

ÜHcandeDbuch cUr Btadt £rAirt. t.Ttidt.

S49

Jictum Haustruin de aliis Imni^ quilmsciunqu»' non iiupotüiit ihc im- pedient quoquo raudo. Kt in liuiu.s n-i teslifiioiiiiim dedimiis eideiu claustro |»resentes littoras syi^illt» civitatis Eiiürdcnüis munitas. Auuo Buniini M' CCC" tercio IUI. idu.s lamiarii.

Ot, dem & im M. A., Erf. Ü. XIII, {f,

im. Februar m.

Friedrich, (iraf von iicuhlingm, helehnt Heinrifh ViteUm, Bürger gu Erfwi, mit S Hufe» su WaUerslebe».

No8 Fddericns Dei gratia comcs de BicUelingeii tenoie presentium reoognuscimtts et ad omnium noticiam pervenire volumus et extendi, qood dilecto nobis Henrico Vicedomino iimiori civi Erfordensi et Biiia heriidibus tres matisos sitos in canipis ville Walteisleyben cum omni iure oontulimus^ quo niediam partem sedccim mansorum in campls TÜle prodict« coneessimus. llt i^itur rei certitudo Hrniiur habeatiir, prefato Henrico et ipsius bereUibua banc littiTani dedinius sigilli nostri iuud!- mine robonitam. Huius cciam collacionis testes sunt: Hermannus de Vrondorf, Henricus de Hallis et quam plures alii fide dip^ni. Datum Erfordie auuo Domini mülesimo CCC'llI" Vil" Idus Fcbruaiii.

Qr. Merfir, 8. m M. A., OrM., Waifmitdtm, 4,

im. mvz 7*

irutiiher und Friedrich, Gebrüder, genannt van Safeat hd^nen, daas sie dem Erfurter Bürger Bertold von Tutdstede IßSd^ltinge jähfiidun Zinsen gegen eine Judbe Hufe in Di)üstedt Cdferlassen

Nos Guntberus et Frldericus fratres dioti de Sahsa recognoscimus per preaentes, quod nos Bertolde de Tutelstede civi Erfordensi et auia heredibus dedimus sedecim solidos annue penaionis sitos in Amstede in una curia et in duabus domibus quatuor solidos, item de dimidio inanso ibidem VIII solidos, item in Rudolfesleiben de dimidio manso ((uatuor solidos pro dimidio manso in Tuliestede. <iuom Heinricus de Tullestede eidem obligarerat. Promittimus cciam ipsos de predicta pensione iustioialiter warandare. 'IVstes Imius sunt : Hermannus de Novo foro, Frideritns de Wigeleiben , H(?inricus de (.'\ cronberc' niilite.s, (Juntlif>nis Sureszihc vt alii pluros tide diirni. In cuius rei certitudinem 'ieilimus hanc litteraui iiostru siiriüo tirniitcr roboratiim. Dutum et ai'tum anno Domini M^CCC" tvivU» Manii.

Or. mit zerbr. 8. im St, Ä. zu Gottut, (^, X, (XJIIj, J.

Digitized by Google

CfnehicJitiiquelleii der Prov. ßadittt.

ia03. 31lirz 15. 506.

Ludwig. Herr in Bhiuhnhoin, i'ihereignnt dem Priester Hermann l}nni)Krfi toid Johann. Plehan in Hochdorf, einf die-^fti von deit his- hcrigcH Lehnst rägt;m verkaufte Hufe einem Hofe zu Heichelheim.

Ne ea, qiie geruntur, simul cum tempon» Hilabantiir, expedit, ut scriptnrali momoria perhonncntui-. Nos igitiir LuHowious dominus ac posse.ssur in Blankonhayn custri tain presentibus (juain futuris pn^sciitis Serie scripti pni)li««' pnititfimii-, (piod bona, vldflicct ununi niausum curiani ad ipsam ji<'i tiiicnt*'m. situ tarn in e^mpi.s ijuatn in villa Huchel- lieym, que a nobib in ttodu Urm ic us dictus 8tal de Meldingen cum suis heredibus possidebnt, eoiujuitiii boiioium iusta et rationahili resiguatiüne ab eodem Henricu et suis heredibus recepta, Herraannu DornperH et lohanni plebano in Hochtorf sacerdotibus dictorum bono- rum ab antodicto Henrico ac suis heredibiis emptoribus resignantes, diiutttimus iure proptietatis libert* possidendum ac etiani dandi, reven- dendi, iocandi vel cum biis bonis faciendi, quicquid eorum fuerit volutitatis, promittentes nichilominus bona fide predictos emptores ab omni gravnmine ipaoa Buper baluitmodi contractu inpugnantium wnran- dando plenarie relevare. Testes sunt: Heiniannu» prepositus eirl«»sie Novi opcris, Tlico(i(>ri( US sacerdos de Ordorf, Bruno plcbanus in niiiiori Vanro, HenritMis cl»^ Meldeugen, Honricus Herwici milites nostri tideles, Hermannus dr Aldondorf noster scult<'tus et alii Cjuamplures fidr digni, (|ui Rd hoc vocati fiieruut. Datuiu unnu Dt>minl M. OCC. teruiu idiks Maicii.

(ir, mit dem S. in li'imtitesilz.

Hf^rmnnn und Vlrit li Sttnnz ron TulhHete, (Ichrihh r, idin-rigncn dem Plelttui ll'itttld drs Marlinshihsjdtfdes in Erftirt iinr lndhc Hufe in Ihdisttilf, (in dim Jieint'idi, genannt lialhoni, für JCt 'lalnde reiknufl hid.

Que pTunter in tcmpoiH, siniul cum lnj»<ii f<»inpiH*i> i n ain"<ca!it, raiituni » st i-t utile, ut sc ripturaruni roboic p( rlii iineutui . llinr est, (juud lu*?. Hormaiunis et riiious tVaUivN ili< ti Stranz domini in Tulle- stete tenore presenciuiu litt! raniin itHMti^Mmsi imus publice pmli ^tautin, ipiüd, cum Heinricus dictus üallioin < luti bona voluntat«* «'t i-ous«mjsu legittinie sue nit herediini Kuonini metliuni niansuni situm in C4iinpia Tullestete, qtiem a nubtti hiw usquo habnisHt» in teodo dinosoitur, doroino Bertolde piebano hospitalis nancti Martini in ^jifoiiJia pro XVI talentis Erfordensium ilenarioruni petiitus «ibi persolutis ie^ittime vendidisset ac ipsam sine omni impedimento ac inpetitione iv»(ig:na8set

Digitized by Google

ttrlttindpntMicli A^r Stiwtt Krflirt. 1. Theit.

enm l»f'rodil>us suis in iudiHo coram nabLs, iios vt»ro ad ifistunLiam iam dioti H. prefatuin inodium nian8um noniinato pk»l)ano et huspitali sancti Martini in Krtbrdia dodimus ot danuis et appropriamus libere et absolute cum consensu hi rtMlmn f^ostroruni sino inpetitione qualibet pmprietatis titula })orpetuo possidiinliun , tr-ansferente« in enndom plebanum et iiuspitale menioratum per presentes onine ius et dominiuru, quüd nobis et heredibus nostris in sepen(»iniiiato medio niansd coni- petere videbatur, volentes (iuiiiu ronem huiusuiudi perpetuo invioiabiliter ubsenaii. In linnionim huius donaeiunis et uppropriationis certitu- dinem banc litteram predicto plebaiio et bospitaU conscribi fedinus nostrorum sigi Horum munimine roboratam. Datum anno Domini M^CCC^m*' y** Nou* Mail. Huius appropriatioiiis, donaciouis et con^ tnictns festes suut: dominus Gerhardus prepositus inTulIestete, dominus Heinricus capelbinus ibidem, Heinricus miles dictus de Caprino monte, iohanneä, Conradus dietus Si^l, Heinricus Vasoldi, Ountiierus Sluno et alii quam pinres fide digni.

Or. im St.A, Gohn, QQ,X(Xn)y 3. S, f.

180;i. August 508.

Theoderidi Prof mit Animia AMssm und der KoMveni des Klosters SU Oberweitnar bekennen, dem sie für Ifi Talente Et'

fnrtrr Pfennige dem Erfurter Bürger lUhirirh von Erich und seinen Tikhtern Wune, Margarethe und Gertrud, (nd-he in ihretn Kloster leben, cinr jährlidie Rente von 2 Tatentcn Erfurter Ifennigen und zwei JHihnern verkauft ludkn. : Sifrid B(K*, Guntberus de Osthusen, Cunradus RaihilH, Ditniarus

de Mewailisburg, Bei-ttddus Cripenstük. Datum anno Domini M.CCC. Iii.

in erastino j)ost Baitholomei.

Or. mit 2 S. im St, A. m Weimar.

1303. December 4. 509.

Heinricus Dei ^ratia comes de (rliilien iuninr hfikemU, dass er den Erfurter Uürgern Theodericus de Sachsa und dessm Sehwägern, Theodericus et Albertus de Nuwsetzon die Dörfer Xuwsefzr^ nn<l Vrhirh mit aUni (iir>'rhfi(jl:f'iten , dem llnls- geriehf, dein J'atronnfsra'ldr uml rhu Wnidpf nnigen für ^:'tJ/(iik Silber auf Wifderkmtf mhmfl , tlii: Kduf'r datnil belehnt und ihnni dif (irutihr ~ti leisten rersprorhm hubi.

Z.: maxister lWthi)l<liis plfbiitius dr Sit-dt-vclt, Henri(''us de Oris- lieim et liUdovicus <lc ]li)lt/Juib»'n inilitcs ac prudentes viri

Bertülduä du Uoiu vt Bertoldus Elrici inngistri (»msuluin, Lteilulduii

Digitized by Google

352 Qeschiditsqudleii der Prov. Sachsen.

Spruugcl, Eckchardus lluteijuiiu, Cunradus do A niest« U',- Hugo I»ugiis,

Ounthenis Rabeuoldi, Otto de Hliode, Hagu de Zimmern, Heinricus

Rodestoc et oeteri consules Erfordenses. Auf des Orafen BiUe hängt

der Baffi das Siegd der SkuH utAen (las seinige, Dutum anno Domini

M*'COC'^ tertio pridie Non. Decembris.

Gedr.: Fehlerlmß hei Sagitinr., (i<ifdi. d. Grfech. dleieheH, 90. 1) Im Druck NuwBdtse w. Xuaeltse. 2) Im JJruek Arnest.

«

1804, 3Uu/ 16. Nürnberü:. 510.

König Alhert bfsff'ifif/f ijrr Stadl Erfurt alle, hesimders aber die von König Rudolf ihr erleilten l'rivilegim und Buchte. Albertus IM iriatin Ronianonini rex somper augustus universis satü'i Romani imfXMÜ tidflilms ]irosrntf»>< littoms inspecturis eri-HtiaiTi suani v\ ornne ixtmiiii. Tutit/s vv/u^ fi'l>ini(iiniä sfoptnini ('xtullirur altius et ipsius st<ttus sulidanir suliiJius, quucieiis tidrliiini (lt'\ ntonua v(»ta benignu respiiiuntuj uÜeetu et ad ipsorum iura et libcrtates ser- vandas ac conimoditates augendas gratiosa proteetio principis invenitur. Cum eniin omiiis glüria bive poteatia piiucipatus in subditoruni pre- oipue ccmiiistat solidata fortanis, expediens arbitnunur et condeceus, ut simus snbiectis et in iusticia faciles et in gratia liberales. Noverit igitur preeens etas et futuri temporis successura posteritas, quod dos integre fidei pnritatem et sinoere devotionis constantiamf quibus pru- dentes viri consules et cives Erfordenses dilecti nostri fideles eiga nos « t iniperiuin sinceris et laudabilibns actibus daruenint hactenus, gratiusis oculis intuentes, o(uisi<leraDtes quoquo benignius, quam grata obsequia dive rccordationis domino nostro doniino Rudolfo Romanoruin reg! nostro genitori et pre(le<x»ssori karissimo ot imperio inipenderunt et ndhiic iinpendere poterunt gratiora, devotis eorum supplicationibus bt'iii^niitat" -«»litH aiiiiu<'iit<'s nv vfdentes eoruni itistis pctitiofiibus tarn bt'iiiirmim pn-itrn' i hiimmisuiii . (|u.)d eonini di.'vota hdrlitas et hdelis <ievMtio pidinptioii stiulm ad ca. ihk' honoii.s sunt iiiipcrii ntquc nostri, terventiui ibus anlniis se (iisp<*nant, onniia [ui\ ili-L'ia , gratias, con- cessionos, libertatrs et iura a dieto geiutuie iiu.siru donunu Rudolfe Komauurum rege et inclite reeurdationis imperutoribus et regibus Ro- manoruni illustribuM nostri» predecessoribus ipsi» rite üt ratiunabilitcr concessa et tiadita, prout in eorundom Htteris continentur, de libera- litate regia ratificanius, innovarous, approbamus et presentis scripti patrodnio «xinfirmamas. Nulli ergo omnino liominum liceat hanc nostre ratificationis, innorationis, approbationis et confirmationis infringere paj^nam vel ei in aliqiio ausii temerario contraire. Quod qui secus attemptare presumpeent, graveni nostn* maiestatis olfon»am se noverit iucursurum. In cuius rei testimonium liauc iiteram eouscribi et nostro

Digitized by Google

UrkundenWoh der Btadt firfUrt. LTheü.

S58

>!LnIlo iiissiiiius coinimmiri. Signum Domini AIhriti Komanuriini (Ij.M.) v>"j:\< invk'tissiini. Üiitiini in Nuremlx-ifx aiiiin Uuniiiii Jiiilleäimo tro- ceiitesimo r|uart(> XV Ii" Kai. Aprilis, iiidictione .secunda, i-^ni vero uostri anno s^e.xtu.

<>»•. i«i M. A., Kr/. Ä. I, 7. S. f. Stehe Jiohmer Hetjg. imp. StuUu. 1844

ISOi. MSrz 26. 51L

Diis Severistift in Erfurt rerhnndei sk-h, zuttäcfist auf ein Jiihr, ttiii dem Rath und der ßürg&ratkaft dasetbst tm ffmneiftsfinu-r y*iiieidigung und Prosessführnng , besomiers ffegm das mm Esrs- hisvhof Gerkard yefordeiie Ungdd. In nomine Oomini amen. Nos Marqwaidiis decanus, L. seolastiou», C. cantor totumque eapituluni ecolesie sancti Severi Krfordensis tenoro presentiuni publice protit«niur, qiiod nos inairistris. r<nisulibus, qui pro tempore tucrint, nwnon iiniversis civibus Erfunlcnsibns' et sin^ifulis, qiios ipsi (iiixcrint ilt'tV»ndeiidos> in oninibus causis seu «lUfstinnuiii matoriis sinj^iilifj i't unlM'iJsis., que eisdem Diovpbiintnr seu nioveri possunt sou iam mot»' sunt a quocnnque, forain iudicij ucdosiastieo in iudicio voi extra iudiciiuu vel quandiXMinque , aut super quacunque re vel causa, quibuscun(|ue sententiis seu appcUationibus sine dolo et fraude sincera et Vera compassione unionis, cooperationis et adberonde appeliatiouis tituio antamas, astabimus et astare promittimiis, data lide loco iaramenti per preseDtes, in quocunqae necessitatis articulu et in quacunque caasä sea quaodocuDqae roquisiti foerimus ab eisdom pro tempore consuHbus seu magistris conBulum, dummodo noD sirous soll in astando vel con- patiendo sed unacum capitiilo eccl($sie sancte Marie Erfordensis. Et Uns magistri et consules, qui pro teiniinre fuorinius, similiter et oqaali vieissitudine data Äde li»co iurameuti eisdem decano et capitaio pre- dictis et singiilis, quos ipsi duxerint detendendos contra alium seu alios extra capituluni, sub omni tornia vf iborum prcdirtorum astamus, astabi- mus et astan» promittimus pei pn'sentes. queniadinodiim se nobis obli- j^arunt, it;i videlicet, si ipsa cansa seu questioiiis maferia hinc et indo videbitur iite vtd det'ensionr dii^na subscriptis octn vel quatuor aut inaiori parti ad hov spwialiter (ieputatis. hoc ai to et sjxH'ificato ab initio ioter nos. quod quilibet nostrum causam ipsiiia laugenteni nos causam uo^t^aal et ipsi suam defendat suis sumptibus et exi)ensis, et alter ad lioc eooperetur, quantuni potent consilio, sine dolo. Et in presenti causa nobis iam roota a doinino Gerharde aichiepiscopo Moguntino auper ungetto ipsos eximemus totaliter nostria snmptibus et expensis. Et ttt omnia et singula premissa fidelius et perfectius conaerventur, liinc et inde quatuor persona» ex conciTibus nostrts, videlicet Henricum

€kMUBli«iq, d. Fr. SmIhm. ZXIII. 1. 23

Digitized by Google

S54 QenchichtaqaeUon der Frov. 6»chwett.

Vicedomini »eniorem, Henricum de Byltersleybeu, GotscHlcuni UiJt^uin et Bodegerum dictam Keszelboru, «ieputanai^i, qui tina cum d«imiiio decano, »colastico^ cantore et Sifiido dieto de Haitis, qtios ad hoc nos clves aasumpsimus pro ti-actandis et expediendia bioc iiide huiusmudi negotüs interaint fideliter et intendant iDspeuta et atteutiu!» rimatu iini- versa iitilitate omnium premissoruiu, et omnia procedant ex ordinattono eorandem, hoc adiecio, ut, bi aliqua seu alique predictaruin pcraouarum deoesserit vel der« >sorint v»'l perpetuo inp»'diniento detenfa fiierit vel detente t'uerint, ad voiuutateni coiin ! i n, qui pro tem|H)iie fuerimui« vel fiierint ex paile civitatis, alia vel alie pei-soiia vel persime ad In»*' idonea vel iiiono»» siibrogetur vel subrojjcntur. T(Mupuiali wm existciirt? 'ttI"'flimento per reliqiius onliiiahitur ft fif»t. «nii<'(]iii(l «'is vi<iel)itiir expedin'. Ad he«- «'t ad ainpiioreih certitudiiK in >in^iilonini »'t uinniuin promissiM iiru iius «ItH'aiiiis et »"apitulHin, iiut^i.stii ^t eonsulrs et <|iii pru teiupore fuerint itjuali vui.ssitudiiie nos et imstius suc« cs^tie^, erunt pr«> tempore, ad eonini ohservantiam iiivit)labilem presentibus litteris tjdeli^)i>ime obilgaaiu^, duute^ ea^dem super biif> ims e^pituluiu appi nsione »igiüi nostri capituli et nos conaulea ac dves Erfordeuiües appeiisLone aigUli ciTitatia Erfoiidenais tideliter commiinitaa. Datum et actum Erfordie anno Domini M. CGC. quarto feria V. pmxtma post dieiu J'almarum, prettentibus post diem beati Thome apoatoli nunc venturum po»t annum a dicto die numerandum minime valituria, ita videlioet, ai iuataitratum negotium iufni ipsum tempus totaüter fnerit expeditum. Si veiT) iiist^turatum negotium ulteriua se extendat et expeditum noii fuerit iufra ipsum tempus, extunc us(|ue ad finem perducatur aub tornirt memorata, nisi ulterius de nustr«' tani eapituli (|uam eiviuin iiitanirni <M>n^?ensu fuerit prorogatmii. Iiee iu tine apposito et a<lieetu, (piod. si pret'at08 «»ctn in !dif|Uo tiiirt;itii «Mjualiter disoitrdai'e euiitiirerit. ita »|Uod maior par.-- iiiter eos iiivi'iiiii mm puteril, ex tum- ;i cnn- .snlibns pro tempore diiM d<» capitiilu ft ilim ile civibus assnmciitur ad eApfdiendiini iiiemoraia. El nos deeanus et eapjtuiiuu predieti r»-'coe:no- .scimus, nos expressiss»' et fide data promississe sub forma piedicia eisdem cunsulibus et civibus astare et adherere iu dicta causa Nuper nugelU> eis iam mota et ipsi atabunt pm defenaione nostra, ut eat dictum.

ihr. d. A im 1). A.

im. Juni tL mhd. hit.

Albert j Landgraf von Thüringen, oersprichi tler Stadt JCrfuri amjcu ihrer Hilfe Bur AufrechterkdUang des von ihm etriekteim Ijandfrieilens Schutz und Hilfe gtnjoi ulk, wdche sie wegen MSr^ nbmmg der SdUösser Kirchherg, Wintherg, Greifenbwg f$nd

Digitized by Google

Ufktuidenbaeb der Btwlt Erftirt I.tlieil 855

Lehsten anfniulru wcrdni , lont tfeUtbt, ohne ihren WiUeti kehf Enf.srheidiDK/ iiher die yttmunt^n uml andere noch zu erchemden Bunjen j/( tn-ffm.

Albfn'tus Dci i:ratia lantfirravius et Saxoiu(» cdincs piilatimis viris pnideiitibus ' inagi.stris.i nonsiilibus et univfipsis civibiis Eitoidciisibiis .salutein cum hone voluiitatis aff'wtu ( 'niisi(l<'rantt\s et nit'rito revol- veiites, quoll iiubis ul puui.s ruiisoi vatiuni ub buiiurtMii iu»strum niagnis laboribtis et ex.peusis constaiitLssinie astitistis et asisistis in presenti, uni- versitati vustre grates referimus super eo vobis nichiloniiuus prumit- tentes, qupd, si pro expiigofttione et iupugnatfone oastrorum- Lesten, ürifenberch, Kiiehperg et Wintbeig vobis qui<lqiiam aversionis seu iucusationis a quocunque nunc vel in posterum evenerit sire ingrtierit, V08 manuteiiebimus, defendemus et pro vobis placitabimiis fideliter n^btiH et corpore tnto posse. £t quia nobis ad obsidionem dictorum castrorum iiixta pacis statuta estis et tnistis cooperati, de ipftis miinitionibus ex- piignatts et ailhite per Dei gratiam nostro auxilio expognaiutis dis- poDemus et faciemus, quicquid ventra fiierit vdiuntatis. Et iu \\\x\m rei certitudinem, testimonium et memoriani danuis vobis lias littei-as nostri sififilii appeusione H<It liter roboratas. Actum in Gotha anno Douimi M"CC'C" quarto XL Kai. lulii.

(h. mit dem S. im M. A., Kr/. A. XIII, s. (iedr.: Lfinif/. /. c, 441; Avemann, Burggrafen von Ktrdibtry, I'ii ; Schmifl, Kir Jün'rycr ,Sdil<mer, 204. Ij Statt de^r Namen Punkte.

vm. xNov«mber 14. 518.

Lutolf von Stüter nhcim rcrkouß dem Erfiu ter Bürger Heinrich Vitzthum für 34 Mark Silhcr (HUer und Zinsen zu Stot-lemheimf welche von dem Ijiindyraf hi von Thüringen gu Lehen gehen.

Ego Lutolfus de Stuternbeim reoognosco publice et omoibus haue litenim visuiis cupio fore notum, quod cum boug conseusu uxoris mee, heredum meonim et omniuni, quoruni interest vel interesso poterit, bona inl'ra notata sita eadeni et persolvenda in locis, terminiset a oensualibus intnus('ri[)tis lioiiesto viro Henrico Vieedomino iutiiori eivi Krtordensi et suis heiedibius |)rn XXX ft Uli niareis puii ar<j;-enti miolii integraliter iam .sulutis euni i>njni iuif, lionoii'. libcitaic et crmsiu*- tiuline. (juibtis {)ers(»naiiter <'H poss^'fli bactfiiiis. Iti^itime vendidi eoii- ditioiH' huintiuiudi interici ta , (juud, .si i.'a<ieiii Ituiia ante testum brati Micbaiiclis proxinie veiituiiun reeniere potero pro taiita peeimia. pij quanta modo ea vendidisse dinobcar, hoe faeiendi faculta.s libera iiiibi erit Si vero in ipsa reemptione negligens aut remissus tuero iu ter- mino prenotato, predictuB Henricus Vicedominutf et sui beredes eadem bona ab iilustri principe domino Alberto Thuringie lantgravio feodaii

28*

Digitized by Google

356

QeachichtaqueUen der Prov. Sachsen

tituJo iure plenu perpetiüs temporibus possidebunt Hlm.- autem sunt bona cum censu et nominibos oensiialium eornndero: in Stnternlieini triginta de allodio meo »gros citiusHbet canipi et ijuatuor «f^ros vitieti ibidem. Item Kocolf dat XIIl solidos de quaitali msum et VI solidos de üito; item Conradu» Alene dat XV sulidos deV agris ciiiuslibet canipi et duos solidüs de dimidio oi4o; item Theoderieus dictus Crome dat VII solidos de curia et duobus oitis sitis imnu Jhfh vwxu ohveiitionibus. Predictus census datur in tV>.stis beati Michuholis et Wulpurgi»! Hec itaque bona universa et siogula tenore preseutium ciiiu oninibus iuribiis Fuis transfero Henriouni Vicedomimim predictuni «?t siios liereiies, iiirhil iuris niielii »t nieis heredibus, si ipsa, \\\ predit'tiim est. nun rcoiiicro . in ipsis in antea resfn'Rinlo. KiMiiiinio qu(M|iH' omniWus exceptiunibus iuris et facti, si (|in' iiiiilu vel iiieis htreiiibus sujmt preniissis {>4»sseiit eumpetere in iniv cimniiiro vel ejvili. In liuius iiritiir rei testiniutiiiim siifilkun nieiiui, (ju«> i<iiuiuuriiter i nin Henrno tVati*- nieo uti solei», liuxi preaentibus appcntiencliini. Datuni et artiun Krftirdir anno Domini M.CCC. IUI. sabbato post Martini.

lld$.: Cleauna- MilieüzsiUts Fumiliciibudi, 4 k> im K. A.

(rünther, (rnif ron Krvernherr, , bekmni, auch im Numen seiiiff Jtriokr itmi Erben, dass er die Brüdet Bertold und IJermaiui, Bürger stu Arfurt, SSkne des Berkdd Eiriei, mU dn&r Hufe in Kircheym, todche sie wm Gerwig und Heinrich, <ien SOhfieu des liitters Gerung wn Moüesdcrfi erkauften, gegen eimu jährlidten £rbg^ins von einem Schilling Erfurter Pfennige bddt$tt umi du' Hufe von aUm Lasten (precaria, exactio, boniagium, deiiarii, qui vulgariter weitjdienninge nuncupautiir) bttfreit habe. Er gi^skiUH awk den Käufern die Iluft zu rrnrhrn (iure liennlitario loeaiv, quüd wretM dicitur in vnl^^ari) und zu rtrknufim, an sie nonen, und will nimuimi datnit belehnen^ der ihm nicht rtni den Brüdern oder ihren Erben voryeschlngcn worden ist.

/..: Kngelbertus sacerdcts, Lut -Ipiius de Wilrisleyben, Tlieodericus de Kiroboym, Hermannus de Mulverstete, Petrus de Mewarsburc, 'rih oderirus notarius, Bertcddus Wustovelt. Actum et datum Kevem* berc quinto Kai. lanuarii anno Domiui ii"CUt'"V".

Ür. im M. A„ Järf, Nachtrug, 3{}. Ü. f.

Albert f iMndyruf ron Thüringen , Urstülnjt dm Vertrug seinf^s ikihncs, den Jxindgrafen Theoderich den Jüttgerm , tnil der isluät

13(14. Beeember ä8.

514.

Digitized by Google

tMcimdMibueh der Stadt ErAut. l.Theil. /

857

Erfurt, (vonnrh FeimUdigktdm adU Tage vorher angekündigt

tcerden soJIrrt.

Nos Albertus Dci gratia Tliminiri'' lantgravius ot S'nxonie comos paliitinns r*'((»i:n(>s('iiiiiis in Iiis sniptis et ronstat nobis, (jihhI illnstris iJi iiK t |)s TheoWerieus iunior Tliurin^io hmtizi Mvius filius noster dil<'<'tus - « Ulli «iis<Tetis viris niagistris cousuluni. ' «insulibus ac univei*sis civibus Erfortloiisibns f|ii(Kldarii babet proverbium, qiiod vonvorf in viiltrari didtur, in hune moduni, quud nec ipse TU. noster tilius nw sni (pnc- quam mall vel dampni ipsis Erlbrdensibus inferre debent, quin ipsi.s oct» dioriim spatto ante« mtiinent ani declarent; et hoc ex parte nostri tilii predicti nobis ad'nostras manus fideliter est prumissum. Similiter et ipsi cives Erfordenses idem provorbium circa Tb. nostnim filintn predichim inviolabiliter observare nobis o converso fideliter promiserunt Datum anno Domini M. CCC. V. in crastino citx^nmctsionis Domini Or. mit d.8. im M. A,, Brf. A,XVII, U. Gedr.: Wiegle, l c. 442.

l;m März 8. Nürnberg. 510.

König Albert verspridtt tlein umI der SUuU Bk'fnrt, dasts ihnen während seines ^AufenätaÜes dastdhst durch seine Leute kein Schaden zugefügt werden aoRe.

Albertus Dei gracia Bomanorum rex semper augustus prudentibus viris magiätris, consulibus et universitati eivium JSifordensium fidelibiis suis dilectiM grattam suam et omne bonum. Ad preparandum vobis et incdlis vestrarum parduui rodivive pacis commodura et quietem, eonfiiji de vestro adintorio «;t obsequio Thuriugiam et alias convicinas provincias ingredi disponentes, vobis, (|uoruni coinnioditates dili|^imu8, sinoons affeetibus promittinius in hiis st riptis, quod vos in personis et n^bus niuiuitcnebinnis et etticaeitfi licfciKlcnuis nun pcrniisstiri . (piud per iiitr;nite.s nobisciun Ertordiani inliabitantibus Kitnniiaiu ali(jua iti- iuna, viuieiH*iu aut insoloncia inferatui, presentiuni tueitinioiun litit lartini. Datum Nurenbtjr- IduüMarcii auuo Dumiui AL CCC. quiutu, rcgui nostii anno septiniu.

Uäs : ik^i. 13} Of ö im M. A. Fddt bei iiüUum:

1305. Marz 27. 517.

OUOj G-raf Orlamiinde, verkauft aeine von dem Grafen vun Käfemburg erertden Güter m lädenihausm an das Kloster da- sdbst und den Baih der Stadt Erfurt.

In noraine Doiuini amen. Nos Otto Dei gratia ("omes deOrlaniumie pn> nobis et nostris liberis tenore presentium publice prufitemur, qui»d nus utiliora prospicientes bona voluntate pro utilitate nostra niiigna et

Diglized by Google

G«MliichtaqueUeD der Prov. SachMii«

pueronini nnstinniin cum consensu ii»»l»ilis viii Hoiirici c.iniiris de Honstein iiinioris nostri sororii ac Yrmen^ardis uxuris i-iiis doinine Adeleidis matris dicte Yrniengardiss ac oninium ht'ivduni iiostronini et generalitor oninium, quoruni intereüse potuit si'u poterit, vondidinms iuBto et perfecto emptionis titulo Waltiiero KerHngero et Hermanno Elrid mtigistris consulum, Hiigoni Longo, Ludewico de BTltersIeyl>iii, Bertoido de Gotiia et fratri sno Bertoldo^ Henrico de Byltersleybiii seuiori civibus Bifordenaibufl ac eonini heredibus et dommo prepositn ac abbatisse et Gonventui in Ycbterichishusin ac monasterio becti Geoiigü ibidem partem nostratn omniuni boDonim in Tchteriehishusin tarn in villa quam in campis, que Dobi» advenerunt propter nuptias cum Adeleide quondam uxoi-e nostra bone raemorie. filia qiK^iulani Ountheri comitis de Keyerenberc beate memorie^ et dumiue Adeleidis prenotate, videlicet deoem mansos. eurias ae areas cum hominibus et attinontiis et piscariam et generaliter »nnviM^nnun bonorum ibidem cum universü iure et f'nnvn<^tndint' tnni in honiinilins quam in iudieio sen iudicüs quam etiaiu in aliis, cuiu iudirio sanguinis tarn in villa quam in campis Ycliterichishusin et iui« })is( ;nidi, prout eadem bona hucusque tenuimus et nostri predecfssores d»' Keverenbeif. nihil iuris seu consuetudinis nobis, nostris liberis seu n<>stris succei-Nurihn^. aut alicui aiio in oisdem bonis seu in ip.sa villa Vcbterichisliusin vel coenobio aut eornm (emiDls, hominibus, bonis, iudieio m>u iudiciis, quoeunque nomine censeantur, piscaria ex iure vel consuetudine penitus re^er- vantes, pro oentum marcis exarainati ai^gienti et ducentis talentis dena« riorum firfordensium nobis et pro utilitate nostrorum puerornm utiliter et integraliter perwihitis. Que bona universa noster sororius predictus et nostri predeceHsoren de Keverenberc a domino lant^avio Thurinii^ie iure femlali tenuernntf quod fieudum sorurius noster prefatus vt viim- tore» in bar pai*tr nostr(>rum pnerurum, videlicet dominus Henricus comes de Glyohin ^•^ dominus Theoderieus buregravius de Aidinberge, Henricus de Deinstete. The«»dericus de (iretindorf. Rudeg(»rus Advoeati. qui ipsum ff iidnni manu tideli nostris pums a d«»mino Alberto lant- gravio teniiei unt. •'iiinii ilnniino Alberto !aiiri:i-a\ in Tliiiiingie resignave- runt cum nostin «DUsriisu rt aliornni "inniuni . ijucnun inteii'uit, ut possessores eiaundetn bunuiuni ad Ikumaginni niinime tenorentur. Kt ordinavimus appropriationeni piedictorum boiutiiini preter iudieii san- guinis monasteriu beati (jJeorgii in Vchtericbisbusin prediclo et Deo inibi famulantibua rite et rationabiliter h domino tan^raTio prenotatu titulo Proprietät!» eadem bona p<M petuo possidenda. Onlinavimue etiani, quod dominus lantgravius prediotus oontuHt iudicium sanguinis ibideui iure feudali magistris cunsulum ut civibuK liirfordensibus ac eoruui heredibus prenotatis. Volumus et promtttimus, ut per banc venditioneiu

s

Digitized by Google

Urkund€obuch d«> Stadt Erftui. LTheH. 85lf

henipnp pt iitiliter fnct.im liominibus ot iinivi-rsis bonis venditis ft iuri aiit c"t)nsiu'rii<lini eoriiüi . quod ip>i homincs hnhiienint in Anlötete sou in nosfii» di.strirtu . in iiullu dtToj^etur. Xon reoipictmis Hiani alitjueni de lioniinihns in villa Vchterichislmsin, si forsan rationo |irote«'tionis seu ultt'iiuris defensionis «d nos transfern^ proponrnMit sivp velltMit, sed eosdeni dominum prepi»situni et eonventiuu. qui nunc sunt öt pro tempore fuerint, et cives Erfordenses predictos seu eorum heieden tarn in iudicio quam in «Iiis utt permittemus, prout mm pt noatri predecessores de Keverenbeix» atebantur, padfice et quiete. Voln- mn» etiam ensdem in predictis el in aliis a noatris officiatis neqna(iuam moleslaH, promittentf^ bona Ilde ipaos de predictis iustitialiter waran- dare et ipüos ab impetitione cuiuslibet eximere et reddeie liberos et indemnes in omnibut} prenotatis; ad quam etiam warandiam nostroe pueros obligamus, tradentee ipsis corpomlem possessionrni porundem bonoram cartam per preaentemi ad venditioDem etiam aliam mediam partem dictorura bonorum , j)er dictum sororium nostruro predictis >!imiliter factam. nostrum consensum pro nobis et nostris succfMsnribus iidhibemus per presontos, rcnunriantps omni iuris ot lt"ji< hctioficio, quo pn«?(Tipta pnssent aliqualitor vitiari. In cuius evidontiain n-i prr- ^^t'^til)l)s imstniin sj^illum duxinius appon«Miduni Et nos Adrlcidis predieta rolirta i|it*>iiilHni (riintlu'ii .-ndiitis <|c KevtTenherc bone rae- morie in ■^iiruuin et recogiiitionem nustrura ojnst'n.suin predicto ven- ditioni atUii.ssf et adesse similiter nostrum si<jillum prt»sentibus duxi- muä appendendum. Datum et Hctiim in Meinwarsburc anno Domini M. CCC. V. VI. £aL Aprilis «»bbati» po$t annunciationem beate Vii*^iniaY piesentibuB nobili viro domino Henrice de Honstein comito luniore, Theoderioo de Orefindorf^ Theodericu de TVinrisieibin, Rud^ro Advocati, Bertolde de liollistorf, Heinritiu de Wigeleibin militibus, Tylone Fonclce advocato doniini wmitis de Honstein et fratre sua Heinric», Dlrico de Hasela, Alberto de Hofgartin et aliis quumpturibus fido dignis.

(Mr. mit dem 8. im M. A.^ Kl. Ichteri^wuten, 9, und im St' Ä. 2u flothtt, Kl iehtera/Mutm, :1H. Gfdr.: Hein^ I. e. l, ISOf ». r. Heitzenttän, /. c,

1805* April 11. Wartburg. 518.

Alberto Luftägmf vm Thüringen, bestätigt den Verkauf der vot' maht Käferfümrgisdien GOkr gu IdUershtiusen an das Kloster dasdbd, de» Itaih und einige Bürger von lirfurt.

in nomine Domini amen. Nos Albertus Dei gratia Tliuringie laut- j^Tiua et Saxonie eomes palatinns recognoscimns et omnibus bas Uteras inspeetaris volumus esse notum, qaod venditioni viginti man- soram (.muu curiis, hominibus, piM^ariis, iudicio seu iudicUs, quocunque

Digitized by Google

840 GfltchiditequeUen der Frov. Sadbaeii.

nomine eenscantur. ac iudicio sanguinis cum uttinentiis Omnibus et per- tinentiis tarn in villa quam in cauipis Uchtrishuflen aut nitt8 tonniiiis focte domiuü preposito et conventui aanctimoniaHum in Uchtrishusen, WalÜiero Eerlingero, Hermanno Elrict nunc magistria consnlam, vel qui pro tempore fuerint in Eifbrdia, Hugoni Longo, Ludewico et Hernie«» fratribus de Büthefsleiben, Bertolde et Bertoldo fratribus de Gotha civibas £rfordensibu& et eorum herodibus per nobiles viroe Ottonem comitem de Orlamuncio et Heinncum comitem de Honstein iuniorem noatrum cunsen»um benigne adhibuimus et pivsentibus adhibemus^ cum eadem venditio eonuidem bonorum cum translatiune domltiii, (juc dictis comi^ Hbus advcnerant proptor nuptias cum uxoribus suis Adelhoidt* bune memorie et Hrmengarde nunc vivento. filiabui» (jU(»ndani Guntheri comitis de Keveniber^, Theoderiii citniitis de Ilonstfin patris dit*ti llenriei et TJieodviifi fiüi sui et Krniengardis tl^^)lis ipsius Henriei enniitis et eiiratoniiii tiliorum dirti Ottonis euiiiitis de Orlainunde nt>8tri .suioiii, videlic» ! Uenriei ( umiti.s de Glichen, Tlieoderiei bui-cg^vii de Aldenberge, Alberti et Henrici t'ratruni de Deinstete. Tlieoderiei d«» Grevendorf et Rudigeri Advoeati, qui feuduni ipsonun bonorum, i|uibus ipsa bona ct)ntulimus iure feudali, nobls resignaveruut simpUciter et in toto, insuper etiam ut possessores eorundem bonorum ab homagio et aervitutibtts eint exempti, ipsa bona univ^ersa cum univeisis atti- nentUa preter iudicium sanguinis, pi tut venditi sunt, ob reverentiain sanrti Georii patroni claustralis ecclesio in CTchtrishuticn, et ut Do<» inibi famulantes eint sub libertate nec sab lege, et propter saluteni anime nostre ac omnium predeceseorum ac successorum nostroruni, ac etiam ad instantiani Ottonis et Henrici comitum ac omnium pro dictoruni dilectis iu Christo preposito et conventui ac eoclesie in Dcbtrishusen predicte approj^riavimus et |)R>sentibu8 appropriainus et donaraus liberalitor et propter Deum proprietatis titulo, prout ad ims ]>ervenerunt, perpetuo et |)acifice possidenda, nihil iuris, feudi, dominii f'nns'iu'tndinis iiobis vel nostris sncfossoribus in (lii'tis- hoiiis s«mi p()!S.sessoril"i^ tM^nindeni penitu.s n sciAaiilo. «i <»nine Iun nu.suuni in ipsis habiluiu irj dictani ecele-^iani per lUDilnm pn»pni et in maj^istros eonsulum Eiiordenses presciiptos, vel [»m tt itipore fuerint, et in eives ibidem prenomiiuitos transferimus inu-^ialiter et compli ti' literas per presentes; iudicium vero sanguinis ibidem prudictiiui cuntulimus et preseutibus conferimus prudentibus viris et discretis Walthom Kur- lingeru, Hermanno Elrici nunc nnigistris eonsulum, vel qui pro tem- pore fuerint, Hugoni Longo, Ludewico et Henrico firatribus de BiHers- leiben, Bertoldo et Bertoldo fratribus de G4>tba civibus Erfordensibus et eorum beredibus iure feudHli nomine et vice ecclesie in Uchtris- husen perpetuo possidenda, quousque proprietas auctoritate imperiali

Digitized by Google

ürkundeabuoh der Stfidt Erfurt LTIieil.

m

oiusfiem iiulicii saiif^Miinis u jjnMlictii m losia rrlitrishiis«'!! sit nl.tonta, rPimnciantes j>ii) iinbis et nostiis omni iuris sivc lop^is

beneficio. quo prcsciiptn possent ali(|iinlitpr vitiari. In quoiiim (iiiiiiimn oviib'iitiani, tosthiiuniuin , üdam et iufiiiuiiani ttrlesie in Ilihtiislaisen, uiatristris coiisulum piescriptis Eifoidensibus. vel ipii pro tempore fiierint, et civibus predictis dedinius ex eertu ctMiseientia lias literas nostri sigilli munimine roboratas. Huius nostre appiopiiationis testen sunt: strentii viri fiermannus de Mila, Henricus de MiJa, Uen- ricus de Wigeletben, Ck>nra(lu8 Weiger, Theodericu» de Winri»- leiben« Bertoldus de Mollisdorf, Hermann us de Lupentze, Uermanmis Goldacker, Theodericus de Melre, fiertoldiis de ßuehenowe noster marechalcu« , Hermannus de Sala, Thylo Vnucke et Henricus suun fhiter de Hrnzen , Henricus do Suntliuseii , Wilhelmus et Friderictis nostri DOtarii et alii quaniplures fide di^nii. Aetuin et datum in Wart« berg aono Domioi H. CCU quintu, indictione tcrtia, III. Idus Apriiis.

Or,mH ä.8 im M. A., K l Ichitrshtumn, 10, a imSt .\.:u(iothn. Kl Ichtns- luiuaen . 39. Gedr.: Rein, f c, III: flienduselhst 114 unter demtfcllM-n Dfttniii fl»is \'t;rsj/rt;chen himlffruf AÜH'rtH, die licstfitijfiiiuj ubüjen Verkaufe^ durch scinrn iSolin beizubritif/en, mifl ll't com nk. April 1305 die Beatälüfunjf tMwItjvttf Friedridt»; «. c. Reitzentietn^ l. c, 119.

1305. April IL Wartburg. m.

Älherlf Limdgraf vmi Thürhigen^ hekeMtt, tUtss tr den Rath von Erfurt und einige Bürger dastlbsf mit den GfUertt zu IvhtwH' haust'H, K'ekhc urhst (hm lldlsytrichf (hiridmr das (luriitjf Khtstrr nm den Grafm Otto von Oiiamiindr und /Iriuiich von Ihmi^iH erkaufte, im N(men und mtstaU des Klosters belehtU hubti.

Ad perpetuam tarn presentium quam futurorum rei notitiani ciipi- mus et rolumus perrenire, quod nos Albertus Dei gratia Thuringie lantgravins et Saxonie eomes palatinus propter tiitelam, tuitionem, protectiunem et defensam contulirnns in feudo tnlia booa cum iudicio innguinis, qiu- Iionorabilis vir dtMuiuus prepositus et ('(»nventualis t'f'i lesia sauctimonialium in Uditrishusen a nobilibns viris Ottone do Orlamunde et Her.rieo (!•■ Ifnusteyn iuniore comitibus. sibi et suis iisibus in omni usufrnctu appliraiid;' . rite et rationabilitt i- rmptionis titido compararunt, viris ])ru(l« nf Ibns t t bMin stis Waltheru Kerlingero, HcrniaTino KIriri nunc nniiiistiis roiisuluin \v\ qiii pro tempore fuerint ii»ciioii Iluguni liunL'". I,iul«'vviru t t lirmii '< tVatribus de Bilther.sleylHJii, lifrtoltio et Bertoldo fVaitribus de (»otiui eivibiis Kifordensibiis iure feudi nomine et viee eeelesie m Uehtrishusen perpetuo possidenda, quo- Uüque proprieta« aueturitate im|)eriali eiusdem iudieii sanguiui». exclusi» aliis bonis per nos iani appropriatis et vere propiüs, a pitjdicta ecclesia

Digitized by Google

868

GeMihichtRqiMlIeii der Prar. fiadueii.

Crhtrislnisoii sif (»htfntrt. rciiuiicijuites pro nobis hc nostris mircpssnrihns uiDiii iiiri«- sivc \i'</\s iH'iK'tifio. (jiio prescripta poHj^enr ali<|iuiliffr vitiari. Afididiimis »*tiani. piwliftani ecclesiam in LTohlrisliusfii pniptor

pHnUctam inff iidationeni \\}s\> niiitristris consuluni vel (jut pro tc^inpore t'uerint tactani. aiit civibiis siipiuMi iptis noniiiio et vioc occlesi*' pre- M riptt ', (juicumquo ausu temerario iliietus turbaie, niolestare rebus vel personi» presumpRerit vel ^mvare, nihiloniiniiei cftnonum incidat sanctioneflf violator cum existnt piiblknis proprietatis et libertatis pn^ (liote ecflesip attribiiHs. Et nt hec pateant iiniversis andttoribua hanc Hreram et risiiria necnon violatoribus, qtuNl absit, nostre iurisdictioniK profate ei'clesie attribiite. quam ecclesiam »emper fovere et tuen volumun boiio zelo in eisdeni, presentem Hterain desuper acribi fecimus et nostri sifrilli «pp«Misionls ivibore iiissiimis oommuniri. Datum in WartbeiTpf antio Domini M. CCC quinto, indictione tertia^ Iii. Idus ApriÜH.

Or iirif firm s. im, M. .1,, A7. fcAlefcAaiMen, 11. Cr«rfr,; Item, l c, 1JB\

s. t\ IttHzemttin, I. c, i-äO.

i;^05. A|>iil 11. Wartbiirj;. .ViO.

Albf'rf, L<Uiil<i/'uf' i'nit Thüringen , bdchnt <Uh Ruth nntl einig*' liärger con Erfurt mit dm 20 Hufen zu Irhtvrshamen , irdchc sie vm den Grafen Otto von Orlamünde und Hemru^ von ämi- ükin erkauft häbeu. Nos Albertus Thurin|);ic lantp^nivius Saxonieque e<ime;s palatinos n^- cognoswimus et otnnibus ha» Htera» iDSpecturis cuptmus esse notnm« quod venditioni viginti mansorum oiiiu curüs, iitiminibus, piscariia, iudido seu iiidtcÜB, quoc^umquo nomine t'enneantur, cum umnibus attinentUs et pn>- ventibus tarn in villa quam in campia Uchtrisbuaen aut eins terrainia ^cto Wttltbero Keriin^eru, tiennannn Eiriri nmu* mafiistris <onsulam^ vel i|iii pro tempore fumiii in Kifordia, Hitgoni Ixmpo. Ludowico et Hein- rieo fratribus de Biltersleybin , Bertold») et äertoldo tVatribus de Gotiia civibus Ertordentübus et eoriim liei-edibus per nobiles viros Ottonem eomitvm de Orlaniunde et Heinrieum eoniitem de Honstein iuuioreni, nnstnim «'nnsensnn) bfMiinn»' adliihnimns et pi-esentibns adliibemus, cnni (■;((ifni venditin CKi-iunlfni luHminni i iim ti;uisl;itii"ne dipniinii. quo dieti>- i Miiiitihns M<lv( iMTunf ])ii>|)rci nuittiit> t-uin u\<>ribus suis tiliabius (juun- (iitni (iunriii'ii idiniiis df Kt-vrnidM'rir l>one memorie pnx*esserit et tjuia sit cmn ^•<^ll^^»•nsu omnium. (juonuu iiit*ituil seu interesse potuit, (|iii teuduni ipsoruni bonorum, (|uibus ipsa bona contulimus iure feo> da Ii, nobis i*esignaverunt simpliciter et in toto, ad predictorum' ver<> cimiitum inataiitiam (^»ntulimuM et eonfrrinuis eadem bona cum uoi- vmu iui"« viris prudentibus et d^^x!retis Waltheru Kerlingero, Her- mannu Rlrici nunc magistns ciMisulum et qui pru tempore fuerint

Digitized by Google

Urkandflobaeh der Btndt EHtait. I.Theil. 98S

oeterisque prenoniinatis rivibiis Krfmdpnsibus et oonnn In rodihiis iiirp ffiidali perpetuo possidt iula In (|iioruni oniniimi « v itientiam , monimii. fideni et memoriam mapstris consiiliim pirsn iptis ot (•ivil)u.s prodirtis <ledimus t^x corta conseientia lias lit^ras nustri siirilli niimi- miii*' n>b()ratas lliiiiis iiostre oollationis tcstt's sunt: strcniii vin H»'r- rnaiinus dt- Mila, Ileiiiricus de Mila, Ileinrifiis <lo Wi«jd<\vbin. Bertoldus de Mollesdorf, Hermannus (Joltliakor et quaniplures alii fide digui. Datum et actum inWartbeiy; antui Domini millesima CX?OV. in. Trlus ApriHft.

ih. mit :trttr. > im M. A., h l h liUrsluiuxm, 14. ffedr.: Knn, i. < , II4; ». r, Heitzetuteinf L o., 130.

1805. Juni 19. ^ 531.

I'topaf Hiul (Jonvcnf <lrs Klosters Ithtt'ishfDisfit verkaufen an . Heinrich von Willeratete, Plehtm »Icr Michael iskirche in Erfurt, für 10 Pfund Erfurter Pfennige eine halbe Hufe zu Utzberg, tifeicke Hoeh tiem Tode de:* Ptdmns, seiner MtiUer imd seiner SehivesteTf der Beglne JMi, tlem jedesmnligen Pftwrtrr *ier ge^ minnlen Klrt^e zur Nwteniesmng jsnsidieH soll.

In noniinr l)t»iuini amen. Cmn uvr nuiltitudini ivnini ner lunoi- tudini temptiiiiin sie sufficiat hiiniaiia nu aiuria, ut, (pir vel nuilta sunt tenaciter appieliendere, vrl que Ion;;eva sunt, oorta vah-af retinere. datiun est fragilitati eius per providenciam conditoris, nt ipsius in sufßcientia scnpturarum amminiculU adiuvdtur. (^laproptcr nos KenHcuB pre- poHttuSf Gerdradis abbatiütta totitsque oonventus sanutimonialtum in Ychtrishusen publice recognoscimus et constarc cupiinus presencium inspectoribus universia, quod de bono et mianinii eonsensu totluK nostri conventun dimidium mansuni cum suis attinenciis sitnin in campis ville IJtensbeig, quem domina Utha Kerlingeri bone memorie fivis Ertbrdensis clanstro iiostn» pro renicdi«» aiiinie sue l^;avit et hxrc pruprietatis dedit. lisi reto vii i d inino Henrieu de Willerstete plebano ecolesie saneti Michalndis KHbrdeiisis, qui prius nomine ecciesie-sue alterjini partein einsdpni dimidii mansi possedit et adhnc possidet «•<»(|pm iure, <|no i|»siini afcrpimus, vt'iididiii:ii-s jint dcroni talentis dcnarionim Krfordensiuin iiif^-nralitfi- nobis st»liiti> --t in iiirliorcs usus in.istre ifclesie iam ronvorsis. S»'d quia ips<^ dnmiims H' iirirus pl<'- l)anus eeclesie sant'ti Miebalu'lis iam dietus luiiu.suiMdi HHMliiiin inansuin propriis suis denariis \n\> anime sue ituiedin euiipaiavit , talitcr cum buno tesfimoniu suurum parueliialium ordinavit, quod, si ipse ex i)e)- mtssione Üht prius decederet, mater sua et siimr eius Jutta begina eundem dimidium umnsum ad victuni suum habendum ad vite äue

Digitized by Google

364

Gescbiclitaquelleii der Pror. SacbMo.

ffinpoia (Icbeaut |Missi(l«»iT, et >i adliiic illaiuiu duariiin una jnius alti ia (ItHM'sst'iit . Semper *\\i<* siijai ste.s fueiit ipsiuii diinidimii iiiuiis.um iMiin plonn uMitiuctu, quoiui vixerit, possidebit. Postquam autem omnes hec jK3i*sune viam carnis ingmlientur uniTense, veriis pastor acclesie sancti Michahelis predicte et quilibet sui suoeessores^ qui pro tempore fuerint^ sepedictuDi dimidium manBum Domine ecciesie sue iure pruprietatis perpetuis temporibnü pos$idebunt In huiiis igitiir vendicionis nostre teHtiinunium liam* damus littenim M|>i]Iomm nustntrum appensionihus communitani. Testes quoque hiiius rei sunt: honeoti viri Walthenit« K'iilingenis, (futsealciis, Hevdonricus et VV^altluMus filii eiusdem, Hildi'- brandus Kerlinpi'rus, Ht nricus de Stalherg, TluHKlericus Hotemiaiu Connidiis Hninnnis, Tln'iMleiiciis d<' Vaiila parocliiak's (velesie saneti MiclmlieliK Kitoideiisis et alii (|uamplun.'s fide di^nii. Et nos Waltherus lü'rlin^'erus, Tlieiid<'i ious I lotei nian , Conradiis Iti uiioni- . Ilenriciis de Stalbcr^ et Ilildeliraiidus K»Miini:fMus a<l poticionern paititiin dictaruin in preiiiissorun) tostinioniuni sigill;i iin^tra siniiliter pp^sentilms diixinuis appendenda- Uatulu et actum Erlordie anno Domini M' Ct't'. V. XIII. Kai. lulii.

Or. im A. Jcr MuhuiUshinlu; *S. f.

im. 522.

JleiHrkh, i^-it^td der nynlierhit' Auffudiner' Chorherren, bdehtU AittJheift von livi'hi und ihren Mtmn, KirsUMy JiHnjer mu J^furf, mit einer Curie in der ßmiholomäuiigemeiiHie und entst^tM gttgUsick einen wegen derstdben enMandenen Drögens. Nus HcnricuK prepositiia e^nonicorum rogularium ecciesie tiancti Anf(Uj»tini Erfordunais r(H!u^no8ciniii8 et apud omnes presencium in- KpiH'toruH lucide pn)tei»taniur, tjuod Adeiheydi ülio qiitindan] Hedwigi« de Berka tainqnam leptiine heredi enntulimus rniiani sitam in par- riH'liia sancti Bartbolomei in Ertordia. de qmi etiam investivinnis ean> iiom aticturitate nustra piist ubituni vitriel sui Henlianli dieti de Beika. Virnin <'nm eadem Adelheidis ins et dominium prefate cnrie in suum vinini le^ntimum Ki? staiuini cftnim iinhjs p?-espnljHus Conrado de l^eehst»'ti\ HeynniHinin i\r )lrkla, (.■»»riradi' de HisehofsN'v hen. Heyii- maiuio de Tiisiluit, H<'nneu de VVimar. [oliamu' de Kollede, Luniado tierbotonis, Ilt inieo Store, Henrii'o de Willoi stete, Kruloltb de Mittel- busen spontane rransferret. |M'tens sibi .^imiliter eonteni, aus üideni Kirstano euriaiii ipsam eontuiimus et j)resentibus conferimus ad omuem utilitateni et eonmiodum, ad ins iiereditariuni, ad omnem possibtlitateni faciendi et dimittondt, quiequid })redicti8 Kirstano et Adelheidi placuerit de eisdent. Ihvtestamnr insuper, quod germuna »oror ipeius Adelheidis lohanna nomine coram nobis et Conrado de Bechstetc, Heynmanno de

Digitizedby Google

Urkundimbiicli iler Stadt ErAirt. l.Theil.

M^kla, Cdiuh«!') dv Biscliofsleyben, Hrvnmariiio lir Tustort', Ivmloltb ilo Mitrelluhsen, Tlieoderico Crcvln, Heniiri» diclo Long*» juetientilju.s tiduiii rurie renuiuiavit üben.', assoi-ens, se beneticiis matris sue Hed- wigis ab eadmi curia iustitialiter soparatam. ßecognüscimus nichilo- miau», quod, cum inter Adelheydem sepedictam et lelictam Beynhaidi vitrici 8ui, que sibi ius in predicta curia Teodicabat, questio de saeoefi- sione elusdem curie coram nobis^verteretur, uos in Ipsa curia iudicio presideutes ad reddendum iusticiam partibu8 i-emissis ad nos ab ipsis consulibus, auditis hincinde allegacionibus teoeptoque iuramento testiuni, Gonradi de Bischofeleyben videlicet et Alberti dicti Pisarii, quo« ipea Adellieydis ad piobanrlum veram ot le^itimain successionem suam ad eandem curiam et qoicquid de iuru probate debebat pro so intro- duxerat, iuris etiam ordine in omnibus observato, quibusdam de con- silio presentibus, Tylone <le Saxa videlicet et Diterico de Lublin, (hin- thero dicto Emchr-. Conrado de Hechstete, Heynnianuo de Mekla, quos ad hoc consules spocialiter deputaverant, parte advorsa relicia scihcet Üeynhardi jiretati Itsgitime citata ft sc fontuniaciter absentante, curiaui fiandeni scpcdicte Adelheydi » r Kirstam» suo legitimu auctoritate iiostra et secuudiim ius upidi Kduidensit; sf iitt iitiaUter adiudicavimus, partem adversani a possessione eiusdem ciaic, iiivocato brachio consulum t?t Beynhardi de Gota tunc sculteti, iuäticialiter arumouenteä. Acta sunt hec anno Domini millesimo treoentesimo sexto, OotsaJco dicto Mart- meister et Richmaro magistris conaulum^iyioDe deSaza, Conrado Hoter- manno, Diterico de Lublin, Henrico de Stalbeig, Rodoifo de Northusen, (iotsalco Kerlingeri iuvene, Tlieoderico de Halle, Reynhardo de (iota, Ounthero dicto Emcbe, Henrico et Nycolao dicds de fiiltersleybeiu (.Onrado de Lutersburn, Rudgero de Svansee, Conrado de Bedütete, Heynniannu de Mekla, Bertoldo cainpanario, Guritliero de Smire in- stitore, Diterico de Kaspenberg, Henrico de Mollesdorf cerdone, Kich- niaro sartore, Ludwico Rege, Hildbrando de [.apide pisture eiusdem anni c^)nsulibus. In cuius rei et omiiiiun pretactonini evidenciam et mcmimnip perpetuum sepius nienvnatis kiistano et Adelheydi civibus Krtordensibuü dcdimus pi-esentem litteraiu no8tru sigillo tideliter sigil« latani.

th: mit dem S. im M. Ä., Kr f. A. X.L1 V, I'k

\fm. April a. 52:^.

Der BnUh von J^fwi hmrhmdti dm Vergleich der Erhm rks Bürgers BerkHd wm Mutlmsm über dessen NaMm. Nos Riclnnarus et Qotscalcus dictua Marchtmeyster magistri con- sulum necnon Conradus Hoterman, Theodericus de Lubelin, Thilo de Sachsa, Theodericu» de Hallis, Henricus de Biltersleybin , Üotacalcu«»

Digitized by Google

Ge«vhichtM|tieUeu der Prov. Sudneii.

KerliugtT, Heuricus de Stalber^^, Kudolfus dictus de Nurthutien, Reyn- liAidus de UoTha, Rudegei us de iSwanse, Gonnidus de LuterBborn, Grun- therus dictiis Emmicheii, Nicolaus de Biltersleybin , Ludewicus Rex, f hintberus de 8mire, Conradus de Becbstete, Theodericus de Raspen- befg, Richmarus saitor, Bertoldus käpfirslegere, HUdebrandas deLapide, Henricua de Mollesdorf et Henriciis de Mekela consules Erfordeoses recof^uscimus ptT preHentes. qiioci pro ei). quoil Beitoldiis de Miilhusen noster conciviK natiis quondani Bertold! de Mulbusen bone niemorie nuHlit'tatein riirie site apiid S<'otlios Erfordie, quam oüm prefatus Ber> toldus. dmu viven't. iidiabitubat i't rufdietateiii camure site inter camems sartoriitn ao iiu'dieti»t<'in <l«'hiti»r!i!!i ptvtViti Bertoldi, que reliquit in tabulis jHvniissis, ommbus sinml et iin lusive Ofitimatis et coinputatis adCC et XL\ niün-üs- aip'nti dnobns lalentis denariontm Krf<»rd(Mi^iui)i pru niarea tjiiiilil)»*t iom|tiiiiiii(ii>. iinr ipsuni cum alia iiit'dii-t;it'' dietoruiii lioiiuruni et alin.s < olieirdi s >uos. videlieet Henricum frjiti< ni Muuii cum Mechthilde uxorc sua, KiiiHr nmlim sororem suani cum hlcküliaido dicto de Gruiiiugen niarito >iu«(. Kalt riiiam sororem suaiii cum Heynemanno dicto de Vrimar maritu 8uo et Utbam sorurem sunni una cum lliaelhero dicto CristeDiiif^ iiiarito kuo, ex morte dieii Bertoldt patris Ipsonim communiter obvenorunt, < rga ])refat08 huo« coheredes pro certa et nominata summa pecmiie In termiiiis deputatis solvende emit et rite ac rationabiiiter eomparavit, pi'etati Kui coheredes concivee notttri in nostro pre^ientia coostituti conaenserunt ac voiuntarie elegeniDti (|U<m1 prefatus Beitoldus cum medieUite curic et camere ac cum aliis boniti inclusive computatis ut |)rescribitur ad üCXLV marcas ar^enti in sanitate vel egritudine conatitutus diaponere valeat pro sue libito vohintatis, etiani si ipsa bona vendere, aÜenare, lepue vel donarc vtiluerit (juibuscnnfpi»'. tiec in hoc ipsuni ceteri colien'des sui predicti deliebuut nrr [»ult'nmt de iure vel de fai tu alifjtialitci' ittix'tlirc , exceptis duintaxat >i'ili;cim mards artrcnti, ihhilius lah'Utis denarioruiii Kif»>r- densiuin pro marca (jualilM t rMmputaiidis. (juc ab ips«) Bertoldti. si »ine liberis decesserit. et ciiaiu a «nialilH t alia persoua tiictoruni culieredum. que abs(jue liberis decesserit. ad alios suos coheredrs liereditarie seil •successurie devulventur secundum ins et consuetudiuem civitatis Eifor- deusis hactenus observatam: cum alüs autem bonia auia, que ex nunc habet vel habebit in futum, pi-efatns Bertold us, secundum quod eveuerit, disponere potent secundum ius et consuetudinem civitatis nostre habi- tarn in similibus caaibus ex antiquo. Ut autem super premissi» null um possit dubium suboriri, et ut ab ipsia nostrlt; ooncivlbus fidelirer obser* ventur, ad preoes ipsorum dedinius has litteras sigiilo civitatis £rfor> densis fideliter roboratas. Anno Domini M. CCU Vi XL** Kai. Maii. Or, Mtü dm & m V,A,

Digitized by Google

Urkuudeubuttb der btndt Erfurt, l/fheil.

96?

Vm. April '£4.

Hekkriek, Graf von Gleichm, h^Brnnt, ttass er mr Beßahlung seiner Sdmläe» alle Einkünfte und Gefalle seiner Yogiei über i9ij., Hufen m Tiffental mit den HOfm, Wein^ärUm, Wiesen, Weideti und die Vo(jtei setttsf tntnt dem Civil' und dem Hals- geridtt (iudiciuni et iurisdictionem cum iudicio sanguinis et cum utilitate, asutVnctu, exactiunibus. potitionibus, ohsequiis, angariis« perangariis et aliis obventionibusj </m Erfurter Bürger pni- (lenti Viru et huuesto Waltliero (üctu Kerlinger und seinen ^rhen für 54 Mark Silber verkauft habe,

Z: vir! streniii et honesti Dyctmarus de Bnseleybiii, Tbeodericus de Wechmar, Hör

' ^ ^^^^

Hartnngus de Sui idestete et Heini dictus de F-itiM-e cives Kiford^nses, Datum anno Dcmini mille&imo triceiiteftimo »exto V. Kai. Mail.

Ude,: Dipl dea WrrekbMient an f der Kgi. BtltlifMhek in Btrtin.

Richmarus et Gotscaluus dictiis Magister furi niagistri (xinsuluni, Conradus dictus Hotermann, 'rheodericus de Lubelin, Thilo iJe Sachsa, Theoderictis de Halltü, Henricue de Bilteisleybin , 60t- acalcua Kerlinger^ Rudolfas de Northusen, Kenricus de Stalbei^, Reynhardus de Gotha, Rudegerus de Swaiise, Conradus de Ludirs- born, Guntherus Emniichen, Nicolaus de Bilteii$leybin, Ludwicus dictus Hex, (ninthenus de .Sniire, Conradus de Bechstete, Theo- dericus de Raspinberg, Dithniaru.s, Hertiddus kuptirslegel. Hilde- brandus de l^pide, Henricus de Mollisduif et Henricus de Mechela con8ules Ertordenses hckennm, {Ums Urnen die swischm dem Kloster IdUershmism und ihrrm Mifhürger Henrit'us V'icedorninus iniiior wegen des (icriclift.^ zu Diiclu-lM-rhc (Dachwich) aus- yeOrochme Irnmg zur hntschiithoH/ iiin rtraifi 11 fVi/nhn sei mmiuf sie auf (itutul lir.r Aussaycu der nun K iosfer bri(jiin((rhfrn Zeugen erkennen, dass dna Üirilgericht ^itidiciiun caiisanun civili*im et mmutarum), aber nicht das llalsgeriefd in genanntem Orte und seiner Fktr dem Kloster zustehe und nicht dem Gegner, wddier keine Zeugen beig^fracid, solche vielmehr rcr- iceigert haUe,

Datum anno D(>inini M.CCC.Vl. XH. Kai. lulii.

Or. II« SU, A. z\i (iothu, Kl. lcltter»ha*»iien , iL »S. /, Mr.: Hein,

vm. Juiii m..

Digitized by Google

Oe»chichtM|ndleii der Prov. Sachseii.

\m. Juni 10.

ih r TiiUh roii Ei fuH hckennit dasn er auf Verlangen des Mainser JhmkapUels äiejwh ti von MarHm ab gwei Jahre lang in minen ScktUg genommen habe.

N*08 Richniarus et Gotäcbalkiis dictus Magister fori magistri con- suluin, ConradiiR Hotermün, Theodericus de Hallis, Heinricus de Bylters- leybiiif Xylo de Saxa, Theodericiis de Lubcliiif Keinbardns de Gotha, Ciinra<his de T.uitershoni, Giintlienis Ktnche, Rudegerus de Swanse, (Jntscalciis K<'rlin«j:('r. H«»iiui<nis de .Stalherc, Kudolfus dr X(UtliU8en, Nvcidaus de Öyltersloibiii , Ludewiciis Rox, Ciinntdus» de Brchstete, (Juiitherus de Srtiire, l<eit<ddus kuptersleger. Theodericiis de Kiispin- ht'Vir. Hichtnanis surtor, Hildebnindus de Liipide, Heinricus de Mollistorf t't Heinricus <le M*'k«'lH consnles KHordoiises re<*«>*rnns(imus public«' pjM- pn scntos. (|U()d j»'( < |)iis littoris lionurabiliuin viiuiuni dumiimnim ' d»vani citintuli e(rif>ic Maj;untin«' ar ' suoruiu in Imc parr» tidf^ iiiNsiiiiim tt uuris et roiitiiw.'iicie iiifnisci ipin: ()tti> def;iiius. Kl»irlianiu> c^iulur totuuique lapitiiliim H'clesie Magtuitiuo viris pru(l* iitilnis of di.scretiö ' niag^istrij» cunsuluui et' cunsulibus neiMioU civibus m Kiittniia universU amieia suis dilectis saluteni cum afi'ectu sincero. Cum uni- versitas Iiideoruni eivitatis ErfordenMS per uiulta tempora apud vos resideret sub hav conditione sive pacto, quud pro universis serndis arehiepiscopis Maguntinis, qui pro tempore fuerint, aQnis siiigulis octo- ginta mareas pari aigeati solvere teneretur^ nos eisdem ludeij» eaodein cunditionem sicut et alias libertates privilq^ia, consaetudines et statuta ab eisdem archiepisco[)is Magutitiuis indultas seu iodulta servare volcntcs, veKtram dileetionem , de qua plenain gerinius conHdentiani| nH|uirimus et monemus, quatenus prefatos iudeu», qui discretu viro ruKstni coucanonico niii^^istro t'unrado proposito cccleslc sancte Man»' Krfoi'dcjisis a m»bis cx parte (M'cicsic Miiirnntiiio ad h**<- sprciiditcr df'piitato r(Mitiun et scxagiiitji inarcas pun ai>;i iitl pN^naric iain s»d- xt'iuiii. in \( strani pr« >t*«ctioiitMn mcipiatis ipsostpie dotciidatis, ne a ((iiii(|Uiiin a t'st'i sanrti Martini iiu|>er preterito usfuic ad bvenniuni inint'di.iti' cl coutitUH' nuiiicraikdiuii ad uiaioia serv ii la ct>iiij)eilai)lur aul iii libcrtatibus, privilegiis, consuctudinibus vcl statutis, a prcfatisi arcliiepiscopis Maguntinis vel quibuseunque uliis prius concossis, in- quietentur, molestentur aliquaUter vel graventur. Fromittimus euini bona fide et prcscntibus iitteris ad hoc nos astringinius, (juod futurus an^lüepiscopus Maguutinus memoratis ludeis conditionem prescriptam, libertates, privilegia, consuetudines et statuta , que per litteras^ arclii- episcoporum Blaguntinorum et noMtras olim ipsis data poterunt det^larare, usque ad prefinitum teiupus inviulabilitor ubservabit et oetera, prout in

Digltized by Google

Urkandenbuch der Stadt Erfurt. l.Tlifiil.

869

dsdem litteris datis sab anno Bomini CCO^ YI» pridie Konas Maü pteniiis contineturf hob, ptout decait, dominorom decani et capituli pn- dictorum predbus annuentes, universitateai ludeonim Erfordensium in iiostram et cmtatis Eifordensis protectionem et tuitioiieiiL feste sancti Martini transacto prozime u^quc ad byonnium immediate et contKiue nunieraiidum cum oninibus suis libertatihiis, privilegiis, consiiotuilitiibas et statutis a reverendis dominis areiiiepisc^opis Maguntinis vel quibua- cuuqup alii« prius conces^^is eisilom iuxta tenorem et continentiam pre- (lictnniiii littnranim recepinius ot rGcipinius per pi-esentes, volentes ipsos super preniissis uberius confoverc (>t j)n) viribus flf'f«'nsare. Kt ut liec a nobis et iiostris siiocossoribus, ([iios iid h((C eciaiu > ilili^ninius. inviola- Mliter obsorxciitur. picsiMites (li'diinus littenis sygUlo civitatis Erfor- dt'iisis ti<k'lit<'i rubiuatas. Anno Dnmini M" CCO' VI" Xll ' Kai. lulii.

Or. dem S. im M. A,, Jsh f. XL VU, 3, 1) 8taU der Namen Punkte,

1306. Juli äo. 5r.

llrrmmni Cfipuz, propsfellirhrr Offizhd des Marirnst 'iffspropsics in Erfurt, bekennt, dass Konrnd , Th/wlerwh untl GüiUher, ^lüAne (te.s Erfmier liiirgns Konrad von Hersfeld, sowie deren ScJiwäger Gaff schall- Mfirktnm^^tnr und Günther Jüdmwlt, die Ausp'dirunff drs Trsfiinicufrs ilirm VtUers und Srhuvrijcrrrders gugesayt hüben und hi simdns die Zinsm aus dan Kvrli)i(jf rf^rhm Conretdual- haiisv (jfyiniih/r der Marun- Miaidatnun-KajitUc loid dem dabei (feletfenen IIau:>i dir Fnniiu rn)i SluUrnht lin tini Sludtpfarj'em zur Miinurir de^ geunnntm Konrud erteilen /vollm.

Nos Herinaniuis Ca|)ii/, ofticialis vencrabilis doinini ( 'uiuadi prc- positi eeclesie saucto Marie iM furdt'nsis jjublicc recn^^iioscimus et niiinibus haue litteram visuris cupiiuus füre iiotuin, i|U<»d, uuju Conrad iis de Hers- vtldia civis Krfordeihsis bone memorie, dum adhiic viveret et cüiijpus sui et sane nientis e.xisteret, motu pietatis pro anime me remedio in ultima voluntate sua cum bono conaenaa Conradi, Theoderici et Gun- zelonis fiUorum suonim et omnium coberedum eorundem Tiginti et unnm soHdee annue penaionis, quorum denariorum Heplem solidi daatur de domo, que vocatur conventualis domus Keriingeri, aita ex opposito Capelle saucte Marie Magdalene, et residui quatuordecim solidi dantur de domo doroinarum de Stuternheym proxinie adiacente, dandos pro testamento perpotuo instituisset, iidcni tilii eiusdeni Ck>nradi de Hera- Teldia, videlicet Conradu.s, Tlieodericus et CJuntborus una cum sororiis suis, sciiicet Gotscaico Marttmeister et Ountbero liabcnoldi, in uostra prpspiifia postea oonstituti roctjguoveruut simplifitor et expresse, quud onmium ipsorum eonst nsus unauimus et voluutarius ordiuaciom dicti

0««sfikbUii. d. Pr.äMliMiii. XXlIi. 1 <24

j y Google

3t0

fft^'liulitsqui'llen «lor l'rov. SaeiuiOU.

testamentt adeo proTide facti liberaliter Rccessisset, et suosque in

hac pnrtf> ^iuH-tJssores ad «laiifhini et dibtribuenüuiu ideni testamentiiiii domiois ph-baai« panx^hialibiis, <|uihus a^isignatllm et datuni ost, obli> i^iTenint ot per preseiit^'s f)blipant tali modo, quod predioti doniini plebani in anniversario die, vidolicot in vigiiia l>eati Micbahelis, dirtis tarnen prius in vespere prtvedente vi^,'iliis in propriis pnntchiis. in ecclesia sancti Martini intra nmros; Krtonlonses propriis in pcrscinis ad n)issani pro defiuirtis caiitandam ronveiiiant ret-rpturi il)i(lt'ni equalem de pretatis denariis puivitiaem. Va (juii uiKjU»' ab illa luissa jao defnnctis oxtunc dicenda se absentaverint, pars üiorum ad hospitaie pro con- sulatione dabitui' intiruiorum. In huius itaqne rei firniius testimoniuiu ad petidonem dictarum partium Sillium ofiirialitatis noatre preaentibus diiximua app*>nondum. Datum anno Doniini M'^CCC^Vl« VlIT" Kai. Aiigimti.

(h: mit dem S. im D, A.

i.m. Juli 27. r>>s.

per lltUh von Erfurt hchrmit, ilnss (tia liiirif r Ufrirfi ffnintnif Surrus und llihlrhranil von lintslitr <h'ni ]\'t issf rnitfn/.-limter i Ilufm Jdind und Wifsm su Massoidorf vn'houft huhvn,

Nos Riehmarns et GotscaliMis MaLcistcr fori maj^istri eonsniimi, Ciinra»liis Hoti rnian. Tvlo de Saxa, lloinriciis de H\ Itorslotbir», Thc«)- di'HcMis d»» r.iiln'liii . Iici iilianlns d<» <Jittha, ikIc^imiis ih' Swaiist». (Jiin- tlicrus Knu'l»»', IIiHlnHus dr NnrtluisrMi, f iutsralcus Kt'rliiiuri'. Hciniiriis de Stalljer;:, Nycohuis de B\ ilnslciliiii , Cuniadiis do iJcrlistctr, I.nd<»- ui»Mis K«»x, Throdcricns do Haspiiihorj^r. Kiiluiiani.s, BcrioMus kiillir- sle^oro, (luntberus de Sniiro, llild<'l)nin<his do Lipido, Hc inrit iis ib* McdUstorf, Tbeodoricn« do Hallis et Hoinricits do Meckela eoiisules ßrfordonscH reoognoacimus, quod C4>nKtitiiti r«>nim nobis UIrknis di<*tii8 Swovurt et Hildebrnndus do Butftteto ot oorum liprorica wvAn rr»ncivoä rnf^ognoveriint «implicitor, so vondidissc qiiatiior mansos «t prata (»is<loni RtHnentia 8tti>» in campis Massiodorf domino pmpo»(ito et oonvoiitiii oenobü Albanim dominarum in KrfonUH pro eort« summa pc<*unio ipsis picnarie iarn sdluta propriotati» titulo pci'|)otuo poKsideiidos, prcunitteiites coram nobis fido pr<>stita niannab dictus emptom<t soinindum ius et (onsuotudhiein rivituÜK KHordensis Ic^ittime wnrandare. In (|iioriim t(».stinioniu»n :i<l preros partium predictarum prosontes dodinnis hrtrras siirillc» f ivitafis Krlbrdeusis litleliter roLtoratUc». AiuiuDomiiii CCÜ" VI" VI. Kai. Aiii^Misti.

Or, in ih-imtbesitz. 6\ f.

Digitized by Google

Urkundenbuch der Stadt trhut LTtidl.

871

im AagU8t 7. 529.

Fratcr Heinricus, Abt, und der ganze Omvent des Klosters Georgenthal heketmettf dass sie dem Bruder Cristano Pikbaido, moninti apud nos in clusa in monie sanoti Georgii, versprot^en haben, ihm jahrlidi auf seine LSbensemi 1 MaUer gemisdUen Ge- treide £U geben, fvofür er sehk E&M an einem Hause emsehen dem GmrgenÜMler und Mainger Hof in Urfwi dem Kloster iiherlftssen und eine hcM>e Hufe in Mald^fhm sotrir ulJf seine Bienen, und was er sonst noeh legierm wolle, nach seinem Tode dem Kloster zu einer Seelenmesse bestimmt habe,

Datum anna Damini U. CCX^. VI. VII. Idus Augusti.

Gedr.: Brückner, Ktrehen- und SAtdutaat II, 4. Stück, 35,

1806. November 18. gao.

Jlcinrteh, (iraf von (ileirhni, lnhhnt die Erfurter Bärger Divirich Stifphf und (toffsrhalf,' lAinge mit den Gcriehtnt und mit Gütern

£ii Ziinmriu uud hnusm.

Nos Henrieus Doi ^ratia conies de rrüchon iTrofjnoscrinius publice pfT prpsofitos, ([iiofi nos iiidicium sfu iurisrlit ti iif m causarum civiliuni et t riuiinaliiiin cuni iinlicio sanguinis, quod Judsi/crichie dicitur in vol- ^ari, in canipis et vilüs Cimmorn <'t OfHuisf'n (urn omni iiut), hunore et ntiiitatc, sicut ipsiim iiidiciiirn hubuiniiis aiit olim piogenituns nostri tenuerunt, nutnon univcrsa bona in Cininiern ot in Otfüusen a< ulibi ubicunquo sita, quo oliin Tlieoduricu« dictus Stypht civis Erfordcnsis bone memorie a nobis irol anterossoribns nostris tenebat in feudo« ThecMlerico fiiio suo, (lotscalco f^ongo civibtia Eifüidenaibns titulo iustl feudi contiilimus et c«mfonnuis [hm* {tresentes, promittentes prcfatuiu Theodericitni ot QotKcalcum predictum vice ot nomine ipsius de feudu huiusniotli «ettundum ius et terre consuetiidinem waraiidare. In cuius. c^Uationis «ceu inveKtiture ovidiMis tcBtinionium prcsontem ipsis dedimiit» literani sigiDi nuntri miiuiDiino (IdcUtor ruboratani. Tostos huius sunt: Henricus Hugoiiis miles, Hugo Longus, Ltidowicus de Bischlovbon, Allu rtus dl» MewcTsburg fives Krtonlonsos et alii ((uauipIureR tide digui. Uittum auuü Uuniint M. CCIU V L in vigilia boate Eltzabut

Hds.: Clemen»' MUm1z'*ehe» FamiUenbueh, III im E, A,

im Marz 10. m.

Theoderith, Landgraf ivm Thüringen, Markgraf im Osterlande und Herr in Greis, bekennt, dass er sich mit der Stadt Erfurt

24*

Digitized by Google

372 GeschiditiiqueÜen der t*rov.6fldiMU.

und ihr (II VrrhiimJdm missi'Jmr, nachdem sich ilit.'selben mit dem Burggraf m <Hh von Ktrvhbcrg vergliiJiCti haben.

Nos Tlioüdericus Bei gratia Thuringie lantgiBTius, orientalis maicbii» et dominus inOroyz, recognoscimus tenore prosentium litteraruni, (luod, qiüa viri providi et lionesti nia^^istri coitöuluni, consules et cives ?]rfor- densos pietate inoti viro nobili et famoso Ottoni burcgravio de Kin-h- hpvv ni>stn> dilwto eins liorodibus super oninibiis cau.sis, litiltiis et controversiis, qiias idcm bun-^j^nivins aut sui heredes liabehaiit vp! buberc potcraiit contra vinis nobih s cf taniosos Hermannuin de Orla- immde eoniiteni. Albcrtiini et Hi rnianmim fratres doininos in Lobde- burg dietus de Luebtinbei-g, <<ir\siules et eives Eifordenses predietuH necnon consules et cives in Miilliusin et in ienc aut eorniu quemlibot aut quüslibct coniunctim vel divisim occasione vel causa captionis, expugaationis seu dirutianis castrorum Kircliheiig;^ Wintbeig, Grifinberg et Leisten seu occupationis bonorum, proventuum seu redclituum ad dicta castra ve! cornm aliquod aut ad ipsum bnrcgiavium vel eins heredes spectantiuni quovismodo seu qualibet atia occasione vel causm publica vel occulta, gratiam, iavorem et amieitiam finoere liboraliter et favorabiliter de(M-everunt, prout idem burcgravius et filii sui sinipliciter sunt confessi et etiam n^nuntiavoi mit sii)i> exceptione iuris vel facti libere coram nobis omni actioni. inipetitioni sini cause Utibus seu i'on- troversiis, quam vel quas habebant vel habere poterant occasione vel C4iusa predictonini aut (lualihot nlia nrlvei-sus nobtle?^ et cives pmlirtos aut alids quosrnnque. (|ui ipsis ad prenüssa seu iu i)n»missis ((iio- in()(tolil)et pn'stiteruiit <'iinsiliuin, "auNiiinm, subsi(lin?ii vel iuvamt'iK iios eosdem rmisules (tt cives i'^rfonierises ob huiusniDiii e<»runi beiu*- vulentiani libcinlem, quam nobis exbibit^nii i-eputamus, crrata vicissi- tudine prose<iui cupieiites, ipsis el alii seu aliis (piibuseiunjue, qui ipsis ad hoc, ut predicitur, eonsiliura vel auxiliuui prestitcrunt, totius indignationiSf odii, discidil seu rancoris scrupulum et materiam, si quem vel quam occasione prcdicta adversus ipsos luibnimus hactenus vel habemus publice vel ooculte, totaliter remisimus et remittimus per präsentes, promittentes, quod ipsos super hüs nohimus nee debcmus impetcre vel aliqualiter molestare aliqua ratione vel causa de iure vel ile focto. In quoruni omnium et singulortim evidens testimoninm ad preees et nigatuni burcgravü et heredum suorum predictorum pres( iitos littei-as nostiv) s\-gill<» t'ecinius roborari. Datum et actum anno Üumim M. CUC. Vli. sexio Idiis Maruii.

Vr. im M. A.J Krf. A.XVII, Jß, S. f. Oedr.x Wt^e, l c. 446.

Digitized by Google

Urkundenbiuh der Stadt Erfurt. I. Tlieil. 373

im. MSra 10. m.

OUo, JJurfiyruf iuit Kitdibcnj, uuU seine Sühue bekennen, dass sie sieh mit der iüadt Erfurt nach der FeJule gegen sie und ihre Vcrbnnddm auatfesohni haben,

Nus ()tt"' Dci ;;rati!i ixi iv^raviiis de K iivliUtug et TliiMMlnricns, Otto. AlIxTtus, llartinaiHiu^ » t litniiricus filii riostji rocdgnubeiuiu.s et tcnore preseiitiuni publiee piutitemiir, quod, (|uia viri providi et honosti niajtristn consuluni, eonsules et eivos Erfordenses ex nieni libenilitatis siie viituto nobi« grata et aeceptabili pro omnibus ciiuisis, actionibus seu iui- petitionibu», que nobis competebaDt contra viru^i nobile» et famosos dominos Hormannnm do Orlamumto comitem, Albortum ctHennannum fratres dominos in Lobdebuii^ dxctm de Luuhtmbeii^, consules et ctves ErfbrdensOH predictos nocnon consules et eives in Muleliusin et in lene, aut qtiemiibet sen quuslibct oorundom ooniunctim vel diviüini, uctüisiono vel eausa captionis, ex pu'^nationia seu dirutionis ( astruruni niHstrorum Kirchbezg, Wintbci^ et Loisten, hcu ot'vupationis castri Grifin- bcr;::, aut bnnonim, 'provoiitiium seuredituum ad dictsi eastm vol eorum aliqiiid aut ati nos spoetantium quovis modo, aut qualibot alia oeen.sione vel causa ex nunc cumpntenti contra iiohilrs et cives predictos, aut aliiim ve! alios quo.seun((ue, (|ui ipsis in preiiiissis consiliiuii vel ntixiliiHU pre.stitei iint, favororn et aniieitiani faecix' b»'nevole docreveruiit, et ipsum Castrum (iritinberir cum »»mnihiis Itonis, pruveiitibub et reditibus ad iios aut dicta custra spoctantilMis restituerunt et plenarie reddiderunt , nos eisdem nuigistiis consuluiii, eonbiilibus et civibus Eifordensibus data tidc in solidum promi»imus et promittimus per presentes pro nobis et nostris in dicto Castro snccosaoribus quibuscunque, quod consules et cives Erfordenses aut eomm familiam nomine eorandem de dicto Castro oostro ürifinber^ et ad ipsum liostes snos et emulos invadero et in- vadentibus resistere et alia de ipso uastro et super ipsum, sicut volunt, quamquotioi} voluerint, perpetuo sioe contradictione qualibet permtttomus, iDinio eisdeni ad hoc contra quoscunquc, illustri principe doniino nostro Theoderico ThuriDgie lantgravio, a quo ipsum Castrum in feodo possi« denius, dumtaxat excepto, promittimus et tenebimur suffragaii pro nostrarum virium facultatu, ita sane, si oecasione alicuius facti ipsorum de Castro nostro predieto vel ad ipsum nobis acti<t. impctitio. werra seu discordia oriatur a (|iio(niam, enius intersit, (jiutd piofati consules et cives Eifordenses n<>hi.s in cd astare tideiiter et ab iiide nits exiniere teneantur. Que omiiia et sin^nila nbservanda et tidelitor adiinplenda, et quod nobilibus ot civil)us < t aliis uiunibus siij)i'adi('tis universaliter aut siiv^ulaiiter occasione piedict(>runi vel (|ualibet aliu ex nunc nobis competenti actioneni, impetitioneni vel causam uon rnuvebimus sivc

Diglized by Google

874 Goscliicbtaquelleii der Frav. Sachsen.

litom, tactis sanctoiuin rclitjutis rorporaliter iunivimus in |)i*'s»'iitia consuhtm Krfonlcnsnijn pnjdictririim , ivniin<'iaiitt's siipiT .uiinilms rt sing-tilis rt sin^ulaiifer universis bcnetit-io rcstitutiunis in iiitru^iiHn, acticmi in factiuu, doli mali, conditioni indebiti, conditiuni oh lausam et conditiuni ob turpem causam, et gcneraliter omnibus iuribus et iuris benefieiu, quibus vel quu premissa ve) eorum aliquid iafirmuri, retar- dari , vitiari possent in postorum vol rcscindi. In quorum omnium et singulonim evidens testimonium atque robur presentes litoras supor eo coDBcriplas nobiliiun Tiiorum dominorum Moinheri burcgravH de Iiis« sena, Alberti barcgravii de Lyznig, Gimtheri comitis do Keverenbei^ et Ottonis de Beigouwe et nostri Ottonis burc^vü predicti sijBrillis, quibus et nos Theodericus et ceteri filii sui, cum propriis ad presenf» caremus sigillis, utimur in premissis, obtiuuioius et prucuravinuis sigUlaii. Nos quoqiie Meinhardus de Missena et Albertus de I.yznic burcf^ravii, Guntherus Dei gratia comes de Kcverenberg (.'t Otto de l^T^oinvp recon:nosrimus in bis scriptis, qiKvd ai) proces et rogatuni viii nobilis et faniosi Ottonis de Kiivlilirrt; biavtriavii et tiii«iruin Muorum predit-'tonim si^nlla noNtia unu cum suo si«rril(i |)iv.sriitil>us sunt appcnsu in riHognitionem et testimonium premisäurum. Datum aunu Uomini M. CCC. VII. VI. Idus Martii.

Or. mit ö & im M.Ä., Erf^A. XV II, 16, Oedr.: JUichvlieH, Ehnnttueke u.

1307* März 16. ;m.

Otto, Burggraf von Kirclibi-rg. Theodcridt, (Mio, AVieri, Bart-

mmn und Heinrich, seine Sohne, bekennen, dass sie .s*icÄ »ui

den fhfffm IhrnKuui von Orlftmihidf, Albert und Hermann, Brillier, Ilcrni i'on Lolnhlnrnj genannt von f.whfenberg , dm Stiültcit Krfnri , ^fiililhauam, Nordhausm und Jena wcgm Kr- olßerwi;! und Zerstörung der Jiurg/n Kirvhbag, Winlbcryf Gret/vn- berg und Legsteti gäudidt ausge.sohnt haben.

Datum anoo Domini millesimo CÜC. ViK XVil. Kai. Apriiis.

Dr. mit (Inn Im M. A., Kr f. A. XV II, 1. Gtdr.: lleniuct, Mtthlh. L'rkntuUt^ butili ;i57, UatdUanueUeH. Bd. Ulf Wegek, l. c, 447; s. c, IteiUensieinf l. e, IM^i,

im. April 13. m.

Theodericus de Vippi>clte miles bekenwt, dttss sein Sühn Hermann aUß seine Güter £u Tutilstete (DUtdstedtj, L rvat (Orfal) und Tif&nkd an Günther Alboldi, Bürger zu Erfurt, uml seine Erben mit aüen darauf ruhenden Rechten und Freiheiten

Digitized by Google

Urkundciibuch der Kstatlt Erfurt. l. TJieil.

875

l'nuft habe, itud verbürgt WcA ilaßr, thutss ^uan Suitu die Gewähr-

leisfnng der Güter redtfmtig wm^meu wurde. Datum et actum anno Bomini mlliesimo CGO Vir Idus Aprilis. Or. im M A.f Erf. Naehintff, 40. R f.

Der litUh vm Erfurt entscheidet einen Streit gwiifchvn (tottfricd wm Northmm und der Wittee von KfsseUtum wegen der liuttveidc

zu IlversgfJwfht.

Nos Honricus Vimloininus et Hcniiciis de Bilter.sleyfM n niugistri etinsiiluni , lohunnes «le Wechmar, (Jtitsealciis i'arvns. T\ Hotormun, ÜHitmiLnss de Stalberg:, Albertus de Ylmene. Tlie^Mlcriciis de Vnrihi. Ludt'wiciis de )}iltBrsle\ ben . Reimbotu di' Hrantbai li. Alexander de Sniire, iienrieiis di- Ke/zilbuni, Weiiihriiis de Frankfidiuscii. t'oiiiadu,-» d«» Huseleyben, llci inanmiü Mater. Albertus »le (li.sjx^t.sleN Ixmi. Keiml>(>t<> Uatulti, Kriderieu.s de Nucnl)urg, Heriiianiiiis de EylbreehlisgchMven, Hunricus de Ollondurt, Uonradus de Crutheiin et Uerhardus t'aber eon- sutcs Erfordcnses retogauscimus tcnore presentium litteraruni, quod siiburtam dudum intcr Üotfridum de Northusen nustrum conconsulom et (nmcivcm et pucros suok advoeatus äou iudiuos in £yibrechtii^lio>>'on oiratiiuno oiundum villo ox una, et doioinam de Kezzolborn reüctam qnondiim Kudigeri de Kem*lburn bone inomurie et hercdcs ipsius nostrus coudveB advocatos neu iudic*es in Nusezo occasione eciam eiusdeni ville ex parte altera super «ercpto seu paBCUts peeoruin niatoriam questiunis, quam dk*te partes deeidendani nostro examini eominiHenint, nos, prout invcnimusox dietis productorum testiuni, hiiu- et iiule promuieiando diftinivimus in luine modum et presentil)ns deelaraiiiiis. videlicf t (jii id ilh* de Kylbnrhtis^i bnvcii illa diio loea sita ibidem in (nnjdaiii sriv|)t(i. rpie anguli seu iriuhdr viil^-aritcr niinm- pantiir, suis laiitiiiii pof^suni iisibiis reservare, et ad pasiua illonim d(^ Niiseze et illi de Nusi^zo vei.su vice ad paseiia illordin (h* Eylbrei litis- ;;elii»ven peeora siia seu peeu<les pellere hiiie et inde libeit? valcant ad paseeixhim. Iii (piorum testininniuin sij;ilhun «'ivitatis Krtbrdeiisis presentibu» eiit appensuni. Datum anno Domini il"CCC"VlI", XU" Kai. lulil

Ur. mit zerUr» S, im M. A.t OrUch. Ilrenu^tufeUf 1.

Hermann Aid, Ib inr 'nh Prior , Hclnruh Kellermeister, und der ganze Conoent des K Inders :n (HdishUen bekennen ^ dass ihr Kufilan in Mdndurf und desx ii M'kjiI Juttha , ijentnint nm (jft^feseVf ein an die KUastcrhofiUHU tu der 2ieu9taiU zu Erfurt

i;m Juni *iO.

\Wi. Deeeiuber 5.

Digitized by Google

376

Gttcbicbtsquellen der Prov. jäachaeo.

gretigettdes Grundstiäekt wddtes Mgmtwm des Neuwerksiihsters ist, ihrem Kloster gesd^eM (iinam curiam in Nova civitate sitam nostre ibidem curie oonti^am, cuius fundus et proprietas ad ecdeaiam Novi operis dinoscitiir pertinere), und dem Geber gesiattet habefi, im Notfälle die Hofstäile zu vtrhmfm und, wenn er Muerst stirbt, sie der Magd auf liebenseeit mu überlassen*

Z.: doiuinasTheodoricus dictus de lieiniarsberc canonicus in Nort- husen, dominus T.ii<hilfu.s de Arustole, Petras Picariator de Oos^er^tete, Ernestus de Maszlebcn, Tiieodericus et Hermannus dicti de Molhusen dves firfordenaes. Datum anno Domini M. GCC. VlI. Non. Decembris.

All.; Oopialb, da Kktlen Oldidtben 70, im A. xi^ Weimar.

1307. Deceiuber ^i. h^7.

Hermannus etUlricus fratres dicti fStranz de Tullestete ühi trifjuen drm Vh'hdu Ihrfold und dein Mnrfhishosfdtfdf itt Erfurt tine Hufe, zu Tiillcstcti' ( IktUstcdt), welrhü ihr Ijfhmsmunii Ii. Bal- kum deimelben für :i2 Talente Erfurter Pfennige vcrkiiufl umi fjvfjen einen jiUirliehen Zins (ciettor empfangvit iiatte.

Z.: Kekeliardus prejHtsitus in Tullestete, Ilorniannus t\p Mcikfs- leybrn. lleinricus niiles clu Oij^enbor^, Connulns dictus Kilhovc, IJcin- ri< ii> (Iii (US Vasolt, Hugo lohannis. Datum anno Dumini M. CCC. VJL X. K;il. lanuarii.

Or. im h. U. A. zn Wdfetüiüttd. & f

1308. Januar 10. 538.

Jleinrieh, Graf von ßeiehlingen, Ijdeltnt Thilo genannt von Sachsa und andere Erfurter Bürger mit 4 Mark Jährlichen, Zinses von 8 Hufen eu IVaUerdeben.

Nos Hcnricus Dei gracia comes de Hiclielingen recognoscinuis tenore presentium littorarum, quod nos quatuor maix^s annui rensus dandas et solvendas annis singalis de ucto manais sitis iu campis Walthets- leybin cum omoibus suis iuribus, pertinentiis ot obventionibus« sicut ipsas vir strenuns et fomosus Gcrhardus de Bemstete miles booe memorie et Gerhaidus filtns suus in feudo posaidebant, quas eciam piefatuB Gerhardus et Hermannus frater suus iUii prefati militis legii- time vondiderunt et ad nostras manus fideliter resignarunt, tytulo iitsti feoudi contulimus et conferimus per presentes Thiloni dicti) de Sachsa, Courado dicto Brunonis ot Uartungo Brunoiü» patruo suo civibus Kr- furilonsibus ot ' heredibus eorundem perpetuo possidcndas. Testes huius sunt: Haitinudii^ de Bniwirz, Heinricus de Wigeleybin milites, Henrieus de Husea castelluuus noster, Couindus de Wizzeuse et Gotscalcus de

ürkandenbuch der Stadt ErAirt. IThdI.

377

Smide.sti'te cive.s Erfmdenses et quiim pliirus alii lide di^ni. In ruius eciam testimonium sigilluui nustrum pivsontibus est appensutn. Datiiin anno Domini U«CCG»V1I1« Uli'' Um lanuarii.

Or. mit d. & im M.A.t OrtocA. WitlimUbm, 6. 1) SUM der Nurnm I^mkU.

IViedridi der Ältere, Graf Bekhlingen, hdehid Thilo rnn S(yJhsa «nU amhrc Erfurter Biinjtr mit der Vogi'i und dein Jfcdsycriihf über diu Hälfte von 16 Ilufvn zu )l a//t7.s/c6t»». No8 Pridericiw Dei gratia conies senior de Bichdin^ti tenore pre« sencium recognoscimiis et publi<*e prutiteinur, qiiud iuB udvocaticium cum Omnibus suis portinendis ft iiiribus quibuscunque necn»)n iudieium ^an^uinis, qu<ul hfdsytrichfe dicitm in vnlpiri. quod habere dinosriinnr III iMtnis sitis in villi W;ilt(Ms!('ibon et in eanqiis ville iliideni, nuoiian pn•j)^|(•ta^^ spectat ad « ei lesiaui et eonventuni in (Mdisloybin, videlieet metliani paitein .sedecini nnmsorum eoiiuulein bcuionuii, ijiie ulim (ler- hardus de Remstet»? niiles hvna niemurie et lieiliardus tiliu.s suus a nobis pessideiunt juieilice et quiete, Thiluni dietu de Saciisa, Ueuradu dicto Brunonis et Hartun^^ Brununis patruo 8Uo civibus Erfordeiisibiis et eonim herodibiis contnlimtis, in hm seriptis cunforimiis iustu feudati titulo perpetuo ]Hj68idendos. £osdora cxriani Thilononi diutuni deSaclisa, Conradum et Hartungiim dictuK Brunonis ac herodcs ipsuriiro de dicto feodo et bonts prenotatis, debitis circa hoc solempnitatibiia adhibitiß, investivimus et preeentibiis investimus, recognoscontoH nicibilominus de sepedicto feodo et bonisThiloni de .Saelisa, Coniwdo et Härtung Hrununis prefatis et volentes ipsos de eixli in ubilibet pre (»rnnibns aliis iusticia- liter warandare. Ut igitur buius roi oertitudo tirmior babeatur, Thiluni de Saehsa, Conrado vt lIaitunn;o Brunonis sepefatis et eorum beredii)us hane litteram dediniiis tiostri si^illi karactere enininiHiitani, prescntibus intVas- riptis: Frideiim iiostro tili«» dilfM-to, IVatri Hcnnanno de Biehe- lingen, Iratri üerliardu l'icn oidinis fratiimi rredi»'aturuni, Ann«»ni de Slatbeym, Krmfritlu de Walliusen, (ienuMl.i Uarthe de Tulledt^ niilitiljus et quampluribus aliis tide diijni.s. Datum anno Domini M" t'CC" Vlll" in die saneti Vaientini maitiiis.

Or. mit dem 8, im M. A,, üriach. WaUerOeben, 7.

Die Jfegine lUfckardiSf Stißeriu des Begineuhnuses m der Paul»' pfarrei Erfurt, itbergieU dasst^ gerichtlich dem I^idfiifchuf I^ter von Maitut zur freien Verfügung, No8 SyflHdus scolasticus ecclesie sancti Severi Erfordenas iudex generalis per Thuringiam constitutus recognoscimns et presentibua

1308. Februar 14.

539.

1808. Marz 9.

540.

Digitized by Google

378

GcflchichUquelleQ der Prov. Snchaen.

pubiico proÜtcmur, <]uod anno Dumini M. COG. VIIL sabbato pioximo ante dominicam Kcminiscero constituta coram nobis Ryekardls bekina fiindatrix et procurator dumus et conventus b<^naram in parochia sancti Pauli oppidi iam dtcti ex opposito domus, in qua exnunc Pride- ricus de Sniyre recipit mansionem, bona voluntate oninium beginarum in dicta domo 8ibi commaucntium et juatura deliberationc prehabita, prufatum domum cum omnibus iuribuB ot peilinenttis, prout Ipsa Rvclcardis temiit ot possedit, dedit pure et simplieiter magisfcro Her- nianiK» du Ksshenewef^ protlionotario reverendi patris ac duniini nostri l'(ot'*i)archi*'piscopiMo^untini procuratorio iiomin" «1i« ti duniiiii Mopmitini, ad riusdom domiiii nosfri arrliii^piscnpi M»>irmitini usibns applioamiii lu et ilispnjHMidiiin de ipsa pi'i lilx'in ailtitiin stu» vi)liintatis Iii cums (|i«tiatiniiis i'vidi iitiani Mii.struiii sii^illiim duxiuius piesoiitibus appeu- dendiiin. Datum anno et die preiiutatis.

(iedr.: »SteitiMn, Xwe ÜU^fflkftrwujeii f. d, deutacite Gench. I, 7Q.

im Mär/. 541.

Jki llitltr Albert f getutinil von ( i nuflrrislcihin , Ihhunt , dass er ^Vj Ilnfrn. mit ih n SUift^n'<i' n Ilufru zu rrlmsfaff und (rtatt' {4edit tnithr lli-ituirh, tji iHiinif ran Jnudoff, find iitoh drinsr/hr/t dr-isnt 'lorhdr. snn ii- Hf ini irlt rmi Tidltrim, Siboto ton Friu!<ftfv liiiil Allxi f. tjriitnnil Ti'iz, ivn tlim zu Lehen ItnUcn, zu Gunsten ll' imiri (|r l^Uciv, Jidif/rrs von Erfurt, der die (riifrr rmi fl*tt bisherujen I .rlu nsinlndtern htnftr, in AInvesenlieit seines Lt Jttn^i-' herrn , des (intfin von (Hik Iiih, deti^cn Vusidten Theoitcrirh von Wiinnir und WalHivr KvrUntjer , JSüryer von Erfurt, auf- ifrtu>sf ii Imbc.

Oiiiiiiliu->, (|iii'niin inteivst (|uil>iis iipssc fiicrit t>|H>itiiiiiiiii. \'^n AllKTtii^ dirlii^. df ( iundei'islc'il)i«i luili >; i u|)i<> fonj nulum, «juud (luatimr vi diitudiuMi niansds einn cuiüs et alii.^ attitietitiis sitos in eanipis et villis Krinstete et ( ianunestete, (pios a viro nobili et tiun<>,sit duniino coniite de iHielun tenui titiilu iusti tcodi ot quos Hcinricus dictus de Tundoi'ff oivis Etfordcnsis bono nicmoric, dum viveret, et post oiini Hcinricus de Talheim, Siboto de Frinstoto, Albertus dictus Huz, Kuno- gundis ot Müciitildis filie preßiti Hoinrici de Tuadoiif in feodo a nu* etium tenuerunt et ipsos niunsos Heinrico de Latore elvi Erfordensi iegitiino vcndiderunt pcrpotuo possidondus, prefato domino roeo tunc al»sciiti per virum strenuuni et famosuni duniinum Theoderieum do Wechmar et di.seretinn viruni Waltliernni Kedingt^r civuni Erfordensem vasailos pnKlicti dumini comitis eins vice et nomine rcsignavi cum omni iure, quod In eisdcm habui vei putui habere, ot. rosigno per pns

Digitized by Google

Urkundenbnch der Stadt Erfuil I.Theil.

sfnU's inflato cinjjtdii aitt alii v<»l »Iiis eins iHtiiiiuo, pruut sibi vi.siim fut'iit cuiiit'iL'iulus. JV'^jtu.s Imiihs sunt; Ott«» de WtH'liinar niiles, Ku- dulphus de NorthustMi et Fiidcricus do V»>lkL'ner civos Eifordenses. In cuias ettam testimuDtum sigilluni nicuni preBootibus est appensum. Dfttiiin anno Domini raillosimo tric^intcsimu uctavo VII. Kai. Aprilis. Fdg.: Dipl. de» PdenIMers auf det Kt/f. BibUoOuik m BaeUn,

im AprU 17. Ui.

K<mrad von üldde und seine GennMln Hedwig mrstdiim auf alle Arisjii'tirha an eine Haß und rincu Hitf zu Achdafcdl, die ihre SchnurijermuUtr und Mutter LuatrdiSf Witwe Jlciini'hs von Wiieldien, an die Erfurter Jiürgtr Werner, OUOf Theoderich und Heinrich von Frankenluiusni rer/cntifl hai.

Wo« Conradiis de Utstcto ' et Hcdowi^^is uxor eiusdom publice recognoscimus et (>ninibu.s lianc littomm visuiis cupinius t'oie notiim, qtiod omnem lieroditariam siuTessionem et ins, qiind ad nos et nostros }i(Tr(los inpostenmi ))c»sset tievulvi. in uno prnprin Jiianso Kuldensi et curia attinente sitis in rainpis i t vjila Arliilstctr. (|iii'ni iiKjiiani mansum eum euria doniina Linardi.-? u lirta ini<iii(lam Ht'ijui' i de W'ic/cicyljin bene nuMiKiiic, videlic^t soceii iiu'i Cuiuadi et inatiis nu^ Jlcdowifcis predietoi um , iKUiestis viris, s<Mlieet AV' ernlieio, <)tt<'iii, Tlieoderiei» »'t Jieinrico liatribus dietis d«; Ki.mktiihuseii ejvjbus Krlmdensibus ac ipsorum hcredibus pro viginti et sex talentis denarioium Erfordensium amlce et integraliter sibi sulutis perpetiio possidendum vendidit, qnia lueiim, ubi sita sunt dictii bona, proptor Iwurum distanüam <*umniode non putuimus «ccedcre, quid forte iuris e^isct bis presentibus litteris resignamus et venditiuni huic pro nobi^i et pro nostris heredibiis con« sensum nostrum voliintarie adhibemus; et oxprcsso illum dicioiUH esse mansum euni euria attinente, quem possidet hercditario Lutolfus di<-tus Licoley incula ville Achilstet pienutate, solventem uuam et diiiiidiain marcam Fribei^nsia ax^nü et ucto puilo» censns dobiti aunuatiin. In huius rei to.stinuuiium siiriHum nici Conrad!. (|Uo et ep) llede\vi»i;is uxor sua eontenta snn). presentibus est tippcnsiini. Datum Ttstct anuu Dumini millesimo tricentesimo oetnvu quintadeeima Kai. Maii.

Hds.: Dilti, des Veffisklostcrs utif der Kgl. MtUiuthek in Bertin. J) lldt. tmt Ulatete liier und im den anderen btcllcn.

im, Hai i. 54H.

Unter dem Sicgd Ilugos, des Prooiswrs Im Maimer Hofe» verkauß Bertoldiis niiles« dominus tlo Kckcstoto, seinem Seh wager Hoin- ricuB de Byltenileibin, Bürger zu Erfurt, 22 Hufen in Witterda md Hassdorf mit aüem ZubMr für ö5 Talente Erfurter Pfeu-

Digiii^uu by G(.)0^1c

880

Oeschicbtsqudlen Prov. Saduen.

nige unkr der Jh'diiHim/;/ . d'iss er bvim hh'zhi^clwfe von Mainz die HdiJuinmi für dtn Käufvr erwirkt; für die Eiuh<dtiin«j de^ Vairdf/f's i'i rhiu ijL'n *<V7i Hertoldus caniniiciis et cubtub ecciesic Norlliust iisis ilietiis de ApjH)l(li«, Theodciit Ub milcs vicedominiis in Kekcstete tVutre.s ipsiiis Bcrtuldi, Uuiniicus viccduminus Eifor- densis diotiis de Appoldia patruUB ipsorum, LutfaoJfus de Novo fora et Heiiiricus T/>nf^ii8.

Z.: HeinrifUi» de Mulelmj>en, Kridericus de Mucstetc, Wernherus de Meldingen eive:; ErTordcnHcs. Datum annu Doniini M. GCC. VIII. in crastinü beute Wnlpnrf^is virginis.

(Jr. mit bcsdi. S. im IL A. -t* Mutwltcn unter Erstt. Mutii-: fnac.

rm. Mai V). Ui.

Irmfiifnal (f( it. mit Klvbi ri/, in Vormund schuft iJirr^ Xi /f> u Ifi iniich, ftrner Juitnnii, lirrtold und Friitlrifh vnii der Tanimn rri J>i(i (/t n sich if'ifcn die (icbriidrr W trnJtvr, Tliajdtrieh, Otto und Heinrich yeuftnnt von. Frunkenhauaeu , Uaryer zu Erfurt ^ für die Ein- wiUnjuntj Utraa lititiUm ssu (Um Vttttflcich ülfcr die Jfarrei BuffleU'H.

Nüveiint imiversi pret^entiun» inspect^res, (juod ims Yrnientrudis dieta de Klelierg vidua, tutrix aWe riiratrix Hoinrici nepotis niei piipilli minuris heruditi (iiiundaiii Ueinrid de Kleber;^ lilii mei bune memorie, tutorio 8ive curatorio nuniine pupillo pni oodom, lohannes, Bortoldus et Fridericnti dicti ven der Tannen nus obligamtis in hüs litteris et promittimus insolitliim bona tide honostos virus Wernherum, Theo- dericuoi, Ottunom et Heinriciim fititros dictos de Fninkonhutjen cives Brfordcnses et eonim' heredes iuüticialitcr warandaro et ab im petittone pnpilli predieti et omnium, qui ipsoa ftatres nomine eiutidem inpctere poHSient aut vellent, pei-fiefno sah o^s rcdd(Te et indempnes super quatnor mansis et euriis attinentibus eisdem ae aliis quibus<*unqiie suis perti- tientiis in vilta (>t eampis ville Hnfeleiben sifis et ]\vv pt-efatum Hein- rifuiii )i<" Klebei;;' tani pro se, fiuaiii etiam tutdiin sive furat<»rio iit>mine pn» Heinrico licrrdc su«> inium i predirtn j)rnspeeta maioii utilitate ' hcretlis eiiisdeai, viddii ct iwinpciisatiiuic sil»i t'atia (juadaiu enria, existent»' (juondani domiiu Ciiaiatli plubani in Buteleiben huna meninrie, in Krtoi'dia prope elanstrnm Novi operis sita et in sexagintii Kilor- donsibns et quadragint«i OothaccDsibus taientis donaiiorum, Heiniieu de Klebei^ et eUis^ lieredl minori predietis traditis et solutis per renunciationem debitam et peifectam in prenotatos fratres translatis, cum omni iure, utilitate, fructu, dominio et honore, sicut eosdem man- SOS Heinricus de Riebet^ sepedictus cum «uis^ herodibns et eorum

Digitized by Google

rrkandenbttcb der Stadt firiuit I.theil

881

jmigenitores dinost imtur liuctcims j)osst'(l!?;s(\ pn»iit hec in aliis littoris iani dicti lldiirici de Kleber^'^ dt super datis eciain sunt t'Xjnussii, lioc tarnen evidenter notato, quod tiativs suprudicti me Yrmenti'uilim pre- fiitam saper iure patronatus ecclesie in ßufoteiben, quod pienotatis mansis asBemerant esse annexum, latioDe ipsorum mansonim Inpetere non debent, quod fideUter promiserunt, sed üdem ipsi iuri patronatus non renuntiaverunt nec renundant, sed super eo me Yrmentrudim iam dictam proprio couscientie reliquerunt £t ego Yrmentradis super hac mea obligatione abrenuncio beneficio legis Vallegiane, qua cavetar, mulierem non posse pro aliquo intercedere, et omni alii iuris beneficio canonici vel civilis, quo huiusmodi mea obligatio recindi posset seu aliqualitcr infirmari. In quorum omnium testimonium evidens et cautnlam nos Yrmentrudis, lolianiu.'s, Bertoldus nt Fridoncus dirti von df-r Tannen prenotati, cum ^iiqui ex nobis sigiila propria non hahcant, presentein litteram dedinius fratribus supradicti^^, lumorabiliiun viiorum domini loliannis abhatis niontis sancti IVtri et doniini Tiieudii ici otli- eialis preposituic sancti Severi oi'clesiarum Krfordensium una cum sigillo niei Johannis vun der Tannen sepedicti tideliter et firmiter robo- ratam. Et nos lohannes abbas et Theodcricus ofÜcialis eeclesiarura iam dictarum sigiila nostra ad preces Yrmentrudis^ lohannis, Bertold! ot Friderici prefatorum huic Kttere duximus apponenda in testimonium omnium premissorum. Actum et datum anno Domini COO VIII» Idus Maii, presentibus domioo 8iffrido Ticario ecclesie sancti Martini Erfardensifl« magistro Burkardo de Mulhuson et magistro Giselheru deTullestete cJericis, Bertoldo dictoScIiaf de Brnlieim, Hartungo Sibotone et Heindco fratribus de Stalbei^, Ottune <le Kode, Heinrico de Biitliersleibcn dicto 8wauring, Theoderico dicto Stift, Beitoldo de Uiittirn, lohanne de Grussen.

Or, mtl 3 8. im D. Ä. 1) Statt der Namm JSmkte.

*

im Jiml U. 545.

Günther, propsieUidter Of/izifä fies Marieustifiea m Järftmrt, be- kennt, (Ittss dafs Sf*^)hanssiiß in Mains an Albert, dm Sohn des fiiem/diffen SduUsen Heinrirh gu ( i isprtMtrn, itliv neme HedUe und JCinkftnfte in Qi^tedfhen uftd Mnrbw^ für 20 Mark kölnisdter J fennige und 10 Ffund Wadis jährlidten Zinses unter SteUung mm Bürgen überiaasen habe.

Nos Guntherus eanonicus et offidaiis prcpusiture ecclesie sancte Marie Erfordensis tenore presenttum recogiiosinnnis, prout iustructi sumuB publice protestantes, quod Walthcrus dccanus, Henriciis scolastt- cos, Daniel eantur totumque tuipitiilnm ecclesie sancti Stepbani in Maguntia universa bona et iura, que.in villa Oisporsleybin et in Mar-

Digitized by Google

382

UeBchiGhtequeUen der Prov. Sachieii.

pei;he dinoscuntur optinerc iure patronatus, Alberto filio qiioudam Hen- riei Hüiilteti in Oisporsleybiu coneeiüjeruiit ad tempus vite sue sub biis cotiditionibuSf videlicet quod de predictis boiiis singuUs anitis io duobus terminis subnotatis viginti marcas denariorum Colonienaium legaiium et bonorum et decera libras cere nomine pensionis sub suo periculo, laburibus et expensis Maguntiam prescntaret, in festo nativitatis Bomini <lectem marcas et qiiinque libras (!cre ot reliqnus decem et qutnque libraa i»re in fi'sU» beati lolumnis hai»tisli- proximo siihsequenti, pro quibii>; posuit HdoiiisR(irof;, videliret dominum Bertolduu] prepositum Sancti Uiriaci Erfordensis et Lutult'iim »oct^rum eiuH c'ivmi Krfordensem in liiint* mnilum, ut, si in hiis forniiiii^ vd ali(|iio i'<»riindf?m in soluciom» p4M»sionis pnMiicto noirlir'ns! iin«Miirotur auf rcniissiis et huiusiiKidi tmirli- ^■(•iiciaiii iiitiii mcnsoni nun j>iiiir;irt't. tidr-iussorcs pr< t;u ti ptT litt*»ras v. | mmtios inoniti iiiunii (Iniiiiiin Hrfnidcnst-ni iiitioirmt, in <'H(l<'t)i paritri' ciiiiiniancntcs. donf.' pri iioniinata p«'n.sio l'un.-t inti-i^iiilitcr |m'1- s*>luta. Divina gratia (litipuntüitc tidoiiissoi'es pivfati niurtalitali> dt liit um pei-solvornnt, ipso vcro pvedictus AH)ertus, voleus satisfatTio suis i>'«|ui- siUonibiis et postiilatiuiiibus, alios üdeiussores ydtui^is et disoretos ftubKtituit, sctlicet Lutolfiim do Ylmene et Uenrtcum fratrem eins suos fiororiost civeti Erfonlcnsest , <pii i)aritor «Himproniittiint pretacttam tide- iitösionis forniam iicieliter obaervnre. In ctiius rei tcKtinionium et evi« deninam clariorem prettcn» sitriptiini sigilli ofticialitatia iiostre munimine fectimus ctmimnniri. Datum ot aotum anno Domioi M**CCC^ViIl« in vigiÜa boati Viti.

Or. mit serfir. Ä 4m M, A„ Ortach. GitpertMmi Vitt, 5,

180K. Juli H. r>46.

IHft SttuU Erfurt vcrsprkbt, tmi Markgmf Ft^hdrith von Meissen Hie Sttuttt' MüWmnmi und Erfurt in llnM, Ehre und Freikeii grmdtig tmtrnvkf, und nitM will, thtss nie mit gmmp)mfim J^eutm dm iWttdiem irehrmj *tHch mit Gemüt eine linh mn ihrem Gute^ und zn'ur ein lntlhcs IMh w»» je einer Mnrf: heisdie^ der Stadt MiihllmtUim tiine Hdfv vt»n ÜftO Heitem und 510 yetmppneien a*Migt:n SU tfelitM. Megest hei Uerqtut, AtüMh. l'rkdb., SÜfi, Oe$cfiickt8q»etlen Bd. III.

l'ei^f Ergfiisrhof von Mainz, tfeattf tragt den SrAotofdittus des Severi€Üße9 m ßrfnti mit der Jiislätitfung einer von Jleinridt von Mnvnrshurg, I'hitnn in JUsrhlthm nntl Cunonihns ücs Älurienstiftes zu Erfurt, in der Kircite zu Mübinburg gesiifielen

Digitized by Google

ürknodenbnch der Stadt firfnit. tlbeil.

ViJcarie, iwnit>>/i srfzf , duss dit- Muttn kirrhi' in JiisrhIehrH ila- durdi ittrhi bet näiiitJiinjt ivcnk und dass ilem Vilmr ein aus- reirJinnhs Einhmimm (frsidiorf sri.

lN*'tnis> Df'i «rnitia suni tr Miiirnntino ^QiWa archiopisoopiis, sa<'ri impeiii [HT < it'i niiiniaiii Mn-Iiiraiu'i'lhirius, si.ulastico ocrlosic saiicti Sovcri Krfor- »Iriisis salutcni in Duiaiüo. lustis, piis ae «lovotis H<Miiiii i ijf Mt'wars- burg canonici ccciesie .sam-te Marie Erfonlensis, plebani in livssfliuves- ieben, derici nostri dilecti prccibtiB fkvombUiter inoiinati tue diHcretionl eotniiitttimus et mandamiis, (|untcnu8 vocatis ad tui presentiam ovo- fandjs scnitinio diJigenti pon|uiras, si vicaria, quam idem Heinricus in ecclesta sancti Dyoniaii in Mewarsbtit^, filia parrochialis eccJesie in BiaschoTCsleyben, institiiisse dinoscitur et fecis;se, eidem patrochie aut alirui alii non pieiudicet uDo modo ot si ipsani in tantum dotavorit, qiiod sacerdos ipsam officians de elHiIora possit commode Hustontari ae apostoÜc« iura rsolvtre, et si rem invoneris itji esse, tu ipsam in- stitiitionom aut dotationem fa<;tam auctoritato nostm confirmes, non piMinittf^ns, virariuin, <jui pro teniporo f'iK'Ht, in bonis ad dotationnni hiiiitsinniii spt'ctantilxis ab aii<|uibus t^nnMc mn|«'stari , nntlostatorcs et invasori's, si (|iin< im cnoiis. |i«t rciisiniun iHrh siastirani coniposcf'nilo pnnia niciono. iJatiiiu l'jrtordit' anno Doniini M"CCC"V11I" KaJ.

»St'|)tt'iiilt|-is.

(M: Mit zerhr. Ä. im M. A., (trtstc/t. MJngiMrg, 1.

J'fifT, Kizltisrliof i'on Mtlinz, 'nimrpnrint tinf liifftu drr Jiiinfer IV)» Erfurt dir Kirrke sii Jitwiuvit/ dmi KUinU'.r J^iirrsitfinsm.

Potnis Doi gratia sancto Mairuntino sniis arcbi«'|)is(M»pii8, sacri inipf pf'r ncnnaiiiani nn*lucnnn'lbuius, dilcetis in (Jhristn prepnsito, abbatissc et <'onvontni sanctimonialiuni nionastorii in IJchtiishnsen salnt<»ni in Domino s(Mii))it*M-nani. Iiistis ac «Irvntis vcstris tw tidcOinm nostrornni biir^n-nsinni l'^i tMidonsiuni sttpplicationibiis inclinati. lU'rfssi- tatos, «luilnis ail prosciis vc-^tra (IfVulin urt^ftur. n«istff» si»lli(ilinlini.s irjilo iiitofnh's ar panM'iic pni\ iilfijtio studif» snb|. \ar<* vulciitt s. it. I,- siam in D u licbci'ho ciini imivcMsis snis imibus. bunnribix et jici ii- iH'ntiis, riiiiis ins patn>natiis vol prcsciitaiitii r<H-ti.r('ni, (|uaiitl<> \aiaf, a«i vos «lii-itur pfrtincn», vestro imorptiranius et iwiinius nmvcntni, sii» ut frnrtiia at obvontiones ehisdoin CHH'trsiß vostre nminiiMii monse, quod nimis tcnnis cfiM" dicitiir. |)ro pitiiricii^i asRi^nontiir, et quinl eadem Cfvlesia per pr(>sbytcriini H(HHilan*ni {mt vok prosnntattmi sfu presentandum ac per loci andiidiaoonum invo»ttitiini smi investiendum legatoT in antea, sicut haeteuus est consuetuni, cui tantum et certitu-

Digitized by Google

^84

OesehichteqneUeQ der P^. Sachaen,

dinaliter do tarultatibus oiiisdciii m^Icsic dcputütur, nnde congruam susteatatii •11(111 habere, episci»i)ulia iura persolvere, huspitulitateni ser- vare iic alia onera, quo eidem ei'clesie incuaibunt uut incunibent, cum honestate valeat sustiueie. Datum Erßordie aono Domini M.COC. VIII. VII. Idu8 Septembris.

Gedr.: Hem, J hur. »acra I, 119.

1808. Deeeiiiber i;i 549.

Fkaxlus, Dekan (lr<< MaricnfiifkJf und Prnvhor des Mariins- iiOspUalcs in Erfurt, bfkmnf, dnss hi seiner (luirumni Hugo et Hugo fratres. Katliorina soidr ipsonun et Genliuuis uxor ipsiiis Hugtmis priiiindicti civis Krt"onl«-iiscs dicti de Cynuueiu chif JJtife zu Zimmern nach Weimir zu gelegen, wddtc dan Hospitale ß SehUlmge Erfurt er Pfennige u»d 3 3iaUer Kom mMehiet, an die Begmm Yrmentrudis ttnd Gerdrudis diele de Swerstete, ihre Verwandten, für 27 TaknU verkauß haben, dock ao, deiss die Verkäufer die Hufe hdMuen, den Käuferinnen aber eine leb&tdängtidie Rente S MaUer Kom eniricktm. Datum ot acutum anno Domini M" UCO* VIII<* Idus Docembris. Es siegdn: Bertold IIS qunndam plobanus ecciesie sanctt Martini und der oben genannte Ekardiis.

Z; Henrieus .... * denciia, SlfTridus dictus Kuchen, Hermann us de Marpecbe i

Sehr iMuAätliffta Or. S S, im E. A, 1) Begehädigte Slellm,

im. Februar i. 550.

König Heinrich VIT. iMvdfiiig/ die J*rimlegien der Stadt Erfurt.

Henrieus l)ei grutiii Itoiuanoruni n>x semper au^ustu.s univ«'isis

sacii Honiaui imperii tidelibus ' eonsiderante« quoque benigüius,

quam grata obsoqiiia divis iiuperatonbus et n^ibu» Bomanoriim nostris antecessoribu» iuipeuderunt et nobis et imperio impendere poterunt

gratiora ^ ot iura a dictis imporatoribus et re^biis Rumanurum

nostriH predet^Ksodbus, sicut ipsis rite et rationabilitcr conoessa sunt

et tradita, prent < incursnrum. In cuiiis nn testtmoniuni

presens scriptum nuiiestati» nostro sigtllo iussiuius etmimuiiiri. Datum C<donie IUI. Non. Kebniarii anno IVmiini miliesiino trecentesinio nono regni vero nostri anno primo.

Or. 1HÜ (1. S. Im M. I , /'>/. A. /, 8; s. Itttfhmer, Itetifh (1844) 28. Jj Die mit ~ bezeichmUu iiieilen Bimmen wortlich überein mit der obigen Urknude Aü. 510.

^ kj i^uo uy Google

UrkuDdenbuch der Btadt Etfiirt. LTlidL

im 31ärz 15. 00 1.

Ountherus Doi c^ratia in .Swarzburgh et Henricus Dri ^MMtia in HIaiikcnbcrg comites bekennen, r/'7s.s Harth iinirus rnnmieudoricus fratres dicti Hotherman ^'/v Hu/hi zu MHVwarsbiirgh (Möbis- burg), von ihnen zu Lehen rührfnd, für 42 Talente Erfurier Pf'ennvir an Henricus de M(>y\vai.sbuigh canonicum ecolesie sando Marie in Erfurt und im-tor ecciesie saiu'ti Dyonisii in Meywars- bufgh verhmß haben, womit derselbe eine Vrcarie in der guUtgt genannkn Kirdie »um Heile seiner Seele gestifUi halt, huiem sie die Beaiiger der Hufen, nändieh Hermannas de Bechstete, Her- mannns Sculteti, fickehardos de Bode, Ludewicue de Bylters* leyben tmd Sifridus dictus de Brich, anweisen, die Zinsen, 2 Malter Weißen und Oende, 4 Hühner, 2 Gänse und 28 Sdul- lingc Erfurter Pfennige, fortun jährlich zu Michaelis dem Inhaber der Vicarie zu leisten, genehmigen sie den Verkauf, übereignen die Hufen der Kirdte und Vicarie und vergidUm auf, aUe At^sprüdte an dieselben.

Z.: dominus Wikfridus prepodtas sanctimonialium in Ilmeno, dominus Fridericus de Wizzeleyben eanoniciiB ecdesie sancte Marie

Erfordensis, dominus ' de Meywarsburg canonicus eociesie

sanrto Criiris in Northusen, Hoinricus de Kirspeleyben notarius pre- positiire fscciesie sancte Marie Krturdensis, nohilis vir dominus* I^mlo- wicus de Blankenhayn, Conradus de Nore milites, Gotseaicus dirtus Martiueiiiter oppidanus Erfordensis. Datum anno Doiuini M"CCC"JX. Idus Mnrtii.

ikUr {>eHchti'iigt€S Or. im E. .i. S. f. 1) Lücke im Pery.

Vm. Juli 18. ll<>Mienl)urL% 551

Kimiq Heinrich VII. nimmt die Stadt Erfurt, weil sie sinh Mit ihf/i gegen den Lamltfrafm Frialrifh verbündet fud, in siintn besonderen ikhutz und bestätigt ihr alle liechte uml Pririftylin.

Nos Heinricus Del ^'nitia Romanorum rex semper augustus. Ad universorum sacri Roinaui imperii fideliuni noticiam volumus pcrveniro, quod puritatem fidei et obsequiu tideliu, quibiis prudentes viri dilecli et fideles nostri cives Erfordeuses erga Romanum impcrium ciaruerunt hactenus et in poatemm laudanda continuatione eidem Romano ad- benBbunt imperio, favorabiliter intuentes, et pro eo spedaliter, quia üdero cives contra illustrem Fridericum illustris Alberti lantgravii Tburingie filium aoeedente auxilio spectabilis viri Hermanni comitis de Orlamunda, qui oeutum dextraiios habebit, cum ducentis et quin- quaginta viris in dextrariia nus iuvare nobisque oonatanter et indesi-

«tiBlitilrti» 4L Pr. flNsiWM. XXUI. 1. 95

Digitized by Google

866 Qeediichtsqtiellen der Prov. Sudiien.

nenter assistere fide |>i(\>tita promiseruut, iu»s uuinoratos cives in pn>- tectionum nostrara et imperii iwepimiis spwialoni, proniittentes sibi firmiter per presentes, qiiod de nostriR fidehbus, quem ad hr>c ydoneum et utilem eßtimabimus, capitaneum cum durentis dextniriis expedititin versus Thuriogiam infra iiativitatom sancte Marie vifu^oia proximaro transmittemus ad resisteiidum prefato Fri<lerico et impedienduro eum cum auxilio prodicturum civium; cui etiam capitaneo sepedicti cives duo mtlia librarum deuariorum Erfordensium in victualibus dare et assignare tenobuntur in aubsidium c>x{)f>nsarum, liac adiuncta clausula et intonxisita conüitione, quod privilegia, ium, libertates, ^tias ot approhatas coiisuetudiiics, (|nihu.s inijHTat<»nini vi»l n*gum Romanoruin et hintpavioruin Tliuiitigie vfl <li<'ti Kridcrici coiu-cssione Kifmden^is civitas ff f'ius irirolf •rainlnut ot ir.tvisi simt liiirus(ni<' , ratil»;»tH'l)inius eisijue coniii inaliiiiiiis . i|iianiitiriUK|iU' «•um antcdit tfi Krid«*iii-i' Hli<> lant^ravii Tlninn^ir iiiiiniiis «>t coiiniidi*» t'»'d<M[i plcii»' uns coutip'iil obsej viut'. In t uiu.s i siimuiiiuiti jii« ^ciitt .N litK-ras iiustre inairstatis sigillo iu.ssiiiHi.s ('«•juiiiuiuri. Datum in K^itrmburtr X\ . Kai. AujiruKti anno Domini miUpsimo tiecfntf.simo nnim, rc^rni vcro nostri anno primo.

(h. im M Ä.y El f A. XI iU 9. 8, f. fMrr. IMmer» ucttt

AiijL'iist iO. Sir< h r. 553.

König Heinrich VII. iihniriuft thin l .n iiihjmft:)) J f 'inu »v*fl Hessm ilir Regienui<f Uhr) tlif HeiiJtss/äiitr (insfar, Mithlhonsm und NonUnntscn und rrmmd Um zmii Anfühnr ihr lituvfifj iwtni, tvfhhc er ttftrh Thiiririijn' 'nm S<lndzr Erfi(rt'< und dvr yt*-

IlHiltd' Ii S/iiiitc ißnjt'n I .'I itdtii ilf J'Virih ir/t srtidt'L

lirtitHi: Unnutl. Muhlh. I rkiHt., :Ji4, (iesthqttrilen Htl. Hl; s. Ii*tiuMfV, Hrfiff. imp,{JSItj lintir. Vll. Su IM.

im Deceinlior 1. 554.

Der Ritter Hermann^ yenoMtU fUrangf in IUUf(4ete ütereigwt dem Mariemtift in Erfurt eine haihe Jiufe m Anäislebm, welche nein Vitmtt Johann von Aeh, Bürger MU Erfurt, als Vormuml aeines Neffen Giselbert vor der KrämerhrOeke, demfu^ben für 17 Talente Deiwre verkaufte,

Iii nomine Doroini amen. Nos Hermann us dietus Stranz miles in Tullestete rooogntiscimus et presentibos publice protcRtamur, quini, cum loliannea de Ach civis Krfordcnsis tutor et curatnr nepotis sui («ysel- IxTti. (|ui fuit natu» Gyselbertt ante Pontt^m niorrati)runi quondaro civis Krt'«>iYl(M)Mis, ut ni<*)inra pnwpiceretf ipso nepote suo presente i*t annuente

Digitized by Google

UrkuDdenbudi der Stadt ErAirt. LTlwit.

387

ilimidium Jiiiinsuni sitiiiii in cfiniiiis vüIp Andislcx Imm . quem a nobis •lictiis lohannes in fcodo lial>iiit t't ttMinit lunniiif lu polis sui ot ad nos prnpriotMtis tituhi peiliiienteii), «olveiitom siii^ulis ;im)i> altt^niin diniidiiiiii in.tldium tiunienti et f)rdei, et quem HertoldiiH dietiis Kllehogc excolit. veruli<lissot et tradidisset decano et capitiilo eoclesie sancte Marie Erfor- clensis pro decem et septem talentis denariorum Erfbrdensium inte- ^liter iam solutia, di'ctua lohann^ a nobis petiit, ut nos dictam ven« rlitionem et traditionem ratam habentes dictum diiuidiam mansiini prefate eocleeie sancte Marie appropriare dignaremur. Nos igitur aiii» petittonibus favorabiliter indinati et ob reverentiam beate Marie vir- fsjms vcnditionem huinsmodi et traditionem ratam et gratam hubentes de voluntate et consensii Mecliildis dilet'te nostre coniugis av tüi.inini noKtroruni Alberti, Hermanni. Johannis et Ulrici ins proprietatis eiu$^' dem diniidii inansi cum omnibus libertatibiis, honoribus, proiit ad no» et nostros h^Mvdes spectabat, dictis ficcano ( t caiiituln ad altare noviim in eadem eiriesiit, super quo sanetorum martinuu et pontititnim, scilieet Adolnrii <'t Kobani, roruiuir sunt locatf. dcdiiiius, tradidinius, damus et tradiinus [mt [jreüeutts. i>'ruinciuutes unmi excoptioni omrnque iuris benidirio tani canonici !|iiani civilis, per (|ue pn'dicta donacio s«mi tra- dicio posi-'et inpediri .tiiquateuus vt?l jescindi. In ciiiiis wi cei tituiiituMu tiriuiorem presentes litteras dodimus sigilio nostro ti<leliter eommunitas. Dutum anno Domini CCC<^ IX** Kai. Deoenibria. Testes huiun rei sunt: Ekehardaa prepoaittis sanctimoniaüum in TuUestete, Riratantia prepoaitus sanctimonialium in Bralo sive Sancti Martini extra miinw £rfordenaet», Ulricus dictus Strang, Th. cun versus in Tiillcstotef Kuno dictus Wersing, Heinriciis de 8pira, Heinriou« dictuR Balhorn et alü < quam phiies fide digni.

Gr. mit dem im V. A.

ISIO. Januar 9. &r>5.

Der BfitJi von Erfuii bestätigt die von den llandwet ka n und der gamem Gemeinde dosest ihm vorgetragenen Artikel.

iNo.s Hugo diotus Longus et Ludwicus de Biltiislchcn nia^nstri

consulum, Theodericus de (rutliern, Bertholdus de (ioflia. SilVridus de

Molhuiien, iSill'ritlus de Madela, Heiiuicus llutomiau, 8it^rl<iLl^ Kuiclu'ji,

LutolfuB de Urnen, Ludwieus Andree, Heinricus de Piltersleben , Oi»t-

sebalcus de Liibelin, Bertholdus de Metefaendorf^ Ootscbaicus de HefTen-

tal, Guntherus de Sommeringen, Conradas de Frankenhusen, HeinricuH

dictus Muldenbrecher, Theodericus de Meldingen, Tilo Ackerseholl,

Theodericiis de Molhusen, Heinricus de Beclistete, Nicolaus de Salcza,

8iflridu8 de Kilbrechtishofen et Ditboldus Faber consules firi'ordenses

2b*

Digltized by Google

\

888 Oeechichtaquellen d«r Prov. Sadwen.

iwogno.scimus teiiore preseiitium Utterurum, qiiod ex parte coniniimi- tatis et iiniversitatis civiam Erfordensiuin coram nobts et aliis nustris coDcivibn^, qiii fuerunt vel »unt in consiliis ErfvFden8ibu.s , ({Ubdaui petitiones sunt propusite tenoris et oontinentie infrascripte:

Nos artifices operum mechanicoruro necnon tota oommunitas civi- tatis Erfordentiis rü^miis vos honorabilea viros consules civitatis eins- dorn suppliciter precibus studiosis, quatenus* nobis paoem et commodum ex parte marcliionis neenon ex parte omiiiiim sibi astantium ordinetis, cum dirtus ditminus niarchio nullam nobis inpingat culpam vel causam, quemadmodum vobis ex relar^ionibus iaindicti marcliionis: rttteraruni peroptimc ronstat notiini, eondieione tali tarnen supernddita, iit predieto paeis ordinnoi«» in Imiiis civitatis infamiani non rcflundet. Venimtamen, si eani tartam paeeni socundnm Imnorpm hiiius civitatis onliiian» non poteritis, Iujk* petinius consequenler, iit umiinquenique nostniiu con- tinere secundiini valorem suaruni rernm r'(|miiii vel runeinum habm» iulieatis pliires vel i>auei(»res, sectiüdmn quod numerus niarcanim in rebus uniuseuiusque exij^itur, quousque diseordia tuerit terminal.

Item rugamuSf quod, cum dies placitnndi cum luemoratu marchione vübis deputata fuerit, tunc ab eodem peri'iptatis, qui sint taliam bunorum posBossores, pro quibus ideni hanc civitatem nititur devastare, per- mitteutee eosdem , scilicet talium bonorum possessores, si enormiter ac ointra iuris i^ulam possideant, propria facuitate ac de i^bus propriis cum eudem marchione quamdiu volnerint debellare, eisdem quaiitiim ad boc nullum civitatis siibsidium fiicientes.

Item Togamus, si aiiquis nostrorum ooncivium aliqoa h<ina domini Moguntini indebite ac illieite possideat, et »i ad vestrani discivtionem deveniat, quutenus taleni rogatis antedicto domino Moguntino de rebus propriis satisfacere, nc exinde inpoateruin tota eivitas nulitipliciter aggravetur.

Itf'tn rtiL'-aiiius, si ('(iiitingcrct , nus rinu cnrriliiis iiv pro spoliu, quud , quiii(|m<l illi rmrus a<iducerfitt , super t niiimiine ibruiii ducen' nwnon ibidem vindeiv f'aciatis in fructus civitatis integralitci con- veiteutes, apprei'iandt» roctores eiusdem spolii primitus de €H)dem.

Item rof^mus, (|uod talem emptiooem fetidam et nou mundam, quH proprio dicitur Sanirock, amodo fieri probibeatis, de qua et pro qua emptione turpisaima multa pericula et acandala huic civitati proch- clolor sunt illata.

Item rogamus, ut probiboatis, quod nuüus nostrorum ooncivium aliquem nostrum noNtnnjue civitatis adversarium promoveat verbis vel facti» vel quovis aliu promocionis articulo, et si quis cootrariuni fecerit, bunc a noatro civili iure et cuUegiu petimus amoveri.

item rogamus, quod, quando omoes persone ad quinque coDsUia

Digitized by Google

Urkundenbueh der Stadt Erfurt LTheil.

38»

s|)ec*fanteH super fniadam causa discutionda cunvocate fumnt, quidquid talcij in hat- ciiu^u dictaveiint, inposteruin uniulem trat'tutuni duus vol tres uUati'UUs nuu ^M3rmittati8 commutare, de quo uuilta periculu et ücandala posse perpendinius evenire.

Inter cetera rogamus omnes personas ad quin(|ae conailia spectantos, quatenus illud novum statatum a Tobis noviter adinventum, scilicet pallia, que in diebus obitua tiniuscuinsque ad constdea devolvuntur, ätudeatis causa nostri, si poteritia, abolere.

Item rogamus« quatemis non permittatis, quod alicni aliquid absquo voluntate spontanea in suo hospttio accipiatur

Item rogamuSf quod nuUum conducetis ad civitatem in qualil)or causa nisi cum scitu ac d*^ licentia adversariorum, excepto dunitaxat in iiogütiis totius civitati« Kiffordeiisis vel totins t<^rre Thuringio, in (piibus. (|!i'MM(Mis(Minqu(' vel (|Uiuitumcunque id rvtMicrit. dominus |inn- ci{>f»N. coinites, barunes, nobilcs. advocutos vel ali«is (|iiusruii(jii(^ domiiios et e»iruin famiüam vel siiiirulares ctiam personas sine requisitione ad- ver:>arit»nim (.-oiidiiwre potijiitis, quaudo placet.

Item ruganiuis. si aliqni nostri coiicives apud vo& pro aliqua pe- c'unia vobis concessa et acconiodata ab exactionis donatione liberos so exeoierint, habentes etiam super eadem libertate civitatis sigillum et lifteram, quatenus eosdem ex parte nostri et vestrt studiosius exoretis, ut vobis antediotas litteras reddant modo tali videlicet) quod iam tactam pecuniam resumant in terminis eisdem deputandis, faciendo inteiea iura commuoia dvilatia.

Item rogamus, si aliqni nostrorum concivium snam exaotiuneni dudum non dederint nec adhuc minus (*urent daro, quatenus illoa, sieut et noH, rogatis iura civitatis omnia adimpiere.

Item rogamus de electione inter nos quatuor pcrsonanim, sicut urotenus nos iussistis, ad reformandas- comniodius ac maturius flivorsas iiiter nos discordie caiisa^; \rstiaf|iit' negotia niinimp im- (K'dientes por »'asdem, quatenus t'asdcni jUTsoiias a nnbis ('Iii;fiu1iis, (|iiai-unque iiura vel tempore ad v.is privi-ncriiit [»m rausa l('.i;itima disi utienda, ipsos statim audietis nulbs alii.s prepedientibus articulis sivp causis.

Item rogamus, si aliquis nostrorum cuncivium mitteretur ad placita ex parte civitatis, et si ille scienter reciperet munera de partibus utris- quu, quod amodo talis noster concivis non sit nec habeatur.

Item rogamus, si aliquis nostrorum concivium iturus ad su» negotia piTOinia sine lioentia consuhim assumat sibi sateliites civitatis, et si üampna eosdem reoipere evenerit, quod talis eadem dampna de rebus propriis refundat absquo civitatis iuvamine et re^uret

Item rogamus studiose« quatenus vestrum subnotarium videlioet

Digitized by Google

39U

GeschiditiqiieUen der Prov. äadweD.

Cancrum et suuni filium a veatro servitto amoveat» citimo causui nostri.

Verum quia premisse peticioneB nobis et omoibus alüs, qtii sunt in consilüs Eifordie vel fuerunt, tatiquam equitati ouDsone placuerimt, cas preeentibua stabilimus perpetuo duratutas, et publice profitemur,

quod liii. qiii peticiones easdem proposuerunt vel inveniorunt, et hii, qui ipsis in talibus adhesenint vorbo, iacto« conailio, aiixilio vel fiavore, a nobis vel aliquo cive £rfordeu»i indignationem , ingrutitudinenit in- vidiam vel rancorem occasione ve! causa premissorum nullis unifjuam tenipitribus snstinebunt, imms» si pliiia oxcoptare potenint liontfiifica et utilia civitatl. ea, si iiotiticata r(nisulibus Erlordensibiis fiu'iint jx-r eosHorn. et cxpiMlire et con^ruere ipsis cunsulibus vidphinitur coincUeii« .siiir iiipcdiMifiili obice, alioi|nin, si consiiübus Erfordiiihibuä» visa tuerint iniiiiiu« tiX[M'<lirp, tiinc Uebunt sine diilit üitate qualibet aboleri. Ad lue, (jiiia siii^iili aiiiiues seu mechanici civitatis Eifordensis duos de Silo artiHcio super se i'ectoreä ud coiupesceiidus inter ipsos eikasperatione^ et malitiag, si quA exorte fueriot. i»tatueruDt, si electi taliter rectoros una cum ipsis quatuor auprascriptis oonveniunt ad revelandum et pru- palandnm inter artifices predictos ezasperationis, dissensionla vel in- obediencie materiam sobortam, publice vel occulte hoc fieri potent qualibet sine vara. lidem eciam quatuor sie uobitf vel atiia consulibus Krfordensibus tenebuntur, omnia, quo inter eaadem artifices exaspe- rationis, invidie vel ranooris contra consules Krtlordenses emersa fuerint vel exorta, iideliter revelare, prout se ad id tideliter astrinxenint In ({uurum omniuin testinionium sigilhini civitatis Erfordensis presentibus est appensuni. Datum anno Domiui M. CCC. X. <]uinto Idus lanuarii.

lUls.: Ahsvlirifl in der lififimcnisrrrtirxHfrufiff >rm 1510 im K. .4. Dtiwlhai und im Ktufelmuiinsliucli eine iteulsche t 'btriraifutu/ , u w es schetnl cLtii/alls ron JölO; lrt:(ere ;/e^lr. hei luilkrusf, ui, (ieacfi. P. Et JSf), uiul Heincnutnn, sUitttUirtsche lirchte, 139. J)<ih (fr. dirsfr IrkuMde, ffnuinnf ilif Viirliriff'i. htnnte hfufirr nifht Hu/ife/uwien werden. Jj Du» Wort tst m der iOertmi/umi /ülscMich mtt Ira- bant wiedergegAm.

Vm. Aprü 29« Zfirlch. 556.

König Heinrick VII. hetlauertf dass die Verhiiullungm £U JsSgvr mit dmi Ijiinäif rufen Friedrhh ohne ErfoUf (fddidten, und ladel die Stadt El' furt ein. zu den Friedensvcrkandiungm mit IMercm Ocsfindte an den Ibüelistag nach Speier Jsu senden^ indem er ver- spricht, nie in deti Frialcn eimuachUessen, den er dort dwa mit dem lAindgrafen eing^ien würde.

Uenricus Dei gratia Komanorum rox somper augustus prudentibus viris niagistris, consulibus et univorsis civibus Krfordensibus tidelibus äuiü dilectiä gratiam äuaoi et omne boaum. Quod negotia vestia per

Digitized by Google

Urkundeobuch der gtadt EiAut. LTheil. 391

priiicipos et consiliariog nostros versus ]i)gnim destinatos iam pridem cum Friderico Thuringie lantgravii filto aptius ordinata et melius ex- pedita iioii fueraot, dolemus fidelitatem vestram scire Tolentes, quod in quindeoa pust festum inventionis sancte eruda prozimum versus Spiram dante Domino fiaaliter veniemus ibidem de plunbus nostris et imperii 'negotiis tractaturi, sano vübU suadentes oonsilio, quatenus discretos vestios nuncios ad eundem locuin et terminam diri^atis, ad qaorum instructionem libenter vias et niodos iiiquiremus saiubri vestro statu! f()n*?ruentes. Et si cum predicto Friderico vel minciis suis tractatus alir|Uüs sujx>r concordia vel trfMi<ris statinMiflis nhservar«» nos (."ontin^^et, huinsmodi placitis vos sine diihic inrludenius et ea tirmabinius pru vestru commudu et buiiore. Dutum TburegL III. KaL Maii, regiii no»tri auno seciindo.

(h\ tiH M. A., Erf. A. X VH, 16 mtt der Aufuchrtp: rrudeutibu» viria uiMgislriH, ouosulibtw «t univeraiA civibas EUrfoideniibus iidelibus nosirifi dilectis. Gedr.: Böhmer j acta imp ad. No. HOB; 8, attmh Böhmer, Hegg. imp. (1844) Htiwr VII. No. U^S.

1310. Mai t% Naumburg. 55;.

Driethrich, Landgraf von Thüringen, verirägi sieh mU der SttuH JSrfurl uoege» schiedariehterUdter Biegung ihrer ^reitigkmien.

Wi Frederich von Ootis gnadin lantgreve zcu Duringin, marc^rove 3SCU Misene, in deme Ostiriande unde berre in deme lande sscu Plisne, bekennen unde tun knnt alle den, di disen brif angesehen, daz wi

durch gut unrlc rechtin vride unsir lande uns mit den ersamin lutin gemeinlicb den burgern von Erfurte griuzlifh unde eintreehtlicli ge- sunit unde beriehtit habin , alse hi nach beseribin ist Alle saehe, werrin unde bruche, di tzcwischin uns ein siet unde in andir sit sin unde bisher «^ewest sin, rli habe wi unde si y.cii j^revin Gnntht>r v(m Kevern- berc, zcu Ottin von Bcr^niwc Albn-chte Knute unde Hartmute von Bulewicz, zcu Walther KtMiin^n'i-, Joliaiuics von Wechmar, Heinriche Von Stalbere unde Heinriche Jun^iu von Kyrslachin genczlieh i^esotzcit unde iff'lasin, also das von sunta^^«'. der nest wiit, ubir virzceii tage wi zcu Aiiistete in gcrite schullin, da uns unde si dise seibin achte aller sache intrichtcn unde intscheide schullin eintrechtlich nach minnc edir nach rechte, unde dl vorgesprocbin achte sscu den heil^in da swere schullin, daz si alle sache da getruwelich intscheide schullin ane ai^clist unde daz nicht in lasin durch Up, durch leit, noch durch keinirhande sache. Swaz da di vorgenantin achte uns heisin tu nach minne odir nach rechte eintrechtlich, das schuUe wi also halden; wo wi de^ nielit in tetin edir dise tedinge nicht vol vortin, sundir iz an uns gebreche, da schullin zcu unsin virn, di hi vor gescribin sten unde gekom habin von unsir wegin, zcwenczoik unse buiigin, greve Gunther

Digitized by Google

GeschiciiusqueUeu Uer Prov. äacluteu.

von SwarxbuiG unde greve Heinrich sin Bruder, Albreclit von Lucbtin- berc, Fredcricfa von Holderungin, Erkinbrecht von Tanninrode, Volnit von Krancfavelt, Gunther unde Frederich von Salczca die gebrudere,

Aibn>clit von Herwerslebinf Hernian von 8pang^inberc, Heinrich unde

Otte die kemerer von Vanre, Alhu^oht von Ueilingin, Lutolf unde

Heinrich von Alristete, Hu^ von Herwi-slebin , Heinrich von Anistote.

Dytherich von Sybolohln. Fritzre von Wanginlifim umlc Ijiitulf v.m

Ebelebin der iui)i:«'re. di «inz in tniwin von unsii wegin giobt habin,

iuriten zcu Arnstrte nndc von <!annin nitnir kninin. wi in habin vol

tan, daz uns di ac-hte geheissiii nmie intschedcii habin. W'vrv auch daz

<H atlito keinirhande sa<'iie teiltin mit deme eide zcu Ix haldene, swi»

die suche uns auetrete, da schuihn unse vorgesprochiniu \'mv mit

rate und geheise der andirn viere von Erfurte sechse zcu in us unseu

vorscribenin zwencxk bui^gin kisin, unde schullin vor di sache sten

mit irme eide; trete abir dt aache gemein lieh an die stat zcu Erfurts,

HO schullin die viere, di von urre u egin gekorn sin, mit rote unde mit

geheise nnatr viere, sechse us Iren zwenczik burgin zcu in Idsin, di die

Stiche vorsten mit deme eide. Trete abir die sache au sundiriiche luto

von Erftirte, di schullin di Sache vorsten, alse die achte dotrecbliche

ti'v lin. Ouch schullin der von KHurte gevangin tag habe von siintage

df-i ' nii wiit ubir dri wochin, unde swaz si geldis nicht geleist habin, daz

achai sten gütlich ut' den seibin tag. In dise sune habe wi genuniin

innrcirrevin Heinriche von Hrandinburc. horzcogin Rudolfe von Sachsin,

di von Orlaniunde alle und alle, die durch uns mit deme urlo^a» bc-

i^'riftin warin edir sin, und»- p*bin zcu nrkunde dirre rede disin Inicf

vorsigilt mit nnsemc intresii^ch' Dine brit ist gegebiu zu Nuwenbui-c

nach Gdtis ^^rbnrt tiisint iar (iniiimdirt iar inme zcundin iare au deme

vritage nach nnsis hei i in ulfart.

(Jr. mit £a-br.>'S. im M. A, Krf Ä. X VIJ, J'J. Gtxlr.: Jlofer, AusivaiU etc. (Mi; t Wangettheim, Regetten «. Urkuitdm II, StJ; $ v. HeiisauUm, l e m, 1) fAU HtU,

1310. Juni 26. 558.

Prvi^ und ÄUüsin ton IcMar^MUsm und der (jniizc Convent ddst'lhst vcrkutifen (in Heinrich yennHui isjfUiMdi, Heinridi seinen Neffen uwi dessen St In r est er Kunegundis auf deren Jjhtuszrit &nm Huf in Erfurt Imi der Vitikirche in der Nähe des Iku:k- hauses (felegen für Kt Tidnifi' Erfurter ffcntnife und einen jäht' liehen Erbgins von :J Ttilenien derselben Münee. Z.: dominus SvftVidus scliolasticus cccl(>sie sancti Scvcri, Hcrinannns plt banus 8ancti l'anli, Cunradus notaiiu.s «licti domini si bolastiri, l'uuluü scohu is nostci . Actum anuü Dumiui M. CCC. X. VL Kai. lulii. Ucdr.: Hein, l. c. i, i-W.

Digitized by Google

Urkundenbuch der Stiidt Erfiirt I. Theil. tm

laiO. Juli n. Gotha.

Friedrich, Lantlgruf von Tk&rittgen, säUietuii mit d&r StatU Erfurt Frieäm.

Wi Fridericli von Gotis giuidin lantgmve zni Dmiiiixiti, inaregravü Zi ll Misne und in demo Ostirlande. herre in denie laude zcu Plisiie, bckeuuin iinde tün kuiit alle den , di diseii biief gesehen oder huern letiin, daz wi allir werrin, allir sacbin und allir bräche, di wi habn odir gehabt habn kegin der stat unde kegin den burgern zca Erf&rt, armin nnde richin, uns mit in gutlich unde genczlich vorsunit unde berichtit babin, also daz wi di stat unde si in unsin sundiriicbin beschinn nemen unde si vorteydingin unde bescbirmin achuUin czu irme rechte ane ai^Iist Wy sprechin noch unde gftnnen in des von sundirlichir gnadin unde Truntscliait, daz nimant schal di stat odir di buiger sundirlich odir geineiulich btH-lugin iimme dikeinirhande sache vor vrenideme gerichte, iz in si, daz deme clegere in der stat zcu Krfurt rechtis si gebrochen, denne so schalle wi dez selbe richter sin. Ubir daz so in wolle wi nicht, daz iniant in zu schadin hindere di kein*' unsir straze. Unime den schadin, den si getan zcu Duringin inme lande habn in diseme urlouge, dez si mit uns begritfin sin ge- west, schulle wi si vorteydingin unde uznemin in unsin landin kegin unsin \ rien. dyntsmannin unde allinnenglich ane urgelist unde suadir- licli kugiu geystlichin Int in schulle wi in ratin unde heltin. Werc owch, daz wi kegin der burger kein sundirlicii icht zcu sprechin odir zcu aachin hettin, dar ubir adiulle wi von in nemen recht odir minne. Daz wi alle dise rede stete unde gancz haidin ^ darubir gebe wi disen brief vorstgelt mit unseme und unsis sunis ingesigel von ganczinie willen unde von rate unsir getruwin I&te, unde setzin dez zu b&iigin den vorgenantin bürgern graven Gunther unde gmven Heinrich von $warczbuig, herrin zcu Blankinberc, graven Gunther von KeverenberC| Ottin von ßeigow, Prideriche von Ilcldrungen, Erkinbrethe v on Tannin- rode, Gunther von SaK za, Albrechte Knüt, Albrechte von Herversleibin, Hartmude von Bilolewitz, Heinriche von Arnstete. Uxcthrriche von Sybeleibin nndf> uieister Walthor unsin obirstin siluiber. Alle dise vorgescribcnc gelobe wi Kriilerich laiitgravr zcu nuringin, niarc-

grave zcu Misnc, der inngir, mit unscnic vatyr stute unde garu'z zcu haldin, unde heingin dos an disen bi if otHribar unsir ingi'sigii. Dirrc l'iicf ist gegebin zcu (nitlia nach Gotis geburt tusint iar driiuiudirt iar in deme czendin iare an (icnic vritage nai'h sente Margareten tage.

Or. mt 2 3. im M. Ä., lu f. A. XII, Gttk,: Hufer, AmwaM etc. Hl,

Digitized by Google

(iescbichtaqueUen der Piov. S«chMu

1310. Si'pteiiibt r 7. Ö60.

J)cr liitter Joliaim van flcncr.slrt/hiti lulchut Sf/iulold mid fffinrich lum Sachsu , T/wofh-rirli (Irren Öln nii , 'flim/lf i /i h ton Vdrila und Atiänjas dessen Ohrlin, alle ßünjtt ron Erf urt, mit 4 Hufen, einer Mühle und anderem Gut zu WalschleJien.

Nus loliauues de Hervirsleyhin miles luimi«' pr^scntiimi littcranmi et publicn profiteinur, quod nos (juatuor mansos, uiiiun iiiuleinlinmn et ciiriaiii attinontem, unum pratum, XV agrus continens, cum salictii» et aliis suis pertioentüs wticm in Walesleybin cnm utilitete, honorOf iiiribus et usufructu exinde provenientibus contuKmus insto fsodo viris pro- Tidis et bonestis Syndoldo et Henrioo fratribus de Sachsa, Theoderioo de Sachsa ipsorum patnio, Theoderico de Varila apud SaDCtum lobaQneni et Andree de VarUa suo patruo dvibus Erfordensibus et conferimus per preseDtes a nobis et nostris filiis in feodo perpetiio possidendcis, volentes ac pruniittentes ipsos et eorum quemlibet neenon heredee eorum de bouis et fecdo huiusmodi ubilibet et contra quosÜbet waraii- dare, adiciontes expmsse, quod nos et lohatuies lilius noster dilectus dic'ta bona tiliis quondam Thilonis de iSaehsa. civis Erfordensis bone meniorie, cum ad etatom legitimam pervenerint. sine ditlicu!t«te et cüntradictione qnaübf't < ()nf(>?i nins , fiuandocunqiie super eo fuerimus requisiti. In quoruni ttstniKinium ^if^illiim nustrum presontihus <*st npp<'tisiim. Testes etiani sunt: Albertus de »Sumadeleybin,* Tlieudernujs Farvu.s, Dytmiaus dictus (iir, Hugo et Waltherus fraties dicti de Nort- husen cives Erfordenses, vasalli et tideles nostri; Koncmuiuius« dii tus Stok, Theodericus de Varila apud i>anctum Michuclem, Albertus de Ilmene et Radolfus de Northusen cives Erfordenses et quam plures alii Udo digip. BatujD anno Donüni M. CC(X X VII. Idus Septembris.

Bris.: Clemms^ Mmmtgwhes Ftunilienbtieh, 300 m A. 1) So «n «/er ifd«,

im. September 14. 561.

Güfühcr, Graf von Sdumr^rg, verbärgt sidt dem BaÜt und der Gemeinde von Erfurt dafür t dass Landgraf Friedridt wm Thüringen den Vertrag mit der Stadt hatten warde,

Nos Guntherus Dei gracia conies de Swarzburg dominus in Blanken- berg reoognescimus tenore presentium litteniruin et publice profitem ur,

(|uud nos una cum aliis nostris consponsoribus pro illustri principe domino iiostro domino Friderico Thuringie lantgravio, Missenensi et Orientali marchione, domino quoque terro IMissenensis, in solidum pro- misimus et proniittimus per presentes viris prudentibus et honestisi consulibus < t ' civibiis Eifordetisibus, quod idem dominus noster Uumiuus i^riUericus marohio conpositiunem cum ipsis habitam iu

Digitized by Google

UrkuiMleDbuvh der btadt RrlurU l/Ilieil.

Omnibus suis conditionibus, articulis, pactionibiiSf iiidulf;foncii8 sive modis in evonttim quemlibet observabit et nos omnia, <iue in ipsius super eo datis litterie continentur, per ordinem obeorvabimus cum eodeni. In quorum testimonium sigillum nostrum presentibus est appensum. Datum anuo Domini M. CCC. X. XVIII. Kai. Octobris

Gr, m«< dem 8. im M.A, Erf A, XVII, 21. 1) SbtU der Namen Punkte,

ISIO. November 27. 9»t

Der Bitter tieinrich von MeMingm, Dietadmtum der Mahuter Kiftke^ bdektd nu^rere Erfurtar Bürger mit gwei Hufen gu HoMeitn,

Notum Sit universis et singulis, ad quus perrenerit pretsens scriptum, qutid ego Heinricus de Meldingen miles, ministerialis ecclesie Mugim- tine, duos mansos sitos in campis ville Hocbeim, quos bone meniorie GotsalcuB de Lubelio senior quondam civb Erfordensis et domina lutta quondam uxor ipsius a me tenuerunt in feudo et pacifice possederuDt, quos quidem niari>os dirta domina Tiitta ot sui heredcs Alberto de Nort- husen germano doruini Theoderici plebani in Hocheim et Gotsalco de Lubelin iuniori civi ICrfordensi de meo scitu et consensu iusto ven- ditionis tytulo veiidid* ninf. niichi dictorum bonorum feiidum rosignantos de consonsu pati uoruiii meoriim et coherodum uc omnium alionitn, (juorum Interesse cnMlebatiir, prennminatis emptoribns Alberto <•( (J«tt- saleo ac lionestn virn bthaniii df Wechmaria civi Ert'ordensi ad jireces eorum et omnibub hrn-difius siv»; succPH!<nribus eorundem contuli et \<vi- presentes contero l uiu oninibus suis utiineneiis tarn in villd quam in campis tytulo iusti feudi perpetuo pacifice possidendos. l*roniisi etiam sine exceptione qualibet tarn pro nie quam pro meis patruis, horedibus, coheredibus ac omnibus et singulis idiis, si quomm Interesse potent, lobannem et prenominatos emptores ac eorum beredes stve successores omnes et quemlibet ipsorum de memoratis bonis et eorum fcudo iusticialiter warandare et ab impeticione eorum salvos reddere et indempnes. In Iiuius igitur rei certitadinem et ineurruptibilem Hrniitatera dedi lia.s littoras mei stgilli appensione tideliter roboratas. Testes etiara eiusdem rei sunt honesti viri dominus Conradus de Arno- stete notarius illustris prineipis domini Friderici marehionis Missencnsis, dominus Heinrieus d< Malesloiben sacerdos, Theodericus de (Jotlm reetor seolariufn iti Arui'sti'tc. Inhaniies de (JrMC/pn, Hfinrictis Longo prato et (Jotsaicus de Tiitt'lstcte civis Kifnidciisis ac <|iiainpliir«'s alii tidr digrii. Actum et datuni Araebtete anno Domiui M*' t't'C" X" V ' Kai, lieccinbris.

ijr. tm M. A f OrUidt. UiKhlmm i. S f.

Diglized by Google

1

&*M Gwchichtsquellea der Fiov. Saduen.

laiO. NovcMiilier is. 5«:5.

Engdhcrt Propst, Adelheid Priorin und das gnnge Kapitel dm yrnirerk^klosters in Erfurt lukennm, dass Ernst von (itUt^rn und seine Magd Juttu von (rt^he^ce eine Ilttfsfätte netist Phm iivlnm dem Hnfr df"i Kfosfrrs Oltlislfhm dtisclltst Ictzterrm muJi ilifem Ttnle Lcrmacht haben und gestutien die^e I ftertragutty getfen einen Jahreszins und einen Krhzins hei jeder Ahtswtdil.

Z.: Theoderiou.s de MiMiiiaishork caunniciis Sanoti» ('nu is in N<>rt- luist'ii, i|( •minus Eberhard US vicarius in riioiitr saiictr Marie Ki fnrdnisis, mn«:ister (üsiUionis plebamis in Waleslollx n, iiui^isttT Guniadii> n»etor puenuuni in munt" sancti IVtri, HeiiHinaniius dictus de Fninken- hiisen, Gunthorus de Arnstete civcs Ert'u^dense^i. Dutum aunu Dtuumi B1*0CC«X<> quarto Ka). Deoembris.

H6».s Cbp. de» JT&wtetv OlAüMm. 70 im St. A. sa W.

1811. Ufa! 4. 504.

HüinruJi, Graf iMtti (Heu:hen, ixhhnt Konrad von Wi~rns(\ Bürger zu Erfurt, Thitcrieh, Konrad und Hemricli seiiir S/hiie mit der kalben Mühle an den langen IStegen Im dem J'retliger- läoster in Erfurt, wefrJie bistier Kmrad Hotimum besessen fuUie.

Z.: Dietrith von Wechmar, Uünther von Köne^esse, doiianii von

Fülcstet Kittur, her Albrecht von Witherde Bürger zu (Hiclieri. Ge-

gebin nach Qoüs geburte tudnt iar drihundert iar in denie elften iaiu an deme nesten Dinsta^e nach sente Walpurge tage.

Gedr.: Sugttfur., Htst <fcr Or/Hch. (ii , her dent^che Text der Vrk. vst im Druck nickt aipkmaiitck genau iMcrgegiAcn.

\m. Auguttt S5. 565«

Der BaXh vm Erfurt beurkuntiet den Ausfall einer Beratung des Gemmimihes der Stadt und der Abgeanbuieu der ilaudwerke üher den etwaigen AbsdUuss einen Bütulnisses mit den Eidn Thüringens gegen Markgraf Friedrich von Meissen,

Nos Reynhardus de Gotha, Ountherua Rabenolt, Henricnis de Stal- beiig et Kichmanis Sartor magiatri consuluni , Ulricus Babenolt, Gun- theriiB de Smyre, Gonradus Bfolendinariti6f Henricus de Taiheym, Henricus de Meckela, Oerhardus Faber, Albertus de Keroede, Litdewicua Kex« Ountherua do Schubilz. Gonradus de B(>rka, Henric us de Oebeae, Conradus de Beehstete, Henrieus Halptuvü, Theoderirus tle Raspinberj;, TheiKierieus de Schubil/, Henricus de Byltersleybin, Bertoldua deXotil- 9tete et Ludewicus de B/itersleybin consulee KrTordenses rooognoscimue

Dlgitized by Google

4

Urkmideiibiich der Stadt Erflirt. LTheil.

tenore pieseiitiinii litterariim , quod, dum illustris priiu-oj)« (ioinmus Fridericus niarchio, eo nnu <>l)stimt<? quod super di.sstnsiuuis materia, quam contra aos lictt juunerito dudum niovit, ipsius gracie niagnis nostris sumptibus fuitnus reformatio nos et civitatis Erfordensis eives et iDOolas in bouis et iuribus multiptidter molestaiet nosque et civi- tatem Erfordensem ad irrovocabilis desolacionis obprobriiim dedncere toto oonamine niteretur« cupientes igitur ex ofKcü nostri debito, quo tenemur honorem et iura civitatis Eifordensia diligentius defensare et nberius oonfovere pro nostranim iririum iBcnlttite, ab omnibus, qui fucrunt in consilio Erfordie, et ab Ulis, qui ex singulis artificibns Erfor- densibus ad boc fuerint nomine omnium deputati, requisiviniiis oou- silinm, per quem modum posaemus ipsius domini marcliionis iniuriosis machinaclonibus obviare, quibus fere omnibus placuit illa via et per iuramenttini pro-;titiim ninfura dplibpraolouf prehnbita persuaserunt, quod cum iiobilibus tcrre Thurin^nc debcrenius confedoracionis tvtiilo super iiuitiio liinc et inde prestando aiixilio uns nnirt', uiide numina Dmniuni. super eo fuorant n'quisiri, et quid iniiisfjiiis(jno dixcM-it o(Mlsulyndo presentibus duxiuiUH exprimcnda : vidciicer Iltuiriciis de Biltersleybin senior, Honricus de Kezzolburn, Fridericus de Nuwenliurf^, Albertus de Gyspotisleybiu, Hermannus de Eylbrechtisgehoven, Theo- dericua de Varila, Conradus deBnseleybin, Gotscalcua Parvus, Alexander de Smyre, Gotscalcus Magister fori, Richmarua, Oonradus flolerman, Rudolfos de Northusen, fiertoldns Guprifkber, Henricua de MoUesdorf, Nyoolaus de Bylteisleybin, Guntberus Emmechen, Gonradus de Luters- bom, Bttdigerus de Swanse, Bertoldus Elrici, Johannes de Wechmar, Theoderieus de Sroyre, Bertoldus de Salvelt, Syfridus de Apterode, Hf'nricus Toniiostete, Henrieus do Frinstete, Hermannus de Aich, Waltherus de Ingerisleybin, Bertoldus Niger, Theoderieus de Sachsa, Theoderieus Franko, Henrieus Sartor, Wernherus de Meldingen, Hex iie- mannus deTusdort', Conradus Brunonis, Conradus Oerbutonis, Henrieus de ijjitere, Hartnnp^us de Smedestete, Sybc^to de Stalberg, Honningus de Hersvcldia , Henrieus ürijjstoc, Dietmarus de Gyspotisleyl>iii. Her- mannus de W Ida, Ulricus Sweviis, (funtlierus de Smyre, Hermannus de Koilede, Hartungus Hoterman, S\f^ehHrdus de Lubelin, Henrieus Bruekenere, Ekehardus Hoterman, Otto de Koiie, Henrieus de Rodestete, Theoderieus de Varila, Ludewieus de Byltersleybin, Syfridus tle Mudciia, (^ofscalcas de Tyefental, Dyetoldns iiber, Theoderieus de Mulhusen, Tylo Ackerscholle, Henrieus de Bechstete, Conradus de Fhinkenhusen, Hyfridns Kuchen, Syfridns de Hulhnsen, Ootscalcus de Lubelin, Oun- therus de Someringen, Syfridus de Eylbrechtiqgeboven, Nyeolaus de Salsa, Henrieus de Muchilde, Waltlierus Kerlinger, lunge Kirslache, Oonradus de Appoidia, Ountherus de Frinstete, Eckehardus Faber,

Digitized by Google

Geflchicbtiquellea der Prov. 8«c1imii.

HedinriciiB Tennestete, Heyuricus Eylgeri, Tlieodericus de Waltere- htiBen, Martin US de Baldolvistete, Theodericus de Borbeche, Lndewiciis de Rittersdorf, Hartangus de Vanre« Andreas de Borbeche« Heyneman von Kollede, Uenriciis de Wizxense, Ountberus de Ingerisleybin , Con- radns de Wolvisbom, Henricus de Amstete, Syfridus de Someringen, Conrad US de Aich, Eckefaardus de Grumngen, Conradus de Somerde, Kuno de Gerstete, Henrittus do Kanowerfon. TluMidoricus de Toubiiu'cke, Hclvvicus, HertoldUB de Kula. Theodericus de Kindehusen, Hertoldiis t\v Hmniehwinden , Henrieus de EI( lilcvVun, Henrieus do Trebiscbowe, AlluTtus de Lohede, Conradus de Aleli, Ludewieus de Ilmene. Conradus Mnrrebeyn, Tlieoderieus mit der I,y('hi?i. Honrictis Strutwolf, (Jnntherns de Ijapid«', Hi'rdcynus. Honrirtis Mm irhf N n, Martiiuis fic Kisrn. AlbcrTus de IxMibingeii. Hrniiciis Wiltenrodr. Tlicoii.'iiciis ilc Kusl.i. Ilciiiii'us de Wimar. H- iiricu?» de (ryspotislcihin , lli iii ii& i\v Itudolvistatl. Ber- it»hlu.s iiv Ai'/.i nians<lorf, Hfinicus Stok, Theodericus tle EscIipth Ix i Conradus (ilusman Hertcddiis de Kselieneberc, Henrieus de UlM i iu^an, Henriens de Stetchin, Conradus de Kaspinberg, Henrieus de Uinstett^ liertuldus de Feziiik, Conradus de Holzhusen, Hermannus Brandau, Hertwicus AUeciator, lohannes de Dornberg, lolianncs Alleciator, Hico- dorioiis Veclor, Ulricus Galdariator, Hildeboldns, Ernestus de Hervers- ley bin, Henrieus sub 8alic*ibus, Conradus Magnus, Henrious de Albrechtis^ leybin, Petrus Gultellifaber, Theodericus de Sechsilderode^ Nyoolaua Caleariator, Reyniboto deOrd'n f. Xycolaus Franko, Oyselhenis Hugoldi, Guntherus Vettirlin, Tlieo<lericus Franko, (ümtherus do Tasdorf, Hen- rieus Uux, Henrieus Vorkouf, Lutolfus do Hervirsleybin, Hermannus HIabacli, Theodericus de Munre, Tlieoderieus de Smedestete, Henrieus Cesar, Henrieus doCJotha, Hert(ddus Niiji-cr, Albertus IMIIeator, Syfridus de IMestete, Alhujius de Kode, TlitMult i icus de Mollesdorf, Ludewieus flr \ iitire, Henrieus Jiadaseh. Kekehariiiis Saxo, Henrieus de Gruzen, Jii nrieiis B<uimho\vere, lohaunes de Kireheviu, (ierhaiUus Pietor, Bar- tholonuHiÄ, Hein icus Meyse, Conradus de Bamberc, Friderieus de Praga, Wendierus, Conradus de Syberg, Marti aus Schonehabe, Hermaunus Teschonere, Hermannus de Sybeleybin, lohannes Unsote, Richmarus» Bertoldus Unsote, Gyselherus Cristeninge, Ulricus Swevus, Waltherus de Northusen, Albertus de Nuwesezin, Hermannus de Wimar, Gun- therus de Drirordia, Hartungus Goldicheu, Theodericus de Hervirs- leybin, Henrieus Willis, Theodericus de Drivordia et Yolkerus, qui omnes unä nobiscum singulariter requisiti sano consUio protulemnt, quod nobilibus tern- Thuringie debeamus confedemtionis et mutiü <;oadiutorii nomine adherere. Quidani vero, videlicet Henrieus Vioe< tiomini senior, Tylmannus Hotormnii. Hartungus de Stalberg, Wern- lierus de Fraukeuliusen, Thoodtiricus Hoterman, Hugo Longus et

Digitized by Google

Uikondciibuck der Stadt fiiftirt. LHwU.

m

BertolHus de Melchiiulorf illud suo cuiisiliu adiocerunt, qnod sine civibus Mulhuseiisibus iion expcdiat civitati per modum confederutionis dictis nobilibus adherere, quibusdam etiam, utpote Bertoido de Gotha seniure^ Henrico Hoterman , Xutolfo de Ilmene, Bertoido de Ootha iuuiore et Gotescaloo de Smedestete asserentibns, qnod non expediat, nisi civitas Erfordensis et eins incole intra sc ad concordiam et unioDom melius «int FBducti. In quoriini teBtinimiinm sigilhim civitatis Erfordensis presentibus est appensum. Datum anno Domini M. GCC. XI. VIII. KaL Septembris.

(Jr. mit d. S. im M A , Erf. A. XIII, 10. GffJr.: Il^/f, Ji Virl-

(ticht atwh Auttmimu oiUir iTldUtiiiaiin letwn.

Hnimirh iimj lon (rh'ulnit, (iraf lliinionti st m Stint, (Hio von W rdtttnii , Jitffcr. itmi Urinrlrlt von Wet-Jiunu tlrssrn \ rtfcr verhiuidrn sich auf zrhii Jahre mit <hr Sttulf Ki f urt.

Wii' H»'vnii('b von (Jotis ^Dudin ^\v\v vuu (ilychcn, nun irn-v«' Herman sin son, Ott»' vt»fi VV'ocIunar der ritter, www H«'viJri(h von Wet-hinar sin vett«'re bekennen ntlrnberlielie an diseine ktginwerdifren hrievc iinn tfin kunt aile den, die en g(*sehen odir gehorin lese, daz wio belfe snilen unn helfe wollen rait oKwenzig mannen nf rosse unn fnnif schuczisen wul geczugeter Inie, unn mit nnsen feHten (ülychen^ Tunna, Visilbeche unn Wechmar den crbom burgern unn der stat ezu £rforte irme rechte unn oüu ireu rechten tey dingen von sente Mychalielis tage, der nu nehest was, uhir czehen iar uf alle die, die en gewnit odir un- recht tfm ossu Düringen in deme lande, ane ufT(^ daz romesdie riebe unn ane uffe iinscn hcrren den ercssebyschof von MencKe. also docJi, daü die vor^^fnanttn bürgere recht neme suIlen unn reebt tu sollen iren widcrs;)« h< In n , ob sie iehtis bestljuidif^it \v<Mdin, «bi sie niebt brieve nbir iiabin. alse ezwene trie iierren, dio v/.w unsir evniin^e ^relobit babin, unn zw«'iie binj^'(M-e wyv der stat von Kituite, die dar i"/M beydirsit bescbeydin weidin. K-clit dnnkir eyntifcliticlit-he, unn en der helfe nuiiiiner- abegeste enu«dien noeb enseliullen, sie ciibliben bie allernie rt'rlitc. bie allern erin, bie alle d»M- frilieit unn Ww alle deu ^^naden, alse sie von ahlere unn vorn bere <;e\vesit sin; unn sundir- liche daz en allere brieve, die sie habin unn jj^egebin sin von keysern unn von kunigen, unn von deme ediln fursten lantgreven Albreehtc czu Duringen unsenic tyeben herren, unn unsin herrin roarogrevon Krideriche unn lantgreven Tyczemanne sinen sunen, unn von andim furstin des landis czu Duringen, unn von andim herren swie sie sin, Kteto unn gancz ane bruchche gehaldin werdin von ullimienlichenie, die sie en brechehe <Nlir krenke wohie, unn wulliu en dieselbin brieve

Digitized by Google

400

Q«8chicht«qaeUen der Prov. Sachaen.

stete uun gancz halde ane ai^gelist Wie bekenoiD oucb^ daz wie recht neme suUen unn recht tft sttUen unsin widenachchen, alse die fiere, die dar cza beydirsit bescheydin werdin, alae da vore gescriben stet, recht duokit eytrechticUche. Wie bekenneD euch, das wie nicht hin- dere wollen noch ensullen dicheyne stroze odir ob ieroan icht en cxii fure wil odir sal; unn wolde daz ieman hindere, da sulle wie en czu helfe, daz daz hindirnosse abegetaA werde. Swer den andirn iet czu siiire hülfe, denne ^^al luaii kume redeliche, unn swanne der kumen ist^ 8o sal man ume unn sinen luten gebe hier unn brot unn kuohoht^n- spise, hufslag unn tuter unn dicheyne phantlosun^e; swa man an<lirs ("AU samono kumit, (ia sal ider man sinos solhis kost habe. Aller- iiK'iilicli sal siiu'ii ticiuHÜn isdhir trage, swa lie den entpfet, abir frumen sulleii alle die mite neme nac h der manczale, die da inita sin, da truiue gevellit Swaz festin gewunnen werdin, die sal niai) brechclie, 1/. ciisie den, daz die stat mit uns c) ntiCLliticliche czu rate werde ein audir da mite czu tunde. Wurde dichein krig odir czweyate czwscfain uns unn Unsen gebelfen, die czu dirre eynunge gehorin, des 6ot nicht enwoUe, des sullen die fiere, die da gekorin werdin, also da fore gescriben stet, gewalt habe czu berichtene nach minne unn nach rochte, also daz die brieve beydirsit an irre craft bliben. Wolde ieman me czu dirre eynunge kume, den sal man neme un enpfa mit der stat willen undir sogetanre vestenunge, alse hie gescriben ist Alle dise voi^scribene rede unn eynunge habe wie üeynrich unn Herman, Otte unn fleyn- rich, lohannes von Vol strto unn Heynrich hern Huges die rittere mit uns in truwen geiobit unn gesworin ufie den heyligen stete unn ganz czu haldouo ane argelisL Darubir gebe wie disen brief czu eyiir«' ufFpnharin vestcnunge vorsigilt mit disen kctjinwcrdi^'iii insigeln, ik'i- wie, die nicht insegele habin, mit v\\ gebruchpii diso sie habiii an sime brieve. Daz ist gesehen nachCiotis ^n-biutc tusint iar druhuiidirt iar in dorne eyltten iare an demc nehesten duitristage vor dos heyligen Cristes ta^a>;

ÜT. 2 S. im M.A., Er f. A.XIll, 11 Oair,: Hufer, AitsualU etc., !)2.

Vm. Februar UK oG?.

Der liath van Erfurt verbündd südt auf 10 Jahre mU dem Abt Heinrich von Ftdda.

Wir Heynrich Vitztuiii, Sybote von Stalberg, Ueynrich lange von dir Kirslacliche und (iyselher Cristeninge des ratis meystere, Dyetherich von Varilu, Ktiperecht von Tannenrode, lohanues von Mulhusen, XyeD- laus von liyltersleybin , Heynrich von !it)dpstok, Conrad von Appolde, üermau vou Martbeehe, Herman von KoUede, Guuttier von Drivortt»,

Digitized by Google

Ürkundenbuelk d«r Stadt Erfiart. 1. TheiL

401

Kune von Gerstete, JBortold von Arnstete, Herman von Tasdorf, Gunther von Smyre, Heynrich von Mollesdorf, lleriiian von Wida, Nyoolaus Frauke, Dyetinar von G\ spotisleybin, Conrad \on iiabinber^^ Conrad Morrebeyn und üyethrich von Smedestete, tiie an deuie rate sint czu Erforte, bekeiiuen utfenberliehe an disenie kegiuwerdigen brieve und tua kunt alle den, die en gesi-hea odir gehorin lese, das urie helfe fluUen und beUe wollen mit fumf nnde firtzig manoen uffi» roesen und fumczen gewapinden schützen wol geczugeter lute deme erbern herren uDfleme henen deme apte von Fulde unde sinne gestiphte tzn sime rechte und cku tunen rechten teydingen von sente Mycfaahelis tage, der nu nebest was, ubir ozeben iar uffe alle die, die ume gewalt odir unrecht tun czn Düringen in deme lande, ane uffe da:^ romesche riebe und ane uffe unsen henen den eiezebyschof von Mencze, also doch, daz der voigenante herre recht neme sal und recht tun sal sinen widersachcben , ob he ichtes beschuldiget wirt, da he nicht brieve ubir hat, aise czwono frie hornm, die czu unsir eynunf]^e gelobit habin, und czwe bur/iiTe uze der stat vou Erforte, die darczu beydir sit bestheydin werdin, recht dunkit eyntrechticliche, und ume der helfe nunimei- abeste enwolhi noch ensnllen, he inblitlx» bie alle sine rcH^hte, bie alle sinen erin, bie alle sini-e friheit und bie alle den gnaden, alse der stipht czu Fulde voll aldurc und \on here gewesit ist, unde sunderlicbe daz ume alle sine brieve, die he hat und deme stiphte czu iXüde gegebin sint ▼on kejrsem, von kunigen, von deme ediln fursten lantgreven Albrechte ezn Duringen uuseme lyeben herren, von unsen henen marcgreven Frideriche und lantgreven Tyczemanne sinen sunen und von andim fttxsten dea hindis czu Düringen und von andun henen swie sie -sint, stete und gantz ane brucche gehaldin werdin von allennenlicfaeme, der sie ume bteohche iulw krenke wolde, und wollen ume die seibin brieve stete und gancz halde ane argelist Wie bekennen ouch, daz wie recht neme sulten unde recht tu sullen unain widersachcben, alse die liere, die darczu beydir sit bescheydin werdin, alse da vore gscriben stet, recht dunckit cyntrecliticliche. Wie bekennen ouch, daz wie nicht hindere wollen noch ensullen dichcyne straze odir ob ieman icht ume czu furf wil odir sal. und wolde daz ieman liindere, da sulle wie umo czu helfe, daz da/ iuudirnitise abgetan werde. Swer den andini l i.ijt ezu sinre hülfe, deme sal man kume redeliehe, und swauue der niiui« a ist, SU sal man ume nn«! siuen luten gebe hier und brot unde kuchelien-* spise, hufslac und futer und dicheyne pfantlosunge. 8wa man andii's CEUsamene kumet, da sal iderman sines Seibis kost habe. AUermenlich sal sinen schadin selbir trage, swa he den entpfet, abir frumen sullen alle die miete neme nach der man czale, die da mite sint, da frume gevellit Swaz festin gewunnen werdin, die sal man brechche, iz ensie den, daz

aawhleliliq. 4. Pr. Sueliaw. JÜUll. 1. 29

Digitized by Google

der herre mit uns t'ynfn'clitirlichc v'/.w rato wmle ein Hrulir »liimitp czii tunde. Wurde dii-hevii Icrik udir /\vt \aU' czwschen uns uüti (iiisen gehelfen, die ezu dirre eviuui^» ^a'luiriii. daz (»ot nicht enwolle, des snUen dio fiere, die da gekom werdin, alse da vore gescriben stet, gewalt habe czu berichtene nach minne nnd nach rechte, aleo das die brieve boydirsit an irre croft bliben. Wolde ieman me csu dirre eynunge kuroe, den sal man neme und ontpfa mit des horrin willen undir sogetanrp vesteninge, alse hie gescriben ist Alle dise Tor- gescribene rede und eynunge habe wir in truwen gelobit und geeworo iiJIe <l(Mi heiligen steto und ganz c/ii haldene ane argeliKt. Darubir j^ebe wie disen biief t/u eyni-e uftenbarin vesteniinge Torsigilt mit <ler stat insigele ezu Ertorte. l)»s ist gesehen naeh Gotis geburte tusint iur druhundirt iar in deme ezwoiften iare, an deme neheste siintage, alHe man czeben tage gevastit hat.

ihr. im St. A, :h Mntbwrff; f. Gedr.: l^-ktttuMK kuitar. fitSdemitf 238.

im. Jiiiii . ^ 9m.

Gertrud, die Oemahlm des Hüters Ulricft von Koltetutete, mt- lickUi auf tUle ihre Bestie an einem Hefe in ErfuH^ den ihr (ioiff'n'ni, PldMin In Ran»äerf» und Ecktiard, Plehan inÖldis^ Mnmt ahgekituß haben,

Ego Gordrudia uzor Udalricl de Kobinsletx* militis leccgnoaco tenore {iresentium Htterarum ludde pi'otestando , quod in preeentia

domini Herewtci canonici <'t ofKcialia pn^poeiture ecciesie sancte Marie KifordouKis conntituta liberaliter et expi-esse remmciavi omni iuri, quod mihi com|M tcbat t't eorapetere videbatur de iure et de faeto in curia «ta inmediate ad dexteram nianum apud Sacnini fontem in Nova civi- tate, ()ua itur pervinlis nd Novuni opus, (jue vocnliiitiir <-uria illius »le KolM'nstete, iuxtn a(|ii;uii ad oppo.situm iiii de Kthieybenn sacerdoti. quam aput Ulricuiii riiarituin meuni et me dominus (JottVidus plobanus in Roin&zduitl' et duuiiniis Krk»«h?i?dus ploimnuK in Oldisleben pro tri- giuta sex taleiitis donurioruni Krtordciisiuin rompaniverunt, que curia per predictum (Jliictun maritum nu^um nomine dotalicii michi t'uerat aäsignata^ et (piod iunivi ad sancta sanctorum, me nunquam veile repetere nec per nie noc per alitim, nec implorait' benefi(iuni legis 'Valleyane,* quo in favon^m mnliernm ost inducta, et non contravenire aliqua racione sivc causa , sed ratam et gmtam habei« Tenditionem curie 8upradi(^*. In huius rei testimonium presentom littoFam ^> sepedicta Gerdrudis dedi sigtllo Ulri<:i dicti mariti mei fideliter com- mnnitam. Teste« huius sunt: Th. de Hila canonicns Sancte Marie, dominus Ernestus de Sebeche sacerdos, dominua Tli. plebanus in

Digitized by Google

ttrkundeiibiidi dar Stadt Erfurt. LTtieil.

40B

Hocheiiu, magister Conrudiis de Salvelt, Iloiniicuä A'icodüiuiuus iuniur, Tb. Bodellus et alii quam plures fide digiii. Actum et datum auiio Domini M* OOC« XIT. X. KaL lulü.

Hds.: CopMlbuch des Klmters OMisUbeH, 71 im St, A. zu W, 1) Uber die l«c VeHeiaaa «. BaOiofm, aiuagmeähUe Lekrm 4et rdM. OuilndU», 2^58,

1S18. Oktober 4. 569.

lldnru'Ji, Graf ron Jicichlinyen , und Friedrich , sein Sohn, verzichten yänzlicJi auf alle Güter de^ Grafen Hemriüi von Gleidim in der Stadt Erfurt zu Gunsten des Raths ilaselbst und verspredie» demat^ien SAuiß und Forderung m ihrem Ge- biet für die Iktuer des früher gesdUossenen juhnjährigm Bünd- nisses.

Nob iieiuiicus Dei gratiii' cumes de ] !ii Im lin<,''en ot Fridericus natus ipsiuü recognoscimus tenoiü presentium liUuaimu et notum tucimus preseutium inspecturibus universis, quod nos pro nobis et nostris here- 4tbQ8 reouiituiTimiis et prosentibus lenuDtiamiis univeisis et singulis boois quondam nobitis viri domini ^nrid conitiB de Gliidien bone inemorie a¥i nostri Heinrici comltis pndicti Bitis intra moros Eifoiv üeDses, et nichilominus renuntiamus omni aotioni, impetitioii], questioni siTe cause t que nobis nostris beredibus contn bonestos Tiros oon- soiee et dves Srfordenses communiter vel diTistm usqne ad beo tem- pora compefßbant publice vel ooculto quacunque ratione vel causa, de iure Yel de £Msto, vulentos et promittentos predictos cives singulos et universos in nostro t«rritorio et districtu ubique in personis et rebus proteger« et pro iuribus defensare. Sin autcm , quod ;iV>sit, ipsi cives vel eorum aliquis in uuRtro dominio a nostiis homiuibus vel aliquibiis in nostro districtu residentibus spoliarnntur rebus suis vel alias cor- poraliter giavareutur, hoc in maletkctoi d)iis huiusmodi iusto iudicio tenebiraur vindicare et animadvertere contra ipsos aut salleni ablaLui um rt'stitiitionem plenuriam et conunissurum satisfactionem congruaui pro- curare. 8i vero ab alüs nostro dominio non subiectis premissa vel eorum aliquod in nostro dominio contigerit att^ptari, ex tane, si molestatorea httitiBmodi iustitiam expeditani, quam pro dvibna Erfor- deosibns debemns exhibere, lennerint aooeptate, nos, isi cltss predicti ad nldsoendam iniuriam ipais factam volueiint litigare, eis oooperabimur, donec a malefoctoribna hniusmodi concordiam assequnntur. Ceteros qnoque apoliatoies ipsomm et eos, qui in eorum proscriptione existmit et fuerint, nolnmus nec debemus domidlio vel reoeptaculo aut alias quomodoUbet promovere. Et ttt ipsi cives universi et singuli affluentiam npatre promotionis dariua seotiaut et perpeodant, volumus ipsos et

26

Digitized by Google

oorum quemlibet in nostro tm-iforin vpI districtu roUitus, census,

j)eii8i(>in^s sive obventionos aniuias obtiiH iites in assecutione miitunm,

ceusuum, pcusionuiu sive obventiunuin Imiusuiodi ot debitorum apud

ipsos et eonim quemlibei oontructomm inel ooDtrabendorum iideliter

promoYere et nnllatenns impedire, etiam m oportiierit pro eimlem pignor»

a nostris iudicibus presentari; ot si ob aliquam causam neoessariam in

noatro dominio noe cootigerit prohibere, ne aimona extia nostnun

dominium deducatiVf niofailominua homines in nostrD dominio residentes

eisdem civibusErfordensibus et eorum cuilibet censos, reditus, pensiopea

sivo obvoutioncs annuas et annuam in solutiunc debitorum suorum,

quibus tpsis dvibus tcnentur astricti, de nostro dominio debent addnoere

liberc sine vara, prohibitiono nostra in bar parte penitas non obgtante.

Cptorum Conrado de Wissense, Weinlirrn dp Frankenhusen , Rndolfo

de Wissense et aliis civihns lMf(iiil(*nsil)iis. (|iiil)ii.s per n<>s aut ex parte

nostri <*ensus. nvlitns sive peiisionos fucnuit liactenus interdieti, qiiid-

quid in anno pri'senti recepinins df (ensibiis momoratis, tenebimnr et

promittinius integnUitei* continuo i-esarcire. Que oniiiia et sinfjula et

singühiritir universa p<»rpetuo et inviolabiliter observaudu et tideliter

adimplenda ipsis civibus Eifordensibus data fide promisimus et pro>

mittimus preeentium teatimonio literarum, noetri Heinnci oomitis pre-

dicti necnon nobilium virorum Friderid de Bichelingeu senioris patnii

nostri, Hieoderici de Honstein nostri sororii oomitum et Aiberti de

Luchtinbezg avanculi nostri düectorum slgiiUs, quibus et nos Fridencus

natus ipsiuB utimur cum eodem, cum sigillo proprio caream, lidetiter

signatarum, salva in oinnibus et in suo roboro duiatura decennali con-

federatione prius habita cum civibus memoratis. Datum ^ actum

Krfordie anno üomini M. CC'C. Xll. IUI. Nun. Octobris, prt»seutibu8

Hiehardt) (iicto Oecxen, Heinrico de Uarraa militibuR nostris et aiüs

pluribus tide di^nis.

Or. mit i S. im M. A., Erf. A.XVIJ, J^i. Cnlr. im Aunz.: Getjeufitricht nuf den summarischeH BertdU d.ErztÜfXe» Mainz cir.Jwfurt J(i44i, (hp.drr IJrkd., 14; JMif, LcXiV, II, 44 t

im. September 8. 570.

Heinricus dictus de Munre miles bandet, dtus er mU 2m- tümmiing semer Ihm Luehardis und seiner £ii»en Memhmtl, Hemrieh, lAitolfh und Heinrid^ dem Jüngeren t seinen Sohu Johannes samt seinem Ei^U, nämUeh der curia dicta Papa sita in opido KriTordensi ante j^findas dem Kiosier (MdiMeben über^ wiesen habe.

Z.: dnniinus (funthonis deO. plebanus in Munre, d<»n)inu8 Albertus dictu» de Wittorde plebanu» in itettingstete, dominus Konemundus

Digitized by Google

*

Uricnndflnbiicb der Stadt Eifait I.Theil 405

dictus de Hondorf sacerdos lj tiiruis Kmilt laicuK residens in Munrc. Datum et actum anno Doniini M"CCU XIII. iu nativitate sancte Marie

HiM.t Oopüäü. de» Kloftm OldüMteti, 71 im St. A. zu )r.

1814. Febrtmr H. 571.

Eckeimrd, Propst des Nmtvenkhsters in DöUstedl, bekennt, dass Frowinus und seine ChmoikUn Adelheidis dicti Tuchslizeren in Arfurt von Ermfridus HÜdegardis ttnd dessen Drau Bertradis eine JuObe Hufe m TuUestete (DoUskdO ßr 10 Talente Brfitfier IfemUge gekauft und den Verkäufern meder überiragen hohen mit der Bedingung, däss sie jähHuk ein Malier Kern guier MiscJiuny der MarUnskireke in Erfurt, gelegen an der Strasse hei dem Bathhause (ecciesie sancti Martini site in strata iuxta pretorium consulum Erfordensium) I'rfn-n, wovon dir Provisoren oder AlterlAthe genannter Kird^e das Geleuchte und andere tum Gottesdienst nottvendigr Dinrje bestreiten sollen; atisserdem sollen sie tioch 1 !^chining dem Pleban , 1 Schilling dem Vikar und 4 Denare dem Schüler an dem Jahrgedmhfnis hfizahlcn , welches wif Vi<)d und Me^e am Donnersüig vor Invocavif für die ver- i'hrlM'}n'n Miigl^^der der Familie dr^r Käufer gekaUen tvird.

Z.: dominus Gotfiidus et dominus Th. nostri fprepositi) socii, frator Th. et frater H(enricus) nostri couversi, Oyselbcrtus dictus Suro/./.ik advocatus, Kuiie dictus Weriiinc, Petrus de Dachebeche, Hcnricus de Krfoidia, Guntherus dictus Seharfenberc. Datum et actum anno Domini M'-CCC«^^ Xinr^ sexto Idus Februarii. Gr. mit 2 S. im M. A., Er f. B. XX V, 5.

1314. FebruAr 37. 572.

Herhvidi Dekan und Theodericli propsteilicher Offisial des Marien^ Stiftes m Erfurt heurhmden dm Vergleich swiadten dem Klost&r Creorgeniked und Hermann gen. Munre, Bürger su Erfürt, und seinen Sehnen über einen Zins von dem Haus und Hbf neben dem AUedium des EridnsAofs,

No8 H(ertwicus) decanus et Tb(eodericii8) offidalis prepositure eodesie saucte Marie Erfordensis lecognofidmu« tenore presentiuni litterarum, qaod diseensionis materia, qoe inter lionoiabUee vin» domuium abbatem et snnin conventum monasterii Yallis sancti Geotii ex una et HermanniiiD dictum de Munie, Beinhardum, Bertoldnm et Kimegundim pueroe sea heredes suos opidaaos Ert'oi-denses ex parte altera vertebatar super oeDsibiie aive pensione annua de curia et domo

Digitized by Google

40i

G«M!iiichtiqaeneo der Fror. Sadnaii.

iuxta alludium domini^ archiopiscopi Haguntini sitis, duubas annis et dimidia quatuor libinnim deiiarionim £rford«islum del^tis et neglectis, mediantibus probis viris in huoc modam amicabiliter est sopita, vide* licet qnod domintis^ abbas et conventus piediott prefatam curiam ad duarum pereonanun vite tempora pro iamdictis cenaibu» solvcndis vendendi liberam habeaot potestatem; transactia avtem dieponente Domino duarum peraonarum temporibus, momoiata curia ad prefatos heredes sive proximos, qui pro tempore fuerint, suooessores iure pristino quulibet impedimento semoto sub ccosu consucto singulis anuis dando libere devolvatur, conditioTie tarnen hac adiccta, <iuo<l, quundofunquo possesaores eiusdem ciiric ad integrum unnum a tempore possessionis SU«' drhitum neglexerint darc censuin, extiine doniino abbat! siioque euiiventm preiiominatis eadoni curia vacubit sine diiliid pleno iiuv, Ita quod ipüi omni übertäte duiuunu suo uti valuaut et de ipsa pro vohintate sua disponere, prout ipsis visuni fiierit expedire. Ad (jue omniu et singulu observaiida Hertuaiinus ^uique heredes predicti, ronuncianteü omni iva» canonioo et ciTÜti quod eos posset ad con- trarium huluä ordioacioniB reservaie, coram nobis ae voluntarie astrinxe- zunt In cuius rei oertitudinem fiimiorem dos Uertwicus deoanus et Th(eudericu8) offidalia predicti ad potitionem Hemanni suomroque here- dum predictomm, cum sigiUia propriis careant, aigiUa nostra cum aigillo dicti domini abbatis hüs litteris duximus appendenda. Anno DcMnim COC» XIIII** tercio £al. Harcii , presentibus honorabili viro doraino Ilartiingo de Loycha ecdesiaatico ecclesie in Ordorf, Reinhardt dieto de Qotha, Bertoldo de Ylmene, Alexandro de Sniire opidanis Erfor- densibus et pluribiis aliis üde dignis. Et nos tiat< i Cunradus abbaa predietns recognoscimiis, quod in «i^'num nt eertitudinein nostri con- sensus sigillum nostrum buic ordi&acioni docrevimus appendendum anno et die ut supra.

Or. mtt einem jferiwfen Siegelrest tm »it. Ä. zu Gotha, QQ. 1^ No. 108. Jj Statt

1314. Miliz 1. 573.

Der Convont des Xa{nrrksklos(rr<^ in Erfurt h'l;nint, dass dtr I'ropsf KmjeJheri dem Krankcuhaasc des Klosttis yewissi: Zinsen vennadU lutht, teilweise mn einer curia, (jue voeatur (lastliuf, teihveise voti 7 Äckern ante Valvam cerdonum, teilweise de domo Bertold! de Salvelt inter caldariatores.

Datum anuo Domini mille^imo trecentesimo quurtodmmo Kai. iMarcii.

Or. tm M. 4-, lärf. NadUrag, 43. S. f.

Digitized by Google

Ürknadeobtich der Stndt ErAirt. I. Theil.

407

1314. 3Iiirz 17. 5:4.

Die Jiriidcr, UifUr L. und C. fjaunnnt von Kuulilnisat, If ki Hm n, tlass sie den Zins ron einem in liumte, (jui dicitur Swelh iiborfh, ijehijcnm Weinberge, nävüid^ einen Sdiilliny, dem Martins- /ut^titale in Erfurt gum Heil ihrer Seelen gaff eben h(tben, ao das» die Jnhtxber des Weinberges, Otto dictus de Bode uttd H. dictus de Bilterslejbeu, Bürger m Erfurt, den Ziitö fortan statt m die obigen Brüder an das Hmpitat gaMen sollen,

Datum anno Domini M. OCC. XIV. in die beate Gertrudis.

Hd$,: Abgeht. iinSl,Ä. zu W., lieg. F.SHS, 4.

im. April 80. m.

Der BtUh wn Erfurt bddagt sidt bei dem Erjdnsdtof Beter von Main», das» nuhrere r^inieeheEdde, g&stlicke und teeUlidu, einer Angtthl Erfurter Bürger gefärbtes Iktck weggenmnmen, die Besahlung aber Hthuldig geblieben seien, und bittd denselben um seine Vermitt- lung, dass entweder das Twh surückgegeben od&r besakU werde»

Reverendo in Christo patri ac domino auo, domino Petro sancte MaguDtine aedis arohiepiscopo, sacri imperii per Oemaniam aichi- canoeUariOf magistri oonsnlum et oonsuJes Ehfordeoses sui iideles et

devoti cum debita revoreiitia se expositos ot paratiM ad qiievia sua Imieplacita et mandata. Ad veKtre paternitatis notitiam deforimus per qnerelam, (]uod nobile» ^ prepositiis de Krcnfels et Ueriacus t'rater suua domiui de Isenburg et lohannis de Briinsberp^ nostris coneivibus infm- scriptis pannos coloratos üd taxationeni et estimatiorn'm. f|iio inforiiis est suhsoript;! , ('ccjisionc inn'lesip M {Tiritnti»u\ ut tlirdiaiit, n(»toric ab- stuifruiit, videiicet »l iniiiius Iniiaiuies \U' liiuusbiMx, Enf^ilbeitus fmter Sims et W innemarus |>inrernn »ie Lndinj<dof'f nbstnlonmt Alberto-, Lutoüi) et H(Mirico tVatribuü de lliueii»' nuslris cuiu'ivibus ^»aimus ad centuni niuicui; urgenti taxatos; item lUric'i» Swevo et Theoderieo de Waiidisleybin uustris cuncivibus abstuleruut pannos ad centuni et viginti quatuor marcas eiusdem aigenti estimatos; item Oonrado Uotor- man bone memorie et aiiia fratrtbua nustria uoneivibtia abstulerunt pannos ad octogtuta marcas eiuadeni argenti t^unputatiis; item ^ pre- positiis de Erenfela^ et frater siiiim predicti abatulerunt üunthero do Büxleybin^ Theoderico de Biankenbayn, Hartungu de Vanre, Conrado de Mulhusen, Oiselhero de Novo foru et Friderico de Salrelt^ nostris Ooncivibus pannos estiniatos ad ducentas et quinquaginta niai-cas puri aigenti ponderits Erfonlensis, de quibus universis et aingulia dicti nostri concives nos i-eddideiMint, prout iiistuni fuerit, eertiores, quod fide debita, qua tenemur vobiK et ecclesie Maguntine, subscripta omnia

Digitized by Google

I

406 Geechichiiquelleu der ProT. Sachsoo.

dicimus ita esse, attendus supplicantes, quatenus ad lestltationem aut solationem ablatorum prodictis oostiis concinbiis fiKaenäam interponm dignemini diligencie vestre pieces; pro eo per nos offerimus ad queris vestrc desideria Tolantatis. Datum anno JDomim M.CCC. XIIIL pridte £al. II aii.

Item Wilhelmu8 de Bazenbeyro abstoUt predicto Theodericu de Waudisleybiu quinquaginta et Septem mareas puri argenti in parata

pccunia: item comes Dithericus do Katzenellobogcn absttilit eidom

Theoderii^o pannos, pro qiiihus quadriugentas libntö Haileuties prumisit

solvere, sed non fecorit. Datum ut .supra.

Gedr. : Sehr feitkrhaß bei Würdtwein^ subs. di^. I, Nu. 19. Jj StaU der

Namen Punkte. 9) Am abbatt verbessert, 3) VeHi€t9ert aue Oremfeta. 4) De$^ am Chd^bia. 6) Detiß. am Sawolt

1314. Jnnl 28. 576.

llertwich, Dekan des Marienstiflts in Erfurt, bekennt, dctss mArert Erfuiier Bürger und Fratnen verst^iedme vom ErZ' IMcf MU LAm gdimde, gum Mainnr Hof und den erMnMf' ltdten Ämtern gMrende Zinsen an Hugo, den BeeoOmächtigim des ErAisekofs, verkam^ hehen, Nos Hertwicus decanus eoclesie sancte Marie Erfordensis tenore presentiam recognosdmus et constare cupimus uniTersis presenteB litten» inspectuiis, quod preeentibus testibua infrascriptis ad boc vocatis et rogatis constitiiti eorarn iK^bis prudentes viri ac Deo devote matrooe infrascripti.diYiBiRi, aigiUatiai^-ac epecialiter, publice ac notorieex c«rta Bcientia, non per errorem rccognoverunt, se vendidisse et tradidisse annuum censum infra notatnm, s< ilicrt ijuidam wrum totaliter, alii vero in parte, quem teuobant in feudmn a venerabili patre ac domino, doraino Potro arcliiepiscopo Moguntino, datum quibusdam coruoi do allodio oiusdoTii doraini archiepiscopi Moguntini in Krfordia, quibusdam vero de ot'ticil^ suis ibidem, videlicet in montste, bcliultoti ot magistri fori utHeiite», prout infra apparebit, doraino Hugoni ementi ot ircipienti vice et nomine predicti domini archiepiscopi Moguntini ud iioi- man- datum habenti, ud tenendum et possidendum ab eodem dumino archi- episcopo perpetuo seu ab eins ecclesia Haguntina piedicta, quodlibet tälentüm dicti annni oensua Erfordensium denaiiomm pro quinque talentia denariorum eorundem, sibi ac cnüibet eonun per se ac pro se diTisim atque sigiUatim peraolntis, videlicet supradicti annui ceosus vendidit et tradidit Hartungus de Smedestete noTem talenta, Gnnterus Babenoldl sex talenta cum dimidio, Gotschaicus Kerlingeri quindecim talenta et dimidinm cnm decem et octo denariis, Uenricus Vioedominns Monoculus Septem talenta, Henricus de Stalberg sex talenta cum triginta denariis, Hartungus de Stalbeig tria talenta cum triginta

Digitized by Google

ürkniidenbaoli der Stadt Erfurt. IThdl 40i

deiiaiiis, Comadus de Sraedestete dc^wni et septem talenta cum quinque ßolidis,' Gotschalciis de Smedestet* 4tiatuordecira talenta cum quinque flolidifif Tyzelo Hoterman quatuordecim talenta cum septem solidis et sex denarüs, Hugo luveni« octo talenta cum dtmidio, Herroannus ds Aiich canonicuB eociesie sancte Marie predicte et mater sua deoem talenta cum quinque solidis, Hartungus Ludwini quinque talenta cum quinque solidis, Rudolphus de Alich iunior schultetus domioi tria talenta, Rudolphus Murere tria talenta preter quadraginta denarios, relicta quondam Hugonis Longi duodecim talenta, relicta quondam Rudolph! de Nurthusen quatuor talenta et relicta quondam Ottunis de Hallis Septem talenta cum dimidio. Quod quidem preeium dicti ven- ditores rccojnfnoverunt et content! et confisi fuerunt quilibet eorum diviöim ot si^nllatim, ac pro rata ipsum ct)ntingento se recopisse ac habuissc ot sibi intc^Tt; ac plenarie datmn, solutuni ac numrTatum fuisse a dumim» llu^'üne, renunciant«>s divisini ot sigillatim quilibet eoruni per se exeeptinni sibi non dati, aon suiuti ot non niiraerati precii^ exceptioni doli mali, actioni in factum et univorsalitcr omni exceptioni legis vel cammis, et specialiter legi, qua ravetiir lonunciatio- nem generalem esse invalidam, per quam dicti conti^actus possent in aliquo vitiari seu lescindi, promittente» quilibet eurum divisim et sigillatim pro se suisque heredibus ptedicto domino Hugone, nomine quo supra stipulanti, litem aut oontroYorsiam ei seu dicto domino arcfaiepiscopo vel ecoleaie sue Hoguntine de dicto annuo censu sie vendito, se nullo tempore volle inferre'nec inferdnti aliqualiter con- sentiie, sed ipsum supradictum dominum aichiepisoopum Hoguntlnum ▼el eoclesiam suam Maguntinam de supradicto annuo censu ab omni persona et universitate legitime defendere, auetorisare et expedire neo- non iustitialiter warandare impetltionem quamlibet propellendo. In cuius rci ovidcntiani et certitudinom tinniorem ad potitioncni vendi- toruni predictorum et dicti dfunini Hii^'onis singularem prosontem littfrani dedimus si«i;-illi nostri inuumiiue tidclif^T cujisip-natam. Testes eniiii buius rei sunt: honurabilos viri Uysckrus de H<Tversleibin, Kupoldus de Arnstcte magistri, t'rater Hcnricus de Kuüilta, Rudolphus de Alich iuninr schultlictus dnniini, Abraham de Rotenburg Iiidoiis et alii «juain pliiivs lidodigiii. Datum amio Uoiiiiju aiillosimo trecentcsimo decimo quaito quailo Kai. lulii.

Äbschr. im M. A., Erf. A. XL. B ', 1". 1) Su in der Hds. hter wul an den atiderm Stdien.

im. »7.

Enffdbert, Pnpd des Neuwerkskhst^ in Erfurt, bdiemiU, das$ wnm oitum situm in Nova civitate, qui fuit quondam domini

Digitized by Google

410

Öeschichtoqneilen der Tmw, 8«cl»«n.

Henrici plebani de D) tiudurf, extendit qvn»que sc usque ad muros dvItaHs, (Um liemrkh §enami Geiienerc giyen emm ßkrUdtm Zins vm IM SdiiUmgeH JErfwrter Ifmnigm und 2 MühHam mm MarUni und 12 SchiUitiffm Jtu W(U)mrgis vherUragm habe. Hoch 80, (iass der Garten nach dem Tode Heinricks an das Nenwerks" khder ssaradtfaUm soH

Z.: Conradus dt» Crutlieuu scultctus, (Juntlienis de Ariistfto collo- rarius, Tvio de Molhusiii a»cus Civlesic Novi uperis. Datum aiinu Doinini M»CCC°XV«.

Or. im M. Ä,, Krf. NadUmu 44. Ä f.

laio. März— ApriL 5;h.

iMsr Bidh von Erfurt bekennt, dass der Riiter Heinridi ^fon Munre, seine JBVau und Söhne ihrem Sohn und Bruder dem Cleriker Me^ihardm freies Verßgungsreeht über aU s&n Hab und GtU vorbdudtlich der Bedite der Stadt einfferäumt haben.

NoK A.lbertU8 de llinonOf Bcrtoldu» de Guttern, Heynemannus de TuMloif et Theodericus de Malhusen magistri ooii8uliun, Tbeodericutf Sjachsa, Tytxelo doHer^eldia, HermanntiB de Alieb, Sifridu8 dcApterode, Quntlieriis de Elxloiiben, HartungUB dielus Gayldigen, CristiaRus de Albieclitislouben, I^udovicuB de Bitteradotf, ConradiiB de Gotha, Heyae- manntlfi de fiechstet, Heinrieus dictus Sartor, Heinricas de l^iodo, Onnthorus de Sonu l iii^^n, Heinrieus dictus Buchener, Petrus de Liben- stet, Heinrieus de Tennestet, Conradus de Eckersperge. Heinrieus de Gispotislouben , Sifridus do Osthusen et Bytholdus i<*aber (onsuJee Krfordenses recognoscinius publice per presentes. quod eonstituti coram nobis dominus Hmiricus de Munre miles et Lnrardis nxor sua legitinia nna<Mim tiliis suis videlieet Heinrieo et Lutolto, (|Ui uiianuui consensn de bona voluntate et niatim) consiüo et deliberatioiic prehabitis mn- iuneta manu ex rerta scifiitia. nun per errorem (lo<i(Miirit. traciiderunt, dant et nun«' traiJuiit libnaiu vtiliintatem ac pNMiissiniani pote>:t«teni Moynhardü de Munre elericu tilii» dicti Ht'inrici vendendi, ubligandi, dandi, l^andl, statuendi, faciendi, ordinaadi, disponeudi ac distribuendi seu alias alienandi quacunque aiienatione quiboscunque et qualiter- cunque bona sua omnia propria hereditaria libera feoudalia mebUia, immobilia et se niuventia, quocunque nomine censeantur, que ex nunc habet ^el in postorum est habiturus, pro sue Itbito roUmtatis sire in vita, sive in morte, sive in ei^tudine, sive in sanifato fiierit constitutus, ita tarnen, quod exinde ins civitatis nostre in aliquo nun ledatur. Pro* miserunt quoque prestita bona fide Heinrieus, Lucardis, Heinrieus et

Digitized by Google

ürkandenbucb der Stadt Erflirt I.lTieil

411

Lut4»lfus piotaii, (jiumI, (|uidquid Mevnlmnlu.s prciiitus m pnMnis«:is oniiübus fci'crit seu in alicpH) |)ii niis.sunuu . ciiin nutn|Uiiii» veliiit uli- qunlitor inipodii-e. Kcnunciav enuit e<'iam litiiuitiis. Liu-ardis, llein- ricus et Lutolfiis scpefuti et qiiilibet ipsoriini rustitutioDi in integrum, appellationibus, bup[)liG8tionibiis, privilegio dotis, actioni (acti et in factum I oxceptioni doli mali et iuri dioenti, genenüem renuuciationem Qon yaleie, et genetaliter omni auxilio et bonelicio legis et canonis, iuris et facti, per que premissa in toto vel in parte pcsuent impediri qnomodolibet vel leficindi. In quonim testimonium sigiUum dvitatis nostre ad proccs (lit taniin partium presentibiis duximus appunonda. Datum anno J)omini millesimo treeonteBimo quintudecimo Aprilis.'

II(l8.: de$ I^elenkhsten auf der KgL B^itkek in Berlm. 1) 80 in Omr Mäs,

1315. April W.

Hermann, Graf von GleirJutn, bd^nt die Söhne des Konrad Quddrans und die Rtulitjers genannl von KesscUntrn, sowie Heinc' numn Huirnminn, sämtlich Bürger tu Järfurtf mit Ü Hufen und 11 Aeckem su Ilversgehofen,

Omnibus^ quorum interest, quibus no»i;ore fuerit oportunum, nos

Kermannus Dei gratia C4jmcs in Glychen fa( iiiiiis nianifi'stum, quod nos viris prudentibus et honestis nostns iideUbus dilecti» Conrado, ' Giselhero et Heinrico fratribus liliis qnondam Conrad! Quadrantis, Heinricü, Siffridd et Rudegero filiis qiiondani Kudege-ri dicti de Kessil- hfirn ft Hoyneniauno dicto Hoteiuian civibus Eifordensibiis diios niansos cum XI of^ris sitos in rampis villp Eylbm'hes^^-ohnx tii , rnios dictus llcyuemannus et Hartiiiifrus frater .siuis a nol)is et nustii- ju i- genitoribub titulu feixlali habueraut, ad devutam inätaittiaui prrciun Heynenianni et Hartungi predictorum fratrmn eoduiu iure (•<»ntu!imu.-3 et proseutibus conferimus et eurum heredibus pcrpetue po.ssiden<lus, promittentes , vulentes et potentes ipsos de dictis bünis, ubicunque in> diguerint, secundum quod ins exegerit, waiandare. In cuius rei certi* tudtnem magis firmam stbi hanc nostram litenuu dedimus nostri sigilli patrocinio fideliter ruboratam. Datum et actum Erfordie in domo iwn- 8ulnnt, piesentibus Ottone domino in Wechmar, lolianne de Yolcstete, Alberto deWiterde mil^bus nostris fidelibuSf Ueinrico de BUtersleyben, Hartungii de JSniidestete, Theoderico Hotmiian et pluribns aliis fido dignis. Anno Domini M. OCC. XV. in vigili» beatonim FiüUppi et lacobi.

Digitized by Google

412

OoBchichtaqueUen d«r Fror. Sachieii.

1315. Juli 14. 580.

Friedrich, lAmdgraf von Thüringen, sdiiksst mit der Stadt Erfurt Frieden,

Wir ÜVideiich von Ootis gnaden lantgrete zu DAringen, maiggrefe 2tt Misne und in dem Ostirlande, unde heire in dem lande zu Flisne, bekenneD offenlich an disem brife, daz wi uns mit giitem willen gents- lieh berichtit unde gesönet habin mit der süit zu Erfurte unde den bftigern gemeinlichen und entzeln umme alle di bruche unde Sachen« die zwischen uns einenthalben und der vorgenanten stat und den bür- gern anderhalben hoymelichrn ofler offenbar biz an dise zit gehabin mochten oder gehabit habiu vvidur sie odir sie wider \m>i . uthIo hnbin geldbit unde gelobin an diseni kcn^fnwerdigen brife, di vorj^t imnte sune uiui bf'Hchtigunge stete unde giiiitz zu haldene mit guten tnnven ane artrolisf also bescheidenlich, als hie nach beschriben stet Wi suUen iin ir wollen dor stat zu i^iiuite und den burgeni armen unde riehen gaiit/ unde stete lialdeu uiizubrociiuu ewiclichen alles daz, dar ubir sie unse offene brife habin, und alles daz, des sie da mite bevestint und bestetigit sin. Wi in wollen oueh nicht, daz imant widir buwe Ringeleyhin und Winresleybin noch inkeine vesten, die in unseme urlougc gebrochen sin. Wi sullen euch unde wollen ane widenede lihen den voigenanten buigeren von Erforte zu rechtem lene sogetan gut als sie von unsem Üben vatere lantgrefen Albrechte von Duringen XII lene liatten. AUiz daz gut, des euch die voigenantoti börgere von Erforte entwprct sin von unsir gewalt oder von unsen luten, des solle wie unde wollin sie wider in die gowere setzen ane hindirnisso. Hette danne ymant daruf iclit zusprochon, dor sal iz in anL;«'\vinneu mit einem rwhten. Alle die in denie urlou^a' uns und den vor^ronanten Imrgeren von Erloite gedinet unde geholten habin, die sullen von unsir wegen und der bürgere eine gantze und eine rechte sune haben alles d*is, duz in dem seibin urlouge beidirsit gesehen ist Alle die euch, zu den die voigcuauten bürgere gelobt unde gesworn habin und si widei zu in, wolde wi denne oder der icheine an ichte gewalt oder unrecht tun, helfen sie denne oder deme wider uns, so insullen sie daran inkeine sune gebrochen habin. Alle die voigeachribenen rede wolle wi stete unde gantz halden ewidichen an aigelist Des sint gezugo grefe Gunther von Swartzbuig, grefe Gunther von Eeverenbeiif;, Otmther unde Friderich von Saltza, Gonrad Weygir, Härtung von Bulewitz, Heinrich von Amstete, Ditherich von Sibeleyben, Herman (>oltackir unse marschalk rittere, meistir Walther unse obirsie schriber, Bertolt von Bischoferode, Tyle vorn Maigareien bürgere zu Mulhuseo unde andere getruwe lute. Daz alle dise voiKeschribenen rede stete

Digitized by Google

Ürkandenbucli der dtadt firAirt. t.Theit.

418

unde gantz hübe an allirleye bniHio, dos liaho \vi nnse insigil zu einio offenbaren Urkunde und zu einer recliten \t steiuin^^(? offenlich an dii»eu brief gohenf^it. Dirre brif ist gegebin zu (Jutlui nach Ootis geburt tusent iar driluindeii: iar in denie fanitzenden iare an deme nestea mantage nach sente Margareten tage.

O. im M A., tkf. A XVII, 23. S. f. Gedr.: Hüfer, l. c. m; s. Herquet, JfMm. Ürm.3t7 M dm Oadtqu^L Bd, III,

1315. Juli 14. 581. '

Friedrich, Landgraf von ThürhujnK mpfändct der Stadt Erfurt auf 5 Jahre die mindere Grafschaft an der scJimalen Gera.

Wie Fridericb von (iotes ,c:nadon laiitgnve zcu Duriof^n, marc- grave zcu Misne und in dem üsterlande und herre in dem lande zcu Plisne, bekennen an disern offenem brife, das wie unse minnere gravpsc'haft, die da li^^et an der smalen (Jera, mit aile dem, das darzcu gehöret und von aldir dazeü gehört hat, mit alle den eren, mit alle deme rechte, das da halsgcriehte heizet, und mit alle deme nucze, die davon mit rechte sret oder gevallen mac, j^esaczt liabn und seczen vi>i (Iriinuiciei t man- lotiges Silbers, die uns genczlichen vorgolden sin, den bürgeren und der gemeyne rier stad zcu Erforte zcu einem rechten pbfimde von sente Hertines tage, der nebst chnmet, über fuiuf iar. JHuniHch solle wie sie losen und nicht er, welche sscyt wie wollen, die sollen sie uns widei^ben ane hindernisse und unsen erben Qmb sogelan gelt, alse sie uns dnruf geligen habn. Und dieselbe graveschaft die habe wie geligen und lihen sie an diseme kegen- wertigen brife zcA einem ph&nde den erberen luten hern Heinriche von ßiltirsleybin dem alden und hern Bertolde von (lotha dem eldeni, hern Albrechte von liniena, hern Heinriche von Stalbei-g burgern zeu Erforte und iren erben zcu cretnnver liant der stad und der gemeinde zcu Eifortc vor zcu haldeno, und wollen des ir rechte were sin kegeu ailennellime vor aller anesprache. Were nuch, das dieselbe graveschaft an ichte besdiadet wurde, das sal den selben burii'ereii '^iii an alle vare. Das alle dis(» vorgfsdiribene rede stete und gancz hübe an argelist, des sint gezcuge greve Gunther von Swan zliurf::, greveOuntlier von.Keverenborg, Gunther und Friderich von Salzca. Conrad Weyger, Hartmud von Bulewicz, Heinrich von Arnstete, Dytherich von Sib<»- leyben, Herman Ooltacker unse marschalc rittere, meister Waltber unse oberste aohriber, Bertold von Bischoferodo, Thyle vom Margareten bar- ger Ton Hulhusen und andere getruwe inte. Zc^n einem ui^unde dirre vorgeechribenen rede habe wie geheoget unse insigel an disen brif. Dine brif ist gegebn xad Gotha nach (iotes geburt tusend iar driu-

Digitized by Google

414 Qeechicktaqaelleii d«r Pjrov.Sadueil.

hundert iar in dem fiinifczendem iare au deiu neh^teu mantage uaeii Rente Margareten tage.

Gr. mit ilnn 6'. im (teh. Sl. A. *i* Jf. JItls,: ältere Aimhiiß mit zeitgemusger, tütcr ron drr t^/^m'ffam r^mAkdenen (hrtkografhiK im K A. €Mr.: ifwomaltmt Thür, Chr. II, 793.

1315. Jult 81. m

Der Rath zu Erfurt beniknndct dir Vrritfaniinng der mindern GrafufJuift an der (iara durvh Marbjraf Frietirkh von Meissm an die Stadt Erfurt.

Wie Albrecht von llmmio, Hoiiicnian von Tüsdorf, Bortold von (futtorn, Ditlierich von Mulliusen ratisnu ist» i««. Dytherich von der Sachsj», Kristjui von Albm*htisleil)in. HartuiiL'- U tidichin, Dytiiericli von Horstekie, Hennaun von Aich, Cünrad von Ootha, Heinrich Schröter, Sytfrid von Aptcrode, Gunther von .Sonicringen, Pctir von Lihenstete, Henrich von Bechstete, Liidewi|^ \uii liittirsdoif, Cunrad von Eckartis- berpe, Heinrich von Tannenrodei Gunther von ElsJeibiu, Heinrich von (iispudisieibin, Heinrich tou Tennestete, Syüid von Osthusen und Dytold Smeit die latlute, Wemher von Meildingen, AJbrecht too der Kirslache, Dytherich von Milingisdorf und Bertold von Salfeld die fieie ober die gemeinde der stnt 2cA ErFort bekennen üffenlichen alle den, die disen brif sen oder liorin lesin, daz wir deme edelin Arsten kuit- graven Frideiirlio von Diiringeu, niarpfcniven scu Misene und in deme Osterlande und iierren in deme lande ücu Plisene, geleistet habin uud vorgüldin frenczliche drihundirt marg lotiges silbers von der stat wein 7A-\\ Krioit. (lanimnie ho uns g-csazit hat und der iremeinde zcfl Krfort die niinnürin gratschutt, die da liget an der smaliu (iera, mit ;d!eme jvchte, daz dar 7A\ irf'hont oder jrohnrt hat von aldere, unde gclubiii

in truwen, daz wir si(^ cnic und sinen erüiu zcii losene suUen gebin vor drihundirt maig lutiges silhns nach seinte Mertins tage, der n(?st konüt, ober funt iar. und nicht , wiiclie zeit her sie losin wil .nach den benantin fünf iarin. Des sint gezÄge: die edelin herren grave Gunther von Keverenberg, grave Gunther von Swansbni^ und her Gunther und her ¥ridericb von Salxca, her CAnrad Weiger, her Hart^ mud von Bulwicz, her Heinrich von Arastete, her Herman Goltacker, her Ditherich von Sybeleibin die rittere, meister Walther unses herren des marcgreven oberste scriber, her Bertold von Bischoverode, her Tile vom Mai^garetin buiger czu Mulhusin und anden> gctinwc liito. Daz alle dise vorgescnbene ride stete und gancsc blibe, des habe wir unsir stat iuHigel zcii einer rechtin vestenunge an disin brif ufieulidie gehengit. Dise brif ist gebin nach (iotis geburtin tuaint iar drihundeirt

Digitized by Google

415

iar in deme fuiifzcoiuiiii iare an seijite Fetirs abiiit, alse he eubundin wart von den bunüin.

f>r. im St. A. zu Weima,: (ialr.-. Falkenslein , Th. Chr.'iIIl, 794; Wegde, I. e. 459; 8. Herquet, MiiiüU. IJrkb. :iJti i. d. Geach»tudl. M. Iii.

Gunther und Heinrich, Grnfh) ran S^htvarzhurg, übereignen der Kirdic zu Schmira einige Grttnäatiicke daselbd.

Nos Guntherus et Heinricus Dei gracia comites de Swarzburdi, domini in Rlankenberch, reoognoscimiis tenor-e presentium litterariirn, quod de consensu onmium heredum nnstrorum et simpliciter de eon- sensii omniuni, qiunum interest vol irrrn sse poterit, appropriamus eccleüiü in Sniyro duos nianso.s, quonim uiumi habuit seil coluit Theo- d^nrus* dietiKs vcia Hedcwige, alteniiii veio ' dirtus Monudiiis, (jiion- dani paiiorhialos in villa iaindicta Sniyn.', sitos in t.-ampo, quod vocatur inme Bode, iiecnon duas partes illius ai-cc, quo vocatui' daz tuunoetdi, Site in oadoni , quain aream cum jnansis iam dictis Gei^adis zelicta quondam Walthori Kerlingeri, GotscalcuS} Hedenricus, Bodulfus et oeteri heredes eiosdem a nobis in feodo tenueniiit, ac damos iare proprietatis pre&te ecdesie perpetue possidendani, tranaierBntes in eandem eodesiani tenoie presencinni iitteranim omnp ius f?t dominium, que nobia vel nostris lieredibua videbontnr, atil: que adhuc oompetere possent in fubiro. fienuncianias insuper pro uobis et^ nostris heredibus omni privilef^o, roscripto^ statuto, ronsnetudinibus, exceptionibus, appellatio« nibus ac omni beneficio legis sive canonia, per quod vel per que buius- raodi appropriationis donacio in toto vel in parte infimiari, viciarl, retardari pf>Rset in posterum vol T-escindi. Iii preniissoruni quoque ovi- dentiani et tinnitudinem pleniorem proseuteni Jittcram desuper con- fectani sigilldruui nostrorum appensiono <fe<!imns tidelitt'r consi^natam. Acta sunt hec anno Domini miilesimo trecentesimo quintoUetimo quarto Nonas Septonibris.

Or. mti il. S. tm M. A., ih'lseh. Üchmim, :i. 1) Statt der Namen FiMkie.

Petrus Dei gratia Olomurensis ecclesie episcopus g&tfäkrt zu Guusfm der Pfarrkirche Sancti Wiperti in Mrfuri einen viergig' tägigen Äblass.

Datum Präge anno Domini miUeBimo. hncenteainio quintodecimo XIII" Kai. Octobris.

Or. im M. A., Krf. Xaehtrag, 4n. S. f.

1815. September 2.

588.

Vh\h* September 19.

584.

Digitized by Google

416

QeBchidilMiueUea der Prov. äachfteü.

1315. November 'U. 585.

Friedrich, Landgraf von Thüringen, beurkundet die genMU^ Einweiaung einiger Erfurter Bürger in den BeeUg der NeumOhle und IVs Jiti/ht Landes mt Varguia, Nüs Fridericus Dei gratia Thtiringie knlgrarius, Hissnensis et Orientalis maichio dominusque terre PUsnenms, Tecognoacimus et tenore presentiam publice profitemur, quod viri discreti Henricus de Hallis et Bertholdiis dictiis Unsothi cires Eifordenses roissi sunt per Hen- ricam de Uileybin advucatum nostrutn in DuDgisbrukin in poases- sionem cuiusdam molendini, quod nuwemde vocatiir, et unius niansi cum dimidio sitorum in Varila corporalem; quod quideni molendinum cum mansn nt tlimidin ois rito ot rationabiliter sunt adiiidicati sontentia- litpr corara pacis conscrv at()ril)ns in nostro plobiscito Mittlielliusiii iri-ne- rali, prout dnodoririi iurati teir»' 'riiuriii^Mf in iiostra |>resentiii ron- ^;tit^ti sunt cuiitl'Sjsi. In cuius iri tcstiniunii certitudinem sigiiluni nustnim pru.sentibns duximus appeiulendtim. Datum et actum Gotha uuDoBomini millosimo tricentosimo quintodeoiinü oi tavo Kai. Docombris. Or. im St.A. zu Gotha, QQ.X.(XIV), 5. S. f. UeAr.: Wegek, le,4ßl.

im. Deeember 14. 586.

Albertus de Oispotsleiben (CHsperMen) scultetus dominorum

(H«lesie sancti Stephani in Ma^auitia bekennt, dnss ApN'ius <le (JotliH, Bürger zu Erfurt, mit Einwilligung seines Brudnft Bertol^l eine Hufe, besteheihl mis 12 Äckern, in Maip-ch«' (Mar' hac/i) mU 2 Talentm Erfurter Pfennigen jährlichen Zinses dnn lyiefiter- und Virar (im Mnriensfiffr su Erfurt Heinrich von Tanfietfm und dessen Bruder Kunrad für tO^i^ Mark rnnm Silbers wi^derkän flieh auf 4 Jahrr verkauft lud , tlorh so, dass nur ApletHs tDid Bertold den Hiukkuaf thun können und kein anderer, Ali* J meht, w^^lehf die Käufer tciUirend der 4 Jaitn mm, soll ihnen sufaUeu, ehmso du Jlülfle der Frucht rmi dtm Ackern, die ettva mn ümen naüi dem Termine des Rückkaufeji nofii besät worden sind. JVenn nod den 4 Jähren der Wieder- kauf nicht erfolgt ist, dann aoU die Hufe den Käufern verfallen, die idsdann dawn die 2 Tqle^Ue Zins entrichten und ausserdem die Gefälle für den oben genannten Stitulsen und den ZduUen für den Pkban m Marhcu^, Als Bürgen setzen die Verkäufer ihren Oheim Bertold de Gotha und Rudolf de Northuaen. Z.: dominus Henricus de WaltiMsImscii, d«»niinus Hormannus de N*»il8tete vicarii Sancte Marie, Sifridus Kuchon, Th.Raze', Heiinaniius de Kirspeleibeu. Datum anno Domini M"CCC"XV" in crastino boatr I.ucip. Or. im M. A,, Erf, 2%iuihtrug 4ti; S. f 1} iier ^ame tat undeutlich getchheben.

Digitized by Google

ürinindenbuch der Stedt ErAirt. I.Thdl.

417

1^16. Januar 10. 587.

Des linthis der Stadt Erfurt SckuUiverachrrilnmg über 04 Talente Erfurter Pfennige, welche ihm der Abt und (hnvent des PderU' Hoslers auf die (iraf'schaf't ViesdbacJi (jeln-hen halten.

Nos Reiiihanlus de Gotha, Riclminrus Sartor, liertoldus de Totil- >;t<»ti' et Heinricus de Hilterszlouhen apiid Snitos mngistri fonsulum, <Juntheriis Kahonnlt, TlifOflorirns do Sniiic, Ttioodoriciis d».» Scliobiltz, Ci»niadns .MolnidiiTarius , Luduviciis dirrns Kimi^:!: senior, Coiiiadiis Kollcd''. Hcmiiciis de ffprvers/Jeiben, Theoderit-us df BottilKt«'to. Ili'iii- rii'us dt' ridheiiii, NkuIuiis de Wissensee, Tlieodcriciis d»' Aiulluisen, HfMiiiamiii.s (leTrebere, (Tuntherus de iSinire institor, Albertus de Ijobe<le, SilVidus de Hcrvei-szluul^eii, Heinricus de Kobinstete, laeobus de Hers- felde, Heinrioils de Walterszhusen^ Tylo de Tasdorf etApele deKudolve- stad condules, Albertus de Bemede, Quntherus de Schobelitz, Eckebaidas de Bicbeling et Gerbardus Faber rectores uoirersitatis civitatis Erfor- flensis recognoseimus publice tenore presentiuni litterarnm, quod hono- rabiles viri dominus abbas et oonventus monasteril sancti Petri Erfoi^ ilensis ordlnis sancti Benedict! nobis ac universitati predicte sexaginta et (juatuor talenta denarioniin ßrfordensiam ad comitiain in Viselbcch liberaliter niutuarunt, (jue eisdem eo tempore, «luo dicta coniitia reemitur aut redimitur, dietis credituribu8 exsulvi debent per nos aut nostros siiocessores protunc consules, quos ad iioc fideliter ubiigainus. In ciiius rei t^-stiinonium sii^illiim civitatis Krfordensis prese?itihiis est uppensuni. Datum annu Douiiui miiiei^imu triceute^imo sextudeeiiiio quaitu Vdus laauaiü.

Hd».: Uipt. (/«9 JHtterskiosters au/ tier Kgi liiblioUiek in Berlin.

lSi6. Mar/ 1«. .m

Jlerman)/ drr Alten und Theodcrich . (Irln ädcr, Jlrrrrti in Lewenhinibdes- Vipeche, sdunken ihr Kitjadmii an cin*r Unlhm Hufe zu Rudestedt, welehe snn^t du; von ßcdistdc zu Ldicu Hutten, dcM MartinslujspHtär in Erfurt.

Nos llermannus senior <'t Theodericiis fratres (Juniiiii in i^t'wen- lioubetes- Vipwhn itK-o^iioscimus et oniiiibus has litteras visnris et audituris cupiiniis torr iiutum, quod ojiiue ius, quod uos ia diiiiidio nmnso quondum iiloiuni de Heehstete existente in (•anq)is ville Ruden- stete sito habuinius, tiuc damus hospitali sancti Martini intra nuirus Erfordeoses sito et pure donaviinus prupfcer Deum. lu cuius donacionis testimoniiim sigillum nostrum, quo ambo utimur, pi-esentibus est appen- sum. Datum anno Domini millesimo CCC" XVI« XYII* Kai. Aprilis.

Or. mit dm S. im E. A. OMiUdilMi. Fr. SMhNB. XUU. 1 27

Digitized by Google

418

Qeeefajehteqtidteti der Prov. SadiBen.

im. Juli 2. 589.

Hermann, Graf wm Gleicken, verpßnää der Stadt Erfurt für 300 Mark Silber die Grafsdtaß Vieselbadt mit aüen Geredfttg- ketten und 15 Dörfern,

Von Gotis gnadin wir greve Hermann von Glidion bekennen ftffon- liehen an diseme brive und tun kunt olle den, die ein sehen oder lior?n lesen, daz wir sezcen unde habin vorsascit zA ^inie rechtin pfände den erbem böigem und der gemeinde der stat zcü Erforte vor dri-

huridirt marg kitigis silbers, die uns genczKche geleistet unde vorp>ldin »int, daz lius zcä Vysilbocht', die i^nitrhaft, daz goriclito und daz lials- geriditü, daz da zcu gehöret, mit funßsehen dorfern, Liudirl)PC'lie, Kirspe- leibin, Teteleibin, Wenigen Mulliuson, Vysiibeche, Hopfgartin, L'elo, Nore, Bochstete, daz halsfrorichtc zcü Utliinsberg iiffe dem veildc. da/, gericlito iiinio doii und die weytpfenniiii^«^ alda selbes, die sint borgien iiern lli imiclis von Utliensberg swaiiix- he daz vorsumet. nach denn» als he utguhei.sdiet wert von den Itnijjt'rn , ^^> sal sich dir stat \un Kifoito des doifes underwindrii mit all»- denie rechte, als he i/ von uns guliabil hat iSanstete, Oheiii XuvvL.seze, Moneheholzhusen, Haestete und Windischinholzhusen mit alle deme, daz da zcü geboret, iz sie wysewachs, holz, wtden, tiche, vischweidc und woitpfenninge, mit alle deme gAte, mit alle deme nAcze, mit alle deme rechte, daz da zcfi ge- höret» also wiz biz here han befrezzin, an unse vorlebende gAt, daz 8ul wie lihen, als wir von aldere han getan. Were iz abir so getan vorleinth gflt, daz ans led^^ wArde, daz wir selber behulde waldin und von rechte nicht lien sollen noch en wollin, daz sal der v«>r- genantin stat dine und gevalle zcu eime reclitin pfände, als langr, biz daz wir unse vnrgenantin gratchaft wider losin, so sal uns einiz mit «lein andirn wider werdin. Die borger ouch, die ufle detne hus sizcin zcu VyselbcH'he inid da bor£rl''iTi habin, voi-snmin sich die an Irin biii^ff- sedele fnlor an innn Ixngiichin dinste nach dcnie. also sie iif werdin geheischit als recht ist von den burgern, swa/ da it . htis von irt vellit, daz sal werdin der vorgcnantin stat und den burgern. Wcre abir icbt me, daz zcii der vorbcnantcn grat'chatt gehörte, den da vore ^^scribin stat, swü daz fundia worde. das ^al die vorgenante stat inneuiin. zcu alle deme rechte, als wiz selbir habin soldiu. Weix) «uich, daz die vor- genaate stat iüht buwete oder bezzirte au deme vorgenanten hus, des man zcA noth bedorfte und nicht inpere modite, wordin ouch schein maig des voigenautin Silbers gegebin umme eine bezzore vestennonge kein deme obern herrin, daz sul wir und wollin etniz mit dem andirn geldiu den voigenantin boigern, als wir die vorgenantin grafchaft widir losin. Wonlo abir die grafchaft von der bfiiger echtere oder von ich-

Dlgitized by Google

Urktindeiibttch der Stadt Erfturi I. Hicll. 419

einie andeleie andir lutin vnrstorf^t an brande und ho rhadit oder an ichte geerjE^irt, swplche wis ilaz werc, dos vorzchie wir uns an allirlpie argelist, und in wollin norli in sulli'u daz nuniniir ge\ uniirn, Ouch han die vorgenuntin bürgere uns du-/, zi ii sonftenunge gotan, daz wie in wollin noch in suUen die vorgeimntin ^Mafchaft von scinte Mieiia- hclis tage ober zclien iar nicht widir lusin; da nach, swekhe zeit wir sie lo8iu vvolüu uns oder unsin erbin mit unsin pfeuuingen uns seibin zcA habine, so sullin sie ans die grafcbaft widerzcfilosene gebiii ane allirleie hindirnisse umme also getan geilt, als wir sie en vorsazcit habin und als da vor gescribin stet Wie gelobin oach vor uns und vor unse erbin vor eine rechte were des voigenantin p&ndis and vor allirleie anspräche, die wul wir abe tAn mit unser kost und mit unsir erbeit, welche wis die von rechte körnet, und han ouch vor die seibin were mit uns geiobit mit iresammindir hant die getruwen gestrengin lute her Gerhart von Visthberg, her Albrecht von Oungerichsleibin, her lohannis von Voicstete, her Cunrad Capuz, her Heinrich hern Höges, luT Albrpfht von Witordo tunle herHoinric!! V'asold unse rittere, Albiüjljt Marscalg, Heinrich von Sebeche und '»ttc von Arnstete unse inane, also bosrhridcljclie. Were., daz wir die ;ins|)raclif', als da vor gesi'ribin ist, bio oincn niandc nach dcuif, wiu geuiauet wordin, nicht abe tetin, so siil wie und uum- v«»rgrtiantin l)(>rgen zcü Krtbrte invare in leger zcii haldene und nicht von dauuen kome, er wie in habin de vorgeiiantiii anspräche geüzliche abe getan. Und ginge der bürgen ichein abe, so sul wie bie einem mande einen andirn sezce, die deuic glich sie; gesche des nicht bin einem mande, so sul wie 2& l^rforte inrite und unse böigen, fif so getan inleger, als da vor gescribin stet. Wie bekennen ouch, daz unse böigere, die zcfl Glichen bofglen habin, her Otte von Wechmar, her Albert von Gungerichsleibin, her lohannis von Voicstete, her Albert von Witterde die rittere, Otto von Arnstete, Cunrad von Tnstilberg, Hermann Lntter, Qunzel von Glichen und Her- mann Slanko, daz die truwcn geiobit han und zcft den heiligen ge* swom, ab die voigenante graf(;hatt ledig worde von unsem vater, von uns oder von unsen erben, des^Iot nicht in wolle, daz sie daz hus zcü (iliehon als ireinzlichen innemen und inne habin und ninian in ant- worten, den vorgonantin borgern zcu Ertortt" in sin den or drihundijt marg luti^ris silbois und zchen marg des solinn silbcj.s mit allo denn', daz da vor goscribin stet, daz man in leistiu sal, genzlicheii vurgoldin, bie f'inoni niando; gesche des nicht, so sullin sie den vorgenaiilin borgern zu Erlurte an allirleie hindirni»»' duz selbe hus zu Glichen antweite in ire gewere und an allerleie ride. Und ginge ouch der vorgenanteu burgman ein abe, swie an daz bui^len korain sal, die sal daz selbe gelobe und swere haldonn, daz die vorgenantin borgcr

27*

Digitized by Google

420

GeachicfataqueUeii der i?rov. äadueu.

babin gesworn uikI gelobit Wie bekennen oiu*h, dfiz wi« ^l iobit han umme unsen libin vatir greren Heinrich von Glichen mit unsen vor* genanten boiigen und gelobit han, daz he alle dise vurgescribeue rode bin laie und bin tac mit sime Affon brivo ander sinio insegeie recht- liche und redeliche bevestene sal; gescbet des nicht, so sul wie in- rite mit unsoii borgen /u Erforte nf so getan inl^>r, bi£ daz volant werde, als da vor gescribin stet. Allt> dise vor geKcribin nsle gelobe wie und unse voigenantiu boi^n und biliare tniwcr. stHe und ganz zu haldene unzuvorbroobliclii' an nlleilrie niT^i Iist. Zu < in>t' orkuiide dirre vorgf^scribin rodo habe wir «^icvc Hormnnn imsf Imso^mI, dt*s w'w sine vort^enaiitin ritte-e und man m!I<> ym ilist iiir tiiiile ^ebruelnn, ;in disen brif plnu^ut. Da/ ist ^^esrlim iiiidi (iotis p hnit tusint iar «h'i- biimlirt iai in dem seci) seilen den iare uu deine nestin tVita^ v«>r seynte Uinebs tage.

ür. mt« dem S. im M. A., Jirf. A. JX. L (ietir.: Jltiftr, l.c, 113,

Juli L 590.

Graf Hermann wn Gleitern versprUM der SUulf Erfurt die Bc' teknung mU der Grufsvlhaft VMbtwh, tvei4ite er mn dem Utmi- grafm Friedrieh gu /jehen hat.

Wie von (iotis gnadin greve Ilernian von (iliclien bekennen utVen- Hche und tun kunt alle den, die dincn brif nehin oder lionon lesin« daz wie truwen gelobit han und zcA den heiligen gesworn, dass wie die grafchaft zcfi Tisilbeche, die wir zcu lene liabin von deme schinlHM-u furstin unseme Üben berren lanigraven Fridericbe zu Düringen, da% wie die seibin leinschaft den erbem bui^gern zcft Erfort zctt getriiwcr hant suUen und wollen vore haldin an allerleie ai^list und damite nicht tun suUen noch en wollen, wen swaz sie heizin, als langr, wan das; wir i\\r- grafchat't wider iosin vor bo getan j^eüt, als wie «le in ge- sazcit habin, des sie unsen brif liabin. Wit: sollen oueli des sune von Kongisse, die nu innie lande nicht in sin, dar zu breinge, swanne sie kiimen, daz sie truwen gelol)in und swern zcii df-n htniigin uiunir- daz Inis zu <Jlit'ln'fi, als die iinflerii unse lebin biii;;;<'if vor ^rtaiu als in iiiisrii luive. »ici- \ uctiaal ist, stet i:rM ril)in. '/au riiiif iitt'fii- barn oikiinde habe wie di.M'ii biif lazin und unse msi-;*'! dar

iine ir«'ii«Mn^et. Daz ist ge>c'hi'u luifii ( ioti> i^ebortin tu>int iar drihunderl iai III «It ine sechzehendin iare an deine nesiin trituge nach seiute Petirs und l'aulis tage der apustilin.

Or, tait (LS- im M. A., tlrl,A,iX, i"A iialr.: IL/er, l.c.H7.

Digitized by Google

»

Crkuudeubnoh der Stadt Erfurt I.Hieil.

491

Aiigii8t a

o9L

liiiihlf von Vnr'da beMtnt einige Erfwier Ilnnjcr anstatt des Pldmns thr fArrenzklrche in Erfurt mit anderthalb Hufen und der NeumüMe m Varffula, Ego Rudolfiis de Varilft recognoflco publice profitendo, quod alterum dimidiiim inansutneitos incampisvineYarila et raolendinum dictum Nawe- möl situin ibidem cutn proventibu>?, obventionibus et omni iure bonorura etirundeni viris discretisHeinriro de Hallis, Sytürido deHaisberch et lohanni de PhofFeibeche civibiis Erfordeiisibus nomine et vice plobani i ecclesie saneti i^nrentii Eifordensis iure rontiili fpnflnli. qui earioni honn nf)mTne ipsius pl«»bani et ecclesie ad niiinuin titlclcin possidebunt ot tenebunt cum omnibiis ( (nidicionibus, sicut patcr mens Heidonriciis bnnc memorie ip.su veiididit piebano et ecclesie supradictis. Testes buius rei sunt: lAit<dfus de Studernheim siuuriujw laeus, lieiuliardus de Gotha, Rich- marus Sartor, Bertoldus de Dutelstete, Heinricus de BiltersleibLU ma^istri consulum Erf'ordensium et alii consuies eiusdem anni. Actum et datum anno Domini M<^CCC<^XYI« die dominica ante diem beati Laurenen in domo consulum Erfordensium.

(Mr. im St A. zu GoUm, QQ X. (XIV), 6. S. f. 3) SUM des Namm» PunkU.

Der BaJth wm Erfurt beurkundet die VerxiMeistung des Burgers Gysdher von HäUe und seiner Frau Jutha auf 4 Hufen und 27 Äcker Wiesen »u WalsckMten,

Nos Reinhardus de Gk)!», Richniaras <Ucta«i Sartor, Heinricus de Byltersteybin apud Schotos et Bertoldus de Totilstete magistri con- sulum, Guntherus Rabenolt, Theodericus de Smiie, Theodericus de Schobilz, Conradus dictus Molendinarius/ Heinricus de Talheim, Lude- wicus dißtus Eonig senior, Heinricus de Herverslei bin, Hermannus de Trebere, Conradus de Kollede, Sylfridus de Herversleibin, Tvzelo de Botiistete, Tlieodericus de Mnihusen. Guntherus de Smire institor, Nicolaus de Wizzense. Ifeinricus de K(>binstete. Albertus de liobede, Heinricus Tviu de Tozdurl, lacobus de Hersteldia et Appelo de Kudnlvo- stat consuies, Guntherus de ScnAbil;^, Albtn-tiis de Reme.le, Gerhardus Faber et Kckeliardus de Bvcliclinj'Mi lectures uni\ crsitatis civitiitis Krfnnlensis recn^^nost inins tenore j)ii'scnciuni publice litteranun, (piod c<»n?.tituri cnrain imi)!.-; Iioiiestus vir Gysellierus de Hallis et lutha uxor sua legittinia uustri concives. idem G. et eadera I. pro se et suis here- dibus omni iuri sibi (piovismodo in quatuor mansis viginti et septeni li^na praturum cum aliis suis attinenciis in cumpis et villa Walesleibin sitis, que bona vir discretus Fridericus de Kelbra in feodum a dominis

1816. Uetober 20.

598.

Digitized by Google

422

Gesdiichtfiquelleu der Prov. Sacbaeo.

Heiiirico et Rudolfo pinoeraU in Salecke una cam Heinrioo frotre suo Bertoldo, lacobo et Heinemaono dictis de Eelbra et eorum heredibus tenet et possidet oonpetenti, renunciaTeniTit simpliciter dne dolo, renuncianteB eciam legi, qua caTent, generatem renunciationem esse in^alidam, et omDi beneficio iuris canonici et civilis, quo premissa renniK'iatio in toto \v\ in parte viciari, retardari posset in postonim quo- modolibet vel rescindi. in quorum testimonittin sigiilum civitatis Ert'or- donsis presTTitihus est appensum. Datum anno Domini M''CCC**X.V1*' feria quarta ante diem beati Severi episcopi. Or. im E, A. S. f.

Hcimann, (imf von (Urlrhtn, bekennt, dass aller iStreit xwisdicti (lern Petcrsklode}- in Erfurt und Heinrich, dem SoJnie lieringers genannt von Mnlhusen, über 14 Hufen und Höfe im Dorfe Mul- husen unter VermiUdung des Bitters Albert van Crunfferkhslajbin, Hekmehs Vitstum, genamti 9&n Eekestete, Afberts von Hopfgarten des (trafen Getreuen, der Bvud^ AJb&rt und lAidotf, genannt von Hmene, Bürger $u Erfurt, dahin heigdegt uforden sei, dass das *Kloster die Hufen und Höfe mit fdlen Rechten hesUsen und von dem genannten Heinrich in dein Bc^^iiz nichf whr gekränkt wfrdan 9oU. Ausserdem soll das Kloster das weltliche (ierichi durch se/H'-H f-igenen BidUer auailhn, ausgemmmen das Hals- gcricht, wekhcs der genannte Heinrich vom Grafen m Lehan Jtrhidf: ihm mrden auch alle Hussen , wenn sie 50 Mark erreichen ((iamna et intcrcsse, que ad quinqua|:;inta nian as puri ars^onti se oxtondunt) zugewiesen. Zeugen sind die ith>a gi nannten Ver- mittler und andere Clcrikcr iind Laiin. Zalelzt itekennm Kein- hardus dp Ootiia, Riciimarus Saitor. Bor. de Totilstete, Heiiirieus de ßiltei?ik \ hin apud 8cot<ts matxistri cotisiiluni, Albertus de Ren»ede. G. de .Schobiltz, Eekehardiis de Biclielingen et ( «erliardus Fabor txx;torcs universitatis Erf^rdensis, dttss der erwShnte Heinrich vor sifgendem Bathe den obigen Vertrag angenommen habe, Datum anuo Domini miüesimo tricontesamo »sextodccimo feria quinta proximu post diem beati Andree.

Sd».: 2>^lomatar, des POenMoUere auf der JKonu^. Bäiliethek m Barlim.

JHü Städte Erfurt, MOhlhausen und Nordhausen sdtlicsseti mit den Grafe}% von Srhuareburg, Gleichen, Stolberg und Honstein auf 10 Jahre, ein Jiündnis. SegcMt bei v, Mülventedl, rey, StiAberg , JOü

1817.

m.

Digitized by Google

1

UrkuodMibueh der SUidt ErAirt I.ThdL

42Z

mi. Januar ^8. 595.

Der Offizial des Fropsles Johannes vom Mariensfifte in Erfurt baseiujt, <laas (lutsealcus <lictiis Martmeszter, Bürger zu Erfurt^ vor ihm bekannt habe, jiüuiich su Martini 3 Schillinge Erfurter Pfennige der TA)renzkirchc, und ebensoviel Oer Kirche zum heiligen Horn {ad SatTiini fotitf iii'i von seiner curia dicta zcume scheticheu su begaJilen schuldig zu sein.

Actum anno Doiuini M^GCC. XVÜ. feria flexta proxima ante puri- ticattonem beate Fiiginis.

Or. im M, A.^ Järf. Nuchtrag, SO. 8, f,

1S17. Februar 5. 59«.

Theodericu» dictus deVarilu, Hliu^ quuudam Tbeoderici deVaiila dicti de rufo domo 6eA»ttft^j iUxss er vom Grafen Bertold von Hennenberg mit folgenden OiUem bdehnt toorden sei, nämlieh mit 5 Hufen iveniger ^4 Hufe, 6 Äcker Weingarten, 3 Acker Weidig, 20 Adser Wiesen und 3 Höfen, äUes m der Flur des Z^/e«! Walesleiben (Wdlsdädten), femer mit MSdwUmg Erfurter Pfef inigen jährtidien l^nses von Crütem eu Oisbodsleiben (CtisperS' Idten).

Actum Shisungen anno Bomini M" GCO XYII<» in die beate Agathe virginis.

Gedr.: BrUdetter, HemA. Urkdb. V, 34,

1317. Februar lö. 597.

Gi'mfhcr. (irnf ran S /ururzburg, Hnr in Blankenberg, und JJvinrich, (rnif von Schwarzburg, SjIiii des vershrbenen Grafen Gihdher, be/cennai, dass sie 2 Hufen mit 2 Ilüfcn zu Walthcrs- let/bin, wddke Theodericus diettis in Monte» Henricus dictus Kaz und Hartbungus Faber dictus de Arnstete bewohnen und h^Muen, und auf welche Henricus dictus de Biltersleybin senior, Bürger m Erfurt, Heinricus und Ludewicus seine Söhne, die bisherigen Ldtenaleute, vereitAteten, auf der UMeren Bitte der Loren»' u/nd Egidienkirdte in Erfurt unter VersidtUeistung auf aüe weiteren Ansprw^ eugeeignet haben.

Z.: Henricus de Schowenforst, Otto de Curia, i dictus Stange, Albertus etLutolfus fratres dicti dellmene, Henricus Kirslacus, ^ dictus luvenis opidani fiifordenses/ Datum et actum anno Domini M<^CXX> decimoseptimo XIUI* Kai. ICarcii.

Digitized by Google

424 G«MhichlBqiieUen der Prov. Sachaen.

Diese Urkunde wurde am 18. Anglist 1317 wn Syffridus scohistiiMis wclesie sancti Severi Erfordensis iudox guncialis doniiiti Petri arehi- cpisoopi Mognntini per Thuringiam und Heinricus de Sybeleibin ofYi- Cialis prepositure sancte tfarie vidimimi.

Or. im M.A, Kr f. Nadttrag Sa. S. f, 1) Statt der Nawten Punkte.

1317. Februar ü. 598.

Friedruh j Landgraf von Thürinffmf leeisi dm Rath van MmM' hausen an, das demnätM faüige Sehutggdd pon 200 Ifund ßrßtrter Ffamige» an seine Gläubiger, die Brüder BerMd und Jcitannes genannt ünsothe und Ihinrinh und GcisckaUk von Bin' Met Erfurter Bürger, bu be$ahlen. Gedr.: Herqitet, MitlUhtiueer ürkdb,, 3:gf in dm GeeehteqmU. Bd. III.

Vm. mri 599.

Heiiiricus de BiUersk'vben iunior und lohanrns de Wvniaria, Bürger m Erfurt, bekennen, duss v/V/ von deni Grafen Betiotd 7'on Hoinenherg mit 6^1., Hufen und allem Zub^ör in der Flur des T)fn fc^ VisiUu-rhr ' belehnt tcordrn sind. Dutiiin aiiiin Dmiiini .M '(T'0' soptinindocimo sabato ante domiDicam, qua caiitatur Iiidica. in ti vital»* Slusiiii^en.

Gedr.: Sctwppe^, Uenneb. l/'rkdb. l, 67. 1) Im Druck eteht Visilbreche.

1317. März 19. m),

Hormannus d»^ Mila milt's. (luntlienis (k* Fii»'ü:j_'ii!steU-. Kndt»U"us do Nortliufstii, Hoinricus Lep^at nornnn Albertus de Sunnphnioii. sämtliek Bürger sn Erfurt, hekimnen. dass sie nun (i rufen LhrloUl von Hetmenberg mit l^i^ Huftu Wallitiisk'vbn fllalterslcbcnJ, 8 Jugern Weingäiien, ebenda im Ga ieJU des Grafen Hermann v^^n CR^chen gelegen, mit 25 Jugern Wiesen und Weidig und 3 Hofen in der Gewalt (?) gelegm, endlich mit 25 Schilling jährlidum Zinses aus Grisspoldesleibeu (Gisfierdcben) hdthni worden saen. Datum anno Domini M^CCO septtmodecimo sabbato ante dominicaoi, qua cantatur ludica, in civitate Shisungen. Gedr.: Schöppach, Hemtb. Vrlsdb, I, 67.

ISn. März ib. 001.

Ludolf von Stulernheim bekennt, da-ss er an TffUi Hotermann Zinsen eu StoUemheim verkauft habe. Ego LutolfiiR de Stuternbeyni rci'<)<rnos(*o publice per presentes, quod de bono consensu uxoris inee et hcrediim lueorum ac omni um,

Digitized by Google

ITrknadenbuch der Stadt Erfurt T.Tbeil.

(\uovum interest seu Interesse poterit, hniit^sto viro Thvloni Hottrr- aiaiiiK» nr suis heredibus rito ot ratii>iial)ilirtT vpndirli novnii .».«ilidds cum Kr\- (lünariis Erfordensium dt'iuiriormii cuin (luobus imllis et uiia auea aauui eensus de bonii^ «itis in villa Stliuternlieym ef in e^uipis eiusdem ville vidulictt iiüum suliduni de uno manso, quem dabit ^ relictaTli. de Sümerde, ^ dictus Bohemus dabit duos solidos de diraidio quartali mansi, Hem^ relicta dicta Babenbergen dabit XVIII denarius de manso cum dimidio, item Albertus de Manneatete dabit unum solidum de tribns mansibus^, item Eliebardua de Bycheliiigen dabit unum solidum de dimidio manso« item^ dicta Scboyren dabit ununi solidum de dimidio manso , item^ fratres dicti Nuwewirte dabunt duos soiidos cum duobus pulKs et unam ancam de curia apud fontem pro quatuor talentis Erfordensium denariorum mihi utiliter et plenari* per- solutis. quem censum dictus Tb. et sui ^ heredes a me et a mei» here- dibus titulo iusto feodi ])erpetue pacifioe possidebunt, promittens eos iusticialiter warandare et ab omni impeticione salvos reddere et in- dempnes. In certitudinom pi-emissorum ju'esens scriptum duxi mei sigilli munimine rohfuandum. Testes liuius rci sunt: (Inniimis Con- radus vic^irius ecclesie sancte Math\ <■. ( intschalcus de Lulu lin. Conraiius Oberdenanger et alii (|uam phins ti<lc diirni Datum atmu Bomini M^CCC'^XVU" in die annunciatimiif, l>cate Vir^nnis.

Or. mit d.i>. im M A., (h t^di, Stottwuheim, U. 1) Stutt der Namen Ihtnkle St) So m der Hth.

im Jliiul 603.

Der Baßt vou Erfurt verhmft dem Kloister der Augustiner- Ekemiien für 24 Mnrk Silber das Redtit ein Hains urul eine Gasse neben (hm Huf dc^ detäschen Ordens su ihrer Vkumur 0U gidien und mit einer Mauer m nwg^ben. Nos Heinricus de Rodestog, Heinricns de Stalberg. (lyselerus Cri.steninge et Xycolaus de Biltersleihin magistri consulum, ioliannes de Müllnisin, Tlieodericus de Varila^ Cunradus de A]M)lde, Hermannus de Kollede, Alexander de Smire, Cunradus de Luttersborn, Bertoldus de Vvpeciie, Heinricus »le Willerstete, SyftVi<lMs de Somoringen. Hein- ricus »le Arnstete, Ulrictis de Totilstote, (runtherus de Smiiv, f(»'inricus de Moilistorf, Cunradus de HaiHnln lu, Tmiradus Morrebein. Jleinhardus de Arnstete. Nycolaus Franke, Dytniai us de (Jispersleibm . Thcodericus de .Smidestete et Cnniadiis de Arnsr<'te consules, (iuntiicnis d. Diivuniia, Ludewicus de (Juthensbnsin. (b jbi4<> de Schnbelz et lifniiannus de Wida rectores uuiversitiitis civitatis EHurdensis recognoscimus et unini- bua has litteras visuris et audituris eiipinius foro notum et iucidc pro- tcstamur, quud de vüluutato et assensu uiianimi omnium eoustliariorum

Digitized by Google

1

420 dcachJchtaquellen der Prov. 8«c1imd.

civitatis Erfordonsis iuxta commissioneni nobis faotam ah cisdoni con- cossinuis r<'lii:i>'sis virisi fi*atril)ihs Au^^ustini buati iii l\ii(irtlia, (jiioti ÜDinuni quaiidHUi eis atliaccnttMii ab oocidonte, quam titido eraptitmis dw noBtra licentia, assensu et voluntate comparaverant, cum vico parvo adiBoente, (|iu protooditur ab horreo quondam illius de Smedestete usque ad phiteam commnnem versus OeTam, cootignum imiro fiutrum de domo Theutonica possint libere sois usibus applicara Pro quo quidem vico et reoompensatione servicü, quod potuisset civitati Erfor- densi de dida domo in posterum obvenire, predicti fratrea solverunt DobLs XX et IUI rnarcas puri ai^geoti, pro emendis tribus marcis amiui rodditus civitati Erfoidenai perpetuo persolvendis, deoemeutes tcnore presentium^ quod in dicto vico exnunc in posterum nuUus faominum pi-oter ipsOH sibi quicquam iuris possit aut clebeat vendicare, sed pre- dicti tratres sivo per clausuram sive per valvam ipsum suis usibus applicare possunt ex nnstra cinicessioni'. prrmt eis iitiliiis videbitur ex- pedire. Debent etiam et promittnnt di< ti ti:itirs pn j)it soiifps. si forte, (juod ahsit. »ins »iit rivitHt»'ni KrTonlmscni if\ cirndiis in Cliristn piitcr et duiiiinus (luiuinuh anlii^-piscupiis Moguiitiniis super preiuisöis ui- peteivt, pliuitis se pi\» nubis» expiuiero et ab in|M3titione huiusmodi salvos et quitos i*eddere iudenipniter suis propriis laboribus et expensis. lu quorum evidens testimoiiium si^illum civitatis Erfordensis predictö presentibus est appensum. Datum anno Domini M^GGOXVII« pridie Kai. lulii.

Or. d. S. im E. A. Ij Statt thr Namen Punkte

\U1. Juli 7. Mainz. 603.

Dn' f'jzfösrhof Prftr von Mf/tn: dankt detn Jtiatk für die vor^

Pfotrus) Dei j,aati:i saiu'te Mniruiitine scdis an'liirpiv<'.)pus, sacri intpfiii p«'r (Jcrniniiiaiii an'hicaticcllarius, viris prudi'iitibii.N iiiat^nsrris <Miiisiiluin c(>tri is(nu' (•nM>uld)Us a<* uruvcrsitati «'iviuni Ki roi(|(M)>ium suis tidelibus ililcctis iintiaiu suam et umne bummi. In adinissionem precurn noslrarujii, qua.s piJireximus vobis pn> tViitril>u.s sancti Au|i;ustini in Erfordia, ut ilumum (piandam i iini vico pai vo adiaconte ipsis nwes- sariam de vcstra permissioue et favure possent suis usibus applicare, gratum nobis obsequium impeüdistis , gratum et ratum habentes gratiam« quam nostri contemplatione de domo et vico predietis memo- ratU fruiribus impendislis, et cam tenore presentium confinnamus. Datum Maguntie anno Domini M^CGO-Xyi^ Non. lulii.

Or^mÜdmS, im E, A.

Digitized by Google

Uikandenbnch der Stadt Erfiirt I.Theil

427

lUH. Aiiüiist 18. 604.

Heinrich, (rraf rnn Gkichen , gimdimiiß al/rs, mts srin Sohn ff er wann inyen de» SclUosaea Vüdbaüi bisher yä/mn uml (Ithmdeit hat.

Omnibus presens sr-riptum cornentihus Honririis Doi irrnHa romos de (Hi^heii sMlntcin in Ddiiiino sfnipitniiam. Noverint uiiivfisi, quo»!, quicqukl p«M filiuni nostruni cuinik'in IltMMianinini <1p tastn» nostri» Fyselbech a«'tuiii sfu ordinntiun finTit, triiuu> |ue.sentiiiiu latitieamus In ciiius m tustiniuiiiuni siji^illuni iiostruin prcvsentilnis ost afiptMismn. Datiiiii Kaiebore anno Doniini M"CCC"XV11 iii vigilia asauinpciunii» beate Marie virginis gloriose.

Or mit d. S. im M. A., OrtucJi. ViendOtieh, 3.

1817. September 11. 605.

Siffridus, scolastirus ecclesie ^anrti Sevori Erfordensijs. iudox generalis per Thuringiani constitutus, und nuigister bmgo, pro- visor allcdn archiepiscupali» in Erfordia, beketmenf dtiss vor iknm Ootscalcus Eerlingerus dictus Murer und Bertradü» seine Frau, Bürger m Erfurt, dem PäersMosUr das^bst die üalfte ihrer Kriminal' und CivUgeridii^rkeit im Dorfe Tyffintal (Tiefthal) mit 6 Marh Erfurter ^ennigm jährlvihm ^nses, ferner den r/rrfrn Teil derselben GeriädfsbarkeH im Dorfe Walisloybin { Wtdsehlcben) mit 0 Ttdriden Zins, drn ru rti n Teil der .Mühle, 0 Aekcr Weiden. 20 Aiker Wiesen mit allem Ztibdiör und twdh 3 Aeker Artlandes, tvelehv Gider TiiflV'loybin •jenannt werden, für 110 Mark verkauft haben. Die Verkält f er haben luuh ver- sproehen innerhalb Wafpunfis 7o*7<N bis tffthin l,il!) tlir fj JuDs- hcrren, die (trafen mit (ihiihfu. .:f( reranbissen. ifff (iiUrr dnit Ktttsfrr 'uzueitjnen, andern fulls th i hanf innerimlh ri,n s Maunls nueh d(tn letzten Trrmine untfil/n/ st in sotle^. Als Jim ffun /Verden ijesdzt AlluMtiis <le IlniiMio, ( »»madus liottciinann gonor bono incMioric Tht'udcrifi de Liibcliii sonioris, Thmdont iis llottorman, Hartiingus Vicc<lomiiiu8, Kudolfus dictii» Murer, scmäUdi Bürger SU Erfurt, und Couradus do Outtirn, die sich mm EiiUager in Erfurt veriiflidden, wenn der Vertrag nUM gtAalten oder das Gdd im Falte der NidUbdehnung nidU guriuMegahU werden soHte.

Z.: damintis Thoodericus dic^us Mildcnstcyn plebanus Sancti Lau- reutii, dominus üermannus plcbunuts Saucti Pauli, magiütcr Hermann us de Wirbach, Conradus dictua do Appulde, Conradua de Luteraburn. Ausserdem waren von Seiten des Bathes von Erfurt als Zeugen gesduckt

Digitized by Google

428

GeMbichtaqudlen der Pror. Bacbsen.

Haitlninjrns «U- Sni\ lifstctf . Hfiiio und lliutiiugus dicti Hi)tternian. Datum aiiMo DoiiiiiH iniliesiiiio trieentesiiuo se^tiuiodcn-iniu tcrtiu Idu» Septem bris.

IJd^f : JJiplomiiur den iHernklmicrs auf der Kijl. Bibl. in HrrLtn. 1 Die BeUtmung um Zueignwtff tfw^th J318 dvrdt de» Grafm Uerma»H rm GUidten.

H&miiaim, Graf van GleitAeHf bdxmt, da& der Biiier lulMunes de Volgstettt dau MariinskoapiUUe in Erfurt Httkn ZiHS und einitfe Acker Arilandea tu Groszeu- und Wenigen - KeHtibeche (RetfbuchJ und zwei Huhner 2Sti8 zu Gro8zen-Betliebeche für 11 Mark Silber verkauft hat, und eignet diese ^nsett und Aecker dein IIoHpittde zu.

Datum anno Doinini M. OCC. XVIL in dio mmcti Nicolai.

Hd$r, Aludtriß tmSt,A, m Weimar; Heu. F. 5^, 3.

Der litttli rim Erfurt Uurkuiidef dif Schenkuntj des liiirgers GiUiÜier lUrdeyu an das Martinsfiospital in Erfurt umi die dafür ihm utid seinen Schwesiern geiv^rie Pension, Nos Sybotlm de 8tall)er^', Lut(dfus de Ilnieue, Hoinricus de Urn- ötok, (,'unradiis de Aich miigistri eonsiiluiu, Guntherus Emmieben, Tymo de Gratheim, Cunradus de Guttern, Heinricuis de Mucbilde, Har- tungus Hoterman, Nyoolaus de Eylbrechtsgehoven, Theodericus de WaJthersbuson , Ecke de 8omerde, Theodericus de Gruzen^ Kuno de Gerstete, Hartungus de Pfeffilbecho« Theodericus de UaJsleibin, Guu- tberus <lc Smire iunior, Waltlierus Kulere, Guntherus de Lapide, Gun« therus Vetterlin, Wernberus de Amstetc, Rudolf us de Wandesleibin, Tvio fle Herversloibin i't Knirstiis de Heiversleibin eoiisiiles nooimn Nveolaiis de ^Saleza, Theodericus de Herversieibii» , Cmiradiis de üech- stete etTvezelo dietiis Martini rectores univcrsitatis eivitatis Kiforden-sis recogiHfsciinus et tonon' pr^spuciuni protiteinur publice litteranitn, quod vir lienestus Guntherus dictus H<'rd'\vii tmster coin ivis et pro nun«* hnspitalis safifti Martini intra iiiiiKis llitVirdt iiscs proeurator sru maxister exisleii^. cifiiciiiiTiitr' as-nisii hcnrvnli) liiiiutrabilis viri d'unini Hinlolti de Noilliii.Nt'ii (Ircani fi-eiesie säurte Mario Kifordensis, bona subnutatiu vid«'Hr»'t iinunt iiiaii>.titn et quartani partein inausi cum sex agris et dnalius curiis b<»nis eisdem attinentibus in eampis villarum Grozin- Heteboche et Wenigen -Retebeche et quoudam ville Wenigen -Gnbes^ leibin adiacentibus sitis, quc quidem bona idem Guntherus apud strenuum viruni lohanncoi de Volcstcte dictum pro corta pecunie

131?. Di^ember 6.

im.

im. December 39.

Digitized by Google

ürkttndcmbtteb der Stadt Erfurt. I.TheiL

sdtiima mhi in toto Hebite porsiilnüi ritt» et mti<»nal)ilitor conpnnivit

••t Pii ' (lüiniiimn Ht^riiiannuiii comitoni de (ilyclicn

hospitali pri'tiitu upj)H)priata aniuiatini solo ...... Quo talenta

(leimrioruiii iinuin maidruitt trumeuti mixtum cum (juibusilam

obvenciuuibuh uidum hospitali intuitu Bei ciim omni itite et pro])rie-

tate dooavit, assignavit et tradidit, donat, assignat et tradit

littenis per preaentes perpetuis temporibus poSRidenda »implicuter sine

ilolo. Qua propter tarnen eidem Ountliero provinoi-e» seil magifttri

hospitali» predicti, qoi pro tempore fnerint con»tituti, dare tenentur di»

ouria seu fiindo ciirle bospitalis pitsdiote nomine vere annue penHioniH

duo talenta dictorum denariorum et unum maldnim frumenti mixti

mei)Nun> Erfordensis et eandem peneionem sibi »ingulis aunis, (|uoad

vixerit, in festo hcati ikiartini inte^j^re preseiitan' » t post decessum dittti

(luntli(>ri pars dictt» pon.*<ionis, scilicet «luo taloiita. nd linspitale pre-

libatum iiiperpetuum dovolventur. Reliquam v<mo p;iit* in, puta nnum

uialdrum fnimciiti, difti pinvisores seu ma^;i>tii ilahunt L'iiiu.ido tilio

ipioiidam .sororis ciusdom finiittnTi similiter ad tcmpora vitt* suo, quod

equidem nialilniin p<»st ip»ius Cuiiradi obitmn in usus dirti liospitalis

[wrpi'tue libt'H' Rvulvetvir. In cuiu.^ H'i testimoniiiiii .sigilla subscnpto-

lum videlicet civitatis Eifurdeiisis et doiuini decani predicti prosentibijs

sunt appcusa. Et nos decauu8 pi-cdictne rccogmiflcirous , nos sigilliau

nostnim huic littere appendiofte in toetimonium premissoruni. Datum

anno Domini M*CÜC"XY11I'* in crastino innocentura.

Or, mit Ü S. im K. A. 1) Hier und an tten tttfieren mit Uz, «SYW/fu

fjtf tUe ftrhde. durch Moder bat^tädifft.

VMH. Januar '^. 008.

HitUr Fi iedi kh, Ihn' von Stifsa , Olfit von Vanrr, die iU iuln Ju ledrirh und Alhrrf, Ilen ru in W/tntjcnlnim , vrr^rln vihrn l'i Mark Jtenh ans ihmt (hihm zu }V(tlf-<tr<lt iiud Kalht-rfrld dem Erzhisrhof /V^v n.n Muhtz zu Ij Ii' ii'inl. als Sühne für dn; (r( f'iiti(iri//i(ilfiii/ti (Irs Jiisdtolti Albeti vüH I luUtcrsfadt .

Nos FriderK'üs milc.s doniituis de Salcza, Otto do Vanrc, Fridoricu.«; et Albertus fratres doiniiii in Wan^'enJieim recouii"Si'imus et ad < iiii- ctoriiin notitiam cnpimus deveuiix», quod XV marcurum reddiJus. (pii dautur de boiii.s jiustris Hberis et ptupjiis in viliis nostris Walterstete et Kelbervelt resignaviams, tran>misinuis et transmittimus per pre- sentes venerabili iu Christo patri ac domiiiu nostio domino IVtn» aichiepisi'opo et ecclesie sue Maguntine in emendam et satisiactiuuem debitim pro eo, qaod veoerabitem patrem ac dominum dominum Albertum Haiveretadensis ecclesie episcopam obliviose olim captivaTl« mus et teouimus in maximum preiudicium eoelesiaatice libertatis,

Digitized by Google

1

430 OeidiichtsqneUeii der Prov. Sachfleii.

coruiitioni' si(nii(leiu huiusriifHÜ intorelnsji . vidclicet qnod dictanim XV mananiiii rodrlitus dfbpmiis iiiiacuni nt>stiia heiedibus iusto tituli» foodi ab i|)s(» riomim» iuknüu un hiepiscopo et ecclesia Maguntina tan- quum sui et ccciesie sue prodicte vasalli et fideles servitores porpetiio posddere, ad quod nos astringimus ßdeJiter per presentes. Renuntiavi- mus nicüilominus coram prudeotibus Tins Heinrioo de Stalbexg, Oisel- berto dicto Kristeninge« Heinrico de Rodestoc et Nicolao rie Biltirsleybin magtBtris consulum ao coram ceteris consolibus ErfbrdenBibiis et pre- sentibus renuDciamus sine omni dolo omni actiont seu impetitioni, que nobis competere potuisseiit contra predictum dominum nostrum i qiiovismodo et niaxime pro eo, quod causa sui et e^'olesie Maguntino ftupradicte etcctioni regis Ludowici quondani in Frankenfoi-t celobrato una funi ijiso interfuinms sub mag^nis nostrls dampnis, laboribus et expousis. Testes Iiuius rei sunt: magistri eonF^ultim et eonsules supra- dieti Krfnrdeuses et borioi'nbilos viri iloniini Sitiidus scdlastieus eeelesie sancti St'\ i'i i Kriordensis, trater l'iii.-liardus uaidiamis tratrum Minoruni oppidi pi(''li< fi. frater Henrieus de Uasilca i)li'l)anus in Aluiburg et Tlugo pii>\isni allodii Kit'oniensis necriufi lniiicstiis vir llaHungus de Smedestet eivis l^rturdensis, (Jernodus de Hev liii|4eij et' dietus Stridor nostri servitoi-^'s euni pluribus aliis tide dignis. In euius rei aiupliorem certitudinem hanc litteram dedimiiR nostris si^niis fidelitor communltam. Datum et actum Eifordie anno Domini CXX). XVill. in octava boati Stephani mart

6'««^.: GmIw., l.e,JJT, iöft; r. Wanf/enJieim, Heg.w. fVfe., 67 mit nmidttiger Jkaiertwff (Jkcemiter 36f. 1) Statt der Nnmm J^mtkte.

1818. Januar IMK mK

Ihr Rath jv*/t Erfurt brlniuhi dm Jämpfanff rimr Urkundr r/of Krzhisrhofs Irfer fHm Maim über einige der SiaiU verliehene

Nos 8yl)otbo de Htalberg, Lutolfus de liniene, Heinrieus de Orn- stok, Conradus de Aich niagistri eonsuluni, (Juiitht ms Emeben, Tymo iW Crutlieim, Conradus de (luttern, Heinrieus de .Muebilde, Hartungus Hoternian, Nyeolaus de Kylhrechtis^'-ebovon , TlnMifleriens tlo Waltbers- busen, Tbeod(»riens dr (iru/eu, Keko de Sonierdr. Kuiiw de (ierst^'te, llartungus de iTritilhnhe. Waltbenis i\idere, tiiiiUbenis de Siiiire iunior, Thenderieus de Malsleyhii) , W'endirrns de Arnsteto, Uuiillierus de Lapide, Guutlierus Veteriiu. Tylu th; lii i versleybin , Kudolfus de Waiulesleibin et Ernestus de Herversjeibin eonsules, Nyeolaus fle JSalza, Tbeuderieus do Hervereloibin, Conradus de Bech8tete et Tyzelo Martini reeturcs universitatis civitatis ErTorden^is notum facimiia omnibus in> tueutibus presens scriptum, quod nos littcras indulti reverondi in

Digitized by Google

üilnuideiibiicli der Stadt Eiflürt ttluSL

4dl

Chrij^to patris domiiii nnstri domini P(etri) archicpiscopi Mt^^nintiiii ^raciusas iiobis per ipsuni liberaliter facti reeepiiiius et habenius de veibu iid verbum tenoris et oontinentie in liec verba:

P(etrus) Dei gratia sancte Moguntine sedis archiepiscopus, sacri im- perii per Qermaiiiam arehicAnceHaiius, universis Chriati fidelibus, ad r]Lius piesentes littere perveoerint, salutem in Domino ot notitiam sub- scriptorum. Ad providendiim nobis subiectts et consulendum eisdem rattODabilibus et equitatum rem^diis nos cura soUicitet pastoralis; et hinc est, quod iaspectis et cum maturitate pensatis. qae ad boc rationabiliter no8 movere poterant et debebant ad instantem etiam instantia in pruden- tum virorum > oonsulum et universdrum dviiim nostroriim in Erfordin infrascriptam ordinationem, moditicationem et emendationem secundiim statuin präsentem nef^essarias et utiles feoimus in hunc inodum. l*rir)io videiioet. quod incolo civitatis Erfordonsis t t iiDniines villaruni »-ivibiis nostris Eifordeiisilxis attinentes t^ inpori' nietus ot discordianun cvsfas cum n luis cMiiini possinI in panucliiis r«»nservare, et quod homines pn'dictis nustiis eivibus Krtonb'usibüs «ttim'Utes frriatis dirbus, pret^r- qiiani in siunmis testivitatibus , petita lur'Utia a plt baiiis eoiiin» in magna neressitate insistere valeant laboribus Ileitis et bonestis, pre- sertim nbi negligentia laborum luiiusmoili esset perieulum allatura, pruptci «|uod etiam iudioes nobis siibiecti ipsos impetere non debent nliquiiteniu) vel gravare. Item, qiiamdiu habemus in Eifordia noBtit>s indioes genorales, volumus, quud nulli de predictis nustris civibus coram alüs ordinarils vel delegatis uobis sabiectis ludiuibus ab aliqiio seu aliquibus inpetantur quam oorani nostris generalibus iudieibus Miipradictis, s\ coi-am eisdem factM e iustitiam obtulerint so paratus et C(»nquerentes sine alicuiiis vel aliquorum inpedimento iustitiam ttin- Hequi valeant ab eisdem, vel nisi per nostras spedaies litteras eausas nostras vel alioi um quorumcunqiie traetari alibl eommittamus. Per * banc antem nor^trani conc^sslotiem nolumus arcliidiaconis dieti loci Krtnrdonsis in eusibus, in quibus eis iudirare cimpetit, derogare. Item ('on(;edimus, quud in null« <*ansa jxcuniaii;) in civitate nostra Hrtbr- densi nostra vel iiuiifiim nobis sul)it'rtuiiiin aiictoritate p<Mii «iebeat •'(•ricsiastieum interdii'tuiii. item vohmius, quud, ,si (jiia boiui in eivi- tait' Krfurdensi vel alil)i, ad ipsani tauieu civitatem pertiiuMitia, sita in dmic (vhpiUlc civitiUis Eifordensis ad ee<'lesias, mouaski ia vel personas ecciesiasttcas ex iusta eausa aliqua exnunc in antea devolvautur, illa cum onere, quod antiquitus et primitns iiabuerant, transeant ad ecclesias, monasteria vel personas ecclesiasticas supmdictas. Item super illo arti- culo, (pii plenimcpie in Eifordia contingit et vulgo anevang niinoupatur, tuliter duxinius providendum, quml, si quis ex nunc in antea aliquem equum vel fem aliam in Erfordia invonerit, quem equum vel quam

Diglized by Google

4^

Oeschiclitaquellen der Prov. äackden.

rem altani ad se dixcrit itcrtinerc, eo modo, qui anevang nuncupatiu\ et vel per rnpinaiD vol per fattiim sibi esse ftblatum aüt ttbktam, talis IMTsona 8110 iiinimcnro ptoprio et duaram personarum aliarum ootarum, ttnderunqiic etiam fuerint, quibus sie fides merito adbibenda probet predicttini equum vel rem aliam ad so pertinere, et tunc sibi restituatur fuietoritate itidicis, ut est moris, consuetudinem illam immo potiuK tHiiTuptolam, quod iili(]iiis solummodo proprio iuramont«» ot per pits Htationem unius soliili donariorum fidom de premissis possit faccre, cum poroain h tiirviA periiiriis et rei p<i88id('iiti>8 uquos aut ivs modi darnpfiitinMitur iniusto, tan(|uani Doo odibilom ropntbantcs In pivmissoruiu oinniuni testimoniuin <'t iflnitiani pltMiion^n sifrillnm iiostniiii proscntibus littciis diixinins appeiideiuluiii. Datum Kifuidie III. Kai Kf'biuarii anno Domini M. Ct'C. d«?<'injo o«'tavo. ih: mit ilem S. hu JJ. A. 1) Siati lier A'nmett IHutkit.

iai8. Feliniar io. KrliirL 010.

l*t'tir, Krzhisrhof rmi Mttin-, hr/.ruuf . r///s.s Iloiniannus dictils Srhado )uif Knuniiitfumj st-inn- Fran Bcrtradis auf .V Hufen, 1 llof und zwii'höritjrni Wi niitj m il»r Flur '/' v 7)i>rfrs Buss«^ Iniltcn f ItitsslchcitJ stitnl al/cn licrhiin, tvnzu <ni(h tUis Putrtnntt hIhi <li>- Kirche (kisdhuf (fehört , rrrsivhlef . und ilass rr dit' (f/Hunnfni (iitfir und Jiichfe als Lehen auf llenricns do Bilters- loiben siultetus, liiidolfus de Northiusen advocatujs und Ku- dolfiiR de Nortlniseii, sämÜidi Bürger gu Erfurt, übertragen hafte mit derJiedhujuvg, äass tUm Heinrictis de Bütersieibeo und seinem Bruder IjudowicuK jakrlich 4 Mark, Jede Mark sm 2 Tfund Er- furter l*fmuige» gereehnä^ gu Martini von den genannten beifien Rudülfi de Northusen beeakU werden^ indem die Gebrüder von Bit- icrsbihcn dm Lthfmscid li 'tstr.kn , lüäiin nd die (iüier mif allen Hechten, dii runter audi das J'atronatsreeht, denen von Aorthusrn rcrhhibcn sollen, tmbdtaUlidi aller Jtechte des Jiarjsbisehofs und des DomkapUeis.

Datum Kifordie anno Domioi M. UCCXYlli. V.Kai. Mardi. U(U i (\tidalimch de» 8ertri*tiße§t tm />. A.

im. mr% 5. Krfurt 611.

lodert Ergbisckof von Maine, getdattH den Auguidiner'Eremiim in Erfurt die Kirche in Hohenwinden abtubrechen und daraus ihre Kirche gu bauen. Petrus Dei gratis saiicte Mognntine sedis arcliiopiscopus, sacri imperii per (iermaniam archicauccUarius, reUgiosis viris fratri Bertoldo priori

Digitized by Google

Urkiindenbitch der Stndt Erftirt I. Hieil.

488

totique conventui doraus Krfordensis ordinis fratrum saocti Augustini salutem in Domino. Ut ecciesiam solitariam sitam in Honwenden vobis datam per Thilmannimi dictum Hottorman et per Conradtim Hotterman ac Ädiliieydim uxoreni oius nccnon p(3r Gonlriidiui relictam Johannis de Wet'limar ot lolifiinifm filitini ein.s eives Ertordenses possitis de- striiere lapides(jue «'iusrltMii vobis (no stiiu tnra vestre (VM-Iesie applicare, tenore vobis pi-esontiiim iiidulgenius, piuvisu, quod Idcus ille taliter muniatur, qiKid tilterius ad eomniuues usus liumaiius niinime dedu- catiir. Donatioueiu insuper vobis factam per pret'atosTilmanuuui, Con- radurn et Oerdrudim de consensti suoram heredum pro lumine per- petao in vestra ecdesia instaiuando ob honorem Dei et beati viii^niB Katherine vobis tenore presenttum ex certa noetra scientia coDfimtamua, volentes ipsam iuxta continentiam literarum vobis a prefatis donatoribus traditarum esse peipetue firmitatis. In cuius robur et testimonium vobis presentem liteiam nostri sigilli miiniioiiic ttadidinius coramuaitam* Batam £rfordie anno Domini M.C0C.XVU1. III. Non. Martii.

Hdt,: Oop 23No.92 im M. A, Eine Urk. üher die ScfwHh(n<i det- Geschtci$ter Hotiermnun f hjt erst unfe» nntrr No C,17. da dirsrfhe i'otn 4. A/>ri! 131s ilatifrf ist; es scitetnt, (ds irenn erst der oinye Coiisem des Ersbisltojs halte rorlwjen mästen, dte die Urk» tiber die Sehenkunß etusge^Brtißt werden konnU^

im. MSrz 14. Erfurt 612.

GoUst^talk Kerlmger und BiekrU^ von Wandiddbm, Bürger su Erfurtf stt^m den Erbpackisrevers über die neu tu erhauende Mähk unter der WawUh an der Gera gegen de» Ergbisehof Peter von Marne aus,

Nos Gotsclialcus Kurlingeri et Thoodericus de Wandisleibin eives Erfordenses recon^noscimus in Iiis scriptis et ad uuiversoruui uotitiaui cupimus perrenire, quod reverendus in Christo pater et dominus nost<^r dominus Petrus archiepiscopus Haguntiniis nobisoum contractum iniit infrascriptum, cuius tenor talts est:

Nos Petrus Det gratia sancte Maguntine sedis archiepiscopus, sacri imperü perOermaniam archicanoelhirius, recognosdmus in hüs scriptis, quod locum quendam molendini nunc destructi sub' nemore Wawith apud flu vi um (fera ad nostram ecciesiam iure proprietario pertinentem, quod molendinum ante eins destructionem ab ecclesia Mjiguntina a Theoderieo dicto Meycldicli pro certa pensione iure emphyteutico sive liercditarii) tenebatur, vwm universis eiusdom lool pertinentiis. iuribus et lil^prtnfibus, fjuibiis antiquitus fruebatur, providis viris Godsclialco Kerlingeri f^t Tficudciico do Wandi^^loibin civibus nostris RrfordcnsÜMis et cuilibot ijoruiii iiisoliduii) et euruni lieredihus Iri^Mtirnis iure t-mpliy- teutico sive hereditario iocandum duximus et locamus expressis mudis

OaMhtolilMi. 0. Fr. itaebMii. XXUL i. 28

Digitized by Google

434 Geadüehteqnelleii der l'rov. Sadtteo.

et conditionibus infrafjoriptis, vidcji. rt ijiiod ipsii in prwliil** li»co tiniini niolendiauni cum «ju.audi n»ris inulentibui» infra liinr »»t festuni iiati- viiutis Doiniui pioxime affutiüniu editicare et cuusliiure teiiebuiUur, ad quod perficieudum ipsis quinquagintu libras denariorum Eiforden* sium de Qostro dedimus in pecunia numerala. et pn) edificiis niolon- dini buiuamodi XTI ligna de quercnbus, quoruiu lignoruni octo in longitudine cirqa XL et aÜa octo circa XXX pedea debent facere. a«l dictum locum ipsia pfesentaze debemua noatria laboribus et expeiiHia. De quo molendino et peitinentiia, iuribits et libertatibua ipaius, in quibuacunque consistant, prefiiti 0. < t Th. et oonun io diclo uiölen- dino heredes et legititni successores Vlli libras deiiariorum Kifordeii- siuin, quataor in festo beati Walpurgis et qiiatuar in festo beati Mar- tini, necnon sex nialdra mensuit* Erfordensis boni frutnenti, sicut «le molendino provenerit, non tarnen ordoi vfl ivone, nomine annue pen- sionis nohis et occlesio Maguntiiir- in pci pt tmiiu solvere tenebuntur, »-t pt-nsioiKin «ionariorum dare iruipiriit in festo boati Martini pn»ximr ati'iitun»; jx-nsioneni ven> tVimicnti p<ist ci Instructionen) fno!on<lini pro- dicti per unum unuum .sulvcre im:ipieiit et extiuit- ^^'injn'i- deiiircps annis siagulis ipsum solvent. Aquani vero super obstruerimuMn, »jiie vulguriter dicitur Wet\ ad lonf^itudiniiii diniidii iu^'ris et iiitru taiituni pro eorum tenebunt usibus piscando sicut vüluerint in eadem, et nostro vel succeasonim noatrorum nomine nallus in bae parte piscari vel quicquam fooere potent vel debebit, nisi dos vel successores uot»tri ad partes nostraa Thuringie personaliter veniremua; tunc eoim pro nobia ibidem et in fossatis, que iuxta predictum moiendinum facta per ipsoü fuerint, piscari et diapouere, sicut nobis vel Buccessoribus nostris ex* pedit, Ueitum debet os>e, tota alia aqua et piscina aque tam supni ([iiam infra illa dimidia iugera ad deserviendum nostro alKnlio Kifur- densi specialiter reservata, omni vara, dolo et fraude exelusis penitUK in preniissis, volentijs, quod ille ville, (pie ab aiitiquo ibidem molere consueverunt, ad molendum ibidem sicut antea sint astricte, et, quando necesse fnerit, prepositus sivo nfHcjatus prepositure ecclesie sancte Marie Krtnrdensis, qui pro t< nipoif tuorit, ipsos ad hoe oensura, qua conveuit, pruiude arceat et compcllat. Predicta wm lossata iidem Ct. et Th. facere et conservare in cninpeti nti lonptudine et amplitudine prumiäerunt. In premibäoruni uinuiiun testiniuniuiu äigillum nostruni presentibus litteiis duximus appouendum Datum Eifordie IV. Idus Martü anno Domini M.CGaXVUI.

Quem contractum de verbo ad verbum, ut prescribitur, promlttimua firmitor et inviolabiüter perpetuis temporibus observare, dantes bas litteras sigilio bonorabittum virorum dominorum decani et capituli ecclesie sancte Marie Erfordensis predicte, quod ad preoes nostras pre-

Digitized by Google

TJrknBdfiiibticih der Btadt Erfturt LTbeil. 4ft5

sentibus apjwnsum est, tideliter si^nllatus in nvidons testiniuiiium super oo. Et uns (It'canus et cnpituluni ecelesie saiiete Marie Erfordensis prcdicto recvügnnsciinns sigillum ecclesie nostro ad instantes piwos pnideiitum virdruni (J. et Th. civium Erronlensiuin predictoriini juc- sentibus litteris uppeiulisse. Datum Ert'urdie II. Idus Martii anno Domini M. CCC. XVllI.

Or. im H. A. -"u Mänciusn, Erzst. Mainz fasc UJ S. /; llfh.: UruneH Jittch, 4G im RA.

1S18. M2rz 15. Erfürt. m.

Pe(er, En^istkof wm Mamg, hestaUgi die Stiftungen aüer in dm IfarrkMwn Erfurts vorhamdmen AUäre und sftri^ dm Ph" honen das VorsdilagsredU geeigneter Permnm für diesdben jm, 90 weU die Stifter nidtt anders bestimnU haben,

Petrus Dei gratia sancte Maguntioe sedis archiepiaoopus, sacri imperü per Germaniam arciiiaiDcellaiiiia, dileotis sibi in Christo uni- veisis et singulis plebanis civitatis Brfurdeasis salutem in Domino.

Cum pro aogmentatione cultns divini iios semper soUicitet cura pasto- ralis, nos omnia altaria in vestris ecclesüs a quibuscumque cliristi- fidelibus rite coustructa ot dotata sine omni parro^^hialium eccieKiarura preiudido in nomine Dei presentibus ronfirmamus, ita quod sing-uli vestnini in suis ecelesiis ad altaria liiiiiismodi liaheant personas idoneas preseiitare. nisi in ipsorum altarium nuistriH riiuic t t dotatione funda- toros et doratnn'S eonim. de eonsensii tauien an ln -pisropi Mai^Mintinj, sÜM ins presentiuiili ah ipso speeialiter resorvavci iiit , (pul)us in liac parte nolumus derugaii. Volunius» quoquti, (juod predicUi liahentiN aitariii siii;,ailis vestris in suis ecclesüs circa divinum cultum in »»miii- bus obediaut et Intendant. Datum Krfurdie Idus Martii anno Doniini M. COC. XVIII.

Ud* : GeneralrikaimU-Transmmpt von 1474 im jÜ. A.

1318. März 15. Erfurt G14.

Peter, Erzbischof imi Mainz, inkorixyriert die Lorenzkirdie in Erfurt dem Augustiner- Ileglerldoster da>stJbst.

Nos i'etrus Dei ^'latia sanctf Mi)u:intin(' scdis aivhiepiscopu!?, saori imperü per (iermaniain anliicancrllarius. Kcrlcsiani beati l.aui*Mioii in Erfoixiia, cuius ins |)atronatiis ad reli,i:iusus vin» ' pnjjMjsitum et convontum canoniconun iv^^ulariuiu muna.sterii samii Aüi^uslini eins- dem opidi Ertbrdensis pertinere dinoscitur, eisdem ^ preposito et con- ventui eoramque monasfeerio ad meliorandum prebendas oorundem ex causis iiistis et rationabilibus ad lioc nos moveotibus incorporamus

28* .

Digitized by Google

48«

QeschiditoqucUen der Prov, Saclueii.

preseutibus litteris et unimus, vüleutes, quod per aliquum confratrem et GODcanonicum sai oonventus post mortem neu resigoationem ^iiidc ^ plebani ibidem regi possit et valeat eoclesia memonta, ita tarnen, quod ipsa ecolesia debitis et consiietU dmoorum officiU noii fraudetur, nostro et Baooesaorum nostronim et mJesie nostrc Mog:untine in omnibus iure salvo. Datum Eifoidie IdusMardi annoDomini millesimo trecentesimo decimo octavo.

Or. im M. A., Brf, NoeMfiig^ 54. S. f. l) SkOt der Namm Ainitie.

181& M&rz 16. Erfürt. 015.

Peter t Mn^nsdtof ifon Mmng, vererbpat^tä dem SeoerisUfi gu Erfurt dne Beihe perftUlener Gebäudet die hei dem erßbiadtöf* lidten PalaHum, dem krummen Hause, liegen, ndtsi Grund und Boden derselben mer ErridUung von Neubauieu; des- gleichen eu dems^fen Reecke einen Weg, der naek der Gera ßhrt,

Petrus Bei gratia sancte Moguntine sedis archiepiseopus, sacri im« peiii per Germaniam archicauoellarius, presentium inspectoribua uoi- Vereis tarn presentibns quam futuris salutcm in vo. <]iii est omnium ▼era salus, et notitiani subscriptorum. Quia edificia in cuha nostni et ocolesie Moguntino sita Krfordie prope palatiiini nostnim. qtiod Curva dumiis dicittir, iaiii j)r«iptfT sni votiistijtcm Jiitiiiuiii cniruermit !ilia inibi t;x nunc exislentia ruinani siuiilittT niinaiuur, nisi «'isdcni tvliticiis brevitt i succurratur, nos habito diliguiitt üactatu et utilitai« ni ii<istram et ecrlesie Mügimtine iiitucutes in eo plenius et pensantes, eadem edi- ficia cum areis iain descrtis ac fuudum, in quo eadem sunt edltieia collucata, a porta, qua de curia nostra predicta tranrätur ▼ersus clypea- tores versus orientem, usque ad domuocukm, quam iofaabitat Lude- wicus preco noster, contiguam porte, qua de eadem curia nostra tran- situr versus montem sancti Petri, pro una libra denariorum Erfordensium l€|gaUuin et bonorum et duubus puIlis in fest«* s:iueti Hartini ad allodium nostrum in Eifordia annis singulis persolveodis, necnon aliam aream ex opposito sitam, contigiiam ex una parte occlesif^ sancti Severi ibidem et ex altera parto rontiirnani }><>rto, rpia tninsitiir de eadem niria nostra versus occidcntoni. cuutinentem in latitutlin»! ex www parte versus eundiMii portani taiituu» spacium, quantum coutinet curia et edificia in ipö«4 sita, adiaoens et contigua ex alia parte portt* predicte, (juam nunc inhabiut llenricus de K\ rspleiben, et abindc directe usque ad ecclesiam sancti Öeveri preUictam, similiter pro una fibra denariorum Krfordensium et duobus pulUs in eodem termino persolvendis, dilectis in Christo filiis ^ decano et capitulo eceJesie sancti Soven predictia nostris

Digitized by Google

Vrkundeolmch der Stadt Etftirt l.Hieil.

4S7

dj'votis liMMvitmis et loauniis pif^scMtiuni testimonio litterarura in per- potuum pdssniciKli» . sie taiuen, qnod iiobis et nostris sueoess-oribiis airoliit'piscopis Moirimtinis , quando vel quociens in Krfordia monim fecerint, über pateat aditus pro usu et habitatione propria vel familie ad editicia inibi iam constructa et in posterum construendR. Ceterum ptateam sive contratain nostris et ecdesie Mogunüne usibua spedaliter deputatam sitam Erfordie, ubi de eadem curia nostra transitur ad aquani Qem versus oocidentem, contijs^aam ex ona parte curie pre- bendali einsdem ecclesie sancti Severi, quam nunc inhabitat Henricus de Sybeieiben eanonicus ipsius ecclesie, de qua sex denarii pro eensu übero nobis dautur, et ex alia parte contiguam curie prebendali sepe- (liete oeelesie sancti Reveri, quam nunc inhabitat Hemiannus de Hoeh- dorf vicarius sepe<licte ecebsio. pro ampliandis et dilatandis curiis antedietis et aliis adinroutibus pret'ato occN sio riiriis. cum eadem platea siv(» eontrata luibis et erelesie Mu^untine omnino torot inutilis, ^ decano, eapitülü et eeelesie siipradictis concessimus et cona^dimus per presentes perpetuo possidendarn , ita sane. quod de ipsa platea sivo contrata XVni denarios Erfordensis mouete pro censn Ubero nobis et ecclesie MoguDtine sub penis et cotiditionibus In alio Ubero censu hactenns observatis annis singulis inde solvant loco et termioo, in quibus alium liberum censum in eoclesia sancti Seren dari et redpi hactenus est consuetum. In quorum testimonium presentss dedimns Utteras nostri si^ilü muniniine roboratas. Testes etiam sunt: Johannes prepo- situs ecclesie sancte Marie Krfordensis. maxister Hildebrandus decanus eeclesio sancti Stephani in Moguntia , Henricus de Basilea rector paiv nu'hialis ecclesie in Miilbun- et plurcs nlii fide digni. Actum et datum Ertordie X V II. Kai. Aprilis anno Dumini M. CCC. XVIII.

(h- im IJ. Ä S f. Ahsrhnft: fh n,usBttch,S»imKA. Gedr.i IbtAer^ J^YcizingeH iüO. IJ Sttitt der Namen Punkte.

im. 3Iärz i;. Erfurt. 616.

Pckr, Harsbisrhof von Mainz, bmtäliijt die EjeinptioH di r Ijormg' kirche in Erfurt von der Jurisdiktion aller loifer ihm steinenden (rf-isf liehen und bcJiiUt sich und seiurn Nfuhfolgent die Mtlr Setzung und Investitur der Pfarrer dasdttst vor. \

Petrus Dei gratia sancte Maguntine sedis archiepiscopus , sacri imperii per Germaniam arehicancellarius, universis Christi iidehbus

presentibus ot futuris hns littera^! nnditiiris <;en visuris salutem et sinceram in Domino kiiritatfin. Siciir fc(>li>siaMi bcati Laurencii mar- tiris in Erfordia ab int'crioniin piflatoiuni nobis subiectoruin auftmitato ex antiquis temporibus, quorum memoria non est, exomptam iuvenimus,

Digitized by Google

4S8 CtoaehichtsqueUeii d«r Fkov. SadiMfi.

sie eins exempciünem ratara et graüini habentes in nomine Domini presentibus coutirmamus, plebanorum ipsius ecclesie instituHonem seu investituram et correctiooem tantum ad arcbiepiscopos Mo<j^iintiDüS perlinentes nobis et nostris suocessoribus arcbiepiseopis Hoguntinis specialiter lederrando. Datum Erfordie XVJ« Kai. Aprilis anno Domini millesimo treoentesimo decuno octavo.

Or, im A. der Latengkirehe. S. f.

1318. April 4. 617.

Die Geschwister Hotennann in Erfurt schcnkni dem Kl^tsttr der Augustiner- Eretniteii dasdbst die wüste Kirche in Hohenwinden 0um Abbnu^ und swr Verwendung der Steine mm Bau der Ka^harmenkapeUe und stiften damit ihre Memorier

Nos Theodericus dietus Hotterman et Conradus dictus Hotterman cum Adiibeide mea uxore net^non Gerürudis relicta qnondam lohannU de WechmariA ac lohannes eins filius cives Erfordenses universiB pieeentia visuris et audituris reoo^oscimus per presentes lucide pro- testando, quod amoie Dei et divine .retributionis intuitu pro salnte et remedio animaniin nostrarum ac progenitonini nostronim donavimus^ dedimuK et rontulinuis do bona vohintate et unanimi consensu nostro ac omnium lierediini nostroruni in purani olomosinani relip^iosis viris* priori et e^nventiii tVatruni ordinis saneti Auf^ustini in Eifordia f>C€le- siam desertam in Honwenrlon, <]\w ad nos pleno iure patronatiis d^no- scitnr pertineir, cum oninibus ichiis iiiolulihus et immnbilibns per- tineiitünis ad eiuuli'in, voipnfrs (|U'>(| jpsi i'ratres lapidps illius wclesie pro capella cuiistrufiidu [m?i ipsus in honore gloriose virgiiiis Katberine sibi possint libere applicare. Onines vero agros ac alias ivs pertinentes ad ius sive dotem predicte eeelesie ipsis liberaliter dedimiis et eon- tulimus nomine quo supra perpetue possidendos et convertendos in suam utilitatem pro lampade et lumine perpetuo in eadem capella gloriose vii^nis Katherine iugiter instaurandOf hau* eonditiono adiecta, quod predicti fratres in prefata capelta nnum altare construere debeant in honore beato vlrginis Katherine, nbi nostra ac omniuDi pr< •irenitonim nostrorum memoria in umnibus missis ibidem Deo persolvendis iugiter pera-rotur, fratri s <>tiam preilicti nostram ac progenitorna: nostr(»rnni inenioriam miiscribent in siio kalmidariu, bis in anno in vigiliis et niissis defunctonim. vidclirrt in ciastino bpat«' AumiIi« et proxima fpria sequente oetavam iRatdiuni upostoli'Hiin l'i'tii et Pauli in per- petuuin Üdciiter peragendam. Primiiserunt i tiaa» ni>bis predieti - prior et fmti-esi, (piod omnia os-sa tuurtuoruni in cimiterio pretate eccleüit; tumulat» diligenter refoiligere debeant et ea devote in suo oonsecratu

Digltized by Google

IJrkundenbuch der Stadt £rfurt. LThesl.

dmiteriü eoUocare Et ut predicta donatio prefatis ftatribus rata et inTiolabilis permaneat nec umquam aliquis nogtromm snocessoram ius aliquod faabeat quomodolibet reclamandi, ipsis fratribus presentem lit-

terani eoneorditer tradidimus pro nobiB et nostris lieredibus sigillis nostiis firmiter commuiütam. A(*tum et datuin Ertbrdie anno Domini M. CCC. XVllL teiia tertia post domiDicam, qua cantatur Letaroi

(Jr mit 2 zerhr. S. im E. A. Jids. : ()ap,23 No.93 im M,A, 1) Vgl, öbe» No.611. 2) Statt der Namm PunkU.

Friedrii^t fj$ndgraf vm Thüringen, tmst den Btdh wn Mühl- hausen m, wm dem ihm gfiddufudv)^ die^ährigen Zins 30 Mark dem Erfurter apothekario Hermanno cum Symea auseutahlen, Oedr,: Henput, Mühlh, Ürkäb , 34 J i. d. GegiMAta^udL Bd. III.

Bruder Jirrtold , der Prior, und der Convent der Augtistmer- Eremitm Erf'uii vergleichen sich mit detn Plehan Albert zu Urhidi über aeiiie EnUchädiguug für den Verlust der Kirche m Hohenwinden.

Xos frat(»r Bertoldus priur tdtusijiie c(>nventus tratrum nnliiiis .siiikti Au^ustiiii in Erford rt'n>^Miust'iiini.s tcnore prcscntiiiiii liicide protestando, quud duiiiinu Alberto plebanu iit Urbeche, ijui niotii spon- taneo voluntaric nobis in prescntia duniini abbatis Scotorum et domini Tlieodeiici plebani in Hilchendoif resiguayit eoclesiam desortam in Uowenden com omni iure et utilitate spectante ad eandera, que sibi primum collata fnerat per dominum Theodericum dictum Hotennan una cum alÜB patronis eiusdem eocleaie, et quo de iure vacavit ex receptione secundi benefidi rurati; promisimus et pruraittimus per pfBscnte« sin^ulis annis dare dimidiuni maldrum Erfonlensis niensure, quartale videlicet frurtenti et quartale ordoi, gratuito et liberaliter pm siia mt'linri sustontationr nd tnni]mra vite sue, hac tamon conditiono adifM'ta. (|U(i(L si divina piDv idriitia sibi in posterum de tali Iteneficiu piovidereU i\v cuiiis fructibus suffirit'iit^ r sustentari posset, (juod extunc uos et noster conventns h prtifata t,<>lutioiie annone erimus lilxTi et soluti. In quoruni uniniuui robur et testimoniuni sigiilum taui prioris quam eonventufl presentibus duximus apponendura. Et noeChomdinus Dei gratia abbas Scotorum in Erford reoognoscimu» cessationem et resignationem predicte ecclesie in Howenden esse iactani per Albertum predictum plebanum in ürbeche coram nobis Ubere et motu spontaneo

UlK April 1.

618.

1318. April 29.

Digrtized by Google

440

GeschichUquellen der ProT. Sacliaen.

ad usum prioris et fntrum ordmis sancH Augustini predictomm in Erford ac etiam in prosentia domini plebani in Milchendorff et in aignum CTssationis et promiBsioiiis predicte sigillum noatrum ad instantiam predicti Alberti prescntibus appo^uimus in tf'stinioniuni super eo. Actum et datum anno Domini M. CCC. XVIU. lU. Kai. Mail. Or. 3 Zetir. SLim RA, Hd:: Oop, SS N<k 94 im M. Ä.

1318. Oetober 20. «iO.

7>fV' f Rickanlis de Hallis bekennt vor dem Mainzn- Richter

Syffrid, ScJioUister (h s SfrerLsfiffes in Erfurt, dtiss der Erzhischof

pfiff roii Mainz ihr auf ^Villern^f tjcstnttet habe, das bereite früher von ihr >ds lirf/iw b'irohnt' IIkus m Erfurt , dum jetzt dem Erzbisihof (jtJiört^ ivritrr zu beicohncti.

Regest: üerquct, Mühlh. Urkäb., 342 t. d, Ge»chicht»/mil. Hd. III,

1318. Noveiiibf r 18. Wartberg. 621.

Friedrich, Landfiraf mn Thüringen, rcrsprirhf infttt^v- Ver- glci(}>^ »iit Herren und Stätiten das (irrichf zu Miiielhuusrn in V' rhfi)iüssiger Form hereusUsUm und danadt zwd Jahre den fjnuiiff it dni eu halten.

AVic Kridorich van Gotes gnaden lantirravo /j-ii DnrinL'i'n, niarc- jLjrave zni M\ sne und in dem Ostn lande, und herie in dem iando /a'u IMisne, bukenncn in disom i^Pijen würdigen brffe. das jretrvdiiiiit't ist zcwischcn uns onsyt und zc wischen den henen luul den steten luul

belferen anderayt, als hie nach geschribn stet Wie sullen dii>c jscwelfe abe setzen xind suUen selber sitzen unse gerichte zcA Mittel- basen oder wem wi ez bevelen von unser wegen , und suUen xcfi sente Mertines tage, der nebst cb6mt, besenden die herren und die stete ZC& Buringen und sullen mit ömie rate zcwelfe setzen, ate wie mer getan habn, und sullen danach zcwet iar den lantfrede halden. Die wUe sulle wie mit gute lazen sten, was w ie schult babn zcft gebene den herren und den steten un<l irn heiteren, die zcusammene gelobt iial)n. al) sie sieh die wile mit uns vruntliehen nicht herirhten. Und wenne die zcwelfe gesatzt werden, so sulle wie beclagen, wen wie w(dlen an der stat, da wie in zcii rechte beclagen .sulJen. Were aber, daz die zcwelfe ein recht sprechen sohlen, djiz sullen sie sprechen in einer gemeynen stat, da sal in der lantrichter hin bescheiden. Haben ouch die berren und die stete oder ire belfere zcA ans, zc& unsen bel- fern oder Unsen mannen keyne schult, wurde die di wile vruntUcben nicbt berichtet, so solde ez gfttlichon besten wan uf den vorgenanten tag sende Hertins ane die beydersyt in der achte sin. Die herren und

Digitized by Go

Urkondeiibiicli der Stadt ErAtrt I.Tbeil.

441

die stete und ire belfere sullen mit deine wapene rideii, uUc sie bizhcr

getan habn. Teten sie an uns, an unsen belferen und an nnaen

mannen chein unrecht, das sullen sie widertAa. Daz selbe ssl man

in allen widertAn. Die strazze suUe wie in offenen. Uber dise rede

gebe wir disen brif besigelt mit nnsero in8ig:ele offenlich an allerley

at^^Iiat Dirre brif ist gegebn zcd Wartberg nach Ootes geburd tiisend

iar drihundert iAr in dem achzcendem iare an unser vrowen abendc

sende Elzebetben. Des sint gezcu^'^e: jjreve llenricb von Swartzbürch,

licr Waltber turapn>bst zcu Mistte, Hartiuud von Rulewit/, Uerman

Goltacker und Cunrad Weger und nnderre vronic lute.

(>r. in PririUhfitiiz (irtlr.: Xritsc/ir. it. ILir:- Vtrcitii* I,34:J. lik Urkunde tmnlc ic€4/eu der mcJir/'acfieti lirztekutuien Erfuits :.u dciu tjcii. Landgericht hier abi/olrnekl.

ms. Deeeitiber 89. ^ü.

Der Eaih von Erfurt beurfntntkf chte Veri/iiiymsameinttntfer- säßung Mwisdien Hantidi mn Gi^Hne einerseits , desam MttUtr und Sd^wester amlererseUs^

. Nos HeinricuB Hoterman, Fridericiis de Sraire. Heinricus deO<*lH)»M) et Heinricus de Bechstete magistri consuluin, Albertus Swanringf Hoin- ricus de Kirslac», Heidenricas de Tennestete« Theodericus de Rorbeche, Andreas de Varila, Lud^ wicus de Sonneborn, Heinbardus de Albrecthtis-

leibin, Martinus de Steden, Witego de Hoebeim . Friderirus dietus Gnth(T(\ riiii iis ilittu.-s Swab Tlieodcricus de Drivordia, Tvlo dictus Ackirsebolle, l)itheri» us de Herviisleibin , Heitoldus de Hroniebwiiiden, Heinricus de I^ipide, Jjidcwicns i!c W'ikiistcte, loluui Fal« !-, Bertolduä de Azniansdoif et lAult \vi( u-. (Iii tii> Keysir curisules, t'iinradus de Berka, lobannes de Koesitic. Ik vncniannus de UBeringen et Albntus de Eytirsberg reeton's universitatis eivitatis Krt'ordensis nfogiioseiiims et teuore preseutium pi\)fitemur publice litteraruni, (juod ad diseretas matronas dotninas Frolindim matreni et Klysabcth äororem hunosti viri Heinrici de Oebese predicti nostri in consitio magistri et concivis una cum eodem Heinrico nostru magistru sex personas a nobis specia- liter designavimus, videlicet Cunradiim de Berka, Heynemannum de Überingen, Albert um de Eytirsberg, Ditbericnm deBorbeche, Fridericum Guttiere et Tbeoderieum de Hervirsleibin predietos, corani quibus pre- fntus Heinricus de (»ebese noster magister voluntato et eonsensu libero iu se elegit et spontaiiee arbitrattis »»xistit. scilirt t (juod Frolindis niater et Ely/al>«'tb soror i})sins flrinrii i miu «»nuiibus et singulis bonis suis mobilibus et inuiii'l»ilil»us (]uil)iisriiii(ni(V (ju»' In pre>entiaruiii haltfut vel iiipostf'ruiu .suiil ijiutihi»ilulib<'t habiture. sane vel egre uxistciitr.N perputuu tacere et dimittere debent et pulerunt, quicquid volent, quibus iaoidicte persone sex misse per nos affucrunt et hec eadem fiusta fore

Digitized by Google

442

GeachichtaqueUen der Prov. Sachaeii.

legitime conim ipsis nobis rite et rationabiliter retuleruot, unde et nos dicitnus et recognotvinius, quod Frolitidis et Elyzabeth sepedicte cum Omnibus et ein^olis bouis »im preexpressis perpetuo faoere et dimittere poterunt et debebunt »he sane nive egre existant pro suo libito volun- mh, dantes sibi hanc litteram cunfectam appendooe sigilli civitatis Ertbrdensis predide fideliter communitam. Datum ainio Domini M'^GCO'XIX" feria i^^xtxi proxima ante circumclsioDem Domini. Or. im M.AfErf. A, XLIII, St, 8. f.

im. üeeeiiiber 29. «'iJJ.

Der Baih ron Erfurt heknudd fmirr, (fnss niuli Hf^ittrith von

Gi'inor Hffrh fn'irm W'illrn nl>er scinr (iii/' r n rfiigm h'ntttr. lliiiiii-^^ (Olli in Grifrnmirf ihr sechs lUithsniitglicdcr mit aeiner Muffrr ifiid S:hivcsivr (fr.schlif.-rsciun Vertratf.

Or, mit dem :S.im M. A., Eif. Ä. XhVlU, 3. Ihr Wortlaut eiimiut mit dem der rvriffen Urkunde fiutt vörtlieh iHterein.

im. Juli 14. m.

Rudolfus de Nortbusen decanus ecclesie sancte Marie et Siffridus scolasticus sanctiSeveri offictales bdtmnm, dassGutUker, Pkian der BartkdimiäHskirdie, und die Proviaoren dentdben Kkehe vor

ihnen ijrlohf habm, ihr ehenniliffm lirgine Libradis de Oollede 2 MaUer Weizen , 10 StJiiüiuge, 4 fH'thnrr uml 2 Gänse jähr- lich auf ihre Lehenszeit von einer Hufe zu (jeben^ welche sie ?vwi (hinther von Vrinstefe dureJi Knnf gewonnen und zu einer Vietirie in df-r genannten Kirche geschenkt hat nid lirr liit^tinf- inuiKj. (hiss di r Vikar muh der Coffrkfor des genannten Wcizen- zinsfs Sri II solle, soicit: der i'on liiu-r Hufe zu Mittdhausen zu entncldi nden l't Schillinge, n eiche tlie Libradis von (rotschalk Kcrlinger erworben und den Plauen der Stadt Sfu ihrem Sedenlml vermcM hat. Z.: Nicülaus de Bischleben, (luntherus dietus Emmiclien, Her- nianuu« de Brantpach, Nicoiaus de Salza, Giintherus dictus Schubelze, Theodericus deSmire, Henricus de Salze, Theodericiis de Herversleibeii, üenrieus KUhowe« Martinus de Steden, Henricus de Willerstete ^ Hen- ricus dictus Dornar. Datam anno Domini M'^CCOXIX'* ILIdus lulii. Alfchr. im St. A. zu Weimar; Reg. F. SÜl.

\m. JLu^mi 1. Ootha. 6*i5.

Landgraf Friedrich von l'himnffen verträgt sieh mi^ den Chrafe» van Hohenstein In dieaer iiähne sind auch begriffen die Grafen

Digitized by Google

Uricundenboch der Stadt EHUrt I.Tlidi.

443

mn Sömmerda, die Grafen von Orlamiuidv, die Städte Erfurt, Mfihlhausen, Amsiadi.

V. (1. Z.: ileiniit h lluttiniaun , Hartuug vou Sraedstett', Ludolpli von lliuüne Bürger zu Krfurt.

Kegat: <*. lieitzew^H, I. c, 133 utul Burklmrdt, Vrkdü. nm Amatmlt, 50.

Hormann, Graf mn (ilcichvi'. />(///(/// Ottinunii et SitIVidum Fratics et Gisleruni patnium dicti dt' Hallis, IleiiuiciiMi de Kozzcihorn und Heinemannum Hallis l ives Erfordenses mtf 1.1 Malter Wintergdreidfi jnlultrlmn Xlmes, tiel(hr voit den Mmitsischeu Erb-, Eigen- und VoyUj'Meru sn Oisperszleubeu und Mar- peche (Ma/rbaüi) gegetteti werdm, ferner mit dem halben PhUe, wo die MMe in Oiaperslcybon^Viti ffestnnden hat (dimidium spatium loci, ubi molendiuiim fnit situm in illa parte viJle Gispersleyben , que ▼ocatur ad sanctuni Vituin), femet mU 5 Viertd jdhrlkker ^nseii f*n Kam mtd Gersie t wdcke 00?» geicissni Aeeh.rif gcgrhctt werdt i . iln- in der Vitssei) liegent -^'owie mU der Hälfte der Fischerei tu Gi»f»eridetfbeu,

Z.: streiiiii viri lohaimüs de Yolestete, Albertus de Oondersleyben, Albeiliis d^' Witerde niilitf^s. Daturo annoBoniini M. GCC. XIX. qiiinto Kai. Octobris.

Hd».: Dij^ottMtnr. *lr» l\rt«r»kti»M^!t naf der Kt/l. ßiU. in Htt Im,

Der Bath von Järfurt tjekeuni, dass der Bürger Guitther Itirko' le^st der Stadt und dmu Martins- Hospitale getmsse Betitett utul Zinsen geaehefikt habe, woßr er ihn von aUen biirgertickett f/onien befreit

Nos HeDTiciis Hutternianous, Fridericu» de Smire, Henricus de Oebese., Henriens de Becbstede niHgistri cunsulum^ Albertus dictus

Siiaming, HfMiriciis de Krislache. Hedenri<*us de Tenstede, Audreas de Varila, Tlieoderit'us de litvrbeciie, Ixtdewieiis de Sunneborn, Royn«» hardus de AlbreehtisleitH n . Martiiiiis de Steden, Witliego de Hoehevm, Friderieus de (iuttheni. ( Irieus Snaj», Theudcriciis de Ürivordia, Dithe- ricus de Hervirs!»Mhf*n. Thy!<i ktjrsehelle. Jieiluldus de Hroniehwinden, Ht'Uiirus de Li|)idf. L.idtw inis de Wikirstede, Itdian Fahor. Hrituldus Aczniaiibturl' et LudewictJ> dit tus (Jesar eoiisulr.s, juvimii CnmadiLs de

O

13crka^ loharmes de Kutslede, Hc\ uemaiuais de Uberingen et Albertus de Eytirsberg rcx^tores universitatis civitatis Erfordensis rucognuscimus

626.

1319. Deeeiiiber 14.

Digitized by Google

444

neschichtequellen der Phnr. SachMo.

et fenoix? {>ie.>eiM'ium pnifitemnr publice litteniiuin, vir honestiis

(iiiutherus dictus Rei'keleyst n(»ster concivis uos consules et civitatem Krfordensem de tribiis marcis et uno lothone ai^ntt asoalia anntie pctisionia, quam dvitas eidom sotvere tenebatur, quitoB dimisit Uboros pcnitus et soliitos. Fecit eciam in hereditate idem GiiD(herus hospitali saDcti Martini intiii muroaEifordenses et assignavit ad ▼alorem centum maicarum argenti prodicti in parato argento, videlicet sex marcis fli'pMiti puri. qiiaa dictum hospitale iam actu tiabet et in bonift siib- notatis, videlicct noniin > i|iiiii(|uaginta et quinque marcamm iisualis ar-rctiti . scilicot vi*rinti «'f (pisitiior ji«:r(»s arabilos sitos projK» villani Kylbrcciitis^ohiivcn /// der (hve: itom (|uinqii.ii:int;t solj/los ilenarioriini Krfonl(>nsiuiii ot (pjatiiHr pnll(ts ;iniiii<- pt utiloiiis, (pie (iaiitur do uno iiKiiisM sit<» in liimpis ville Smiif iKnuino qnatuonlocim ♦♦t dimidi«? inunariini arp^enti sopodicti: it»/in talcntum deiujiiuruni prcdictuniin annuo pensiunis, quod datur et solvitur de quinque ajrris in campis ville Martpeche siHa propc lapidenm pontem; item quinque agros terre arabUis in campis Tille Eylbrechtisigehoven sitos m «teilte voreste nomine viginti maicarum argenti sepedicti, item viginti et sex solides denariorum predictoram et quinque pullos anaue pensionis, que sol- vuntur de tribus ortis ratis in Brolo nomine tri um marcarura aigenti superius niemorati, que bona dictum hospitale iam in sua pofises- sione hai)et dictiis(|nc lleckelest eadem, quoa<l vixerit, retinere tan- tum niMnine iiospitalis dcbet, et ipsiitn hospitale inl tempora vite dicti (iuntheii quatuor talenta denariniiiiii KitTdiMisium aiinis singulis civitati FMordonsi ex parte < iusdeiii (iuntiteri dare debot, pro- niisit solvcre ac tenetur, ita saue, quod post mnittui dicti Guntheri binia ])H(licta dictum hospitale. si consniibus, qui pro tcnqiore fuerint, placuerit, in euni locunj, aiidc iuni -' civitatis Erfordensis solvantm, vondore debebit, et de illa eadem pecunia , pro qua dicta bona vendita ftierint civitati Erfordensif viginti marcas puri aigenti dare debebit et tenebitur^ quo facto dictum hospitale de solucione quatuor talentorum predictoram erit qnitum, liberum penitus et solutum. Propter que omnia preniissa preiatus Guntherus debet esse quitus et exemptus ab ex- actionibus, ungeldo, valvanim custodiis, murorum vigiliia et spadonum seu equoruui ohservatione, ac eciam qtiibuscunqne pi-estationibus, iiirihiis seu obsequüs civitati Erfordcnsi per quempiani ex nostris tacit iidi^; concivibus seu pn standis. Debent et-inm consuies pro iure ipsliis (iiintheri sicut pro iiiterius cuiusvis ipsonuii concivis iusticia, (Hiainln opus liierit, cum dilipencia placitare. In cuius rei testinjoiiiuDi sii,'illuiu civitatis Ert'oniensis presentibus est appensuiu. Datum anno Domini M*CCX)"X1X" in crastino beute Lucie virginis Or, tm E. A. 8, f 1) Hth. so. 2) Eds. hat iuara.

Digitized by Google

UrkmuleiilKidi der dtadt firfort I.Th«y.

445

im Januar

Mfdif Ullis'. (Iräfin roti Ortarnintrip. Fririlr'uh ilir SrJm ^tnrl ihre ti})fhrr,n Venvcnidtv.H bekennru, </fiss sir ihren Hof tu lU'r Marti ns- pjarrei zu Erfurt für 100 Mar/,- uml 1 hith Silber dttrn Rath und ihr Gemeinde daseWd verkauft tudieii.

Nos Dei gratia Mechtildis eoniitissa relitta quoDdam iUustris viri domini Uermaaiii comitis de Orlamunda et Fridericus natus eiusdem (lomine recoj^noscimiis et tonoro prcsontium litterarura publice pro- tostamiir. qnod de consensu uiumiiui ot bona vohmtate Morlitüifis quondam rclictc nol)ilis- viri domini Theoderici comitis (U- I loiisrciii et Sophie, .soi'oris iiccüoii Ottoiiis tVatris rnoi Frideriei piodirti t uiiaiii nostrani in Ertordiu aitmii in jiuiuc.liia saiu ti Martini iiitia muru.s hono- rabilibus viris ^ magisti'is consulum et ' consulibus ac universis civibus Erfordensibus perfecta et legilima venditione pro C marcia et uno lotone pari et ezaminati aigenti nobis soiutis pleniinodo et utiliter Teodidimas possidendam, resignantes una cum Mecbtilde, Sophia, Ottone predictis insolidum dictam curiam et ius eiuadem, quod frie volgfariter nuacupatttr, quolibet sine dolo et promittentes insolidum fideliter ipsos cives de dicta curia secnndum ius civitatis Ertbrdensis iiiirit» r warandare. Promittinius eciani insolidum nos Mechtildis, Sophia et Utto pmlicti pro Klizabeth soror»', Hornianno et Tobanne fratribus moi et Fridt i ici pndicti adhuc ininoribus annis iuxta ius civitatis piodii'ti' tacere vvarandiam de ipsa curia dictosque ciros ab ouini impetitione salvos re<ldi'iv. libcros et iiidcuipues, pro qua waraiulia sfrenui viri Albertus de Deiustote et Hermannus de Lenifelt nniit* s, GotBcalctis de Crumesdotf et Oeraodua natua Wytegonis de Ubern- wimar, quos nostroa statuimua conspousores insolidain, et pro pueris niinoribus et pro impetitionibus predictia aboiendis una nobiscum in- solidum iirmiter promiserunt. In quorum teetimonium nos Mechtild et Fridericus sigilla nostra, sub quibns et nos Mechtild, Sophia et Otto recognoscimus venditionem ipsam et omnia prescripta de nostro pro- cessisse consensu et voluntate et nos super hiis forc uhligatös, pre- seutibus duximus appondenda, quodque nos Albertus et Hermannus militfs predicti ot ronsponsores pui)lici' rccofrfiosriinus in bis st;riptis, quod pro viMiditi<ini', warandia put'!isi)»h' ininoril>iis annis pn^Hrtis et pro reiuotivuio oninis inipeticionis snp' i dicta curia pe-i qm-mpiatu facifMida, ut est dictun», promittin)Us et prumiiiuius. appendcntcs nn.stra sigiila huic iittere in testimoniuni premissoruiu , sub qui.ruiu »igillis nos Ootscaicus et Oemodus predicti ad premisaa servanda una cum nostris cunsponsoribus iam dictis insolidum ex pacto conütomur nos

Dlgitized by Google

44«

Geadiiditoqiiellen der Pk>v. Bichtea.

astrictos et foio pivdu tis t ivil»iis firmiter obligatos. Datum auno Domini millesinio CCC" vicesinio XVII. Kai Kebruarii.

(Jr. im M. A., hkf . A. XLI F, JH. S. f. 9. c. JieUzenstein, L c. 134. Jj Statt der Namen Bmkte.

(runihtr und Ftietlridi , Ihnen ron Salsa, vrrbihidcn sieh auf 5 Jahre mit der Stadt Erfurt.

Wio (luntbcr unde Kiidi rieh gebrudoi*e ücrn czu Saltza bekennen iiffeliche iiD (ÜHOie kegenwerdi^m brivo unde tun kunt alte den, die eil gesellen odir ijrehorin leyse, daz wie die eiannge^ di wie In alle der WIHO und onlenunge« aloe sie biscrebea ist an andern unsen briven, noch wan czu senthe Michelis tage, der nest kernet , gentzliche balde siillen unde wollen ano urgv list, das wie «lieselben ejnunge von dorne benanten tage sentlie Michelis vorbaz ober fdnf iar noch einander <'zu zelene, lengen unde hnUU' w(dlen unde sullen ane allerleyge ubel list also besceydeliehp. ulst- Iiic nocli ^('^;^•rt'holl stet. Wie suUen und«* wollen helfe den erlu in l»m>r' in uiidt' r stat czu Erf'orthe czu irnio reehto unde ezu im icchtcii tHydiiiircii mit zwenzik nifinncn nt!e rossen unde fünf gewappenten scutzen wol ge/.ugter liitlu" 1)1 dfii vorgenanten fünf iai-en uf alle die, die in gewalt oder uurLilu tun

czu Düringen imme lande, ane uf das Komische riebe— als

hie gescreben ist Alle dise votgescrebene ledene unde eynunge habe wie Gunther unde Friderich von Salcza, Bertocb Scrimph uuse ritter, (iemot von Heilingen unse boiigere mit uns ien truwen gelobet unde geswoni uf den heiligen stete unde ganz czu baldene an aige Ust. Dar ober gebe wie disen brif czu einer utfenbarn vestenunge vorsegelt mit unsen insegeln. Daz ist giesccn noch Gutes gieburthe tusint iar drihundert in deme zwenichsten iare, an deme dinstago vor senthe (ialiun tage.

(Jr.mü 1 -.'il'r S im M. A , Hrf 1 X///. /;.' dnlr I1'f>i\ f.c. Ifr, Ij Ihift mit - Jk:etchnet€ Htimmt üOerttn mit der eutsvredwinitn iStHle »itr oiten ah- 0»irudcten Urkunde No. 566^ nur iet die Ortkographie eine andere.

Günther, Graf m\ Käfemburg, verlmndet «mA auf 6 Jahre mit der Stadt Erfurt. -

Wir von Gotes giiadfu gravc Gunther von Keverenberg bekenuen ftffenbar an disenie brive und tun kunt allen luten, die disen brif sehen oder hören les^, daz wir helle sullen und helfe wollen den erbcrn buigeren und der stat zcu Erforte zcii irme rechte und zcfl

im Oetober 28.

m

Digitized by Google

tlrktUMknbiioh der Stadt Erftirt l.Hieil.

447

jreiJ i'echten teydingiMi met drizzik rossen iin<! nuintUMi wolgvzcu^oter Iiite von sente Michaels tage, der liest \ itigaiigeii is, ober sechs iar uftb alle die, dip in £^ewalt tut» odur imiecht zeii Duringen in donie lande, une üffe duz Umnesclie twhi und ane lüi' unison lieneii tieii erzcehischof von Meucze, also doch, daz die voryeuante stat recht iieniea sal luulo recht tun sat ireo widenachen, ab sie Ichtee beschuldiget werden^ da sie nicht brive ober haben, alse zcwene von uns und zcwene billiger uz der stat zcft £rforte, die dazcft bederait bescheidin werden, recht diinket ein- trechüdiche, und en der helfe numer übe geste in wollen noch en sullen, sie in blieben ble alle irnie hm lifo, bie alle in^u eren, hie alle irre fifheit und bie alle den gnaden, als sie von alder und wan her gewese sin. Und sunderiichen, daz en alle ire brive und ir t'rilieit, die sie haben und da sie mete begnadet unfie bevestent sin von keisern, von koni^en. von (lerne edelen fursten lantgraven Albrechte zcn Duringen, nnsenie liben lierreu, niargraven Frideriehe und lantgraven Tizeeman sinen sunen, uml von andern t'ursleu de^ landes zcii Diiiingen. nnd von andern herren, swie die sint, stete unde ganz. uu/.ctd>riu*hii(;iien gelialden werden von allermelUcheme, die sie in breche oder crenke wulde, und wollen in dieselben brive stete und ganz hatde ane «rgeliat Wie bekenne ouch daz recht neme sullen und recht tun sullen unsen wedersachen, als die fire, zcwene von uns uude zcwene uz der stat zcd £iforte, di dazcu bedersit besehiden werden, als da vor^escriben stf>t, redit dunket eintrechticiicbe. Wie bekennen ouch, daz wir nicht hindern wollen noch en sullen dicheine straze, oder ob in iman icht zeufftren wel mU*r sal, und wolt daz iman hindere, da sulle wir in zcu helfen, daz daz hindernisse abegetan werde. VWr flen andern ladet zcu sinn» hülfe, deme sal man komen ledeliehen. nnd swanne der konien ist, sn sal mau ome unde sinen Inten gelie l)ii- unde linit nnde kui.dieus|)ise, hutslag unde futer, unde nicheiue ptautlu-sunge; :>\\v man anders zcusauiene komet, da sal iederman siues selbes kost habe. Allermellich sal sinen schaden selber trage, swo her den iutpfet, aber frümen sollen alle die mete nemen nach der manzcal, die da mete sint, da firome gevellet. Swaz festen gewunnen werden, die sal man brechen, iz in sie dan, daz die stat mit uns eintrechticiicbe zcü rate werde, ein anders damete zcu tunde. Wörde dichein crik oder zweiate zcAschen uns und unsern gohelfen, die zcu dirre einunge gehören, des Got nicht en wolle, des sullen die tiere, die da gekurn werden, als da v«»re gescribin stet, gewalt liabe zcu herichtene nach minne unde nach reciite, also daz die brive beydirsit an irre craft bliben. Wolde icman n)e zcu dirre einunge kome, den sal man neme und intpfa mit der stat willen nndei- >egetanre vestenuuge, alse hie gescnbeii ist. Alle dise vorgescribeue reile und einunge habe wii- grave Gunter die vor-

Digitlzed by Google

448

Qeachiclitiqiielleii der Prov. Bachien.

genantt^ üuwen gelobet und uft'e den heiligen j2^s\vom, und Fridericli von WicÄeieibiu, Albrecht von Kot husin, Burchart von Mulvei-stete und Heinrich von Lengefolt truwen gelobet mit uns stete und ganz czt haldene auo ai]gelist. Darüber gebe wir diesen brif zcfi einer äJfen- baren veiitenunge, vontegelt mit unaeme ingesegele. Baz ist gesehen nadi Gotes gebort tusint drlhundert iar in deme xcwenzcigesten iare, an sente Simonis tinde Juden tag der aposteln.

Or. mit d. X im M. A., Erf. A. XIII, 33. Gedr,\ Höf^, l c. 147.

im Oetober »1. 6BL

Budalf ffon Herverdabm verleihi dem Martin^uupUiüe in Erfurt erblich Acker Wiesenlanä bei RingUdten, wddte die Gebriider Tkeoderieh und Heinrieh vm Weringisktiaen denisdben für 16 Taiente Erfurter Pfennigen verkauß haben,

Nos Rudolfus de Herversleibin filius quondam Johannis de Henmrs- ieybin recognoscimas et omnibus hanc litteram inspecturis capimus fore notiim, quod bonestus vir Theodericus de Weringisbüsin providi viri Henhci de Weringishusen fratria sui benivolo con(;urrcnte coii- Kensu pratum tri^inbi et duos agros continens in eampis ville Bynke* leybin situm legittinie vendidit hospitali saiu^ti Martini intru muros Erford« iisos ( iinn Henriff» de iiebese. Cirico dicto Suab et Gunthero de Anist*'t<' iiuiu^ij^tris srn |)n»visoribus ipsiiis pn» sedeoiin tnlentis d<'ii;iiiiiiuiii Krtni ili-iisiiim .sibi in toto traditis et solutis, inumittcns dictum hospilule et piovisores ipsius piedirtns super liuiuMintdi vcii- dicione warandare et ab omni iupetitione .salvuni reddere et iiukaipüe. l*ix'fatus eciani Theodericus et Henricus firater ipaius predictus pratum seu agroB prenominatum in mann» nostras libere resignaverunt, renunctiantes omni iuri, quod in eodem prato vel agris adenus liabuerunt. Preterea nos sepedictum pratum seu agroa ad preces humiles Theoderici pradicti hospitali et^ provisoribns ipsius predicto contulimus et presentibus conferinms iure hereditario perpetue possi- dendum, adicientes, quod sep(.>dietum hospitaie seu^ provisores ipsius, qui pro tempore constituti fuerint, nobis in Signum hereditatis i\c nostris liendibus censnm , videlicrt nimm solidum denariorum Ert'or- (l»>nsinm, < iiva festum beati Miclialielis arcliantreli tideliter annuatim exsiilviiiit iu<;iter et presentent In f|i!orum onmium evidcns testi- nioniuiu })iemis.s(irum Siospitali supradii ii» et ' provisoribus ipsius pre- dictis danius hanc litteium nostro sigillo tideliter eousi^uatain. Testes huiuä sunt: dominus i de Hovene miles, Ootfridus de Hovene filius eius, Bertoldus dictus VoytseheD, lohannes de lene, Henricus de Byns- veiit} Henricus dictus Stange, Conradus de MarpbtHshe clericus, Lutolfns

Digitized by Google

TTrkundenbuch der Stadt Erfurt. I. Theil.

440

i\o Renide ot ' alii ijuuiii plnros fido ilisfni. Datum «-t actum aniK» incarnsitionis Domini M"COC"XX" in vii^ilia Oimnuiu sanctnrum,

<h: IM K. A. a. /. 1) Stull der Xamcn Jhtnktv.

I f/hnirli . (traf ron licirhUiufm, lulihiit Hein rieh infd T^ndolj, Soll III K<wrnd VHztnms, im<l HeinrirJi fm/ Ki'jIIdiiii. sdniflirh il)Uijit £H J'ji'ftirt, mii (Irr y(ßy/el , drin I inisgcftcld und tml di r Jläl/h von JG Ilufm su WaUarslcbtn, die einst llnniaim mit Vronrfnrf m Mm hatte.

Z.: stn iiiii I It'inricus «ii' Hnrru/., IFoiiriciis VU'l^c/.e militcs. Dalum .iiuiu Doiiuui M.('<'( .\X. pridie Mus Nuvembris.

(h\mtt fiem S. imM.A., Ortsch. WalltrHltbeu, 8.

1:5,50. NovtMiiher Ii),

Frh-drirh. Jlnr .zu Ilrldninijru , U<:kni}d, il<iss er /' » Ilufrii zu Jlordisirhm . u'rh.'h<- dun d'tr fdshfrififii f.fhndrdtjrr Sliihlr/n it tind sriitr Vrau Jnli'nnm aiilijiln u . tmj' derrn ll'dfctt di u Clrrihmi UifitniiiH, J'lvhtüi dtr l'o nlskitThr In Krjtiii. nnd Jlriiu kh, Plcbutt in Jld/dislabcn, Söhnen 2 haideriths ron (iufcns- huusett, und nadi ihrem Tode ihrem tvdüh3t&% Jirwlnr ThcoderuJi und seinen JCrbeti übertragen h^.

Nos Fridcricus domiuus in HiddiMuuijcn n'cuixnoscimus et prc- s(»ntil»us publice prulcstumur, (piod allodium iu)strum et (|uatu<U' mausos (Him dimidio ftitcts in vtlla et in campis ville Hardisloybcn, ({U(»s nwa »t iiostri prngcnitores per tnultos annos coluiniiis et ndom fcrimu;« Qostris laboribus et oxponsis,^ dicto Stubichen et lohaniic uxori siio et ^ horodibns corandem cum otnnibus suis iiiribus^ libertatibuK et por- tinoiitiii» ad maf>;naR proces et instancias illustria prinHpis dominiHciii* rid Braudel) uigcnsis maichiunis coiitulimus iure fcodali. (juod allodium tnim mansi» ideiu * dictus Stubichen una cum suis ^ heredibus per pluif's annos cum omni iure, libortato, sicut nos et nostri progtMiitores |)nss< fli!nns. pacifi(*<> pnssidfbant , tandoni vcnientc-; ad nos ad Castrum liostrum 1 lrM< i uii^icH prcdictus 1 Stoi)ichcu, T'tliann.i u\f»r <n\\ et i luM'cdcs fMiuiK prefatum allodium (»t man-'>> cum omniluis suis iurÜMi-, pci tiiH'iitiis et libcrtatibus a<l manus uustras, prout iuris est et luoris, libcic et vidrtutarie reisignaverunt, petentes hujuiliter et devote, iit sepedtcturo altodium et mansos cum suis pertinenciis, libertatibus ot itiribus di^cretis viris domino Uermanno plebano ecclesie sancti Pauli in Krfardia et Ueinrico plebano in Hardisleyben fitiis Thcoderici

Ucwblcbtaa. d. Pr SmIiwb. XXtll. 1. 20

Digitized by Google

GeachichtequeUeD der Ptov. Sachsen.

lie GutenshoBen fidelis nostri düecti cooleire dignaiemur. Nos vero eorundem precibus et specialiter predictoram ^ clericonim, quos üivon* ttpeciali prosequiniur, &vorabiliter incltnati^ elsdeni dertcis ex certa scientia et matura deliberatione prebabita luemoratuni allodiiiin ot mansos cum oniiiibus et singuliK suis iurihug, libertatibus, honoribus et pertinenciis, sicut nos et nostri progenitores per niultos aimos tonuinuis et possedimus et t>ieut sepedictus * Stubicben et ' siii berodes ;i nnbis tcrm^runt et possedenint iure tendfiü per plnrf*s annc^s, am- tuliiiiiis t't i ( iiit"<'rimtis iu!"«» fV^MlaÜ in Dri iKimine per pn scntfs, volentos ij)siis de pit'diitis bdiiis et eormii pertinentiis iustieifilitt i warandare, tiK ientes insuper pivdiotis ' iderieis et ooruni In reilibus giutiaiii valde specialem, quüd post mortem eorundem ad Theoderieum laycuni fratrcm ipsorum, si vixerit, Bed si non vixetit, ad ipsius Theoderici proximiores heredes predicta bona cum omnibus suis iuribus et per- tinentiis, ut est dictum, libere ot absolute devolvantur, quibns extuiic pFOUt exnuDc similiter iure feodali eadcm booa conferimus in büs scriptis, eo tarnen salvo. (piod «'xtunc a<i nos vel nostros heredeft veniant infifa terminum iuris eadem bona iure feodali manualiter, prout est consuetum, nx^cpturi. In (juonim omnium et singulorum testimoniuni et evidentiam ampliorem presentes litteras dediraus nosti-o siirill«» iiil' liJ'T eonsi^Miatns. presentibus infraseripti^?: nohili viro nonüiio de Taiuode, il"inino Conradu plebano in Heldcriingen,^ dieto de Tit'l>ere, Herniannit div tu Jlust milito, Hornianno de Appolde et Theoderieo de Appülde tilio dieti Hermanni, liriinanno et Alberto «lictis Sehotesiieh, Ulrico de TutßUeiben et aliis quam pluribus fide dignis ad boc vocatis et j'o^^atis. Datum et actum anno incamatiunis Domini milJesimo troccntcsimo viceslmo quinta feria post diem boate Glyzabet in Castro nostro Ueiderungen.

Or, D,A. 8. f. 1) Bcnl-fe 9Mt der Namm.

im December 30. 634«

Lutolf von Slutimhfiim verkauft an die Sftiäi Erfurt für 5 Pfund Erfurter Jfennlyr eine halbe liufe und ein Viertd Landes.

Wie ir Lutolf von Stutirnheira bekennen uttenliclien an dicsemo kegeu werdigen brive unde t&n kunt allen lutin, die cn seben oder boren lesn, daz wie solicb recbt, daz wie hattin an eyner baibin hufe, die zu leiiene von uns ging, unde Heinricb Stalwueste von Stuternbeim von uns hatte, unde oucb solicb recht, daz wie hattin an eyme vierteyl landes eyncr hüve^ daz derselbe Stalwüste von uns zu erbe hatte unde eynen pfeniiing zu erbcreclit^ uns davone gab

Digitized by Google

Urkundenbuch der Stadt £rfiirt. LThal

451

unde galt alte lar, faabin vorkouft den ersamen tuten deroei rate unde der gemeynde der stat zu Eiferte umme f6nf pfunt £rfortisclier Pfenninge, die uns genzliclien vorgolden sin, zu alle denie recitte, also wie getiat unde besezzin fiabin, unde wollen des eyn recht were sin Yor uns unde aiie unse erbin, unde gebin des diesin brvF vorsi^^^elt mit uns-eme insij^ele zu eyner uflenbarn vestonunge nach Gutes ja^eborto tuKint im- drie hundirt iar in (ieme eyn unde czwenzcigesten iare an (b-nie nesten dinstage naeh der kiiidt r t«ge,

Or. mit dem Ü. m M. A.. OrUd*. Stotttmiteim, 4". 1) ütait der Namen Punkte.

2»*

Digitized by Google

VoD (leuUichen Kaiseni und Königen haben in Erfnrt Urkunden ausj^telU:*

Heinrich 1.

Ottn II.

Heinrich V.

!«2 Juni 1 . , , '.»82 Juni !' . .

!t7:'i Septemlier 11 '.♦14 Awimt 97'» Juni Ii . .

IIOH Allgu^r 1 . IIIH iiarh MMrz 1114 Allgiltst 1114 Septetniier 14

Kritidricb 1. 1161 Deceinlier i .

1170 Juni 21 u. 2:5 1172 Juli. . . .

1179 Juli 29 . .

1180 Novemlier lA «. 19

IlMl Nuveiiiber 12 Itis Deteiulicr l-"- .

Urkunde für HerKfel<L

PaKüau

Hisrhnf Nntl^er von Lotticb. l'trecht uiul l'üMXftu.

Wichraann un<i Richart (las Pet(>rskIo8C«r in Erlurt. Paulinzell.

Refnbanlthranii.

.. l'Jeffers

I, lleräfeUi und Liuiehurj;.

«■

Wdkenried. Icbterab«i«ien.

Magdeburj^ n. den Kneklachnf von HamlHin^

Frieilrirh II. 1214 Januar 21

1218 Jnli 2r)

1219 Juli 27

1220 März 2:>

Rndotf l

H l rkiiiiileu lur Kaj>elloiMlorf , Uersli-hl , Hil- desheinit Altenlmrg etc. . . ,. den dvutsclien Orden.

. . <Uw ThQina!«lclo8ter in LeipeiK.

... Kloster Volkonnxle,

. . Kloster Lauanitz.

von 1289 IKcemlNT 20 hin 121H) November 1 eine k«*>^«^' Anfahl von Urkunden fUr die verscbiedenaten Orte und PerMinen.

* ZuNBnengMtvIlt nnrli Stumpf. R*febiiiuH»al«r» nn4 BAIiaier, *«nr. Inpcrtl.

Digitized by Goo^^Ie

1) Orts- und Personen -liegister.

Attuierkuuif. Vi>u zwei luii clnvtn ?taiii«n vurkouitnenden XitTfru >HXf>icbm ( <II(> «rat» dl" ialir- mIiI. Hlo icw«lti> dii' Nnmnwr d»r Urkunde^. H bei »Ineni Nanicii IWurtor HdrKiT. K M iiiiu-r C, T (im IInii|i1rt-(;i«U'r) iinti-r D, V unter F, Y iintj-r I.

IMc Nauhiu d«r Uvistllclicn , H^MOten, Kipgww»eueii vtc, riw\ Iwl ihnu Klrcbvii uud UHarlMfU-u iii»ekfewlMni.

Erfwt ti)l«4t, Him«r, XKbter vle.) itoilit «u SeUmi dw «Mtoa Bc«I«*h«.

A.

A : «Ic NN ic,

Abraham de Roteiilmr!;, Jnrie, h. KrfuH.

hilbtet»'. Dorf Uli lli'r.'iffi.S Mi ivitujen 1:100, Ö42 - Liitoltiis ilictus IJci-ley, 1'ah- fcokner 1308, L42.

Adf^brat minist 1I4<), 22.

Adelbrach 112U, 12.

Adellicro efoKc. 1144, 25.

AdoM» rtus v. AlliortiiN

Ailollaiaiis f roUr 1JK7, r.«5'.«

Adeleiilis, Adclbcilis, Aiifilhoidis. Adelli« if, Adilbfidi-: l'27^.'i7l,- M nih-i il<r (i mf,» Irmganii^ il'- Hdtisteiii loUi». Öl7. 1)5 - <loiiuiia ni ])ris iloiniiic Ilimeltrudis t27f*, •IW.- ilr Hi-rka - lir Kf\ criilHTc - [foftrr- inann y>'. N(»\o tnni de UrlauuuHl.i - Reinbotolli- Ii Trun^dHil" dii taTticK- vXviarvn 11 doV^'an'.oluü'ni dnWinmri/.

Adolfus, f/<-fW8c7<*'»- l<>r,uij iJt'.".. U0.44. 47.

Advoi'attui, Advo<-ati, l!eiiiri«-iis 1207. 21 1 ( unraduN 128:], oHi. - Kitdi'grruM Ritter im'i,517. 18.

.{rh<niiti: .\lltertiis h Brloiiis. Gi.><|)o(is- leilien - liorclianliis >• SiiiiiiolKtrii liniin) >•. Bruno - Coiivadii.s s Visolhecho (Yi- staiiiis 8ul)adv(>catii> Cn'stainiH - Ileiii- tirus H. de AMinhiirc I)ungiHl)rii<-kin - Ludcwiciis s.Liidcwicus. (Iruf. dcTun- dort.

Aegolaf 1 120; IS.

Agiio.v: dictn.s Milcs U. de NVirbacb -

Agnptis. Urinridis 12U!>, 477. Alto. <iral 8(J5, 4

All»ertus. Adelbert IIS. All)rciht 1282, :V20.- »./'«(.<»Ml3:'..l!». Albus de Apolde Auri- talier B. de Az(>inannesd(>rt dictus He- lerus de lierlestcto Ii. Markgraf ton

Bramlenbnrff (?) 1140. 22. - de Bruidin-

lK?rrh dp < Ipftonttrrr - Crampore - de Duiii.stcte - dicluji Dives - Divwt H.-Axci. Domirellus B. - de Ebeleybm - de Kkeiw

beiT de El( hletltfii de Kmiindcleibeii B. - de E} tirsbern B. de Frankenbuseii Ä - Frenkelinus Ii. - de Friiistete - (*u- mechlich/^ (ji8per>leben de üisjiobliH- leiben B. ~ de ülj< ben tie Glirhonstein - de Gronbach - de (iunscricb.sleibin de Gundersl^'ybeii Bist Imf r,,ii Iliilln-isfadt 1318, 608. - von Heiliii;it'n Ilei>iiifie- rode - de Herverslei ben de Hildenbnn h- voii Hepfiiartei, de II. wcinli i //. dr llm<'n(' // Kelle Ji. linrtitffti/ » Kui L- l»erg - v.d. Kir>la< lic H. de C.'b-ttetil»erc - Knüt-r/f'irxc/n'r/v'/wvI '.dL.-.lO non.-'.Ki.

del.Htere/i. de Ltilidflmnb deI..i4M (lo B. de l.uiibiniüfeii />' de Lulielin B Biirttifraf itm Le^^ni^ Kr:l>ischof rot» .M:nMZ. Adelbert I. III!», 11. 1120. 12. i:;. 11 8. 14, 1121,15. 1125.1« 1128,17 lin.;. I S. !<.V Adelbert II. 11 21 1140, 22 IlH, 2:,. ^»17. 81. - Marscalg de Meynwartcsbiirg B. - de Mucheide B. - de Mulimsei) B. - de Nuwi"-i'zin B. de ( )l<lesleil)en - de Ovene dict. Pisarius //. - Pilleator B. - ante Pentem B. de Kar l>enswalt de Renied von R<x'buson

de R. de B. diel. Kui« - diet. Ruz B - «leSabungen diet. Schotesach - deSylie- leilieii de 8ibelebin B. - de Smalekalden B. dictus Spei bt - Stranz de Stutern- beim de StimielTor» //. de Sumado- levln-n B. Iximhfräf ron Thürinsreii l'2(i5. 1:^7 126.\ 2.' 2. r<>t5t», 228. 34. 1270, 240, 4 J. r„'7:5. 257. <jl. 1275,278. 12-^o. :50ti. 1281, 308. 09. 10. 1282 , 342. 22. USa.m 1284, :i4S».53.55. 128b, 360.

454

Orts- und Fecmmen-Be^ter.

;;ti:l 1287.306 1280. .^87. 88. 12i»0. 400. 1291.410.21 1202.430 1203.431. 1205.443. l:{02.501. 1304.512. 13. 1305. 515.17.18. 10.20. I UI, 5(5«. 1312, 5fi7. 1 :'.!.%. :>S(K 132(». 030. - Vir. (loniinns //. - de Vipfclic - Volrc B. - VrilKKl« Ji - do Tiinrinhusen - de Tuniia Ji. - de Walter- .stetc - «lo WitordP. .Alarh H. Aich.

Albu.-;. Albcri iin 1 10;>, 50. SÜMildus vu'nist. 1IS7,41 lltü». 41. 1170.45.

Al(h, lieh, Alvi h. .ilnch, Dorf insdnli ,,„i Erfurt. 1?75. 275 1280,300 12;mj, 402. 180::. "o ; fralerlU d<> A T s7. 360. - B«Mt..iduh pldninm 12«.d, l(>2. - (iiincelo. (lyselbprtii)«. Hartl»er(iu« et Hor- inaiiiiiiis Hex. Hi im 't iis sotiiurdo Ma<k>ta. .Sitridu» de Madel i, iSyiriiiiu Ds|iiler, .Sy- frldii> Palatiniis, ni(H>dcricu«MiMins'oyn IHirtM-hiakH 1200, 40i. Goniod iudex ph- insvtti 1 200 402. Uertogo friboto plebisciti 1290, 402; 8. Burffemamm de Aich.

de Aldenbiirch. Äldinl>ergc. Aldiiiburc. Burggrafen : Hetiiricua 1183, 48. Theo- dericiiR 1805,517. 18

de Aliiiiiliiirr, Heinri« ii.s ndrfMtitn.s desGra- /en Jleinric 'i otm Oldchemtcin 124ij, 79.

de Aldciidoi^. Hermanniift. itcult in BIsih k.'idiayii ]:vr.^. um.

Alexander, lutm.sM 147, 28. 29 - doCiiria- Puftst Alexander IV. 1256, 159, 62 - de

Smin- 1!

de Alkosleibin, Ikrborto Bitter 12H3, III. AUendorf, Dorf bei Kömtfm«, 1271,245

de Allers(( te, Alreetetc, Alrisfcto. Hein- ricnn senlur 1270, 241.42. Rttter 1271, 249. lleinrieits fxitruvg Heinriri 1270, 241. Hr iiinVus u. drttsen Snht>r hnioiUis u. Ucijirü US 1282, i.21, - Heinrich 13lo, 557. - Littolf 1310, 557. - de Nove foro

(\p .Mnif'tihti^ini . AbihiiKPii. A!l>eiih«sen. Hugo liUta- I2tiö, 224 - Tbidericus 1203. 481. 84.

doAmera. Ammf-ra, .Ammern. Conrailiis l»'otJu>noUirim des hdyrfn. T lusudnich 1286,302. 128!», 387.- Jobaitnoe 12M,

440.

Anagnia^W Horn 1256. 102.

AndWevbin, Ande.s|oilH>, Andisldf^ n, iJar/

n . rnn Erfurt, 1217.81. 1 300, 554. Cm-

mmlc: B<«rtoldu.s diftus Klleloj^c 13UL!, ."j.'j t. do Aiidesleilwn , .\ndisleil>eii. Meinrifus

doniirolliis 1H00, 488.- Ueinriciu 1802,

501. di IU.-5 8toc. .\iidionjj: de Itorbeehe B. de Varita B. de Angelnvile. Ankcliirndiv Iridcricilü

BitUr 1287, :;00. 1280,384. Anno: do Slathcym.

.\nsbelmns i AMiheln)us\ Hit^cfmf mn Ual-

1. rrsla.lr 1141.25. .\pele : de Kuilolvestad B. AjJeius: de Gotha B.

.\|'olda, ,\polde, Sindt an der Ilm im Grsuhrzth S lleiwi^ir, 1145, 27. Volpcr- tus plrbanus 1267. 221.

de .Apolda, Ajwldia. Apolde, .Vpolt, .AppoJ- dia, Ap^volde. Appliolde. .Appol», .\ld>o!de. Albort 1267, 215. - Hruno Bitttr 270, 285. Ilnino 1267. 215 - Hennanniis et fdiusThcixl 1 320. 633. - Hago 1267. 215. TbidericuNUitteric.wmw* 1128, 14. 1145. 27. 1 1 48. 30. 11 OJ, 55. 1 207, 08. Weni- bei 1207. 215 Vitztumc: 12:13. lOO. 1238. 110. 130O. 49«. BerJoldus 1230. 121. 1248.137. 12;)<).16I. I J .s. li;7 1203, 1»4. 1264,186.87. 1265,200.1267,211. 1269 . 288. 1271, 245. 1282, 318. 21. 12s3, 338. 41. Hciuricus » /vV/i<r/. Dife- riniH, Tideiiciis, Theodericus 1212, 72. 1217, 76. 79. 1225 , 91 »2. 1227, 95.96. 12:r^. 100. 07. 08. 11. 123><. 12o. 1231», 121. 1241,126. 27. 1248,137. - Schenken (pincerne): 1300* 490 il. Heinriciui 1225.

02. 123.1,1««. 7. H. 9. II. 1289, 121. 1J41. r26. 1248.137. 1264,186.87. 1265,121. 1267, 215. 20. 1270, 239. 1276. 285. 12!»0. 4^0. Thwilerirus 1225. '.12 Käm- merer icauicrarii) : lilU. 69. 1212, 72. AHiert, Hnino, HaKe, Wernher 1267, 215; V. Erf'iiii, VifTtume etc.

Apphelüte, ApfelsUUitfDurfsu-. ran Erfurt,

1243, 18a de .\rnes?ti(iii,'c. Otto nob vir 127 1 . '-WV Anioldu» : de trumnui^ilurt - Kribim kof t.

Jfofiu 1 154. 87. 1 157, 40. 41 42. - RuftiK

luinist.

Arm*»tet(\ Arnstode, Anistete, Arnstadt, Stadt n. d Gera im FürnterUum tkhwnrz- hur(/-,S4jtidersh(iuJinf, 1283, 3H1. 13(05, 505 1305, 517 1310, 557. 02 1310, 025 universi oitnsides (alle Mitiflialer de« liHthrs si,>d aufiitznldt) 1283, 3:'.l uni\t iM ( s 1283, 331. civin Tlieo- dericii.s dictum de Vanro 1201». 474. Ilieotl. de iiotha redor Kolarium 1310, 562.

dr; .\rti>tete. {^»tu adus, Natur den lAffrfn. Kiiedcrirh 1310, 502. - Hriurirh 1 lo. 5.57.50 IlüUr 1315,580 81 82. - Otm 1 :U6, 589. /elfter 1283, 331; « tkfnrt, Hüiffmuimcn.

.\s( atrnf^burr. .X.sraffenbure . Aseaviuburc, Stadt um Main, 1267,217. 1 273, 202 1 282, 317. 15 caiionious 1255. 157. dottiinw» Ileinritus Giiithauicr riced. 1280, 302.

de Aspe, Uero ritUem 1239, 121.

Digitized by Google

Ort*- und reraooen-fieg^uter.

4Ö5

de AiHJCiilnirK, ItnrHiardiM Niini«f.lt5i,37.

ilhi Ahl Uli (oiistiriitin 1297,461. AiuliiUii!». (iruf SUö, 1 Avari 805,4.

Avi'/./;.'itimn in <'< laini, A n-::tnui Ih'i dhino IM U.- Italien am l' ucttur-tSee 1212, 121).

AxumanniMlorf. Auttnaimitttorf. A:m:inn$' ilorf, Ih/rf »^n. nm'Erfurtf IWk, 205. ]2«i7.21h.20.

ileAzefnansilurf.A/ iiiatuiisilnrt.Azcmiiiiiis- tnii I'oriMtifriis /('(//N I .lulew.cani «Ic Mcl- dinj! n 1 -')«>. 101. (i;'>. üornirrnis 1267, - Hctiricm/jliM^Iiiukw 127!'. SUO. - l,iul«'«iciis iiiii. '-<'u\nr /ifü Liulrw. cani. «Ic Mi'liliii;;eH rjoii, Irtl Liidowiviis I25i>. Iii-.. 1207. 221. 1271», ROO. Ritter ]■''''. ;i(H). 125MI. 477 Kyrhmmlis I i'in 1271', i'ÜU. Albci Ui», iiuinriciis, Lti>l> wicuB «eine iSBAiie 12119, 417. - do l di'stot«'.

tlü A/.inamtt'Uu. ^•'uuradu^ imnifil. 1 1 l.j,27,

B.

Bacstfleii, Itu. Itaclislalt, Darf MÜ.

ron Jü/url. 11 U,2'>. 12:7. >1. ile Ifach^tcte. Citiii ;ulii> l_'u<i, „'UO. Itti.lt-

frenis I20<i. 2(Hi

Bad."..*?W/ 1.(1 Schii-ri:, 12!'1.412 i:'.. Ir lUluttyiii. lllircliar.liis KitUr 1208, 22-1. I{al<k'rajiu8, 1)itin ri< 12".»!'. 4«4. tlc l}allllul^il). G. liithr 1280, :50l. dii ius Hulliorii, lleiiiricii-v 12;»'.', 4d3. loO:», hol. I . {07. .',:',? l:u»l». 554. Uaiiz, /v7as/tr ll.'>7.39. Uanltiuovic. FUf}keti bei iMndmrg, SU'i, 4. Barth« de fiiUede, Guriiuüiis Hüter I3i08,

de Üaut.0. Hartutigu^ /»resliitcr I2!H). 40-'» hawuru.s, Cmiradii>i 124H, l::;» de Bazoiiheym, VViUicimtis, J^kller 1314, 575.

Ik'cli-'tctr , llc« listete iiixia Wawctiim. Ikcbüiide, litchateätwagdtf Uurf $Udl. r. bWfurU 1217, 81 1278. 2J»7. 1289. »77. i:li6.:)8a

de liecb^tete, (itbu u. lleiiiricus, lirüder

1276, 285. - do Beclistete B dictiis Uek'nis. Allmrliis. lÜtter, Vogt deg

Ldgr/n. Atbert 127Ö, 278 Betlfz, Hermaniins 1289, 121. < de Iknxha I) (huifm: ))icttM-i<-»is 12:V.>,

121. TUoudericus 120M, 2au. 5j Mim-

HerUtfe: DI«thinanw 1128, 17. d" UiTu'O. I nM.'rirus 12:h). :5!»S. du Ik^r^ow, liurguwc, Uert;ouwu. dominus

1265.99. - Otto ISO?, .m 13IÜ, 1)57. 59. de Beringen, Heinricitt 1277, 288.

Beronfferus, Berinirerus, Borngoru.^ 1193,

hQ. - de Azernaiis'Iorf de lilaHkciihayii

de Mcldiiigen de MuUiui«cii B. - du

Munro B. - de üdef tete. Horkn. AVat^r <t. Ihn, 1291.414. UerUtcto, IkrLstedc, Uerlostotu, licrlstidl,

Dorf na. wnErfkrt, 1217, 81. 1281, m

1?.02, 4!»0

dictus dt) licrUtute, ilcrmatitins I rudeus 1289.389

Ik-rnardii.s loliaimiul can. ALratliei:>i>, r-.ui- HMruiu caiDcre d. papo generali.^ auditur 1284.352.

Tierirliei iiH I !!•:'•. "»0.

dictiit>deBurnhiison,ll(!rniannus 12ä'.>, 'iHA). Benioldiis: de Tenet«te.

Herta: tlii'fns Snxn i'r Hiil/huNen.

Bertoch, lk;rllio«;u», Berliiuui,; lutnist. 1 l'JO, 53. .MTiptor Chri.siiatii archiep. Mag, I24l>, 140 de Tlozicli dirtus Schaph - Scrimidi dirtiis de Utenrode.

Ucrtoldu.s,EJertholdiis,Bertolt: minint.l 157, 42. - (hipi/'er «mm/W. 1 109, 44. de A|iohla. VitzUtme do Ariistete II. de AzinaiiH- torfJ}. Ik'tht iuuoi/. ßi/koMi 7/. do Hytfi'r>l<MlM»n // de Uroiii' hwiiideii 11 de iSurlK'uuwc CainpaimriiLs// - t'ri|>eti- 8t<"k IS. - CiiphiT.Hleirere Ii de Eckesteto de Elkeslei iieii Ii KIrici H. - de Escheneben' JS. - de Isserst<'tf dii tus Ysener 7/. - de(iotha7i, dr« (Ji ileidiaiii 11. - de (iHt/heini - de üiittirn Ii de Uenn'>l>ers - »le Ho( Idieiiii Ji ()<• "or- siat Ji de llowendeii Ji. de Knia B. - Kutu^^iiiidis de lAHiebowe - de .Meli hin* dort" d<> .Meldiii-reii tle Mollestorf - deMiinre.B. de Mdsbaeh B. de.Mul- hnseii 7i/«c/i«/ »«H Naumburg il85. V.\ Ni|.'er B - de Tcztiik B - do Habi iiswalt - de Rasche Ilappo l{ex Ji. liicbniari JS. Uuteliu» B. Huz B. - von Salleld B - de Salwingen B.

- öarlor B. dirt. Schaf - Spnui<?eln Ä

- de Si.'illHjrn Ü - V, d. Tannen - de Tcitfei.srete - doTntelstete B. - Untoton Ji. VicedominuN B - de Via lapidea B.

- de Vypecbe B. - dict. Yoytachen - de Wectimar Ä - Werre B. - de WillertJtetc

- Wifeuonis Ji. \rolferi VVustcv. lt. Hertradiü, Uortrad: HildegardU i^. - Kor-

linircms dtctnM Marer B. - de Latere B. - Leva^' !> B. ante Penteni.B. - Schade - de Tephenxruben.

Berwicus: Bodestor B.- Berwici, Hein-

riciis /,•//// /- i :ff:^. :,()(•, Betheiiiuü, Uiirtoldu.s. llartunguü 1 58. de Bestie. Wemheriis RiUer 1272, 851. -

AVomherus 1284, 353.

456

Orta- und Penonen^Bcigister.

da Bezinirin llezzinffsn. Beszymnyti. Hor-

mannns I2*ir.. l'.n'i 1'><;S. 224. - Lutegen» 12a:'>, lüö. - llcynhardiw 1268,224.

Uihra. Erwiniw t2M,436.

iJe I5irhiHnL'f'n. IlirliolN iii^in. Bichelinsnn. Grafen: Fridiriciis 1217, 7ü. 1255, itiMor 1S8 senurt- 12S6 161. 1261, 178. I26.'i, l'.'G. l2Gr>. 202 iunmrVrrl. 2r,l. 1288, a:lÖ. 121H), ;.;j»8. I:iü3, 504. .^e«i«r f*.fiff»K>rl308,.m i:U2,569, Heinricus 120(5, 451, 52. 1S08, 598. 1»12, 56f». 1320, »>32.

Bilu;ri8lcil»in, iSiltcr^leibin, BiltPrj.li'yliiii. ItindrrxMirH, Jhirf nm hrf'urf. I I ,'7. 42. l-ilO. 6!t. 1274, 266. Emin>hmr: llaniiDi^niä Oaincnis 121o, 6!>. Helewirii» .!r Mnl!r>(,,if 1210,69; ». Bürfjttnamm

«Ir I .ilt'Tsli'iliräl.

IJilij^ rim: Triliirfi'. ttis Hilt'liorn I:^.u2, 50l.

liilluiigiiä: de lii^^clnhoim.

Uilitte{n<xf«tnim]291,421 P.iUtoitMT I:UK), 481'. Oiffrfrfi^s- Tli''i<li iirnM dictiis <U' Hil^tcyii. ilatüadtifi Himuldishusoii, licynriciis de Vnlki'r huM'ii, Friilericitt de \V«.rl«'z«« cc VMMK 480.

Biiidersli'!i(>ii : Hilt«Th|"ihiii

lUsrhlclMMi : UisrhovcNU'ilM'n.

iiischovislrilM'ii, Hysch()v<'sloylK;ii. Bv^>* Ik - vt'ilcbetl. Jlindiltbt n, Dorf ir. Kr/uri, 1275,275. PfitrrkirclK 1308.547. PM>an Ilcittricus: ran. h Marie Kr(ord«>uw»; *. JMrffenuimeti do Bisrovi>.l<'ibcu.

His< hnvprodc, /v7- vr< r 1-N2,828.

Üiüchovosheim 1289, 122.

do BlaiikrnbtM-c. niaiikpiilK.>rjj;. Blankiii- Ih'iv- IJ (inifen: nciiriciiM 1809, .'351.

Herren: Hcinriih, (Hinthcr. (irn/cn ivn Schmtrefmrif 3) MtnialeriaUn : Di tbc- ri«iis Gimthcrii» , (Ügcboldits Brüder 1192,55.

Hiankonhurp 128.S, J347.

Blar»k«'nhayn t nsfrnm loO:V506 «cultetun:

UcrmAniius de .\ldoudorl. de Btankonbain, tllankonhayn. Borin^rcrii»

I2r)6, 161 6.;. Liid<'witii> liithr 1256.

löl.tia. 126Ö.2UÖ. 1267,218.21. moü,

.'V51. - domintfH et goMemw eatlri 1808,

506.

lilidencrkc 1280, aOV.

Bocmia 1261. 177. 78 Knnifi: Ottaharll.

J\")ii<iiii Kiuicu'iniili'-. de Uoliaiidia, üonlainHa, Wornoru-s tmp. auie (Iti/nfrr 1234. 114. - imp.ttuftf camer. 1261. 178.

BuUteto, Iloyisif'tc, litiihtt*U, Utnf ini Güthu. Vohinariw pldfiinu» 129.5, 441, 1296,457.

Bnnffatiiis, Er^>i9ehof von Moim, 742, 1.

71::,-',

Uopardia, Stadt am lilmUf 1284, 118.14.

1282,324. Boppo: de Henncberir. Botelsieto ctiHlrutH et nltn . lUdldstaU,

Stadt Im Wemar, 1281, 310. de BotilMtetc, neiirirus 1292,428. Boto: de Vlebiirr.

de Hoynienlmrg, ('■onradu.* 18<X>, 48U. de Brandrn(>er(>. Brandiabert'h : Alborlu»

1298, 481. 84. Markifrafi'n mn Braiideiiknri;, Ailiiltirrt,

('iirir;nl, lleitirirb, Otto. \km\\\)Ay ]Xy lirriidHnh, iMn f n.nm Erfurt, 1271,246.

Brritiiiif." II. Dorf am llwTi^ 1148,i{l).

Brembach: Bratifpach.

Broember-a. Stadt 805,4.

Bremei» 1181.47.

BriNez 1196,65.

<le Cruheim: dicMis Schaf.

nruiiiii>rti,s 1288. 8M Varila.

Bruno: de. Vppolde Hnmai i^y/ Hiidovc-

8tat de Vrieniar adv(K !itiis TbciMlerici

mardiion. de LaitdfdMTc 1271,249. de BrunslK'ig. Edlr. KnyilbtM fus. lohauiie*

1314,575 Bnistefe 1151,87. do Briiwarterode 1275,275. de Biu Ii, Grafen, ilcinrieiu» u. Hnguldus

1170,45.

de Biiclienowe, Bcrioldiis. Aftusrlialf den Ldfti f. AllH-rt 1805.518.

Biifi'leiben, /^M/A/x». Ihtrfb.iitMhii, l.'los. 544. Ktrche 1808,544. P/e{»fm Cui.radiis 180S. 544

Biikcliii, .Siti-idii8 1296,456.

df Bidwiez. BuIwitJt, Btilewirz. Bdotix, Bnlewit/.. Bnflewif/. dictii.s de Biilewiz. Coiiradus J{ia*r 1288. 847. 1285, 8.5S. - Herliniiiiinis 1288.847.- llartiiiinns l24o. 128 llarimi)dii>. Ilartintd. Ilurtiniid IliUer 1265, 2üU. läU8.&88. 1310,557. .>!>. 1815.580.81.82. 1318.621.

Biuirrde. Klosttr 1282. :;28.

Burabiirg oppidiitn 74/. 1.74^j, 2.

de Bnrc. Rudolf its mtWdf. 1145, 27.

Bnreartlus. Bsit . li.ttdn-. Bdr.'hardus Bmi- kanUw. Burebart, Burt bardus: /nifMtsttuii * 1170.4.5. llf>3,56. - de A««»nbnr-,' min. l'.i fitrd. - de Baduntiiti Erzbimh'ij Km Magdeburg 1299 , 480. - vurt Mtdvcr- stete ~ de üHamuiMla - de Pliertüiges^ l< Iben /•'. Bal)enotdu8 B. - dictiix Rübe - (^iioilraiiH Ii.

Bnreii. KUntier Beuren, 1217,83. Bargelu, JICtof«!-. AU:'Vhiößncm. JYiar:

Digitized by Google

Orte- und PenuiieD-Regi»ter.

457

Ilcrniaiiiiiis. Cantor: Thidoricus. Zter

ganze Conrtnt 1267,213. von üiirgowc, iJiterkh 125)8. 4ti6. Buseleilxi, UnsseleilHjn, BüHs/dM^it, Dorf d.

rm» Erfurt, 1217.81 i:M8, ÖlU. Uc bui»eleibon, Buseicybin. Ditbrric. minint.

1192, 55. - DIfherich mUer 12!M, -^Ji). -

Uitraarns Hitter 127t>. _'S5. I2s:i. :i3.').

1287, m 12ä9,U80.90. 1290,3i»9 404.00.

1201, 420. 129H,4S1 12!>U, 154. 1299. 48t.

Bu8iieudor|>, Buscmlt^/ in Sudimt. I'leban : Otto 1299, 47«.

de Bulingen. Biietingcti. Gerlacnit 1204, 113. 14.

Buttelstedt: Botolstote.

l. K.

K.: du U!»thti8efi.

K<tintT unil Kiniiijr: Adi lt". Albrcriit I.,

Friedrich 1., li„ Heiiiricli I., V., Vi., VII.

(Fr IT Sohn). VII., Karl d.(ir., Konrwl IL,

Lothar III , Otto IV.. Rttdolf I. Kaiberteid: Kelbecvelt deCatdehnm. Theod 1277,288. de Calo. Kai.'. Cmiiailii^ l-i07.()8 iL'ln 17. Caiicellari i i mp.a iilc : U odofr id us, K uu ra< 1 (u. Capellanm: lohannes. Cap.'lla. KUn*tn- 12Ht?. :V_»:'.. CaiHH^lleniiorf , Camtelndorpli , Dorf bei

iVeimm, 12S:i, 109 ÜT&Nr/fr 1202. 180.

hitmarus iVM/iV,'. HtMlowijiis .Ibtinsin n.

iler ißivze Conrcnt 12i>9. 473 Karrhon- 1:517. «304. Karl (l. (rro.sHe, Knifer !<(>.'' , 1 Karolus, Pipini rcyis filmt., l.t Jna^lHif r.

Mninz, 8 '»8 5, di<"tii.s de r;i]triiir> inontc, Moijirn iis Itititr

12U1), 48:'.. i:,u r."?. Diiiuanw 12yi<,

Capiiz strrua 127-"). 27^.

Capuz, Ouiiiad. litUer l.Wiy.:^^. IIil-o-

dcrkm Hitter 12»57.2I5. KU>^^"r'^ Kiifartni / htsi-mn li ]■_''>'_'. :'t"j:'.. Katharina, ivalt niia. il(> l'yiiiiiit i n />.

d(» l.atcr«' J{ ihr Vriiuar Jl. de Ka(zt!iicllolMi}j;< ii, Kazz' iiL'lc o^» n. (tva-

ftn: Dii'thoritns 1201,178, lu.4,07ö, K' llKTvelt, KfUbet fddy Dorf bei üisenadif

l'MH. »JOS. fit; Kelhirouwi. I i iili i itii> l -ü,», !>2. Ki'llira. h'lostn- 12s2. IVJ:; de Kolhia, I{«!rloI(lii.s, Fridcricii^ , Mcin-

t 'u ix. Ili.iu( i>iaiiiiiis. Iu( oh i:'lti. 5S*2. CVifstiiius III.. Paftvt, lli'S. 5^ 11%«

t»2. «) ;

lu'Uc «!f Kir.«i)il< vhLMi, llcrmaiimus 12.^1*. 8,7. . '

Kellen, AlbertiiH 1275,275. Kollier, HeriKann 1299.484, Kerspleben : Kirsj'oioihen. Keverlingcbiirg 1212,71. Kevonibi'rc, K'ifemtmrqlieiArtiHttdt lülM, 514.

Chevron licKfr, Keterrdien-, Keverenherr. Kevornlierg. Kev«'n nhorjr, Ke\enilicrgli. Kevemburc (rrafett: 12U4, 4;ld. Gun- theriis et //ftV ßiintber. «f Hoinr. 11f»6. 61. 'i-. Gntdh c/Giinth JJrnrier 1268. J2t;. '.iT Üunlh. 127;>, 2ti2. 1275, 277. 1278, 21)7.

1282. «21. innwr 1288, im üunth. <7 fitin Ade'eidis itmr Olii>]\is de Orla- munda l^Oö, 517 18. 20. (iuiiib. 1307. 5.S2. 1310, 557. r9. 1315. 580, 81, 82, i:!2o. r,nn

ile Ce^eubcrg, t/yjjciibürc. lleiiiricus Hüter 18.'m,505, 1307,537.

arnme (v«enlM'rgc. 1 irf iii.inis Hititr 1296, 4*>7; s de Capriiio mouto.

Ohemrrltx 1190,65.

(In ( In -rtiiz, II:irti'ii,i: llit fer 1283. ;i47.

Chriätiaim£, Cri&tianuü, Chirstiaiius, Cri- Btanm, Kiratanimtde Albreehti»>oiilwn B. ih; ^'<i'\l'> lu h de Kii i( Jx'n- {le Loiu'ha Chr. ]., Er:bischof tun Mniuz,l 169. 44, 1170. 45. 1174(751,46. Chr. II. 1249, HO. 42 Bischof ron Smnhind (Saiii- hieusis wclcsie) 1278, 296 1293. 4 W. HcripUn' 1286.365 - ntbaAwmtwt 1128, 17. (If Wi'f'lf'ihfMi.

llirisJina. Cristina: <h> FJoistcte J!. - de Tutelste B.

de ( 'yiierowL'. Tliitiin Itiltrr I tJ7 1.240-

»h- (li^MjcrC/), 'I h euder.) 12<i». 270.

(jMiniein: /itnuierii

iV\ t ;s ( vriol. Theod. 12!HJ. 4 fH.

KiiiiiehiiNr>ii , Kindehii.sin , Kulinlnontiii, Dorf II. run Erfurt, 12.iO, 14o. I2!tr». III. 12:M), am 1298. 407.08. Kirche 1250, 140. Muhle 1250. 140

de Kindehti>eii, Kvndehii.siii FridericilH 1205. 1!»5 1207. '211. 1277. 289 1295, 411. 1190.456. 1298,467.0^ mag. doni. hoxp lern.sdl. V2>iH, riH'.i - Meint icns 12»j5, 195. Knnradns 1295. 441 12''H 4.50. 1298, 407 08. 1;'.14. 574. - I.utlewicus» 1295, 441. 12'M, 410 1298, 408. i:;i4, ö74 Martiniis llittrr 128:5, :'.;!5. - The<H derinis. Dictriciu, 1295, 441, 1290, 4.'.0. 121 8. 167.

Kirct.ltLTL'. Kiichperg wstrum läU4,512.

i:U)7. . :U :^2 :;:5 de Kinldurir. ili-iitrieii^ iniiifialrr, ihn-t.

dixrctor 127.'.. 2?s2 127^. 284. 12S2, : 20. dichiK Kirthherg. vla ic. 12!K), 405, de Kirchberg, Kirchperch, Kircliberc, Kiric- '

Digitized by Google

458

Orte- und Penonen- Register.

Iierc. ]furt/iini/,ii: 1217, 78. Alberttm, llartraannus, Hi inric iis ///n üttonis l;iu7, 532. ää. Gristi&nuäcolfie» 12^9,121. Ottu 1807. m. 32. 88 Tbeorf., Dietrich t'258,

Kircbcvm, lurdiftciut, JJor/' h. ron Kffurt, 1301, 514.

dn Kinlu'vra, Kirchcirn IJciiihanl. ri Theod.

lWuda \-£6b,-:>Ul, Theod. 1304,514. Kirs|)oleilien, Kirsiieleibin , KvrspeleWn,

Cri-|>oleil»r^. Krrsi/li-i»en, Dorfno. r Krf'mi.

12l7,bl. 12öa, 184. 1271,247. U74,27Ü.

1884, m 1299, 477. 1815, 586. 1816,

:.*^!> IkUnw. Potriis 127:'.. 260.

l adiis 12!)5>, 477 lloinrkn.'' Kcllni \w\ \n-

Imrgo II»«/ der friltoto 1*299, 177. dictn» de Kli'lirr^r. YrrociitriKliH ti. ihr Neffe

licinr. l;SUd,5U Clerici: Adelbero, Conradiin, de Vriitstcte,

<lc Ha^t'.'nsli ilKMi , llcimaiitius, Hitiro. rlf

Kirt hlierg. »Ic Marpl>ochc, de Muhiingen,

do Moinw&nlmr^ . «Ir Molhiisen, de Mttnro,

de I{al»ii»sliurc, de Winiaro. de CIctIeiihcrc. (traft»: AllicrtU!». Lm-

r idus, Kridcricus 1240-50, 145. ein/, ]if<r(<ildu» castreMt« in Timcdoif

1282, !51o. Knut. Mbnu ht i:ilO. .'.57. :»!». do Kobiiisteto, KolM•ll^tc'tc. IlL-inrinis, Lu-

d«ilt'n!<.rinciis7^rMr/#r 1274.206 LTlricus,

l.hiliidis J;,tter 1283. H:U. KiOl. 4!>2.

1312, 5Gtt. {iwtn}di99eitieGemtthlink$\%

568.

de CoIdiV., Tiemo 1188, 48. - Ulricus mur

1271,240 KoUede, Klash r 1282, 32:J. Kolledc, KolMayStttdi. ww/fa^ti« Htircb«r-

fhis 1283, :^34. de Ct>lma.H, llciiiricns Ititter 1261». 228. Colonia, Kol» 1809 . 559 - ErzbimAofe:

Heinrich, l'hilippl. Cotnicia minor in Miltelhuscn «ipudiievnm'.

flic minnfre f/utrcftr/uift. de Kongi»se, Künegesse, Kuneget^c 1H16.

590. - Gunthmis IHttfr 1287, 868. 131

564.

KonomunduSi Kunomundtu: dicUtn Ütoc de Andisli'vlM»!! - de Sch&rfifmtcin Ä

Konradu^ . i ouradiis, (Junradns , Cmirad, Ctioiirat, Cuiirat 1120, 12. 13 1193.56. 1287,115. 12-0,808. Iil89.a87. 1292.428.

iKjriioht 1225. !'3. cam vllnr. anhii ji. Muff i 140, 22. - nutar. am lie Bit belitig. 1265, 196 1290. 898. - not. in««"*. Tbeotl. de l.andc.sli 1275, 276. - iu>( vom. <Iniith. dcäiiarzbiirg l 289.-">84. $cnpt. der. 1255, 156. - mtm«^ 1 128. 14. - murifcak^ min. 1144, 2n. 1148, 31. 1119, 32. - pincemu

min. 1144,26. 1148,81. 1140,82. 1150,

34. Hi((cr: 1255, 156: do valva S. Maiiricii 1227, U5., ex Tlurali 1226, 94. - de Alcü B. - Altrimiu B. - de Ammer»

df .\ii)M)ldc Ii. dn .\p|ioldia de .Vrn- htete J{, - Ai'uoldi Ii. - de Azmaitatetle - de liabiiiberit, Bamliei'c B. - Bau«4i B. - liawanis Ken n //. de Ik-chstete Ii. de Uischovesleilion Ji. ile llovmenlmrfj MarkftfafttmBrandtiiiburii l:'.()2, 500. - BniiinnisR de Hitlt itv. duHiiseleyben //. (-'apn/. deCAriiorn Ii. - Cenies Ii. de Elierstcln lii' Krker8perj?e B - de

\ Iiiii Ii - Felix /.' dr !• Inrstete de Fraiikeidniscii dfdehere ii. Ger- iMiteiiis lt. (fliii/.inuii Ii. de GultharblT.

Gt'telifide de GridtaiiMlot f de(«ru- itintjeii It Giiphtere de GiiKern Ii. de lleppidu-rfde min. Krf'.- do ilersveldia Ii. de lltwliheiiu B. - Iloyl»« Ii. de llel/lm.soii 7> Ilotermannus B de Icne Konrad 11 , Kaiser U iO, 22. 1144, 25 dr Knie Kelkerus Ii. Korlingcr Jl. Cosar 7/. Kilhovo B de Kiiidc- hiisen de ('lettetil"':c de t'raiichlM)rii Ji de ( i iii'cImh j /i. - (ie Crutheim ii. uc Lat a Jl. l.etke^cheb Ii de Linder- iKH-lie Lnpns Ii - d - I ! ishuni B,- Conrailius I. ai chirp Maifunl., Sabin, cp. tt ap. Sf-il. Inf. 1183. 50. 51. 1185. 49. Ilh7. 52 1110,53 IHM. 54 1192.5.5. ll;t:;, ri6 7 8 1195,59. 1196,61.2.3.4.5. 1217. 77. 78, 80. MaijnuK Ii. - de Mar- pechceAnV'.- deMekelaii - de Medingen Ii. de Meynwarbbiirg - deMulbusM'n B.~ .Morrebeyn // de Mulde - de Nore - de NuwoKoze Ii de Ordorf Palatiims H. Palatiiius comes Ii. de Pbertingedebin B - Qiiftdra»>s /.'. Hadolfi B. - de Respin- lK»rg //. Hatsac Ii Uddesto«: /i. llu- ilolviutat B, - Uyitbcrg - de iiatuitete B. - Sartor B. - de Sachm B - Saxo B. - Sciizlere//.- Selilanannuis //. Sina|M'7A älrgd - Stange - ätuifouariiw B. - de Snmcrde - do Romenle jW.- de Sunneborn Ii. rlc SxIhtl! /> von 'raiilii yni de Tanncurode deTylental - dcTribura- von Tnstilborg - do Tnllostcte B. - de Uf- lii iin de l't*4tete Vilzmeistrus B. - de Vrteinar - Volkenaiuii de Wangebeim - de Welspech« B. - t\e Wi_d»rcmderode B. - <lf Wi/zPi M. /; ,1,. WoIvislH.ni Ji.

de Corurc, Hcinr. miniM 1 150, .35. Tiicod. JflKfT 1287, 868.

Corvey. Wilmld .V>f 1 M:», ^.3.

Ivütelinyin, Wmlutn/ Inn Vippudi - I^<fd' AtttMm. Pleban BertoMm 1278, 260.

de Konniz, Wunne 12f)9,473.

Digitized by Googl

Ort»- und

Crabuniu, Crttüur»f Wüsiutiij bei Urcasann, W17, 81.

tlictns ('ram]>orr, Allifrtnsl'iöO, 377. deCran<:hborii,m/r. (nViscibacb 12^*0, 4[>0. de Kr*ncbvelt, OanprhTcIt. Cnuiicliv.>lt.

Yolradus Iis:., lO 1217.78 127G. 28.V l:ilu, 557. - Ki inhardus, ürudcr V. 121?, 78.

iVwi. Kranich, Erwiiiiis 1294,41)6.

Kraiitboiin: CriiMieim

de CrummcMloi t , (Tiimrsildrf. Anioblus unter I27ö, 28'. (Jntvcil, u-, I ::•_•(>. n-jS.

Criitheini, Kraiithfiin . Krantimm, Dar/ ttei \ Veimn r, ! 1 < i . 7 ; 1 , 7 4,

Külin1iau>''ii : K ir.i''liii-tni

Kiuie^uit«lij , üiuicguiiili.N , i liiitie^iiiidis: regina Bnoraic 12»)1, 17b. «I»; CnicolMir» Ii B. - (itia Iliniilirudis 1271». 2JTl). de Uiir^lguwe lt. - dl» Ilm HC Ii. do MlilUV A - de North uson Hal«nuld Ii - S<^I!cmari B. do SinalkahU'n Ii. - Straii/. do Tulle>t<'t.' df Tanneiirodc deTuii<

dorn /f. ik' ri iiociir.

Kiincgimdis, Üertol Ins 1300.485.

Cuneinuiitius: de Suabehu^oii.

Konic, Eniiinr. Tute, Tute t2i^, 4tW. 12mi,

Kuno, Kuno, Kuuu: de Gors(etu Ii. de Ryfenberir - Werrinc.

KuKoni''. lIiTmannus ir.UO, 18r>.

(Us Curia. Alcxandor IMtn IJS;;. :n7.

Otto l:;i7. 5!»7. de Ciizelcil»e, dicL de ( iiz/.eleilicn. Ilar-

tiuigus 12y2, 430 KiJant 1120, 12.

D. T.

T»berstcd('.'raiii'r>tcdoii.Taliers(ote.Tal»ir-

Bteti, Duberstedt, fiiilm es Dwf du-hf ror

Krfnrt. 1140, 22. 1157. 12. 1225, <..>.

1233, 107: s Srlavi. DivhclMXhefJJadmnftfJJMrfw. ron Krfnrt,

Vm,m. 1306,525. KticAe 1808. 548. de l>achclK.'<-h<'. Koh inanis tt /ruftr Unn-

i climu 1147/21». - Hcrmatiii. 121«8,47ä. -

Petri» 1311: 571 Pacliwiy;: D.k !i In chf!. de Tanh 'im, Taiibuym, Tbaiicheiin iieii-

riet» et Hii^n ß^atres lÜtirr 1268, 226 27 llt;-!. 12»>.^, i'OO Koi.tad. 1815,

bau. Latnijcrtii» Mter i2aSt, 200. von dorTannen, Ü<'rio1*l. Fridoric. lohannes

1:'0S, T) } 1

deTanrod , rauuoi«ru<hf,Tanniiin,de. 12ÖÜ, 207 - «//ytiif'nn« 1820. 688 - OnTrarliis et

/ '*/i/<v7"//x (.'iiii<'^(iiMli> r'71. ".'7! Coii- ralii» l'2^0f 407 Hrkeidiortu.*;, Krkin- Iweelit 12tN>, 407 1310, 557, 59.

MHien-RegiMter. 450

Uedo (tupi/er minüit. I12i>, 17.

i!o Itegenste, Liidowic eanoH., 12H0, S78.

de r)ein>h-t<'. AÜM rfiis !,'>">,■ 1:lo:., h\H.

1320,02«.- lieiirinis UMcr 1271, 27:1.

1805,517.18 Doynhanhis: de lliir>olKewe. de Deiketdieiin (V). I>elcliiheiin (?), Uolli-

choiro (V) (JaÜus 1274. 271. 72. Ti iHfpfc!, Temtxtiiflt , Stadt Ix i Lnnfirn-

HtiLii, 1277, 266. iiisolenw institor 1277,

288.

dl* 'rniM'.steto, '!V?iti«'>te|.'. U Miioldtis 127.'i. 27:».' Krktdiardus 12!»2. 127. l'liciMi. r2!>2, -V.Vi.

dii fa de Tcithengrulici). llcrtradU 128i>,

377

lotoleilM-ii. Dorf'Jtdtlebeu a.ruM iSrfntrlf

131t>,.>SJt. Ti'iUuiiici in Yriiislete 122/. ifS ThaiiiMhnick : I >^lnl;i^h^^K•kill. Thytno, 'riiirim, Tii-iiio: 'Ihymn Ii. de

CVijerowo il<; (^►Idi/. LegalUi» Ii. - do

Lizenic ThoMm>: de Smin« B. Thmcgiiiii ; Zill ith.

Tfattriiigcii lAtndtjioßn: All>ei(. HietZ- mann. Friedrich I. . Heinrich, llcrmanii. Liulwig III. n. IV , Thcml. II. - nobile» tcrre Thnrin^'ic 1311, 565. - principcis Tiirinuie 12()1, Ii 5.

d<! Dil.ir/, Olto 127(;. 2-15.

']'icbnianne.s'(>r))h , 7'tiefinuinn»torf bei Stadt- Um, 1217, Öl.

Diedolpns 1 144, 25.

Diefondalc. Ticfental . Tileiital, TiftViital, rvtlintal. Tießhal, JJorf n. rou Erfurt, 1217. 81. 1233, 106. 1289. 3!iO 130Ö, 524. l:;o7, 531 1:',17,Ü0Ö.

de Uytental, Odlia, Cunraditö, Heiiricus 1292.428.

diftiiM nirhersfc. Hernumn 1J7!», 2!i!<

Divtcriciis. I>irericii8, Ditbcriciui, iHtrici»», Dietrich . hithericli, Dytherirb. Thtderi- cifs. 1 Ilirriciis. , Tidericns , Thiuidfrii üs. 'i'icelo. Tyselo: («. 'JylanunnuH -u. TtloJ 1244, 132. - mmrat. 1123. 14. 1145, 27. - cogii.Srrvus 1274. 2d8. camernrii tt mmist im,:>b.ms,bl.U9b,i)b 1196, 62.63 64: ». deA| olde. »Ic Meldinpfen u.

Krfiul Urainh »nl.in':is , :,\\

mtur. mui dtUnita Tbcod. tle Laude^l)erg 1275. 27«. - pinetme et mtWsf. 1192, 55. 1193. r,7. llltr>, .-.{». 11 im. 62.63: .s de Apobie, doMi-1 iu>:uti «. Krliirt Bernte,

- AlboMi Ii.- Airline^. - de Aldird«n.n» - dcAlicli//. 1 <'Ahni'nhiiseii deA|>|M'lde

de Ai (Mia U. Huidcrainu» - de liercba

- de BÜNtcyn de Jü>covü!eibon B. - de

Digitized by Google

460

Orte- und PenoneD - Register.

ßlankeiihcrc - HIankoiihayn Ii. - H<>- dellus II. Uurcgraviu» <le Biiseleyl>in

- v(>ii Bijrgowc de Caldenlinrn Ii. - Capii/. Carnifex II. dcKatzcnelleliogen - de ( 'ifiHor de Kircbberg de Kirchcym

- de Kindehuscn deCornre - de''renla B. de Crancchvelt CrixtiHdinne //.

< vriol de Cymercn Iteinhardi R Divortc de Ddbkh - de Drivordia - «lo Ekehardf»bor{rc - de F!kstoto - de Elkis- leilien - <le Krnielstete - do Florstefe //.

- de Fraiikenhut^en It. - Franco Ä - Oe- tnechiieh B. - de (Jntba B - deGrcfindorf

(tiindilaii deOiitlinWy de (Jutens- huHMi de Glittingen K - de Hallisi'. - Hartiiiigue B. - de Hayn B - de Hervirs- li'ybin W. de Herst'el<lia /<. HymelirudiM l^.-dcHon&teiii deHunegeiii/.-deUkur- 8tcte - Marhiriif'roHhnHhU<rf[ 1209,281. 1271,24!». 1275, '27tK 12^1. l'N:V:^:^f) MV. - do i.andelo8teto ß - do U- tcre B. - Ijewenhoiibntefs^Yfpoche - mit der I.yrliiii 7; ilcLi/rnik ''<• LulicIinB.

- tic Aladclai/. du MaUleibiii Jt. - dictus Martin B. - de Mattested B. - Meche- liiigi /?. Mryi lilicli /.' <lt' Mi'inwars- burg - do Meinwanburg B. Markgraf ftm Itfoinscn 1211», 84. - do Melre - Hene- lHir;;ensis 1212. 72, .Merz de Mil- tluiiütein - de MiUn^^orf /j. du Molles- dorf B. - de Mulhiisen j9 - de Miinre B.- Miirere Ii. »leMuio /.' ite Nova civitate B.- de NuwüäcUen It. - de Oldeaieiben - du Orlamonda - Onotint B. - de OveiK^ - de

Piiliidc rolli'i ims l'iili n- <-ailde /f bciiult Ii. «le lia>iieiil<ertf Ii. lUzc Ki- i hanli B. de Koiii Ilsen B. - do Rode B. - dl' Hol I i r !)c II. - de Ro«.la />' IJud'H Ii. deiiiideiisfcte Saxo Sr az Schade - de S onezaail It de S«»rh»ildenide K - de Sil-elr-hiii - de Smire // d(> Srnidc- NteteZ{.-dcSiarkeiiberg-6tij)bt 7/ - St opus <lo Sameriti^in /)*. de Sventete - de ^enne^t<•te lAtndtfraf nnt Thinitui* n 12«>I,l7.j I2(5<». 284. 1281. :U0. 12S2,:iH>. 128:;. :i3ß. 1286. :Uj2 ti:V 12«".). .S88 12'.»5, 4 1:'. i:io:.. rAU lSo7. :^\^^ \ Tvfwi-

thal Ii. - Ty/eke de ToulfiiH i ke />'. Treviren.si« urvliirit. \2M, 114 deVarila Vertt r 7/. Vicedoininiis // de Vi|H fiecbe - d-' W ainliMoiliiii It. de WaHcr.N- hubon // Win hinar de Weringi--

liiisln ilr WcrttMe de Werfen« 7/. de VViiiuu H. de Winrialeilieti de Wir- baclt de Witerde de WiimniiO //. du Widhteto.

l>ivorte, Tü:/art, Dui/ U-i IIVz/hk/'. l'Uhnn:

Bertoidu8 1294, m

de Divorde, Divorte, Thivorte. Mar chitlU: Heinrieli 1217, 78. - Theoder. ÜiMer 186«. 205. 1267,218.

Tvliiiannii^, Thilmanniis: Holtemiaiiti 7>. - de Saxa B.

Tilo. Tylo, Tbvlt», Dieb»: AekorKcholle Ii Dejjenliard Ii. Vimcke - de Hervers- leii'eii 7/ de Saeli.na 7/. de Tdwlorf Ä

DiJüdorl, bidaäwj no. oonEtfwi. Plebem: H. 1273.200.

DisilK)denbertf . KMer 114», 84. A(rit Cono 1144,20

Dytinderf , DtetenAfwf. SkuH ut. r. Hrfurt. VM^m: noiiricriK 1315, 577.

DitJuibus: CaUitexÜ.

Ditmartis, Diuthmarus, LHetmarus, IHot- raar, Ditniar. Dvtniar: mitmteritdcti 1 1(>4, ö 1123. 14 1150, a4. 1167. 40 41.42. - de Bercha - de Amstete B. - do Btise* leÜHMi 7/ de HuseleilMMi ammelygen- berge - det'aprino muntu - de Gispoti»- Ictl^n B. - Gir B - Grifenbayn JB. - de MewartitsiMirg B. - von Worhnar - de Willcrstcte

Dtteehtcdt: Totel«tetc.

de r)it/e. (im/ Gerhanlii-^ 12.'W. lOii.

dictil» Divvs. Albert littttr 1205, 154>

llzreman, Tyrmmann, iMmdffraf ron TinlrimfeM, 1311,566 1812,567. 1320.

l'vzeke, IHotriciw 1296.449.

de Dobich, Tbeoil. ei /i/tWTkiHH]. IsKH),

407.

iMHittedt: Tnll&steto.

Tcfina: Tiiniia. l'oiindnrf: Tiitiedort.

Totelstetc. T'ttfIxtrtIt.'Dfßrf'HM'. r. Hrfarl,

l2i'J>. t^i_'. H. Tiitelstete. de T(»Hel lefe. Uertolduü 1:'IH>, 4'r4?; « de 'rutelstetr.

'lotilclii'n : Ttih'IcilM'!]

dehoHMdiiir^, /»/mt / H<i Kt(«lullus 12^8, :{7l

l)orla: Diirlüii.

I>Mr he inb, 7A/r/ Ihu .4 iw/iw/f, 1268.227.

TotfelNtedt: lotelstete, i »rrt-.'lK»tn »utresaili . lunnsl Uli, 26. de 1 »rastet«'. Heinrinis 1241,127. DratNtete. I>orf Troistedt sie. ron Weinuir.

Vliintn: Coiiradus 121>i», 47«i l.'lOt,4Ul. di. tiis de 'I rebere 132ii. 63!*.. 'l'ievireiHi}^ arcbiep.: Thco lerieiis II. <:<' rrilittra, ConnuluK, Heitiricus timiwirf.

11 4.'.. 27

de Drivorde, l>riotonlia. I riiurte. liiigeriin 1 104. S. Kriderir. »nh. 1240, 12:1. «en.

120'». ««T 'rruiste<il : L>rHls(ete.

Trnden«.' de Berlateto.

Digitized by Google

Orte- uud Penoneii-Rq;iBter. 461

Trunwdorf. Dorf bei ButMhdt. Fleban Wrrnhcrtis : AdelhuidH und ImU Mtne Seit u esteru l l'O 7 , 222.

Tiutela: Alrune B.

von Tucherd»', Hermann 1 1)^6. 65.

Dndo miW.sM 104,8. 1148.30.

de Tiillede: Burtlie

Tiillcsiete, Tidlevtedo, DöUMtnit, Dorf so. lon LangonsaUtt, 1290, 4ö7. 1291». 48H. 180^,505 07. 1307,587. 1114,571. Ititncohner: Herrn, dict. Later 1296,

4^7,

ymi nt ,i I ln<lfy tldsflhat . l*rif}nstf: Ki ke- Imnliis 12tti.. Ahl 1,HU7. oM. 13ü9, 554. i:U4. ö71. »ierliardus l:;u;?, :.08 r«f>f//<i«; Heiiirii'iis inuH. .'üs ,s*t(V; dorn. Gotfndus u dorn. Tbeoder. 1:'>M. 571. - Omrersi: TIwhkI. 1809, 5.'»4. H. n TbciMl. 1 '.14, 571. ileTiillestetc.Tulle»tvde,'l'uUeiwte(ie.'rulli-

HttHle. Kt chehart 1 120, öi. - Giselheru»

mn. 1277. ÜH). Ol. lolianiies 1300, 488.

1302, 5Ül. - Ulricus 1212. i 1. 1217, 78; «.

Siranz dcTnllestete u. Bürgemumen. iKtngisbruckin , SUuH Thamsbrück bei

Lungenttdza. Uenric.de üileyliin a^nx»<.

1315. 585.

Tiiiina, Castrum, fute 1275, 275. 1289, 880. 1:111.566

de Duimaha, Tunnaha, Thonna. Gmfen: l*>ewiliU8 11 10. 10. 1 l!tO, 5:5. 1192, 55. - £rneRt. 1 148. 24; «. (Jrufrn iymi Gleiefien

K. Erfurt, Viiijte. Tiuicditrt', TuiitdiTl", 'J'</nn<li>i/, Utirj sn. roH Erfurt. J'leltan: Herutaiinus 12ö4, .SSO \m, 45ti - adroeatui 1282. Sl». l.'idoM'. II.S H /;//".'. Fleinriciw 1282,820. - cuHtretmH 1 202, '6 1 H.

deTuncdorf, Meinhanlin Ritter 128», III. dictin de Tundnhinen, Albertiw 1257, 165.

Durloneiwtfl, Dnrtoiiensis iTelp»ia. J)nriti

Itei MOlilhdust ii Jh-ofistr: Knu-nMio 1274, 271,72. Cier. I27ü,2d4. Ki< liardu» 112ö, 17. VolqniiiQii 1217, 81. - Vinprcp.: Oet^ hardiiM 12b0, S07. „n/ii'lcinnuis \-2'><.\ 171. - decanm, Hvoiasl. Uttumiuc am- retUu» 1297,458.

de Tti.still)iT|/, Conwwl 1«16, 589.

Tute: Kuniiic.

Tnteleibeii. Tuituleiben. TätOAen, Dorff,, um Erfitrt, 1292, 429. Pkban: Lutegenu 1296,457.

de Tiiteleiben, Tutelleiben. GothRfridm

1199, 6ü. 1820, 0?.:^ Tiitel8tete,Tutel!.tede, ihudeiestete, Tutil- Mtete, Tuttilatete. IMttelstedt, Dorf na, o. Eirfmt, otler audt Tfttteltitedt nie. mn

Krfurt, 1157, 42. 1190, ö2. 1265, 195. 1275.7.*.. 128?.. M'I. 12»9, 82. i:i(>7. 5:14. liichler: l.iiidewiru^ <U> HnlMlort 1289, «80. Einiro/iner: lJnd.'t.'enw .Tiitthe, The<»l dictiis Adele. Walicriis dictii» Wize 1::89, o80; s. Tolelstt ti' »». Sola vi.

deTutelsti te, 'l'iitilstete. Hai tiniL-tiv l _N!t. ;'i80 Ludewinw 12Ö9. Ml-.a.Jitoyt , mnnrh.

E.

de Elieleliiii. iüieleiliiii , Kl>eluilicn. Ebe« levlien 1298.400. AllHTtusz/rwimus 1282. 821. Hifter 1297.45«. Lut(»H </ ./«Hf/. l;! 10. 557.

Kl>er H2U, 12. 18.

EberhardiLM, EberarduH. Kverliardiis: Hi/.- korii B. de Ebenteiii <le lleriiii^oM- pergc - Magister turi B. de MalNleibiii .Mechlingi B. - Mer^uburgennis e,.iHatit. 1183.4«. deWeclimar»

Kberberiu: de .StiiHtorte

Elieniandiiii 1 198. 50 üizkorii B l'in- rcrna B.

de Elierateiii, GonraUii» Crro/' 1252, 151. fi-atreg de E. 1284. 118. - Kberbardii»,

Olli) r.'.u, 114

Ecbelwartu». EiclielwardiiR duuifer minist, ll88,ia im.'il.

FA-liestetc. K< l.-.staU. Dm f itn ru» Erfurt, 12;i2, 1U4. Kirche 1 14^,31.

KckelwrlUH, Ek 'liertiw. Eklmrfm. I>V!k!i^ tun: de Varila B

de Ekebardisborgu. umruculci: Uuiiiiciis, Hermannus Theo»ler frufrea 1270. 248.

Kekt'hardiiN . Kkrliarilu.s . Kk.n K* li. - bardua, Echardus, Kckebar«!, Et-cbebarl, Ilckeharthn: 1 120. V2. taeerdm 1299.488 ' dl' Ilii ln'liiii^eii Ii |{t iuiiiiii> B. - Kaller B. de Gruniu^eii B. - Uolermaiiii B. - l.«kc!N.>holi S. - I.iideIH S. de Rode B - Kildolstat B ."^elii man Saxo B. - Svarz B. - de Tennustete de Tulle- stete- Wa'lichvrax /^.

^:^k^t^:lf: Kchrstet.-

de Eckestcle, Ei siete, Ekstete. nc&lumiiu: Bertold. 1297. 465. Heinde Riiter 1290.

401.04. l -'97. Kr.. IMHi.ö!»:!. Lntolt 1297.

40."». TheiHlerie. 1297,405. i;K)ö. 5i:i.

dominus »«Ttold Ritter 1308. 5 l.n. Esimn, K'/u <>: 'c I'rac-Ii de VrilMir_' EüenstL-il, EgeiLstele. J'Jifsteitl Dorf s n.n

tkfurt, 1256,161.68 1291,419. IJgilbrechMvrji , Hy Ilm-« lii,'.>liovfn . Kvl-

breches^eliovcn. KjlUrecblisgehuveii, il-

rersgelioi eti, Dorf vor Erfurt, 1157,42.

1302, 497. 1807, 5:15. 1315, 5i9. 1319,

Digitized by Google

402

Orte- uud PensoDen-Keguter.

627: ». Sürtfernameu do KillirerliCtsgi*«

hovrn

Kgra. Sfadt |;n 0,056.

«le EichcilMiriKNi. Kicliillwiin. GndoscAlcii« 1217.78 i J-iri. i:'. !

Kicliilliiir}; opi<htm , Dorf Kid n Uten i nt OUrf 'rttnkin ? 12 V.', 1«)7

ile Killirochtisgelinven , Elliri'tcsliovoii fs. fjljen Kf/iH/rt'eTuvcnJ. Si>ii'friilti<* H Witlte- liiuis minist 1 145, 27. Ilonnauiiiis minist. liysV>'>'. " ""c^ Bürgernttmen do Eil- bnchtisjjfliovnn.

Hisonatb: Isoiiaciira.

tto Kkuitlierc, Aibertus 1217.78.

Kko, Erko: do Sumerde iff. - l*htiiioiiis J3.

Klhuini, Henrictis et /il. Jloiir. 128t^. :587.

KlcholtiilH.', Kikc^loilMMi. Klkisleilieit« Kl' kisleibin, Klxlcil)cn, Klxloybcn. J^trMm». Jhrf n. rnn Erfurt, 112Ö, 12. 1255, 15(i. 1257, 161. 127:^,2(>2. 1274/2tfä. 1208.385. 12»e,4:)U. 1*198, 471 . - Heban OmiClieniK de \Vi{?i"l<!iJ»tMi. fW. I\e'licat 127;', 2ü2. - Hcultdtta lleiiir. üo HaIIis 1273, 262. Censviattnt Itodcmar ei filim, Ehccba et filii, Emin<'c ha et filie. Hildcffuiit et filii. Irmen.'Art , Meinguiit, ii«niiolt<et luw Liiiza, Rtiolilmibt, Sigcbolt 1100. 12. - Mti!,!, li"x,.!71.

de Klt'lileilMüi, de Eicbisluivc, ElkLslcibcii, Klxloybcn. Albertus 227. IS7». 262 - Kridericiis dirtus .Adviw nti l'-*'^:'. :i '■'> Thco'i. famulu» 127H. 2G2. V()lra<iiis 1196. 6H: (t. Bär^emamM de Alke Idlwn K. <i<" !''Ix!»ü)in

Kigeriiii; de Hinsvelt.

Kliiwlicr, KH^abeib, Klizabet, Klisabotb. ElvzaUclh: 1271, 274. mnor l'liilijjiiis laiii», 2:'.it. dl' Arnst»-tü Ii. - do GehoMS B. ' de Liltoiistcte deOiiamand.i

KIIoiiIhr-, Stallt in B>t/n,u'n 1260,210.'

EllersleluMi : KlriebtjbleilK?.

Mricbcsic il»', JCUeraefßen, Darf Im Bult' utetlt, 1217.81.

Kitwill: do (iotalia.

Elxlelioii: Elclioslcivc.

Embrii O, Kimbrit-ho 1104.^. - «-icori. 1141, 23

Knieliard. liinclu^/ r. II //< /ffijv/ 1 loS t, 7. UnwUn, (iraf. J{r tolt f üerh. l.. J^Jrzh. ron Main: 12r.!», 172

Engel l»c'rt UN. Ki liillicrtiw: do Hnin>l>or({ preshiter wirm/ox 1 Ol. :")l 1

di< t!)s Epi (oim.s. Kridorinis 128!». .'{77.

K|)o : de Siiiidostelo H.

do K|i]irnstoiii, Gdtotridu» O-'m/Tidl, 17«. (iammus 12Ö!', !'>!>2, O l.

KmncU. EbronlblR Jinrff 1220, 86. 126^, 202.

Fronfolx, pre.fHmitM»: di> Isenburg.

do Krta, HartmiKiw I2;i», 121.

Kl hat minist. 11.S3, 18

F>lrh. Erj:l> mn Maifddßurtf 1289,395.

do Krirh. Honrinis 1:5(10.485.

Krkiiilirocht: von Taiiuinrodo.

do Krinelstote, Ermilütete. Theod. Riitn-

1275. 275 ^ Theod. dictns de Pahulc

12i»2.4.m Krnionolt minist, llbl. 42. Ermtridus: Hildeuardis Ii. do Walhuiien. Ernestus, Ernhestus llSC), r>9 Grafm

1 12:.. 1 12- . 17 19, I1.S9, 21.

1140,22 1141. 2:1 1144,25 26.1147, 28.

29. 1 148. 30 1 150. 34. 35. 1 157, 40.

41 42. 1187 00.52. 1219.85. - /i/itw Er-

wini 1192. 55 - frater Lamtierti ll9o.

57. tirufm von (ilek^en u. Krfnrt, Viußf}. ile Dunnalia de (jÜcIi^ii de

Horvoralcyben B - ile .Vla!<zlet»oii B, - <to

Sebecbe - de Velwke. Kriiiuidi8/»7<a Ulo I2t)9 2:10. Erwinua, Erewiiiua (berwiniu) : Orafe^

1104,8 1157.40.41.42. 1169, 44 1170.

iy> (s. (.irofrn riHi fSlrir'm tt iitnl J-'.rfurl.

VoffteJ - de Bibra Kranicb du l un- naba.

l'^Kchonobfro . Ksrhenher^ ^ Dorf n. ton

Gotim, 1275, 275. de Fiitrlieiiewopc . HvrmaniiiiK proConof.

r/- s /.V.-fi l'. tor 1 '08, 540. de Etors 111 c. Eitm'siiurt'b. I.iidowicn»

miHist. 1128.17.1115,27. Enenbiirg. Kln$ter im,U,

V. V.

ValleV'iiia Icv: iac V.

Vanre. Vanre minor, KMn-lihhnem,Dorf

n.mnl-:rfi t, 12"2. 127. I20S. 400. VM):,. 502 ritimnt : Kir.staiuiii tic iiidagine l:^0i,5(i2. Urtiuo l:;0:'., .5bG - Kimmhner: Uiir. C. diotua Werse, H. gener BabenoUU 121>S. 41)0.

d-' Vanro. camerarii Ilermannns lütter . 1277, 200. Ol. 12S0, :v>6. 128Ö, :^«34 1202. a21. tufir Irmiiijjardis 12i'2. 427. filim llormaiiiii 12'.'2. 427 l20:i.4:U. Uitfn 1207. 405. 1208, 400 - Hciiiri. IIS 12:^1*. 121 Hittrr 1202. 427. 1310. 557. - (Ulo l:W(). 557. 1:518,608. VarL:ii!;i : Varda.

VariU. Klein- Vtininhi, Ihrf't. r.lAinyen- mha, 1207. 400. Ol 62. 63 64 1»15.:>85. 1310. .'»Ol. ui.strum 1281. 3U>. mnnin'o 1281, oOO Nene Mühle 1207, 463 64. 1.S15, 585. ni6, 591. - udroeatia 1297, 464.

Digitized by Google

Orte- und Penonen-Begister.

m

iU>y«tÜh. Bnmingtu 1283,844.- Eckehertns

li^n.nu 12P'J.426.- Heiilenrirus «"f ia-w IiraiauanliH ll*J7, 4(K). 61. 6A. U. - ileinrirm 1297,460.61.64 - Fnninganliii 1207.4t50 (il fif ()(ilial25»7,460.ol.<34. - KiifloUuü/>i/<c<rr/ui 128'>, ^44. 45. 1207. 460 61. 64.- Thcod<n1cii8 pMC. 1270, 242.

The«<l. 128:1 :U4. rj02, 126,27. - Thv. pinc. Vi^ih, li»7. - Waltberu-. 1267. 21*6. 21 . 1287, 870. 7 1 . - W. miles €t lutU ttM» 121I«. IT)').

Va-sold, Vasoliii. iioinricus 130:^,507. Hittrr l.'tie.üRP. dictiisVaiioltlf.

de Vebcko. (irnf Knie tus 1217, 76.

Venro, lliTumiiim» Hitter 1276/285.

Vi( Miotnitii. IJortoMiis, Dtetricus 1267. 221.

Vicselbarli , Visi llitdic , VisillK'che, Vlsü« burh, FyscliKH:li. Vieselbuch o. ron Kr/'urt 1 266,206. 129 1 . 4 1 0. 1 Sl 7. 59it. - dttz Ata, tlie feste, ras-tnim 12116.445. 48. .'.4 1311. 566. 1 '.16. -tÖV. l;il<,tiU4 dieqraichaß, cftmida 1296, 44r>. 48. .'•>4. I!n6,"587, 81». Adrocatmc (*()iira(lus(let>atH'h!»ii ti 125*6. 455. - Frii'olit: lleinr. tiktus Bechiro. - Vieselbach ron der Stadt erkauft Hb, 4!6. .54. .j87.8!). 90. 604

dt- Viselbeclu}, Hildcbr.nidtis Hilter, Wax- mudiLs 1266, mi

Vilccriis: il«! SiuiMcstetH B

Vinn'slciWcii, Theo<l. 1 -7.'>, 277.

Vippecho, Vfpeche, Vlpe< l», VijrlM'dic, Vip- \)c<hv LfVMiin. Lew(>iivi|M'tlie, Viihpecho .Mar;j;arcti' . Vi' pot-.lK' 8. Viti . Flecken SchUm»ipiHU'h s.ronS lUimtida, 1140,2ii. 1257,165 1267.214. 12»i9.2:;5 127:'.,26(). 1274. 264. 1^77, 288. 1279.299. Kirdic S Vit,, rtebatm 1266. 207, 1267» 216. 1269,235.

<lo Vippeche, Vipechc, Vki eclie, Vichpecbe •S Margarete. I-ewenhoul)etc8 - Vipechc. Albo (AdalUro'O 12B3. 108. A. ittUer l .'50. 146. - AllMjrtiw 1267,221. - Alhertu» rUtUcr'u mfiatica 1274,ü<4. h'itter V'm, 4itö, - Uciitricus 1277, 'i^. - UemanDus 1283, 108. /Alfter 12^18, III. 1278, 260. 1274, 274. l:*.07,r.84.i:?16,588. l.nkanlis 1277. 288. - i heoderic. Üitricu« lim, 1U8. lütter 1288, III. Ritter 1265. 196. Ritter 1266, 207. 1267. 214.211 :VM. 534 1 3 1 6, 588.

von Yucblierg, Gerbart Hüter iH16, 589.

Yiterbium bei Bim 1287, 115.

Flors edt . Dorf FhurOedi bei Jena 1253, 154. I2ii7,215.

de Klont ete, Vlontete, Fluntete. Con* railus, Kridor. Tli. ufl, fra(r. Ritter 1260, 228. äU.- Tbuud. 1286,^64.

dietoB Voyischen, BertoMns 1820, 631.

Folbertiw miniet. 1128, 17.

de Voikersbnscn . Hoynrieus atnireiuti» in

Bil^tfin i:>00, (89; «.Bilstein. Volkuros; de Laz. Kolcmarii»! de Dachcbcche.

Volrnaiidns: de Ockcidioiin

Volkunaiidi, Omradu» et Ueinric 1 2!'!*. 47 7.

I'olcoldus mmMf. 1144.20.

Volrolderrxlc. VolkeiinKle Khteter 1217, ä.*!. 1219.84 85 l iö2. ;.23

de Folcstet, Volcstetr, Voixstctc. iohftiittt'K Ritler 131 1, 564. 66. 1315 579. 1816,589. 1317.606.07 Ii} 19, 626.

Volradtts. Vrilratns, Volrat Folmtr Kdlrr 1140.22 hcrn .\rnnMis 7)'. <h> Gotb» Ii. - de Kraiiclivelt lU" 8.»rlK)rii Jl.

Voninez''. Herm&nnuf 180:2. SOt.

Foraclieiin, Forrhht^m 805 A.

de Koro, Wakerus 1267,221.

Kratikenhiisen . 1' raiikonhuHin, Frttukm- hfiHsen, Slai'l mn flnr:, 1217. 7(j Wör- nerns üulidifHoniM 12 '•9, 391 Klmltr 1282. 823.

Fraiickeiivf r l. Fnintfirt am Mnin l-Jt;!, 176. - Wolf

fatis Franli('rif(n-deitsi.i 1261, 176. 1' raiico HiintM^. 1128, 17. - füneema miimi.

1169, 44.

<li'-(iis Krauzous, Fri(l<>rict«s 12.55, 156.

l'ril>ot4>. Gunthonis 1233.110.

«lo Vribiirg, (i ruf K'^iuo 1234.111

Kridericu-, l*re<lfri* us. Kridricli , l-'rirz: preixt^t'lus 1267, 221 - filitut (Jonraili mil.ü%n 1255. 156 notar. dc^ I/li/rf Al- fxrt 13U5 518 do .\ii!;t'lro(l(* il<' Ik-rye de iJii lielin^'L'i! nircrolnis7i. - do Urul*» Ii - hinsei: I iii erith 1. 116H. 43

1170, 4.V 11^1, 47. 1183, 4S. lls.-|. 4'.». Kriedm. h II. 1217.7«. 1219. ^4. 1227.!'-. 96 97. 12.;4. 112. 1242, 129. de Kella a de Kclliironwi - de Kyndelinsen ileClui* tenberc - de Drivome - de Kl.\leyl>en Kpiscopit» - de Varila - de V'elkeiier de l lorstetf? Kraiizouh de(irj< h (UHiroi/.h

deGru/eni^.-deCiuiterni/.- de Udde- riiii£?eii do Heraeicilu'n - de flcrmanns- aekon; Hulder/en * eHoIeliach dehiii- dorbecbe - Bm^ruf rott J^oiii(.ti'iii 1274. 271. - deMatütete b de .Mcinwarslmrc /»' (lo NiienlMir-i //. de Olicriiiz do Orlamuiida de Priu^a B. - de~ Italiens- walt- de Rasdort iT- de Richen^rcide - littst de tlolliai Ii HerzfHi von Sacli>oii 1139,21 - Ifuizgru/ ron i»acb«ii 1284. 855. - do Salrstft - do »alvelt U. - de Siinsteti' II Siliiildi - de Snu'r." B. S^iecht - de iSvensteten v. d. Tann -n Landgraf rmTbSaeingcn, reep. Murkqraf nMiMeisüen 1269, 284. 128.13.%. f:l08,

Digitized by Google

404

OrtM- uml Pewonen 'Köster.

&46. 180!», 5:»2. 1:110.555 .'mJ. :»7. M». 61 l:Ul. .V}5. Gl» i:U2. .Vi7. l,m. Hl.

»2.0:». i:U7,5i>8 1;;18,618 lM. 1319. mh».

.^fiß de l'(l«'stt'tt* ilo Wan^fnhetm

- tlc NVye «je Wi» /.eJeibiii tlo Wi^i'-

leilieii il«' \\ orU'/.i'. ]-"nileslftrioii.»is /»v;». (iu(lrliiiMii> 11:'.:'., \\> Vi iinar. \' ixiu&r, JLk*rf J^'ncumr i>n i>>,t/iu,

1-27'.'. 25:V PleiitiH Hcinru'im 405.

I2'j2.42'.»

lU" Viiemai . i'nmailiis tl Hriiiio frairrü 121»i'. I

ilc Vritnitii;» !• ^N' iiicn;^ 12S7. ;{70. Frilistete. Vria>(e(r. ih,ii l yicnnte^lt w

ronJirfMt, 1227, y«. iMt«. 511. nllani:

Il.ir.iiugus tt l)i(«;ririiM fihuH 3b7;

.s. Si-lai I u. J'viitinnci. «le \ riiistotr, AlbtTtiis rt l>l. Silridiis 1292,

VM). l ji.iowi« iiKc/mV. 1:{0U, 488; « BttT-

(ftiimmen. iliciii-s Krilz, Hciiri« iis 12^'4. 4;*»Ö. Kroliiulis: «It* Cfebese H, Vrolulorl. y>"»/ ha O'HIeftn. PJduin lU'in-

l icu« 127:1, 2IK). «k« Vroiidort. H»T»naium>i Ä'i//«fr i2lM». ;i98,

12lM>, Liulewkiis 12n6,4.'»l.

de Vr»^\iii<>ttun, mnritente. t'biJippiis 127 4,

271.72.

ImwiiHis. VroMiniiü: Hittet 12«!», :{84 ilic t riu liHlixereii /j. - t\n IMestete- (b

Wecliinar Ii. I nito 11'.':;. .',0.

K'ilde, Wiildf. ntinuistcrtiiin 121^'. |:ls. t/fMtiphte IH12. 607. dm gfttitthuH '4m. 4 <2. v4 W 1»12. .'»«?. - /Mim .• Her- tlicins !2i2. 2ö:'>. ho/'si : iTitU-rit ns 1272. 2ö;i. - ('uttt'H 127'-i. "i^iVl Mm;* rfmmttuH 1272. 2.V1 12!»8,472.

ViiUoiirh llol.s.

Vinn kc, ih'iiririH d 'l'yl«> IraUes ik'Unm'n i:U>.*.,r>ls.

(i : (if .\ Istole A ih' IlalnhiiKen - dt»

Withmar Galitu: de Dflki'nh<!iin.

ftaimiu'slrtt'. < iaiiiiiH SlctH', (iiitnmi ; l > tf jMirf (tamatffU nv r. Erfurt 12^ ".. :'.:»0. 1200,488. ia08,Ml.

«ff «i.itiTsIt'ÜK'n. lohaiini'N luJtiÜH et ntü umrrriii ile ü»t 12^0, 40:i.

<W'bobftnlit8, üe^oharclw. linier 12!>n.

voll Geitm.', Ilcimklj, tninhir 12'.'!>. üb. liitta, Mnffi litlO, m

di' tiiü ßiM^zcn. Ricbanliui UiUer 1312,

«lirtuh Geht(V) UU)l,40;i.

(ieiletihiiKen, Gdlnhauam, curia Impera-

toria IM (r. 118S,49. Gälte: Jena.

Tullu H. tieorgfi, Oeorii, monasttrittm,

cennlnuvi, KliMtter Geortfrufhnf. 1 H»:l, ü^. 1217.82. 1281,22:^ J/'^f - l;äl4. 572. »ortoldiis 1242. 1:;0 1248. 1 7. *b ( radus 1:^1-1, 572. Klierli.nrdiis 1-17. 7'.' II«üiiririi.>s l;{Oi>, 52!' - di'Ik» i rl/tiurms 124:1. 1:10. iimfjtHlM' nonrtm'um 124J?. 130. f'f iin- ( risfanii^ F'ikharil 13tXi. 52!».

a>nrn,lus\24H, 1:17 :18. i:i06.52l» 1314. 572. rhiJtfi in mimte S, Oeor^ii l'^Ott. 521'. Ctnit^rrni: Cntrad i'- /'iintiluinn, (icrlani- uirtlirtis. fruit f llciiir. K{iiMU>pi.

ileiiiririis Lai'iHi'idi*. dt- li<>llerh«tileil>eii litttn; Waldpv. r 124:1, 1:10.

tUt (uTn, nttr Kill IIS. II«Miir!('iis IlHter 1205. l'.»7 120!». 228.

(i<>rlH>tn: de ( '^dleilu - Filzeritö - «te S-huU']/ Ii.

(»orhardii-s , (ii.iHidii'«. (ifdiart : uoturtus lies l.-lin f. .Ml.n iht 1205. 1!t7. l26i», 22S. 12.S4. :'.53. ( ii.fjuiafor 7> - Ditzo Kaln'i 7/. dr (ivs|M)ti.Hl('vl(en Ii. Et :- himliof l on Main ':( •, ] 1 252. 151. 52. 1 255. 157 1250, 100. 125!M«8.71. l20«,208.O'... (i.ll 12S!'. :l'.'2 !»! i»4. 1290. :i97. 121»1. 414. 15. lö. 17 I S. 12!U, 4 0. 37. :18. l;W4, Ml. - de Movwarti'slicry - de Mpyimrar*- iMiru II. lU' Niu'iilMirf^ Ii. l'ioior B - de <^iier('nv(»riMa - de Rviostcii* ii(> din- ecet.v dl« Sititlmhcyni (tthiß OttoniN 1217,^3 dl- Till eist" />' vtMi Vis<lilK?rjj.

Gerlai iu»: du liuliiigcii - de l»enbiirj{.

Oern, (irrai?). Pffttitn lo'ianncH \2S*'.*, 474.

(ttfrnoiliiü. (iiTtiot : liariiiv i(c> Tuilc<lc - «mi HoUhmcn - iiaJiw Wyt«*ironw il« riieni- wiiiiar.

(i«'riir<Mlu>, murtMnU'. mmiat. 1 133, 18. Oernrwio, Ktorttr 1124, 15 Äht im. »7. (Jen»: rllluiis d Aspe, (jcrtriidi«. (i«Tdrtuli>* , (icrtrud: de Cyni-

tnorn I). - Kerliiiei-rtiB Ii. - do Kobiit- ( ■{(• de I ,ul'«'liii yj.- anir ri»iil('ii) /^. -

de 8uaiiuluiMjti - de Waiigeliciui - do

Wcchinar It (ior\vi(ns: il«- M. »Ilmsdorf - dc KnilitlstctiV üeturdU!(i') I2il.24ö Gevcnn miniift. llStSt, lU

Crzr. 1 12. 1:1.

(iVL'atiti.s, >>i|iidus I;^75. 275. de Gvmeink, Inbaniies 12.i<. 114. OiNeluDrtii!«, CiyM'liNTtii«: tMnutl, 1 14 (, 2(».

Digitized by Google

Orts* und PMMnen-IteglBter.

405

1147,28 29. 1150, 35. 1154, 37. 1157.40. 41. Hernts 1275, 275. ante Pontem B.

(lisolhoiuix. Oisilherus, Gysolhcrits . Cihc- leriis: Auritalier B. - (Iristeninge JJ. - Htigoldi B. - de Novo \hro B. Obczoro B. - Quadrai s B. di' Rasdorf B - de UudüiiHtete B fcjaxo B. - de Tulle- st<-t.- B.- Vicedombius B.- Zyllarfi.- Zyy;el< re B.

(iiäiltirath: de Ernleslort.

GiH|iersit>lN>ii : Gispotslcibcn.

<iis|M)(sloibin, Gisputslevtrii, Gi.spotiMeil)en, (iy potisleybin , Gisposleiljen , Gisbods- loilicii , Gispotsl«jil)en , Gispcfsleuben, G^iinrlj^leiben , Ginpor-leybin , Gispors- leyl»en. (iisporsl«mlM»n, Gysptjrschleybin, (iri.HspuldtMleibeii , Ihtrfer Gisperslebni Kilütni u Vfti n. ron Erfurf . 1170. 45. 1230, l(.r2 1211, I2t>. 27. 1215, 133. 1280, ::0 1289. 3«»(i. 1201. 408, 24. 130S, 545. ItU7, 590. 600. 1319. öi6. - MüMe 12V'. 102 1291.408. 1319.026.- Vogtei iL'.Mj. ^<iö. 1291, 420. - VfHjtf: AUwrltts Httter 1241, 12ti. Heitirb us 1210. 146. Sclmltheissen : Alhertusi f»l. Ileinrici scnl- teti 1280.303 1289, .m 1291,424. 1315, 58«. Hoinriciis 1280, 303 - Eintoohner: liertiddii» dict. Caicifcx, Bertoidu« Vice- (Itiiiiiinis. biiroardus dii t. Wiiiege Uur- t-«rUuti filiuSf Cuuraduä dictua Coaari Ilcinricnti dicitu Rolle, Heinricus dictua Unfiis, ilorlio 1291. 424 Ludolfn» nocer Atburii scwteii 1289, 396. Bcrioidua ricepkbanu» 1280, 203: ». Bürger namen r/r (iiHjKttialeH^en.

de Gispoti>leyben , L>iihoric. Mger 1250, 146.- Gerbardm JUHer 12tl,128.

(iliclien, Glvcl.f'ti . mstrtim 1187,52. die fe>te läl 1/566, doJ: hm 1316. 589, i O. - pläuiteiHm eomieie 1265, 195. - Burg- miiinur: Dietr. v Wcilimar, Gilntber vuii Küuugcsse, Johann von Folcstct, Al- breclit von Witborde.

(b; (i lieben. Geliebt n, Gliobiu, (ielirhin, Gliiücnstein , Gl>( benärein , GUidien. Grafen: 1908,541 ISI6.594. Alberew, Albrecbt 1266, 206. : 268, 223 127!. 251. 1274. 267. contttlulü Mechthildis 1274, 273. 12 5, 275.77. 1277,290.91 1282. 319.21. 1283, 3;i8. 39.41. 1287. :;68 12S9, 38". 1290, 406 1291. 420. »296, 454. KniOiftn.-i 1196 , 64. 1207, 68. 1217, 78. frnter L^mp. 122s. 100. fH. I.ami>. 1228, lÜO. 1233, 106. « 1259, 199 1272. 242. ileinriiiw 1207,68 /</. I-amp. 1228. lOU. 1233. 106. 8. 1240, 123. 1218. 139. 1^69. 232. 1289, 390. 1290, 399. 404. 12 »6. •145.48.54. 1299,475. 1S01,492. 1303, OcMldebl^t iL Fr. Subm, XZIIL 1.

509. l.m, 517. 18. 1306,524,30. 1311, 564,66. 1812.569. 1316,589. 1317,604.

Hermannus ini5. r,79. 131ti. 589. 93. 1 3 1 7 , 1 . 6 1 ; 11 1 1, 626. Lainpertus 1 1 96. 61. 61. 1210. 69. 70. 1217, 76. 7. 8. 9. 1225,92. 1228,100.1: s Vsnc?tii» Graf, Erwiniiö Graf, Lambertuü (imf u.SUvit- roift ron Erfurt.

de "Glich.-n, Gimzrlo 1316,589.

deGliblxirc, üli/.berc. Glizberj{. Gnntbftnis Gl. de FhcrtinKOsleibin 1283, 337. Hein- ricus 1302 501. - adrocatu-i lUltn Vii^h, 197. 1268 , 226. 27 - Waltheni» mui. imjyerii :L'l'i.73. 1217,78.

GfidelwldiLS; de Hennebrrg.

Godefiidiis, Gotefridiu», Gothefridus. Gnt- iridiiH , Gotfirydttt, Gotvridus . Gotho- fmliH: t»i;). atik eancelL 1183,48. - de .\licb B - de lialiinlierc B - Brunoiiis B. - de Kpiwnstein Hoterraanii B. - do Hoveno - de Ingrisleiln^n B. - de I.apide - LnngiiH B. - de Northiisen B. - Ramsla B. S<nUet 8 B. de Tutrl. ilwn.

Godeltardus (<le Höllensteine) 1217.83.

Goldacker, Goltacker, Goltackir, Golt- baker. i Irrtuatitnis 1305,518,20. INMer 1315. 580.81. 1318, 621.

Goldenere. Ulrlcns 1299,477.

deGoltbacl). Chirstanus 1296, 446 llel- wiraa marxwi. 1270, 252. Hüter 1269, 228.

Gotaha, Gotha. Gotall20.12. 1280,304 1304, 512. 1310, .559 1315, 580. Kl s.^. Giaelherus «cMiteftw 1289, 3ti7; $.Jiürtier- nanten.

Gota. saiictintoniahs iuxttt Gcta (KnUf^ khster O 1282, 323

GotiiwCetc, Ihtrf GatsterH w. nm Eirfmi

do Gotbinatete, Guntberus B, Gotscalcns, QotRchalciw, Gotbsealctts, Got-

salrns. tJoilc-rali US , Go-hscalc, Got- acalcbiiä; Ueringeruti B - de Grume:«- dorf- Elwrfaardi B. -de Eichelburnen - Forensis B KerUnjier Ma;,'lBter fori B, - Oburdouanger B. - Longua B. - do Lubdin B. - Pamu B. - ante Pontem B. - de Rinstete B. - de ItorU^cbe B. - de Roda B. - de Sroydustute B. - de TyfinUlÄ

Gotzo: *\v Nortbnse i B.

de Goziratete, Stroibir 1292 428.

Gozmani«. Graf 1 104, 8.

Wenigen -Orabesleiben, Ikrf bei Gatlut

131V, 607.

de Greveiidorf, Grcfindoff.Theodoric. Bitter

130.5,517. 18. Gregor IX., FUpst 1237,115. OreuBieD: Grusen.

80

Digitized by Go

406

Orto> tmd Peimmen-Reipetior.

Orifinberir, Orifinberch Castrum 1S04, 512.

i:U)7. 3:U.32 3S.

de Onkbeim, (irfshoim. Orisheim, Grios*

iM-im. I5.>it..iaiis /i7. Witzcl. Iii»:'., '*H. - Ucnricus 12t>Ü,20ö. 127G.-2Ö'>. 12«^, ^il. mter vm, 856. 1903, 500. - Witodo

1193, 58.

du Urotiariüdorf, Cuiiratius 1270,285. do Gmuh, Fridericiw U&'i,48.

(Ir I rfinliaoli, AllM-rtus 1188,48. (jrnzc'u, Stiuh Greussen n. ivw Erfurt 1217,81

(!(• (Jriizpti. (Trtirzcn. (in"tisst»n. lloiiiricus littter I2ti.j, 200. IJi 1,245. Hoiirkus /VotcrTjIonisVunko 1305,518. lohan- lies 1810. 5G2 - Otto /ral«r Hdnrici 1265, 20<>. 1271,245.

(iiinfl('ranni.H: Haiti ilelndagine - de Miilhiist'ii />'. <1<' S\viiiH|>org.

(li'GuiuL'i-jjUvlKn.diclu.stk'üuinleriHli'ibcn, (iunf(«Ti( h8ruyl(iii. AllK-rt, AlbnTht Jtäter 1 '.m. 54 1 1 :i 1 (j, m. 5>:{. i .3 1 9, 036.

Gundilaci, DitlnTicus 1267. lll.

6iiiitb(>rn8, (iutitlMT. mtnint 1147, 28.20. - miles /.Vi MS Ä7*oWi 1157, 42. II«!», 44. 1230, 102. - .\ll«ol.li Ii. - AurifalMT B. - do Alwlete /A - de HIankoidK'rc Hraiit W IJt'sar Ii I»rivordi* 1/. do

KM-iiilbnin II. - Ktnmidion B - de l-'ran- kenbot^iii Ii. - VnhotUo Ii - do Kriiisteto h. de GlizlK-Tc Gotha Ii. - de Gultliach H. - llenleyn JB. - de Hersvc^dia B. - de Iletebiirti Ii. - de Inr;erisleybin B. - de Keieriiberg - de Kimigoake - de I*andalastete B. - de l^pido B. - de Mcldingen - do Niu til' ir- Ii. - de OsthusQii £. - do RobU - Kabenoidus n. - ReckelcTSt B - RodesCoe Ä - de Saust ete Ii. de Salza de Salza Ii - Schaii'eiiborc ~ de Sihobilu B. - de 8warzbnr|? - Sceeolin B - deSlatheim ~ Sinne - de Smii'' /^. - «le Soineringen h, - do iStoturnUeim - do Suabobuson - SnnKzIhc - Trenker B. - deTietthal B. - de TumIoH U. Vo'terlin Ii Viro- doioinuti B. - de \\ (^bmar B. \ s. Gunzc-

CnuizeliiiiiH, Gonzoiimis. Guncele: minist. 1126, 17. iHb, 27. Uber 1133, 19. - do Arena B. - de l)adtoboehe - de Glichen ,],- n. ivM l.ti;i /.* de Ttdlisteto B.

(iupbteic, Cuiiradutt 1241, 12(i.

de (liitensbercl) . /iWfer llerrotnn 1128, 17.

do Gutciisliu-ou, Thoodoric. 1^520, ü:i3. Outhere 1120,12.

H.

ilacatetu, Hacboütote, Dorf Iloc/nsUtit o. rm i^finrt, 1275« 275. 1:U6, 589. - FU-

iKin Kkohanliis 1284. n54.

de liatetistcte, Hoinboto 12^:1,337.

Hadrian: divi Atriani eoiistitutio.

de Hain, Hayn Gunderamiis l'.*7*», -235 Hoynuuuuius 1277. 288. 1284. 12i<3, 481. tHN.«<a^i>or434 Bitter 12145,442. Hermannus 1277,288; s.i\» Indagine.

Hiikc, Heinriciw 1272,251.

Ihila/stat 805,4.

HaIber8tadoTt<c^ <7nV(v<;/i": 12."ttJ, l.")!» .MIkt-

tiis - Hurcbartliis nunortn tixl. canon,

1210,09. do Hanl, Hormannm 12f«. 181) HardislovUin. Flecken bn liitttHtetlt, 1320,

683. ridjan : Hebujeiu «to Gulont-

hnsoii 1320. fi:?:',. de Hartit>]oul»tii, Huüiric. 120^i, r.>5. de Harras, Harraz. Heinricus 1296, 451.

Hüter 1:512,509. Hartliniis marisc. viin. ll^i. 18. Haiiiiianiiu^. dr Gutingen B. - deKirch-

lw>r<_' t|f IJorlierg. liartuiuilu'« , Hartmndus . Harthmndiis,

Hartmut: marisc. min. 1149, 32 1150,

35. de AUdi B, - iüterotfiu B - de

Bulewicz.

llariradis: do Hunoldisbusen.

Hartiiiitfus, üartlitin^ns, Hartdunr: 1192, 50. nim 1H4, 25. 1150, 34. Il.j7, 40. 1193,57. Btftboniiie B. ~ Hrtinonis Ii. - de Uiesrbiz - de Ciuselotben - de Drivordla B. - de ErCa - dt> Frinntete // Kruto Ii. Goltliclien (Aureus) B - de Gota B, ~ Uottermanntis B. - Lud- wfni B.- de Pfeffilbedie B - Qnadrans Ii. Reinhardi Ii. - «le Stalliorc B. de Sunnebom B, - de TutUslete - de Vanre B. - Vieodomfmi« B. - de Vrin- stete Ji.

Üawie, latUf/ranus semur 1298, 467. -

Ldgrf. Johnn 1809.558. de Ha-stenslovlien , Siffridua Mitter 1298,

471. - Coiurädns deric. 1290. 405. Hatto 1120, 13.

fliivcllM is/, I>i<'!iiifr : Ansehn. Hf">lml)ert. Hawarduü, Hawart: »uiiuit. 1140, 22. ll4o, 27. 1147,29. 1157,40.

HoIk fo 1233, ilO.

Ho<lewiuiK, Hodiwigis. Hedwigis: ante Pon- tem B. - de Berka > de Imlagino de McvnwarsImrK Stupenarina B. - de Vrin.stete Ii. do UUIeto.

Hoicbelheini: Huchelh^rm.

Heyda: Myrica.

Digitized by Google

Orta- und Personen - Reiter.

467

Ilcidenriciis , Hoydenriciis , Utnlonricus, [{(^KÜnricus , ilcidlDrii us, HeinthenriciM, Heidenreich: 12*JS, 4'i6 - maresc. min. 1148,31. I140,^i2. 1150.H4, 1151,36.- <le (fcrwartiahuscii Ii. Kerlingurus B. - de lludenstete B. ~ de Rustci) Tg - de Sunnenborn B, - dfctus Sac - de Tenne- stote B. - de Varila 7^.

HoiUgeiLstadt : Helinginstat.

de HeyUn;{en, Heilingoii, dictna de Rey- liiijjen. Albreclit 1310. h^u. finiKMlus, Ucmot 131». im, lSi20, 620. RudolfuH imer 1289, d84A.

H* vliimnnuH. Ileitman: d6 (Sent A - de

iiurvoraleyl>en.

HeinemanniH, He>-neniannaB, HeinemanTi,

Ileinnianniis, Hayneinannns: ile Fiankcn- liiiscn - de Hain - deUallis B. - de Hervcnicilien - de Indaiofinc - do Kolbra- de Kolledc B. - -Ir M. kln T! de Tusdorf B. ~ du Vrim&r £. de UlieringeD B,

fleiiw: rftcfiM Hotennann B. - deOdeiben B. ilr Slatl.eim: s. Heinricns.

Ueinricuä, Ueiiricua, Heinrich, Heinde: im, HS. 1267, 221. 1275,275. - marise. 1 1 :>0, 35. 1 1 51 , 30. 1 245, 1 33.- minist 1140. 22 1147, 28. 29, - noturius arcktep. Mog. 1210, tf9. - mmnrdw 1299. 46 '> - Adro- cnfi \jnc\is - AIUt B d«' Ml>re(li- ti.sleybin B. - Al m B. de AldtMiburcb - do Alich B,- de Alkesleylion B. ~ de Aller- stete - de .\n«lisleiheii - de Aphelstete B. - de Apprdde - de Ai-ea B - de Arn- stete - de Ariistete B. - Asrauiid B. - de A7«raaiinisdorf B. - Budaxh B. - Haihont Uauüo B. do Uechsteto B. - ß«>n(h'lo B. - de licringeii Berwici de Bichelingeii - de Hütcrsleilien B. ■■ de Hisc(»vi.sleiU*n B. - lHcitikriit»»'rg - de Botilstete - Bonmhowen' iV Mm kgtaf ron Brandenburg 1310,557. Hnikenor B. ' de liurh - üiiehener/f. dr ßuse- leihen - de Ik'instete de Driush le B.

de I)ylerital - de l)rivf>r(lia />. - de Drastete - Imriiar B. - Diix B - de Kgere B. - de Kivhv B. Eylgeri B.- de Kinleilien B de Eckeliardisberge - de tx'kstrte KlUuini - do KlchleyJM>n B. - de Krfonlia B. - Episcopus B. ErkeulMTti B. - de Erich de Erich B Kaller B. - F«'liciy B. - de Frauken- hu^ell B. - Franco B. - Friz - de (.k;l)esc - Geleit smann B. - de Gera - Gerto- ncre B. - Gispoti!ileil)eii de (U9|»nlis< leilien B. - de (.ilicbcii, iiliehenstein - do UUsbere ~ de Gotha B. - de Urisp hofm - de Gnunai B. - do GreiiSHcn - de OutCern B.- Hake - de Hallis B.-

Halptuvil B. - de Harras - de Hartis- lonl)cn - de Haydorn B. - de HeiHngen Ii. de Ilokirson B. - de ITrlderungen

- de HerversleilHjn - de Hervi raloilicu B. - Hysscner B. - de Honst ein de Horhiisen B. - Hotermanniis B. - liem Huges - Hugonis B. - Hiic - de Husen - de Ilmenc B. - de Indaginc - de Ingers- lelion B. - Isener B. - de IsHorstete - Junge - V. d. Kirslachin B. - Kimifje: Heinrieh 1. 932, 6. Heinrich VII. 1227. 96. 1234, 118. 114. - Kuim-: Heinrich V. 1120, 13. 1124, 15. Heinrich VI. 1193.58. 1196, 61 2 X Heinrich VII. l:'.09. 550. 52. 53 131U, 556. - de Kaoewerfen B.

- do Caprino monte - Cesar B. - de Kell»ra de Kevendnirc de Cegen- berg ~ de Kesselbom B. - do Kilhowo B. - de Kirchherf - Kiniacns B. - de KIwe B - ds Kloberg - Cluizma' n B. de Kobiiuitete B - de Colmar - Uein- ricus Coloniensis archiep. 1284, 114. - de Cornre d»' Latere B. - Lejat 7>

- Leicb - de Leiigefelt - de Lowen- ■tein - de Libenstete - de Libonstete B. Herzog von Umhnvj, 1234, 114

- de longo Prato - de Liilieltn B. - Lapin - Luitwint B - de Lntitithal B.

de Madela B. Majrist r ' ri B. Erebtschü/'e ron Mainz: Heinrich 1. 1143, 24. 1141,25.26.1145, 27.a9. 1148, 80.81. 1149,32.:'.?^ 1150,34 35. 1151.36 1217, 81. Heinrich II. 1287, 367. 1288, 373. 1289 . 391. 92. - de Martpecho B. - M. Li Ii T' B, - de Mekela B. filiv^ Mrgiiiiianli 1157, 42. - de .Me'nwars- burg - <le Meldingen - Merz - Meyso B. dr Mila - Miles />' - de Min hen- dorf - de .Vlollestorf - Mona< husB.- Mor- febeyn B. de MuchiMe B. .Moldin- bmchrri- // di- .MidliiiM/n Jf. - de Muiiiv de Muiire Ji. de .Nillen - de Nusezen - de Olieringen B. - Üetne dp Olmidclm^en - de Ollemlnrf 7? di> Oprtcliteilm.->i'ii i/. - de Oriamtiittla de Ornstok B. de Ostenridi B Paln- tiiiiis //. de Penewiz //. de Perlaz i/.

- de rhejihilbeche - de I riwü - Qua<Irans B. - Ra.s|K) B. - de Ravensburg - Ilein- Iwtonis B. - Reraede - <le Remede B. Rex B. de Rinstete B. - de Rynsveilt

Rodestoa B - «le Rodinstete B. - de Rorl)eche B. - de Rosla di' Rudim heim

- de Rudolvistad B. de ^^athsa i>. - Sac - <le Salecke - de Salza - de Salza B. - sub Salicibu.s B. - Sartor B. - de Schelmenrode - de Scbowenforst B. Schroter B. - de Swarzburg - de Sebeche

80*

Digitized by Google

Orte- und Penonen-ItcipBter.

> Senonn« comea - de Smedtwteto B. ~

(!«' Spaiilirim d*- SpaiiLTiihrrg - Specht - «lu StAlbcrg JJ. üt&ngi: - du Slutchiii B.

- Stift B - Stok B - StöTO B. - Stnua - St I •■;t\M.tf (U"Stuti'rnl<(!itn di-'^tiiftTii- hi.'im IS (lo Suiiimeringeii - äiiucchen B. - do Stinthiiien - Supan B. - S^n^kdoldf It. ili^ Taihrini 7'. de Tciimsjti't»' 7/

ile riiaiiln'ini - Tielental i^. - Lattd- ftrtif rm Thün^tqm 1238, 118 1239, 121. Vj:.7, Iti'». 1269. 2Ji4. de Thivnnl.' do Tndiiscliowe B. - <le Tribura - de Thllegtete do TullostoJe Ä- doTnn- <lnrt /f. - de Tuteleilien B. dt» Utbens- Imtj,' d«' Ulleybin - d<» Vanre - de VftriU - Va«oIdi - Vernpetersen B. - Vi' <Mli>minns <le Vipe< - de Volkere- liu«en Vulkiiaiidi Vurkoufi/.- Vrez- zelin VuIjK'n It. - de Wechmar de Worhmar /f. Weinhcriis 7^. Weiniek Wendephafe Ii. - de Weringishusiu

- de Weyde - de Wie - de Wilciiowe deWilrode - de Wii^eleiU-n - «h- Wille- stele B. Willis B. - Wiman de Wei- mar B <lc Witleiirode Ii. de Wil^

IcvMu dl' WitliA - de Wiatenae - do

^Vi'•t!Ili>e U.

ilf Ilel.lingcn, Wittn liitler 1280.^05. Hrlderungen , lA/r/' n. r. Erfurt. PUban

OmradiiH i;rju, \ de llrldenuigeii, Ileldernnsin. Hclilnin^rcn:

f'rttlres 1275, 277. Kritloric. 1310. .").'»7.

.V.». 1321», 6m. lidiinc. 12:t:{, III.

liitfcr \ r.i\\ 121. do Helteiistcin. Ludewicus 12;)3. KJC. Uulingiiistat. Heiliifen»Utdt auf d. Eiclis-

fdd 1 108 9. - Otto. pnp. HeiUngenatad.:

am Mnq.

de Molleehe-leilK} liiUer 1243. 130; s.

(reorf/cnthtd. ilelmlN^rtiiM , Hellcnbertus , BiHcbof wn

IhdUrnUidt lI9ti,Gl.Ü2, lleltDlmrgis, tu^or FVowini 1289, 884. -

do Udestcto.

HelwiciiR. nelewicuH. Ilelt;wifiiis. Holle- wioMs: ;iimij</. 1169.44. ll'.NJ,&:;. 11S»3,57.

- de (ioltbach - de JdüUestorf - de Kusto- flKTK Snolmnnd B.- de Suvett

de Hcndeyhin , «le HemeleilM'ii, Coiiradus »actrdm 'vm^ 46U. U. 64. - Friüericus mtUr 451.

de Ih-nuflierg, HennenlxT;,'. (rrn/en: IJer- toldus 21. iUiun (iu^leboldi

348. 1317,599,600. Boupo, Poppe 1139, 2 t fUöis Godeboldi 1288 , 848. Oodo- Iwidua 1131^,21.

tlenningin: de Henvcidia JB. - de Kort« biraen B.

HerUpoleiiBis epiimp. 1233, 107.

llcrhrildiis : de Winiat ia 7>. UerUirto: du Alkutiicibin - du lunu It. - de Pbofeltoche.

flerlislel« II ; IlerversleU'ii Hurmaniius, Hacnauui, Ucrim muus: Graf 1141, 23.- Bitter 1241, 126.- miniMe-

rinlrs 1 1 33, 1 9 IUI. 25 1145,

27. 1147, 2ö.2y. U57, 40. 41.42. 1192, 55. n9t, 57. - derie.(¥) 1272,2»0. - nuuj.

cnrif hinUfr. Attterti 128.^. 360. 12J);J. 434. 1299.* 477. de .Aich B. - de Alden- dorf - de .\ppoId« - Anrifalior B. -

- liellix de U»'rn>!iii-< n dr \\o7.7Mvj.rn

- liizcorn B. - Ula^iacli Ii. l>raiuiaii JB. - de ßrantptch B - de Hulewicz - de Kkehanlisl»erge de Kilbrechtis- goliüven de Eilbn^ditisf^ehoven B. ~ Elm i B. - H alter B. - de Glichen - do Gent Ti. d<: (ioinf- üultackcr

de ( iiitciisl»T( Ii ilf Hain - de 11 am

<1<' 1 lirNiiiuMTridf de lletstete - do Ilowiiidi'u ]l. - de Iiidagine K<'Ile Keiner de Kir8|Kdeiben - de t-obiirg Ii de Kdlltsle - de Cnizebiirg /I. - Kunuui» B. - de Laterc B. - de U-nge- feld - Lewe - Lewenhoult'tes Vipeche

de Lob<leb!iri h Lutter - de Lutters- Iwrn B. LuiH^ritze Mac<?r B. - de .Madela B. <le Maiiiii.svelt - de Mar- l>erhe B Megerttu 7/ de Mekela Ii. - de Meldiii'jen - de Merke.sleylten - de Mila Miles Ii. - de Mulburcli - de .Mülverstete - de .Miinre B. - de Novali

de Novo ton» de Obiriiwiniar B. de Urlaiuunda - de Ponte Ii. dr liiLSjien- Ivrg - de ilerastete - de I{o<le Uust

- de Sanstete £. - St hade - ät bapb - Srht.te*aih - Sculteti B. - Slanke - Sraneke - Smuch Spangink'rc - de btüilbnrn B. - Straiu - deStuternhcym

- de Sida - do Sworatete - do Swerstete B. - dl' .SyU'leybiu B. - de Tasdorf B.

- de Tennestete B. Tcscheneru Ä - homdgrnf tum Thttringen 1217, - de Treliere - de Tuch«5rde - de Tullestete

- de Ttiwlort B. - de TuteUtote B. - de Vanre - de Vaiila - Venn - de VeUp<?rg 77 de Vineclir Vonraeze - Ymcbal B - do Vrondorf - Wachsc- mndi B. - Wer» - de Wida B. - Wildo- waU WirUjuli Witegonis B. - de Wimar B. ~ de WuUcncsberch.

de HennannBarlicre. Ffideririu 1892. 428^ Beroldus: nutrsc min. 1133, 18. 1149,32.

1150,30. 1151,^34».- de OrlauuiMle. Henfeld, florier 802, 8. 1151,36. 1251,

149. 1290, 401. JM Wembema 1251, 140.

Digitized by Google

Orte- nnd Fenoneii'Be^ter.

469

de HortinjrrsiH'i -rp, Kborhanlus I2^>i, 113.

Iloriwinis: Alloriator Jt. de Lapide S. - »lo IJIiinstete - (lo Northuson B. - futtttr. (oniit. <i]v Oriaraunda 1280, ?.05.

Ilrrvcrsh'ilwn , Horliorsloylwn . Morvirs- k'ilten. Horvirsloybin, Hervisicihin, Dorf IferfiHltben n. rm Erfurt 1300, 487. - vmtriim 12!>7. 4.'»S. - reoU» n 1 1_ \'oIra<l 1290,405. - Vofft: Wiprccht 1290, 488. Schtätheim: Hermann von Dachcbeche 1298, 4Gt;. 72 Wiprccht 1299, 17«. JS«tte/;liertold Uricybin 1298,472. 1300, 48«. Heinrich 1290, 478. 84. - Wn- icohnrr ntul Besitzer irm Gnitidtttücken : her Albrocht 12R8. 466.72. born Amnldis, Volrat 1298, 466. her Hoinrich von G^bose tuiiilurr I2m>,47«. her HcUmcho 12!)8, 466 licrmann Hcifbriches 1299. 478. ^AifMterTsenfnid von Effert«» 1298, 466. Krl- rr. Hrrinaiiii l.WO. im K.'prln-, RiHÜger 1290, 466. 72. Kunijj Tuto 1298, 472.vroweviinNnResscn1298.472 Pheffer, Hicffir. ITcinrich 1209. 178 1300 , 486. biverd, iSivort von üervcrsluyben 1298, 472 die von Staltiori? 1299, 178. fasehe Heinrich 1298, 472. ZiinHor, Ecktv bardi« ZttnRelcr^ 1298, 466. 1299. 478 - Gut des KJosten Fulda 1298, 468. - Rill loU'n wec, Krfnrteii iwc, Wales* ioibun wee 1298.466.

do Herversletben, Hcrvirt>loitien, Herren» loybon, Horvfrsloybin, Ihfrvirslcibin. Hnr- beriüeyben , üurwürvlobiji : Albert, Al- bracbt 1240, 12H. 1298, 466. 1610. 557. Hoilmann 1298, 472 Hrynrnianii 1297, 458. 1298,471. 1299, 47«. 84. 1300,486. Heinrich 1298, 466. dominus «n BJnke- Irvl n 12ns\47l. Hurr 1:^10,5.57. lohan- Mv> IJIO, 140 12bU, ;i06. 1283 , 345. 7?j«<?r 1208,471.72. 1 10, .560. RudoIfiiB 1320. r,ni Sivcrt. Sifirt 1298,466.72.

Ht rwart min 1147,28.

do Ilftoburn, Giinth. 1276, 28.5.

de Hf'fstetfv HrTtnanii 1240, 123.

Ileusdorl, Klo^tn- 1216, 74. 12.53. 15:JL 1267, 221. 127 1 2 16. Avpt« 12 »8, 108. Herniannns 1271, 246.

Hildeliracli 1120, 12.

Hilil''l>randus: de ibifstete /i. - de Gotha //. Kcrlfiigeni» Ä - do Lapide Ä - de

Iliiil.iganlis 1144.2.5.

llildegnndi.s: de Mtilliurc.

de Hildrnburch, .VlkMtii.s 1183,48.

Hildesheimensis eviUsin. ConradUB do

Bodciistoin cantor 1217,83. Iliblibert. J^rzl/isdiof ron Mainz i}'i2,Q. aUtobrocht 1104,8.

Himeltrudis, Himiltrudis: ilomitin 1279,

299. - do Meinwarsburg. de Ilirsingerwlo, Hersingerode. Alliortiis

KHter miuf. ntrie lantgr. Alberti 1291,

4111. - Herniannns Ritter 1280, 306i 1284.

353 1296,44.5.48.54. Hocheim, Hochheim, Dorf Hochheim Itei

Krf.nt, 11.^7. 42. 1225, 91. 1310. .562.

1812,568 in^ban: Tbeod.deNortbinen

1310, 562.

Hoch f Off, Dorf Hochiwf bei Weinuir 1303. de Holbach. Wolfwinus 1217,78. [506. de Holbaoh , dictiis Roist , Fridoricus

Hitter 1268. 226. 27. Uolderzen, Frideric. 1288,374. Holzhusen, HoIczhuHen, Ikfrf ffoUhaatsm

bei Armtaät, 1217,81. 1209.481. PMwi»

1290, 405.

Holzhusen monacbonun, Monoheliolzbuson,

Dt/rf MünchenholzfuiHsen bei Erfinrtt 1282,323. 1326,589. de Holzhnsen , HolttbiiMn. Ludowictu Bitter 1103 509.- Reinoldas 1289,877. ~ dictus Saxo

Honorins III , Pnput 1217, 78. 82. 1223,

80. 1227. '^ö. 00. 07.

de Honütein, Uobeuütoiu, Uuuuätcin, Holn- stein. (Tra/fa» 1816. 594. 1:119.625. Eil- henis, prep. Northus. 1299, 475. Iloin- ricus 1275,277 mnior 1305.517.18.19. 29. Irmengardiii (Ermengiirdb) «Am uitor 1305, 517. 18. Theodericii.>4 , Diet^'rico.s 1239, 121. 1299, 475. 1312. 569. 1320, 628. Mecbtildis uxor Tbeod. 1820. 628.

Howin Iin.IIf)weiiden,HoinvciKl» n. Wüstutu/ bei Erfurt, l:dÖ9,390.m.'/«.«o^«^arw 1318, ßU.demla 1918,617. 19. KinMofmB, ni7.

Hoptgarrin, Dorf Hopfi/arten u. k. Erfuit, 1816,589.

de Hopfgarfi n. Ildiilitrarten. An)crt: 1316, 593. - Sitridus Httter 1269,228. 1280,306. Hombnre, eastnm 1187-90, .52. de I Inveno, >hmmm^ et /U.Ootfrid. 1820,631.

Hrodi Graf 505, 4.

Huifo, Huc, Hiiges, Huog: minist. 1140. 22. 1147. 28 29. 11.54, 37. 1193, 56. 58. Huc lleinri( h 1299, 484. - hem Hugos. Heinrich Bitter 1311, 566. 1316, 589 - c^r/r 1314.576. rrrf. w?. 1290, 405 - de .\lidjHitii» - «le Appolde - de CvTnöm J?.

- lohanniHij. - luveni-s 7^. - «In Hervers- leyb<Mi - Lniiirns B. - de Northnscn B.

- ante rontem Jt - de lÜnklovbcn - de Tlmneboim do Varila - de Wartha.

Hiigoldii»: ili- I?ii< h

Iluchclbcvtu. D(/r/Hcu:Mheimbet Wttmar, 1808,506.

Digitized by Google

470

Orts* nnd Pbraonen-Be^atar.

de. iliiiitli»iiuriit>: RtNioiUitete. IIiiiioliliis mmi'«^ ] 144, 2S.

(|p Hunuldishiiscn, Hertrad. «Mfrmm m

Bilstein 1 »1)0,491).

de HiimMgowe, Uunolgowo. Deinhardus

(lo Husen. Husin. Hc^nrituh mstrensis in Bilstein 1808, :>88. - LiidowicuB 1289, 121 - WaUbeni« 1170,46.

I. J. Y.

lacnliuK: (Jiitellifa)>or B.. do Erhipolii/. de llci-sfeldia Ii. Kelbra.

Ychtcrirhishiisc'n, t'rhtriihpshnscn, Urh- terichcHhtison. lu htirirliishusen, Uclifri>»- hiist'ii. I' litnHhaujsen f»ei Anisiadt, l2iH), m. m)b, 517. 18. 19 20 Kla'tttr 1 1 17, 28. 1H8. :U. 1157.41. IIOO.ÖM llltti, 61. 1282, :V2H 1305, 517. is i;. 1306. 525. li-cjHmti: ü'.Oö, 517. 18 19. 1808. 548. 1810 , 558. Conradus 1266, 204. Ileinricus 1291. 41 o. 1299, 474. 1805,521. Helwicu» 1290, UJ2 AblMitixsue: 1805, 517.18.19 1808.548 1810.55^. Cecilia 1290, 4<>2 (Jerdnidisl805,52I. Ih-iorütm: JutU 12yü, 402. Oww«; /näcr Con- radus Advocatiis, fhtter ComnAm Swe- vii«. frdtrr Thilo de Ermelstete 1291, 410. - PaoIu» 9colann 1318, 558.

IchtenhauBon : Ychterichishiuen.

Ida: de R«din>tefc.

Icchabm^: lechoburc

lecbeburc, lekehurg, Yekeliiirf. Jecha' btirq bei Sotulerafunufcn, 1189,21. Stift: 1128,17. 18. 1)39,21. 1150,3&.- Avpovtlt; HelnnVin 118^1, 19. Wementt

U!»»!. f>-_'. ,irrhi'i}inn>,ius l'2.'.n. 171.

Icne, Stadt Jena. cühsuU» et acta 130?» 581.32.83.

do Tone, lohaiinrs 1820,681.

de Ylcburc, Boto JUtter 1271,249.

Yliana: de Dra'«tete B.

Ilmene, Kh>shr Ihwn, 12S2, 823. 1291,

409. jtreimttm Wiktriduü i;X)9. 551. Ilevelt, llfelt, KImUt Ilfeld, 1268,824.

1282,328. ^ Abt 1268,224,

llvcrsgebovon: Egiibrediown.

de Indagine. Gunderamiis 1283, B86 Hcineniannti^ Hitttr 1275, 27K 1280, 806. 1288, 886. fil. Hennaiini Heiir f niter Kiidegeri 1802, 502. - Ik^noannua Bitter, II. <l'w;._f{s nxxtr 1288, 886. Otto /»7im.s Uoiuianni 128:i, .886. - Rudogeriu* 1302, 502 ; s. de Hain.

lllgriülevfti», Di/rf hiyersieU n it i iHctcn- dorf, 1193,58. 1800, 48&.

de Ingclnhoini, Billtinguü 1274,271.72. Ibpsl Innocentius III. 1210.69. 1212.7*2.

- InnocenUus IV. 1247, 18& 1250, i4a

44.

lobanna: Stubichen.

lohannes, lan: 1808, 507. - mj>ellan. cc>m de Rabcmiwalt 1285, 858. - noturitut arcfUq*. 1210, 68. de Ache B. - Alberti B. - AUeciator B. do Ammern - do Andetilobcn - de Amostete B. de Borka B. do Binterbloil>ftn B. do Üninjibcr'^ de Kircheym B. - de Kollede B. - de Coionia B. - de I>ornberg B. - do Folc- stot - de (iatcrsN ilien - do Gniczen - de Gymonik - de Hervcrsloiben l^hp f. von Hessen 1309, 558. de lenu dcj LÜH-'nstete do Miilhusin B. de Miuirc do Northusin B. do ürlanituula - de Pbeffelljeche B. de Rinkkyboi» - de Roestete B. - Sagittarius B. - <le Slatheym - Stranz - v. d. Tannen - de Tulle«tete L'nsothe B. - do Wot limar B. - «I© Worcn - <le Tennostete B.

Johanniter. MagialUr Frider. de Kinde- huscn 1288,338.

Ymiengardis: de Uoiistelil - de Vanro -

de Yarila.

Ymientriidis: de Kleberg.

de Ischorstote, Yscherstete, Iskerslote, Yakerstete, Iserstete, Isserstete. B«»-lul> dns mUfr 1266, 205. 1267. 218. 20. 21. 12(^ . •' •(;. 27. 1270, 242. (xjnradus, Dictricus /ra<rM Bertoldi 12a7, 221. - Frideriona odvoealtM 1256, 160. - Hein- ricus frater Bertoldi li'dUr :2(;7. m. 12Ö9, 230. - Kudolfus /ro^ Bertoldi 1267,221.

Iscnacom, Y»cnaclia. Stwlt Eieenaeh 1284, 353. 1294,440. 1295,444. de Ywnaebe, Oimth. mmM. 11 P0, 82.

de Isenburg. Edlr. Gerlarus 1:>M,.^7.^ Ludevicitö 1294, 436. - liobtitö de 1. j/rt- pe«iius in Erenfeb 1814.575.

Yvs(M>(< (r. I-.tTstote Lkirf iHserstrdt bei Jena. 1 Idban: HelwicuK 1267,221.

Tnnge: Kinladie B.

lüt.i, Iiitba. Iiitt.'i. Iiit'e; Anrifalwr B. Bauso B. - de Gotha B. tie Hnllis B. - Himselgewo - de Laterc B. de Lubelin B. - «io l.iittprsbuni />. l'ar- vus B. - de Steilbuni /<. - TrumjMlort - de Varlla B, - de Wangobeim de Wechmar.

L.

I.ncti'-. I.'Huh Itci Andeninvli. I JilT. 216. Larak'rtiis, Lamuertub: Umfen: frater Erneael 1125, 16. 1128, 17. 1138, 21.

uiyuized by Google

Orta- und PerHonen- Register.

471

1144. -25 lltnöT. 11{>5.M> - ftliw Krwini

1 m. biL 1 lue, &L 12i5. liL de Glichen. Mtirkf/raf von l.aniMierg: Thoodoricus. «le Lapi<U>. GotetridiiH 1299. 477. Lude-

wiciis 1 267. 221. RiUcr 1276. 285. 1277,

2l!fi Ül. 1280,305 l.are, Kloster 1282.323. I.al. nin.ini 1223. 89. 1256. 159. Laiiriacdin &05. 4. Lausnitz, Marienklottter 1196. 65 Lau8toif(V) Kloster 1282. :t28 (lictus do Laz, Volkenis 1289, üHl Loirli, dictcH Loycli, Heinricut» 1276. 285.

Ritter 1285, m l.cige, llehan Conradus 12W, 41iL Lcütcii. Ixiiütt'n Castrum, Ijehesten bei

/t-H«. l:)(i4.512. 1807. :>8 1.32. 33. dr LiMi^flold, Lotigofelt. Lenifelt. Hein- rich l:'.2ü, 630. - Honnaiiiuis Ritter 1268,

ML l:V20,6^8 ilictii^ Lewo, Hermann Jtitter 1290. 398. ilf Lewt-nhoubetes - Vi|)ci he: Vipecho. (lo liewenstein. dirt. de Lewcnstein 1275.

21Il - Hoinricua 1299, 403. - Hermanniis

Ritter l:;02. 497. lex Vallevaua, VallcKiana 1308,544. 1312,

568.

Libi'nstete, TJorf Lidtstedt bei H eiwwif, 1270, 243.

de Lihenstetc, Libin.stete, Liliinstede. Uer- toldus 1239, LiL Klisabct 1270. 243 HeinricMS 1239, 121_ 1267. 214, 1269, 235. Hüter 1270, 239. 42. 43 1271.246. Hcinncu.s. Henrinis. l.udowicns, lohannos t'diiM lleinrici 1270. 243. - Hildegundi» iixor Heinriri 1267, 214, 1269, 235. 8ophia tixcr Hcinrici 1270. 243. - Hcrt- wicus 1216,24.

Lindcrbacb : Lindurucche.

Linderbe« he, Liridirbeclie. Dorf Lituler- btich Itei Erfurt, 1274. 267 1 316. 589. - Mühle 1252, lüL - lUtckofcn 1252, IM.

de Lindorbfche, Lindirk'che. (k)nra<lu8 1299, 4IL I-mlericu» 1245, Ui3. Mamldus et Witego fratres 1267 212.

de 1 im bürg: Hirrzm) Heinrich.

Lyn/a, Linz a.d. Ihnuiu, 1279. 302.

Li)»|H>hisl>erg, Kloster 1174, ÜL prepo- Situs Ciuntherus 1 137-(il, 20

de Lizcnie, Lyzni}(, Lizzenic. AUiertus burcf/rarius 1307. 5;>2. - The<wlerieus 1275, 276, - Thymo Ritter 1265, 12L 1268. 22fi. iL

de Lolxleburch, dicii de Lnciifinberg. Al- iHTtiis et Hernjatiniis fratrcs> 1290, 399. 1307, 53 L 32 33,- Hermann 1296. 454.

de Loinstein , burapacius Fridericus 1274,2ILJ2,

de Longo prato, Heinricus 1310, 562.

Lothar III. Kaiser 113:'.. 19.

de Loncha, Louch(jwe, Bertoldus Ritler 1276.285. - Kristanns 1289, 387.

Loybi »t/m. Thürituferwttld 1108, S.

Lucardis , Luccardis . Luchardis : /i7tVi Volradi do EIche«Ieivo 1196, 23. - de Munre de Nore - de Wangenheim de Wiczelcybin.

de Luchtejd»erg, Luchtenberc, Luchtin- berc: All»ertus 1299, 425. 1310, 557. 1312, 569, Hcrmannus firater Alberti 121*0. 4(H. 1299, 475; s. de Lobdeburch.

Ludevicuä, Ludew'icus, Lndowicus: Gntf : (L'hfraf) 1 1 10, lü. 1140. 22. comes putrie et princijxilis adwattus 1139, 21. miior advocatus 1128, LL - .Aiidroe B. - de Azemannisdorf - do Biltersleibcn H. - de Hischleyben B. - de Blankenhain Cenar B. - Keysir B. - do Kindehusen

- do Etersburc de Gutenshusin B. de Helfenstein - Ilelmbriei B. - de Holtz- husen de Honkirchen B. - de Hu.seii

- de Ilraen«^ B. - de Isenburg - do La- pide - do Lilienstete - de Meldingt^n - do Osthu-en B. - Rex B. - de Ilitters- dorf B. - i\o Sumerinjicn B. Ixttulip-nf ron Thüringen 1 151. 37. - »le Tutilstetc B. - de Vanre B. - fie Vrondorf - d<i Wanieheim - de Wikir.steto B. - de Winricho.nleilwn B.

de Ln<lii Ml(»rf , pincerna Winncmarus 1314.575.

Liidol|ihns, Lutolf, Liitolfiis, Lntolphiis: patruus Heinr. do Alristete 1270, 241. - de A nistete B. - de Alristeto - do Kubin- stete - de Eckcstete - do Ebeloliin - de Hervirsleybin B. do llmone B. de Munre - Bischof Naumburg 1283, 340. de Novo foro - de Remde de Stuternbeim - de VariU - de Wilris- leybon,

Lugduiinm, Lyon, 1247, Iß^ 1250, 143.44. d<? Lu|)entze, Hermannus 1305, 518. Lnpin. Heinricus 1255, 156. Lupoliliis, Kr:bisc}iof roti Mainz, 1212, 72. Lutc-ienis: minist. 1207, liS. - de Hez-

zingen - ante Ponteui 1290, 402. de Luterberg, Lulerberck: Graf Otto

1275. 278. 1280.306. 1284. 353. Lutter, Hermannus 1316,589.

M.

dictus Macer. Hermannius 12IH>, 456; s,

Bürfterwimen. Matlalgauduft, Graf 805, de Madela, llcinricus 1276, 285 Sifridus

130L491.

472

Orts- und Personen - Register,

MH<{i.Htri: C de Rosla. loh. de Magnntia. Ma^adiibiirfir, MaKdolnir}; 805, 4. - Er:b.:

Erich, N\ iiinamis. Magiiiitina ai^tti^n, Maßtintia, Mogiintia.

Stadt Mainz: 1'212. IL \0< 1257,

\m. 12f>9. ms. 1262. IfiL I26S. IM.

12»>4. m 1265, IBS 1266, miiH. 1267,

2i:2 1270. 2:^ 1274,270. 1282.825 26.

1280, im 1291, liL 1317, 603.

Torntoriiim Ma-^nntincnsu 1 181. 47. Jleamte: Aniolihis prefcctus 1124, Ih.

Kmesius mmitetiu! 1124. 15. - Einbrico

11S3, liL Emirho 1124, UL viccdamini. liürqft: de .\rnietio, Hiirabertns 1291,

422. '

Magimtina eccicsfa: 1196. Ü3. 1225, Li i^. 106 07 08. 1289, 1122 m 1290, :W7. 9iL 1294.436. l;{14,575. 76. 1318,614

Erzhi.schöfe : 123:?. mi. LL 1250. 144. 45. l v!72 ^ 1281/811. 1283. H3 4 1299. 475. 80. 1:400 , 490A. 1306,526. 1310, 555. 1311, 566 1:M2, 567. 1.320, 6:i0. Arnold, iJonifatius, Karl, Christian L u, II., Konrad Gerhard L u. II., Heinrich L n II., Ilildiliort, Lu|iold, Maicolf. Ottfar, I'eter, Ralianus, Knthard. Hifrid II. u. III , Wenier.

Dotnk-fipitel utid Domnttfl: 1145. 2L 12:«. IM 1261, Lia 1262, lÜL M2. 1263, 182. 1264.185. 1265. lüü 1266.209. 1270, mL 1275.281. 1287. :^67 1288.373. 1289, aii2 121M). iQL 1291, 411L LL liL 1294 4iJlL 12!'!'. ilb. i:^06. 526.

Pre)<t-nti mawris ecciesie: 1282, :{2)'>. Sifridus 1262,182. 1264, Üiü. 126.5,n>iL Wornhorus 12:^1,

Decam. 1275, m 1276, 204. 1282. Ji2fi. 1289. a22. (ietehanlus 1285, 859. 1289. :^78 92. 9:^. 1291.417. IS lohanne-s 1257, m Ludrwicus 1262, IM. 1264, 18.5. 1265, IM 1266, ÜÖiL 130ii, 526. Symon 1274.270.71

Srolastici: Kmcioho 1285, aülL 1289, aiilL 1291.417. 18. Lutotfns 1225, 91.

ÜMtoiles: Anioldu-s 1157,4L lleinr'cns 1147,28.

<'nHt4/r: Eltirliardus i:i06, 526.

Ginonifi : Mortoldiis de Hennenberg 129-1, 4M- Hermaiinns, comes de Gliclu'n- stein 1287, m 1290. 4ÜL Herobius 1210. Ü9. I.iipoldiis pref). Nortbemiensis 1294. 4M. OlxTtus archipresl/iter 1217, Ifi 8L Otto prt-pofitt. Heilingcristadensis 1291, 4:^6. Sitridn» de Solms 1294. 430.

En le.sia « Marie ad j^radus: Ansholmus prefHutitus 1 H £j 25.

Eerlt'sia s Manritü: NVilhelnm^ jtrc- poitit. 1225. 91 92.

Eccloüia 8. Petri : Gerbo<lo itrqiomt , Worniaticnsis ehrttis 1217, IS. Rifridu.s scoUiistK M 121 U. 69.

Ecclesia b. Stephani. mfntuluin: 1185, 49. 1230. 102 1280.303. 1289. 396 1291, 4üa. 1308, 545 - J)ecani: 1275. 2S4. 1280,30.3. 1291.408. Hildebrandiw 1318, 615. lohaniiea 1210, Ö9 Walteriis 1274, 2miLI2. 1289, aSö 1308, 545. Sc>^ lastici: 1280. 303. Heinri. us 1289. 396. 1308, 545. - Gmtores: l-28n :^n'V Daniel 1289. 396. 1308,545.- (Mwjmvtts: T. de Eseidiacb 1276. 284. - Prvctirator eccl.: IL 1250, 14fi

Ecclesia s. Victoris. Capituium: 1274, 269. 2il - Ih-ejMmtm: Symon, decannn nuioris ecclesie. Decani: 1274, 269. lohnnnea 1274,210. Widenddus, Wid- herolduH 1217, 76 81 - Scolonticu^ : Item- harduH 1210, 69.

Monaaterium S. Petri: Heiiiricus <ü>b<iii 122.5, 112,

Monast. fratr. Predicatorum : lohannes lector l2Hi> -.VMV

ludices s. .Maj,'. sedi.s 1282, :426.

Conciliuna Magunt 1292. 42IL Jmlrn 1212,71.

de Magnntia, lohannes magister 1280. 304. Mainx: Mognntia

Malslcylwn, Dorf Mulschleben , nö, wn

Gothi, 1306,-529. de Malslcibin, Malesleiben, Malisleylieii.

EU-rbardns 128:?. 3:^6. 1293. 431 :'.4 -

H«>inricu8 micerdm 1310, 562 de Maniusvolt, 6^r«/*Hermaniuw 1269. 2:iO. Marbach: Marbeche.

Marl)eche, >Iarp«H:he, .MartiK^che. /></»•/" Marlxich u. ron Erfurt, 1275, 275. 1289, 29fi. i:U)8, 51.5. 1315, liifi. 131 1>. 626. 2L

de Marplieohe, Gonradns cleri<: 1141, 2Ii

Marctvi|K«cbe , Marketvicbecbe , Mai t- vijM': he. Dorf MarknpfHich tut. tvn Er- furt, 1267.214 llL - PMmn : Riidc^'enis 127:'.,"26örirTi|)eclic.

Marcolf, Erzbischof iv)n Maiyiz 1141, 2-?.

Margaretha: de Novo foro.

Maroldiis 1 1 !'3 . üli pririfjnu» Wernei i 12:?^. m de Latcr«! B' d<' Lindei- beche de Urlx'clu^.

de Marpurc: Wid<»roldns

MarqiiHnlns. Marcwardns: wttnr. Alberti latuifp-. 128.5, 360. - de Snlinesse - Swan- rinc Ii.

MarscaL', Albrecht 1316,589. Martinas IV.. ni/vit 1284. .352. Martiims: de Ualdolvistctc Ii. - Cingil- lator Ji. de Kind»«huscn - Bischof ron

Ort»- um! Personen - RopsU-r.

478

habe H Slotillcrc de Ütahm B. Massiiulorf, Wüstutui? 1306, r>28. de Malstcto, Thidericuu r2«i7, '2LL Mechtliildiü, Mechtildis, Mechildis: de

(.iiichen - ilo Honstein - de Orlamiuida

- de Mulbusen B. - Stranz - de Tun-

.lorf B.

Medien»: Georgcnthal.

Meihhardus, Meginbardus 1157, •i'i. de

Munre B.- de Rorbecbe Ii. dcTnnc-

dorf B.

Meingo. de Kirchdorf «li« /.s7. 1 154. iL

Meiiiir')Idu3, cumerar. minint. 1 1 '^A, 1 8.

Moiagutus: minist, WAl 1 148, 30.

Meinberus : de MisMnia bnrcffraHus.

Meiiiwa'^burc, Meinwartsbirg. Moywam- l>urgb, Mewarsburg, Diirf Mubisbnrp s. »y>» Erfurt, 1801.402. 1305. 517. It'iO'J, 551. e«c/e«. S. Dyonisii et rimria 1308, 547. - rector eccl Ueinricud de Meywars- burg. can. ecvl. S. Marie Erfard. 1301\ 559; Ä. de Meinwartesburc

de .Meinwartosburc. Meinwartäburc, Mein- warlisburr, Moinwarthesburg, Mcinwars- purck, .Meinwarsburch, Mowartesbnrg. Mewartsbitrg , Mewcrsburg, Meynwars- biirg, Meiwarsburg, Mcywartesbt-rg. Me- warsburc. Mowartsburg. Kridericu» 1210, t>0 1217 78 rillicus minint 1227. 9.^ !>7. (viroaitufi mini/tt. 1228. liÜI Httter 1277, 290. 91 12,S7 3H8 1290. 400. 1291.420. Gerhard 1288, 373. Hcdijwi^is iLTttr Thco- derici, Mimiltrudi!! filin, Conrad. Heinr. Krid. Tlicod. (iiii 1297, ihä H< inri. us Bitter 1266, 2Qh. 1267, 'ÄliL 2iL 1279. 3ÜÜ. U cleric. 1289, m Petrus im, iilA^ Tlieo<!ericus cleric. 1289, .378; 8 Erfurt: Beamte m. Bürgerruimen.

Me hscii: Misna.

Mrlcbcndorf : Merchendorf.

de .Meliliiigen, Meldinge. Meldenden, va- merarii: 1A^3 HM» Ik-rn^et 12»)7. ÜiL 21L 1268.227. Heinricus 12 '.3, m 1241, lÜhL 124*». LLL Ludewicus iuti. 1232. 105. 1233. 106 07. scn. IM LLL 1238. lllL'iL 1211, 12ii 1249, 140. 41 1252, 151. 12.'j6,1ÜL fhitrr Beringen 1267. 220. - pitn-trite: lleiiirtcu>4 >>eti. !25 -', 151. Theoilericiis 1252. 15L fil. Ileinrici 1252, 151- - ncedomiuus: Ucrtoldu» 1252. 151. ritlicim: Heinrifus 1239, 121 - Mi'rin^er miitist. 1193. HL 1252, UiL 1253. ILL 1265. IM 2ü2. 1266, 2Üä 1267. ÜÜL n^'or jML 1287. 3lilLIlI IL - Bert. . dus 1287, ■!7<>. IL Giinlhcrns fratvr Hoinr. 12S9. Lhü Ib'inri. iH minist. 1 ^07. tüL 1201 - 1 7. 7^ 1228, lüL im IL 1233, llÜLÜL 1239,

122. Bitter 1241. l2tL 1248, LIL Uli. 1249. L12 1252, UiL 1256. 161. Btttcr 1276, 285. 1289. 3.89. I3u3. 506. miimt. 1310. 562 diotus Stal 1303. 5t)!L Her- mann./W//fr Uoinr. 1289. 389. Ludewicus iMiMiW. /Wi//7- Beringeri 1193. üL L. 1210 -17, HL 1212. LL 1248, [KL 3lL Bitter 1249, L12. /r«/rr Ber. 1265, llüL 2illL 126<>. 205. 1267. 211. 18i s. Erfurt : Be- amte u. Bürf/ermimcn.

Meindorf (MehhemhM-f^j QtjtlaH daaeibst u. dessen Mayd liittba UU)7, 536; s. MercUetvhjrf.

Melnibc, Melnic, Stadt Melnik in Böhmen 1278, 29tv - cires tnrati: ('onraduK de Hvr/.})c< he , ( onradus Beltna etc. 1278, lilHLÜH- eccl 8. Petri 1278, 220. lh>- minicus cunon Melnic. et Wisefiradensis 1278. 296. ftrior et frutre^ haemite 1278.

de Melre. 'l'heodericus 1305.518.

Mercliendort', Mirchenilorf. .Mirehindorf, .Milcliendorf, Dorf Melchemiorf sö. von Erfurt. 1157, ^ 1225, 112, 1251, lÜL Fleban Theo<lericus 1318, 619^ «. Mcln- dorf u. Selan.

de Merkesleyljen . llonnannu!» 1307. 537.

Morsebur;r. Bischöfe: Kveriiardujs, Tbeo- dorich jnepositua H<»inricus 1212, 72^

- (Jonradus rtUtas 1212, liL

Merz. Heinricus Tbeoilericu« 1272.

de Mda. Myla, Mvela. Heinricus Bitter 128^1, aiiL /><ife»-'Heinianiii 1305, äliL 2U- Hermannus Ritter 1275, 2l£L 1280, 306. 1284, aitL 1285. ML 1286, 3fi± 1289. 390 1305. 518. 20. 1306.524.

de Mildetistein. Throflericns 1289, :'»87.

de Mincenberg, Llricus im//, auie cam. 1234. 114.

die minttere Orai'eschaß an der Gera, comicia minor in Mittelhusin 1270.242. 131.\:81.82.

Myrica (Hei/da), ftre/iosit. et conrent. 1200, 487

Misna, Mis^sena, St<ult Meissen, 1257, 156.

- Meinheriis hurcffrai-ius 13()7,532. Mi8ncn^i■.. episcop Martiiius jirejmtit.

Walter 1318, 621. - Mar k (traf en mn M, 1222, SH. Di*'tticb; s. die Lnd^jrfn. fon Ihiirinffen.

Mit'!elhMs»>n , Mittelbu'cn, Mittelhusin. Ihr/ Mittelhumen »l nni Erfurt, 1144. 2Il 1154. 37. 1196. 61. 123!>. LiL 1270, '2A± 1315.-^8.5. 1319.624. Landdinfi 1154. OL- plthtHcitum 1315. .^85. pla- citum pronnt iah 1239, l'^l

Mitfelsonieringi-n , Jhn f Miltel»jmmem iL it*u Erfurt, 129<, 45H

474

Orte- uud Personen- Register.

Möbisburg' : Meiiiwc; sbiirc

MolchlelK'M : Malslrybeii.

Moleitdinarius, Witbokindus 1241, 12(L

de Mollestorf. Mollistorf. Mollosflorf, Mollisdorf, Mollichitidorf. üorioldus mirsc. 1283, m. litt (er UW), Idl. UL 2iL Gerwioiis Hüter 12W, l:^04, 514. (Jcrwig et Hcinr. /i7ii ücrwici |:{04,

(ir. u. A7.-Molscii: Mulbuscn. .Moiira: Munre.

de Montf, ElKirbardiis 12;»4, 114.

Miilbiirc, SlMlbiirt?, Mulebun . Mulebiirj». Miili'l»erc. Ihtrf und Burii Mühlbertj bei Dietemiorfy 128H, älS.- Pleißmc: Arnol- dus 1227, iÜL -»L Ilcnricus de üasiloa

de M'illmn! , Miilbnrcb. Gräfin llildc- {{iindis 1251 , 148. - llorinanniis 1287,

jm

de Mul.b-, (k»nradus 1282,3211 Mulbuscn, Mulhu.>-iu. Stmit MühUumseH, Vm, 6L 1287, m 15J08, MiL 181«>, 5'.>1. 1810.625. Uath: 1807, r.tU . ÜUT, .V.t8. l:U8, 018. liren: l:.07, .Vil. l.'ill, 5»i'» ilcrtbons do Hischofcrodo 1297, 458. Itertoldus Knr>. .580. 8LM Hoin- rii n* llu^oiiis Ritter 1297, 458. Kir- Htautis f/«WM«h', de Kranich lolt. Knii'stus de Langolo, Kirstanus 1207.450. Tyle vorn Margaretoii 1315, 580 81. 8 J. Mulbuscn. Gr. u. Kl.-Mulsen mr r. Erfurt, r28!MiIL 131»i,50lL Wenif,'cn-M. l«lö, 58!>.

de Mulhuson, Mulebusrn, Midhu>in. Be-

ringorus Ritter 12ö'j. 206. 1207.211 15.

2L 1274. Idll - Conradas 1280. m

Cunr deric. 128^. Iili5. de Mul verstote. Ibinbart 1320, 630.

II ermann US VMW, 514 .MünclK-nholzhau.Hon : Moncbebolzhuscii. Miuiri», Monra. Moura wi. von Odlaln.

I'lebune: Hertoldiis ricepl. 1283, ■U3.

(iuntberu.s l-'il3. 570. sacerdoH dictu.s

de lloiidiirf 1313, 570. - Iniens dictus

Kraft i:il3,570. do Munre. dirtus flo Munre. Ileinricns

Ritter, liUcardis nrttr, lleinriciis et \,\\-

tülfus 1313. 570 1315, Mfin-

bard, lleinricb, Jobant>e.N /*7m 1313, 570.

lieynhardus c/rnr 1:'.15. 578. Munstergebovon. Dnrf Miin»ter(fcliofen il

von Erfurt, 1275. 275 Miin-r, Murere. Tlicudt-ricu'^ 121H. 435

dii t IS Hiebe 1208, 4Ü!L de Musbarb, IJcrtolduH et filius Menricus

1278,208.

N.

Nauendorf : Naug.s<lorf , Ninakesdorf,

Nuwendorf, Nenendorf'i Naugwiorf 1271. Naumbiir,': Nuwenburc. Nedeniiwlorf, Nirm>t<lorf itei Buttelstedt?

VldKtn Reinhardus 1202, 428. Neusess: Nuwes''ze

Nicnlaus, Nycolaas. Nycholaus: Arnold] B. - Calcariator B. 'de Kula B - de Hiscblolicn B. - de Eylbrechtisgehoven B. Kranke B. - <le Salcza B.

doNiffen. Niphon. Heinricus 1234, LL

Ninakesdorf. Xnuemiorf bei Krunichfetd? 1205, lÜlL

do Nicbte, Ilenrirus 1225, 91.

Nigor de A|i|K)lt, Theodericu^ 1217, 78.

Ni-.sa: Nu.-^ezc.

Nore, Jiorf Nnhru o. ron Erfurt, 1217.

Ül 1310.589 do Nore. Coniailus Ritter 1309, 551.

I-iirrardis 13(U, 19L Northciin, Jtlasiuskloster 1141.23. Nortbclarb, mmi>/ 1133. 19. Nordhausen 1:507, 5:l!L liL 1310, 594.

cccl. S. ("ruei.s in Nin thusen: Theod. do

Meywarsbur»; (Meitenr^M/rk). can. 1309,

551, 1310, 503. - Noribusensis ecel prejt.

Kilberus i-vmes de Hoenstein 1200, 475.

cuMtoH HiTtoblu« dictus do Appoldia 18o8,

543. - rlau-frum sanctimon. a|)ud Nort-

bus(Mi 1282. 323. Northeraicn.sis irrepositus laippoldus: cun.

Muffunt.

Notnrii und protonotnrii: do Ammora, de.Xrnstete. Conradus, de Eschonewcge, Kriderirus, Gerbardus, Heiuricus, Hert- wicMs, lobannes, .Marquardus, Hodolfus, Tbeodericus. Wilhnimu.s, Wideroldus (de Marpurc).

Not il leibin. Nottleben tcestL ron Erfurt, .'^hultlieiss Conradus et Itertoldus fdins 1283, 3lIL

de Novali, ExUer. llormannus UOtJ, ü2. Novura forum. Eleekcn Xeumarkt no. mn

Erfurt 1200. 2M - cdstrum, municio

1-^70,275 I Js], :;(i9. \{i de Novo foro, Merroannus Ritter 1303,

■505. - Lutbolfus 1:U)8, 543. - dictus de

Aln','»tete, Lutolfns. M-tr^aretha uxor,

Adelheid »tater 1302.490. Nuweiditirc. Stadt Xaumburfi, 1310,557. Bischöfe: Rerto'dus. Lu(lolfus, Udo. -

deninu^ et thesnururiuH 1237, 115. - ricarius perpetuu« 1 2^0. 378. de Nuwenburcb, Gerb irdus 1280, 377.

Ort«- und Personen - Rpgister.

Nuromlifrg. Niironl)erg. SUult Nürnliertj

Nnw<*n«lorf. Ncuentiorf bei Krnnichfeld,

Nusezc, Nuweaczo, Nuwcscjzen, Niiwe- scztini. Neiisess, WüsUttuf von Jirfurt, und Otter- Nieder -Nissa ö. i-oti Erfurt, l2ti'J. 280. 1270. 241 1272. 250. Vm, 5Üi). i;'.ü7. 5:tö. 1810. 68«.» - munitto 12:U>, 122-

<l«" Nnsezcn, Hcnricus liitter 1285, H5R

0.

»le Olierniz, Fridcricus 1276. JSf^ ()l(ernwimar,ülH;rnwitnar,Wimar supcrior. (MitriPeitnar, KUtstcr, 1282, a21L 1285, 352- 12t»G. 455. 1291», lliL 180;i, 5Ü8 - l'rojtsic : Conrailus 1294, 43Ü- Theo<lerich.

Ä^fisxm Antonia 1303. Kloatei- svhtrestem : tiertrncl de Erich 1308. 508. Margarctlia et Wiino de Erich 129f», 47«i

de Ut)«rnwiiDar, üornodus imtiis Wyte- goni-s 1320.028.

de ()ckctili(>iiii, Volcnandu.s 1233, 100.

Oome. Hcnrirus 1300. 485.

Offhus«m. Wüstung Uffhausen xo. ton Erfurt, 130»j,530.

de Ofhnsen, Reinhardns 1202, 42L

de Ohnidohiisen, Henriciis 1 1 L>3. 58.

01d<*.sleilK;n, Oldotleylnin, 01di>IeilK?n, Ol- (lisleybon. Dorf Oldisleben bei der Stu-hscti- bnr<}, 1255, LM - rielntne: Hrinriciis 1255, 15fi. Eckehardus 1312, 508 - hl(t$tei- 1282, 323. 1290. 451. 1308,53!». 1312, 570. - Abte: Thoodericus 1255, IhiL Hi^rmannus 1299. -181. 1: 07.530. - l*rioren: Hormann 1299. 4SI. Heinrich 12 Vi. 15ti, 1307, 530. KeUermeinter lloii.rich 1307.530.- Cm/W/«« L'i istanus 1255. lülL

de Üitk«!(h'il)on, Albertui* et Tho<xl. fUtug

1255, IhiL (Hmütz. liisctujf rctriKs. Ordorf. Ordrttf bei Gotha; cvrksiasticus

llartungus dl! Lovcba 1:5:4.572.- ff/ut-r-

dos Tliord. 1303, Ziiili df Onlorf, Cunradns 1251, 149. Ortolfus: de Riigerit. Orlamunda. thlumünde a d Orlu. Ple-

iMin : Hoinricus 1245, JJüL lIeroldu.K

parftchidnus 1217, 78. »U' Orlamunda, IJurcardiLs, Ileinrirus 1185.

ÜL - Theodcriciis l)urcraviii.>i 1217, •1«! Orlamunda, Orlamiindu Grafen: 1310,

557 131!», 025. .\dcl(.'ide luor Ottoiiis

1305. 517. Elizabeth 1320, 028. Krideric.

fil. Ilermaniii 182U. 028. ilermanmis 1210 -17. HL 1217, liL 1245, 12*17.212. 1285, im Kcniin- 1292. 42iL 1301 , ÜLL 1307. 531. 32 33. 130<», 5.52. 1320, 028. Johann I32<J, 028 Mechtildis im/r Horm. 1320 , 028. Otto 1267, 112. 1275, 2IL 1270.285. 1280.305. 00. 12^.'.. 356. 1305, ^ JH, liL 2ü. 1320, 028. Silridus castel- lanm in ErfordUi 1 185, 411 Sifridus 1 190, fiL Soplra 1320.628

Osnaburgensis diocccsi«) 1282, 320.

Otgarius, Erd). ron Mnin:: 836, 5.

Othakarns. Odocharu!<, König ron Jiohmen 1261,177.78.

Otilia: de Varila.

OttmaruN minist. 1 1 54, 37.

Otto: do Alirb It. - de .\rncslioige de Ariiste((! - de Berj;<)u\ve Marhß'af r. Hrandenburg 1302 500.- C'ingniator 7f

- do Curia It. - /h/Ztr Conrad i cuntffris Hildeslieini. 1217, HÜ. - de Dibirz do Elierstiin do FrankotihuiwMi Jl. - do Gruzen de Indagine - de Hallis Ii. Koiser Otto \V. 1212, TL de Kircb- lierg - de Liiterl)crg de Orlamunda do Rode Ii. Stiyghe Ii. Specht - (h? Vanro - de Walesleilion JH. de Wech- mar Wolf.

de Ovene, Alinirtiis Ritter 1298. HL Theod. jxtrrm 12!'H. 471.

de Palude: du Ermolstoto.

Piifiste: Alexander IV., Celcstinus III.,

tirejror IX , Iloiiorius Iii., lnno(Oufiu.s III.

«.IV., .Martin IV., Zadiarias pai ale» iudiccs, iudiccü u p^i/Ht ddetiati

1207, üiL 1241. l2fL 2L nuditor ijene-

ralis cattsftrum camere dom.piijte 1284,

352.

ranlinzoll, cella domine Paulinc, Khtstcr 119!», üü. 1222, ^ 1225, 1»1L - Äbte: Hertoldus 1290. 405. Cunradns 1222.88. Gebhardus 1 193, üii. - cetlernrim : Hein- ricu.s Swar/pardus 1225. 93, - ablnis et cdi/ituhim 1225. 93 - monachi 1225. Uli

Pegau: Pigowo

Peregrinus 1193, 5lL - Adelt-ertus fdim ll!»3,iüL

Petrus: Cultellifabcr Ii. de Daclieixfche

- de (lozerstete Ji - de .Mewarsburc - do LilK"istel«> Ii - lUgchof ron Olmiiz 1315, 584. Erzhisclujf ron Main: 1308. 540. 47.48 1314. 570. 1317. üllli 1:'.18. 008 üiLUllLLLULU. lim.

de PhelellH'cho. Plu;|>hilbeche. Uciuricu» 1233, III. 1285,358.

476

0^t^- und Personen - Ilegi»ter.

de PhorMuKCsleibin: de üli/,lK»rc. rhilippts Ä>mr 1201», ÜlilL de Arnsti'to /f. Philippus. Erzh. nm Köln 1 ls:>. 49 - de

Vrowiiistcin de l'burn', Walthenis Uitter 12G8. 224. IMgow«'. Ik'Qtin 1188, - liquHcnsis

(dtbiiH El<eiinus 118:1. 4 H l'injiuia. Stadt liintjin, 1275. 280. ile l'lozicti. liertboiiB , Ulricus fratrcs

Uiclize 12i:}. IJiL r«.lcp 11!>G, t>5.

citRiiomiiie Pollednus, Rcyniiardus 1211. 12>t 2i_

PojM), Pop|M): ^^m/' ll'iO. do Ileniie- l>erg «lo N\ asnnj,'en.

Porta, Portensc inonast. PorteiisiK e<'clesia. KUf»Ur Ifm-tu ll!>r.. 5(5 1217.72 125:'., IM. I2S2. JlllL Abt u. Omnnt 1272. •j5-t, IJtiferMln^r 121 9, ML- monachi: t'onradiis dcYsenarh. ll(M<lenriciis, Gnn- toriis. Omrcrsi: ('Unradii». üerlacu» 1253, IM

do Porta, Wornlierus minist 1192, üä. 1 193, hl^

Prajra 12<il. 177 78. HU 5, &itL - Pra-^cnsis ecol. 12t>l, UK

Presiutcri: EngillMirtus, de liauso. Priin i|x's Tliuriiigie 1282.1122- do Priwll, lleinricus 1245, 1 X\.

a.

Qtiedliidjurj^, LanAijcricht 125:1. 1 54. (^iierenvurte , Quoreiifordia 1271, '2 t'.»- 1275,2x0.

Quitelsdorl'. Ihrf lu'i Jlhtnkcuhiin l'le- han : Ilenricus 12i'4. 43P.

Kabanus, Krzb. eon Mainz, 858,

ilc Kaliinäbiirc , Havcti^purg. ileinricus

chn'ais 1225, Ii2- - Ileinrit iis minerar.

12:VI, m.

do Rabenswalt, Raliinswalt, Habinswald, Ravenswalt. (hafni: 1291. liilL Alb.Ttiis 1268 226 l2<4.iLL 1275. 2IL 1283. iLL Bertold. 18 1274. 2iLL 1285, aiiiL Kridericiis 1274, 214. 127:.. 211. 128:^, ML 1285. :\:>8. Gor. 128;{,m.

Haj^onisburi;, liafensbtirff 805, 1.

Hamosla. liainxnla , J>orf t>ei M'eiinnr, 1193, 5ti.

Ranis 119:^,56.

(lifliis Riippn. liorloldiis 1255, 151). do Ras* lio, niarsclKtlcits Rertholdds 12:»4, 1 \:\

Rasdoif. Rassdorf. Rastoif, Raiztorph, Rüsdorl', Ro.storf. H usfuny liassdorf bei

Witterda nir.i^n Erfuit, 1217, 81. 12:J3, lU<i. 1:»U8, 54^1 Ln«lo.oriis prep. de Rastorl, IM Rasdorf 12;'.:?, 106. 07. 08. de RaspeniMTg. llormannua liiHer 1296, 4M.

de Ratolvorode. lloiidHrdna 1255, L5iL

Reatum. JMi, 12 54, 112.

Rechor, R<Mchor 1120. 12. l:t.

Repinherisbrunnciise monast., Roinhar- tiHburn . Roinliorisburn . Rcinhersburn. Kloster Jietnluirdsttrttnn 1108, iL 1110, m 1269. 229. 1296, 4aL - Abte: 1270. 2aa. Kniestus 1108. 9. Ludewicus 1269, 229. M«r«|nardiis 1296, 457 ]¥it>ren: Heini ii US 1269.229. H el wie 1296, 4iiL Kelhw : Thood. 1296. 457.

Roiuboto, RoinlxMlo. R«;yidMito 1 104. 8. .\lbtis It - do Rranibacb B. - de Haoen- stoio - de Onlorf H. - Ratolti Ii.

Reiii!?a'dis: Kilirarii B

Reiuliardu . Rovnliardus, Reinhard, Rein- hart: minist. 112:3, LL - Edler 1110.22

- de .Xrnsti^te ß - do Berka ß - de Hozingin - do Bulze if. - de ("ranechvolt

- de EsiK'CG B. de Gotha B. - de Kircheira Miles B - de Mnnre B. - de Olhu-scn - de Ollindorph B - Pollodriis B - de IIa tob en mIo - Stoiuvelt B. <le Ulicilvn

Reinbardsbrunn : Reginherisbrunncn»« nio- mist.

Reinoldu8. do Ilolithtisen.

Reifons'ein. Riton<<toin, Kloster 1222. 87,

1282. 32iL de Reinst eto, Gerhardiis 12'.)0. 39.1 Rciu^zdorff. />or/ Ueitmlorf bei Artern.

rieban Goffridus l ? 12. 568. Rinncdhu. Remda bei Kranichf'cld, 1217,

Roniedo. Iloinrious 1299. 477.

do Romde. Lntulfn.s 1:^20,631.

do Rerastote. Gerhardns Nittel' üh.. 1308, 5:H aa. - Gerhard et Ilormannns eim fdii \'MS. 538 liü.

Rot Ibach: Ritelieche.

Rott ingostote. Dorf Itettqeiust^t bei OA- UiLi. rirlHin .Vlbertus 1313,570.

RichaKÜ: Ditrious B.

Ryezchardtis, magiater 1265. 200

Richardus; dict. (iocz»'n Bitter - Gisel- bert i B

do Riolioiisooidc. Kridericus 12:^'4. 1 1 1. Rychmudis: de .Azomanns'orf. Riohovo, preji LiitogiTus 1289, lilÄ. Rioliza: de l'lo/irh.

lÜotnt.rtlnuon. Dorf Ixicihumihan-ten >l mn Erfurt l'leban Conradus de Hastins- loiben 1299, 476.

Ort«- und Personeti - Register.

477

ilc RyfeiiJvrK, Kono 1294, m

•le Kynberg, Conrailus dajn/ei' 1233, lüS.

Ringuleybiii, Kinkeleybiu. UorfJiitufMien

n. mn Er/urt, 1320,631 - die resU Vilb,

.■»SO.

ile Rinkeleyluii . Rincleyben, Rincleybin. Rinkilleilten. loannis, lan /^17/«^ 1297, m 1299, 41H K4. H.igö 1297, 460.61.62 Ül 6i. 1289, 483 ; «. de Herversleyben. RinHlcin, Wüslutuf r 1265, miL Uiiisk'te liei Chfih. Pleban HcrmaiiitaH 1291, lliL

de Riiisvclf, Ryn^veilt, Elgenis JUtter 1301. 4t'3. - Henri. U8 1320,631.

Ritaiit: de Cuz'^leü'C.

RitelH>clie, Riet'.elMM'he, Ritlieb<?i'he. Retcv lH.'(;he, Retbibei he. Dorf Gross- u Klein- liettbuch w. von Erfurt. Minor R. We- niKen-H. 1285, im 1289. :'.87. 88. 1317, <'.06 07 Maior. Oroszen-R 1285, 360 1289. :tö7. 88. 1302.501. 1317.606.07.- stti)SculMiis Albert i ktmlgr. 1302, 50 1

RocIiUMen. Dorf Rocktutusen sihll. ron Erfurt, 1290. 407.

de Rncbu«sen, .\lbrecht 1320. 6:'.0. - (Ji«el- herius Kitter 1268, 22L - dict. d.R. Theod 1301,493.

Roekhansen: Rochusen.

zw dem Rode. l)orf Roda siidl. rmi Er- furt, 1289. 390.

de Rode, Hcrmannus Ritter et Herrn, ßlius

rj92,12a. in Rode, prepos Waltcrus 1283. iüL Htxleln, Dorf Wxlidien 1301 49'::^ Rodeiistete, Rudetistele. Dorf Rutlestedt IUI. ron Erfurt, 1270, 2M. 1289, ML 1316,588.- Eimrohner: Albertus et Cj^ fratre^ de Hundisburne. Conra<lii8 Dives, Cristanus de 8waiiseiise, Klgerus, Uer- mannuH prero dictns Crusel 1289. 3H1 de Rodint«tete. Heinricus et filim Ger- wicus 1289, mL Ida relicta Heinrici 1289. ••>bl.

Romaita curia 1289. 392.93. 1291.416 Romaui rires et mermtores: Andreas Ca- putio, Hai tolomens Cicero, Paulus Boni- fatius, Rogernlus, Ubicio Callobocco 1284,

de Rorlicrg, Etiler, lobannes 1196. 62. Roringus prepositus 1 140, 22. (lictus de Rosilorf, Fridcriciis Ritter 1298. 467

de Rosla. C. magister 1280. ÜM. - Hcin- riciis stmior Ritter 1233, 1 1 1 - Heinricus et (iuntli. fratres 1270, JiM, 4Ü. - Hein- rirns 1270. 243.

RoHth de HolcbacL. Fridericus Ritter 1265, 2DÜ.

Rotemburg, Rotitenburq u.d. 'lauber, 1309. 552.

Rötha 1296, 449.

dictns Rulle, Allicrtu.s 1296. 446. »orrlmr- du8 atlrocatua in Sunncliorn 12!>6, 4 4>> Rnclio 1104.8.

de Rüden, Tlieo<lerir. 1193. 5ü. Ruilexer, Rudiger, Rudeger.is, Rii.ligenis. Rndengerns 1120. 12. 13. - Advoral i Ii

- üeudelo Jt. - llirtasi be B de lii- dagine - de KeziUwrn Ji. - Marcldo Ji.

- «le Rüde ]i. - de Stetlin - «le Swaiise IL Rudestedt: Rodenstete.

de Rudenstet«;: 8jxo.

de Rudiut beim. Heurieus 1215, 92.

Rudirsdorf. Dorf Rwleisdorfltei liuttittedt,

1292, liL - Einw JiMei : (Joilelridus

dictns Dive.s 1292,428. Rndislel)en : RudoUesleiben. Rudolfus, Rodolfus: nttnist. 1133, -

pitwjcrmi minist. 11:'9, 21. - jrrotonotar.

imperial. 1183. - de Rut e - «le I)oren-

burg - de llerversleiben - de Heylingen -

Kerlingerns ß. - Köniq Rudolf L 1279.

ML 1282.324. 121K). 400. 03. 1291.411 1304, hin - Magister fori B. -

de Mittelluisen B - .Murer B. - do Nort-

llu^eu /J. - Raspo B - RatislK»nen^i^ 7^. de Salecke Herzoji ron Sacli.sen 1310,

557. de S(aU)i'rg B. de Varila - de

Vurila B de Wande^leibin B. - de

Wissende B. RudolfesleiU-n, Rudolfsledien. Iktrf Rudis-

leben bei .Arnstadt, 12!>9, 421 1303. ÜU^l Rudovestat . Stadt Rudolstadt Y Hi inio

jHirochiantts 1217,18. Rufus, Arnoldus inini.H. 1 157, IL de Rugerit, Ortolfu.s 1302, 5uL Ruperecht: von Taunenrode JB. dictu.i Ru>t , Herraa nus Ritter 13;'.2,

633.

de Ru3teb(!rg, Rii.steberc, Kiistil>erc Hein- rich 125-^, LÜL Vit:tume: 1212. IL 1265. 1 99 Helw"cus, Hellewicus minist. 1196, tll^iM Theoilericn.s 1217, liL 1225. ILi 1233, liHLULüi

Ruthard. J'Jrzbischof ron Mainz, 1103-4, L 111)4, 8. 1 108. 9.

s.

Sabiiiensis epL9&>pm: Conrad L, Er:bischof

von Mainz. dictns Sao, Heinricus et fruter Hermannns

l-2«;7, 21 1.

Scuxrdoics: Echanlus, Engell)ertn8, GeN?- hardtLs, de MaiesIeilKMi, de Ordorf Sayn: Scnensis comes.

Ort»- und Perwnen- Register.

ile Sali>ck(s pinccrna lluinrictis et lin-

Sal(Mnaiinii« Wulixtto 1 148. 81 . Salmansborn. SaliitaiHbnui. Salmatiisbiini,

Sttlraaimisbiini. />#>r/" Si.d(nnomlKtrn bei

Krfnrt, Vl^^^ '.m. 12<K'),-442. 1293. 4:U.

fidvociitüt 1 298. 48 1 . Saivdt. Stor// Salfeltl, V2m,'AijL B imfer:

(f. «k- Erfurt, II. de LychsteU* I28i-., 3ül ile >alza, Sairza, Saltza. KriilrricMis et

Gintllicrus f'rntrr.H V.m. 1810. 557. m. HL &L 1820. Ü2!». Kridericus

Jiitter 1818. Ü08. Gimlhoriis 1810, .V.«».

Ilenrifiis 1302. 49i>. - iidntcitiua (Jun-

thcriiH 1270.242. de Salzungen, .\llicrtn» 1288, OM, 1288.

:',74. - BertoldiiH 1288, ai4 SAnilti<M>»is<'/}/«r«//w.«, .SSa»i//»m//'Cris(anns. .Siuigorhaiisen 1 1 10, 10. Sauhtefe. Dm f Sithtixtait ü. nm Erfurt,

1217.81. 181Ö..m Saxo minisf. ] lot, iL WM), 58. 1192. 55.

ll!'8,;iL

dirtu» S»xo de Hoizhusen, llenrirus tt

Herta tt-rui' 12iK), lüL Saxo de Appolt 1217. 78. Saxo do Hudenstele, Tlu'oderir. 1206, äM- Siirhsen : l'fiil:((rnf l' riedricli - Herui<i

Hiidoir.

Scaz, TlieiHlerirns 1800. 485.

dietus S«'hade, Hermaiinus et licrtrailis

turtrt- 1:518,010.- de Buselcilion - Theo

deri( US 1245, 1113. dij'tn.s Sohaf, S<"hai»h. domin. Hcrtlions et

llcrnianitu.s 12'.»6. 44 (i. do Bruheini.

Herdioldii- 1808,544. dietus Scharfeiiiiert'. (inmlienis 1814.571. de S{ lieUueurode, LL 1251. HS. Sclifzla 805. 4 dictns Schone 1802. 501. Schopeu. Weriiherus 127<>. 285. dicti Srhole>a< h, AlUTtii-s et Hennaiuuis

1:',20. 0.H8 .Seliwarzburg: Swandnirch. Svcrljorn: Swerlnirn.

Sciavi iu Tntel>tede, Merchendorf, TalH'r- steden 1 157. 42 s<'lavi rii^tici mVrin- stele 1227. 08.

Sclavtinuni juii tt.^ 805, 4.

Si ritijph, Bertoeh JUtter 1820. 020.

Scriptort'Ji : Berlliou.H, Omradiis. Kirstanus. \Valth(*r.

de Solwclie, Krnliestiis 1280.801. 1310, .580.

Suligonstadt am Mnm 1282. 318.

S'ueiisis eolue^<. lleinriciis 1-:'>4, 114.

SilM>ldu», Si(^lio!dii.s, Sigelioldius: minist. mo, 22, 1144. 2£l 21L 1147, 28, 1148, aLL n">0, 84. :'.5. 1157. 4o HL 1102, äü.

1108. ÜL 1207. öS. - Albus 1157, iL - filius Hiun|>oldi 1170, 4^ - fUinn Lam- poldi 1 157. 41. Bendel - de Blankcn- U>rc - Gntcl^. - de Kywei?. - de Urbevhe.

do Sibc'h'jben , Syl)ek'bin , Sylicleiben. SylK'leibin. Albertus Ritter 1286, 004. Dytherich Ritter 1310, 557. 5^ 1815. .^80 81 82

Siboto: <le Friiisteto B. - Goldechin B - do Kywe B. - de Ro<le B. - de Stallierg B.

Sicgebrofht : de Gotha B.

Slfridiis. SiftVidus, S\*fridtis, Sigcfridus. Sitirt. Sivert: Edler 1140,22. - Mini- xtcrittlen: 1144. 20. 1150. 34. 1157, ÜL 1185, IIL 1275. 275. - de Apterfxle U. - Boc B. Bukelin B. - de Butstete B l)olea(or B. - de Kll>rete!sh«>ve B - Kaber B. - de Frinstctc - de Frinstefe B. IIalpthii\el Jt de Haislierch B. de Halii» B. - de Ha-Hieiisleylieii B. de llerversleylieii B. - de llophgarten B - <le ln!<riehsleybin B. - de Kezell)orn B.

- de Crutstete B. - Kuirhen B. - de Madela B. Erzlnachitfe iwi Mainz: Sifrid II. 1203. OL 1210. Ö9. 1217, ZlL IL ÖfL iiL B2. 1220 , 8fi. 1223, Üü. 1225. IIL Ol 1228, im ilL 1230, liüL 1238. im 1239, m. 1291. ilo. Silrid III. 1283, lOQ OL Iii 1234, LUL LL 1238, 116 12 iv. 120. 22. 1240. 124. 1212. 129. U48. 13Ö. 12497LltL^ de Mulhusin B.

- de .Vorthusen B. - Osmunt B. - Hein- hardi B - Ilichardi B. - de Soincringeii B. - Swanringus B. - de lulestete.

Sigehardus: ile Lubelin B.- Sigehardiis B.

de Sinoecbe, Gorbardiis 1234, Iii

Syiidold: de Sachsa B.

Svzn, Syzzo, Svzho. Sirzo: (iraf. 1183. HL 1130.21. 1140,22. ir7.42.

Slanke, Ilermmn. 1816.580.

deSlathevm, Slatlieim. Anno Ritt^\2*.*7, 458. 1808, 580. Gunthcriis 1275, 275^ Ritter 1275. 2iE 1285. m 1293. 4iL Guntherus f/rt/M/«- 1281. 1286, iJü2.

- lohannes 120.5, 442 - dictns Smile do .Sl. Gunth 12S4, aülL - Sure/zic de Sl., Heino et (iiinthenis 1286, .361

»lictus Siegel, Omra<liis 1808, 507.

Sinne, (iuntherus 1800. 488 im

Slusiuigcn. iSlf«f/t Scldeusingen. 1317.600.

de Snialkalden. Smaickalden. .\deloUiuK 1 J80, 384. Kuiiegnndis relictu .\delobii 1287.360. ;0. <1. 1280. 884.

dictns Sinile: de Slatliovm.

Smire. Smyra. Ihtrf Schmira ir. ron Er- furt, 1248, 18L 1265 2lilL 131.5, 58:;. 1810,627. - eccleaia 1 '.15. .583 ; s Biirfjer- uamen.

Orts- und Pfreonen - kt'giHter.

479

(lictiis Smucli. HermannuR l'jsO. :181>.

dictu» Smüch: d<; Sweretcte.

(lictus Sinucke, Ilcrmanniis 1 296, 446.

c<)f?iioniine Sne 1292, 427

tk' Solmis. de Solmease. doininm Marc-

qiiard.is 1233, 10« 07. ÖÖ. von Stiramerda. Grafen 1819,625. JSonneborti : Suniioborn. Sophia 1274, - de Libcnatoto - de

Oilamunda - Stranz. dt! Spaiijienlieri?. Spanginlierc. Hoiiincii.s

Mtn. 1294. 4:'.o. l:".10, 557. de Spanht'im. Henricus 1294. 4^6. SlKK^ht , dictus SjMfcht. Alliertus fUius

OüoiiJ» 1297, ML Ö2. öiL - Fridericu«

1255, ILiL- Ileinrü iis tnilcs 12.^5, LLfL Spini, Stadt Sfteicr VMO, 556. de Spiia, HeinriciiH 1809,554. de Stalliorc, Stolberg. Grafen 1275. 277

l:;i6, 594. dictiis Stal: de Moldiiigcn. diotus Stange, Henriens 13^0, li^'il. CoiiraduH Siango 124«, IHIL de Starkenber^. Uurcffrariiut Thcod. 1294.

lüli.

Starcolphus 11 9:'., 58.

Stedevelt, Stetevelt. Dftrf Stedtfeld nir. roti Kisenuch. Pleintn: Uertoldns 1297, 4<»0. VA m 1299, 474. 1801. 492 l:'.02.

im. ino3. :>uu. de Stedin, Rudi-erus 1290, äOlL de Steili)urn. lutte 1271. 240. Stendal, Stadt ljlO2,500. Stolhart. Ditericiis, fnltoto Allierti Uindifr.

1289, SHL

dictus Stue de Andiiilcybin, Koncmiindus

Ritter 128:j. ;'.n5. dictu» Stopiw, Theodericus Ritter 1285,

Stotternheim: Stuteniheym.

Stranz, Strans, dictus Stratuj. fleinricus /i/. Hei manni 1296, 457. Hennaunus sen. 129 t, 4M. Rttter 1296 , 41iiL et fruter Ilcrrnannu.s 1296, 450. ülricns liliuti Her- manr.i 1296, 45L 1309, 554. - Stranz de Tulicstete, TullLsteto. Hermannus 1270, 'iA± R*Uer 1275. 128t». m senior V2W . is:.. l^;,s. ir.O'J,

501. Chunogundis tLmr , Herniannns Ritter, Ulricus et Henricus fdii, Chune- gundis/«7ia 1 :>00, 488. HermannuB tunior Ritter 1299, 483. 1302. 498. 1309,554. Mechiltlis uxor, Albertus, Hermannus, lohaniio'^, Ulricus fUii 1309. 554. Kune- gundis [It'vm. sen. ttror 1302, 501 Her- manniui tun. et .Sophia it.ro>- 1.302, 501. Hermannus et Ulricus /r«<res 1299, ISIi 1 .'{03.507. 1307, 537. Ulricus 1302,498.501.

Strigerius, dapifer 1 196. 62. 64. minist.

1193,^1 Stroibir: de Gozirstetc. dictus Stubicheu et luhanna it-ror 1320.

633.

de Stiislorte. El)erheriis 286, 3iiL

Stulernheitn, Slhuteriil.eym, Studernhoini. Dorf Stotternheim iL '^m Erfurt, IN:?, 24. 1317, 601. ai^trum, munirio \2\i\K 228. 31. 34 - athmi et cemitules: Alrne t!onradu-i 1304, 513. dirtus Hiil>enlH.'rf:eu, de Bichelingoii Ekchanliis. dict. Hohemus 1317, 601 di< tiih Cromo 13o4. 513. Al- iK^rtns de Mannestete, dicti Nuwewirtc, 1317,601. RocoH 131)4.513. dirta Sohoy- reu,Th. de Siinienlo 1317. 601. HeiiiriHi Stalwüsto 1320,634.

de Stutcrnheira. Stuterenhciin, de Stuiirn- heym, Stutirnheim: Alliertus Ritter 1285. 3.56. Gerhardus 12 il. 'iiitL Guntherus 1286. 31LL Henricus 1304, älll Herman- nus ll.'86, ML 1296, AML - Ludultus, Lutolfus 1269,22iaLiL 1270, ^illL 1286, 3iLL 1296, 450. 1297. ML 61. 62 63.61. l:'>04, 513. 1 il7,601. 1320.631. - de Swabrhiison.

de Sula, Ih nuaniiu^ 1305, 518.

SulzlxH'lie, Sulzpeche. Suhbaeh Iwi A]t- polda, 1216. 73. 74. 1267. 221.

Stdze. Wiixtimff bei Erfurt, 1265. 199.

»lo Sumenle, Conradns 1257. 165. Ritter 1272, 25L- Lukar.lis /(7/>i (.'iMiradi 1257. 165.

Siuineborn. DorfSonnettom nw. r, Gotha,

1296. 446. de Sinithuseii, Henricus 1305, 51S. dictus Surczzik. .Siirezzihc. Gysellwrlus

adr.in TuUestete 1314, 571. Guniherus

1303. 505. - de Slatlieym. do Suvelt, Helwicus 1276, 28ä. de Suerborn, Westene, (jii.selhenis 1289,

m.

Swabehnsen, Sual)chti>en. l>orf Schirah- huttxen stj. ron Weimar, 1275, 275. - Pleban: Tlieod. 128!», aSü.

de Swabehusen, dicius do Suabi-husen. Guntherus et Witelo 1289, 350. - Kone- minidus Ritter dictus de Stotcridieym 1289. 382. u.ror (ienlru-lis 1289, :'>80.

de Swanse: Rodenstetc.

de Swarzburg, Swarzburr, 8warzbiiriih, Swarzburch , Swarceburg , Swarlzbnrg. Swartzburch, Suarzburg , Suarczbiirch, Svarzburc, Swartbnrg. Grafen: 1316, 594. Heinricus 1170, iS. 1210 17. i£L 1233, lOtL tun. et sen. 107^8. 1240. 123. 1265, m 1271. 215. 1283, ML 128t», 3MA. IL et Gunth. fratr. 1291, 409,

480

Orts- und Personen - Register.

juitrwle» 12til, 400; IL llen zu Hlankin- iMTtr niO, 5'»!». iLr^ Gmithorus fmtres 1:510. .V>7. üi» l:'.ir>. 58:5. IL UU8, 621. /»7f IIS (iiiiithori l:il7, 55»7. Günthern^ 12(JI, LiÜ tun ei aen. VHVy, 12ß7, 22Ü. 1270.24:'.. l-^bi.', aiL 12ISG. 8tj2 1287. ;V1L 12tj9, m «PH. 121U, i:i02. 4fl7. 1300, ö^l. rfow in Ulank-n- borKi:UO,üli ». l:ur>, .-.HO. 81. H2. 1:517, 61<7.

Sworlitirn, SvcriMirnen. Dorf St-hicerb(trn

Ii. ron Ei f nrt, 12(ki. 200. 12;0. 2?S). 40. Swi-rstet«", Sv<'rs(<>tc. l>orf Seh icei stellt

21. rmi MW»/i«r. FMtftn: GyM'ltTiis 1280.

aüL lUiriH/iiatiu«: Willionis 1280. :t89 dl' S««rs(ott', Sv«'rsti'le, 8vfr>totoii. Kri-

ilrriciis 12.S0, :W.i. liertnann . (lictus

MiUidi i:iO.'.4!>0 Theoil. 1:J02. JÜIL Wol-

|M.'rtiis 2/.'>.

Swinspcr^. }tincn'tui (iMiwlcramiiu.<<

120t.4:{<j.

T. 8 I).

riicrnwimar : Ohernwimar. LtlcHtotf. IJdeslcilr, l ilHtete, IJtstet. Dorf IJilestalt HO von Erfurt, 1207, 211 20.

12H, niL 128:5, ML 12sr.. VIET, ÜlilL ilL 1281», ÜÜl. 1-508. muiiiiio 1207.211. - Kirche 12o7, iLL ridxtut : KriiW-ricns 1287, dllL (ierlac us 1207.211.

itulex: lifiiiriciKs dictus Vrezzeliii 1267. 21 L - r;7/ioi« moHf. S. Petri Krf rrd. 1207, 211. f^rorisor curie monast. S. 7V/n Kr- f(rt(l. 1207,211. (xtlont 1207, 211.

(lo l Mottete, L't'tc(o. Ik'riiifjerii.s fruter Lud. d»' A/einanrisdorf 1 00 477. - fon- radii.H et iUTitr Hediiwigüs i:i08. 'i42. l'Vi«lrnru.s Ritter Vl\n], <.'<1. - Vrowinus 12>i7.:509. HelmlKirgiK 1287. :jOO.

lido. Iti chof ron Naumhury, 1 1 8^5, 48

litiiaiisen: Uffliiiseti.

dt! Llt hcirn, Cunradus dapifer 1210. 60.

l'lli). l:t!lo. Di/rf Ulla n\ mn Weintar, 1201. i2lL 121»0, Hill. 1:5 10. 580. m- ifuiUni : AWoTtLS dirfu* I'apai) . l>it- marus et Siiridii.s dicti TroutikTt?. 8yfri- diH vorn Hazitlion, Tlicod. dii tii» Soccr. Tjzdo 120ii.4:>r>.

de L'ileilK?!!. lllleyliiii. Heiirio-'s aHrmfit. in Ihiiiffcsbruckiii l:^l-'), r)8."i. Kuinhar- diiH Ritter hMli-iHL

riricus, Udalricu!*: de Arnsteti' Ü. - Biz- korn Ii. - ile C'oldit^ - tlo Koltonstoto - Golduiiere de Lichtenfels J{ de .Min- reiilierg - de Plozicb - Pinceriia H. ynatlrans Jf. llaluMiolrl Ii Stranz -

Suevus 7?. -Swab /?. de Sworstote i?.

de ToteUtete de Tullestete - deTnlle-

stete Ii. de Tntelleil>en. IJnarcus 1104.8. Unnige, Brmio 1272, 25L de Urach, Gmf Ercuo 1234, LIÜ Lrbanns lU., 1185. 49.

Urbit h. Ilrlierh, Url>eohu. D(frf Urtnh

ö. mnl!)rfurt, 1248, IM. 1270, 2iIL 1270.

m 1205^, iiai VMy-K -'»no. ~ ™«h Al- bertus 1318,610 de L'rlwcho. ^'luiegundis ro|rii. Lupa 1248.

l: 0. - Marohlus RUter 1248. mi 1207.

212. 1208, 2i4. 1200, 2JiiL Sib.jhliis

Ritter 1270. 2SiL l'rbs vetora. (hrrieto l>ei Rom 1281, '^W2 l'rval WuHtunii (krfnlliei Tiefthnl n. nm

Erfurt, 1:507.5:54. Usenrode: I'zerenro<lc. de rsthiiseii. K 1275. 2liL Utvnnlwrc, l'then>benr. rtliinsljerp. Dorf

o. ron Erfurt, 1248, IM. 1:505, b2L 1 JO,

589.

von UthensiMTjf, Heinrich 1316,580. k. de

WothciiHbern. diel US de l'tenrode. Berlhous 1296. 44(). Ulha. Ulbe, Ltft: ridua 1260.23Q. Hen-

delö R - Kerliiiiieri Ii. - ^Vistenin^e R. rtret lit. Riffcftof 1106. 60. |jzeri'nr(»de. i'senrole, M'üsiun/ß Im Mühl -

hittmm, 1285, :557

V. s V

w.

W.: tb; Ilopfj^arten Ii. - (K' Smalicalden //. Waebsnnuhis. \Va.smndn8 1282. ;52Ü - de

Suraerde It. de Viselbecbc R. WallKTtns minist 1 128. 1 7. Möns }i. Walbur^'is. Kloster 12S2, 32^

IH-iipste: (iebebardu.s 1 106. 61. Ilerman-

nus 1290. 474

Waldrat 1120. 12 cHmtect. F^^kehardi. Wab'.Hlebiii . \Vale.slel»eii , Wab^leilien,

VVale>.leykMi. Waletileibin . Wali.Hleil>en.

VVallMVHb'ive. W'alisieybin , Walebsleibin.

Ditrf Waht hleheu ti. rmi Erfurt, 1106,

02, 12'. 5, Uiü- 1275. 2112. 12h3 :544

1285, ÜliÜ. 1288, 1289, m 8lL 120S.

466.71. 1:^02. 408 1:^03,50:5 1310.592.

1317, 506. 605. Mühle 1310 . 560. -

J'lelxin: GiselLenis 1310,56:5 de VValhu.sen, Krnifridus Ritter i:^Os.

530.

Walkenrid«!, momist. 1282, :^2 5. WalscbielHjn : Wab'slebin. VValtherus, Waltbcr, Walterus: 11 0:5. .56. (U>erster Schreiber deJi IMiprafcn. I^Vierlr.

t

Ort«- und Personen -Ilegistcr. 481

1310, .'>.Vj. m SL 82, - de Foro - tlo Gli>l)erc - de Husen Kolrre Ji. do Northuscn Ii. - de Ost'ucz B. de saneto Andrea Ji. dorhnrre de Smalo- kaldei) Ii. de Varila de Varila 11.

\Vulten»husen, Waltl)cr:*lHi»en. HUuU thevfihamen bei Gotha, 1289, r>87. 88. liurtfer : Deynhaniiis de llurselj^ewc, liita H.ior, Knnegun.lis ///m 128i>. !'.87.

Walteriüloiben, WaUher»k'il>cn, Waltliers- lovbin , WaltcralevlHJii , NValtiTsleihon. Jkrf WaUeiuldten s nm Krfurt, 1256, K'.l 1290. m 120ti. VA. 52. i:tO •. bOi. 13U8, f)38. 30. 1317,.VJ7.<iU0. 1320, ü:{2. ~- Coloni: Hai'tungas FalH«r dict. <lo Arnstcte, llcnrieu.s dirtus Kaz. Tiieod. dictns in Monte 1317, .V.'7.

Wangeljeini, JhrfUi Gotha, 1281>. :.8r,.Hü.

de Wangolteini , Wangeheyni, Waiifjpn- heim, Wanginheim. uninrsi iinlitrs e.t nobiles in W. 1296, Mü, All», rtus I ^^biK Ä 1318, 608. Friiloricus. Fritze Ritter 1280.386. 1:U0.5."»7. 1318,608. liedewigis. llelwigis, Ileylguigis 12t>!». iiSi). - Luchardis u.ror Iriilerici 1206, llfi. Ludewicus 1225, 1>2. - S. et lutta Mjw 1289,305. im Lmlew.. Cnnrad., Frideric. filii , A<Jelheidis , Cierdnulis, Intta, Helwigis, liedewigis \'ilit Lnde- wici 1289.385. 86.

Wartlerc. VV artborg, Wm tbnn) bei Ki.se-

futdi, 120'. 443. 1305.518. 10.20. deWartlia. Hugo 1183,48. de Wa.»inngen, Po|)|)o 1 106. 61. Wechmar, die feste. W'echituir u\ ron

Erfurt, 13 11,. 566. de Wechmar, Hilmar 1280. 3D1I Dithe-

rith. 'l'heod. Uitttr 1289, 1200, iÜiL

I J'M 120. I.">06. .^24■ 1308.541. 1311.

WA Kl>i'rhardu.«> 1252, lAL Heynrii h

1311.566. lutta i<.»v/r Elicrhardi' 1252.

151 - (>:i() Ritter 1308.511. 1311.. -.66.

131.">. 570. 1316.580; n. Hiiri/crtiaiiien. Weende, K lasier 1106, 64 von Wcyde. lleini ich 125:'.. 154 Weiger, Weygir, Weger. (Vmradns i:»05.

lil^L 131.5. 580. 81. 82. 1318,621. Weiniek, Hcinricus 1 1!>3. 56 düWeren, Johannes Hilter 1203, iüLliÜ <l»r Weringishnson, Weringi.shn^in. Hein-

riciw 1255, IM. 1320, 631. - Theoderic.

f rater IL 1320,631.

Werner , Wernerii» , Warnarins , Wern- lieriis^ r/r«/ 802, 3- 805, A. - minist. 1 128, LL 1140, '22 - dajtifer minist. U44, 2ü. 1148, JiL 1149, 'd^ 1150, 3iL 1151.

minist. 1157.411 1190. 53. 1102, lili. 1103. 57. 1311, 5<j5. ///im« llugoin's

0«>««lticlitMi. <i. I'r Socliaeii. XXIll. 1^

1193. 58. - capellanm et notarim 1251, liL de Apiwlde do Arnstcto B. ~ de Hesse de lioUandia - do Dorütat B.

. de h'rankenhusen B. - Iloiken B. - Iloiike B. - ErMschof i-on Main: 12lJI. 177.78 1262.170. 81. 1263, IM. 1264, 185. 86. 1265, U*K 2üL 03. 1266. 208. 10. 1267, 216 17.19 22 1270. 238. 1273, 2Ü3. 1274. 271. 72. 1275, ^'77 HO 1280. aüL J2 2^ m IL 18 -^5 1283, MiL 1287, ;!67. 1288, 373. 1280, OIÜL 1201.415. - de iMeldingen B. - Mettei n B. i'.c Porta Schopcn de Vriminge- .stcte - de Widertho.

Werne-schehoveii, eitemal. Flur oder Ik/rf dicht ror Erfurt, 1133. 19.

Werra, llermanniiN 1106. &L 64] s. de Weren.

di< tus Wen»iiic, Wersliig. Kuno 1301», 554. 1314.571.

deWerthere. Wertere. Theoderic. Uitler 12S6. 364 1206. 445.51. 1299.475.

WichnanduM minist. 1128, IL

Wicmainnui, Erzbischof ron Magdeburg, 1185. 40.

Widenhain, 1 1 'iistung il ron Erfurt Y 1 275. liiü

Widerdc, Witterda, Dorf Witterda u i'n>

Erfurt, 1233. 1U6. 1308,543. deWiterde. Wilherde, Witthenle, Wetirdc.

Widerthe. Albertus Hitler 1170, -

minist . 1106. 63. A. 1275, Wi^ 1311, 5iM.

Ritter 1315,579. 1310,626. 1316,5-'.».

Theodcricus Riiler 1170, ü 12-^7. ati8. Wtsrner minist. 1 148, aU. 1 150. 34 :m. Wideroldus de Marjuirc, mdur. urch. Ma(j.

1210. 60.

de Wie, Wye. A, Graf 123:'., LLL Fri-

dericiis Huter 1201, 410. lieinricu.H

Ritter 1268.224. WiganduB, Wigand, minist. 1190, 511 -

Cellerariua B. de Wigeicilten, Wigelejbin. Wigeleybin.

Fridericus /W/tr 1303, Süä. - lleinricus

Ritter 1305.517. 18. 20. 130n538. Wigcrus, Graf 1144.25. Wiknandns: de Smalec^lden B. WildeunHle, Wiistutu/ Willrode südl. ron

tA furt, 1282. 1200. 404. 1207. 4.M>. de Wilrmle, Heiuriciis Ritter 12011,115, Wildeshusensis cmon. Wilhelmus 1282,

Ü2Ü. 1281. 352. dictus Wthicwalt, llermannus 1289, 387. de Wilenowe. Gr(tf lleinricuH 1261, '.^78. Wilhelraus minist. 1 150, M. - no/tir. Alber'i

Uindgr. l;*.05, 518. - de Hazenheym. ile Willerst tc, Pihnarns 1280. 306. m n

1 202, IjiS^f'M /7/'7iH«Bertn|dn.s 1202. 128.

482

Orts- uud Personen -Uejpstcr.

(lo Wilrisleyljcn, Lutolphits ia04, ÜU.

Wiman, lleinricns 1241, lüü.

Wiman«, Wimar, Wimaria, WiHinar liJjr»,

lüi BcrtoIclu8,;>/c/>. S. lacoln 12f t.4a'J.

- TliO(Kleric. presbiter 1290. 4 <>■'.. 1 292. 429 Wiraar su|)erior: Obcmwiraar; s. Bürtfcr-

luinien.

<le Wimaria. Winmar. A«lilhev<l u.ttyr |>ite- riii 1298. 472. 1299. 478. IL 127r).27:..

W i mllHchinhol/hiisei), Jtorf 1 1 'inilischluth- hnmen so. ron Erfurt, 13lti. "»89

Winkel, WüstHtuj so, wn Sondernliausen, 1143,21.

Winnemanw: pincerna de LiuHnscIorf. Winrcsloybin, vcstc WüHtumj'^ 131'), äöO. de WinrisleiiKJii. Winrislciliin , Thcodcric.

HUter IftOr», ilL LfiL s. de WilrisloylxMi. Wintl>crg Castrum, liuri/ bd Jena, 1304,

512. 1307,531 32.33. ' de Wirbacb , 1 Icrmaniius inaffister 1317,

005. Theoderic. Hitler et Agnes relicta

Tli. 1286, Mh

Wirzaburg castollum, Würz^»*rg 742. L

743, 2- - Emehard. epiac. Wiscgradensis canonic. Duminicus 1278,

296; 8. Melnic.

Witelo, dictus de Sualwhusen 1289. 380. WiteKO, ^Yytego: de Azeraanncsdorf Ä

CutellifalHjr B. Falter B. de Hocheim

B. - de Linderlieche de Obirnwimar B.

de Rudoktat B. Witelenrodo, Dorf Witzelrode l>ei tStiU-

untimY 1279.300. de Witha, Heinriciw 1183. 48. Withekindns: Molendlnarius. \Mtto: de Heldingcn. de Witzoleiben, Wiczoleybin , Wiczleibin.

Friderini- Hüter 126H,'i>ÜL 1289, 384 A.

1320, 630. - licinricuü et u.wr Liicardis

l;i08, 542.

W'izolo: de Gritäheim.

Wizzciiso, Stdtlt Weüisensee 1296. 447.

«le WodenesbiTcb , IIcnnanniu< 1133,

». ü;hc«l>erg. Wolf, Otto 1245. 133. Wolfolinus: de KIbretesbnve viinist. Wolfcri, ItertoMns 1289. 387. Woifcze. IhjT/' Wolfis sfuU. mn Onlruf.

Ilolwictis jtMniHtis 1291. 419. Wolfhelraus minist. \ 1154.37. Wollranms sndtetus minist. 1157, 40. -

Hcrms 1275. 275. VVoH'winiis: de l!«)lbacb. de Wolhartisbiisin. Hermannus 1252. 151. Wolpertna, udif)ailus Alberti com. tie

Gliclun 1275.275. - de Sworstele. de Woriwze, Kridcriciis 1 300. 489. Wormnticnsis clcrtiis, Cierbfnlo jtrep. S.

l^lri in Maquntin ma(/ister loliannos

1233, IfiiL Wnlfbero 1 104, 8.

de Wtdstete, ThecKlcriciLs 1275.275. Wunne: de Kouniz. Wiinentale r-'i>5. 2()1. Wustovelr, Hertoldus 1304.514.

Y. s. L

z.

Zacharias, Ikipst 742. L 743. 2.

Zella, l^ropstei o d. W- rra, 1104. 8.

Zyller. (Jysolherus 1300, 488

Lyniern, Ciramern, /W/" /Ammern t?tr. um Erfurt, 1251. 149. 1306,530.

Zürich. Thurcgum 1291.411. 12. HL 1310, 556. Bath und Bimjrr 1291, ÜL Bürgel-: Ilenricus dict. (ioldstcin. Inhan- ne.s dictn» I'ercgrinus 1291. 422.

E r f II r t .

A. Die Stadt.

Erphcsfurt, Erpfusfnrt, Erfesfiirt. Erptw- turt, Eri'e.Hzfnrt , Erpsfiirt. Erphisturd. Erpesphort, Erpesfort. EriMJsforth, Er|)c^- phurd, Erpbisfurd, Erpiesfoi th. Erlbrdia, Erj)e8fordia, Erphordia, Erllurd, Flrffor- dia, Erfonl, Erfort, Erpifiirdia. Erphnr- dia, Erpistordia, Herlordia. Erpesforrl, Erpborde, Erpsfurdia. Erpfordia, Erfes- tnrdia. Er|)hort, Flrfcrte, F>pfnrdia. Er- fiirdia, Erfurt.

Die Stadt und ihre Teile.

\oc\\H, fiiit iam olim urbs paganonini

743. 2. locum regalc 836, L locus, tßii E. irtcatur 1120, 13. uiunicipium 1 170, 45. villa regia Er 1157. 39. Villa E 1108,9, 1228, 100. opi'liuu 1217. 81.

dvitas 1212.72, 1233. Uil 1234,112. 1242. 129 1250, 141L 1271, 21L 1282, 32] etc.

Google

Orts- iiiul Per.H(meu - Rcgi»U>r.

483

liriihl: Brulariiim, Pluraliiim, Hrulum, Knile, Pliiralis, Bnil, Hriila. Hrolmu. 1120. 1157. 42. 1210. lilL 1217, liL HO 123?, IM 1281), 120 2>2 1248. m I2:»t> m 1265, 211L 1286. OfiL 1206. 4-,:^ 1298.465. 131!), 627 u.u.a O.

Iltrschbriihl: Hirzpruci 1265, 201.

Xfustadt : nova civitas 12l>0. 405. 1307, 536. 1312,567. 131"., 577.

Die Thore (innere. Die äusseren wurden erst spitor erl>aut).

Joltannisthor : valva s. lohannis liOO, 3ÜL 1202,426.

KrumpferUu>r: porta.que voratur Oanpen- liurgcdor 1196.62, valva cramphonis 12')1, IhiL cramphonura 1250, liL 1270.236.

Jjfitientlior, Jymenthor: porta leonis 1210, ÜIL

Ijitlßerilwr : valva cenlonura 1250.147. 1265, lÜiL 1272.254. 1293. 4:'.2. 1314.573

Murilzthar : valva s. Manritii 1227. 94 *^h.

Wtissertltor : porta Novi operi.s 1250, 14L

Tlujr flturgilm ) an der erzh liurq fs. domus ciirraj 1257. 160 1318,615

Plätze.

VfjT den Grade» (Frdr. Wilh.-Vl): ante uradus 1260, Lli. 1270, 2ai 1313, Ö70. lorum 1196. 61. 1264. 185. forunfi com- mitno 1310, 555.

Hubeniiuirkt : forum rapularuin 1289, 3SiL WeniyenMrkt : tbnim parvum. minor 1217,

TLiiLii^ 1264, liü 1265, m 1266,

203. 1268. 225 1269.229.

S trasücn.

st rata publica l^fifi- 203 1275 27 .5. )>liitea ooramuni.s 13)7,602. Anger: locus, qui dicitur Anger, 1196, öi. ltecherer<itixse: vicu« <jui dicitur Hecl)orere 1226.94.

Breite Strosse : lata platea 1223. 9ll 1251, 149.

Balze: Bulze, Bulza 1251, IML 1 ^56, IHI Johannisstrusse : platea L lohannis 1283, 332. 1289. 379.

Unter den KeKsehchmieden : intcr caldar- iatorc- 1314,573.

JjiberstraHHe : inter loweros 1 2 1 0, 09. Unter den Schilderern: inter clv|teatorcs 1318,615

Inter Kotheliuzere, Kotebusrere 1227. 9.5.

J'f-eflifiersfriisse : Iiy ileii IVedieni 12K9, . ".'■»0 '

Bttthluinsqasse (?) strata iuxta protorium 1314,571.

Steinweif: via lapidea, platea dicta ad

lapides 1193, üfi. 1212, TL 1217. ÜL 1251,

IM 1252. 151. 1301,496. W'eiilengaxse : apud <;alices 12ä?, liü platea inter Iratres Predicatore.s et curiam

Conradi 1269. 232.22, platea intcr dotn Gotscalci Longi et dorn.

Gunth. dicti Alboldi 1256, iüd platea sire contrata. tUn de curia archiq).

transitur ad Gcram aquam 1318,615. via consita c;irio fratr. de Mewartsbiirch

(Neustadt) 1289.378. vicuB. qui urcm Prcdicatorum divülelMtt

1266, 2£Üi Mulewec in Plurali 1265,201.

Pfarrkirchen.

Rcctores et picbani parochiales 1267. ÜlL 1282, äiüL 1306, 527. 1318. 613. 1319, 624. cappeliarii per rivitatom 1294, 437 - prelati et eonim collegia et rector. aliar. eccics. 1267, 219 - ra- pelle curara animarum ha)K*ntes 1282, 323.

Capellani et presbitcri: Adclardus 1133, 18. Arnoldns 1128, LL Bcrcngents 112 x LL 1133, IK liL Bcrewicus 1144. Gonratlus I1:;!'. J1. 1144. 25. Fridericus 1133.18. 19. Gisell»ertu.s 1133. 19. Gode- fridus 1139, 2L Gosbertus 1128, IL Hart- winus 1144. 25. Heinriru» 11 .U. 18. 11» Homl erdus 1 144. 25. Ma/elinu!!i, Mi-zze- linus 1133, HL 19. Kodinyu» 1139, 21 RudolfiKS, llodolfus 1133. 18. 19.

omnia allaria in parochial. eccl. 1318, 613

AUerheilufenkirche : ecciosia omnium j-au- ctorum 1125, fundalio 1217, 77^ üL 1283, 2111. - I'ldxme: Heinricus wn.S. Scroti 1217, TL 1285, 3üL Ditericus, Dietrich, Theodericus can. S. Marie 1225, ÜÜ. 1241, 126. 1249. Uü. 1253. 152. 1259, LLL 12Ö5. 20I V'tAYir Gerhardus 1296,

Andre^iskircfie: eccl. S. .\ndree 1210 17, HL - Pleftane: 1225, 03. Waltherus 1216. H - Vikar Enjfelbertus 1296, 4üL

Burtholomiusktrvhe : ercl. S. Bartholoraei 1282, 222. 1291, 41Ü. 1296, ^ JÜ. 1302. 499 ius patronatus 1296, 448. M. J^/f6öM<;:GuntI.erus 1265, lilÜ. 1302. m 1319,624. Ileinricu» rector 1282, n'>3. - ncnriii 1319, 624 Vikare: Hartuntrits 12S2, 228. Holwinis 1284. 2fiÜ. - I^rori- Suren 1311». t»2i lunnn.ire 1282, 222^

31 *

484

OrtH- und Pcreonen - Register.

altArc quat. evang. et Fei. et Adancti 1282, 323. pam liia //. ISOö, 522. Benetliktikirche: ecci. S. Benedirti 1 ■'*J2, 42iL ra|M!lla 12!»2. tcstuilo t a-

ix'llo 1275, 2IIL - rieltatie: 1240. B«!rtol(lus, cark»». Ä Marie 1216 28, üL Conradtis de Roile, mnon. S. Serai. 1274, m 127:>, 27;>. 1280. iUL l lrinis 122ti. Ü4. 1238, LLL

KifUiükirche : cccl. S. Kgidii 12ii.^, lÄlL ik. 1317. .".07. capella 1 1 10. K». 7 /f- /«iMC- Äll)erhi8 12H2. 82;i 128'.'. 380.87. 1296, 1290, ILLIIL 1301, 4iLL Ludo- wicu8 121 G, 14.

(ieorqskirche: erol. S.Gcurtrii. (»eorü 1 19:', ö<L"1210, filL PMHine- llarthiingns, llartungiw 12»9, im. 1299. iüL l:;oi, 491. Heinritus 1289. ;'.78 91. pam hia 12^8, m

(luttJuirdUkin hc: c<cl. S, üofliardi 1278.

•m. FMkiii Gotfridns 1282. 328.

panKhia 1272. 2.V2. 1277, 2»9. 1382. Hl 4. .lolumniskirchc : eccI. n lohaunis hap'iste

1217, I2H9. 079 1299.474 1310. .'.60.

- PWäi/i Wernherus 1216, 14. - nctiriun

1209, 474. parot hia 1^58. LöL Kaufmiiniterkirche : eccles. Mcrcatt.rura

12"»0, 141 12.56, m parochia 1289,

T /trfn-ktre}w eccl. S. Laiirentü 1140, 22, 1265, m 1317, 59;.. 9L 1:^18, 614. 1»L Gislebcrtns fundatirr 1140. 22. - Plelfttie: 1316,591. AI licrt US 1297.460. 61. 62. 63. ÜL 1299. 474. (xmradus Krtifo li^i'ö. 1255. l.'>7. Otto 1271. 246. I hcodcr. de Mildenstovn 1317,60.'». riA:«r Uerfhous 1282.328"

Kirche Martini intra: occl, S Martini intra muros, in .strata iuxta prctoriuni 1306, 527. 1314, 571. /'Wxi/w.- lier- toldus 1308. üliL lleinrirns 1225, 93. - ric<rp/. Theod 121'6, i5ü KiAur Siffridus 1:508, 544.

Kirche Martini e.iira : ercl. S. Martini extra mums, in Plurali, in Hrulo 1282, 32iL VMxine: 1286. 3liL Ilerinannus 1265, 2Hl. 1291. 41iL par-diia 1265. 2ÜL

Matitiaskirche : eccI. S .Mathie . Matv«*

.Mathve 12H9. 379. 83. l'lel^wr : Hotho

1216.' 74, Hcinricus 1282. a21i 1299.474.

76. - ViA-rtr Conradus 1317. 601 Michaeliskirche: ovc]. 8 Michaelis 1217,

IL 12.59, UiL 1289. .391 95 415. 129:5.

433 1310, .".60 rielHiuc: 1267, 217.

»yrn.s jHtstor i:iO.'t, 521. Ileinriciis 1263.

151 1266, 20\ 1267. 21. s. l!>. 1270.229.

1279. iML 1282. ::27. 1284. ::.W. 5J.

1289. jmafi.8Lfia.9L 1290, 402. 129:1,

4M. 1303. 1305. &2L - Vikare:

Cunrailus 1290, 4ü2. Üebehardus 1299, Uli Nlcolaiw 1301,JlÜü. pamchia 1284, 351. parofliiales 1259. 168. 126:'.. 154. Moritzkirche: ecrl. S. M uiritii. Plehniw: Conrarlus 1282, 112i 1299, 4IiL parorliia 1254. litu

Sikt»laikirche : ••ecl. 8. Nicolai, lia'^ilica S. N. 1212. 12 1279, 30L 12'i3, m - Vikar lohaniu's 1284, 350

J'aulüirthc: 8. I'auli 1298, 4IiL - VldMitte: IL 1251. lliü, HerinaniiMs 1310, 558. 1317. 60.-. . i:i20.633. Uudoltus 1216, 74 Tlieod. 1286, .liiiü Vikar Cunra«luK de NorthuHfMi 1257. 164. parochia 1:>0S, 540.

Sn'ratiikirchr: ecci. S. Servatii 1217, Zfi^ 1296, 4M - P/c/«Mf: 1282, 028. Il.rapel- lanus prep. S. Mario 1296. lüIL Thutnaskirchr : ei-rl. S. Thome. - PMum Iloinricns 1282. 02B. Vttikirche: e^ cl. 8. Viti 1210. 6^ 1310. .5.58.- J'Wwin Otto 122.5, ÖL 2a Vikar Oonradiis 1282. :^28.

Wiflttcrttkirche: erd. . rapclla S. NVijKTti 1210.69. 1290. 401. 1:515, 584. PHhiuc: Dielmarus 1225, UL Hertwicu« de llursil- gowe 1290, 40 1. rector Heinricus de Breitungin 1290. 401. parooliiales 1290. 401. cymit.riuni 1290,401.

Ilo.spi tiiler.

AUcrheHii}enhmpit4il : hospitale onininin ^nctornm, 8. .\ug«stini, h. paujicrnni omn. sanctcruiD 1 125, Ifi. 1 144, 25. 1217, SL IVeiKtsifi: Ilartwicus 1148, 3L Mein/o 1133, HL Ueiidior 1157,42. Sin/o 1145, 2L Tlie<Ml. canon. 8 .Marie 1251, 150, fratrcs 1 125, 16. 1 144, 2i 1217, SL

Hospital Itei der Gcttrqnkirc/ie 1193. 5tL 1212, 72. - eap<4la 1212, 72, fratre« 1 19;{, 56.

Ih^pital :uin hhj. Geist i'ordcm Kriimpfir- thor: hö.spitalu 8. S|)iritiw anteCranpen- l»'irgc<lor, bospitalis doraus S. .'^piiitu.s extra muros 118;^, 48. 1 196. 62.

Siechenhtius : ])omus lej)ro8oruiii, nun/iMiT et fratrea 1247. LIIL

Miirtinslmspttul : ho^pitalc S. Martini. Ii. in lata platea. Ii. ecil. 8. .Martini 1210 17. 70 (novMm hospitale 1210 17. 70 ) I22:{. 90 124:^, 131. 1251, 14''. .50. 12.52, 1.5:; 1257. 165. 1266.207. 1269. 2:K>. :i5. 1 2 ; 0, 21L 1 27 1 . 2ilL 1 273, 2ÜÜ. 62. 1 277. 288. 1278. 295. 127;>. 299, 1282. 315, 12m:;. 332. LL 43. 128i. :^72. 12!S'.i, 376,

Ortü- uu<l Personen - Ropi?»t'Cr.

485

£L 12!m. 4üL {noviim liospitale 129H, 170.) um, MiL im 549. 1314, 574. 131«i. .m i:^17. m 131M.627. braxa- toriiini 1282. ai:». - frranariiim 1274. 264 «•« cl. hospitalis 1278, 2Ü2 (s. Kirche Marl, intra). capclla hosp. 122,^. \hL - capella S. Marie Ma^dalene 1289, 37 <i - ridHine: Hortoldns 1287. äI2. 1289. 1296. ilili ÜL 12i>9, imSi 1303, 51IL 1307,537. Rudegerus 1254. 1 V»- Wcrnhenis 1251. 150 (s. Kirche Martini infrn ) - moffistri, jtrocnnitore^, jtrocinores, rectores, tutores 1254, lüü. 1267. iÜL 1274, 264 68 74. 127.'). 280. 1277. 288. 1279. 299. 1282, m 1283, 330 .32 37. 46 1289. 376.81. 1293. 402. 1298, ÜiL 1299, iM. 1301. 4Ü4. 1317. 607. 1320.6:11. - cellerar im IL 1277, m

Öffentliche (»oliaiide, Höfe, Häuser ctc

]{nthluiiis: curia, domiis considnm, pre-

torium 1275. 282. 1314,571 131.5,579. piralis curie cons. 1275, 282. l>filatitini puhliciim 802,3. Er zbischof liehe liurff, dag KrumuiJuim:

palatium doinini archiepiscopi l27Ji. 281.

1318, 615. (Mirva doniiis, knirnrnlnis.

palatium, qucxl curva domus dicitur 13 IS,

615.

Erzbii*i-hi}fl, Huf: curia archiepiscn]ii propo palatium 1266. 208. 09. 1275.281. 1318. 615. - turris super valvam 1266, 209. valva et turris curie 1257, 166. turris et curia in introitu curie archiep. 1266. 208.

MaitKcriiof im liriihh allodium archiep.

in Plurali 1248. 13L 3B. 1270. m 1306.

529. 1314, 572. Ifi. 1317. 605 QS. 1318.

61 5. - roensa episcopalis (Kiichettnieislei'a)

1264, I&Tl 1266. 208. munshus 1287. 3äL

arec: aroo in quibus domus IVedicatoruni fundata est 1240, 123. Ilcinr. de Gru- nin«(on cuh. fi. Marie 1217. 6 Gerhardi Walpurgis in paroch. S. (iotebardi 1272. 252 - Bertold! de Musbach iuxfa S. (iot- hardum 1278.296. ante gratlus 1280. 30V. - apud Gerara retro pistrinum iVatr. de Guthorn 1283, MiL ii.xta S. Geor- n'unii 1210, 69. Gorwici i)n'p. S. Severi 1217, Iii apud valvam S. loli, intra raiiros 1292, 42fi. ap. Ion«, thomas 1238. 1 17- - ap. S. Nicolaum 1279. 301. versus portam leonis 1210. 69. - area Steinwerg 1270, üHi ap. S. Sen at i um 1217, HL area ap. cur. archiep- 1318.615. area sive

domus a domo Krnosti pleb. us(|ue ad Geram 1293, Vicodomini 1276,

283. - due aree l.llrici (juadrautis 1240, 1 23. - ar. quo dicitur das uczwerch 1315, 583. ar. contigua eccl. S. Wiperti 1290, 4QL

areola apiul curiam archiep. 1257, 166. caminata 1273. 259. - comitis 1227.95. cubicula archiepiscopi in Krfordia 12:»3, 108

curia et domus iuxta allod. archiep. 1248, m. 1314.572. curia inriuralil238, 1 HL 1239. 120. 1296.453. - Bcrtoldi Swcvi in Bride 1217. 79 iu jie<le montis s. IVtri 1249, 141 12 c. comitis de Glichen apud S. Bartholom. 1296, Mi («. camimiUi) 1299. 475. c. in parorhia S. Bartholom. 1306, 522. - dictorum Militos in parwh. S Gcorii 1283, 231 - curia Bertoldi ilo Musbach in par. S. Gotohardi 1277. 232. dicta Papa ante jg^radus 1313, 570. - c. valdc Iwna propeS. lohanncm 1217. &i c. in plateaS. loh. 1265. m 1283, 332. 1289, 329. - apud S. Laurentium 1265, 199. - comitis doOrlamunda in paro<"h. S. Martini 1320, 628. ajuid saliccs 1232, 105. - in par. S. Mauricü 1251. 155. curia apud Liverichsbrucken 1212,12. fratrum de Mewartsburg (im Newrerl.) 1289,32a- curia pleb Conradi de Uiite- leilien propo claustr. Novi oi)cri8 1308. 544 - curia illius de Kolienstete (Nin- tcerk) 1312, 568. - Emesti de Gutteni (in der Neustadt) 1310, 563. - sacerd. de EthIovlK>n apud aquam (Neustadt) 1312, 56Ö. - Alberti de Sunncborn in par. Mercaforura 1289. 333. - Allierti ante Pontem in par. S Micbahelis 1284, :!51 Mulhu.scnsum apud Scotho« 1306, 523. Wi der Vitikirche 1310, 558. ap. Albas dominus 1276, 286. - Conra<li de Laiiji 1299, ülL - Conradi de Hers- feldia 1299, ilSL - daustralis curia 126(5, 208. 09. - magna curia et cubilc iuter canieras 1289,319. - curia et due domus 1265,199. - curie (mehrerer Jiimfer) 1265, mL - quondam Bernhcri 1283, 333. - Conradi de Buseleyben 1283, 3S:>. quon- dam Cesaris 1289. 379 quond. Erici canou. 1210. §9, Gerl»erti et IJdalrici 1120, 13. - Friderici a<lvocafi com. de Gliclienst. 1248. HL c. (jue vocalur Gast- hof 1314.573.- Gerdrufli.s ante Pontem 1282, 327. Ileinrici molendinarii 1265. 20i'. - c. que vocatur KableherlxTge 1265, m Liperi 1265, 1152. prep. Ciniradi 1217, 18. prep. Wvtho«ouis 1259, LLL- .Septem virgiiuim 1240, 12^

OrU- uimI PtTMiiH-n-Ri'gifstfr.

- i|iiuii.i. Suxolli^ IJ^'J, :'>7'.* i . pielRJli tialis Heinr. (W SyW-k'iWu 131 H. »iK.. dicta/cnme whcfi' he?» 1:^17. r);».""» rurti- ctila inter KohtclMistt're 1227, liL

ciirtis propo liicuwinislinura 110^, \L sub muntc h. refri 1210. tüL - (ti.sellu-ri in Hrulo 1210. üIL iiiter I><iwero.s 1210. ')'■'■ Reinhartli de Craiiichlelt 1210. 61'.

AlborJi dcrani iiixta S. Vihini 1210. lilL projK? oapellam S \Vi|x i ti 1210. ölL

Ilofc tntsiciirtiffcr Klostev: cur. tnitna.st. (4ipK?llciulorl' 120J>, IIIL (icorgcnlhalcr- h»f 1217. Üi- 124^. lÜL l:'.06. 52i». OldisIolH^rhof in fhr Xeiistmlt 1807, 5H(j. l:U0,56y. l'aiilinzt'llerhof /n der Xeii- sUidt Vm.äiih. HoiiiliardRlininiicihof linft 12«>0. 4-)7

domiis: ElHjrli. d«' Wedimur ante jrradu» 1260. 174. - infra sopta liosp. s. Martini 1251, IML - d. et an«a 12!«8, iÜL Hein- rici Magistri foronsis et alionim in par. S.Michaelis 1217, iL anfjularis ex o}>- posito S. Matye 1289, m - P riilcr de Sraire in par. S. Tanli 1:508, 540. contra molendiniim Gotsc. de Sroidet»tete 12J»:», i32. inxta Ion??, thema» 12«.»8. UiL - dominorum de Stntcrnheyra 1306, .V27. convcntnaii« Kcrlingcri ex oppo.sito cap. S. Marie Magd. 1:106, 527. in pede moii- ti» S. I'etri 1241 , 12>L nova domn» panuui 1266, 2üi - düInn^« et viens apud iVatres S. Aug. 1317. 60iV - d. qne liülüube vwÄntnr 1273, 2.')S üü. «res doniiis apud domum Ditcrici corei ineisoris 1244, >32 tres doran« laagistri ürtwini 1250. 172. Cuncgundis Bigenote 1217, Ii - d.rufa 1317, o!»6.

stnpa 1283. ::^46.

lio;$pitinm luhanni.s dicti de Arh«?

m

Hitckhnuser : pistrinum 12:^8, 117 p. 8, Marie 1216. 28. 75. p. ap. lon<ras thenias 12;J8. LLL p. fratnini de Gntthern 1283, 3itL liackhinis Im der Vttikinli^ 1310, 558.

VerkaußUtden , Jhinke ctr.: a|X)t<x'e t^ive domus ante gradus, in (piibu.s pannus lineuH vcndi solet 1282, 3 IS. apoth. dicti Kanki rliuchon 1203, - ai¥)t. in i>ontc mcrcatonim 1265. iJälL \hL 2L '^JJÜ. 1268, 22Ä-- ap. Sehromeri 120:3, 43v>

Imncnm sitnni iuxta ecoi. S F<gidii, in quibus pani» venditur 12H.'». IS!« Oi

ca.salia tbrensia 1140,22

rase monetariornm 1265, 108.

caraera, in qua panni vendimtnr 1253. 1^ 12(>5, 1112. cainero sartorum 1256,

miL i:}06. 523 - iKjllitit nm 1256. Wi. camerc sen Stationen niercatorum 1262, ITIL 1265. 188.

sranina pistornm in parvo t'oru 1265, rH8. 1266. 204.

dne talHjrne m\)cr pontera reniin vena- linm 1156,3-*

tuguriura 1225. Ol. 12!Vi. 110. - caiei- tioiini 12ii5, 190. assatoris iti j>arvo foro 1269,

liorrcnm ver.«. ciraiter. Mar. Maid. 129t>, 479 illi«^ de Smedestete 1317,602. bosp. S. Martini

Kesttmgswerke.

Muii cisitati-s 1 170. 45. 1212. 72. 1217, h2. 1233, IDS. 1264. 22iL 121K). 39L 131;». 577. - ]tropiigna('ubini in ürnlo 1296, 453. - turris <s. cr:lris(h. JUtrg u. Jhf. - vall.ira civitatih

Sonstige Örtliclikeiten.

Aqua = lirciUtrom 1312,568. Lrislaiba. Kvrslarha. Kirselache, Kirslacbe 1 13^'.

12:.s. l.;7. 1265. 199. 201 1311, loj,'u-<. qni dit-itur Ilorlaeba 1133, HL Gerahe, Geraba, (iera tluviiis. Gera aqna, Gera tluinon 1108, iL 1133, liL 1249, lilL 1256, LÜL 1260. VLL 1265, 2ÜL 1272. 12fr3, ;i46. 1203, i32. 1317. 602 1318, 612. IL. - alte Gera 1260, 173 aqueduetus iuxta molend. Kerlingeri ap. long, pontem 1294, 4:15 l:M), iliU.4. ilavih a«incduitiis i:i00, 490 .4 aqua tliion.s per claustr. Novi oijcris 1289. 378

Möns S. Marie 124:5. im S. Petri 1110, III 1249, Iii

(itnten: orti inter Gerali. et Cri.sl. 11:^9, liL ort. Silridi dipeatoris 1210, fiJl - dun orti ante valvam cordonum 1265. im 1272. ;iiL ortn.s ante valv.l'ram- phonnm 1283. lÜliL - orti in Plurali 1283, 343. 1286, MiL ortns in Nova civitate 1315,577.

Ponieria 1196, (ÜL apud curiara Eriei 1210. 69. - in Pluraü 12:39.122. artbi- episcopi 1270. 238. S. Ang«.stini 1288, lÜSx - ii» Brula 12SKJ, - ortus sive pomerinm apud valvam C'ramphonis 1251, 150.

Itona coniitis II. de Glichen intra muni» 1312.569.

Weitünrqe: in iiiontü 8. Petri intra mnros 1170. 45. 12:38. 116. Brücken : Knnncrbrückc: pons reruin ve-

Orts- uml Personen - Rcj^stcr.

487

naliiim, morcatorum 1156, 38x 12Ö5. 180. üö. ILL Oü. 1<1 1267. '213. 1268. 225 1809, 554. soll in Stein erbaut werden 1265, im etc. ~ Jjunfje Brücke: pons lonj^ns 1268, ±ÜL 1294, 430. Uhmanu.sbrihke: ])on8 Li(!pwinisbrucca, Livericlisliruckeii 1108, 1212, 12.. - Sclüösserhrmke, lange Siege: lonire thcme 1238, HL 1255). 170- 1296, ÜÜ* - pom lapüleiu in Pliirali versus molciid. S. Marie 1270, 237. - pons apud ortos inter Gorahain et Crislacbatn 1133. 12.

Mühlen: Bürgermühle (Scukpfeifefiinülile) an der langen Brücke: m. apud. long, poutcra, dimidiuni raolend. \V. Ker- lingeri, Gots, de Smidestote 1268 , 22fi. r2;»l, 423. 12S»3, 4112. 1294, i3i 1300, 490 A. Schlösser mühle: mulcnd. apud Jonga.s thcmas. ^jj niolend. ap. 1. th., mol. coniitum de Glichen 1259, 12IT266, 2112. 1296, AM. 1311, 564. obsfnictio, quo Wer dicitur (das sog. Payierteehr) 1818. 612. SliftsiHühle: mol. cap. S.Marie 1216 28, lü. 1217, ifi. 1270. 2aL - inolendina tria super Geram tluviuin 1249, 140 - Papiermühle, Waicetsmühle: molcnd. sub nemore Wawirh cum 4 rotis moloiitibus 1133, 1S(?) 1318,612.

Die Feldmark.

Wicpildc, locus* qm wipildc dicitur 1281, 311. 1318, 609. - bona sita in domc wicpible 1318, 609. Der Steiger (Knh- iceide): Wawitho arbustum 1196, OL. Wawid ailvula 1256, ml Wawiht silva 125«. lüa. Wannwit öilva 126.'>, lilü. Wawelus 1289. aiL Wawitb neraus 1318, 612.

forcsta circa Krfordiam 1 187 90. b'I. Borntal 1301, 4iLL

copula episcopalis (im Hirschhrühl) 1133, HL

Montcs: Blozciiburc mons (k-i Melchen- dorf] 1251, 148 - S. Cyriaci 12.%0, liL Ilirnzberg fllenetiberg , Hirnzchen- Ißerg) 1267, 212. - Swdlenljonb (bei Kühnhausen) 1314. 575.

orti bumuli 1251, 148. - Vinee: in montc S. Ciriaci 1297, 46.'>. - prope Hochheira 1225,91.

Vogt (Graf) und erzbischofl icbe Beamte.

dominus Gcrbardus de Erpsfnrt 1110. 10.

Mhtxxitia : 1283, 338. .39. 12"o. 1299. 475. - ViMftei wird ron der SUidl er- icorben m OILIL 'M. 15.

comcs de Erfurte 1220, M. Lamliertus

comos de Erfordia 1196, fia 1219, öü. 1222,

comitos de Glichen, domini Ert'ord. civi- tatis 1277. 291.

castellanuü: Sifriduü comc» dcOrlamunda 1185.4IL

advocati: com. de (ilichenstej-n advocüt. Erph. 1266. 2Ü3. Albertus comos de Glichen 1268. 223. - Ernestus 1120, 13.

1124, Ih - Erwinus 1157, 42. Lam- bt-rtus comes de Glichen, 1212. 72. 1217. 77. 79. (s. hierzu Grafen ran GleicJien). - Fridericus advocatus Erf comitis Heiur. de Glichenätcin 1248, 139. - Fridoricns de Iserstete, adroottus l^rfordensis 12.5(1, im - Reintridus adv. 1283, 334. - Hein- ricus subadrocaius 1 192, 55^ minist. 1193,

vicedomini: Adellicrtus 1125, Ifi. Bertol- dus minist. 1174.40. 1190. 53. 11 92, .5.5. 1193. 57. 58. 1195. 59. 1196. 61 t) J.63 04. 1199 , 66, 1252, lüL 12.50. UML Didericus riced. minist. 1169,44. 1170, 4iL - Dithericus 1193, ItL - Theod. 1227, Qfi.- Fridericus 1258, IfiL - Giselliertus minist. 1 125. HL 1139, 2L 1140. 22. 1141, 23. - GiteUiraht 1120, IIL - (-Üsclherus 1210, ßS. Henricus minist. 1 1 44, 25, 2Ü. 1145, 2L 1147, 28. 1148. 30. 31. ILV). 3L 1154. 37. 40 -11. IL dictu.^ de Ap- poldia 1308, 543. - Helfericus minist. 11.57, 4(L_: Richraarus 1283, 334. - an- tiquus ricedominus et pinccrna de Ap- polte et alii ministeriales 1300, 490 .\. (s. hierzu: de Appoldui, de Meldingen, de Meinu'urtslnirg.)

scultcti: 1264, 186. officium sculteti civi- tatis et in Plurali 1289,393.- In ciri- Uite: Bertoldu» tniiiMM169, 44. 1170, 4iL - Fridericus Ritt^ 1217, HL 1225, 1>2. Gotcvridus 1255. I5L Guntherus de Alstctc 1256, lüü. Gothefridus 1259, 112. 1267. 222. Hawart ll.')7, 42. Heinricus minist. 1 192. üä. 1193. iL 1 195, 59. 1 196, 62. 63, 61 IL de Meldingcn 12 12, 12. (lutha iKVfßT) 1233, HL 1241, 12L 1249, LÜl Helewicus 1174. Ifi. Honnanntw l-SOO. 488. - Keynhardus de Gotha 1306, 522. Rothegerus minist. 1133, 19. RutloJfus eins 1258, lüL ciris 1314, 576. Rure- linus minist. 1144. 2il. 114.5. 2L Ruzcbi minist. 1114,26. Sigefridus 1120, 12. Li.

1125. Li Volradus 1283. 334. Wolframus minist. 1144. 2fi. 11 -^T. 41 (s. hierzu de Meldiutjen, de Meinuar.ttjurgh.) sculicti BrnJi, de Brulario, arvhici>iscopi , de alhxlio: 1120. 13. 1125 . 91. 1264, IS5. 1285. 359. Cristan 1157.42. Gotl'ridus

488

Orts- iiikI lNTs<i!H'ii-Rfjrixtor.

l'JVJ. 10'.'. (i«»i><-. l.oi«u'«ix I JtiT. JJo ILuo Loiif^us 120(1. 100. 1250. 172 Siunlriiliis

1120, m

villici: villc Krplu'^fiirt 1 1 OS. civitatis 12:^8. Iii», ihy Unihirii. 1120. Cl. Brnli 1-210. üiL Ki i«l«;riiUH 1227, (iotlic- fr'ul's 12r)'.< . ILd Ufiriiicns 1227. ÜlL FI. <lc Moldiiiijmi 12:V.». Hoinrirus minist. 1227. iilL IIL Liulcfrorns de H^'s- sinKOn nllicns ririfafis 12 .'8. Ot*. 100. Ol. Wi{jan(hi.s W/ZiV-. f/ cfflcrarius nrrliiep 1288. 117.

magistri fori: ofßriuin fori 1210. tiH. <»t1i<'. maß. fori 1282. 318 off. tna'.{i!(lratiis Inri 1289. 308. 1294.43«> ma|?. fori 1120. 18. 1210. ölL inaj,' foronsis 12.'.0, LLL lior- told 1157. i:L I>iomo 1144, 2li, KlK^r- hardus 12.'».'». l."w . Kriderifiis de Kuniti- Kcsse 1210. 69. Heinricus K 17.32. 122.'», ܱ Hermanniis 1M<6. 02. Wigandus minist. 1109. i_L

fribotoiios (Hüttel): fril»oto, fribotho 1285, m 1290, 1299. ilL fonrat fri- l»othel 11. '»7. iiL 1258. lüL 125!». 2i± Ljidevicus 1288. 884.

monotarii: oRiriuni et MK-ieta;^ monete 1268.188. oflic nion. 1282, 8Li 1289. .m monctarius 1248-51, 18fi. 1262, mi 1268, mi 1265. 192. swietas ooriim. «jui hiisgenozo (htutgenmHm) vocantur 1202, lÄL 1268. iml raonetarii, qiii hus- gcnozc vocÄiitiir 1262, 181 hust;et)ozon 1287. asL magister raonofe 1248 5^ IM^ AdelliertuR nmiiet 1198. 56. Mer- mannus 1210, fi2. 1216-28, IJL Hichardus minist. 1144. 25. Riipertiis 1282, 818, inonithuH s. h. öff'entl GdHiiule.

laraerarius L. 1288, 12ü± ^». de Ap|K)Idia. do Meldingon. de Meinwarshurgh.)

. ellorarit: 1157.42. l';>10 09

mariscalci miniat.: 1188. ]1L Ilartwigius 11. U 37.

ininisterlales Erphordetises: Wernhorus <^i/»/'crll54.87. Hartroc piiu*i>riia miniat. Krph. 1 1-54, 8L (s. de Apjwldia.) Aniol- dus Iliifns 1 157, iL Conradiis de Heppo- hcrfdo 11-54, 87. - (k)nradii8, Cuonrat 1 128 14. 1154.87. iniles de valva 1227, 9iL Godebolu.H 1154, 8L Hartwigus et llartungus 1 1.54. 87. Hawardn» 1154, iL Ilcrmaniui^ Werra 1196, S2. Heinriciis de Meldiiige 1228. lÜÜ de Appolde. Moinwarsburg . Meldingcn ) Huc 1154, 8L Meingo <le Kirchdorf 1151. ÜL Ott- raarus 1154, 8L SigolM>ldii.s 1154, 8L SiUoldiUi AlliiiN 1 157 . iL Wernherus 11.54. iL de Porta 1198. 5L (K» sind hier nur die amdriicktich als Erfurter

Ministeriitirn Jte:rivlt neteii a uft/efifh rt.) pHTOiios: HortoldiiK minist. 1188, Li. 1 H4, LV « inira'lds Huch 1258, LiL Cunra«!. d.' NVifenle 1258, LiL Ludewinus 1818, 015. 'riie»HlericuH 12.58, 167, riricus 1258, Lil

provisores . proi'iiratnres allo<lii: Goile- fri.liiH 1201. 180. Huiio 1808.548. 1818, 008 Longo mag. 1817. 605.

ra|M;llatii nirie archiep. : Cunemaniuis «irm/fw , IIeniiannii.«i et Hezechinus sn-iptorcs 1 193, 57.

theloiiearii: 1157.42.

Itetnnte ohne Ite.cichnnnii: Kas|>o ofticia- tiifi arrliiop. 1 2^8 . 878. ottioiati i:iiri«> «»pisropa is 119:'.. 5L ofticiati 1274, 272. 1282. 818, 1288, 898, ofticiura civitatis 1271. 2iS offiria arrhiep. 1288, liLL 1289. 892

otticia monete, inagistr. fori, civitatis i-t

in l'lnrali sfidtetoriim. villicationis 1282.

818. 1291.416. 1314,576. indic«) arcliiepiscopi : 1261, 177. 1275,

281. 1270, 2Jii. 1282, m- Hcnnanmis

iMi/fti- et cmdiutm 1284. 854. - iudice.s

generaics 1318,009. l)odelIi de» geistl. GeridUes: lleinrii-us

talip» et KrcnkelinuK 1284, :i50. indicia tarn .«ioidtcti civitatis quam villici

in Plurali 1282,818.

lldrgcrschaf t, Rath, Rathhhoamtr, Handwerker. Juden, Stadt- rech t etc.

Ilomines de Krphordia 1284, 118 homincfl villc K. 12.50, 159. univcrsifas l)omiiumi loci Ilcrfordie 125<>, 161.

incole civitatis K. 1818.609.

burgenses 1212. 12. 1217, IH 1228. im»

1248, LiL 125t. Li5. 1265. L]L 1268.

22:1 1209. 284 1 -'71. 249. 127.5. 270. 81.

1277 . 21*0. 1284. 849. 1808.548. imiversitas burgensium 1228, 100. dio burgcr. bürgen» 1287. 307. 1310.5.57.

1815,580. 1310,590. burger «. stat 1811,566 1820,029.30. burger M.genieyne 1815, 581. 1310, 589. cives archiepiscopi 1 1 20. 1 8. civeset homines, qui in E dt? manu arclii-

episropali lilwras 8orf iti sunt hereilitates

1188. 19.

civfvs 1192. 55. 1208. 07. 1212, TL 1284, U!L 1240. 124 ."121277^9. 1248 5L LM 12.55, 15Ü. 1201. LIi 1264. ISö. 120.5, 195 127.5. 27.5. 77. 1270. 284. 85. 1279, 01)2. 1280, m 1281.310. 11. 1282.318.

Ort**-, und Personen - Rojri>*t er.

481»

11- 2lL 128:?. aSii 1284, hh. 128ö, m 3ßJL 1290, m 1200, MIL

1200, Iii 42. 120'.), IIIl mO, 400 A. 1311, 56r>. ino5»..V)2.

rives et tota universitär I2<i9. 22iL iL 1272. 253. 127:;. 2r>n.

(ives universi 1227, ÜL 1241, \2T.\ 2tn.

iinivcrsitas eiviiim ot honiinum de K. 128 t, III.

imiversitas civium 12:?8. 1 17. 1249, 141.

1290. 399. 1294. 435. 129Ö. 454. civcs et cominuiiitas 1273, 2rLL iiiiiv.'r>ita.s eivitatis 1227. 97. 125<i. IGO.

i2i>:), 189,90 93 I2m. 203 1268. 225.

tota universitas 1272, 2^ 1275, 5iS£L

1292. 420. 1294. 435. imiversitas et cixitas 1^99,425 imi versa civitas 1269.231. coramiinitas 1267. 213. 1268. Jl^«}. I'2ri9

22iL 1270. 242 1272. 252. 1:^7 1. 271 lommiinitas et uiiiver>ita^ tivitini 1310,

:.:.5.

statl und gemeinde 131'>, 581. 82.

tamilia rivimn 128-1,351.

burjroDscH. qnibu8 dispcnsatio rei|ml»I. livi-

ta:i.s Erford. est « redita 1212. 72. nohili» scnatns civil. Erf. 1217. HJ. ludiccs de Erphordia 1217, liL iuditc.s

Erpliord. dorn arebicp 1250, 1 47. iiidices

Erl(»rden»c« 1277. 289. 1283, 331.34: s

iiidices arcliicp. iiidice:« et ministeriales nocuon burfjeiises

dum. an hiep. 1228. UKL iiidioes ac universi cives 1241,128.1243,

130

t«»tuin consiliiun civitatis E. 12:>8, 119. i239, 120.

roiisilium civitatis 1243, lÜL 1262. LZIL 1262. IM. 1274, 2IiL 1278,223. 1311, .'.6;.. 1318.623.

([iiinqne ronäilia 1310,555.

consulatus Erl. 1265. IM.

consilium et univenitas 1250. 143. 4-1.

cnsules 1256, mi 1265. 188. H9 90 ti.-. 1266. 204. 1269. 22S. 1270 '237 1272, 2M. 1273, 2IlL 1274. 2LL 1276. 281. 1277.291. 127S. 2'.>3 98. 12 0. 305. 1282. 313. 28. 29. 1283. 3iiL 3L 12-5. 35iL 128S. 3Ii. 2SL 1289. 893. 1290, lÖü 1291. 417. 23. 1292. 425 1296. llä. 4S. 55. 1298, lüL 1299, il^ IL 111.82. 1300, 4!»0A. H. H. 1.301, IM. 1303, 5Q3. QlL 1310. .m

noxi consulcs tan(|uain rertores 1275. 2JiL universi toiisules 1274. 274. consnies et procon.sido«, raB^istri con.sul. et pnxonsul. opidi E. 1265, 191.

consiliaril : (jui in noslra civifate con^i-

liarii vocantur 1217. T.K consilarii civitatis 1251, 1 50. 1260, 171.

1317.602 civfs de «onHilio 1251, 150 die an denic rate »int 1312, .'j07. «•onipltces consulum 1267, 212. coiisocii consnlnin 1267, 2LL consules et univen»i cives 1264. 1 85. 8iL

1282. 312. 1288. 331. 4 0:;. 12t»4,

im 1318,609.

consules et cives 1272. 2IiL 1280, 3111. 1282, aiß. 1283, 3311 1284, SliS. 1291, lÜL 1300, 182. 1304. blQ 1310. 561. 1212. 569.

c«insnle.s. cives et nniversitas Erf. 1277.

290. 128t>. 306 1281. 308. 0!>. 1282,

321 22 23. 1286.364. coiisdl s ot universitas (ivinm 1286, 3ü2.

1287, 368. ' cons. et tota universitas 1268,223, cons. et civitaB 1284.349. 1319.627. universi consules et tota civitas 1283,

3:«.

consules, cive<», communitas totaqne civi-

tas 1-275, 2 7S consilium et universita.s civiuin 1250, 147.

1263. 183. 1265, 198. rat und gemeinde der stat 1320,634, raagistri civitim 1262, 181. magistri consilii 1208, 225. 1269, 229. magistri cousuhira 1278, 223. 1287, 308. magist ri et consules 1291. 416. rcctores lonsilii (— Uuthsmeistrr) 1267,

212.20. 1274.274. 1283,346. masi?*tri ntnsulum et rectores (ilietscUfen

l'trsonen) 1268. 227. 1270.241 magistri consuliim et alii consules 1265,

194. 1314,575. ratismeistcre, ratlute 1315,582. magistri. consules et cives, universi civ««H

1289. 322. 1294, 13L 38. 1304, 5iL 12.

1305. blh. Ifi. IL 18. 12. 1306, 526. 1:507,

■V^l.32 1310,55«. 1320,628. raaKistri, consules et universitas civium

12y2. 317 2Ü. 1295.440. 1317.603. die tierc ol>er die gemeinde ( Vicrhcmt),

rertorcs, ziterst 1315.582. 1316.587.93.

1318.622. 1319,627. scaliini civitatis 1262. 179. scabiiii con- sules 1276. 287.

VitllMdiuliqes Verzeichnis der liaihsmit- ftliahr (UaÜtstransitm): 1212. 72. 1217. 12. 82. 1239, 12Ü. 1251, lül 1256, Mi. 1261. III 1265. 19Ü '266 . 2ü3. 1267. 2LL 20. 12«>8, 226. 22. 1269. 23L. 1270, '213. 1271, 21L 18 1272, 2li2. Iii. hk. 1-273. '262. 1274, •265.69.73. 1276, '283.

Ort«- und Personen - I{Qgif*ter.

1277, 1278, ÖS- 1280,

'Mh 1281, ilL 1288, Süi Sl. aL M 1288, :{7:^. 75. 1285», SIIL 1290. iüL 1291, lü. 12*»», i^j \296, AAlL b(L hlu 1297, m 1298, iüL 1299, 415. Iii. Ö2. i;{01, üiiL IM 180:^. im VMni. 522. 2iL 2Ü. liä. l:^»07. 5S5. Kilo, 555. 1812, Gti7. 1:^5, 578. 82. 1816. 587. 1H17. (j02, UL 1818. 609. 22. 1819,027.

rec ores a<l composceudas inttT artilic«'s e( Miechaiiiros «-xasperacionos 1810,555.

üigilluin (ivitatis: zuerst 1188 1200, iiL sigillum buri^ensiiim 1216-28, Hl civi- tatis 1238, LLL 1289, LiÜ eie.

j(r(»curatore!* civinm 1282, 818. - dicttis HasjM) prucurator 1.82. 818.

carnerarius l onsiilum 1266, IBlL 90. Iii 94 1268, 22ä.

notarii conüulura: Ilenricus 1280, 'M)h. snbiiotariii.s CaiiciT 1810, 555.

•sa-rittarius Otto 1266.208.09.

satellitoK civitatis 1810, 5,55. solilarii civi- tatis 1275, 211} 8tii)ondiani consulum 1275. ÜäL

apotlickariiLs ilcnnaiin. cum Symca l;>i8, 618.

artcracchanici dicti Erkorwcrc 1275, 279. artitircs opernm racchanicorura 1810,555. artiticeN seu mcclianici 1810, 555. braxator 1248 51, lüö. calcitex 1284.852. cerdo 1806.522. cingulator 1274, 2ÜL cli|>eator 1226. 94.

dio tlei.schakkcr 1287, 8'>7. rarnilire.K

1264, 18.^ K<1 87. »oi-iotas carniticutn et pi.Hturiini , quo in-

nunjr« app^llatiir 1264. 185. 86. caniitiics et pistoros 1264, iHii corei inci»or 1244. 182. iiicisor 1198. 58.

iiistitor 12!KJ, 1112. 1806. b22. 1816. 587 92

low er i 1210. 09. (s. endo.)

morcator 1 198. 58. (s. imtU</r.)

(.pcro civitatis 1271.248. 1274. 272

I>eUifex 1226.94. 1248. 1:^>

pistoros 1264, ISi 8lliiL 1266, 2Ul- 1806,

522. die brotl»ekken 1287. 867. s. aacie-

tuH et ir lt. et pist. sartor 1284. 8.52 sellariiis 1168. 48.

textores lanei. magistri et tainuli 1288, 875.

vinitor 1288.848.

liuh'u : I iitlei 1 1 8:1 1 200 . .iL 1212, IL 1240, m. 126<i, ÜllL 1271, 2liä- 1275. 2IL 1287, 86L 1291, üiL 1294,

1806, 526. - iiideonim nnivi r>ila.s 1 28: t,

816. 1806, ajli Al»raham «Ic llotenlmr;!

1814.576. . svnajjcnge 1287. 867. e'hirchof 1287. dÜL hidcnrid 1188 1200. 51. hulenstettrr V2S'-].'ALt± I lulnnvkhctt 1294, 4:'>r> (aujmt üulami.) petitiMies ad ludeos 1212, 71. statuta Asi afffnbiirg. concilii ludeo» tan-

Kentia 1294.486. novi denai ii 1248-51, L3Ü. obuliErfonl.

monete 1248 -51, \M. castpllaniim feudum in E. 1185, 4iL anailidua comitis nociion burgcnsinm

1228, Ulli.

con-suetudo civitatis 1289, 122. 1275.279.

iura municipaiia Lili >. 208.

iura conimunia civitat. 1810,555.

ius civile Erfonlense 1269.

ins, qnod slefjesc-az dicitur 1248 5J_, lÜiL

itis tuitioniä 1274, 2ÜL

ins, qnod dicitur vri, fri, fric (in Erfordia)

1289. 122 1256, lüü. 1266 , 2ülL 12«J9.

232. 1272, iütL 1288. m 1295, 2li2.

1320, 628.

bona, qne erbe vel vri vocantnr. 1285, 352-

bona. qne vri vocantnr. 1265,2112. bona, quo fi'i sunt in E. 1266, 2liü. curic et l»ona, quo fri vocantnr 12<!<».

21 »9

vri iK.na 1281.311.

1217, filL - mansi. qui vri-^nt »ti- cuntnr 1222.88. curia donatur, nt sit fri 1266. 208. notoinc vri si>lvnntiu" tres den. 1267.

vrii ins 1 -'25, 92. 1265. 202. 1266.208. t>9. 1273. 2lia.

<-.'nsns liU'r (Frcizina} 1225, 9L 1250, 147 1259, 112. 1'265, ISli. 128;^, 3iL 1318, 615.

j)ena per Erfor liam solita et consueta

1283, 883. onera civitatis 1288,^18. iura et obseqnia |kt qucnipiam civem

prestanda 1319,627. excubie et noitnrne vigilie 1271. 24 S.

1274, 212.

cxactionera episcoi>o vel advocato facere 12b7, lfi2.

ad mnrnm, vallnm vcl collociam pulsare 1267.82.

oltscqnia civitatis: exactiones. inigeldnm, valvarnni cnstwlia , mui-ornm vigilia, spadonum seu eqnornm observaticff pro- stat ioncs 1319,627.

Ort."*- uml Perrtoneii - Kcgit*tor.

Uürgoniamun.

(Kill * lH!«Hrhiiet, d«M die b«irert\'ndeu UUrgrr In ilcin Benannten Jattr« Im Rath gciiMMn hB>K.*n.)

A.

«le Ai hc. Arh, dirtiis de Aclio. lohaiines 1283, 1291.411. i:;0t>.554.

A. kerM hülle. A. kiix lioUe. Tylo 1810. 5&5. l:UI,")65. 1318. 1319,627.

Adolhcidis dicta de S. Ni. olao 1238. 117.

Adelheidis riduii 1265. 201.

AdiiIhei«liN 1250, UJL Ueinr. tHiiis 1250,

Advütatus, Advotati, Alberlu> 1227. liü- t>lL BerUioldus 1217, TL 82. (iiiiith. 1227.

AdellKTtiis huiufennin 1 li>2. ö^. ctrin 1193, 5S. 1217, TL bury. 1225. 91. Albertus 1278.290. Alherti, loliannos 1291. 1±L

diel IIS Allwr. Ileinr. 1296 lüli

AllM)ldns 1210, ülL brmi. 1217, 82. AlLoldi, dictii'' Alelmit. Gniith httrq. 1248, 137. rz51, ir)U.' 1256. llKL Iii 1260. ML 1265, IM 1266.203. 1207.214.* 18 *2() * 1209. 2m miJes 1270, 9A>.* 43.* 1271, 240." ÜLL 41L burq. 1272, 256, Ü5. 1274, 264. * 73 * 1275." 21^ 1290, 3ÜiL 4!M 1291, 121L 1307. 534. Theoder. Difherich 1290. illfi. 1291. ä2iL Alb. Iiraxatiir barg. 1212, 1^

de Albm-btiülonlKJii, AlbretlitisIcibin. Al- licrrhtesleibeii CristianiKs* 1315,578,82. Ilciiirinis 1284, aiii 1288. 3111 1311, 565. Reinhardus* 1318, 622. 1319, 627.

Albas. Albi. Adelbertus 1193. Coii- radiis 1256, IfiL Hoinrinis 1227. 95. 96. 1241. 128 1251, lüiil 1272, m Liide- us \ il2, 2ML Rovnboto 124»», 12Ü. 1248, UÜL 1251, VA) *' Vi:^l. 151. domi- nus 12.V>. 161. 12^9. 23tj ?,A 1272. 25i >.

d<«Al<b, Ali.h. Cuiiradiis 1311.565.1317, •»07.'' 1318 . 609.* GüfbotiiHlns 126s, 227.* llartiiindns 1251. 150* llenrlnis 1288, 3l;i Hermaniiiis 1278. 2;>3.* \iA± 1283, 34t; * 1289, 379 * aL Ö3^ 1294, 4:'>5 * 129.-.. ÜL 1296, 4:><).* ^ 1297. 159.» 1311, 565 1315, 578.* Otto 1251. 150* 1265. 199* 1267.214. 1268. mx 1271, 1272, SJüiLf i2.iM*51L Uiidolphus 1314, 576.

dii'tiis Alciiiip. DitericiiH et Triitcia uxor 1286.367.

Ale-xanler, Alexandri 1217. IL üniith.

1274, 2M. de AlkcsleylKJii, Heinric. 1292,4iJ2. .MIet iator, Hertwü us, loha)^le^ 1311,565. de Alstete, üuntb. wiV«« 1300. 490 A.

AltritmiN. Ciiiirmlus 1241, 128. Aiidree, Lndewiciis 1299, 47«> * 1310. 555.

de AndesleibtMi . lohaniies 1299, 475.*

1301.495 de Aiitiü. Wenibenis 1265.201. Ai)eleviis 1288.373. de Apbelslete, Ileinrinis 1288, 373. de .App^ddia. .\pt>Ide dicfn.s de Appoldo.

Conradiis 1311, 565. 1312, 567.* 4317,

602.* 05.

de Apferode, SvIVidiis 1312. 565. 1315, 578.* 82.1

de An.Mia. dictiis de Arena. Guiizel. 1267, 460 61 t> j öl Heinrir. burq. 1254. lüä. Tliideiinis 1254, ÜÜL Theoderir. 1265. 195.* l-26!*.2n0.35.* 1270.241.* 1272.256. 1274. liLL;..* lüL QiLl 1278. 2üil.* ill 128s, 37;t. 1292.427. 1297,46Ö.liLö2.Ö3.öl

Ariioldiis incisor 1 1 93. .58.

AriioMi, Ciinradiis 1288, :573. Nytbolaus 1291' 47.^.*

de Arnstete, ßertcddns 128;?, m 1288. 373. 1312. 567.* Omradiis 1298. 467.* 1299.475.-* 13(X). 487. 1303. 509.* 1317, 602.* Dilmarus 1288, Gunthcru> 1310. 563 Heiiri< iis 1288 , 3IiL 1311, 565. 1317. 602 * lohannes 1283, 332.* 34.* 37.* 12X8. 373. Ludolfiis 1307,5:^. Heiiibardii> 1817.6i>2* Linens 1288.373. 1289. 383.* 1299.479.* 82 * Uta rdicta II . Pbilippis. Klisa!«tb 1272, 2M. Weni- heriis 1317,607.* 1318.609.*

Asniiind 6< OHmiind), lleinriciis 1291, 411.

de Atrio. Reiiibai-dus 1227. 96.

Aureus. Ho bHr<j. 1217, liL 1225, 93^ s. fiuldichen.

Aiirifalier. Alkn-tus 1292, 427. (iiselcriis 128^.315. 1284.352. Hemiaiiniis et luta ».iw 1282.315.

Auritex, Auritiri.s. lk>rtoldu.s 1217, IL 1.65, liÜL

do A/emanncsdort" . /eiuaiiii.silorf'. Hcr- toldus 1318, 622.' 1319, 627.* Witegn 128^373. 1311,565.

B.

de Ba» h(Te. G 1288, HLi

Badusrh. Henri« iis 1311.565.

do Baldolvistete, Martiiuis 1311. 565.

de Bal)cnlierc , BalH?iibcr}^ , Babinlien , Babinlicrg. Banil»en-. 12>^8, üiü. C'onratliis 1311,565.' 1312.667.* 1317.602.» Gotlie- fridus 1282,315- 1288.373.

Bartholomeiis 1311, 565.

Baiiso. ('imrafliis. lutta f«.c<>r, llenr Con- rad./W« 1303. 503.

f)rts- ninl IVrsoiU'ii-licfristor.

<lc licrhNtrtc l:{H).r,HS. Ck)ma(lMs 11ܱ 1801), * 2:\*->:,*2a*'2A * IM\. r)»»:..* 1:517. 607 * lolH, (W.K* Honrini> 1 ^88. liLi 1 207 , ißü. tLL 1 :^ 1 0, :).'>:). 1 :^ 1 1 . r)«iö. 131 r>, 582. 1^^18,022* 1 027.^ Ilerraaniiiis UlOi', 551. H(>vii('maiiim> 1:515.578.*

Bendol. IJeiulolo. Coiira<lus et Adilhcidis uror 1271, 247. Heni'icns li Utlie sortir, l{ii»lc;renis 1271, 2iL 1274, 2fiL Siliol-

tliis iv^öi. i:>o'» i-jti«;, 2o:'.. ';>i4 * Ifi^ 1270, 1271. :'I7 48*

1272.2lil.iiL 1274,2iilj!QL2lLi (lo Bonowiz, Pencwiz 1288. o7:i. iloinricus

Ikrthte. llormannus 12tj5. 201. lion-htoldu-s burr,. 1 H>2. 55. lk?ringerus. Gotschalcus 128l>. aü2- dc Itcrlesteto, BoriLstcto. Alljcrtiis 1288. 1290. 101.

dn l{«rca, dictus de Hcrka. Ciimadiis 128K, •lÜL 12iv:'. t7') i:Ul, ThJ.-».* 1318. 622.* «527.* Hedwig!» et film ,\delliovdis i;iO<j. Ü2. lohanna .«^/r/zr Adilh. 130G, 52i Koiihardns l:m 522

Horneni-s , Ucriihorus 12:18, 117. 128:5,

do Honiis, Hudopcru» 1240. 1 2:t. Bortcichiis Inm/. 1 192. 55. Üortoldus. Pcftoldtis 1217. 77. 1270. 2:5<». 1278, 2iyL

Uertra<lis. Tiderictis iluminc H, . burq.

1217. 7!'.

Ik'rtradis »trtvyr Conrad! 1270. 2llü sumr llcnr. m/. lUrttutlom. 1282. Iilil

d<? Hichclinp:, Bichclin^on. Kckdiardiis i:il6. 587.* i>2J^ lllLf Fridericu» 1288,

HifToiioto, Cimojirnndis bnrij. 1217. 77.

de HilfersIeÜMMi. H\ Itorsleiliin , Hiltor>- Itdion, HiltliersleiUin. Biltei^lc) lieii. Bil- f ir>iloviiin , nilters/loiil^cii . PiherslelnMi. Hertoldns 1288, ?u:\. 121H). iüL 12!»!. 12ÜJ!L 121X}. 445 » ditl IiäJl i:\Ol. 4P.i * lleinricus 12<)r). 20:i * l >r>7 1268. 226* 27 * 1272. 2üiL IlL iL 5:l 1274. IMH 1 276. 2s:5 * s5 * ,s«'i » S7.* 1 2so. 3ila * I Jsi, * i-js:i, .^:^.4 * -i.s» jj i _>s7.

12SS. :{7:} * I2sn, !'.7l) * jiS^ \^2l1 12110. 401 06 *07 * 1291. i2lL 12!>4. 4:r..* 1295. ML 12i»6, 445. 46. 4M.* 50* .54. älLf 1207. 4ri'.t.* l:',oi, 1112 ILLü i:302. IIIS I :!«):'.. i:;o4. 51L l:U).5. idi

L< 1!» -'0 i:106. 522 * 232 25 26.* 2S.-^ 1:507. :.;j.5.* l:^,os, 54:t. 1:510. 5.55 l:5ll. 56.5. 1:514. 574. 1:515. 57!». ^ Hoi rinis Hpud Sootds i:il6. 587.* IlLi SiUt liü-^^ 1:^17. 51»7. llli. i:^ls, 610 suiUelus l.>

haiim-s 124:5. 1:50. l.mh'wiriis 1267.214.^ m*. 2ü2 1270. -'t:!* 1271, 247 * ÜLl 1274. ^lU* üfi.* IÜ2 127^. -^OH * 128:{. IlÜiJ 12«^. ^57:;* 1290. 477 * ISLIL h2^ 1:^01.402. 1:50:^.50:5.* 1:505. 5iL L^JA lÜI 1:507. h:\\* 1:500 , 551. 1:510. 5,55 * l:!11.56.5. 1:517.507. 1318.610. Nvcnlaas I :'>n6 .v>-.> * » >5 * '^6 * -jS * 1312,567.^ 1:517, 602.* 1318,608 * «.dictiL-^SwanriiiK. Uirtasche. Hudeneriis /mrg. 1254, 155. dictus Birfaisclien. Henricus. Riidegerus 1276. 2S6.

do BiscoviRlcilK?n , do BischoviMleilicn. BiHthofsleylMMi . de Bibcldcylten . Biscli- lolH!n. ( onradus 1209. 4S2.» 1306. ^22. Hcnricns 128s, 87:1 Lud. wiciis l:?Oü, 5:50. Nioolaus i:5lO, 624. Tbomicric. 128.S,

Biterolphus. Bitherolf, Biterolfi burq. 1217. Conradu.s bnrq. 1212. LL 1252. 15L PViderins 1252. LiL 1256, 160* lMi± 1266. 2Ü1L 1267. 2 IS* 2ü2 1270 , 212. 43 * 12 n . 246* 47.* 48 * 1274. 265,'^ <50." 127s. 20: > ^ liLi 1:^00, 400A. (i.<rliart burq. 1217. liL Hartmodus. Hartmuiliis l->60 174 126.5. 100.* 1266.20:5. 127;'.. ■KVlr 1277, -N'.'.* Hartunsus 1252, liL Rudolfus 1274.268.

Bizkorn, Bizconii, Bizkornii, Bizkornrc 1207. 6S. Bor(ht«>lduH burq 1222. ii>L B-rtoldus 1225. <ÜL 125<), lÜüJ^ Elx-r- nanduM 1262. INÜ, 1265. 100.* 12SK,:57:5. 12S!>.:570.*S:5.* 12!' t. 4:55.* 1207. 4.50 l:50.'i, ■50.V* El-erhardus 1260. 27 4.^ (Jodo- fridus burg. 1242, 105. Hcnnaniiu.s 1262, ISO 1267'. -^U* IS* 20.* 1270. 24:5* 1271. 247.* 4S* Ulrirus 1225. 03.

Blabacti. Hermann. 1*5 11.. 565.

de Blankeiiha\n, Tliowlerirus P»14.5i5,

dictiLs Bor. SifridiiN l:W). 4S5. 13o:5..50s!.

Bodollus, Tlieoilorirus 1212.56s.

do Botfilstefo, Botilstotc , TlRMKloricus 1:516. 5S7.»112.

Boumliowore. Honricns 1:511.565.

Brandau. Heriu:inii 1:^11,565.

Branf. Gunther. 1288. EliL

do Brant)>a<-h , Brandiarh. llormannus 1:410.62t. HoimiK.tü 1207. 45! >* l:U);5.

5o:4* 1:407.5:45*

do Bronir'iwindpn . Bortoldus 1:511. 565.

1!51S. 622.* 1310, 627.* Brukenore, Bruckenor. Hoinri« u.s 1204.

4:55 * 1200. 475. 1311.56.5. Brun 1140. 22.

Bruno. Brnnonts, dictus Brutionis 1274. 26S Brun«» (Brunonis) 12S1, 'ML i'on- radus 1266. 2Üfi. 1274, 264 * 131 1281, ■•508. 12SS, 147:5.* Th*. 1202, 427. 1305,

Orts- un«l Personen -Ueglster.

Ö-21. i:WS,..m3lL l!ill.5t»5. Eckehar- (lus IJHO, so:..* 12S1 m\* Hartiingus 180S. .-)J{8. an (lothefriiluf, lL'!>6, 418.» 1200.454.

«lirtiis Huch<'iier, Hoinricus 1815, 57^/

(lictiis BiM-kdin. Siffridiis 1290, 47*'..

(lo Unke. Bulza. f'uooginidis filia itein-

hardi 1265. IM. Ileiiiritds (U. Reinli.

12»j5. mL lleinhanln.s 1251. 150.» I25Ü,

liLl.' üli 12«i5, liia. Thcodcrir. /»/. IWnli.

12G5, 199.

liurfj(raviiis, Sifridus 124;i, 1 HO. TlieiKleric.

hau, LiL 125:{, Uiin-Iiardi» sfUaritis 116M, 43. l)itinaru.s

r»M« fiimnlm, Henriens filiiis, Hilde-

{,'iindis, Indda. Meethildis fUic, Waitorns

(ilim liex. 4o. du HuselciUon , liitselevl'in , Hiisiluibcn.-

ainradus 12t>5, *12«.l, .m. 1:507.

535 * 1311.565. Ditmanis 12/7.200 91.

12^3, :^3S. 41. Gnntherns 12>^0.:^sl. ile Butsfete, Budestete. B ithstetc. Hilde-

hrandiis 1306. 528. bitridiis, Syfridiis

1206, 448 * hli * 56. 12xx, 37:'. * 1207.

460.61.62 63 64.

C. K.

( aUifex, hltleihus 1283. 343. (.'al<ariat»)r, Nyeolans 1311,. 565. Caldarialor. l'lnViis I311,5t;5, dicliis de CaldenlMtm. {'aUlenUnnie. I'itri-

rns 1273.260. 1274.274. CaiTipauariu.s s. Knptirslegero. de Kanewerfen. Ilenrieus 1311.56.5. dir» US Kankcrbuehcn 1203. 432. de üaiielndorf 12s.s, 3I1L dieta Kapuzen. Ciuiegiuidis 1265, 109. Carnifex. Ti. eio 12mh. 373. Kelkeni.N, Ciuiradus 12>'>:. 373. Kelle, AlbcrtiLs 1259, JJlA ^'«•llerarius, Wi^'andiis et nxor (jerdrudis

1219. 141.

Kerlii»^, KerJiiigerus, di<tu.s Kerlinfii'r, KerliuEfher, Ki?rliiifj:eri. (.'■oiiradus 1238. 12<l 1265. 200. 1266. * 1272, 2f.O * hll iL! 1276. :iü3 äiü * öiLl Jü.* 1 288. 373/ 75.* 1289, .381. 1206, 448.^ (;<m|. sealens. GotMalrus, Gotsrhaleu.s 1256, hiO.* ÜL 1250. LlIL 1260, 174 ^ 1262. I7n 1265. 18S.* iÜLl LÜl * iÜ.* il2 * iÜLf Ol Üi* 200. 1266. 1103. LLLl 1267. IH): 1260, 23:^^ 1270, lilUi iLL 12n, ^i^L 1273.262.* 1276, 2^3. ^h. 1277. 200. Ol. 127^. 203 * ILL^ I2V2, 313 * ^ 12."f:'.. 3:;8. 4 1 4.5. 1284. .351. 1286. 362. 1287. •ML 12SS, lilü 12it0. 1301. 403.^

1:'.Ö6, 522 * 23" 2il lili^ ÜJ! dictum

Murcr et Bertradi.«^ tuw 1317,00.5. 1318. 612. 1310. 624. Ilerraannus 1280, aSJL Jlildehrandus 1262. HO. 1265. l^'O. 2'»i>. 1266. 203. 1269, 23.5.* 1270, '^41 * 1274, 265,^ ti>L m*. 1278, t'<>;V* \^ 1280, :'.05,* 12 ' LiÜ L J»''''^.* 1284. 351.

1286. :;6t. 12n8. ÜllL 12s9. 1200. 406. 07.^ 1201. 420.26. 1204,435. 1207, 4L0. 1200. 477 * 70.* 13i'5. .V-M.

Waltenis 1272, lilfi 1276. 2iiÜ 1280. :I05 * 1281,311.* 1282.327. 1283. 338.* 4 1 * 4.-> * ASl* 1284. ÜL 12-j8. 373.^^ 12-i'. s7. 1200. 406. 120 1. tl l.

15. Hi. 17.* 20. 23. 1204.435.36.* 1206, 450. 1208, ilL 1300. 4iHJA. 1301. ÜLL 1302. 407. 13ii:.. :.I7 * \v>.* 10 " -jo- 21. ("/»77» l int.se. Ileydeur. Waller.) 1306. 521. 130j, .541. 1310, 5.57. 1311, 565. 131-5, .583. ((jerdrudis rel., /lYiiüotse. Hedeur. Kudult. Waith.) Hudolfiis 12->8. ÜLL ütlia 1305, -521 Vrowinus /wm/. 1217. Iii- tlietus (jcsur. Key.sir. Conradus 12x3, 3.43 Gunther 1265, I0.'>* Henrirus 12SS, 373.* 1311.565. Ludewieus 13H, 622.

1310, 627.

de KeKMellMirn , Kezzellwrn , Kezclhurn, K<'zillMirn. Kessillwn. llenricuH 1256. LÜÜ. 1307, 535.* 1311, 565 1310, 626 1.320.632 Hermaiinus 1280. 3IiLf 1202, Rudigerus 1200. 40L 12i>2. 425 27. 129ti, 456. 1304.511 1307. 535. Hu<l<- yerns H /Uü Heinr. Sifli". Rude^, 1.315. 570 8i tri Ins 1280. 305 * 1281.311 ^ 1282. 323. 1288. .373.» 75* 1280.383.

dietus Killiove, Killiowe. C^onrjdus 1307. 537. llenricus 1319.624.

de Kin leliusen, 'I'heoderic, 131 1, 505.

Cin^'illator. Murtinus 1288, 3i3. Otl«i 12/ 4. 267.

de Kire'icyiii. lohanncs 1311. .56-5.

V. d. Kir-larhe, Kil-iilacus. de Kirslaen. de Krisladie. Alhrecht 1310, .582 * lleinricus l:{17.507. 1318.622.* l:{19.62/.

de Kirs|R^leibcn 128S. ^ lienrious 1318,

ile Kiwe. Kvwa, Kvwiv lleiuieiis 1256, 160 - 1265.' 190. 12»>7,212.* 1268.225.^ 26 * 27 /^ i:;00.4MA. Svboto /ynn/. 1228, um httn/. 1243, Hill 31. SilM.Mu's 1238, LLL

ClijH!at«tr, Silridus 1210. 60. di« tus riui/.inaii. Henricus 1275. 270. de Kobinstete. Ib'inrieus 1316. .587.* 1»2j^ de Oibur^j. Heruiaiuuis 1288. :'.73 de (Mle;lc, Bdrcbanlu.s, Burkardns 1265. lÜü. 1280. 370.* (..iiradns 1:{H;, 5sL 02. GirlMito 1207, lül Hevneniaiin

1311, 56.5. Ilernianniis 1.111, Ll]5. 1312,

404

Ort^l- und PerwHion - Register.

:»67.* iai7, r»0.> * lohaimrs 12J»7, 4liQ. «1. im. '^-22.

Kolere. Waltmis I:{17,607.* l:n8.<K>l» * folnenis \2-iS. lliiL de Colonia, lohannes 1265. 109. i'omes, Cuiiradiis 1288. ÜLL C<)in|K)stL'rt.', ( iiiiipestliore. n<'inri<-. hurf/.

1212. LL 1*1? H->. d»; Craniclifielt. Hoinliardns 1210. 61*. de Creula. 'riKHHlerir. l:V)t5, ä±i Cripcnstok, »ertoldus i:U):{-:>08. i'ristaims Imnj. lli»2, bh, Kirstanus Ole

Berka!'} im 022. Cristindinge, dirt. ('ristenin(?e. r>i'«*nciis

I24:i, lilL GisR-llKTtiis i:il8, GO:^,* (iis*-!-

hiriis et H.ror Utha 1:{06, Ü2li. l:!ll, lM2,bÜl* 1:^17.602.* de Cnith' im. (>>iiradns 1:{07, 5:»'» * Thy ino

iai7,607.* 1:;H.609* de Crnfsfete, Siitfridus 1:W1. l'.'-l* ik» CriKftbnr;?, ( 'rurelmn h. Kunoumidis

1292. 42S. Cnnratl. 1288, ÜilL 1292. 428

Hurmaniins 128'^.ÜIÜ dietiiH Knclien, Kiiirhen. Sitfridiis 1:508,

.•i49. i:ilO, .V)5 * i:^n..jt>ri. i:^ir,. .'»8*3. <le Kula. Huito!diiH 1:{I1. 56'>. Nitolaiis

CutvlIifalKT. laroluis 1291 . Tetriis 1:^11,565. WUcjro 1294.4^5 *

( 'iiiiegiindis de ü Nicoiao 12:{8. 1 17.

König, dict US Kuiiig/» l{f,r). I{«'rth<t]d. Hein- rich 1291, iÜlLLndovinis 1:516, :»K7.* 112 *

Ciiiiridus 1217, iL hitrq. VIM, i£L 12:52. 10:> 12:^8, LLL 12.V5, Chi C. el luor Iiilta 1270.2:56. 1:517,607.

Ku|'tir8lct;ere, Knpfer.ile^er. Kiiftii-slegerc, Knplirslü;^el , Campanariiis Hertoidns 1:506, * 2IiJ5: -llLt 2iL^ '2ii*. V2xx,

Ciiprifalwr, Berfoldiis i:51 1. r»6."».

<licta Cygenvnzcu 12X0, ML

t\c Cymeni, dicfus de Oymerii, ("ymmirn. Cyminir, Cimraeni, di» tti8 de Zimmern, Zcimmern. (■onra<lu8 1277, 2S!< * Hugo 1279, ML 12>s:i, Ä lienrieuH 12ss, lillL Hugo I2s:5. :^:52* U* aLl 12:^>^, m 12S!*, aüL 1294. 4:^. ^ 129H. * 1299. 47.V* 1:^01 495, 1 :^0:5. .509.* Hugo tt Hugo. Katharina j«orot', (ierdrtidis n.ror i:50S 519. Thcoderic 12NX.IlIiL

l>.

Dcgcnhanl, Thylo 1 >M1 410

Deiiihardi . Thcoderii- V2xs ^ i:,

1296. 4AX* 1:5 q. 494.* IMfmarus 1267. 214.

I•ive^<. AdellHTfiis 119:5. ÜlL AnioMiis bury. 1217, IL ii2. iMtericu«« Inirti 122,5,

ÜL Ciottsraleus 1216-28.75. GoteM-ah us himf. 1217, HL (jfMiesealeus Inirg. 1217, 71^'71L><± 122s, IM ÜL Oto Jmrti. 122S. iüLL SilKito htm/. 1228, ILLL I)<)leator, Syfridiis 12x9. Zx:i dictus Domiceilus. Allx rtns 12H4. :552. dictus iU>niar, lleiiiri«us 1:519,624. dl' I)()rnl»erg, Johann. i:-51 1, .565 de Dorstut, WemlnTus 1270. 2:^9. de Draüteth«', Hrastete. Heinrii-us 1211. Liü Yliana 1241, 2L Heinrieus 121.5. IM.

<le I>rivonlia, Drivortc. Hartungus 1294.

4:^5* 12 '7. 45»* ilenriciis 12xx. iHlLü

Guntherus 1:^11,565 1:512, .567.* 1:517.

602.* Theo^leriiiLs 1:H11..565. 1:^.1^622.*

1:519, 627.* Drizeemainiuü 12SK. :^7:i Duringliertus 12SS, :57:5. Dux. Henrl. us 1:511,565.

K.

KlnTanlus bwf). Everardus 1217, LL 82. Klierhardi. Gofhseah-. 1274. 264 * 12XN. liLl 1294. 435.» 1297. 459*

Eliernandus bnrg, 1192.55, 121". -^2.

EUto 1241,

Eckard US 1272.255.*

Eckcniwrti, Henricus 12s4.3.52.

de Eckersperge, Eckariisl)erge, (V>nradus 1:515. .57 s* S2*

de Eg re, Henricus 12><x, :^7:^.

de Eiche. Henricus 128K :{7y,.

de Eillirechlifgehoven , Eilbrechtishoveii. Evlhrechtesgehoven , Eilbrechf i.sh(»f!en. Heriiiajuuis 12x:5, :^:5H * 1294, 4:^T>* 1:^0:5. .50:^* i:!07. .5:^.5.* i:ni,565. Nico- laus i:517. 607. i:5ix, fiüi»* Siffri«lus 1:510,555* 1:511.. 565

Eylgeri, Heinrieus 1:511.. 565.

de Ei>ileil>en, Henricus 12hk. :^7:^.

de Evtirslierg. Albertus 1:51s, 622.* 131 9, 627*

p:rici, l5ertoldus 12XM. 3LL 1298. 467.»

1299. 475.» 1:502.501. Vm. 509.* i:!OI.

514. 1:511. 5(15. Hermannus 1:^02. QOL

l:5ü4, aM. l:'!05.älLil>i£ liL*2ü^ de ElxleÜKjn , ElkesleilK'u . Elxlevl>in,

Ei.xlouben. Ebhlevbiu AUiertus 1210 17. liL 15ertoldus' 1288. 313. Gunradus

1297, 4611 üL Gtuitherus 1:514, 575.

i:5I5. 57«.* S2J!: Henricus 12S8.

i:ill, 565.

ETne< he , Emche , Emechin , Emme«dieu. dictu.s Emmichen. Giuitberus 1296. 4 l^^.'" .Iii: 1:^01. iillJÜ 1:506. Ü22.* 23.* 2j.* 2ill 2>vi 1:511 . 565. 1.517. «»07* l:Jls, 6»)9.^ 1:519.

Orts- und Personen - liepster.

de Emuudeleiben, Albertus 12H6. Mii. K|>is<'opuB, dictu» Episcoptis. Heiiirinis (relkta Adelheidi») 1'265. 201. Ih'inrit iis

de Erbipoli, larobiis 12^H, 87 :i. «le Erich, dirriw de Erich. Ileinricus r21>U. 47a. lH(>:{,:>Os. Sifridus i:50!>. .V)l Ern»!stii.s l"J7t>. -J-:;.

de Escciiebere, Eschenelwre \2f<x. HUI

Bcrtoldiis, Theodcric. 181KIi(55. Eschewinus /mr</. 1217. 77. de Rspei'o. Reinhardua 12X8,111:1

F.V.

EaUsr (Sraint). Ditholdus, Dyetohlns,

Dytholdiis 1810,555* 1811,505. 1815.

57S. Smeit i<2. Eckehardiis 1811. 565.

(Jerhardu-s 1807,585.* 1811,565' 181(5.

5H/.* Ü2J^ ai± Ileinricus 12s8, aüÜ

12S8, 878 Hermannus 12SK878. loliaii.

18IS, 622.* 1819, 027.* Sifridus 1270,

m*. Wite;fO 128«. ÜliL de Valva, Bertoldus burfl. 1217. ii2- Con-

radu.s fmrp. 1210 17,10. 1217.82. 1225,

ilL

aiUe Valvam. Conradus burtf. 1228. 100^ QL (leVanrc, Härtung 1811,565. 18U, 575.

Heinricu.s 1267 . 214. Ludcwicus 1811.

505.

de Variia , Vargela . dictus de Varila. Andreas 1810, 560' 181s, 022.* 181J>, 627.* Ekebertns 127S, 2ii3*94j: 12SS, 878. 12X9, 1290. 407.* 129' 410 *

1299, 477» XiL* ii2^ Eridericus 12ü5, l'.'5* 1267. 214.'^ 126S, 22L (Theod. et Edwrtus filii). 1269. 285* 1270.211. 12H5, 856. (icbo 12SS, aiiL Heidenricus 1816.591, Hermannus imtUar \290. Rudolfus 1816, 591.* Theodoric. I2SH. aiil Th.eniittha uxor 1289. 879. 1291, 428 * 1294. 489. 1808. .508.* 1805. 521. 1807,585.* 1810, 560. apud s. lohanneni et ap. s. Micbaelem 1811, 565. 1812. 567.* dictus de rufa domo 1817, 5%. 602 * Waltherus miles 1294.489.

«iictus Va.solt, Henricus 1807, 587.

Vector, Theoderic 1811,565.

Felix, Felicis. Conrailus 1256, l»n. QiL Heinricus 1289, aiüL

de Vi lkener, Kridericus 180S, 541.

de Velsperch, Hermannus 18u2,

Vernpetersen, Henricus 1 80 1 . 492.

Vettirlin,Guntherus 1811, 56'>. 1817,607.* 18 I S. 609*

Vireduminus, Vicedomini. Yilztnm. Al- k'rtiis burtf. 1216. LL 1248. lül Imri/. 12 IS, IIIL 1256, WUl ^ OL 1259, ilk

1260. Iii, 1266. 208 * 1267, 21L li^ IS*2Ü* 1272, 25(1* 52.* 54 * 1 276, 2S8* Sil SL!i 1277. 290. 91 1278, 22H * 12S8, aas. 12S4, aiL Bcrtoldus 1267. 22LL 1270. 289. Conradus et filit Heinr. fl Hu- dolins 1820, 682 Giselenis /mr/y. 1212, l-IO. LL 1217. S^ 122S. Ii I2'i6. 208. 1269, 2aiJ 1270, 218* 1271. 217.* ISJ^ 1274, 2öL 127S, 298 * 12ss. 878. 1800. lüLil!.* Uuiithcrus bürg. 1216, Ii. 1225. 98. 124S, lai. 1251, 14s. r,i) *

1258, Kil 1256, m8, 1259, lÜL 1260. Iii dictns de salicto 1265, 105.* miles I2ii9. 199 * 2a£L miles 1270, 242 * * 1271.240 * 47.* 4s* btirg. ilL 1272.256. 1274, •* i5* ÖlLl de parvo lorn 1274, lu^. miles 1292. 429. Har(un>,Mis 1.817, 605. Heinricus 1262. lliL 1265, 2ÜiL 1266, •'08*05 1267. 212.- lAlls. 126\ 220 ^ 21* 1270. 2aj. 1272, 2LiL i}2J!L hl± bli± 1 275, 2ü2 * ha^ SÜ^H6.* SL^ 1 2S2, aili. 19. 12S4. 85L 12S6, 862. l'^ss, ailL 12S9. mL 1290. 89S. 1291. 411. 22 2a. 1298, 4lii- 1296, 450 * hl ü±hl. 1297, 45!> ^ tiL 1801.492. 1808 .508* IM. 1804.511. 18. 1806, 525 1807. 585.* 1811, 565. 1812, 567.* ühL monoculus 1814, 576. Tbeoilericus 1217. IL barg s^. 1241. 12s. bnuf. 124S, lüL 1250, UL 1251, 1.50.^^

1256, ma. iiim, ihl 1205, 1 so.» s9 -

t'O * 91.* 92 * 1266. 208 01 ^ 1267 ■'■'n 1269,-J85^ 1270.2MJ? 1278.2Ü2JÜ 1274, •-'rt.^ * tiü (üti 1277, -'SS * iL>7s, 2i*8 «> t * 12S ». :;05.* I2S1. .811.* 12SS,

aiü

Villicus, PVideric. </Mr^f. 1217, 82. Vilteri, 1 heo<lericus, reJ. Heingardis 1274,

Eiltrarins, Hartungus. relicta Reingardis

1289, aLL Eilzerus. Gerlioto 1288. aiiL Vilzmeistru.>. Conradus I2R4, 8.'>2. deVypeche, Bertoldus 1317, 6<J2* Virdeling (». Quadrans), Conradus 12-56,

IfiL Ulricus 1240, 1211. de Vlsilbeche. Wachsmudiis 1259, 99. dictiis de S. Vito, Ü. 1286. äliä. de Elorstetc. Vlorstete. TheiMleric. 1262.

IᚠTheoderic. miles et CYistina v.ifir

1272, 2h± Eolcholt 1140.22. Volkerus 1811,565.

Volre, AllKjrlus bitrg. et Reinhardus 1254, 1 55

Eoreiisis (s. Mag, foreiisis) Gotschali us

1259, 87«).* MjL 12t»6, 4.^() * im, iüL 1808. .'>o8.'* Henricus bürg. 1225 9L

Vorkouf, Henricus 1811.565.

496

Ort.s- un«l PiTsoucri-Kogister.

de Koro tninori, Ilcnuannus biirtf. 1211.

t:L

Franco, dictus Kranen, Franconi-». Frauke rJ51. m Ditericus I Jl»!. iJ_L Iledo- wicis 1-251. IM llenricjiM IJäO, IftO.* Ol * I JOO, 17 t * 1:;<M(. 4!»0A. Nycolaiis 1 :! 1 1 . 56:. 1 :i 1 -J. Vi?.* 1 ;'. 1 7. <50J. Tiico- »leiii-. i:tl 1, 50.'..

de Fratikenluison, VranktnliuMii. »lirtus de l rankeuliu cu. Ail»ertii> \'*^^. M.\ * TIlI I-JIH. 41P. rjii4 . lliüJ: O.nradiis l'2x:\, :t:^s/^ iLi V2k\ Olli. iL'im, ülL 1291. 42>^. l-JtK». 4.X2.* laiO. Vm.' i:!ll, .■)65. Gun(lifiri».s 12!*0. 401. Heinemann i:^lü. blilL Thewleric. 1210. l_'77. •2f<^y.* Wernhenis i:i07. 5;i5.* |:!ms. 54_'. (Otto, 'l'liood llenr. (ratres) l-UJ,

Frenkclinus, Alhertus l'J'''^, H7:>. Fribotho, Frilio(o. VrilK)»lo All>ertu> lL*_'7,

Üä^lifi, 1-M:^. LiL (iunthfruN 12 »1, 12s.

1251. Ut>. Ilennaiiniis 12 .1, UlL deVrimar. Ilevnemannus <■/ Katarina u.ror

d(! Frinstetc. Fricnstcto, Vrinstote, Vron- stete , Frief^cnxtete. Guntlionis 12hs, :!7:'>. G. et llpilcwi>»i> tunr i:ioO, 4s,s. i:Ul, 565 1H17, Oüi». l.ü-'. 024. Har- tungus 12h:i. Hüll, ULI 12SH, •{7:1'- 7:..* 1294, >:{5.- Ilenri( n> l-'Jl 1,565. 1.udo- wicus 1296. 446. Siboto l:{0<^, 541.

Vrizchal. Hrrmaniuis 1256, Liilj

tle Yrondorf, llei iuann l-'MA. 504.

Frowinus. Vrowinns 1217. IL 12sx, :{7:}. in foro rapulartini !2>'t>. .'W>.

Fnito. Frutho Imry. 1 r.>2, -Vl 1210. lüL rinn 1217. U burq. liLs±hurif 1225, llarthunjjns 1251'. LUL

Vnipen, llenricns 12ks, :^7:;.

ii,

th' (felMJre, 0>nradus 1275. 2<'9.

de (iebeM', lleririrns 1:S11, 565/- 1:^1 S.

622.* l:il!',027 '' IL et Frulindis u.ror,

F izalwüi wiv/r l:Ms,022 1:{19, 627. dictns <iclcilsniaiin, lleiiiri< 12!'i>, l><:t. (iiMncrliolich , (iouiechlich, Quietus .\1-

It 'i tus 12?^x. .Ülü Klwrliardus //im/. 1217.

!•!>. Diierinis 124:! LiL 1251, l5()'Tlifod

Inmi. 124S. LiL l -'Tl. 204 - 1292. 427.

imiiiÜA .V. Mn helicb. d<i (ien«*, Cnnradtis I2"^;v, :{:!4 «. dt- leue. (iensc'viiz, llarHiehiis 1210, ÜIL //«»v/. 1212,

12, 1217, liL .s l'es aurc, d«' (lont. (iint. ileyhruianiiii'« 1209. 2'{5.'''

Ileiiri(-n<< I27(». 21 1 . Ilcnnaiuiiis 1250,

(_a'rl>ertiis 1120.

(iei liotonis, ConradnN LiOO, L2± 1311. 565. (ierdnidis I2öl , LZÜ. 1265, LüL 1277, •_'ss

(ierhanlus ctniftünior 1274, 267.

G«'i(>liii> jtellif'r.r, lohainia ui»/r, Samson, Waller. /<7«, Gerdriitli fHifi 1226,91.

de Grr>f('te. Knno 1:^1.565. |:'.12. 507. l:!17.607/' LilS. 009."

dirtn^. Gertencre, Heiuri» h l;il5, 577.

dl' Gerwart islui.sin, Hcidinricns 1252, 151 .

Gorwicas 1:^01. 494.*

Geznian 1140.22

Gikerlingn.s 12S.s.

dirtus (iir, Ditmanis LilO, 560.

(JisellK-rti, Hizardiis 12^-^*^^. lilli

Gi>iU»rath 1 1 4:'>. 24.

(JiseleriLs meraU</r 1 1 9:{. 5>'.

Giseienis /iVims Heinrici 1244. 1-V2. (J\>el- Iktiin 127s. 296.

de (iisjMitisIeÜK'n. Gis|M>ldisleiUon, Gy.**!)«»- tisluyhin, Gis|K>tsleylH?n , Gi.s|»ote.ileylH'ii, GisjK'rsleiben , GisjMjtislonlien AllK-rti's l2-4,4:i5» i:tii:{. 50.{.'» LU 1.565 l:i07. 5:{5 ' l)iimani.s, 1 )vrt mar 1299, il5 * l:in,565. Lil2. 567"* LUT. 602 * Hen- riens 1:^11.565. LU.-.. 5;s.'» s2.^>

de (ilychcn. llermanniis I;tl7.607.

Gln.smann ((tlcUsnuinf) , Conrada.s IMll, 565.

de Goini/, Ilermanntis 1265, liilL (joldiihfii , tiayldigen, Goldccliin, Gol-

dichin. Hartui'igus Lil 1, 565. 1:^15. 57S. * * Silioto 1269.280. 1272.256. «. Aurens. de G(dfhliach. Cunradu» 12^^, '{78. (jUii-

tlienis 12SS, :{78. (loltslegere, ]ierlhon.>< 1210-17, 70. de Gota, Gotha. Apleiiis l:U5, 5^<6. Ber-

toldus 125'.». Uli. 1206. 20:i 1267.212.»

12üs.226.* 27.* 1272, 255.'» 1274. Jt^."^

ÜL Zli^ ZU: 1275. 1277, 2-S9.* :io5» 12Sl,;jll * 1292, 42d. 1295.

441. 1296. 45(L 129S. 407.* 1269, 475/^

1299. 479.^ 1801, 491 1808,509.* 1805.

517 1s 19^211 1810. 5557M1TTT, 56:..

1815. 5sl SiL C .iiradus 181."., 5s2 * Guii-

therns 12 1 2, 255.=^ 12ns. 878. Harfnnun.s

1, urg 1258. 158. Heinrieiis 1266, 2ülL 1278. 2ii2Jl 1274, ML 1275, :Ü5. 1277. 2^!' 120. 805- 12S1.811 - 12SS,

tl«i.- LLl 1291, 428.» 1294.480.'' 1811, 565 Hildehraiidn.s 12ss. .Vr.^. ]„. hannes 12s9, Ü^iL Reiidiardus 12^8 848. 1 2sS, 878. - 1290. 44s.* J^Q * 55 » scuKttiis 1 801 , 494.^ 1806.522.^^ 28 * ;:5 * A i ' 2^1. 1811, 50>.* 1814, 572. 1816. 5s7.* ULI 92 ■' '. 8 * Si^elHcclit et />lin liitia 12<2,

2. '..5. The»»derie. 12SS, ;iLi. Volmani^

Orts- und iVrsoncn - U<>giater.

407

(iofi'Iiiule, Conradns 1205. 201.

lioHiftruliis l-rsH, ailL

fle (lOfin.H'eto, (Jiintlierus 12s:{. :M2.

(k' (JozrrsU'to. Pit'ariator. Petrus l;iu7,

'm.

ile (Jrltonhain, dictu'* (frifeiiliavn. Hcr- tohliis rj()5. IM Ditliraan'is 1284, dkL

flirtns «l- (irut iinie:). P>k('har<lii-* <■/ Kiiiio- Kundis H'/ir 1806. Erkvh. 1811.

Ö65.

ilo Gni/t'ii. (iriizyn. Fri loricus 12s><. ÜlÜ 121M. ^8r>.- 1207, 4üü liL Heii- rinis i:!ll. r>()5. lolianncs IM)X. 54». (►tto 12Ö9. iiü Theoderir. 1H17, 007.* Klls. m**

(inuUTW^i ll[*X,hÜ (iunthonis fiunf. \'>'2'j.

i»L fiiiiitenis I2t>2. IS! - (iiito, /Hins (iiile. Giin(lieni>. //mjv/. 122>!.

HjüI Silioldiis 1210 17, Iii A*<r}/. 122s.

1 00 iloniii)*' (iiiten filius hur<f. 1212,

Z2 1217. Iii (iliun (fiit<« 1217, IL S2.

Mii7/'.s Imni. 122'., liL 1227. ^ 9il

12:!:{. LLI

ilu (riitiii^'ci), <iiitiiijin. ilar(umtitiiis/"m/. 1210, ÖlL 1210-17. IIL 1212. LL 1217. Iii ocw Ul /""■'/. Ii! il2 122<". V'> ciM-s 1227. i'G. 122S. 100. Ol. rirlcrinis. TIk«)- (hTiViis /'MJ7/. 1212. 12 1217.71^51:: nns 1227,li:i.!M. (U- (iiitlicnshusin. Liidcwicii-t 1817. •K>2.'^ «le (lUttiTii. (lictiis (iiidici«', <i»' (iiittirii, (inttrrcu , <iiitom. (Juth<'rn. (jiithirn. Hcrloliiiis 12r.l, UälZ h„r(f. 12'>8. UhL 1207. Iii * 1204. il>< 20"^ 1272. iiL 180S, .j4 I l;Jir), * - IJrniK» 1274, 2i).'j * >>«i.^ ( iinnuliis /'«>// 1217. 1817.0O7- l;5is. «Ju'.t- I ri-k-rinis 181S. 1)22. 181!». 027.* Heinrieu^ 12:.8. ÜiL 1274. 2r>j * IiLf 12X8, m Thnuicrir. hitiinis 1258. ÜlÜ. 1275, irtT..'^ Qx.'- üüj: 12:>-:. 2!':'.. '' ■■'4.-' 12SS, ^ 12!»0, ■tu7.- 1 12!»0. 477 7!t.

■v:'. I8i(t,

IL

«h« Hakfnstot'«. Brrthous 1255». ilü •le HaisUMch. Syftri Ins 1810, M»l. de llalli.s. 'lalle, «lictiis de llalli-*. (»ysel- )«Tus it lutta ».'■<«• 1810. .">!'2. lleyiic- niiuiti 12S'.i. 81»iL I811>, 020. Hoinrinis 12<i'i, 2* '8 U inrinis. Ofto, ThuiM). fml res 120.S, 221L Heiiiritus 1272, 2"»5.* 1274, 2liU! Ii I J.^s. ;iiü 1200, 3iis. 12'J7. iüü. liL ü± ü4x 1808, düiL 18ir>, ös:..

U«aehicbtMi. a. Pr. »Mhaoa. XXIII. 1

1816. 591 Otto 1266, 203. 1267, iliL >0 * 1 26S. 224:. 2I± 1 272. ->50 * ü2 * .iLfl 1270. 2H8 * SliJ! HH*S7 * 12M2, aiü. ilL 12^8. m 42- 12X7. ai2. lix.s. 878 * lü^ 12x;). m IL is^si 1292, 422l 1296, 4üü 1297.459. 1314. '.76. Otto, Siffridihs fratres 1819, 626. Sifridius , Siiffridus htm/ 124S. lliL 1251, 150'» 1>,59. Uli 1265. 199* 1290, 407.* 1291. iüS. 1800. 4MA. 1804. 511 The^idcric. 1266. 2(18. 1278.202* 1277 2S9 * 1280, 805 "= 12S1. -m ^ 1282, m 12x8. 884* :{X/' 4iJ^ 12x5, 36li 12X6. ML 12xx, aiiL 1296, 44.^ * 48.'* bkt 1297, lüi. 1801. 494 * 1802. 41>L Ö8. 1806, 5^.* 211 * -'4 ''' 26. * 28 *

Ilalptiivil , llalpthuvel. Hcnricus 18.11, 565.* Sifridiis cogn. II. /miv/. 1248, Ulli

Ilartmannu-s 1 198, 5is.

Ilarthmudiis, Hartmiidiis 1265, 149. 1269. 2llü 1272. 256.

Hartunjjns btmf. llf>2, ilt. 1250, 1_LL M"(litliillis u.ror llarttin;ti 1250. 147. Th'Mxlerinif« tihm StralM)nis 1267, 212.

IIav<lorn. Ilenrioiis 12X8. 878.

d-'llavn. Theoderic. TJxs.^Li.

Hazt'kä 1 187-61. 2<i

H(dK?strit, .Vjni s 1294. illiL TliocMlerir. 126.x. 226.

de H<«ilin<r,.n, n«> riiiis 12X,s. 1291. 185 12V»x. 467. •-■ 1299. 475.»

H.'ir.rinis 1214. Iil2 1258. IM. 1261. Ufi. 1262, ixi * 1266, 2iüL 1277. 2xx. /hit/-r iHCohi 1267, 21X- 12XS. aiÜ i^ellifcr, fil. .\rii<»ldi 1248. 180 Hortradi» uror, IHt- manis (ilins 1248,. 180 U (ihm C(»n- niilii> 1261, 176 IlcinriciH de Krfordia 1814.571.

de Hekir>en, Henri iis 12xx. ;]2^

llelnirinis et Wa'jnir-.'is u.ror 12 !8. 1 10.

Ilolinitriri, Ijid.'wieiH nnitor 12x8, 84:^.

Hei Wiens 1250. UL

Merlwrto hiir(f 1216 2X, 75.

Herdeynus 1811. 565 dietUH Herdeyn, Giiiitherus 1817, 6it7.

HermamiuH 1249, 140. apotliekarius 18|s, 61X

HercKÜ ■rariii''; Frid'Ticus 1259. 172.

<le Hersveldia, Hersfolde. C/onradiis 1266, ■*i)8 --^ 1276. 2XB^ 86Ji 12x7, 312. 12xx. liLi 12x9. 8.76. 12i>0 406 12:'1.411. 20 12'J2. 4 '5 ^ 12!'6, 115 * isj: ä^* 1299, i:i()l . 491 * Conrad UH. Theo«!, (iun- zelo filii Conradi 180 ». 527. Honiiin'^'u.H 1811. 565 laeohus 1816. 5x7.='^ <*±1 Tyt/elo 18^5■f)7x.*^2■*

de HerverslidlM'n. Hervir^leilnM'. Hervers- leylün , Herverszloiihin. ("onra«! 1276.

32

Orts- und Personen - Regist<*r.

2>iiL Ernestus 12^8 . 3^ VM\, 5*>:j l:{17. 607 * l;ilS. »iOJ» * Henriciis l-i»10, 174* li>rt5. l<it>.* 12»>6,-J0:{ 127:{. Jt>2.^ 1274. 'Hü 1277. -^s» * 12<S. .m 1:510. 5x7"" Liitolhis l:tll.5iir> >iri(liiN 5x7 * Tvio 1:^17. 607 * i:»!«. Theoderic. i:hl. :i6:. 1:^7, <i07.-* IM^. 601» * 22^ l '.i 1 G24.* '21*. Heteni^, Hol>cman»liis, Kl>irnan<lns 1227.

Hildebrand IIS hiir^. 1212. LL 121«. lA.

1217.70.79. S2 " llildelMddus Wh. Hil.lclmrgis de S Xicolao 12SH, LLL Ilildcgardis. Krinl'ridii!* et Bertradis u nn-

1:514. .->7I.

Ilvmeltnidis, Thewleric. 12l».s. 4<i7 ^ 12in». 47.^ »

llys-scner, HenricuH 12 '»6. 1»>:{.

de Hochheini, de Iloiclum, llocheim. Uer- tn|<lns 12ö:i. lüIL 1273. '.>aV? * 1277, 2>5ll * Cnnradiis 12x?<. SliJ Witego l;ilH. «22 * 1;51!>.Ö27.*

Hoyclie. Hovke. Hoiken, Houke. ('iinradiis 1200, 171 * 1205. 195* Werner, Wern- heriis 125:J, IL^L hur,j. 124:i. LilL

df Holzhusen, (Jonradus 1:^1 1. '»O-'). Liido- wieu-s 1:501, 4 J2.

de llonkirclieii, Ludewicus 12ss. :{7:5.

d(? Honstein, Theoderic. 120x. 227 *

de Hnpffjiarten. W. 12HH ÜLL

Hoppfiner. Sil)oldiis /»yn/. 1212. 72.

ilirtus de Horliiiscn. HcinriruH I2x!i.

de Horslat. Bertold Us 1288. 87:5.

Hottcrmann, Hot^rniann, lloiermannus, dictus Hoterniannus. Hotyrman, Hothir- nian. Ilotirniuu. Cunra^his huni. 1217. II 1200, •'0:5'- 1208. ;>^0 1270. v<i:5 -^ 1271, 247.^ 48 * 1272. 250 * :,±^ 5i*[ilL 1274. 2ÜUÜ Iii 1276.iviJliiäi: HO - sLi 127s. '>08 * 12S2. ^2^. 12S4, ;^.M 12t>0, 44S.* 55* 12'J7, lüL 1:501. 494 '^' 1:500 . 522- 2IiJ: liüJ^ 2ÜJÜ 2ü± 1:511,504. üä. i:J14, 575. 1:^17.005. i:^is. 011. llekebardus 1205. 1 95 * Eckehardiis 1209.2:^5."' 1270.241 - 1274.205.'" 08. OH* 1277. 1278, '*^-i 94 * 1280. IlU5J^ 12X1, Ml '' 128^. :}52. 12XS. ailL 12'.t8. 40S. IL 1299. 475 * ir.u. .-,.i.5. l:{u:;, .509;" Elyzaliolh 1278. 2ü;L Ciodetritlus 1272, 2üiL IJartnn^us 1240. ^;»;//. 124X. i:j7. 127!5. 202 - 1277.2x9.* 12ss. ^7:^ 1297, liiL 1:^09. .V.l. 1:511.50.5.* 1:^17, 005. QI* 131.x, «jiiy.- Heiiiricus 1297,<ÜiJ_ܱin. 1298. iiÜL l:UO. 5.V).* i;Jl 1,505. 1317.005."^ I 1^. 022- 1:519. 625. 21* lleinemann i:515. 571, Tylc-

Tnannus 1311. 505. et ^^xor Adellieidi.s 1318, 011. Xylo 12.SH, ailL 1291, 1J_L i:U7. oOl. Dylo l:50:5. MilL Thylo i:307. 5:55.* Tvzelo 1:514,570, Theoderir. 12ss, m 1291. iiüL 1:H05, 5:iL l:J09, 551. 1311, 50.5. 1315. 579. 1317. 605. 1318. 617. 19.

de Holenden. Howinden, .Albertus 1284. Bertoldns 1288, .31^ Herinannns

1258, IfiL 1283. .^2. Hu|j:o, IIuchiN Hugonis 1241, l2« Hnjafo

in Brulo 1210.09. Conradu» /«7. Hugonis

in Bndo 1210. 0'.'. Henrlcns milcs 1300,

530.

Hufrold. HiiKoldi 1260, Gv.selhcnis

1311.565. .Mechthildis 1200. 20.5. Humulariiis, Silwldus 1210. 09. de Hunegen, Theoderir. I2h:5. 3MJi Hunolt 1140-22.

L V.

de Jene, de Ihene. Cunradns 1288, :57:V* IILÜl Herlmrdo 1265. 199. s. de ( Jene

de Ylmene, Ilmene. .\llicrtns 1297, 459.'^ i:iOO. lÖL 1302. m l:^0:i, r>03.* \M)1. 5:1.5.* 1310,500 1314. .575* 13L5.578.* 81 82* 1310 .5*»3 1317,597,605. Ber- tnlilus 1314. .572. Henriciis 1308. 514 1314. 575. Lufolfiis 12^8. 373. L. <•/ Ciine- Kun liH „j^or 12VH.424, i:W8, 544. 1310. 5.M.- 1311. 565. 1314. 575. 1316. 5f3. 1-317, 597. 007.* 1318, 609.* 1319. 625.

de Ynijri.sleilien. Iiuferisleybin, IngerirhiK- leil»in. Ingerslelien, iMgeriohslevbiii. <iote- tridus i:)Öl. iiiä. Uinitlierus 'l3ll , 565. Ueiiiricus 1291. 41 1 Svfridus ftnrtttr 1284, 1297, ML öL Waltherii.s

1311,565.

fohanni.s. Hugo 1.^)7, 537.

lohanne {Um Berlradi-* 126.5, 201.

lordana, Herinannus . Rudegerufi 126."». >()1

l>*enl)oldiLs 1249, Uli

«lictus Ysener, Isener. Bcrtoidus 1297. IüIl Henricus 1273, 2.57.

luvenis, lungo. dirtus luveni» 1317. 597. Ebernandus Intrg. 1212,12. 1217. 77. 79 von Kyrslachin, Kirslache, Kirslachche. Heinrich 1310, 557. 1311, .565. 1812, 567 * Hugoluvenis 1314,576. a^r. Kns-

liitA, luttiia, lutta. mroT Diterici 1244, 1:52 malei' Conrad i dcami S. Seren 1289. ailL SilMildus filius lutte hnri). 1228,101, ftute.

Om- un<\ Porsonon - Register.

499

L.

de Lacn, Cnnradu» 1283. m ii^lü iliJ^ 1285, nüL 1288, ni'A. LL 1291, 42:V* 1292, m 12!M,4aS. 1297. äfiü. 1298. idl^ 12"f'.479.

de l.an<ialu.stcte, Landelo^tete, Landcl- stete. Gnnthcriis 1296. 4ftO. Theoderic. 1288. 378. 128«.». 377

de Lapide, Gunther. i:ni. 505. 1317, 607.* Heinricus 1819,622.* IH19.627/* Hert- wicus 1>SH 873. ISO 1.494.* Hildebran- diis instar l:U)6, ii2ii.2iL 2ä.2iL2a^

<lc Lapidca via. Hertoldiis bürg. 1212. 72. 1251. 1.M>'^ 1252. ÜL Herthoii« 1193. üiL Cunradiis Imrg. 1217. 79.

dictiiii apiid La|ii<le8. Unrcliardus et u.wr IIeliHl)(irs{is 1276, 2i<iL

de Latere, Alljertus 1301, 4'.M. Heinrir. Imrtf. 1216 28. lü. 1225. 1288, m 13(16. ÖHI um. 541. 1311, 5»;5. Her- iiiniiii., Tlieod . .Marold. Bertrad . Iiitta, Kalhar.. Heinrich 130 i.iÜL Hugo 1252,

(lirtus Le( knsrholi . t ekesroup. Fx'kohar- fluj< « K'iuH'jjnndis luor 12iS3. .^36. 128'<. :\TX

Le}iatu8, diitus Legat, l/'j^ali. Ueinriru> 1266.20:'>=* 162S. 22 27 - 1272. 250.- 5vj.* &4* üüJi I27«>. 2%i'* s^L^Mfi* IL t t luor liertradis 12^2, 32L 1283.336. 1317. i)(H). Thvmo 1256. lÜÜ. 1266.203. 12'>7.218/^'20> m) >43 * 1271.246'^ II.- 'ULI 1274, 'tu * 73» 127s. •»Us"

LritewMZ/er. Heini iciis 1265, 201.

«Ic LilieiiHtete, Lihiiistete, Lihiiisfet. Hein- rieus 1273, 2hiL 1274. 2!iL 1277. 2^^- 12^3, :U2. 43. Petrus 1315. .^TS.'^ S2 -

de Liehtenlel.s. l lricus I Ns. 373.

mit de Lvebin. Theodoric. 131 1, 565.

de Lol)edo. Aliiertus 1311, .'»65 1316. 5K7. Ü2

LodewiciLs 1250. 147.

!.,onKus, dirtiis Loniius, Lan<ze. (i(idefridii> 1272, 2i«Ii* 1296. Mli - l^Ji: Got>calrus lonif. 1217. liL 1225. äL 122^. llüL Ol. 12:>. LLL 1213. lüL 12 is. lÜL aiL 1251, 150 - hurti. 1253, UlL 1256, im 1271. '2AIi. 12H3. ÜiL 12s«». aUlL 1291. 12a. 12!'4. 435 1297. 465 1300, 490 A. 1304, VLL 1306. bin. llenriius l '.OO. 5±L 130S, .543. Hiii,'o /y»rf/. 1253, UlL 1256, lüL 1265. 2u(L 1266, •>03.=* 12ti7. 2 ±1 Ui± 201 1268. -liy* 2IJ: 1271. 245 hnry. ÜL 1272, -^^O 52-^ MJl hihl 1274, Ml 1275. 2Ii

äiz aif Sä^ MJi all 1277, 2i»ii ül

1278. '..98.* 1282, aiS. 1288, 1290.

406 ül.* 1291, 120. 1298, 4fl7* 1299. 475 * 79 * 82.-^ 1303, m 1305, ^ilL 18. li>.20. 13<:6. 530. 1310,555.* 1311,565. 131 ».576.

Longus, Saxo 1193. 58.

de Loiibinj^i'n, AllK-rtius 1311,565.

Lowere. Ralienoldu» Inirtf. 1212. 72.

de Lnhelin. Labiin. Alliertiw 1295. 442. 12^9, aiÜL 1292. 42L 1293, 41iL Got- -ehal. us 1289, :^7«> * Mi 1291, 129L 4:'.5 * 1296. 4.50 * ^ 1297. 4.5n/^ 1299, 4ÜL 1301, 4SL 1310, 555. G. el lutta itav/r 1310, 562. 1311, 565 1317, 601. Henricus 1240,123. St^gobardus.SiKe- bardus 1266, 203. 1267, '^18* 9:A(\ » 1270, 2M * 1271. 247 * 48j^ /mr«/. 1271. 2iü. 1274, 265 * (SS. üül 127G. 2i<ü. 1277. 2Jit<l Jil».-* Ö2. 1280, 1281, 311.-

1260, 305 1283. 338. 1285. 442. 1287, aiiÜ. 1288. 313 * 128V», 383. Li. L 119. 12 3, iLlL 121'9, 4sL et iLct/r Gertrudis 1311. 565. TheodenV. 1266 , 2<13, 1274. ■MU * 6.5.* 69 * Iii 73J^ 1288, 37:^ * liLf 1301. 4M ^ i:U>6 522 * 23 * 25 » •>6/*:>S - 1317.606.

Ludoltiis 1289. 3iüi. Ludolti. Kckehardiis

1249, 131L Lntolf 1308. 545. Liulwini , Lutwin . Lnitwin, Luthewini.

lIiirtuii^Mis 1314. 576. Henricus 1256,

1Ü3- 1260. 174 * I2tj5 11»9* 1300, 4i>Ü A * Lnkanlis, u.ror Hurchardi 1 168. 43. Lupus. Omradns 12 .6, 1Ü3. 1265, 195/"

126i», 235 * 1270. 241.* 1274, 265

(iotsralcns 1260, LLLl Liitb(;j,'erus liui (). 1216. 74. de Lutersbirii, Lmlirsliorn, Lutinsboni.

Lnttirsbnrn , Liilet>lK)rn . Luttersbnrn.

Cunradus 12X>'. 373 1291. 423.''- 1296.

UiLlblLZ 129S. ilL Conr. d Herrn, filii.

fulrm atux 1301, 1114. 1306, Ii22 *23Ji2ü-::

2tii: 1311.565. 1317. 602.* 05 /J-

iL

.Macer. Hcrmannus 12'.»4, 435 » 1297. 4.'.(> 1307,535.'

«le .Mae^te^e, Krideric. 130^, :.-LL

v(.ii Mattestcfl i. Macsfete?) 1262, ISO.

dl? .Madela, .Madila. Herniannus 120^, lilÜ 1291, 4->:< - Sitlridns 1310, 555.* 1311. 565 Tlieodrric. 12SS, 313 1290,

407 1292. 426.

.Magnus, Conradus 1311,565. de Malsleibiii, Theo.lcric. 1317. 607.* 1318. 609.*

de Maszlelieii, Kmestns .1307, 536. Marchio, Kuflcgeru.s 1254, 1 55

32*

500

Ort-H- uml PersoiM'ii - RegiHtor.

de Marp<*olie, Martlnf he. Hoiirinis r2B.s.

:{7:{. Hennaniiiis 1;{0S, all loTA IiüL2 Ma^iister ii>ri, Mag t'<tn>iisis. K(tri inagisicr.

l-oroiisis iua}ri>t<'r, «lit< s MarlDKsistrr.

Marttincist«'!-, Man-htiiu')>t( r . Marf-

m<'>zi('r. KlRTanlii-. h birhart /»im/. \'2i'-\.

LÜLL 121*0. lülL 12'.»1 . 1211 G<.("s. »In.s.

<i(.ts( lial«»' V2iW, 2o:i I-J74. r. A » l_'l»o.

•js* i8ü<5, .•»27. vm. r.:>i. iüi

i:n7. r.95. Hriirirns /,Miy/ Ii'!.'. HL

121'^ is. 70 1217, 77. 7'.' wii/t.s rj7j.

•^.V2. nudolliis l„mi. 12'» 4, liWj. Tyzclo

i:jl7. 607 * l:UM.oi»y * Mi'rhthildis. relkta lln^oUli -'O:. MejiciikTC, llfiiriciis I Jss, :{7:{. M(?|urcr»'n. Hmnarnius I2><*^, ÜHL Mcthelic. Mt-vcLlich. KlnTlianlns //miv/.

1212, TlütMloric i;'.ls, i;r_>. n.

mcH-liluh.

Mt'chliiigi, -Mwhelingi. KlN'ihanliis r_'s:{. iL! Tlii'odetic. 1274, 2IÜ *

de iMi'kola , Mckla , Mekila . Mcrhnla. (;iiiir..d 12S8, ÜLi 1294, i^ilil li'i»!». 47'..^ Ih'iiirious i:?Oö. ^2111 2ÜJ: L>s l.U 1,505 * Hi'vm'iiiaimus !:{' 0. llcnnanmis I2^^ aiii

do Mi'lditigoii. von Müildici^ioii. Hcriiigenis hurfi. 1212, Ciinradus 1l'S.s , OHL Tht'od(Tic i;{10. ,")'>*).* Wrinhcriis VM)^. 543 lai 1,565, iai5. 5SJ/'

dt» Mircliendorf. Mi'lt hcmloH , Mfkliin- dorf. BcKoldus i:UO. 555 1:^11. hi^L. Ileiiiriciis 1251.

Mfttfrn. Wernheni» 1 2><;{, aiil

Mcyso, Hfiirirus 1:511.565.

doMeinwarli'ilHirg, Moinwartisbnr«-. Mcvn- warsbnr^, Mi'uiwartcsltur,' . dictiis de M<'inwart>bnrc' , .Mriwarsbur:;, Mcwars- bcrc. Mcwvr-sb: rt,'. .Mcwartisbiir;^. Mrvti- warti'slHTij, .McwH sImto AlluTtits ^-Miit- bardius fratrfs l _'s:{, .\:\\. AIUtiuh 12x>^. allL 12'.lO, im - l:?'.M> 47i« - S2J: 1:^06. 5:{0 Ditmanis i:{0:i, Frid«'ri<iis Imr-i 1217, Iii riV II. hitrif 1225. liL Fr. t:l ti.ror Hwli'wi^is 12>^2, '^'11 (irr- hanl 12SS, illli Ilcinriciis 1251». 2IlL miles 1L>67.21S. Tlu'cMb-ric 125'.*. i7<>.

Mezelo 12Sf^, ;illi

de Mila, Ilermannus miles l;{17, LiliÜ Milcs. dictus iiiiles. Albeitlis tuor, Ciiii- radiis mile^ er Piiirali. hurii. l'jL'-i. IM^ Ilartiin^i 12:VJ. lo5 llninmirii^ 12;!2, 105. ileinricus Ib-irnanims e(

tuor .\Kiies 12>-<:{. XU. l i^'^. MX Iteiii- hardus 12s:5. :{;U von .MeUn;,'isdorf. Dytliericb \''>\Tj, .5><'_V'- de Mitti'Ibu.seii, Kodollus i:^<>6. 5(>_'.

Molendiiiarius, dictum Molondinarius. Ciin- rndiw 12sKj_37H, 1:111, 565.* 1:116, 5S7.* *.>2.* HartiingiiM. Helwicas. Hennaiinus. Martina» 126.5.201.

de Mollesiliirf, dictus de Molle.sdorf, Mol- Iistorf. Mollisdorl. Heiiirini.H 1251 . 14S. 1:ü1, 565 cmio 1.106. 5_>_».~ 2aJ: )>ii*_'*yLl i:il2, 567.* 1:517.602.- lür«- ricus 1244. 1:12 Tbe. deric. i:ill. .V,5.

.M«iiailHi8, Hfnricus 12ss. :17:1.

Monetariiis. ilermanims hurg. 1212, ü uutüiuiis Monetariiis bnrti. 1216 . 7 t. 1217, liL

Morreb<'in, ,MorrelH«yn. Coiirailns 1:111. .565. 1.112.567 * 1:117.602 Henri, «s 1:111.565

Moz. Hartungus Imrg. 1212, LL

de .Miiciietde, Miiebilde. .VllK'rtiis 12^*^. :17:{. Ilenricu.-i l:?ll. 56,5. 1:117,607 1:518, 609.*

.Miildetibreclicre, Moldinbreebere, dictus .Middenbre<her. Ili nrie. 12ss. .'.7:5 12.t4. 4:15 i;il()..V..5.-

de Mulhusen . MulilbuK(>ii . Miilebii^en. Mulhusin, MolhiiMM) I2s2. :514 AIIktIus 1272. 255* 12^^ :>7:5. IJerinKerus 1:116. .S'.Kl Uertoldus 1204, 4 .{5 * 1297. 45Üi: i:nt:t, 5(>:{ * 1:506, ;i2iL Coiiradu.«i 1:511. 575. (itmderauiiis 1279, :1(>1 llenricti.s 1-2SS, aiiL iL et MechthildiH n mr 1:106. 52i i:i0.s. .54:1. Hermannus 1:107 , 5:56. lühannes 1:112. 567.* 1:117, 602 * Silri.his 1277. 2H9.* 12M0. :^<>5 * l'Jsl. :ill.* 12xi. :55 1 . 12S6, ML 12ss. Ih*. 1292,

4'':. 1298.4111* 1299, £L5± IlLiiiz 1 : ; 1 0. 555 * 1 :5 1 1 . .^)65 Th< «Hlcric. 1 2^:5. aiL 1:107. 5.16. l:ilo. .Vm. 1:111. 565. 1:115. 57s* >i2J^ l:116..5s7.*Ü2^

de .Munre, dictus de .Munn>. Ik'rtoldiis 12SS, aiiL Uerngerus 1241. 12>L Her- mannus, Heinhaniiis et Uertoldus filii, Kunejjundis fiUn 1:114,572. .MeyiihanhiN 1:51.5, .57s. Tlie .deric. 1:511,. 5't5:

Miirere, dictus Murerc. Miirents, Murer. Miireri. Rudoltiis 1;114, 576. I:il7. 60.5. Tbeuderic 12Hs.:i7:{. 12s9.:579.*s:i M294. t:55 * 1295.441. l -'"6 ^50. Dietriciis 1296. 450. Tbeoderic. l:*:':. 159.* 1298. 467

de Muro. Ditericus 1256. 161. Theo<leric. 126.5. 190.^ I •),;(> •_>•_>.» •> l^>72■ 256 1288.

allL

de Muspach, Musbach. Uertoldus 1277. 'ML 1278 '96

X.

Nezol hur (f. 1212, 12. Ni^^er, Kertoldu.s 1:111.595. Hartiuigus 1217. IL

Orti*- und Pernouen - l?ogit*tor.

501

de Norfhu-^en, Nonlhanson. Albertus 1310, r>62. C'iiu';,nindis l'isr>. mi Goffridus, (ifidetridiiH. Gotxo iül 1256, IfiD * •>1. 1266, ÜfL 1267. 211 liL 20^ 126S.228* 1271.245 1272. 2.'>5.» 1273, 2Ü2* 127S. 2;'3* iLL± 12HH, 1289, 379 ^ 83 * 12 '4.435* 1296. -tOO* 1297. 4.%9 =^ 1303. :>03 1307. 035. Ilcniiingus 12HS, 373 IlorIwiciH 120:), 200. 12(>6, 2liIL 1267.214 * is* 2iL 1270. 2!'>0. 1274. 265 68 * 69 * 1.^76, 2>Ü 128H. ^13. 1290, MI * 1299, 477 * IfLÜ iüLl Hugo 1310, 560. lohaniies 1256, »«n* 1260, Uli 1265, 195^ 1269. VHf^ * 1270. 241.* 1274, ifilLl tÜ}-: Kudoltus 1266. 203. 1267. 220/^ 1269. 235 * 1270 •>41 * 1271, 21Ii. 1^7< , 69* 1274. 21Ü 127H,

29S * 1283; AU 36 3S.^4I * 1285. HfiO. 1286,aü2.dL 1287, Mi 12, 128.s, aüLf UiJH 1289. 376. 1290. 406 * 1291 . 420. 1294, 13Il Oii^ 1296, 44.V=^ 48 * r>4. hh * 1299, 477-' ULI 1300, lüL l:-'01, ääL SLL± l;V06, 5-->'^ * 2 V -25^ 2iL^ 2JiJ^ 1308.541.1310,560 1311,565. i:'.14, 576 1315, 586. 1317. 600. od rtwut im 1318, 610. Silridiis 1266, 2iül 1267, 21S * 211^ 1270. 243 * 1271, 246 * 47 * 4S * 1285, 3iiiL WftltcniH 1310, 5ii0 1 ai, 565.

de NovH civitatc. 1 hcoilt'ric 1288, 373. do Novo foro, (»isolhenis 1314,575. deNuonburg, Nuwenlturf,'. Fridcricus 1:'.07,

535.-'' 1311, 565. üorhaidus 1280.364.

12^7. 372. Gunthonis 1288. 373. de Niiwesftzt'ii . Nuwcse/.iri, Nuseze.

bertiis 1303. 509. 1311,565. Cunraduk

I2><8,m 1290, iÜL 1299, 479» 'iht-o-

dfric. 1303, üÜiL

<).

ObordcManf,'cr, Gutstlmlku-s 1317,60!. de OlMTiiij^en, llf;iin<iis 1311.565. die US OI»e/pre. (.lisdiTus 1273. 258. 59. de Oliirnwimir . llerinaniiu's H Witego 1292. i2fi.

de Oili'udori, Oliiiulor] !). II^Miricus 1307.

535* H.-iidianhis 1283.^ !2>^8. 373. de Uiircchtfshnscii, lleitirit'. burß. 1225, liiL de Ordort, lu'ymlH)t(i 1311,56.5. Oriiistnf, deOrnstoc. Henriciis 1311,565.

1317.607.'- J318, 009.* «le U.sc'TZ, Walt, nis 1288, .ILL do ()N|(>il)ou. Hcyiio 12X8 373. dirtiis Ohiu int. Heinritus hnrif 1217. ><2-

128!'. :t:9 - Sifridus 1241, 12>L 1256. ililL

1259. 112. 1260. 111^ 1265. Lüä* Thoo-

dcric. 128N, aii

de (>«thu-eu, Gunther. 12ss , 32^* 1299.

479.* 82 * im{. hQ>L Ludewicui» 1288,

äli Sifri<lus 1315, 578.* 82J^ de Ostinridi, Henricus 1296,450.

P.

de Paldde 1288, 373,

l'alatinus mints, iWvim Palantiuus. Cun- radu> 1256, IfiÜ. 1265, 199 * 1273.262 * 128.5. 357 Henricus 12^5. :;57.

de Parvo foro. Tidericus 1217. 79.

Parvu.s, Gmlescalcus bürg. 1213. 130 t-iris 1243, mi 12:H). 160 *61<.3 126.5, 19iL* 1273. 262.* 12S3, 3aiL 128.S m 1289, mL 1291,42^ V,. et lutU >u'or 1298, 471 1303 503 * 1307. 535 * 1311, 565. Henricus 12><5, •'^57 Keimboto 1217, ZL Theoileric. 1310. .560.

dictus de Perlaz. Heinric 1290, ill5-

Pes auee, Hartleili buai. 1217, il2.

do Peznik, Bertoldus 131 1,565.

Phanzo 12sh. 373.

dePhettolWIie. PfeftillHHrhe.lobannes 1316.

591. Hartuisiis 1317,607* 1318,609.* ile Phertiuuesl il>on, Pbcrtt-f^esleiben. Üur-

kanliis 1288. aili Cunrad. 1288,

121HJ.4Ü1. Pictor, (ierbardns 1311,. '»65. Pillca(<.r, .\lbertus 1311,565. Pincema. dicfiis Pitu-erna. Kbernandns

1269. 2ß5 ' 127u. 2111 Erenfridus 1265.

•2ÜL Ulrifu.- 1299. 4.^3. dictus Pisarius, Allwrlus 1306, Ü22. Piscator. Albertus 1265.201. de Plaue 1288.373.

de Plotisi;<b, Plozoh hurtj. Conradus 1212, 12. Hoinric. 1217, IL

PolleniM.s. Tbeoderic. 1193.56.

anti- Pontcm. Albertus 1256, IfilL 1267. 214.* Lai 2Ü. 1270, 23IL 12. lai 1271, 21U!L4>i± 1284, liliL 1290, m Ciysel- l)ertus 1309, 554 Heibtwii^'is, Lutegerus 1290. 402. Alb. 1300, 12ÜA.* Gerdrudis. rcluin Alb. 1282. :^27. 1284. 351. Got- st alciis, Hugo. Albertus, Hertradis /j<fr<?rf«f 1290. 402. Gotscalcus, Hugo, Albertus filii Alben i 1282. 327. Hartnuidus 1300, 121} A.* Luthe>?eru8 1267, 220.

de Ponte. Hcrmannus 1303, 503. *

intra Poiilem. Helwicus 1205, 2ÜL

de Porta. Hertoldus bürg. 1227, I£L Cun- radns 1217, 77. bürg. 79.

Postccam 1288. älß.

de Pra^a, Kridericus 1311,565.

Pulrracauda. riieoderic. 1269. ^ 1272, 2.^6. x. S<:liini:a(/ei.

Pidlus, Tbeoderic, 1288, 373.

502

Orts- und Penjoneii - RogiHter.

Q.

Quadrant. liurkanliiH 1'248, 181. Inmß. 1-248. lÜL 1251 , ir>0 * hm,. 1254. 155 * Omradus 1250, UL 1251. m 50^ 1256. 168.* 1259. 172* 1266. 2in * 1267, 2Li * 1268, 226* 21.* 1272. 2.'i() * 52Jf MJ^ 1274.2iilL^liL 1276, 2^3 * ÖIi * Sfi^ STJ^ l:WO.490A.* (Vmr . GisollHT . Heinr. l'tUi Conrad! i:-il5, .579. Cristina. luor Ulrici 12.50. UL Ilartmigns 1274, 2lM. Ulricut tMrf; 1217. ÜL 122S. ML 1228. IM I2HS, LLL 1240. 1J41. VAH 1243, lÜL iL 1218. IKL l'V.K UilL 1250. 147. .s. Vinlelinj?.

(juiotua: Gomechlich.

H.

Kal>cnold(is, Rabeiioldi. 11 tKinold, HalM-ti- «)U. Hiirchardus 1261'. 221i * 3tL Ciine- ftundis rel. 1272. iltL äti. 1265. 199* (.unthenis Imnf 124:\, ISlL 12-59. Uli 1262. 179.* 126.5,11111 1269. Ü5, 1270. 211.* 1299. iJjL 130:{, [tÜlL r-'(Hl. 527. 1311.565.* 1314,576 1316. 5^7 * 1»2. Thcoderic. 12."»9. UlL 1272. 25« 1300. 490 A. U Iridis I2S8. 373* 1291. 435* 1311,565*

de Ramsla. <iod.'fridiis 1250. H7.

dictus de Ha-^dorf, HiirMlitrt. (Jvst'lcrus 1296. lää. (1. et Fri.lerinis un»- 1301, IM.

de Ka>«i)oiibertj , Ha-piid'rrü. Tlu'CKlcrir.

(Dilorini») i:tor>, f>^>v» * * j-, * 26.» !>8.='

1311,565* Raapn, dictus Raspo 117 1282.313.

Hartnntfiis 1252, 151. HinriniK 1252.

IhL 1256, m Riidollus 1265. H«.^ *

1269. 2liü^ 1270.211.* 1274. 26r,.'- t>s

QlLi 127S, Ä* ÜUÜ 1280. 305 * 1281,

äli.* 1284.352. Ratgobr, Waltcnis lv?6.^. -Jul IlatisbonoiiMis. Rudolfiis 12s;». ;i92. Radolti. Ratulti. Ciinrafliis I303,IiüiL lU-in-

lioto 1288. .373. 1307. .5:i5 Rat8ar. Rad.sac. CoDrad 1253. 15^ 1269.

2202

dictus Rc«:kele\st. Gunther. 1319, 627. Rcinfridus, Reidridu.s 1227. liü. LiL 1270. 239.

Reiiiboto, RfiinlH>to, Reimliorho 1228, liÜL l:'.01,4''3. S.phia luor 1JJ8. loo. [loii- ricus fHiu.f Rt'itdtolniiis et u.ntr hi><lis. Hnnrir is /*//»/.«< 129S. 4tJ>:.

Reintiardus. Kt>inli.ir<li 1217.11. a|Miil caniiDatam roraitis 1227, SittVidiis 1272.25^2^

Reiiioldus hurq.V2V2,TL 1217.79. 82. de RemtHle, AIImtIus 1311. 565.* 1316, .587.* 1>2.* äif Hehricu.s 1288, 373 *

Rex, dictus Rex. Ludewiciw 1301, 494 * üerloldus 1274, 2iüL lö. H.-nriois 1274, lilL ilL Ludewicus 1296. 1^ 1306, .522.* 23. * 2ä. * 2SJt 1311 , 565.* .<<. Kunig.

Richard!. Rikardi. Sifridus 1268, 226.* 2i2 1272. 2r>0.* rsLI hA± Ditericus, Th»'«Mlericiis 1243, IM liL 1256. 16L

Richerus 1288, aiiL

Rirhiuarut). Rvchiiiarus, Richmari 1288. 373* ili^ 12;t6. 4 45,- 48* -IiÜl UiOl, 4**4 * i;!02. liiL 1306, 522.* 2il 2ÜZ 28 * 1311. .'»»;5. Berthuhlns 124H .50. I ;{({ j '>o 1 1,^0*

de Rinstet.'-. Gottschalk 1317, .598 Hen-

ricuH 1311.. 565 1317.598. de Riw'ii. .Martin 1311,. 565. de Ritti'rsdorf, I.ud.«wic. 131 1, .565. 1315.

578.* h22

cle Rochnsen. Theoderi( . 1288. ^ 12!'0. 407

d.« RfW Htrte, lohannes 1318, 622.* 1319, 627.*

de Roda. Ro«le. dictus dt- INnlo 1288.m AllM'rtu.s 1311, 56.5. Kclohardu.s 1309, 551 Gotscalous 1210. 123 Ötto Imni. 1253. lüi 1256, ir.0 ■■ lL'65, liUi. 12S8, aii 1298, 467 * l-_>99. liüJ? LMLli 0 .-V * 1303. 509.* 1308,544 1311. 56.V 1314, 574. Rudesrerus 12.56, IiüL 1267. 218.* 211^ Sylioto 1299, 479 * 82 * Thcoileric 1193,50

dr Roflenstfte. Hfideiiricuis 1289. 381.

Ro<h'st(*c. Roilestorh, Rodi'stocl'i . «lictus Rodc^tock. Rodostoii. C.fi R 13(K>. 490A Rcrwicus hurq. 1225. ILl 1258. lÜL 12:.9. 172 1260. 174 * 1265, 19.^.* tonradns 12.-.6. 160 ^ 1J.5S. ML 12.59. 112. (miii- tlM-r. 1258. lliL 125S». LLL Heii.ri. n.s 12! '6. t:.0. I JUS. 4ri7. ^ 12i*i», 475 - 1303. 509.* 1311,565 !:{12, 567.* 1317, <i02 *= 1318. 608.*

de RorlH!<he, dictus Rorln-che. Andreas 1311. .565 Got.^alcus 12"»!». HiL lleinricus 1251. l.M)-^ iL'.'.!», LliL !262, lilL 1265. Illü2mi 1266. 205. l L'h7. ..'N * 18 * •»(> * 1283. 1113. IWleric. 1288, LlIÜ 1311. .■>ti5 131S.622.^* 13l!t. 627.*

deRosla. Tlieoderic 1269, 2ÜiL 1272.2ä!L 127t.26H. 1311,. -.65.

Run 1 in 11 40. 22.

Rudc^-rus, Rudeiij^'cnis 12H9, :{79 IJcr- roaniuis 1193, liiL

Ortu- und Personen - Register.

503

de Rudeusteto. Gisellern» hnrg. 1243, IHO.

125«, löH. Hoidenriciis 1271^'. 301. nudowicns hurg. 1243, im 1251, US.

12KS. aiiL

de Itudolv(*stad , Kiidolvistat. , Rudolstat. A|M'!o 1316, LSl.*^ CvsAT 1288, 3Ii Ernestus 1277. 2!)2. llonricitö 1311, '»ö5. Whcro 1277. 2L>2.

Hufus. The<Kleric. 1265, 2ÜL

KuiMTtns 12S8, ai3

UmluMuis, Rutcnn8. Ik-rtolilus 1269. 2:{5/» 12S4. lihiL Katarina fUm 1284 aidl Uartmannus 1227, iÜLtili Rudoltus 1270,

Rtiz. dictusRnz. AIIktIus 1308,541. Bcr- tüldus l-.^KH ATA

S.

Sah^o 1140, 22. Sachso. Haxo bun/. 1212, Ii 1217. >i:i Cunradus 1243. IML 124s, lÜS. 3L aiL 1251. 1:h>.* 1253. 1^ de SSaxa Conradns 1265. li«6. de Sachsa 1273, 2M de bassa 1273, 2li2. 127S, 29S * 1282, 315 de Saxha 1282. ÜÜL Saxo Kckehardns 1311, 565 (). 1300, 490 A* (iiselhcnis 1248. UiL 1251, ir.o» Imrfi. 1353, 151L Heinricns 12J.3, 1^ 1310,560. Longus 1 lO.i. 5S. Saxon Sig- Jr.d 1230. m Svntlold l '.lu. :i(iO. Tyl- mannns 1288.373 Tilo 1'278. 2tm * 94 * 1283, m 4i 1285, UZiL 1288. .m 74. 1289, 379* Ml Dielo 1289. 393.* 1294. 435.* 1296, 450.'^ l-'97. 459 - 1301, 491.94. 1 302 m 1 306. 5-> > '>= 2ll * 2^^ 2lL^ 2fiJ!: dictu- de Sarl.sa 13U8, 5:!8. Uli. 1310. 560. Thoo<l(Tir. 1303, ÜÜl». 1310. 560. 1311. .^65 1315, 578. von <ler Sachsa 1315,5.^2.

Sas^ittariiis, luhanncs 12'.«7, MLtLL li2-tüL

»nl» Sa ii ibiis. Ilenricii» 1311,565.

de Salvolt. Saltrld. Bt-rtnldiw 1311.565.

1315, 5S2* Kridcric is 1314.575 de Salza. Salzo. .Salcza Guiithrnis

mi ^^Ml^Vll^ 1319.624. Mn.laus 1310.

555.* 1:511.56-). 1317.007. 131s, 609.*

1319, 624. de Sal/uii)iet). .MlMTtii.s 12'^:^. -LLl Sanctn- aiiLr -liis. Conradu.s 1265. 201. d«' .Sai stcti' , Ctinradtis et llermannuiii

fnttrt^i 1271. lill Cnnradu» 12ss, :',73.

I-'ridericujs 12>i>i. 373. (Jnntlieriis 1270,

liL

de SarlHirn, Volradiis 12ss. :^7:>.

Sarti'ris. Sartor. dictiis Sartor. Antlrras 12S!». lis£L Hrrtoldus 12^s. aiü Conr^diis 12ns, ^ llcnriciis l.!ll. 5t;5 1:U5. 57 S.'*^ Rithmarns 1306. 522.* 23.* ÜüZ

20.* 28.* 1311. 565.* 1316, 587.=" ül.* 92.* 93 "

de Scharfßi».si<Mn. Knnemtindns 1274, 2ÜL

Schelinr. Theurleric 1210-17. 70.

Scezelin, Gnnthcrns 1244, UÜL

S^■<rneza}^el. Sronezauil. S<;honzail, Schon- zattel. Scdnecail, Schoinzagel. Uertoldus bürg. \2V2,12 1265, 199.^ 1206, m Themleric. 1270, '^43.* 1271, 241.* ÜL^ Dietricus 1272.251. 1274. 273.*

Schonehalw. Martinus 1311.565.

(lo Schowenforst, Honricus 1317, 597.

Schreinern.s 1293.432.

Schröter, Heinrich 1315, 5S2.*

de Si hulielz, Scliobelitz, Schubelze, Scliu- bilz, Schobiltz üerlwto 1317,602.* üun- theni.s 1311.565.* 1316. 5S7.'^ f)2.* 93.* 1319,624. Theoderic. 1311,565.* 1316, 587.* 22*

Scultehis, Conradus 1265, 2ÜL Godefrid

1262. ISI. Mertnannus 1309.551. Scuzlere, Cunr^diw 12ss, ülil de Si'chsilderfMle, 'l l e -deric 1311,565. Selinnan 12x9, asiL Cnnratliw bürg 1253,

m 12S3, ML Kkehardns 1276, 2S1L

Kiine^nndis 1276 2S6 de Sil elrbin. Sibidcibeu. Sylnileybin, Sibo-

lovlien. AllM-rtiis 12S9. 37 S. Ileinriciis

12S9. 379.'*' IlermaniiiiH 1311,. 565. de SvluTfi. C'oniatltis 1311,565. Sibofdtis hur</. miles 1225.82. Sib<»ld 1272,

254. Fridericiis r/omöw Siboldi 124S. 189.

(inntberus 122S. UlL milrn 1230, ÜÜ Silfridti.s, Silridus 1226, ILL 1250, 1£L

(Jeniriidis uior 1250. 147. Sixchardus 1267, 2LL^ SynajM'. Conra<lus 1274, 266. dictiis Svndoldi. Hirinricus, Kunegundis

131 0, .5;" s. de Slathoim 12ss. :}73. Slotillni". Martinus 12ss, iiliL de Smalekalden. Smatkalden, Sraalicalden.

Adeloldus 12>^5. 35S Cnne^rinulis 12s:j, 12S5. aiiS. Walterus 12s5, m

Wiknandns 12SS. aiÜ Snii'it: Fal)er.

d(! Sm(Hle.stete , Sniidestele, Smydosfetc. Conradus 1314, 576. Epo 1288, 373, Gotscalcns 1260. 174 * 1265. li>ü. 1266, 203. 1270. 21lLi 1271. 247.* 4S.* 1274. ifii,* 73^ 127s, 2t>M. '' 12S2. 12SS, ■AT.\:* 12S9, ÜliL siL 1292 . 42iL 2L 1294. 4:1').* 36/^ 1;}0S, 538 1311, 565. 1314. 576. Hartnn«us 1289, m 1306, 524 1311. .->65. 1 a 1 4 . ,576 131 5 . 579. 1317. 60.'-x* 181S, 60S. 1819,625. Hen- rious I2S8, Tli('o<leri' na 1265, IML 1366, 208 * 1267, 212.* 1268,220.* 1272.

504

Orts- uud PerHiinen- Register.

'ü2 * hl*. 1276. 2^3 * HILl Hü* sT* 127N. l'iKs aiÜ i:-.ll.:»05/'= T»vot- rich 1812. 567 * i:il7, 602* Vilceriis 12s,s, ai3.

(k- Srairt», A!oxaii<K r 12«^, ai3 * 7'> * 1206. 4.^0 * 1297.4.")9.* i:mr>0:{ * 1H07. TA'» ' Vni.'m i:iU,572. i:il7.602.* FnMc- ricii» IW.^. MO. 181S, 622.* GuntlMTus 12N-2. 12S:{. Ä 1288. ailL 12V»1. -IIP. 2:1* i«iJ/i/t>r 1806, :^-> > * 2iL^ iiäJ! 2ßJ^ 1811. 56.5* 1812. .%7.* 1816. :.S7 * 1>2. 1817, 602.* Ul^ 1818. 60!>.* Rdnlolfns) 12S6. mL T\u(n\vrk. 12^.«. 013. 12iU . 428.' 1811. .*.»i5 1816. .■.s7.* !*2 » 1319.624. Thmnas 12^2. 828.

Sn»'lraiiiidi. Ilelwicus 1260, 174.

de Somenlc. Siiiucnl»'. Cotira«lus 1811. 565 * Ecko 1817. 607 * VMx, ■'on * Was- mudus, Wachs^iniidiiH. NVaxniudus 1J8S. 878.* 121>6. 1.50.* rji>7. -t-'.O.-^ 12il'.>. 47!'. 1800. 487.

dfSommeringfiJ, Somcriiim-n, SuimTiii};cn. Sumnioringen. Ountheriis 1810, .'»55. 1811,. 565. 1815. :üH* ^ Hoiiriciis 128S. 878 * 121KJ, 4M. 121>lt. 47t<* ^ Li:d.'wicu8 1244, 132* Svlridiis 1811. 565 1817, 602 * TlimU<ri( atln/c.r 1284. 3ii2.

de Suniiohorn, Sunnciiburn. .MIktIus V2'<x, .878 * 75* Conradii.vi 12M6. lÜL I JfsO. 383. IlarhinuHH 12xs, 313. I2;»6, üiL Mevd^mmus 129SM11. Liidcwicus 18ls, 622* 1810.627.*

dicdis Soyhe. Otto I J'.^s. 471.

Spi^arius. 8|iisero. Giint'ifM iis I'JIO, ÜIL hnrg. 1225. 98.

Springclo, Spruiijie-lii , .Spniiigclo. Spriiu- gilo, S)truii(ril, SpruiifTcl. I rrtoldus et filii 1267. niL 1270. 231L 1278. 2(i-'.* 1274. Ülili. 1277, --'8i> * 1280. 8CI5.* 1281, 311.* 12S6. 3lLL 128>K, .SI3 1208.101 * 1808. 509.*

de StallH'rr. StaUnT^' 1299. Iis. Har-

tungus 12'SS. 313 12'.mi 4o7.* 1296. 456.»

1298. 167. 12'.>9. 4SI. 1.807. 585* l.iOS,

.M4. 1814, 576. Henri( ii> 1206. iLsL 18(>rt.

•V*-> * 23.* 2li.*2iL! 2il 180s, 544.* 1810.

5.57. 1811, 565* 1814. .576. 1815. 5sl.

1817, 602.* 18|s, ' 08.' Hodolf.H 1266.

2Ü3* I26S.22fi*2I^ 1270.231» 1272.

250.» bll^hlAbril 1276, 288 * s5.* 86.*

sLl Syhoto 1290. 81!^ 1205. ÜL 1296,

liiL 1298, ML 18(»8. 514. 1811. -56.5.

1812. .567.* 1817.61)7 * 18)8,609.* Thoo-

dcric 1805. 521. dictiis Stande 1817,507. do btoden, Martiiiiis 1818,622* 1819.

624,

de Sti>illHirn , Hcrtoldus fil. Hennanni. liittba rr/. Herrn Herinaniiiis 1276. 288.

dictus iSteinvelt, Ucinliardiis 1270, 801.

de Stetchin, Hcnrinis 1811.. 565.

8tiphf, 8tilt. Stvpht, diVtiis Stvpht. llcii- riciiH 1276, 28H* Tlieoderii-us 1266. 2Ü3 * 1270, 231L 1276, 2^8 * üä* 8ö_^ 1282, 323. 12S8. 313. 1290, 406 * QI.* DietluTich 1291, ML 1297, 4ÜÜ. 1806, .580. 1808,544

Stok, dicdis Stok. Honrii ns 1811, .565 Koncmuiidiis 1810,560.

Storr. Henricus 1806. .522.

Siralio 1267, 212. Hartimg 1267, 220. Theoderic Harhingi StralMinis 1267.22Ü

!StniIwo!f. MoiiiriciiN 1811 .565.

Stuckulcre. (runtlieriis hiirff. 1217. 79

Stiiprnarius. O iiradus rt llcdowigis ».c/r 1288. 848

(lo ShittTi lifiiii, Stiitirnht'vni. (hituIktiis

12.59. Uli IL 1269. 23iL Hprmaiinu>

1207. 4*>0* tu * MJt L. 1282, isO. de Siimadf'l<\vl)eii, .VlUirin.'* 1810.560. Siiiwclicn, H»Mnri« us 129.8. 482. Siipaii. lleiiiriciis 1 r'8. 56 Swanriiiir. SwuiK'rinc. Swanrim-, Swan-

riti.'iis. Swaiiringi. «lictiiN Siiaiiriiiff.

lormsI818. 622 * 1819.627.* Herwi.n.s

hfiKi. 1225. ^ Heiiirinis 1808. 544.

ManiiiardiLs 126.5. UhL 1275. 275. 127s.

298 * an 128S. 313. «le .Swansf. Svaii.sec 128x. 878. Kiidr^MTiis

1296. 448 ■> hlil. 1801. 49 1.* 1 806. 522.*

28J^ -2111 2111 28J!: 1811.565 do Swer!<tote. Hprmannns 1801. iÜIL

ririnis 12S8. 884 " 128S, 323. 1291,

428.*

Swevii.s. Siievus, dicliis Sw(*vii>. Swalt. Siiap. Hortoldiis 1217, liL TlriniN 129s, 467 * 1299. 475* 180*). .52s. 1811. .565. 1814. .575 181S.622* 1811». 027 *

Svarz, Ki-kehardn>. 128s, 878.

T.

de Tallicim. Ilciiiriciis 180S.541. 1811, 565 * 1816. 587.» i<2J?:

Tagoler, Hniri* 1240. 123.

ilo TanrixU', Tann«'iirnd(\ Heiiirii us 1815. 578* ^2.1 Ruperccht 1812.507.

de Tt'iiiK'sti't«', iHnitstf'tc. Iluinrinus 1292, 42l> 1811.. 56.5. 1815. 578.^ 82.* Hcidin- ru n> 1811, 565. 1818. 622.* 1819. 627.* Hcnnaiiiins i28S. 878. Irenvridiis buni. 1225. 1*3.

T("«fheniMe. licrinaTiniis 1811.565 Thimo 1267.211^ Kko 'l liiti niii> 12^s.

878,

Thirrinis dt; locit, ipii d. ,A!)g<'r 1196. ü2.

«

OtU- \un\ Porsonen - Regii*tor. 505

'nico(lori<n>. Difrinis Vlil 9H 1244, h^L

127>i.206 1291. 422. cot t i iiiaHor 1244.

lÜi cerdo 1227. t>:>. deTvtintal. Tii ffnital, Tiefthal, Tiftintal,

Tiicntal. Gotsralciis um. ^o:^ * 1:^10.

555* 1811. 565* Guiifher 12s2. MA.

Hriiiiinis 12s:^. Mi * 12HS. ai2 Theo-

(Icrir 12S.s,am TvroUus \2x>H. 878.

<le T<i((^lst(»t«;, Totilf<f«t(', Ttitilstrh', Tutel- stctc, Thiitelstott', Dntt'Ntefe. Bortoldiis 12SS, aiiL 12Hfl, 879 * 1291. m 1294. 4:i:. * 1297 4.^0 * 1299. 4><^ 1808, M!^ 1811. 5(>5* 1816. 5S7.' £ü.* 98J^ G<«rlianlus 12H.V ai^. 1291. 4:>;r* Go'- w alciis 1810. .'ülL Hormaiiims 12.SS, aiÜ U. ft Cristiim relictn 1299. Liule- w inis 12! '6. 450. Tho .l< ri< Ii 1291. 410. U!ri<us 1291 428» 1817,602*

»Ic Toubintrke, 'nioodci-:» . 1811,565.

ilc 'l ivltere, Hennamms 12SM. 87:V 1290, iüL 129S.4C7.* 1209.475 ^ 1 816. 587 "92 *

ile 'iVclx'sowe , TR-hischowe. Hciiiriciis 12119. 47.'-> 1811.565

Trfnk<»nis 12SH. 878 dii 'tis Trenker, (iun- flienis 12S9, 8K() s->.

dicln-s Turhslizen'ii . Krowiiiiis rt tuor Adelhcidis 1314,571.

de Tulh stolo. Tulltstclc. Tidicstrdc. Coii- radii.N Vlxx. ÖliL (iiiii««'lo milcn 1274, 267 lleiiiririis 180 \. .'105. Ulricns hurtf. 1216 2s. Ii 12I7.IiLlLIiLS2-

de 'ruiiiia. AllM«r(iis mwjiater 1277, 2ÜÜ ILL

dl* 'rniidortt'. Tundnrt'. Heinrinis. Kuno- tn^n^li^ et Mcclitildis //7/t 180S. Ml.

de TtdelelK'ii, IL 1262. m

»le 'l'iüsdorf, Tasdorf, 'lV>sdorf. Ciiiittlicni^ 1811. 565. Hermatmiis !8(»2. i2iL 1812. 567 * Hoviiemann 1806. .522. 181 1, .■>6.'i. 181-5. .57x> S2.* Tylo 1816. r»s7.* 112.

V.

d«! rieriii^(?ii. Ilevtieinaiiitiiü 18 IN, 622.*

1819,627.* IMalrinis 112ü. m .l<> I tlesieft!, Syfiidii> 1811.."i65. l mliilde. Mfiiiriciis 12iV». 20 1. l'nsote, diitiis r'ii>-(>the. l "t«><jrtcii, Hcr-

toldiis 12^s. :{78 1811.56.-. 1815. .5s.-).

l:'.17, I(.haiin< N 1811. .'.65 I:;i7.5'.ts. IJtlm //IIIV/. 1217. ^-J 122 i. 'M.

\\.

Wm liszmiidi. Ilermaiiii 12'^8. 884.

d \\'allie>l<'il(on . Walesli-ilHMi . W'ali'N-

l. ibin Otfn hurq. 1217, lü. 1225. HL

mih» QlL 122«. liö.

Wallirhvift/.. Hekchardus 1248, lÜL Waljmrjis, Gerhanliis 1272. 252. Walthenis iHtrq 1192, 1^ do IS. .Aiulrcii

1210-17,70. r/7. 1217.77. de Walttsrszhiiscii. WaUon^hii.-ien, \V«I-

thci^huM'ii Heinrich 1816, 5H7.*

TluHKlenV. 1811.5»):,. 1817,607.* 181K.

609.*

de Waiidesleihin. Wandisleybin , Waii<Us- loibin. Rinlnlfus 1817, 607.* 1818, 609.* ThefMlcric. 1814. 575. 1818, 612.

do Wechmar . Weichmar . Wechniare, Weehmaria, Wechemar. Mcrtoldns 1251, 1-^»* KlHThaii1u.s 1256. LOLÜS flomhnm 1260. Ui Krowinus himj 1217. Ii» ><± Gunther. 1288. ÜÜl l28S,'aiiL Heinri. iis 1265. m 12X8, 882.* 12S8. 8IiL lohannes 1807.585.* 1810,557 62. 1811., 565. relirta Gerdrndis. fUius lo- haimrs 181.S 611. iL

de Wel>p<'( he, Cuiirathis 1241,1^

di( tii> Wendephate . HeiiririLs 128 '.,

Weinlienis. Henri. ii.s 1302. :>02. Wentela et fUit Willhelmiis et Berehtoldii.n 11. -.6. -AH.

WcrinTtis. Wernheni^. , Wernheri hurti.

1192. ■•.5. 1199.66. 1212. 72.* 1288. 11^7 .

(>)iirailii.-< 1212, tL de Wenu'i-shiisen 12h.s. 378. Werre. Hei loldu.'^ 1288. 848. dr Wertere. Tlieoderir. 1259. 170 Wi'zelo 1187-61,20.

de Wida. Herinaninis 1811. 565. 1812.

567.* 1817.602* Witfundii.'* et Gerdriidi.-». relicto W. 1241.

dii-iu.x de Wigbixmderode. Cimrailns 12!>6.

<le \Vi irstefe. I mlnwir 1818.6-22. 1819. 627.

de Willerstete, HennViis 1806,592. 1817, 6(t2.* 1819, 1.24.

Willis, Henri. iis 1811.565.

de Wimar. Wimaria, Winraar. .■KdiUieyde 1299, IM 1800, im. Ileinrinis 1801, AiiL y.m. .-,22. 1811. 56.5. Herlioldns

1255. .Tlü. 12S9. H7.^ * 8:{ 1311, 565. lohannes 1817. 5i(9. Theoderie et .Adil- hei.lis umr 1296. 1^5. Diterieh 129h. •ÜlL 1:L 1299. il^ -LL TvtenMi 1800. isü.

ile Winrirhesieibeii , Winrisl -ilien Liide- wi<ns l >K,v 37:t* 1296. 455.* Wip -rliiN !2>^>^. illü

Wi. te^'o 12!»9. 175.' |{.-rt'.ldu> Witej,'onis

1256. 160 * ÜL üil 1266. 2(>8.* 1267. 212.-^ 126^^. 226^ '2L1 1272, 2.^0 * li^JÜ

506

OrU' lind Pernoneu - R^iriiiter.

üi* 1270.2,s8.*,S5.* imiÖliA.* Hrr- manniis 12SH, Slil Wit»«lo 1275. 275.

de VVitlimiode. Hoiiri» >is i:ni,ön.').

de WizeloiU'ii. Cristaiitis 1210 17. 70.

dl' Wizoiise. Wizzenff, Wissniso, \VisouM\ \Vis.spiise<\ Ciinradus 12XH, 1297. lüiL IHOl, 41»L •'ia.M c. ft fihi

Konrad, Hcinri«-h. Tliitorirh 1311, i:U2. o«9. Hrnrinis 129»i.iäii. l:U 1. ^65. Nirolaus 131»i,5S7.*t»2^ Riidolfus 1:^12.

de WolvislK<rii, Cotiradu.s 1 :{ 1 1 , ÖÖ.'». Z.

Zliidoiiis, Lu(lewi«-us 12(iU. 174. /.v«eleri\ Zigcder. Gysilhmiis 129Ö. 4(>7.* 1299.4IiLl IL de I.atero.

B. Stüter, Klöster, B«friut>n.

Murinistift

Siiiicto Marie tnaior (M-cIrsia . riiliwia b. Marie, m l in nioiito S. Mnrii» 1227. 94. 91L 1 2 , ÜIL 1 2 1 7 . SIL 1 222 , Hii 1 2:{x, LÜL 1244. 182. 12ö7. I()t5 12:)9, 1270. 'ILL 1-'T4. 2IiL 12k2, ^m. 12s3. Ä 12«>2. 4:m. i:ffl2. 497. 18Utt,554.

clausfriiin Ii. virjfiiiis. cl. ^ Marie 12«»'». 201

allaro Ad«>larii et Kolmiii l.S(j9, .V>2. Iratn's do S. Maria, ts. Marie 1I2U. CL

11Ö6. -K litis. 4:V seniores fratruni S. Marie 1 157. •'{'■* «ai>ifulum S. Marie 1217. IlL ^ilL 12:{7.

LLi. 12:^9, 120. 22. 1251. IM) 1J:.7. IHt.

1200. 1265, ;Ü1L 1266, 212>L üiL 1270.

liÜL 1275, 2i<lL 12S2, im 12N9,

1296. liiL 1304, 5l_L im 5.''>4. l:?ls.

612.

(•(Hivenfii- Marie 12U:i. üL 1225. 1240. 125,

prepositns ol fratres b. M 1 17U. 45

|>rept .sitnra 11^3 1200, 50,

|'i-e|H>si'i : 1250. 146. Ad<?ll»ertiis 112^, IL 113-"i, UL AnioIdiiH cust maioris ca-t. Miui 11.57, 41.42. 116H. 4iL 1170, Ciinradus 1199. 66. 1212. 72. 1216-2^, Hl 1217, ULIL I>LSL 1226. ILL 1227. •JZl 1«L liL ÜÜ. 122S. liü. 12M;{, Ilifi. am Mii<l. 1306. ft2>>. 2L Kmliriro. Iinbrirn 1 120. 12 IH 1123, LL Godefridiis 1196. ilL iil üi^ Heinricus ciistos nuiior tcrl. Maq II IO. ü 1144. 1147 , 2m.

114^, aiL ;iL 1150, iL an. 1151. aiL

1154, aL lobuiines 1317, 595. 13iK. 615. Lamliertus (t-omes (JUciken)

124^<, L3Ü 1265. iSiL ILL 1266. 2o7. 1267.220. 1276. 2H4. 12.S2. ML 21 2iL 21L 12S3. m 12X4. .3.50.51. I2H4. 354. 12S5. Vm. Üti 1292. 12i 1296.

445. 5.r Vm\ 451.

deeahi: 1233. UllL 1237. JJIl 1239. 1250. LÜL 1260. LZi. 1266. 20S 09. 1267. 214. 17. 1275. 2S0. 12.S4. 352. 1296.4^3. 1309,551. 131.^.612. AdellM-rtiis, .Allx-r- His 11 ■•.7. 42. 1216. Uil 1251. 1.50. 12-55, ÜiL 12.57. 16 L 1265. IHO. 94. 1267.219. 126X. 221. 1269. 2.35. I Hetoldus 1 120. ü 1123, LI K< kehardiLN 1270, 231. 1272.

1J73.25S. 1274. 264. 6M. 1276,281. 1277. 2><iL 12S0, m 12J<2, 32Ü. 2iL 1283. aiill ü IIL 12M5. aiiL 12S6, Ä 1287. 1289, 3I><, 9lL 1291. 119. 2i. 12'.>3. 432. 129 L 437. 3M. 129-5. 441. 1296. 15L 1299. 4LL 1301. IIÜLÜIL 1308. .'►49. Guntheriis 1216, Iß, 1216- is. Ii, 1225, "»2, 1226. SLL 1227, Ü5, 96, HL 122S. 99. 12.32. 104. 1233. 110. 1240. 12.5. 1241, LÜL Mertwieus 1314. 572. I<L Liithenis 119-5, 59, 1196. fiL ülLüIL »iL 1199. ÜiL 1212. LL KudoUus de Nortini.sen 1317. 607. 1319.624. Wal- drini-» 1128, IL

-K ola tici: 12-33, 109. lleinririis 12-55, 1 57. 12.S2. 0211 2i 2iL 12H5, -JItL 1294. lÜL aa, 1205. ML 1296. lliL 1299, ILL Llii . 41ML Innadia-s 1195. ÖIL 1196. üL ILL ILL l.iidowiens 1212, Z2- 1217, TL

1225. «LL 1227. ILL 1228. ÜIL 1232. ÜLL 1233, IM 1240, l2iL 1241. 1211 1216. 131 1251. Hiii Th. 126 -, IM, i:iri(ii> 1276. 281. raagister scoiaruni llH^« 1200.50. \Vilhelinii8 11-50 .35

ciiitores: 1 150, 34. 12.50. 146. Beredoldiis 1168, LL Beriold 1157. LL 1170. LL <-hristiaim.s 1195. 59. 11!'t; >il 04. I >32. 104. 1233, LUl Kunerau diis 1289, aLL Krwimis 1120, 12. Gis<^lbortus 1212. 72,

1216, LL LL 1217. IL ÜL 1225. 92 9 •..

1226, ilL 1227, QtL 1228, ÜH. IL 1251, 1.50.

riistndos: 1260. ILL Conrad 1157. LL Kridericus 1212, LL 1216, LL LL Uli, Sü. 1226. 94.

ccllerarii: Cmiradiis 1216 28, LL 1226, Üi Th. 1240. 12i. 1243, Li(L luhannes <le Ach 1302, 501.

ranoiiiri: anh-diacoiii 12-59, 171 1308, 548. arfhii»reMbiteri 1216, LL Alben» 1216 28, LL 1217. 77.7S. 81. 1227, 95. 9L Cuiiradii> ile Kalo 1227. ÜL Ent 1196. ÜL (;elj»orinis 1120. LL übtTtus

1217. ZlL otiiotnci: 1168. 43 1210, 6i». 1216. iL .\dolbcrtn8 de Meldiiigen 1216.

Orts- und Persouen - Regislor.

&07

13. 1217. 77. Vi-2iy.44. Arlelgmis 1120, lü. Amohliis 112:i. LL B rtoIduH de Rüdersdorf 1217,11 HL 1-'2r>. «>;i Bor- tnldiis do Alniiie l'J'^o. ■'■li.'). lioppo 1167. i2u llf>8. CristHims 11 ÖS. 4H. Kuw- rndii» de Kal.> 1216. 7:1 75. 1217. 77. 78. 1227.1»^ Ciinraihis Kiid 1217. lL><L C de Rosla 128.^, 3iil. 128Ü, aiilL Cmi- railuH de Sunthihon 1217, IL 5LL Cnn- radns Swercelen, Swerzcler 1217. 77. XI. 1226.94. DietoldiLs 12<tH. 4:^ Ditinanis 121G, IlL Ditmanis d(? Parvo furo 1217, IL 122>>. 04. Ericas 1 11»6, <i2. 1210 «9. Kr^estUH de Si-bccht» 12H^. 876. Frid«- rinis 1210. 7:i 1217. Sl. 1220, 04. FnM. de .Vrnoshero 122<i, 5iL Krid. de norle- .sH'te 1217. II Krid. (-'snocr 1216, LL 1217. IL ÜL 1220, HL Fr. tilius GnU^ 1217. 77. Fr de Wiz/«deyl»en i:W», .^ül. (iisc'lbertiis 1 190. <i2 Ol (Jolscaicus Kor- liii'j; rus 12'<0. G di' Salza vuk/.

1270 2M, Guntheriis i:tOM 543. HfTini.s 119<i, 04. Ilonridi 11Ö7. i2. Hi-inrh os IlOx, üL IkMiirkii.>< de S. Cnico 1220, Iii- IL de GrtiniMgeii 1217. LL IL de iVlt>war>lmrg , pM> in l}y.'ichovc.sluyl>cn. 1;{0N. 547 rect. evcl in Mevwar*liiin: im», 551 IL de l!ü(luitM>n l'27»'). 12S9, IILL HtriDMiiiiiis de Alrh l:H|4. ri7H ILde Ki kostetf 12! '7. 4^;5. IL prep. de 'iil/e 1220. liL 1251, 5(1 iL camer. de Vauro 1292. ilil 1297. lüiL 129S, lülL Herwiciis i:'.12.5»;s Hm-o de lle/- ziiiifcn 1210, Li 1220. lohannes lir.s, Ii 1170, ü luhiuuies de tiotha 12>^»), lilia 12><9, liLL 1292, ä^lL loh dict. ( oIIh-, ;iW>. <S'. ;l/«r<V 12V2, 429. Iciiathas 1 l'i^i. 4:-? Lodowious 1 190. Oi l.ndi-wirns de (iodaha 1217, LL üL Lii'eg ms de Kirheim 12>^5. :-!57. .Michael intu/itthr 1241. l:ilL Ohertiis anhipr. Ma;i 1217. I£L Orlwiniis timtf. V2A'A. 1M0. |{i';;iiih;irt 1 157, j2i Reinhardi(> <Y R>'inhardii*< >n"(t. 11HS,Ü Undoltiis Hiii:<»iii< rj92. 429, I294.MLI1^L HidKT<n> uns. Iii l.'ii- jKTdis 1157. 42, Theodt'i iciis U-Ju. Thfodcrii ii.s de l!skerst' te 124!». UO, Th. i'e Mf'inwar^ltiiri,' iiunf l'J^i. o.5(>. Th de .Mila l:n2. 50'<. Th. ile l{'.>la 127*;. jst. i h. Sax« 1241. LÜL 12^0. >JiiL Wcrii- h.Mus 1241. LilL Woini. lMm-^ 1157. LL IKiS {:{. 1170. 45.

<»t1i« ialt s ])re| o^iiMie: 12>2. -Wi. Ilciii- lictis I2!l9, 4 >'•-'. llciiiri(iis ih« SvUe- l<'[U'n l:ll7. 5!t7. (iiinf henis 1:;om, 5(:{. iii'rewifus l.'»12. oJl^;. |1<> maiiiins Caiii/ loUfl. 5'27. Hermamiiis 1294. LÜL 1290. LiÜ iL Theod. 1240. 1:51 1;{H, 572

Ulrii ns iudex 1290. ÜrL Wolfoldus 1280. 3ü5.

coailiiitores: Hermaimus, pleh. S. Mar- tini extra 12H2. 32L 1283, m 12H4. :^5i) 51. ^Bertoldu», Dithericus, Sifridiis eins frutres, Hertoldiis ninr)rius 128:'.,

m)

notarii: Richardiw »utg. notttr.archirft. 1249, im 1257, lÜtL 1*259. IfiiL 1206. 208 üiL (Jiiiifherus m*/. jtrepttsiii 1296. 44.»^ .54. de Kir.peleihen 1309,551. &cripton\s: Alauns. Fkchardiu». MeinriciiN 1284, m

vicarii: 12:W, lOS. Eberhard us 1:^10, 50:1 Heiin icii.s de Swcrstetc; , Heinrich Tanheyin 1:^15, .586. ü de WaltershiiMMi i:il5, .580 llcrinaiinus «le Neilstete Lil5. 580.

scolae (onventaaliura ecclesiarum ILS'. 1200. 50. piieri canonici 1183 1200, 51i.

S fiirmi'M/t des Sti/Ies: JMn<t<p'iif Hein- rich V. li Thüringen 12:18. Lli

caiiicrarius: Martungiiü 1 150. 38.

villiciis itrrfxntiti Ditericits 1210 28, 75.

coloni Marie 12:^8, LÜL 12:^9. LiL Naniiocho »uuf. ccnmudium 1168. 4:L

JhiJi Si'ni'ixtif},

Kcrlesia S. Seveii 1219, LLL 1256, Uül 1 259. LLL 1205. 191L 1282, 321 ÖÜ. 121M. 408.

claustnim S. Severi 1259, 172. •lomini \ 8<>veri 121.'), 1:^3 cotivent'i.s 120:'». üL

caiiindiini 1241. LilLÜL 1249. Uli. 1251, 14H 1205, IM. 2ÜL 1 207, ÜlL 1 27 1 . 'HL 12H0. 3ÜL 12^2, iL^lI 1289. ^ 1290, aiiL 1292, 429 i:{04.511. 1318.615.

prepositi: Albertus. Adelbertus 1141. 13. 1 151. iL 1 169, iL 1 170, ÜL Adelhardii.s. A<h'lharf 11:'.9. 1140, 22. 1144, 2IL 1115, iL 1147. 1148, aiLaL 1150. iL ü 1157. iL ilL Kinecho 1128, LL «ierwicMs 1193. 5S, 1195, 1196, OL tLL ILL üL 1199. 00. 1212, LL 1216. LL 1217. TU IL liL I ainl>f>rtus 12r,5. 19L

d rani 1225. Ii3. 1249, LLL 1207, :L>L 1292.429." 131S, (jl5 ('«mradus <lc Rode 12'^'.i. üLl si >ilL 1290, 39L 1291 , 4L9, LL }>'(l< S. lirm ikti 1292, Lli. 2L l>i<'fhniarus, Tchtniani.s 1217. 77. 1225, 9L 1228. 9!>. (;iuiiih.'rii>V) 1251. Li>L 127»;. 2><»- rj>^0 . My\. Ilfithcnrirus 1 1 91». <i'J. <)4. .Man lxjii.irdiis. .Manjwardus l:»o. i«L i:}04. 511. Witclu 1210. 09. 1212. LL

Ort*- und Personen - Hegister.

s(o!a«tid: \2'M), ML 1:^H. 547. üertol- iliis 12H5. IM. Hartunj(u« 1276, \'2M. mL 12JM , Uennannua l i'.Mi. üL I-u<lowi»us li'.M. iüSL lüL MJL Ortwinns «mi//. r_'r>s. lüL I2'»l». 172. Sytfritliis iiuh.r generaUs l^lOS, .'»^O. I:510, /)58. 1817, '»1»7.'(;(J5. r>0!>. 20.

l;ü;>.fi24. Thidericus 1210. (»^t. UlnViis 127(>,2Mi-

rc<-tor scrJariiiin: Meinrit ii« , pU-b. S. MüJiaelis lÜlL ff MklutrliHkinhe.) Liulewit iis 1270. 28*».

«•antore>: (.'oiii adiw dirtiis de K< ilo 12ilK, ML 1804. 511. Cri^tauii- ll:{8. liL l>iei- luariis 121U. üiL 1217, IL 1225, ü:L üiL Hedoiirinis 12«i\ 221. 127«», 2><L lU'U- riciis 127>i. 21M). l.iidcwiruH 121 2. 427.

«•ii!stode.s: I2s0, ÜiM. l»i tinariis 1210, li2.

lauoniii: archidiaroniis 1251», 171 aitto- ftici: 1241», ilL Itertoldus 1259. liL C'Onradiiü de U<»d<'. pM> S. liennl 1274, 2ÜiL 12H2. :i2iL2iL (indcfridii, 122x. iiiL (jotsraleiis TarviiH 1276, '2^ <-*H:t .44:'. ilartnnjiis Hninonis 1 2S i , '.VM). llriniciis de Sylicli'ibiM» 181M. ilL5, ll».«niiaimnN de Hochdorf l:'.is, ril5. H.'linlK>idii.s mn^jisia- 1225. 118. Hrrtw ic IIS 1225. <i:l Lndewinis de Ysei.adit. 1217, IL 122S. lüL 12x1». :'iSO. TheiMli'i i< II- de .XpiMilt 1217. IL l»itericus Saxo 1225. IKi. 12iH. «»iL Th. 1281». 122. Vi)lmariis de (Iota 12^4. 8.50. ofticialea jirepesiti: lohiLiines 12>'2. :»ii<i. hiidewiriis S4-ol:i.->t. I2l)><. 4<'t.s. Tliouder.\-ii> 180S. 544.

iiotarii: Cunrodu» uoUir srol<t»tici ]'M(K 55k. llcrmanniis 1 UMi, t)2. »■apellanii>: (jiiiieraannus jn-esbiter IIW.

»fülan.'M ^i. Soveri 1 1 88, ilL

Ikui Stifl *i«m fteiligen ISntnneti.

Kci lesia sa» ri fonhs, ad sa» rum toiiteiu 1812, 5(>s. 1817,51)5.

Klo.ster und Ordens Ii unser.

Altuin monaHteriiini (S 1*uhH auf' ilrm S>:rvribcr(j'*) 858, ä.

Kcdtsin S. AutfiiMtini, inoiuisterinm S. AuijiiMtini , civi cftfumta/r. rtimlnrium S. Auijnstini. Keiferklostir.

Eeclcsia 1217, 1225. ü^. 1265. ÜÜL

1282. :'.28. 1278. 21>4 niünatiti riinii 125<». 147 1"18. 614. «onventns: 1268, 1270. ÜIÜ 1278.

2i>fi. 1818,614.

capitulum: 1277. 292 .

pre|Misiti: 122.5. 1*8. 1270.248. 1818,614 Cnnradns 1225 1>1 1241. 126 Ileinricius I2i7. 76. l ^'.'l. 4:'.7. 1 806. 522. TheiHli'- rini.s 126«. 225 1275, 2&L 1277, 2112. 12>2.a2LL

prien s: 1278. 21>6

canonici ff'rtitrtu^ : 11. dirtus Qnmiraiis 1286, ALL Coi.radns 12:58. UH Har- tnni;ns llutennannns 1278, 291. Rcin- liardns 1283. HO

t'rotres htreniite onl. S. Auifustim, AtiffuMiinerkh^ter. '

Kra(re.s: 1274.271. 1276. ÜiL 1^ 7. 281».

ÜiL I27S. 21*s. 128.', :i 'jL 1 '.17. 602. ii:< eonventu:> 1818, 61 1. LL Iii prionvs: 1277, 2H2 1818, 617. Bertoldu.s

13is,dll, liL ia|M>lla S. Katharine l:i!S. Gll. liimen |HTj»itunm in tap. Katli. 1.518,

611

CluiistniHi , inutuisttrittin in inontr S. Cijriiici. Cyrut.i kloster.

Kcrlesia S Cyriaci 114:). 24. 1265. IS'!» < ! iii.strmu :V28. luoiiaslerinm 12S'.». 3l»l. Unrioiis priiniis in nionte S. (^yriai i 1 i:'»8. is.

prepositi: ({«Ttoldus 1281». 80L l:t< x. 54:.. C(.nra<ltis 12!'4. iliL Kyrslanius 1281», 8!>1 K(»l|H'rtns, Volprec il4o. 22. 114^. 8L 1157.Ü 4iL Theoderiens lltX». .58. Wiranliis Wichardns 1217.76 1^2f. !»•*

Dmtsrhijrilensfui us. fratres »le «Inmo Thentoniea i:-H7, 602.

Johanniter.

Ilospitalensc» 1225. 0:^. Iratn';» S. luliannis Itaptiste 1 ll»8, 5Ü. fraln-s iKtspitali» Ier<>- snlnmitane 12x2. V.2'A.

eeclesia Inwipiialensium 1225, 1»!L curia haspitalis leros. apud S Nioolanm 12x:'., '.V,V'> majfistor curic 12^8. ÜliiL

Ei'df'itin S. Miirie- Mdiffinlt ne , Aümram iloiniitartim. Sorm'cji itemtentes S. At. M , W'fissfhiHcnklnster (hcutt i'rsuliner- klostcrj.

KcclesiaS. M.i.M 1248. Lü» alliarura donii-

narum 1271.247. 1282. .828. renohiiun all» dnnunanini 1.*.06, .528. alln; tlominc 1276. 286. boron5.s penitentes 1256, lt»2.

Ortu- uiul PtTHoiien - Rf}!^ist^r.

collcgiuni s&nrtini. dominanim albarum

1267.220.

«loinine penitentie iiifra muros Erfonl. 121'4,1ÜL

niiiveiitus: 1210, 1276. 2i<<L 12s:>. m I2i)(i. 450. •2tm.477. 1306. 52«. 128!». S77.

t apituliim: 1:^06, .V27.

pri'positi : 1256, lli2. 1296, äüiL 121*9, ilL 130'{. 528. Coiira<liia 1294. 437. Ilenrinis 12S9,3ZL Theodcricus 1276, 2aiL

priurissa: Otilia 1289. H77.

iiidic C8 domus S. M. M. 1246, IM.

(Viniterium 1299, 479

flroiul (ha Klosters 1246. IM,

hotmts fratrnm Minrnntn. ßarfiisser- klosttr.

(;«rdiaims: 1265, 121L 12s2. a2iL Üurrhar- il'is l:'.18, 608. Hormannus 1275, '2>iL 1276. 2S4.

Iiatres minores: 1265, lÜiL 1276, iilL 12X2. Üß. - AllM-rtus de; Bulza 1265, 199 Adi'loIdnB 12.S5, 858. Coiiradus d«? Sm tlkaldcn 1287, ÜliL DitmariiH doÜota 1259, ÜilL (iuncelinus (Comes de Glii'heii) nistos 12S7. 'WH. Ilciiiridis lertor 1259, lülL 12. Oitiio 12X5, a^iü. Wi-rnherus 12.59, UlL

lanipados t't liiminaria 1265, 1 99.

Kloster Martini eMru.

.saiu'tinmnialcs in ßnilo sivc 8. Martini extra nmnis I:i09, .'i5|. KirüitaniiK prep. 1:U)9. .^5t.

l'lt vlesin^ montixterium Nori (jjtcris. Neu irtrkkloftter.

Novclla plaiitalio orcl. Marie ad NoMiin

cipiis in ponierio 1196,62 (•laiis(runi 126.'}, 199. innnasteriimi: 1294. 435 1:107, 536. m'le.sia S. Marie, qiie appellatiir a<l Novum

Ollis 1225,91. fi rk'sia Novi o|)eris 1282, 323. icinvoiitiis sanctiraonialiiiui: 1255, 157.

1265, Uhi 1270, 2iÜL 1280, ML

1289, 3HIL 1290, 4iMxÜiL 1297. lüiL 1310,

563. 1314,573.

|in'p«»>iti: 1255, 1^ 1265.201.02. 1280. liüL 12S9, SM. 1290, HiA. Arnoldu.s 1225, 92 1227. 95. Ditrnarus 1227, Iii Knjft'll)ort 1310, 563. 1314, 573. 1315. .577. (juiitlicrus 1265, 196 1270, 236. Hernianmis pleb. S. Mutiini ejirn 1289. .3Iii. 1290, 4iJ2.U4.Qi 1291. 4111 12!>2. 429. 1294. 437. 1295. 441. 1296, 156. 1297. 459. 129>. 467. 13o3. ÜUlL loliaimcs 1282, 320,

priorissi;: 1280. 307. Adelheid 1310.563.

Agne« 1290. 405 Iiitta 1270.236. camcraria: Kunegundis 1270. 236. capellatii : Cristanns 1291, 419 Hormannus

DoniraiHirti, Dorinperti 1290. 404. 1291.

419. Theodcricus de ürdoiff 1290, UM

1291, 412. 129.5. 411 1296, 456. 1303.

506

84-ul(etuü: Conradus de ('rutheim 131.5, 577.

cellcrarius: Guntheru.s de .\rn8tete 13J.5. .577.

cocus: Tylo de Molhuain 1315,577. raagistri o|»eriä: Gunthorus de Isenache.

Thirricus de loro, tpii dicitur Anger

1 196, 62. otliciuiii camere 1227, 95.

Prtuhklostrr.

E«(lesia in lionorcm S. Pauli tkilirafa

836, i

Motiusterium in monte S Petri, iti inonie aixtstol Petri et Pauli. Pelerx- kloster.

Eoclesia niriiitis. in monte S. Petri, e<T|.

S Petri 1104. 8. 1137-61. 20. 1147.29.

1157 , 411 1192, biL 1193, /iL 1217, HiL

1228, 4(iL 12.59, 1291, 424. L '.16.

593. 1317.605. mona-stcri-im: 126.5. 191. 1282. 323. 1283.

a34.

j4//*jr in unser nwjtrin bijtelleu 1299, 478.

»onvt^^ntus: 1199, ülL 1264. 2üL 1265. 188. 90. 95. 1272. 250. 129.S. 433. 1 ;16. 587.

al»(.ates: 1149, -iL 1233. lülL 1237, Iii 12.59, IM. 1264. 261. 1272. 2älL 1316. 587 Andreas 1259. 168. 1265, 188. i»0. ÜL 92. Qi 1267. 2LL HI 1275, 279 81 1276, 2^4. 1279, ÜüL 1282, Sii. 1291. 424. 1293. 433. 1300. 487. Herchtoldus 1157. 39. Hurkardns 1110, ÜL Dithmaras 1195, 59. G«lliidus 1170,43 Gelferadus. Gellart LL4öJiL H50..t4 1157.41 42. Heinri< us 1227. lÜL 12J8, UhL 1244, ilü Ilugo/1199,h6. lühannes 1308,544. Pili- grimu-s 1190. 53. Roddegerus 1140, Wernhorus 1133. 18 1144. 25 1145.27. 1147. 28. Witflu 1212, 7-!. I.il7. 76. 81.

priores: Ileiiiricus 1244, L32. H<'rmaiinu.s 1265, IM. Helwicus futbprior 1265, IM. PilgrinuH 1169.44.

cantor: Wii elo 1265. IM.

ccllcrarii: Bruno 1244, \^ Thymo snb- crllerarim 1265, läfi. NVernherus 1265. 188.

Orts- und Personen - Register

cainerarii: 1267, 211. GelKjhardus 1244.

1»2. IL 12«:., cenarii: Irntrifliis 12t!5. IftH. oftichiin ceno

1291. 12i.

n.'ctor puerorum: Conradiis vuuiisla- 1310. 563.

Vtkfie (udixKiith : Kmcstns 1144, 2lL 1 1 4", 2k Erwinus 1195, Iii, Lamlwrtus 119:'.. 57. Gm/'en ron Gleichen.

scultt'tus abbatis; Conradiis 1 170, 45.

villicus: Reinhanlns 1279. :W1.

Jhtniiis fratrum Ih'edivatoruin, I*re/Uijerklusicr.

Krcl. b. lolianiiis evangelistc, fratruui I're-

<li<atoriini : 1-M0-V> irUI.564.

(lüiniis fr. Pr. 1240, 12IL aree in tjnilKis ilnmus fmnlata est 1240,

claustrnm /r. /V. 128f>,Iili2.

fratres ordiniH I'redifut^rnm 12:>8, 117 1 JG5, um. 126G, 'Jüli 12Ö9, 2^ a_L 1279. 2iÜL 1282. H2:i Ik-rnbanbis 12:58. LLL Bruno 12H8, 117. Gerliardus de (lyspodis- leiben 127:5. 202. (i. Picun 1:508 , 5:59. Guinlh-riis de N\ igeleiben pich in Elkis- leil^n 1273. 202. Hennannns 12:«. HL Henii. de Hicheliimen 1:508 LiilL l-udo- vini» 1^:58, LLL Lutholluf, 125!», HL \Vi'ndn'riiH atjifll. (trchnjt. 1259. 172.

piioifs: 1282. :528,29. Meiiiricn« de Wyda 1259. LLL lobannes 1275. 2ÜL 1270, IJIricus 127:5, 2lÜ

prtM iiratores: Henu-rns 1 2:58. LLL l'lriens Qnadran»« 12 ''8, LLL

altare b. lohannis 12:5'<. 117.

einiiteriuni versus mobMidinnm 12(56. 2t):5.

Chtmtrum de i/rtu S. Murie, K hostet' Mtirienijurten ttyr d^m Kr<iui/>fer- thor.

(lauslrnin de orf(» S. .Marie extra niuros Krt. i:^0:5, .'lO:^ abliatissa et ronventns 1:50:.5, 5«):5. (siniter chutstrum h. Martini extra murwtj,

Domus saccitanun extra inurns de niona- sterio Herka franslata; eonventtis. sn roreH et roniratns: tyrniterinm 1291. 414. (Kh)sler Miiriemjnrtei*^).

SerritenkUtKiei''^ »v/j* dem Krnmpferthyr . Frafres sacelt.> 1282. ÜIL 128:5. im

MitntiHtei'iHm S. laaÄri Scotttram. Sthotlenkloster.

Kct lcsia Ii lai obi ad Scbotos, Scbotonim, Sn.turum 1217, fili 1225, 9IL 1250, lOL

monasterinm 1282. 1291,41^

fratre.s errl. S. lacobi 1216. 13. Schoti 1225.23-

eonventus S. lacobi 1216. 74.

al.bat(N: 1228. iüL 1267, m LL 1291. ilÜL Menediftiis 1216.14. Brircius 1300. 4hL Chomdiniis 1318. 619. Gerardus 1228, lohannes 1275, 2üL Lamp- 1K.TIUS 1216, 74. L nrentins 1282,3211 12iM. im. Uuderinis 1267. 21iL Hn- diilfus 1265.201.

I'rior: MauriciuH 1216. 74.

cellerarius: Gerbardns l'-'1t>, 74.

ailvtM-ati: AIlH'rrnx de Alsteti-n 122S. 99. Waltherus de Gli/.benb liU», 7 t

Begi nen.

Keinine quedain, qne Ijcgunine (lM>g;«inere) vulj?. apiK'llantur 1 282. 325.

•lonuis et convt'ntns bejiinanim in jiarorli, S. Pauli 1:508 . 54» >. Cnnegundis . h(diitu .si>inttdif( (IWtjine'if) 1257, 164. (iiTtriid fdiit Walbruns 1272, 2äi. äajw IlelwijjiN rdicta .Seowenfiiz tlkifini f) 1283. :5:^7 Ili[dej<undis l 401.' lutta 1!505. 521. swester Y8entru<le f jHrtfine't'J 1298. 406. Yrmentrudin et Gertrudis de 8wersfeti' 1:508. .549. Libradis de Celicde 1319. 624. Merbtildis. l>eo dicata tilia Hildeb»r;:is (ItegineY) 1238. 1 17. Margaret ba de AIartpe. be Urliine 1301. 4115. l:^>02. 4'.>9. Petrissa hnhitn sfiiritulis (/ieqine?) 1256. 164 yomren l'biiippis et F/lizftlK.'tli de \n\s[cti' (Jifi/inen 'i'j 1274. 268. Hvkardis de Hallis liekiiiu l:5<>s, .540. 1318 5<i2.

Clei^ici, sficerdfttes etc. ohne Anii<il<e ron Kirchen.

.\ll)ertns Scolaris 1226. 91. cln-iais 1245. LüL Bertoldns fil. W. inbcri rlei-ic. \ A02, 502. Hriino de Vaiire 1295, ML IJur- kardtis de Mulbnsen cleric. 1:^08, 544. Ciionradus 1140.22. de VViraan« 1245, 1 :»:5 Cunradn-i »tutrdoit 1251, 149 0>n- radud de Frutenstede surerdos 12S9, 'A\*] . Conradu.s de Nnrtbw^en saeerdm 12^9. :591. magistor Conradus de Salvelf 1312. 568. ( nstuiins s^icerrlox 1226, iLL Kri- stauus de NortbuM'ii 1295, 441 Kbir- nandiis de Meldin^io t/tric. 1245. 1 :53 KflegeruN (/'>•»>• 1140.22. Krkenbcrtns jtresbiter 1125. Lfi Knist von (Jiittern chric. 1310. 563. Frtiestu» de S.<berbe i^dcerduH i;512, 568. (ievebardns de Krieli sntenloft 1289, SiLL Gel^eliardiis de W'i- maru cleric. 1245. 1 :53 Gi-nelherus du

Wort- und Sach - R<»}ri»ter.

Tnllestetc cfen'c. 1308 . 544. »utg. Gisc- lenjs <U' Herverslei In II clcric. 1314, 576. llartungiis plebanus 1201, 149. frater Ilonriciis di' Basilca cleric. lolA, 576. llclwicus cnpeUanus 1244, 132. Hen- rii us cleric 1308|, 549. Ilermanniis de (iiiteiishii.'ien cleric. 1296, 4;>6 Herrn.

Kesselbiim cleric. 1295, 441. Ludowicii8 de Vriiisteto cleric 1302, 501. mag. iai- poldus de Arnstete cleric. 1314. 576. Ulrinis nuig. jnterorum 1226. Volch- raarus de Üolstete c/«if (?) 1296. 4.56. Tbeoderiius de Ordorf cleric. 1295, ii 1 Wernhorus sttcerdos 1251, 149.

2) Wort- und Sach- Register.

An ni IT k II Iii;. Die TlAlilcn bozelrhocn (Up NnmiDcrn (1«>r Urkanilcn.

A.

aU'SCsten 506. (iL Acht ntifpeluibeH 11^ LL alba. l^'ieHterfiewaml 22. nldt.'rmaiin, Vorstelier der Sittren in Frien- stedl, m.

alloiliuin, alodiuni. Vortrerk. s. Erfurt

Mainzerhof. atiafbema hurgensium. Sieffei? H)0 anovanjf, (trticuliim qnttd n. nuncfijuitur,

609.

anfall. aneval, ius, qiml n. mmittatur, ■^'/^7 itii(re>s.^'onis iu.s, (pind n. dicitur,

angaria. p<>rangaria .524

angularis lionttH *^>^3

anno: a byemalis SIL 126.24:'. ete

annona trihirata 1 .'.6.

ajKjthekarins 618.

A])]>f Hat innen aüÜ 29. 437

appendicie .'<ive reocpfacnla sen sJrnchire

203 arbiistum (iL argentum album 40.

- exactum 442.

- exatninatum 3:'.8. 47. 4 ' 1 . 45. 47. L5.

- panitimi 627.

- ponim 4.'>4. 67. ü 526. 9ü.

- iisnab« 242. 347. H.',. 4ol. .34 .57. 77. 627. KriU-rgcnse 230.

artitices sen inechaniri. artiiices opernm

nierbaniconwn s. Erfurt. anditor KOiitraiis d. jmite :*..'>2. anrnnj j)uriini 4*1

B.

Hafbslife. Flur Itei Riniflelten, 47.S basilii'a: s. Erfurt, Nihiftiikirche.

Bede 546.

liettcmiuido Q£L

bir. bier 566 67. 630.

HIozeiibure, Berg bei Melchetuhrrf, 14K.

lK)«leUiis s. Erfurt, Beamte.

Brand 189.91.45.3.

braxatorium s. Erfuhrt, Mnrtinshomiittd.

briga conteniio 305.

brot 566. 67.630.

brotbckken s. Erfurt.

brache 367. 557.

bulla. Sietiel Ul 125i

Bündnia.<te 22.3.51. IS. 9L 3lM 4IÜL

r.ll -fi.^- fiü. 67 69 630. Bürget rechtserteilung Üliö '»05. BürgerrerminmltDig 37 :H .'»65. Burgmann in Erfurt 108 biirlicb, canne cinnmutysi, tfur h. nttnru-

jkintur, 311.

V, K.

Cftlroanientum hieinale 21 1 kaldiv!ifrl)erge. euri^t 199. ('aniiiiata s. Erfurt. randela paschalis 21 L capitaneus 21Ü552. camica 237

karte. TuchmicJterdistH :'.75. crtstellanu.H in Erforilia: Grnf ran Orla-

7nünde Sifridus. castrensis in Erfoi'dia: Burgmnnn. casula. IViestergetrttnd 72^ cellarium 2.'"i9. ccnsus b(Teditari(is 334 etc. - \i\*cr 8. Erfurt, Freizim. cerevisia 1 36.

Kircheit der Stadt Xnfhicht.stnie für die Ijundtierälkerung 609. cbirrbof 367.

Wort- und Sacii - llo^Rt^r.

rymsraphnin Ü2^ cocus 577.

collccta, Versammbouf der Mann/tehnften,

C<>{f*>iir)isf\H tletuirü: (icnarii. concambaira arm'titi 1 1)6. concorilata Gerliardi •'^i* t « onsorvaton'.s pari^ .'»8ri. coiistitiitio divi Atriaiii 4()1 . consuotiulu civitatis ft.Krfurt. cnroiiatio Otliakari reuis 177. 78. Kotelmscere, I^ute aus Kotthmi' h. Kr-

fnrt, Struxscn. Kreuzzuß ÖL crik oder zweia(c Tjü?. rzwcyate

nil)i('ii!a arcbiejtiscojii 108.

km In UenspiMT öHl». ♦!? 6:50.

ruiia, K>ife der Tudnumlui' :{7r>

ruria impi'rialis npud h'rf 'ord reMn-utnrHi.

ciirriis iiovi likL

niHtt'di» vulvariim <i'J7.

D.

iJecimatio HL UM. iiL liTill di'cinia 1 •'»•'>. lU'ciinalis inensura ileclinatio inoncie 1 1 8 I . ik'iiarii ('«»lonienws ■>iii>.

- b'iddeiiHe8

- iMirrentes

- iiovi l:^ri.

- falentales 12L dcnarios falrirare 1X1 . •icxrrarii liliLÖ-Vi

])lialerati i^(>'> diii^'cii: dtnuirit iiu ta hrre rfni.sutftidüifm

Stent d, (iit}teUn1nr \ 7ti dolaliriim 1 :^(>- (Inliiiro VMt. domiiclIuH 4jss. <lorfgnt iML dut'Htiis, (tdeit '2(i 1 . diin*tl)iirn, /W IltThfUette» 478.

E.

Eaftiiot , euitsr Itffith'me , ([»f f dicuntnr 4d7

cideui, Kiddtii 46<>

«'igin. jtrojyrii'ttis, (pio l r. HHiu-uputur .%0. Koiltif/er 1_LL ÜliiL &L tüL SÜIL üii- ÜIL Ml ÜlL Iill üiL '»'»7. ÜIL «»Or» J'Jiscmichei- Mit»:»' I4<». ollu. «//(■ 2üL

erl»L'lo8a, orlK-'los»'; /kä, nntxl c. nuuru-

ordinaolt; }>en.<fio,(pie c nunatjxttur, 180- IMIILL

Krfirzer phciiniiisrf 466. rrkcTweri', (itirmechanü'i 'j79. rvactio, oxactioiu's Ö£i 849, -ili. 2i-627. Exrommunikittionnt Iii 2ül . H.Vi of iKK-tiiriiti vi<>ilie 'il'i

W V.

Vara '2'27 42 r.l2 4Hi fa-snac-ht lilHL voUl, wcHtiTti- 484.

vi'tne; ]>nto, ifiu- r. apiwlfiitur, 18r». Sii fcodum rastrciiH- NO. 2-28 .SO.'. Icudalia l»ona -il 1

vorn. vorn, rerknrzt uuk rrouire, 4. Vi. r>81.

\'crind »Hilfleu u. fietitife 181 . S'2 S.'! 8'» SIL 8L iiia. Iii Li. Iii ÜIl üiL Iii 421.1»lL <><)!>.

Ver/ifiituifoufm 2i ü. liL 31iiL HiL LL r>Hi SV'

Vtrtniqe, Sühnen. Priedensschfüsse 107,

IL 5iL üL 2111 28. iL ÜLüL ILIÜ.

IL 8L -fH LH. -IL iL ü- ti2. M.

LiLtii. LLiL ÜLL LLL üL -Ali. Iii .iL ;;-2

ItÜ :i2 .M> 80. <V21.'2.V fertn ma.2liL 1 ; <>tr. via naiicte cruci!.: I\rni:;iu/. vigilia civitatis ä2.

numtnim «»2 7. viyilit' nocturne 'il'l timus :^ir».

vinoo s. AV/)i}7 »Ol'/ liL üiü l'.M 547.

f/i> yierhriefc 555.

tisrns irapfrialis iß.

vi/e, <jrn»d<<t>i<'k '247.

in fl'T vitzeii, y'Vwr tn-i Gt.tfyrrfiMwn 626.

Hoischakker Krf'vrt.

vlur, osteni- 4SI

Vdytosciiiir. voytilini; iUH. iÜD

lovczdinijt :^no

v(>ytlu rr 42iL

toyt/cviis liliÜ

vol^a

Ions comitis '224

vort'rlH't; hnnre iure hrreditario, tfiuxl r dicitur, 515

t'oresta cirat Krfordvim 52. in »lein vorcsio, FUtr liei I Irersfle/utr^n, 627.

I'"riltt*r;L;en!-e argciidim: artitttium. friUoto .y Krf'nrt, lU'n»de;Vi)teUHiv.h, Aich. tri. vri, vric, vricins etc. .•». Erfurt. vric und dyntsniaiuic 65i».

Wort- und Sach - Kogister.

513

vrv widcchen; sahduni, >i>»fnl ilintur >r.

frkhsiiH"; /»»#»vmjj. »/»«/ ditilur /. Vi**. frie hrrren ifirt. üL FrmlriiHHrh l (ixsc : l 'rrl rnifc. fniliUMl. Itrtitr ^itiii. tu. rriiiiieiihiiii <ltiniin LÜL' rl»:

li><'riial<' tif.

mixt um [HL eh', KuKloiiJics fi<Miarii: tlninrii.

iiiHiisi: mansi.

(;.

(iasdiol; luiiii, ifuc itAtitiir (r. .'»7 "'. uoliiiif, Avkriitt::en'hnnn;f 4<i»». K'-maiiiur. gHmaiK'kurii 'tiVt. W. perr. Ätkerstücl,- 406.

H«;/uwf'; iitsti'iitncnhi lul lufmlKiii M'k iiotluu-r Miin:.r: MimiP. (iotliacniiiia taleiita: Udmhi. Ijraiiariiim 2üi<

IL

llailriisis WWa: Uhra lialsiriTkliJo V}2, 5;Vi. ül^ rlv. Ii.iiittfsteiie 4(i<>.

Harlicrg, heHit/rr llrrij'f ilrr Unrtuvij sn.

lon Erfmt, '11k. lievmliur;^o 477.

Ilnviiku unter MiuisUrialeit iiLtÜLIÜ. Ilirny.bcr;;. (hrndtery if/qfen die Slnrni), jrt:l Hcrrvtilfeni iffmmnt. bei Erf urt, 'AVA liirn/litr. (rreii:irrtf (iieqeu die Slurrnt.

Iio]ouIm\ s. J'j/Urt ilomns. Iioniafj^timi M4,2I.

iKirrotim «302. n. Erfurt, Marti ti-du/KiiHal homines villanim civiliu.s attineiifr.s «»oi». - tamili«- arrhit'piwopi . qiii opiMn.ali meiiw» «It'scrviiint ü

rpn.siial«'» -^45'.

pi'uprii vfl a«lv< catitii 2LL lio|>f{(arteii 17-'.. hosiHJ». I'remder in Erfurt, Iiiilslag "»06. «>7. «i:'.U. Ii(iniiilii!<i, «jiii cTHvit in Thiiriiigia ÜliL \\m llnrii .'tSO '.mi. husgi'noz. liiisg<'iios/i-n Erfurt momturii.

Iiiceiidiiim : Jlr<ind.

iiicineratio jiontis MiTcatoriiiu: ilrmid. iiiundatio in <livcrsi.s ThnrinKir |'arlil)ti>

inniink'f : in», »ih>hI l diritur o? iuilicinm cansariim i-hiliMni f>t niinniarnm •VJ.'i.

ins a<lvuca(itinm 2'.Kt. LL •"»•'•■'•

civile KilonkMiNf '-j'-'S. - rolnnirnm

«ir non ov«M'an«I»» .'>.*>!'. fiM!' r«'«Hlalr |!Mi. '(iH ^ ,1, .

iiercdilarium Lila 'IM. II

loratjoni-« I '>'•*. iura niiiiii' ipalia Krlunlic L'n:; ins pvupriiMutis lü.'i. 9i> 'I.V.* rti

tnilionis 2(>7

triTt! TlMirinKi»' l''7. institia. ipia nnii ni>|uo lilM-ro vini ipipvi« cnrtis iMTlriu-iMla «-nnicililin- Ii liiflriuiil s Erfn t. ludcivfit'itrr s. Erfitrt.

L

Landtling ilL lantfrwie «i'il. lantrciht lüL lagi'na, L'nfel 1 •'■*). latrina l.V>.

lex V'alle^riana, Valloyaim, fmtn ftn

mnlirrnin rst indnrti 'yii.üiL lil»ra Hallcnsis .j7ö. lij^na lomlMistibilia l:^«'). lobinnt oi siabnlacio 47:! loto ■llh. l.tivlia Silva IL

M.

Interdikt darf nir/it nojen 1ii-(d>indirn rer/uinfft trerdrn t>(>l>.

«iwwhMit*!. d, l'r Swriuwu. XXIll. L.

MaKi'^ln pncrurum ILL * f'^nrr Erfnrt, Mnrienslifl, SenTi-tlifl . IMrrsldostrr. Arnxtftr.

Hiauipninm 41'*

niati>i KnMphsr.s Vi TRUtoiiirornm Slii.

manne ntt«- rossHMi »j"J!'.

manu I. Mutinl :*i67.

Maniliiislml. Wrinttenj Itei Elxleben, '.V\U. Mia.">t ; i»isfurii, »int- tn. divitnr, (•»(•. MarntM'snifSM- ii'l. mrdinis : (iittrtjrntlnd. MichahelsniosM' ÜkL

ni«*nsa ari'hi«-piM-öpi. Kinlie im Mnin.cr-

hof, l'Hi. 8-'>. nn'tmrri« irravc^M'liaft : vomitin minor. .Ministerin! irird fiesrfte.nkt iHO. minist rrialfs im|w<ni ÜL misnali' 7^ mnnshtis: f''.rfnrt.

M n n-rrrs( fdfi ftlcrii nfi IUl frrner declt- mttiit.

.Miin.e, Eir^fnnt tn r und /htflntrr 4 Iii Münzrold in Erfurt

Wort- iimi Sm h- Krgi.sttT.

N.

i).

•ilisorvatioiio» -V-^ t.

(ti)N,«'rvHtii> s|ta<lomini sru ri|ii<)ruiii '>'J7.

nl».ia;;iuiii ; l'.ntlmfff .

olmli Krionl. nionctc I

in der owr, Hnr Itct Ltrasifchuini, •»•J7.

P.

l'iiiinri»« colorahis Hl tu. -'»7.^).

tuoiiarlioniiii 1 :tO. pallia. '/'</* "i dielnus alntus iiniuscniusiftir all coiishIcs th'i'^UruKtur .Vi,"». IMirastuvr (li«!s 1 :-'.(>. pax geiUM alis .'{IQ. 444. ]iociinia parata IW.

varia valons 4 4ti ]M>lic» agiiint* l'M. IM'tilio. |N^titioIlVH ;'.4t». .Vi4. Iturugritiatio, KrrnzfUhrt f tlL pla^H gi'iioralis lt»4.

piral«' » iiri«' ( »itöiiluru , l>'tru:.e im Hnth- hiniw 'j.S'J. (ff. Kirchhof}', Krfmi nu LL -ftihrhilrt., 14H).

)ilai'itiiii) |>roviiu'i»lu 175.

pl(>l>isri(iim in Aich, Glichen, niiuori Hithi'- U'rlie Uli !W7. 402.

|iuii<liis Colnniens«' !»•'>-?-

plidntloi,iiiiK um. ♦)7. ii:'.0.

I|)eniii<.'<' 4T-j.

tpiint 47'-'.

pliiiiit 2li±

pn-caria ili

pre^tationt's tiJ7.

priiin!|i.H tcrro 171

h'irilftticn tlrr Studt Urrdett lietftitfiift \ 12 LL li i;; :'.uJ LL ;iL liiL 4iJ-

propu<{iiariilii>n pr<»>tiiptio, .Ir/// 1 1:5. 1 1. ptilNure ad nninim aiit valUiiii aiit <<)1- lorlaiii

l{ri hf.ffulelirunif ilii. lU'ichsfhiij in Sfieifr ."»■">•». l\i((t r iVf-rdffl nun l'lrUn^t IhpJ niu h Krfitrt ffr. (Hirn

inline r«Mle. I' lnr In-i .V/(m»V»<, '»s:'..

riMirlatui :;'*<t.

rosso II. mannen >

runcinns. I /cnl "»'».j.

s.

."^alarinnt. .s4>llariiiin Mih. '2\ srtl<'iiiH.iiiii '.j'tl.

^aiiliiMk, saninMkonkoipli ; tiniifio, qtw

S, nttuiituilitr 'c^^Uhh. >atul, soh'li\ Arkt'rMii<;k 4<>i> llL iH. /• iimn M'heHi lHUi. cnriu *>'.>ö. scliri l im

>rlin»-/.zen . hi-IhU/i-ii. m u(/.oii ■"'<»•>• IT''-

wapjiiili- s .%(i7. *i2!*. S hiiljnirfr LilL aZi- ü lliiL IS_ •i»»''.

UL 12, iiL hlL 'üh, iLL iL ^liL Sciavi : 'l'ittehUtle.

SihiiU'ii rill S-hnlmrisUr: iini-iiatri pur-

ronini. MopiiN -M.'» M»ntt(Minnm' .'»K'-' M'iiti-ntia sllh^•<'ll^i^llli^ ^17. IIL sfpultiira Sif'nili II nrrhieft. IIH. si'xajjfna 4j!'.i

>i<4iilaliin -- ><in^iilatini "JH.

nilviila Ki I .

synasj'iv^p !^7.

Si/ttotle in Erf urt d L iÜL

si<';;i'scaz: ins, ifUiMl sL ilii:ilitr 1 .»<>■

spadoiu's 1 78. «i27.

sj>«»liinn. m-t«tri*s »tpolii, i'Hm cnrrilms ir*»

piu s|K»lin ."m.'». Hfaluilai in -">1S. 47M. Sfii]fflphit:. Erfurt tin. 1, >tciiiworj{. <ireti 2:iH. Niopuro vini '■?^'2. !«tu^K'a. "U't Siih ncn : I ri t riujr.

S«oll<'nlN»rcli, /»Wv/ 'f' l\nhn/uiii>icn, 'u'i.

T.

Talmita (i(illia<-i-n.sia Uii. trdini; •'m7.

ti>m|M>.statos l>clloniiu inj^fiiontos (nNpicii-

t<T civitati E in tentoriis oliMidioniN 4'JI . loUiiicntniii Sil'riili IL arclii«']'. l'-O. /'xtaninür UHLüH^L tf'stiido. (ieutflljt 271'. 'lVMit(»ni( i : \'rin.sit'tc. t hcloneuiu LL lÜL (iL thelonrarins: .v. Eif'nrt, lUaurtf iIh'Iiii' )»tn<(««. lAinifu Steift : s. Erf urt. litniiim feoilalc 200. In'u$;a :>10 't't*\.

TnffV'li'vliin. Ehirln .richnnnif «»O.'». liinira do |iaiinu ntonaclioriini 1 :'>(>.

Wort- iiml S

ü.

rr/,worth. nrt'ii ifnc iliijilnr tlii,. ii., .'»:'..'».

undorkoifcr i!»:'».

Miicclt, ungoifliiin -Si-'t Ml. l*-7.

Cnfreiu- der KrfurUr üL

iirlog, iirlougc -Vii». 80.

i'i fcluk ÜiL

V. s. I'.

w.

Walpoto ÜL

Wawid, Waw'otuv f/f. s. Erfurt, Frtilinitrk. \\''eistnm IAH. IL woitphcnningc '>0'.». U .S'.». wer; (A/siruclio, '/«f f. dicilar, til2.

w»Tra. wrrrhH. werroii imhI liriii'ho

_'r.i IL liül ri:>7. uiL

Hic|>il<l, wipiM * Erfurt, Felduutrk. wiiik«'k' »Oll aii^iili , /'7*fr bei llrrra- tjcltofm, 5:».").

«i/.seiita|>ht ; libtrias, ifin' lulijn ij\ attict uunru/uiri, 12^ U 6ti Krfnrt

X.

z.

// olhafor :{x'>. ZulVKfrnnnt/ llL

Berichtigungen,

j>ag. 1 Z 4 \, ü. M-l/r vor Noi «>>»c «rini;?!' l'uiiktr ( X<m r^j-r)

1 V. II. <TO(lr: Am ili'iii Scfarrilieii des B> im dcii Paj'sf Z.

1 .. V •». ., I'Im tAui'j^c rmikti- {. .... I'liit.

«• - ,. 'i \. t». (irtlr : Au^ »lora >S< liri;ilMMi »l'-s Papste.-» /. au il.

M «f il V. 11. ., hintrr Hc^inlierislM-uiuio ein Kumnia.

., 7 ,f 1 V. o. tilffc ,. Kritosfurt (U^^ Komma.

7 V. o. Aniiildo das K'krnraa

M 1- .. 1 \. «. Uftc>»ti'den KornniA.

rj Iii V. o. ,, vitricu nii Kumma

2fi ., :\ V. II H<^: MUS dem lofztoii Viertel clo« 12 JRlirlittiMlcrtx gtaU um «Icr

1. Iiiiii tc dos l:'> JAlirliiiiiflcrt«.

27 Uj Y. II .svtzo hiiiUT epUcopiis ««in KuiiitDa.

-Pf n t'i V. o. («init bort 118 h Marie, nindnani!« h. ijovcri dccani.

:)4

M

1

\ .

tl

lil'S

drrisuiu !<tMt( dei isa.

)•

71*

»»

7

V.

u.

Ma^untina Htait Magunliii ii.

•»

8H

f1

4

V.

II.

Arona statt Aroa.

•1

!M

1

>

\

1 1

Maj.'d al<Mia >(mii Magdalcno.

>•

!)9

»»

V.

u.

toiuas »tatt toiuo».

W

124

17

V.

o.

«

theniAH statt thcnicR.

»•

IHH

(1

\ .

1 >_

I< lir (1 t cdc stüU I, i i> > ( cd t.

l<j6

r>

V.

u

It

d<>i»'Uicu ütatt derselben.

1(>7

u

n

V.

n.

11

Si'hillrafif statt Molidi.

'l»rioris.so statt I |»ri oris.s >'

•)

V.

II

•>

»»

iur»

it

1)

V,

u.

»>

(incrtilariti buH tttati quere laiililm.s.

•20(1

»»

14

V.

0.

der Ältere Htatt der äJicrp.

•>

>>

\ .

II.

I.'iiiL'a- Irmas statt JLoiigUK Ipiiioh.

»»

Ml

•>

V.

tl.

lila ätatt (illu.

»>

:J7o

;l7ri

»

14

I»?

V.

V.

ü.

Macor statt Matpr.

Katii i- -vfiiff fall»'!'

Ii

V.

II.

»

Fahci statt laber.

407

18

V.

u.

»•

lohanne» Ktatt lolianiiis.

•1

Ti

V.

II.

Harlmiid »tat( llartun;;.

«•

414

»»

•> •1

V.

ü.

(ilufl

1 (jrli.

»t

421

•»

V.

swtSMi (lo Waltrifaliuiinii hinter IJoiiirlciis.

Digitized by Govv;;

*

AELTESTE8 SIEGEL DER STADT ERFURT.

Digitized by Google

ZWEITES SIEGEL DER STADT ERFURT

Seil ilcr Milte ili-s XIII. .Iiilirliiiinh'rl« im (i<'lir>iiicli

Google

This book should be returned to the Library on or before the last date stamped below.

A fine of five cents a day is incurred by retaining it beyond the si>ecified time.

Please return promptly.

5 '■" ,